Nhãm T Tiªu chuèn nµy b¾t buéc p dông toµn phçn C«ng viöc hµn iön - Yªu cçu chung vò an toµn Electric welding works - General safety requirements Tiªu chuèn nµy thay thõ cho TCVN 3146 : 1979 vµ quy Þnh nh ng yªu cçu chung vò an toµn cho c«ng viöc hµn iön trong c c ngµnh s n xuêt. èi víi c«ng viöc hµn iön trong c c iòu kiön Æc biöt (hµn iön trong hçm má, hµn iön d íi n íc ngoµi c c quy Þnh nµy cßn ph i t n theo c c quy Þnh kh c cã liªn quan. 1. Quy Þnh chung 1.1. C«ng viöc hµn iön cã thó tæ chøc cè Þnh trong c c ph n x ëng ë c c b i ngoµi trêi cã c c thiõt bþ chuyªn hµn, ho c cã thó tæ chøc t¹m thêi ë ngay trong nh ng c«ng tr nh ang x y dùng, ë c c thiõt bþ trong ph¹m vi xý nghiöp. 1.2. ViÖc chän quy tr nh c«ng nghö hµn ph i m b o an toµn vµ ph i týnh Õn kh n ng ph t sinh c c yõu tè nguy hióm vµ cã h¹i (kh n ng bþ chên th ng c khý, iön giët vµ h i khý éc, bøc x¹ nhiöt, c c tia hång ngo¹i, tö ngo¹i, møc ån, rung), ång thêi ph i cã c c biön ph p kü thuët an toµn vµ vö sinh lao éng Ó lo¹i trõ chóng 1.3. ViÖc tiõn hµnh c«ng viöc hµn iön cã nguy c næ, ch y ph i tu n theo c c quy Þnh an toµn phßng chèng ch y, næ. 1.4. ViÖc tiõn hµnh c«ng viöc hµn iön trong c c buång, thïng, khoang, bó kýn ph i cã biön ph p an toµn vµ ph i îc phðp cña thñ tr ëng n vþ. 2. Yªu cçu èi víi qu tr nh c«ng nghö 2.1. Khi lëp quy tr nh c«ng nghö hµn iön cçn dù kiõn c c ph ng n c khý hãa tù éng ho, ång thêi ph i Ò ra c c biön ph p h¹n chõ vµ phßng chèng c c yõu tè nguy hióm vµ cã h¹i èi víi c«ng nh n. 2.2. Khi tiõn hµnh c«ng viöc hµn iön, cçn sö dông c c lo¹i thuèc hµn, d y hµn, thuèc bäc que hµn... mµ trong qu tr nh hµn kh«ng ph t sinh c c chêt éc h¹i hoæc sinh chêt éc h¹i víi nång é kh«ng v ît qu giíi h¹n quy Þnh trong c c tiªu chuèn vö sinh. 2.3. C c thiõt bþ hµn iön îc sö dông trong qu tr nh hµn ph i phï hîp víi c c yªu cçu cña TCVN 2200 : 1978 vµ c c tµi liöu ph p chõ - kü thuët îc duyöt. 2.4. Vá kim lo¹i cña m y hµn ph i îc nèi b o vö (nèi Êt hoæc nèi kh«ng) theo quy Þnh hiön hµnh. 2.5. ChØ îc phðp lêy iön Ó hµn hå quang tõ m y ph t iön hµn, m y biõn p m y chønh lu hµn. CÇn cêp ÝÖn tõ l íi iön éng lùc, l íi iön chiõu s ng l íi iön tr«l y Ó cêp cho hå quang hµn. 2.6. S å Êu mét sè nguån iön hµn Ó cêp iön cho mét hå quang hµn ph i m b o sao cho iön p gi a iön cùc vµ chi tiõt hµn khi kh«ng t i kh«ng v ît qu iön p kh«ng t i cña mét trong c c nguån iön hµn. 2.7. C c m y hµn éc líp còng nh c c côm m y hµn ph i îc b o vö b»ng cçu ch y hoæc aptomat ë phýa nguån. Riªng víi c c côm m y hµn, ngoµi viöc b o vö ë phýa
nguån cßn ph i b o vö b»ng aptomat trªn d y dén chung cña m¹ch hµn vµ cçu ch y trªn mçi d y dén tíi tõng m y hµn. 2.8. Cho phðp dïng d y dén mòm, thanh kim lo¹i cã h nh d¹ng mæt c¾t bêt k, nh ng ph i b o b o ñ tiõt diön yªu cçu, c c têm hµn hoæc chýnh kõt cêu îc hµn lµm d y dén ng îc nèi chi tiõt hµn víi nguån iön hµn. CÊm sö dông l íi nèi Êt, c c kõt cêu x y dùng b»ng kim lo¹i, c c thiõt bþ c«ng nghö kh«ng ph i lµ èi t îng hµn lµm d y dén ng îc. D y dén ng îc ph i îc nèi ch¾c ch¾n víi cùc nèi ( óng bu l«ng kñp chæt). 2.9. Khi di chuyón c c m y hµn, ph i c¾t nguån iön cêp cho m y hµn. 2.10. CÊm söa ch a m y hµn khi ang cã iön. 2.11. Khi ngõng c«ng viöc hµn iön ph i c¾t m y hµn ra khái l íi iön. NÕu c«ng viöc hµn hå quang kõt thóc, d y dén tíi k m hµn còng ph i th o khái nguån vµ Æt vµo gi b»ng vët liöu c ch nhiöt. Víi nguån iön hµn lµ m y ph t mét chiòu, tr íc tiªn ph i c¾t m¹ch nguån iön mét chiòu, sau ã c¾t m¹ch nguån iön xoay chiòu cêp cho éng c m y ph t iön hµn. 2.12. ViÖc Êu iön cho m y hµn ph i do thî iön thùc hiön c«ng nh n hµn cã tr ch nhiöm theo dâi t nh tr¹ng ho¹t éng cña m y hµn trong qu tr nh lµm viöc. Khi cã sù cè hoæc háng hãc ph i b o ngay víi thî iön. 2.13. Khi hµn hå quang b»ng tay ph i dïng k m hµn cã tay cçm b»ng vët liöu c ch iön chþu nhiöt, ph i cã bé phën gi d y, m b o khi hµn d y kh«ng bþ tuét ra. Khi dßng iön hµn lín h n 600 A kh«ng îc dïng k m hµn kióu d y dén luån trong chu«i k m. 2.14. Trªn c c c cêu iòu khión cña m y hµn ph i ghi ch,... hoæc cã c c dêu hiöu chø râ chøc n ng cña chóng. 2.15. TÊt c c c c cêu iòu khión cña m y hµn ph i îc Þnh vþ vµ che ch¾n cèn thën Ó tr nh viöc ãng (hoæc c¾t) sai. 2.16. Trong tñ iön hoæc bé m y hµn tiõp xóc cã l¾p c c bé phën dén iön hë m¹ng iön p s cêp, ph i cã kho liªn éng Ó m b o ng¾t iön khi më cöa tñ. NÕu kh«ng cã khãa liªn éng th tñ iön cã thó kho b»ng kho th êng, nh ng viöc iòu chønh dßng iön hµn ph i do thî iön tiõn hµnh. 2.17. C c m y hµn nèi tiõp xóc cã qu tr nh lµm ch y kim lo¹i, ph i trang bþ têm ch¾n lo¹i nãng ch y b¾n ra, ång thêi m b o cho phðp theo dâi qu tr nh hµn c ch an toµn. 2.18. ë nh ng ph n x ëng th êng xuyªn tiõn hµnh l¾p r p vµ hµn c c kõt cêu kim lo¹i cçn îc trang bþ g l¾p r p vµ thiõt bþ n ng chuyón. 2.19. Khi hµn cã táa bôi vµ khý, còng nh hµn bªn trong c c buång, thïng, kho, bó kýn, hoæc hµn c c chi tiõt lín tõ phýa ngoµi, cçn sö dông miöng hõt côc bé éng cã bé phën g l¾p nhanh chãng vµ ch¾c ch¾n. 2.20. Khi hµn bªn trong c c hçm, thïng, khoang, bó kýn, ph Þ cã ng êi n¾m v ng kü thuët an toµn øng ngoµi gi m s t. Ng êi vµo hµn ph i eo d y an toµn, vµ d y an toµn îc nèi víi d y dén tíi chç ng êi quan s t. Khi hµn b»ng nguån iön xoay chiòu trong iòu kiön lµm viöc Æc biöt nguy hióm (trong c c thó tých b»ng kim lo¹i, trong c c buång cã møc nguy hióm cao) cçn sö
dông thiõt bþ h¹n chõ iön p kh«ng t i Ó m b o an toµn khi c«ng nh n thay que hµn. Tr êng hîp kh«ng cã thiõt bþ ã cçn cã nh ng biön ph p an toµn kh c. 2.21. CÊm hµn ë c c hçm, thïng, khoang, bó kýn ang cã p suêt hoæc ang chøa chêt dô ch y, næ. 3. Yªu cçu èi víi gian s n xuêt 3.1. Gian s n xuêt, khi tiõn hµnh c«ng viöc hµn ph i îc bè trý tu n theo c c quy Þnh trong tiªu chuèn vö sinh thiõt kõ xý nghiöp c«ng nghiöp. 3.2. T¹i c c gian s n xuêt, n i tiõn hµnh hµn cã hå quang hë; ph i Æt têm ch¾n ng n c ch b»ng vët liöu kh«ng ch y. 3.3. Nh ng n i tiõn hµnh c«ng viöc hµn iön cã ph t sinh c c chêt éc h¹i trong qu tr nh hµn (h i khý éc vµ bøc x¹ cã h¹i...), ph i trang bþ c c ph ng tiön b o vö thých hîp, vµ thùc hiön th«ng giã cêp vµ hõt. 3.4. T êng vµ thiõt bþ trong ph n x ëng hµn ph i s n mµu x m, mµu vµng hoæc xanh da trêi Ó hêp thô nh s ng, gi m é chãi cña hå quang ph n x¹. Nªn dïng c c lo¹i s n cã kh n ng hêp thô tia tö ngo¹i. 3.5. Yªu cçu èi víi m«i tr êng kh«ng khý. 3.5.1. Trong c c ph n x ëng c c bé phën hµn vµ l¾p r p ph i m b o iòu kiön vi khý hëu theo c c quy Þnh hiön hµnh. 3.5.2. Trong c c gian cña ph n x ëng hµn, l¾p r p ph i cã th«ng giã cêp vµ hót. 3.5.3. Khi hµn trong c c buång phßng kýn ph i thùc hiön th«ng giã côc bé ë chç tiõn hµnh hµn. Kh«ng khý hõt ph i th i ra ngoµi vïng kh«ng khý cêp. 3.6. Yªu cçu vò chiõu s ng 3.6.1. Trong c c ph n x ëng hµn vµ l¾p r p ph Þ cã hö thèng chiõu s ng chung hoæc chiõu s ng hçn hîp, m b o é s ng theo c c quy Þnh hiön hµnh. 3.6.2. ViÖc chiõu s ng khi tiõn hµnh hµn trong c c thïng, khoang, bó kýn cã thó dïng Ìn di éng iön p kh«ng lín h n 12V cã l íi b o vö, hoæc cã thó dïng Þnh h íng chiõu tõ ngoµi vµo. BiÕn p dïng cho Ìn di éng ph i Æt ë ngoµi n i lµm viöc. Cuén thø cêp cña biõn p ph i nèi b o vö. Kh«ng îc phðp dïng biõn p tõ ngéu Ó cêp iön cho Ìn chiõu s ng di éng. 3.7. CÊm sö dông hoæc b o qu n c c nhiªn liöu, vët liöu dô ch y, næ ë n i tiõn hµnh c«ng viöc hµn iön. 4. Yªu cçu vò nguyªn liöu, ph«i, b o qu n vµ vën chuyón. 4.1. BÒ mæt cña ph«i vµ chi tiõt hµn ph i kh«, s¹ch s n, gø, dçu mì, bôi bèn. C c c¹nh, mðp cña ph«i, chi tiõt tr íc khi hµn ph i lµm s¹ch bavia. 4.2. Khi khö dçu mì trªn bò mæt cña vët hµn ph i dïng nh ng chêt kh«ng g y ch y næ vµ kh«ng éc h¹i. 4.3. ViÖc b o qu n, vën chuyón, chêt xõp ph«i hµn, vët liöu hµn vµ c c thµnh phèm kh«ng îc lµm nh h ëng Õn vên Ò an toµn vën hµnh thiõt bþ, kh«ng g y trë ng¹i cho viöc chiõu s ng tù nhiªn, th«ng giã, êng vën chuyón, lèi i, c n trë viöc sö dông c c thiõt bþ phßng chèng ch y, næ vµ c c ph ng tiön b o vö c nh n. 4.4. ViÖc sö dông vµ b o qu n c c chai khý nðn vµ khý ho láng ph i tu n theo c c quy Þnh hiön hµnh.
5. Yªu cçu vò bè trý thiõt bþ s n xuêt 5.1. Kho ng c ch gi a c c m y hµn kh«ng îc nhá h n l,5m. Kho ng c ch gi a c c m y hµn tù éng kh«ng îc nhá h n 2m. 5.2. Khi bè trý c c m y hµn hå quang acg«ng vµ hµn trong m«i tr êng khý c cbonic ph i m b o lo¹i trõ kh n ng thêm vµ lät khý sang c c buång l n cën. 5.3. ChiÒu dµi d y dén iön tõ n i cêp iön p s cêp Õn thiõt bþ hµn di éng kh«ng îc v ît qu l0m. 6. Nh ng yªu cçu vò tæ chøc n i lµm viöc. 6.1. Hµn hå quang c c s n phèm nhá vµ trung b nh cã týnh chêt cè Þnh ph i tiõn hµnh c c buång chuyªn hµn. V ch cña buång ph i lµm b»ng vët liöu kh«ng ch y, gi a v ch vµ sµn ph i Ó khe hë Ýt nhêt lµ 50mm. Khi hµn trong m«i tr êng cã khý b o vö, khe hë nµy Ýt nhêt ph i lµ 300mm. DiÖn tých cña mçi vþ trý hµn trong buång kh«ng îc nhá h n 3m 2, gi a c c vþ trý hµn ph i cã têm ch¾n ng n c ch b»ng vët liöu kh«ng ch y. 6.2. Khu vùc hµn iön ph i c ch li víi khu vùc lµm c c c«ng viöc kh c. Tr êng hîp do nhu cçu cña quy tr nh c«ng nghö, cho phðp bè trý chç hµn cïng víi khu vùc lµm viöc kh c, nh ng gi a c c vþ trý ph i Æt têm ch¾n b»ng vët liöu kh«ng ch y. 6.3. Khi hµn c c s n phèm îc nung nãng th trong mét buång chø cho phðp mét ng êi vµo lµm viöc. Tr êng hîp v yªu cçu c«ng nghö cho phðp hai ng êi lµm viöc chø khi hµn trªn cïng mét chi tiõt. 6.4. C c vþ trý hµn cè Þnh còng nh di éng, nõu ch a cã c c biön ph p phßng chèng th kh«ng îc tiõn hµnh c«ng viöc hµn iön. 6.5. Khi hµn trªn cao, ph i lµm sµn thao t c b»ng vët liöu kh«ng ch y (hoæc khã ch y). NÕu kh«ng cã sµn th thî hµn ph i eo d y an toµn, ång thêi ph i mang theo tói ùng dông cô vµ mèu que hµn thõa. 6.6. Khi hµn trªn nh ng é cao kh c nhau, ph i cã biön ph p b o vö, kh«ng Ó c c giät kim lo¹i nãng á, mèu que hµn thõa, c c vët liöu kh c r i xuèng ng êi lµm viöc ë d íi. 6.7. Khi tiõn hµnh hµn iön ngoµi trêi, phýa trªn c c m y hµn vµ vþ trý hµn cçn cã m i che b»ng vët liöu kh«ng ch y. NÕu kh«ng cã m i che, khi m a ph i ngõng lµm viöc. 7. Yªu cçu èi víi c«ng nh n hµn iön 7.1. ChØ nh ng ng êi qua huên luyön vò c«ng viöc hµn iön, îc huên luyön kü thuët an toµn, vµ îc cêp giêy chøng nhën míi îc phðp thùc hiön c«ng viöc hµn iön. 7.2. Nh ng ng êi îc tuyón dông vµo lµm c«ng viöc hµn iön ph i quay tõ kióm tra søc khoî Trong qu tr nh lµm viöc ph i îc kióm tra søc khoî Þnh k. 7.3. ViÖc huên luyön b o hé lao éng cho c«ng nh n hµn iön ph i tiõn hµnh Ýt nhêt s u th ng mét lçn. 7.4. CÊm n c«ng nh n tiõn hµnh c«ng viöc hµn iön trong c c hçm, thïng, khoang, bó kýn. 8. Yªu cçu vò ph ng tiön b o vö c nh n
8.1. C«ng nh n hµn iön ph i îc trang bþ Çy ñ quçn o lao éng, kýnh hµn, t¹p dò, giêy, g ng vµ c c lo¹i ph ng tiön b o vö kh c theo quy Þnh. 8.2. QuÇn o lao éng dïng cho thî hµn ph i m b o chèng tia löa, chèng l¹i îc t c éng c häc, bôi kim lo¹i nãng vµ nh ng bøc x¹ cã h¹i. 8.3. Khi hµn trong m«i tr êng lµm viöc cã ho chêt (axit, kiòm, s n phèm dçu mì ) tr êng iön tõ, còng nh khi hµn c c chi tiõt îc èt nãng s bé, c«ng nh n hµn ph i îc trang bþ quçn o lao éng b»ng vët liöu m b o chèng nh ng t c éng ã. 8.4. Khi hµn trong iòu kiön cã nhiòu nguy c x y ra tai h¹i iön (hµn trong c c hçm, thïng khoang, bó kýn, nh ng n i Èm ít...), ngoµi quçn o b o hé lao éng, c«ng nh n hµn ph i îc trang bþ g ng tay, giµý c ch iön. ë vþ trý hµn ph i cã th m hoæc bôc c ch iön. 8.5. G ng tay cña c«ng nh n hµn ph i lµm b»ng vët liöu khã ch y, cã é dén iön thêp vµ chþu îc c c t c éng c häc. 8.6. GiÊy cña c«ng nh n hµn ph i lµm b»ng vët liöu khã ch y, c ch iön vµ chþu c c t c éng c häc vµ Õ kh«ng îc ãng inh kim lo¹i. 8.7. Mò dïng cho c«ng nh n hµn ph i lµm b»ng vët liªô khã ch y, c ch iön. Trong iòu kiön lµm viöc cã nguy c g y chên éng c häc, c«ng nh n ph i îc trang bþ mò chþu îc t c éng c häc. 8.8. Khi hµn ë m«i tr êng cã ph t sinh h i, khý éc h¹i mµ kh«ng cã thiõt bþ hõt côc bé, thî hµn ph i sö dông c c trang bþ b o vö c quan h«hêp phï hîp. 9. KiÓm tra viöc thùc hiön c c yªu cçu an toµn 9.1. ViÖc kióm tra tr¹ng th i m«i tr êngkh«ng khi îc tiõn hµnh b»ng c ch x c Þnh nång é c c chêt éc h¹i trong kh«ng khý vïng h«hêp cña thî hµn, còng nh trong ph¹m vi ng êi thî hµn lµm viöc theo quy Þnh hiön hµnh. 9.2. C c ph ng tiön b o vö c nh n ph i îc kióm tra Þnh k theo c c yªu cçu kü thuët vµ kü thuët an toµn èi víi tõng lo¹i. 9.3. KiÓm tra viöc n i b o vö vµ c ch iön cña thiõt bþ hµn ph i îc thùc hiön c c yªu cçu cña quy Þnh hiön hµnh. 9.4. ViÖc kióm tra Þnh l îng bøc x¹ R n- ghen sö dông khi kióm tra chêt l îng hµn ph i tu n theo c c quy Þnh hiön hµnh.