Microsoft PowerPoint - Siêu âm Doppler van tim nhân t?o

Siªu m m van tim nh n n t¹o t TS. T¹ T M¹nh C êng C ViÖn n Tim M¹ch M BÖnh viön n B¹ch B Mai Hµ Néi Hµ néi 01-2009

B¾t Çu u ch¹y y tuçn n hoµn n ngoµi i c c thó

KÑp éng m¹ch m chñ vµ b o o vö v c tim

Më éng m¹ch m chñ

C¾t t van éng m¹ch m chñ

Van éng m¹ch m chñ

C c c sîi s i chø kh u u nèi n i vßng v van cña c a bönh b nh n vµ vßng van nh n n t¹o t

Van nh n n t¹o t îc Æt t vµo v óng vþ trý

Buéc c chø

ãng éng m¹ch m chñ

ãng xong éng m¹ch m chñ

Siªu m van tim nh n t¹o nh gi ho¹t éng cña van tim nh n t¹o b»ng ph ng ph p siªu m tim Tæng quan vò van tim nh n t¹o H nh nh b nh th êng cña van tim nh n t¹o H nh nh kh«ng b nh th êng cña van tim nh n t¹o ChØ Þnh siªu m èi víi ng êi mang van tim nh n t¹o

Siªu m M - Mode nh gi van nh n t¹o NhËn xðt ho¹t éng ãng më cña van nh n t¹o

Siªu m 2-D nh gi van nh n t¹o T¹p m lµm khã nh n cêu tróc xung quanh vµ phýa sau cña van nh n t¹o Nh ng bêt th êng chñ yõu cña van nh n t¹o: Nøt géy van (Dehiscence) Sïi van (Vegetation) HuyÕt khèi t¹i van (Thrombus) Tho i ho van (Degeneration of tissue)

Siªu m Doppler mµu nh gi ho¹t éng cña van nh n t¹o Æc ióm cña dßng hë van nh n t¹o b nh th êng Mçi lo¹i van cã mét h nh nh dßng hë kh c nhau Starr-Edwards: 2 dßng hë cong ë mðp van Medtronic-Hall: 1 dßng hë trung t m Bjork-Shiley: 2 dßng hë kh«ng ång Òu St. Jude: 2 dßng hë ë mðp van vµ 1 dßng hë trung t m

Siªu m Doppler mµu nh gi ho¹t éng cña van nh n t¹o Æc ióm cña dßng hë van nh n t¹o b nh th êng Van hai l nh n t¹o DiÖn tých dßng hë < 2cm 2 ChiÒu dµi dßng hë < 2.5cm Van éng m¹ch chñ nh n t¹o DiÖn tých dßng hë < 1 cm 2 ChiÒu dµi dßng hë < 1.5cm

Siªu m Doppler nh gi ho¹t éng cña van nh n t¹o X c Þnh chªnh p qua van dùa theo ph ng tr nh Bernoulli biõn æi Ph ng tr nh Bernoulli: Chªnh p = 4 x (vën tèc dßng ch y) 2 TÝnh diön tých chøc n ng cña van theo ph ng tr nh liªn tôc (continuity equation) (nõu kh«ng hë van hai l hoæc van éng m¹ch chñ): A2 = A = A1 x (TVI x (TVI1/TVI /TVI2)

Siªu m qua thùc qu n nh gi ho¹t éng cña van nh n t¹o Nh n râ hiön t îng gi m di éng hoæc dêu hiöu hë van hai l hoæc van éng m¹ch phæi nh n t¹o. Cã thó kh«ng nh n îc dêu hiöu hë thµnh tr íc van éng m¹ch chñ nh n t¹o. Æc biöt nh n thêy râ hiön t îng nøt géy van, abces vßng van, khèi u hoæc huyõt khèi trong buång tim.

L u ý o chªnh p qua van hai l nh n t¹o b»ng siªu m Doppler th êng thêp h n so víi o b»ng ph ng ph p th«ng tim o chªnh p qua van éng m¹ch chñ nh n t¹o b»ng Doppler th êng cao h n so víi o b»ng th«ng tim do hiön t îng phôc håi p lùc (pressure recovery)

Van tim nh n t¹o Van c häc (mechanical valve) Van bi vµ lång (ball-and-cage valve) Van Üa nghiªng (tilting disk valve) Van mét Üa (single disk) Van hai Üa (bileaflet disk) Van sinh häc (tissue valve) Van ghðp kh«ng ång loµi (heterograft) Van éng m¹ch chñ ghðp ång loµi (aortic homograft) Van éng m¹ch phæi ghðp ång lo¹i nh ng kh«ng cïng huyõt thèng (pulmonic allograft)

Van bi vµ lång (Ball - and - Cage Valve): Starr-Edwards Vßng van b»ng hîp kim cßn bi (ball) b»ng silastic Van cã tuæi thä dµi nhêt (> 30 n m) Van bþ háng cã thó do: Tho i ho (degeneration) Bi van bþ biõn d¹ng KÑt van (obstruction) é ån cao

Starr-Edwards Model 6120

Van bi vµ lång (Ball - and - Cage Valve): Starr-Edwards M - Mode: Quan s t bi cña van ãng vµ më Siªu m 2-D Thanh gi»ng b»ng kim lo¹i ph n xa m nhiòu Ph n x¹ m gi m ë bò mæt gçn cña bi Doppler mçu 2 dßng hë Ph t hiön h íng cña dßng ch y NhËn Þnh dßng hë hoæc dßng ch y rèi Doppler Ph i th¼ng gãc gi a vßng van va bi Ó o îc vën tèc tèi a.

H nh nh M-Mode cña van Starr- Edwards b nh th êng

H nh nh M-Mode cña van Starr-Edwards éng m¹ch chñ b nh th êng

H nh nh M-Mode cña van Starr-Edwards hai l b nh th êng

Siªu m 2D cña van bi lång

Trôc træc kü thuët cña bi van Gi m hoæc mêt tiõng ãng më cña bi TiÕng thæi t m tr ng míi xuêt hiön 2D vµ M - Mode T¾c nghïn van tõng lóc Bi van h¹n chõ vën éng Dßng hë bêt th êng

Van mét Üa Bjork-Shiley Medtronic-Hall Titanium / teflon Hë trung t m (central hole) Omniscience Üa dao éng tù do (free-floating disk) Tû lö h nh thµnh huyõt khèi cao (3%)

Bjork - Shiley

Van hai l vµ éng m¹ch chñ Bjork- Shiley

Van hai l Medtronic-Hall

Van éng m¹ch chñ Medtronic-Hall (t m thu)

H nh nh siªu m thùc qu n b nh th êng cña van hai l Medtronic-Hall

Üa van kh«ng di éng HÑp +/- hë 2-D: ãng van kh«ng Òu, lóc ãng, lóc kh«ng ãng Gi m biªn é (gãc) më Doppler Dßng hë trong van (Intravalvular regurge)

Van hai Üa St.Judes (Th êng îc dïng nhêt) Carbomedics TiÕng ån cao khi van ãng

Van c häc St. Jude

Van c häc St. Jude

Van c häc St. Jude

Van hai Üa M-Mode: nh gi di éng cña Üa 2-D: H nh nh Æc tr ng cña hai Üa van Doppler mµu: Medtronic-Hall: lç trung t m St. Jude: 2 dßng hë trung t m vµ nhiòu dßng hë nhá ngo¹i vi Doppler liªn tôc (CW) nh gi chªnh p qua van Siªu m qua thùc qu n nh gi gãc më cña van

Van hai l St. Jude

H nh nh siªu m qua thùc qu n b nh th êng cña van hai l St. Jude

H nh nh siªu m qua thùc qu n b nh th êng cña van hai l St. Jude

Van sinh häc kh c loµi (heterografts) Van lîn (porcine valves) Van lµm tõ mµng ngoµi tim bß cã gi ì b»ng thðp (Ionescu-Shiley) HiÖu qu huyõt éng thêp h n van Üa nghiªng cïng êng kýnh

Carpentier-Edwards Duralex Bioprosthesis

Carpentier-Edwards Perimount Pericardial Aortic Bioprosthesis

Hancock M.O. II Aortic Bioprosthesis

Ionescu-Shiley Pericardial Valve

H nh nh 2D qua thùc qu n cña thanh gi»ng van sinh häc

GÉy thanh gi»ng PhÇn lín gæp ë van Bjork- Shiley thõ hö cò C c ph ng ph p chèn o n kh«ng ¹t é chýnh x c trong dù o n géy thanh gi»ng Dù b o thay l¹i van cho nh ng bönh nh n trî tuæi, gãc më cña van trªn 70 o

Medtronic Freestyle Stentless Valve

Medtronic Freestyle StentlessValve

M-Mode of Medtronic Freestyle Valve

Siªu m qua thùc qu n van Medtronic Freestyle

Siªu m qua thùc qu n vßng van nh n t¹o

Bong van hai l l

Van sinh häc kh c loµi: Heterografts M-Mode 2D 3 gi ì n»m ë vþ trý c n èi nhau (dêu hiöu nhën d¹ng van sinh häc) 3 l van cã Ëm é m thêp h n van tù nhiªn Doppler mµu NhiÒu van sinh häc kh«ng thêy dßng hë van Doppler liªn tôc (CW) Dßng ch y Chªnh p DiÖn tých hiöu dông cña lç van

Mode of Aortic Heterograft

Van sinh häc lµm tõ lîn gi ì b»ng thðp (cã sïi van)

Sïi van

Van sinh häc: Van ghðp ång lo¹i vµ van ghðp tù th n Æc ióm dßng ch y, nghe vµ c n tia X gièng nh van tù nhiªn 2D Thµnh van dµy t¹i vïng g (g¾n) van.

Siªu m qua thùc qu n van b nh th êng cña van éng m¹ch chñ ghðp tù th n

BiÕn chøng cña van sinh häc L van dµy dçn lªn gi m é di éng hë van hñp van TiÕng thæi + tiõng van ãng mê hoæc kh«ng nghe thêy R ch/ øt l van 2D: van di éng qu møc hoæc rung l van Doppler: Phæ doppler dao éng, biõn æi (oscillating velocities) Chªnh p qua van t ng Hë trong van (Intravalvular regurgitation)

H nh nh siªu m nh ng biõn chøng th êng gæp cña van nh n t¹o

Hë van nh n t¹o Siªu m qua thµnh ngùc khã chèn o n chýnh x c møc é hë van nh n t¹o Siªu m qua thùc qu n lµ mét ph ng ph p lùa chän Ó ph t hiön vµ Þnh l îng møc é hë van nh n t¹o (hai l vµ éng m¹ch chñ).

Æc ióm cña hë næng van éng m¹ch chñ nh n t¹o PHT < 250 msec H¹n chõ dßng ch y qua van hai l TiÕng thæi toµn t m tr ng lan xuèng c éng m¹ch chñ xuèng

Æc ióm cña hë næng van hai l nh n t¹o T ng vën tèc tèi a dßng ch y qua van hai l (>2.5 m/sec) vµ PHT gi m (< 150 m/sec) Ëm é siªu m dßng hë van trªn doppler liªn tôc cao Dßng hë van ch y vµo c tünh m¹ch phæi

T¾c nghïn van nh n t¹o T¾c nghïn do huyõt khèi xuêt hiön ë <1% bönh nh n kh«ng îc iòu trþ Çy ñ b»ng thuèc chèng «ng VBL > VHL > V MC TriÖu chøng T¾c m¹ch ¹i tuçn hoµn hoæc t¾c m¹ch phæi Suy tim Trôy tim m¹ch Van nh n t¹o hñp +/- hë Gi m hoæc kh«ng nghe thêy tiõng van nh n t¹o

T¾c nghïn van nh n t¹o 2-D Van ãng më kh«ng hoµn toµn hoæc lóc cã lóc kh«ng (intermittent opening or closing) Gi m gãc chuyón éng Khã nhën Þnh vµ nh gi Doppler mµu Dßng hë bêt th êng Doppler Sö dông nhiòu mæt c¾t Ó ghi îc vën tèc lín nhêt cña dßng ch y qua van Th êng lµ t ng chªnh p tèi a qua van Nh ng kh«ng ph i lu«n lu«n t¾c nghïn van sï g y t ng tèc dßng ch y V max vµ PHT t ng khi van hai l hoæc ba l nh n t¹o t¾c nghïn

T¾c nghïn van nh n t¹o Doppler liªn tôc Tû sè vën tèc êng ra thêt tr i/ vën tèc dßng ch y qua van éng m¹ch chñ (LVOT:AV): <= 0.2 t¾c nghïn (bêt th êng) >= 0.3 hë (b nh th êng) Lîi ióm cña tû sè tèc é: a vën tèc dßng ch y vµo nh gi Kh«ng cçn o êng kýnh êng ra thêt tr i So s nh víi kõt qu siªu m tr íc Ó nh gi DÔ o vµ cã thó o nhiòu lçn

T¾c nghïn van nh n t¹o TÝnh diön tých lç van hiöu dông (Effective Prosthetic Orifice Area) PHT cã thó nh gi qu møc diön tých lç van hai l Ph ng tr nh liªn tôc: S VHL = LVOT a x (LVOT TVI/ VHL TVI) = LVOT d 2 x 0.785 x LVOT x 0.785 x LVOT TVI/VHL TVI S MC= LVOT a x (LVOT TVI/ V MC TVI) = SROD = SROD2 2 x 0.785 x LVOT TVI/ V MC TVI

Viªm néi t m m¹c ë ng êi mang van nh n t¹o GÆp 3-6% NhiÒu nhêt lµ tuçn thø 5 sau phéu thuët vµ th êng kh«ng gæp sau th ng thø 9 Tû lö thêp ë nh ng ng êi mang van ghðp ång lo¹i cã gi ì b»ng thðp.

Viªm néi t m m¹c ë ng êi mang van nh n t¹o Tiªu chuèn chèn o n cña Duke Tiªu chuèn chýnh B»ng chøng trªn siªu m CÊy m u d ng týnh Tiªu chuèn phô YÕu tè thuën lîi (Predisposition) Sèt T¾c m¹ch DÊu hiöu cña ph n øng miôn dþch Siªu m cã dêu hiöu gîi ý Vi sinh nghi ngê cã vi khuèn mäc ChÈn o n x c Þnh: 2 tiªu chuèn chýnh hoæc 1 tiªu chuèn chýnh + 3 tiªu chuèn phô hoæc 5 tiªu chuèn phô

ChØ Þnh siªu m ë ng êi mang van nh n t¹o bþ viªm néi t m m¹c 1. Ph t hiön vµ nhën Þnh th ng tæn cña van, cña tæn th ng, nh gi møc é rèi lo¹n huyõt éng vµ/hoæc t nh tr¹ng bï trõ cña van 2. Ph t hiön nh ng bêt th êng phèi hîp (vd abces, luång th«ng ). I I 3. nh gi toµn bé l¹i vò VNTMNK (vd,, suy tim, møc é næng cña rèi lo¹n huyõt éng, th ng tæn van, sèt kðo dµi, nhiôm khuèn m u, diôn biõn l m sµng, hoæc triöu chøng ph huû tim cña vi khuèn). I 4. Kh¼ng Þnh nghi ngê VNTMNK khi cêy m u m týnh. I

ChØ Þnh siªu m ë ng êi mang van nh n t¹o bþ viªm néi t m m¹c 5. nh gi bönh nh n khi nhiôm khuèn huyõt kh«ng x c Þnh îc êng vµo. 6. nh gi bönh nh n khi sèt kðo dµi mµ kh«ng x c Þnh îc cã nhiôm khuèn huyõt hoæc kh«ng nghe thêy tiõng thæi míi xuêt hiön. 7. nh gi th êng quy VNTMNK kh«ng biõn chøng trong qu tr nh iòu trþ kh ng sinh. I IIa IIb 8. XÐt nghiöm cho bönh nh n sèt tho ng qua vµ kh«ng bþ nhiôm khuèn huyõt hoæc kh«ng cã tiõng thæi míi xuêt hiön. III

Sïi van éng m¹ch chñ

Sïi i van hai l l

Nøt géy vµ hë quanh van nh n t¹o TiÕng thæi míi xuêt hiön 2D - ThÊy nh ng dêu hiöu bêt th êng ë êng kh u van.

Nøt géy vßng van hai l

Nøt g y van éng m¹ch chñ St. Jude

Nøt g y van éng m¹ch chñ St. Jude

Lç rß quanh van nh n t¹o

Nh ng biõn chøng kh c cña van nh n t¹o Tan m u Gi ph nh v ch thêt (ventricular pseudoaneurysm ) Lç rß g y být t¾c êng ra thêt tr i (LVOT Obstruction Fistulas) Lç rß ThÊt tr i éng m¹ch vµnh ThÊt tr i nhü ph i Låi vµo v ch liªn thêt

ChØ Þnh siªu m tim trong can thiöp bönh van tim vµ van nh n t¹o 1. X c Þnh thêi ióm can thiöp van dùa trªn nh ng th«ng sè nh sù bï trõ cña t m thêt, chøc n ng vµ/hoæc møc é cña tæn th ng nguyªn ph t vµ tæn th ng thø ph t. 2. Lùa chän ph ng ph p iòu trþ phèi hîp èi víi bönh van hai l (nh nong van b»ng bãng, phéu thuët söa van, phéu thuët thay van). 3. Sö S dông siªu m m tim (nhêt lµ siªu m qua êng thùc qu n) Ó thùc hiön kü thuët can thiöp (vý dô nong van b»ng bãng) èi víi bönh van tim. I I I 4. NhËn Þnh t nh tr¹ng bönh nh n sau phéu thuët nh ho¹t éng cña van (sím) vµ t i cêu tróc t m thêt (muén). I

ChØ Þnh siªu m tim trong can thiöp bönh van tim vµ van nh n t¹o 5. nh gi l¹i bönh nh n sau thay van vò t nh tr¹ng l m sµng I 6. Ph ng ph p th êng quy èi víi nh ng bönh nh n sau thay van cã rèi lo¹n chøc n ng thêt tr i møc é nhñ vµ võa nh ng kh«ng cã bióu hiön l m sµng IIa 7. Ph ng ph p th êng quy èi víi nh ng bönh nh n van sinh häc cã møc é suy tim næng lªn nh ng bióu hiön l m sµng cña háng van kh«ng râ rµng IIb 8. Ph ng ph p th êng quy èi víi bönh nh n sau thay van nh ng kh«ng c i thiön nhiòu t nh tr¹ng l m sµng III 9. Nh ng bönh nh n t nh tr¹ng l m sµng ch a cã chø Þnh can thiöp iòu trþ. III

The End