ThS

Bản ghi

1 1. giíi thiöu chung 1.1. Më Çu Khu c«ng nghiöp (KCN) ãng mét vai trß v«cïng quan träng thóc Èy qu tr nh c«ng nghiöp hãa ë hçu hõt c c quèc gia trªn thõ giíi, Æc biöt lμ c c n íc ang ph t trión ë ch u. HiÖn nay, Ên é cã kho ng h n 1000 KCN; Trung Quèc cã h n 600 KCN, 32 Æc khu kinh tõ vμ 51 khu c«ng nghö cao (KCNC); In «nªxia cã 148 KCN; Malayxia cã 311 KCN; Philippine cã 77 KCN; Th i Lan cã 29 KCN; ViÖt Nam cã 100 KCN (týnh Õn th ng 03/2004). C c KCN ph t trión nhanh chãng em l¹i lîi Ých vò kinh tõ rêt lín cho c c quèc gia. Tuy nhiªn, sù tëp trung c«ng nghiöp trong mét khu vùc nhêt Þnh cμng lμm t ng thªm c c t c éng xêu vèn cã cöa c«ng nghiöp tíi m«i tr êng. C c quèc gia Òu nhën ra r»ng c i gi ph i tr cho vên Ò m«i tr êng cña sù ph t trión nμy lμ rêt lín. Ng êi ta Æt ra c u hái: LiÖu cã nªn tiõp tôc ph t trión m«h nh KCN vμ nõu ph t trión tiõp tôc th m«h nh nμy sï ph i thay æi nh thõ nμo? N m 1992, Héi nghþ Liªn hîp quèc vò m«i tr êng vμ ph t trión häp t¹i Rio de Janeiro, Braxin, kh¼ng Þnh quyòn lîi cña con ng êi, b o vö sù toμn vñn cña hö thèng m«i tr êng vμ ph t trión bòn v ng. y lμ mét mèc lþch sö quan träng mμ tõ ã c c nghiªn cøu mét c ch hö thèng vò ph t trión bòn v ng trong mäi lünh vùc c«ng nghiöp, kinh tõ, quy ho¹ch, îc hoμn thiön vμ øng dông réng kh¾p. Kh i niöm KCN sinh th i (KCNST) b¾t Çu îc ph t trión tõ Çu nh ng n m 90 cña thõ kû 20 trªn c së cña Sinh th i häc c«ng nghiöp (STHCN): HÖ c«ng nghiöp kh«ng ph i lμ c c thùc thó riªng rï mμ lμ mét tæng thó c c hö thèng liªn quan gièng nh hö sinh th i; STHCN t m c ch lo¹i trõ kh i niöm chêt th i trong s n xuêt c«ng nghiöp. Môc tiªu c b n cña nã lμ t ng c êng hiöu qu cña ho¹t éng c«ng nghiöp vμ c i thiön m«i tr êng: gi m thióu sö dông tμi nguyªn thiªn nhiªn kh«ng thó t i t¹o, gi m thióu c c t c éng xêu m«i tr êng, duy tr hö sinh th i tù nhiªn cña khu vùc,...

2 KCN Kalundborg, an M¹ch îc coi lμ KCN ión h nh Çu tiªn trªn thõ giíi øng dông Céng sinh c«ng nghiöp, mét trong nh ng nghiªn cøu cña STHCN, vμo viöc ph t trión mét hö thèng trao æi n ng l îng vμ nguyªn vët liöu gi a c c c«ng ty tõ n m Trong vßng 15 n m (tõ ), l îng tiªu thô tμi nguyªn cña KCN nμy gi m îc tên dçu, tên than, m3 n íc, vμ gi m tên c cbon dioxide th i ra. Theo thèng kª n m 2001, c c c«ng ty trong KCN nμy thu îc 160 triöu USD lîi nhuën trªn tæng Çu t 75 triöu USD. M«h nh ho¹t éng KCN nμy lμ c së quan träng Ó h nh thμnh hö thèng lý luën STHCN vμ c c KCNST trªn thõ giíi. HiÖn nay trªn thõ giíi cã kho ng 30 KCNST, phçn lín n»m ë n íc Mü vμ ch u u. T¹i ch u, m¹ng l íi c«ng nghiöp sinh th i víi mét sè c c KCNST îc thμnh lëp vμ ph t trión ë NhËt B n, Trung Quèc, Ên é vμ mét sè n íc kh c. Víi sù nghiªn cøu ngμy cμng s u vò STHCN vμ c c lünh vùc liªn quan kh c, víi c c tiõn bé v ît bëc cña khoa häc kü thuët vμ c«ng nghö, KCNST trë thμnh mét m«h nh míi cho ph t trión c«ng nghiöp, kinh tõ vμ x héi phï hîp víi tiõn tr nh ph t trión bòn v ng toμn cçu. C«ng nghiöp hãa nhanh chãng vμ bòn v ng lμ yªu cçu Æt ra èi víi c c n íc ang ph t trión nh ViÖt Nam. Tõ khi KCN Çu tiªn îc thμnh lëp n m 1991 Õn nay, c c KCN ë ViÖt Nam ¹t îc rêt nhiòu thμnh c«ng nh ng còng ang g y ra kh«ng Ýt c c nh h ëng m«i tr êng vμ x héi. Þnh h íng ph t trión c«ng nghiöp theo STHCN vμ x y dùng m«h nh KCN míi - KCNST lμ mét viöc lμm kh«ng thó chëm trô. Trong n m 2002 vμ 2003, Bé c«ng nghiöp ViÖt Nam (MOI) kõt hîp víi HiÖp héi m«i tr êng Mü-Ch u (US-AEP) vμ Ban qu n lý c c KCN Th i Lan (IEAT) tiõn hμnh c c héi th o, c c khãa μo t¹o, tham quan häc tëp, vò ph t trión c«ng nghiöp sinh th i vμ dù Þnh sï p dông KÕ ho¹ch qu n lý m«i tr êng sinh th i c«ng nghiöp vμo mét sè KCN ë ViÖt Nam. Cuèn s ch nμy nh»m cung cêp nh ng kh i niöm c b n nhêt vò KCNST vμ c c chø dén còng nh nguyªn t¾c c b n Ó x y dùng vμ ph t trión KCNST ë ViÖt Nam. 2

3 1.2. Kh i niöm KCNST KCNST lμ mét céng ång c c doanh nghiöp s n xuêt vμ dþch vô cã mèi liªn hö mët thiõt trªn cïng mét lîi Ých: h íng tíi mét ho¹t éng mang týnh x héi, kinh tõ vμ m«i tr êng chêt l îng cao, th«ng qua sù hîp t c trong viöc qu n lý c c vên Ò vò m«i tr êng vμ nguån tμi nguyªn. B»ng c c ho¹t éng hîp t c chæt chï víi nhau, céng ång KCNST sï ¹t îc mét hiöu qu tæng thó lín h n nhiòu so víi tæng c c hiöu qu mμ tõng doanh nghiöp ho¹t éng riªng lî gép l¹i. KCNST îc h nh thμnh dùa trªn c c nghiªn cøu vμ thö nghiöm trong c c lünh vùc cêp thiõt hiön nay nh : sinh th i häc c«ng nghiöp, s n xuêt s¹ch; quy ho¹ch, kiõn tróc vμ x y dùng bòn v ng; tiõt kiön n ng l îng; hîp t c doanh nghiöp. C c lünh vùc nμy ang t¹o nªn mét trμo l u réng kh¾p b»ng c c nghiªn cøu, chýnh s ch vμ dù n cô thó nh»m chøng tá c c nguyªn t¾c cña ph t trión bòn v ng. Môc tiªu cña KCNST lμ c i thiön ho¹t éng kinh tõ ång thêi gi m thióu c c t c éng tíi m«i tr êng cña c c doanh nghiöp thμnh viªn (DNTV) trong KCNST. Mét KCNST thùc sù cçn ph i lμ: Mét m¹ng l íi hay mét nhãm c c doanh nghiöp sö dông c c phõ phèm, phô phèm cña nhau (BPX) (Xem phçn 3.3). Mét tëp hîp c c doanh nghiöp t i chõ. Mét tëp hîp c c c«ng ty cã c«ng nghö s n xuêt b o vö m«i tr êng. Mét tëp hîp c c c«ng ty s n xuêt s n phèm s¹ch. KCN îc thiõt kõ theo mét chñ Ò m«i tr êng nhêt Þnh (vý dô KCNST n ng l îng t i sinh, t i t¹o tμi nguyªn). KCN víi hö thèng h¹ tçng kü thuët (HTKT) vμ c«ng tr nh x y dùng b o vö m«i tr êng. 3

4 Khu vùc ph t trión hçn hîp (c«ng nghiöp, th ng m¹i, ë, ). KCNST víi hö thèng HTKT vμ c«ng tr nh x y dùng b o vö m«i tr êng 4

5 1.3. C c lîi Ých cña KCNST Lîi Ých cho c«ng nghiöp èi víi c c DNTV vμ chñ Çu t KCNST: Gi m chi phý s n xuêt, t ng hiöu qu s n xuêt b»ng c ch: tiõt kiöm, t i chõ, t i sö dông nguyªn vët liöu vμ n ng l îng; t i chõ vμ t i sö dông c c chêt th i. iòu ã sï lμm t ng týnh c¹nh tranh cña s n phèm. ¹t hiöu qu kinh tõ cao h n nhê chia sî chi phý cho c c dþch vô chung nh : qu n lý chêt th i, μo t¹o nh n lùc, nguån cung cêp, hö thèng th«ng tin m«i tr êng cïng c c dþch vô hç trî kh c. Nh ng doanh nghiöp võa vμ nhá (DNV&V) th êng gæp khã kh n trong viöc tiõp cën nguån th«ng tin, t vên vμ bý quyõt c«ng nghö. Gi i ph p toμn diön trong sù ph t trión KCNST gióp c c doanh nghiöp nμy v ît qua c c rμo c n vμ nhën îc c c nguån Çu t Ó ph t trión. Nh ng lîi Ých cho c c DNTV còng lμm t ng gi trþ bêt éng s n vμ lîi nhuën cho chñ Çu t. èi víi nòn c«ng nghiöp nãi chung: KCNST lμ mét éng lùc ph t trión kinh tõ c«ng nghiöp cña toμn khu vùc: gia t ng gi trþ s n xuêt c«ng nghiöp, dþch vô, thu hót Çu t, t ng viöc lμm, T¹o iòu kiön hç trî vμ ph t trión c c ngμnh c«ng nghiöp nhá Þa ph ng. Thóc Èy qu tr nh æi míi, nghiªn cøu vμ øng dông c c thμnh tùu khoa häc c«ng nghö míi. Tãm l¹i, KCNST cã thó mang l¹i c c lîi thõ c¹nh tranh vμ lîi Ých quan träng trong thêi ióm mμ c c KCN ë c c n íc ch u kh«ng p øng îc nhu cçu ph t trión c«ng nghiöp thêi ¹i míi. 5

6 Lîi Ých cho m«i tr êng Gi m c c nguån g y «nhiôm m«i tr êng, gi m l îng chêt th i còng nh gi m nhu cçu sö dông tμi nguyªn thiªn nhiªn th«ng qua c c nghiªn cøu míi nhêt vò s n xuêt s¹ch, bao gåm: h¹n chõ «nhiôm, tiõt kiöm n ng l îng, qu n lý chêt th i, t i t¹o tμi nguyªn vμ c c ph ng ph p qu n lý m«i tr êng vμ c«ng nghö míi kh c. m b o c n b»ng sinh th i: Qu tr nh h nh thμnh vμ ph t trión cña KCNST (tõ lùa chän Þa ióm, quy ho¹ch, x y dùng, hö thèng HTKT, lùa chän doanh nghiöp, qu tr nh ho¹t éng, qu n lý,) Òu phï hîp c c iòu kiön thùc tõ vμ Æc ióm sinh th i cña cña khu Êt x y dùng vμ khu vùc xung quanh. PhÊn Êu v môc tiªu ngμy cμng cao vò m«i tr êng: Mçi mét KCNST cã mét m«h nh ph t trión vμ qu n lý riªng Ó kh«ng ngõng n ng cao Æc tr ng c b n cña nã vò b o vö m«i tr êng LîÝ Ých cho x héi KCNST lμ mét éng lùc ph t trión kinh tõ - x héi m¹nh cña khu vùc, thu hót c c tëp oμn lín, t¹o viöc lμm míi trong c c lünh vùc c«ng nghiöp vμ dþch vô. T¹o éng lùc vμ hç trî c c dù n ph t trión më réng Þa ph ng nh : μo t¹o nh n lùc, ph t trión nhμ ë, c i t¹o hö thèng HTKT, KCNST chýnh lμ mét trung t m tù nhiªn cña m¹ng l íi sinh th i c«ng nghiöp. C c lîi Ých vò kinh tõ vμ m«i tr êng do KCNST em l¹i sï t¹o ra mét bé mæt míi, mét m«i tr êng trong s¹ch vμ hêp dén h n cho toμn khu vùc. KCNST t¹o c c iòu kiön hîp t c víi c c c quan Nhμ n íc trong viöc thiõt lëp c c chýnh s ch, luët lö vò m«i tr êng vμ kinh doanh ngμy cμng thých hîp h n. 6

7 Lîi Ých cho c«ng nghiöp: C c nhμ m y s n xuêt s¹ch trong KCNST Lîi Ých cho m«i tr êng: Duy tr hö sinh th i tù nhiªn cña khu vùc 7

8 Lîi Ých cho x héi: Thóc Èy sù ph t trión cña céng ång khu vùc 1.4. nh ng Rñi ro vμ th ch thøc cña KCNST KCNST lμ mét m«h nh ph t trión míi, Æc biöt lμ èi víi c c n íc ang ph t trión ë ch u. KCNST lu«n ph i èi mæt víi c c rñi ro vμ th ch thøc trong qu tr nh ph t trión Chi phý Nh n chung, KCNST ßi hái mét chi phý ban Çu cao h n, thêi gian thu håi vèn vμ lîi nhuën dμi h n c c KCN th«ng th êng. Chñ Çu t cçn ph i cã sù b o m cung cêp tμi chýnh (cña ng n hμng, c c tæ chøc hç trî,..) cho dù n víi thêi gian dμi h n. Tuy nhiªn, mét sè c c KCNST cã thó cã chi phý Çu t kh«ng cao h n c c KCN th«ng th êng, phô thuéc vμo c c thiõt kõ trong dù n. VÝ dô mét sè c c c«ng tr nh HTKT víi c«ng nghö míi cã chi phý x y dùng vμ ho¹t éng thêp h n. 8

9 C c chi phý cã thó ph t sinh tõ qu tr nh thiõt kõ, chuèn bþ Þa ióm, Æc ióm hö thèng HTKT, qu tr nh x y dùng, vμ tõ nhiòu vên Ò kh c. C c nhμ Çu t cçn l êng tr íc vên Ò ph t sinh nμy, Æc biöt lμ èi víi c c chñ Çu t lμ Nhμ n íc. C c DNV&N cã thó lîi dông c c dþch vô m«i tr êng chung nh ng hä l¹i rêt khã cã thó ¹t îc c c c«ng nghö míi cçn thiõt Ó c i thiön ho¹t éng m«i tr êng. V vëy cçn ph i cã dþch vô hç trî tμi chýnh trong KCNST Ph t trión vμ ho¹t éng Lμ mét céng ång, c c DNTV trong KCNST cçn ph i liªn kõt mët thiõt víi nhau vμ kh«ng ngõng hîp t c n ng cao hiöu qu ho¹t éng trªn mäi lünh vùc. BÊt cø sù nh trö, yõu kðm t¹i bêt cø kh u nμo trong hö thèng còng lμm gi m hiöu qu ho¹t éng cña KCNST. VÝ dô c c c«ng ty sö dông c c phõ phèm cña c«ng ty kh c cã thó gæp rñi ro mêt nguån cung cêp tõ mét nhμ m y bþ ph s n hay ho¹t éng kðm hiöu qu. Mét sè c c c«ng ty ch a tõng ho¹t éng trong mét céng ång cã thó sï lo sî sù phô thuéc t ng t c nμy. Sù hîp t c cã thó rêt khã kh n nõu c c DNTV Õn tõ nhiòu n íc vμ nòn v n hãa kh c nhau. C c c«ng ty sö dông phõ phèm vμ t i chõ sï dçn thay thõ c c hé kinh doanh nhá. T¹i nhiòu n íc ang ph t trión, khu vùc kinh tõ nhá nμy kiõm lîi nhuën tõ r c th i vμ phõ phèm. ViÖc thiõt lëp mang l íi t i chõ hay sö dông phõ phèm sï chêm døt nguån sèng cña rêt nhiòu gia nh. Chñ Çu t KCNST cçn cã gi i ph p hç trî c c hé kinh doanh nμy t ng c êng ho¹t éng theo h íng b o vö m«i tr êng. Hä cã thó tham gia vμo KCNST hay trung t m t i chõ C c chýnh s ch C c yªu cçu míi trong viöc ph t trión KCNST cã thó kh«ng îc c c c quan qu n lý Nhμ n íc chêp thuën hay chëm th«ng qua, Æc biöt lμ èi víi c c n íc ang ph t trión cã bé m y hμnh chýnh phøc t¹p vμ tham nhòng cao. RÊt nhiòu chýnh s ch vò m«i tr êng cña c c n íc ang ph t trión tëp trung vμo viöc xö lý Çu ra h n lμ c c gi i ph p h¹n chõ cña STHCN. C c c«ng ty cung cêp còng g y thªm p lùc 9

10 nμy víi viöc b n rî hay hç trî c c c«ng nghö vμ dþch vô xö lý Çu ra. Chñ Çu t KCNST cçn vën éng Ó thiõt lëp c c chýnh s ch vμ chiõn l îc míi theo h íng s n xuêt s¹ch vμ STHCN C c c héi KCNST em l¹i rêt nhiòu c héi èi víi: HÖ tù nhiªn KCNST cã thó hßa hîp víi hö sinh th i tù nhiªn b»ng c ch gi m thióu c c t c éng m«i tr êng ång thêi víi gi m chi phý ho¹t éng vμ gi m nhu cçu tiªu thô c c nguån tμi nguyªn kh«ng thó t i t¹o. N ng l îng TiÕt kiöm n ng l îng lμ nguyªn t¾c chñ yõu Ó gi m chi phý vμ t c éng m«i tr êng. Trong KCNST, c c c«ng ty lu«n h íng tíi sù tiõt kiöm n ng l îng trong thiõt kõ tõng c«ng tr nh, chiõu s ng vμ trang thiõt bþ. T¹i nhiòu khu vùc, cã thó sö dông c c nguån n ng l îng t i sinh nh giã, n ng l îng mæt trêi. Nguyªn vët liöu Trong KCNST, c c c«ng ty coi chêt th i nh lμ c c s n phèm chø kh«ng ph i Ó tiªu hñy hay chuyón i n i kh c. Tõng DNTV trong KCNST sö dông tèi a mäi nguyªn vët liöu, phõ th i vμ gi m thióu sö dông c c chêt éc h¹i. CÊp tho t n íc C c c«ng tr nh trong KCNST îc thiõt kõ víi c c trang thiõt bþ tiõt kiöm n íc cao. N íc sau sö dông cña nhμ m y nμy cã thó îc t i sö dông ë nhμ m y kh c. HÖ thèng HTKT trong KCNST cã thó bao gåm nhiòu êng èng cho c c lo¹i n íc (phô thuéc nhu cçu cña c c nhμ m y) vμ c c hö thèng thu gom, sö dông n íc m a. ThiÕt kõ vμ x y dùng bòn v ng C c c«ng tr nh vμ hö thèng HTKT trong KCNST îc quy ho¹ch vμ thiõt kõ Ó tën dông hiöu qu nhêt c c nguån tμi nguyªn vμ gi m thióu c c t c éng «nhiôm. ViÖc chuèn bþ kü thuët Êt ai rêt kü l ìng cïng víi c c gi i ph p x y dùng b o vö m«i tr êng sï kh«ng g y nh h ëng tíi hö sinh th i. Toμn bé KCNST îc thiõt kõ theo nguyªn t¾c duy tr bòn v ng vμ cã kh n ng thay æi linh ho¹t. Khi kõt thóc dù n, nguyªn vët liöu vμ c c hö thèng cã thó t i sö dông hoæc îc t i chõ. 10

11 KCNST hßa hîp víi hö sinh th i tù nhiªn cña khu vùc Qu n lý vμ c c dþch vô hç trî Lμ mét céng ång c c c«ng ty, KCNST cã mét hö thèng qu n lý vμ hç trî phøc t¹p vμ cao cêp h n nhiòu so víi c c KCN th«ng th êng. Ban qu n lý, víi tr ch nhiöm trong viöc lùa chän c c DNTV, sï hç trî viöc trao æi c c phõ phèm gi a c c c«ng ty vμ gióp hä thých øng víi nh ng thay æi trong céng ång (vý dô mét nhμ cung cêp hay tiªu thô chuyón i). Ban qu n lý còng duy tr c c mèi quan hö víi hö thèng c c c«ng ty sö dông phõ phèm trong vïng vμ hö thèng th«ng tin liªn l¹c réng kh¾p. KCNST cßn cung cêp c c dþch vô c«ng céng chung nh : trung t m μo t¹o, v n phßng giao dþch s n phèm, vën chuyón hμng hãa, Ó c c c«ng ty cã thó gi m chi phý ho¹t éng. Céng ång Þa ph ng Mèi quan hö hoμ nhëp gi a chñ Çu t víi céng ång Þa ph ng xung quanh sï em l¹i nhiòu lîi Ých cho KCNST: sö dông c c dþch vô cña Nhμ n íc, hö thèng gi o dôc, nhμ ë, Dù n cçn hoμn l¹i c c lîi Ých trªn cho céng ång th«ng qua viöc hç trî h nh thμnh c c doanh nghiöp míi vμ më réng c c doanh nghiöp cò trong khu vùc. Mét sè c c doanh nghiöp nμy cã thó tham gia vμo KCNST hay cung cêp Çu vμo vμ 11

12 dþch vô cho c c c«ng ty trong KCN. C c ch ng tr nh μo t¹o sï h nh thμnh lùc l îng lao éng chêt l îng cao vμ thóc Èy kinh tõ Þa ph ng. C c c«ng tr nh vμ hö thèng HTKT trong KCNST îc thiõt kõ vμ x y dùng bòn v ng, b o vö m«i tr êng 1.6. c c Nguyªn t¾c quy ho¹ch vμ thiõt kõ c b n Sau y lμ c c nguyªn t¾c c b n cã týnh Þnh h íng chýnh trong viöc quy ho¹ch vμ thiõt kõ KCNST: Hoμ nhëp víi hö tù nhiªn Lùa chän Þa ióm b»ng viöc nh gi kh n ng cña m«i tr êng sinh th i vμ thiõt kõ trong ph¹m vi x c Þnh ã. 12

13 Hßa nhëp KCNST víi c nh quan khu vùc, hö thèng cêp tho t n íc tù nhiªn vμ hö sinh th i toμn vïng. Gi m thióu c c t c éng m«i tr êng toμn cçu (vý dô gi m l îng khý nhμ kýnh). HÖ thèng n ng l îng TiÕt kiöm tèi a n ng l îng th«ng qua viöc thiõt kõ hay c i t¹o c c c«ng tr nh phôc vô, t i sö dông n ng l îng thõa hay b»ng nh ng ph ng ph p kh c. TiÕt kiöm th«ng qua m¹ng l íi dßng n ng l îng liªn hoμn gi a c c nhμ m y. Sö dông réng r i c c nguån n ng l îng t i sinh. Qu n lý dßng nguyªn vët liöu vμ chêt th i T ng c êng s n xuêt s¹ch vμ h¹n chõ «nhiôm, Æc biöt èi víi chêt éc h¹i. T ng c êng t i sö dông vμ t i chõ nguyªn vët liöu gi a c c DNTV. Gi m nh h ëng cña chêt éc h¹i th«ng qua c c gi i ph p thay thõ vët liöu vμ xö lý chêt th i chung. Liªn kõt c c DNTV víi c c c«ng ty ngoμi KCNST trong viöc s n xuêt vμ tiªu thô c c phõ phèm th«ng qua m¹ng l íi c c c«ng ty t i chõ vμ t i sö dông. CÊp tho t n íc ThiÕt kõ hö thèng cêp tho t n íc Ó b o vö c c nguån n íc vμ gi m «nhiôm theo c c nguyªn t¾c t ng tù nh èi víi n ng l îng vμ nguyªn vët liöu T i sö dông n íc ë nhiòu møc é kh c nhau. Qu n lý KCNST hiöu qu Ngoμi viöc cung cêp c c dþch vô, lùa chän doanh nghiöp, duy tr c c ho¹t éng, ban qu n lý cßn cã tr ch nhiöm: 13

14 Duy tr ho¹t éng mét tëp hîp c c c«ng ty sö dông phõ phèm cña nhau. Hç trî tõng doanh nghiöp còng nh toμn KCNST c i thiön c c ho¹t éng n ng cao chêt l îng m«i tr êng. Cung cêp hö thèng th«ng tin réng kh¾p, hç trî liªn l¹c gi a c c DNTV víi nhau vμ víi c c doanh nghiöp bªn ngoμi kh c, c c th«ng b o vò iòu kiön m«i tr êng khu vùc vμ c c ph n håi tõ ho¹t éng cña KCNST. X y dùng / c i t¹o ViÖc x y dùng míi hay c i t¹o c c c«ng tr nh hiön cã cçn theo s t c c nguyªn cøu míi nhêt vò m«i tr êng trong viöc lùa chän vët liöu vμ c«ng nghö tßa nhμ nh : t i chõ hay t i sö dông vët liöu, thêi h¹n sö dông vët liöu, n ng l îng vët liöu vμ c«ng nghö míi kh c. Hoμ nhëp víi céng ång Þa ph ng em l¹i lîi Ých cho nòn kinh tõ vμ x héi Þa ph ng th«ng qua c c ch ng tr nh μo t¹o, ph t trión kinh doanh, x y nhμ ë cho c«ng nh n viªn, hîp t c quy ho¹ch «thþ, 1.7. Bèi c nh Ph t trión KCNST Kh«ng cã mét tiªu chý chung nμo cho sù ph t trión c c KCNST. Mçi mét KCNST lμ mét tr êng hîp riªng biöt. ThiÕt kõ KCNST cçn ph i dùa vμo c c Æc ióm c«ng nghiöp, kinh tõ, sinh th i, x héi vμ v n ho thùc tõ cña tõng khu vùc, ång thêi còng ph i týnh Õn c c xu thõ ph t trión cêp quèc gia vμ toμn cçu Ph t trión ph i dùa vμo iòu kiön thùc tõ cña khu vùc ThiÕt kõ KCNST ph i dùa trªn Æc ióm thùc tõ cña c c hö sinh th i tù nhiªn khu vùc. C c môc tiªu ph t trión cçn phï hîp víi c c nguån tμi nguyªn vμ nhu cçu cña nòn kinh tõ khu vùc. iòu nμy nhên m¹nh sù cçn thiõt cña c c ph ng ph p iòu tra kh o s t thùc tõ trong qu tr nh thiõt kõ vμ häc tëp kinh nghiöm cña c c KCNST cã. CÇn ph i t m ra gi i ph p thých hîp nhêt cho khu Êt îc lùa chän vμ céng ång khu vùc trong mét lo¹t 14

15 c c nguyªn t¾c cña STHCN, quy ho¹ch, kiõn tróc vμ x y dùng bòn v ng Ph t trión trong thêi kú cã nhiòu biõn æi lín Chóng ta ang ë trong giai o¹n ph t trión vμ thay æi nhanh chãng vò khoa häc c«ng nghö, kinh tõ, x héi vμ chýnh trþ. Mét sè c c biõn æi liªn quan trùc tiõp tíi KCNST gåm: Thay æi khý hëu, tμi nguyªn c¹n kiöt vμ mêt sù a d¹ng sinh häc lμ c c thay æi toμn cçu ßi hái sù chuyón biõn cña toμn hö thèng c«ng nghiöp. NÒn kinh tõ bòn v ng lμ xu thõ ph t trión cña thêi ¹i. Nã t¹o ra nhiòu c héi ph t trión còng nh nhiòu th ch thøc èi víi ho¹t éng kinh doanh. NhiÒu ChÝnh phñ ang trong qu tr nh t nh n hãa, cæ phçn hãa, ph n quyòn, h¹n chõ c c ch ng tr nh hç trî, c¾t gi m quü ph t trión Þa ph ng, Trong xu thõ héi nhëp kinh tõ toμn cçu, nòn kinh tõ c c n íc trë nªn phô thuéc lén nhau vμ gi m kh n ng tù kióm so t (tiòn tö, l i suêt,...). C c tëp oμn kinh tõ vμ c c ng n hμng quèc tõ lín ang t m c ch iòu khión qu tr nh toμn cçu hãa. Lμn sãng s t nhëp doanh nghiöp cïng víi viöc liªn tôc thay æi c«ng nghö sï t ng c êng søc m¹nh doanh nghiöp, t ng chêt l îng s n phèm, h¹ gi thμnh nh ng còng ång nghüa víi gi m viöc lμm. C c trang Web vμ m¹ng Internet t¹o ra c c c héi kinh doanh míi. Ph t trión dù n trong giai o¹n biõn éng hiön nay ßi hái chñ Çu t KCNST ph i rêt linh ho¹t, rót kinh nghiöm nhanh chãnh tõ c c thêt b¹i vμ thμnh c«ng tr íc ã KCNST vμ céng ång Þa ph ng BÊt cø mét KCNST nμo còng n»m trong mèi quan hö tæng thó víi céng ång Þa ph ng xung quanh vò chýnh s ch (kinh tõ, 15

16 m«i tr êng, ), con ng êi (nguån lao éng, nhμ ë, ), nguån cung cêp (c c doanh nghiöp Þa ph ng cung cêp nguyªn vët liöu cho c c DNTV), thþ tr êng tiªu thô (c c doanh nghiöp ph n phèi s n phèm Þa ph ng), dþch vô (t vên, μo t¹o, chuyón giao c«ng nghö, m«i giíi, ), th ng m¹i vμ c c vên Ò liªn quan kh c. V vëy, chñ Çu t KCNST cçn thiõt lëp mèi quan hö v ng ch¾c vμ cçn îc sù ñng hé cña céng ång Þa ph ng. Mèi quan hö nμy sï îc cñng cè thªm khi KCN cung cêp viöc lμm, c c c héi kinh doanh, hay Çu t vμo c c ch ng tr nh c i thiön céng ång. Chñ Çu t KCNST, c c DNTV, c c c quan Nhμ n íc, vμ c d n cçn hîp t c chæt chï víi nhau v sù thμnh c«ng cña m«h nh ph t trión míi nμy. Mét KCNST sï thμnh c«ng h n nõu nã lμ mét phçn trong tæng thó ph t trión céng ång víi c c dù n hç trî nh : Ph t trión nhμ ë cho ng êi lao éng trong KCNST; X y dùng mét quy ho¹ch Þnh h íng chung cho viöc gi m tæng l îng chêt th i (tõ khu ë, th ng m¹i, c«ng céng vμ c«ng nghiöp); Ph t trión BPX toμn vïng hiöu qu cao, t¹o lëp thþ tr êng cho c c chêt th i hiön t¹i; T ng c êng søc m¹nh trong quy ho¹ch ph t trión kinh tõ; Ph t trión hö thèng gi o dôc μo t¹o; Ch ng tr nh hμnh éng gi m l îng khý nhμ kýnh; C c lîi Ých chung vμ riªng Cã rêt nhiòu c héi c i thiön m«i tr êng hay ph t trión kinh tõ khu vùc (lîi Ých chung) do c c doanh nghiöp t nh n Ò xuêt vμ thùc hiön víi chi phý rêt lín. Khi ph t trión KCNST, c c c héi nμy cã thó bþ mêt nõu kh«ng cã gi i ph p thých hîp Ó c n b»ng víi chi phý vμ lîi nhuën cña doanh nghiöp (lîi Ých riªng). V vëy, Nhμ n íc cçn cã c c gi i ph p thých hîp hç trî tμi chýnh cho chñ Çu t Ó thùc hiön tèt dù n. VÝ dô nh hç trî tμi chýnh cho hö thèng xö lý chêt th i, x y dùng khu vui ch i gi i trý, trung t m y tõ hay nhμ trî trong KCNST. MÆt kh c, c c lîi Ých riªng cña chñ Çu t KCNST chø cã thó ¹t îc khi hßa nhëp tèt víi céng ång vμ khi céng ång nhën thøc îc c c lîi Ých chung mμ KCNST em l¹i. KCNST cçn cung cêp c c ch ng tr nh μo t¹o vμ gi o dôc cho lao éng quanh vïng, hç trî ph t trión c c hé kinh doanh nhá phôc vô nhu 16

17 cçu c c DNTV, hç trî ph t trión s n xuêt s¹ch ngoμi KCNST vμ c c ch ng tr nh t ng tù. Khi chñ Çu t trë thμnh mét ng êi b¹n tèt cña céng ång, qu tr nh xin phðp, th«ng qua hay qu tr nh x y dùng, häat éng cña dù n sï cã nhiòu thuën lîi T¹o lëp mét m«i tr êng thuën lîi cho KCNST T¹o lëp sù ñng hé vμ tham gia cña céng ång lμ nguyªn lý c n b n dén tíi thμnh c«ng cña KCNST, khëi Çu b»ng sù ñng hé cña c c doanh nghiöp, tëp oμn, tæ chøc vμ c c nh n vët quan träng trong vïng (L nh ¹o vò tμi chýnh vμ c«ng nghiöp; Phßng th ng m¹i vμ c«ng nghiöp; ¹i diön c c c«ng ty Þa ph ng vμ c c doanh nghiöp dù kiõn tham gia KCNST; L nh ¹o c c c quan Nhμ n íc (ph t trión kinh tõ, quy ho¹ch «thþ, b o vö m«i tr êng, viöc lμm x héi vμ t i chõ); ¹i diön ng êi lao éng, c c tæ chøc vò m«i tr êng vμ céng ång; ¹i diön c c c së gi o dôc, ) C c tæ chøc vμ c nh n sï cã nh ng quan ióm kh c nhau vò KCNST. V thõ viöc x y dùng mét nhën thøc óng ¾n chung vò KCNST lμ b íc khëi Çu quan träng. C c biön ph p c b n lμ tuyªn truyòn, gi o dôc, iòu tra, pháng vên, héi th o, trang web, th«ng qua c c tæ chøc c nh n hay tëp thó. Tõ ã, céng ång sï hióu îc c c nguyªn lý c b n cña STHCN vμ KCNST, t m hióu c c ph t kiõn míi vò KCN, thö nghiöm chóng trong c cêu ph t trión khu vùc vμ x c Þnh c c b íc tiõp theo cho viöc thiõt lëp c c dù n. Mét cuéc iòu tra tæng thó trªn c hai khu vùc t nh n vμ Nhμ n íc lμ rêt cçn thiõt Ó bao qu t sù ph t trión kinh tõ, tμi chýnh, b o vö m«i tr êng, quy ho¹ch «thþ, ph t trión céng ång vμ gi o dôc μo t¹o cña toμn khu vùc. Qu tr nh iòu tra sï x c Þnh îc chýnh x c kh n ng cña c c nguån lùc cçn thiõt cho sù ph t trión. C c b o c o tõ cuéc iòu tra nμy chýnh lμ d liöu c së cho KCNST vμ c c dù n kh c cña céng ång X y dùng viôn c nh vò KCNST Trong giai o¹n chuèn bþ Çu t vμ tiõp cën céng ång,cçn x y dùng mét viôn c nh chung vò KCNST cho céng ång vμ cho chýnh ho¹t éng cña KCNST. VÊn Ò quan träng 17

18 nhêt cña Tuyªn bè viôn c nh lμ nhên m¹nh môc tiªu cao c cña KCNST: Sù chó träng Æc biöt vò vên Ò ph t trión bòn v ng vμ m«i tr êng, x héi trong c c ho¹t éng c«ng nghiöp vμ kinh tõ. Mét viôn c nh vμ nhiöm vô râ rμng sï lμ kim chø nam cho mäi ho¹t éng cña c c doanh nghiöp. Tuyªn bè nμy còng cçn ph n nh c c môc tiªu ban Çu cña ho¹t éng kinh tõ vμ m«i tr êng trong KCNST. ViÔn c nh vò m«i tr êng cña KCNST cçn nhên m¹nh sù bòn v ng vμ thých hîp cña KCNST trong hö sinh th i chung, c c nguyªn t¾c Ó c i thiön vμ ¹t îc môc Ých Ò ra. Ó ¹t îc thμnh c«ng dμi h¹n, môc Ých chiõn l îc cña viôn c nh vμ nhiöm vô KCNST cçn îc mäi thμnh viªn (cña KCNST vμ céng ång) tham gia trong qu tr nh x c Þnh, thiõt lëp vμ khíp nèi. Mét viôn c nh t i s ng do KCNST em l¹i cho céng ång khu vùc sï t¹o îc rêt nhiòu sù ñng hé vμ gióp ì cho KCNST. Mét trong nh ng viôn c nh vò KCNST 18