Së Gi o Dôc vµ µo T¹o kú thi häc sinh giái cêp tønh THANH ho N m häc: 2010-2011 Ò chýnh thøc M«n thi: Þa Lý Sè b o danh Líp 12 - thpt... Ngµy thi 24/03/2011 Thêi gian 180 phót (Kh«ng kó thêi gian giao Ò) Ò thi cã 04 c u, gåm 01 trang C u 1. (4,0 ióm) a. H y nªu bióu hiön cña thiªn nhiªn nhiöt íi Èm giã mïa qua thµnh phçn Þa h nh. b. CÊu tróc Þa h nh nh h ëng Õn s«ng ngßi ViÖt Nam nh thõ nµo? C u 2. (4,0 ióm) a. C cêu lao éng n íc ta hiön nay ang chuyón dþch theo xu h íng nµo? T¹i sao? b. Ph n tých mèi quan hö gi a qu tr nh «thþ ho víi qu tr nh chuyón dþch c cêu kinh tõ ë n íc ta. C u 3. (6,0 ióm) Cho b ng sè liöu sau: gi trþ xuêt nhëp khèu cña n íc ta giai o¹n 1990-2005 ( n vþ: TØ USD) N m 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2005 XuÊt khèu 2,4 2,6 4,1 7,3 9,4 14,5 32,4 NhËp khèu 2,8 2,5 5,8 11,1 11,5 15,6 36,8 a. H y týnh c n c n xuêt nhëp khèu cña n íc ta giai o¹n 1990-2005. b. VÏ bióu å thých hîp nhêt thó hiön sù thay æi gi trþ xuêt, nhëp khèu vµ c n c n xuêt nhëp khèu cña n íc ta giai o¹n 1990-2005. c. NhËn xðt vµ gi i thých sù thay æi ã. C u 4. (6,0 ióm) a. Chøng minh r»ng ång b»ng s«ng Hång vµ vïng phô cën lµ khu vùc cã møc é tëp trung c«ng nghiöp vµo lo¹i cao nhêt c n íc? Gi i thých nguyªn nh n. b. Tr nh bµy mét sè Æc ióm næi bët cña vïng n«ng nghiöp Trung du vµ miòn nói B¾c Bé.... HÕt... - ThÝ sinh kh«ng sö dông tµi liöu - Gi m thþ coi thi kh«ng gi i thých g thªm - ThÝ sinh îc sö dông t l t Þa lý ViÖt Nam
Së Gi o Dôc vµ µo T¹o THANH ho H íng dén chêm Ò chýnh thøc kú thi häc sinh giái cêp tønh N m häc: 2010-2011 M«n thi: Þa Lý Líp 12 - thpt Ngµy thi 24/03/2011 Thêi gian 180 phót H íng dén chêm cã 04 c u, gåm 04 trang C u ý Néi dung ióm 1 4,0 a BiÓu hiön cña thiªn nhiªn nhiöt íi Èm giã mïa qua thµnh phçn 2,5 Þa h nh: - X m thùc m¹nh ë miòn åi nói: + Trªn c c s ên dèc mêt líp phñ thùc vët, bò mæt Þa h nh bþ c¾t xî, Êt bþ xãi mßn röa tr«i. + M a lín x y ra hiön t îng Êt tr ît, lë. + ë vïng nói v«i h nh thµnh Þa h nh cacxt víi c c hang éng, suèi c¹n, thung kh«. + T¹i c c vïng thòm phï sa cæ, Þa h nh bþ chia c¾t thµnh c c åi thêp xen thung lòng réng. - Båi tô nhanh ë ång b»ng h¹ l u s«ng: + HÖ qu cña qu tr nh x m thùc, bµo mßn m¹nh bò mæt Þa h nh ë vïng åi nói lµ sù båi tô, më mang nhanh chãng ång b»ng h¹ l u s«ng... - Qu tr nh x m thùc, båi tô lµ qu tr nh chýnh trong sù h nh thµnh vµ biõn æi Þa h nh ViÖt Nam hiön t¹i. b CÊu tróc Þa h nh nh h ëng Õn s«ng ngßi ViÖt nam: - Þa h nh åi nói chiõm 3/4 diön tých l nh thæ nªn s«ng ngßi n íc ta phçn lín ch y qua Þa h nh miòn nói. - Theo h íng cêu tróc Þa h nh s«ng ngßi n íc ta cã h íng chýnh lµ T y B¾c - «ng Nam vµ h íng vßng cung. - Þa h nh n íc ta lµ Þa h nh giµ îc trî l¹i nªn trªn cïng mét dßng s«ng cã khóc s«ng ch y ªm Òm, cã khóc nhiòu th c ghònh, s«ng µo lßng d déi. Trong vïng nói cã c c c s«ng trî ang µo lßng d déi ång thêi cã nh ng thung lòng giµ, cã b i båi, thòm Êt. - Þa h nh cã sù t ng ph n gi a ång b»ng vµ miòn nói nªn s«ng ngßi cã sù thay æi ét ngét khi i tõ th îng l u xuèng h¹ l u. 1,5 2 4,0 a Xu h íng chuyón dịch c cêu lao éng n íc ta trong giai o¹n 2,0 hiön nay. - ChuyÓn dþch c cêu lao éng theo ngµnh kinh tõ: + PhÇn lín lao éng tëp trung ë khu vùc N«ng-L m-ng nghiöp vµ ang cã xu h íng gi m (d/c) + Lao éng trong khu vùc CN -XD vµ DV chiõm tø träng thêp vµ ang cã xu h íng t ng (d/c) + y lµ xu h íng tých cùc do qu tr nh CNH - H H. - ChuyÓn dþch c cêu lao éng theo thµnh phçn kinh tõ: 1
+ GÇn y, tø träng lao éng trong khu vùc nhµ n íc gi m nhñ. ¹i bé phën lao éng lµm viöc trong khu vùc kinh tõ ngoµi Nhµ n íc vµ tø träng t ng (d/c). + T ng tø träng lao éng ë khu vùc cã vèn Çu t n íc ngoµi (d/c). + Sù chuyón dþch trªn lµ do t c éng cña qu tr nh chuyón æi nòn kinh tõ thþ tr êng. - ChuyÓn dþch c cêu lao éng theo thµnh thþ vµ n«ng th«n: + PhÇn lín lao éng tëp trung ë n«ng th«n vµ tø träng gi m (d/c); Lao éng thµnh thþ t ng t ng øng. + Sù chuyón dþch trªn lµ do t c éng cña qu tr nh c«ng nghiöp ho, thay æi quy m««thþ vµ sù di c tõ n«ng th«n ra c c thµnh phè lín. b Mèi quan hö gi a qu tr nh «thþ hãa víi qu tr nh chuyón dþch c cêu kinh tõ ë n íc ta. * «thþ ho cã t c éng m¹nh tíi qu tr nh chuyón dþch c cêu kinh tõ cña n íc ta - C c «thþ cã nh h ëng rêt lín Õn sù ph t trión kinh tõ-x héi cña c c Þa ph ng, c c vïng trong n íc. N m 2005 khu vùc «thþ ãng gãp 70,4% GDP c n íc, 84% GDP c«ng nghiöp-x y dùng, 87% GDP dþch vô vµ 80% ng n s ch nhµ n íc. - C c thµnh phè, thþ x lµ c c thþ tr êng tiªu thô s n phèm hµng hãa lín vµ a d¹ng, lµ n i sö dông «ng o lùc l îng lao éng cã tr nh é chuyªn m«n kü thuët, cã c së vët chêt-kü thuët hiön ¹i, cã søc thu hót èi víi Çu t trong vµ ngoµi n íc, t¹o éng lùc cho sù t ng tr ëng vµ ph t trión kinh tõ - C c «thþ cã kh n ng t¹o ra nhiòu viöc lµm vµ thu nhëp cho ng êi lao éng - Tuy nhiªn qu tr nh «thþ hãa còng g y nh ng hëu qu nh : vên Ò «nhiôm m«i tr êng, an ninh trët tù x héi... * Sù chuyón dþch c cêu nòn kinh tõ gãp phçn thóc Èy m¹nh mï qu tr nh «thþ ho - Lao éng n«ng nghiöp gi m dçn vµ chuyón sang c c ngµnh cã n ng suêt cao, kü thuët tiªn tiõn lµm c së cña kinh tõ «thþ. - C cêu nòn kinh tõ ang chuyón dþch theo h íng gi m dçn tø träng cña ngµnh N«ng - L m - Ng nghiöp, t ng dçn tø träng cña ngµnh C«ng nghiöp vµ DÞch vô. Nh vëy ho¹t éng C«ng nghiöp, DÞch vô ph t trión t¹o søc thu hót èi víi d n c, n ng cao vai trß cña «thþ. - Sù n ng cêp hiön ¹i ho c c ngµnh thuéc kõt cêu h¹ tçng c së cã iòu kiön thóc Èy qu tr nh «thþ ho. 2,0 3 6,0 a TÝnh c n c n xuêt nhëp khèu: C n c n XNK = Gi trþ xuêt khèu - Gi trþ nhëp khèu. c n c n xuêt nhëp khèu cña n íc ta giai o¹n 1990-2005 ( n vþ: TØ USD) N m 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2005 C nc n XNK - 0,4 + 0.1-1,7-3,8-2,1-1,1-4,4 2
b VÏ bióu å: - Hai êng bióu diôn gi trþ xuêt khèu, nhëp khèu, ë gi a lµ c n c n. - VÏ d¹ng bióu å kh c kh«ng cho ióm - Yªu cçu: + Cã tªn bióu å, chia tø lö chýnh x c trªn trôc tung, trôc hoµnh, ghi sè liöu, cã ký hiöu, chó gi i... + ThiÕu mçi yªu cçu trõ ióm c NhËn xðt vµ gi i thých: * Gi trþ xuêt nhëp khèu: - Tæng gi trþ xuêt nhëp khèu t ng (d/c). - Gi trþ xuêt khèu t ng (d/c). - Gi trþ nhëp khèu t ng vµ kh«ng æn Þnh (d/c). - Tèc é t ng gi trþ xuêt khèu nhanh h n so víi nhëp khèu (d/c) - Nguyªn nh n: + æi míi vò c chõ qu n lý... + Më réng thþ tr êng, cñng cè thþ tr êng truyòn thèng, x y dùng thþ tr êng träng ióm. + T ng mæt hµng xuêt khèu qua chõ biõn, t¹o mæt hµng xuêt khèu chñ lùc. + ViÖt Nam tham gia c c tæ chøc kinh tõ lín trªn thõ giíi (WTO...) + Èy m¹nh qu tr nh CNH- H H nªn nhu cçu nhëp khèu m y mãc, nguyªn nhiªn vët liöu lín. + NhËp khèu hµng tiªu dïng nh»m c i thiön êi sèng nh n d n, t¹o m«i tr êng c¹nh tranh víi c c c së trong n íc. * C n c n XNK: - Lu«n nhëp siªu (trõ n m 1992) do nhëp khèu t liöu s n xuêt (gi ¾t), xuêt khèu n«ng l m thuû s n, hµng c«ng nghiöp nhñ... (gi rî) - C n c n XNK ang tiõn dçn tíi sù c n èi, hiön nay vén nhëp siªu nh ng b n chêt kh c víi thêi kú tr íc ã. 2,5 3,0 4 6,0 a Chøng minh ång b»ng s«ng Hång vµ vïng phô cën cã møc é 4,0 tëp trung c«ng nghiöp vµo lo¹i cao nhêt c n íc. Nguyªn nh n. * Chøng minh: - Tõ Hµ Néi ho¹t éng c«ng nghiöp víi chuyªn m«n ho kh c nhau lan to theo nhiòu h íng däc theo c c tuyõn giao th«ng huyõt m¹ch: + H i Phßng H¹ Long CÈm Ph (C«ng nghiöp c khý, khai th c than, v t liöu x y dùng) + p CÇu B¾c Giang (CN VËt liöu x y dùng, ph n ho häc) + «ng Anh Th i Nguyªn (CN c khý, luyön kim) + ViÖt Tr - L m Thao ( CN ho chêt, giêy) + Hoµ B nh S n La (CN thuû iön) + Nam Þnh Ninh B nh Thanh Ho (CN döt may, iön, vët liöu x y dùng). * ång b»ng s«ng Hång vµ phô cën cã møc é tëp trung c«ng nghiöp theo l nh thæ vµo lo¹i cao nhêt c n íc v : - Vïng cã vþ trý Þa lý thuën lîi: + Gi p Trung du miòn nói B¾c Bé, B¾c Trung Bé, BiÓn «ng. 3
+ N»m trong vïng kinh tõ träng ióm phýa B¾c, cã tam gi c c«ng nghiöp Hµ Néi - H i Phßng - Qu ng Ninh. - Tµi nguyªn thiªn nhiªn: + Tµi nguyªn kho ng s n tëp trung ë vïng phô cën phong phó (nhêt lµ than) + BSH lµ vïng träng ióm l ng thùc, thùc phèm lín thø 2 c n íc, cung cêp nguån nguyªn liöu dåi dµo cho c c ngµnh c«ng nghiöp chõ biõn. - D n c «ng óc, nguån lao «ng dåi dµo, chêt l îng lao éng cao, lµ n i tëp trung «ng o lùc l îng lao «ng cã tr nh é chuyªn m«n kü thuët. - C së vët chêt kü thuët m¹nh, c së h¹ tçng tèt (d/c). - Cã Hµ Néi lµ thñ «, lµ trung t m kinh tõ, chýnh trþ v n ho lín hµng Çu c n íc. - Cã søc thu hót Çu t trong vµ ngoµi n íc. - Cã lþch sö ph t trión c«ng nghiöp l u êi b Mét sè Æc ióm næi bët cña vïng n«ng nghiöp Trung du vµ miòn nói B¾c Bé: * iòu kiön sinh th i n«ng nghiöp: - Nói, cao nguyªn, åi thêp. - Êt feralit á vµng, Êt phï sa cæ b¹c mµu... - KhÝ hëu cën nhiöt íi, «n íi trªn nói, cã mïa «ng l¹nh. * iòu kiön kinh tõ - x héi: - MËt é d n sè t ng èi thêp, d n c cã kinh nghiöm s n xuêt l m nghiöp, trång c y c«ng nghiöp. - ë vïng trung du cã c c c së c«ng nghiöp chõ biõn, iòu kiön giao th«ng t ng èi thuën lîi. ë vïng nói cßn nhiòu khã kh n. * Tr nh é th m canh: nh n chung cßn thêp, s n xuêt theo kióu qu ng canh, Çu t Ýt lao éng vµ vët t n«ng nghiöp. ë vïng trung du tr nh é th m canh ang îc n ng cao. * Chuyªn m«n ho s n xuêt: - c y c«ng nghiöp cã nguån gèc cën nhiöt vµ «n íi (chì, trèu...) - Ëu t ng, l¹c, thuèc l. - C y n qu, c y d îc liöu. - Tr u, bß (thþt, s a) lîn. 2,0 Tæng sè 04 c u, 20 ióm. 4