I

Bản ghi

1 kh n ng sinh tr ëng, n ng suêt vµ chêt l îng thþt cña c c cæp lai Pietrain x Mãng C i, Pietrain x (yorkshire x Mãng C i) vµ Pietrain x yorkshire NguyÔn V n Th¾ng, Æng Vò B nh The experiments were implemented at some different farms in Hanoi and Hung Yen provinces to evaluate growth rate, meat productions of crosbreds using PiÐtrain as boar. After rearing of 4 months F 1 (PiÐtrain x yorkshire) had the highest growth rate ( g/day), the next was F 1 {PiÐtrain x (yorkshire x Mong Cai)] ( g/day) and the last was F 1 (PiÐtrain x Mong Cai) (529,84 g/day), FCRs were 3.12; 3.19 and 3.42, respectively. The lean meat rates of F 1 {PiÐtrain x (yorkshire x Mãng C i)] and F 1 (PiÐtrain x Mãng C i): and 53.07% respectively, were signigfically higher than F 1 (PiÐtrain x Mãng C i) (44.0%). PiÐtrain boars could be able to creat good performance of lean meat pig production in Vietnam. Key words: 1. Æt vên Ò Lai gièng trong ch n nu«i lîn lµ biön ph p quan träng Ó n ng cao n ng suêt vµ phèm chêt thþt (Leroy, 1998; Rothschild vµ Ruvinsky, 1998). Lîn PiÐtrain cã nguån gèc tõ BØ lµ mét gièng lîn næi tiõng trªn thõ giíi vò tû lö n¹c cao vµ hiön ang îc sö dông réng r i trong s n xuêt thþt lîn ë nhiòu n íc (Leroy vµ céng sù, 1998, 2000; Legault vµ céng sù, 1998; Kapenlanski vµ céng sù, 2000; Buczyncki vµ céng sù, 1998; Glodek, 1997). ë ViÖt Nam ch a cã nhiòu nghiªn cøu vò viöc sö dông lîn Pietrain trong c c c«ng thøc lai kh c nhau. V vëy, nghiªn cøu sö dông lîn ùc gièng Pietrain phèi gièng víi lîn n i thuéc c c gièng vµ c c lîn n i lai nh»m n ng cao n ng suêt vµ chêt l îng thþt p øng nhu cçu tiªu dïng trong n íc còng nh cho xuêt khèu lµ rêt cçn thiõt vµ còng lµ môc Ých cña nghiªn cøu nµy. 2. Néi dung, vët liöu vµ ph ng ph p nghiªn cøu 2.1. Néi dung C c thý nghiöm theo dâi vò kh n ng sinh tr ëng, x c Þnh møc tiªu tèn thøc n, nh gi c c chø tiªu n ng suêt vµ chêt l îng thþt cña c c nhãm con lai kh c nhau gi a lîn ùc PiÐtrain víi n i Mãng C i, Yorkshire vµ F1(Yorkshire x Mãng C i) VËt liöu nghiªn cøu C c con lai: F 1 gi a ùc PiÐtrain víi c i Mãng C i:, F 1 gi a ùc PiÐtrain víi c i yorkshire: vµ F 1 gi a ùc PiÐtrain víi c i lµ con lai (yorkshire x Mãng C i): Ph ng ph p nghiªn cøu ThÝ nghiöm so s nh kh n ng s n xuêt cña c c con lai, îc bè trý theo ph ng ph p ph n l«víi 3 c«ng thøc vµ 2 lçn nh¾c l¹i cïng mïa vô trong n m. Gi trþ dinh d ìng/ kg thøc n dïng Ó nu«i c c lo¹i lîn lai ë c c th ng nu«i nh sau: Lo¹i lîn Gi trþ dinh d ìng Th ng nu«i 1 Th ng nu«i 2 Th ng nu«i 3 Th ng nu«i 4 F 1 (Px(YxMC) , , , , , , , , , , , ,70 1

2 C c con lai îc nu«i d ìng trong cïng mét iòu kiön nh : mët é, chõ é cho n, chõ é ch m sãc KÕt qu vµ th o luën 3.1. Kh n ng sinh tr ëng B ng 1. Khèi l îng cña c c con lai qua c c th ng nu«i (kg) X ± m x X ±m x X ± m x B¾t Çu nu«i thþt 10,91±0,53 a 13,32 ± 0,82 b 18,54± 0,34 c Sau th ng nu«i thø 1 24,81± 0,96 a 26,81± 1,24 a 35,40±0,65 b Sau th ng nu«i thø 2 40,27±1,33 a 42,51± 2,15 a 54,72± 0,78 b Sau th ng nu«i thø 3 59,59±1,31 a 62,67± 2,67 a 76,84±1,13 b Sau th ng nu«i thø 4 74,90±1,62 a 82,09± 2,92 b 97,46±1,57 c Ghi chó: C c gi trþ trong cïng hµng cã mang ch kh c nhau th sai kh c cã ý nghüa thèng kª (P<0,05) KÕt qu ë b ng 1 cho thêy: Khèi l îng khi b¾t Çu nu«i vµ kõt thóc thý nghiöm cña c c con lai lu«n thêp nhêt. Khèi l îng khi b¾t Çu nu«i vµ kõt thóc thý nghiöm cña c c con lai lu«n ¹t cao nhêt. Cã sù sai kh c râ röt vò khèi l îng b¾t Çu nu«i còng nh kõt thóc nu«i gi a c c nhãm con lai (P<0,05). KÕt qu týnh to n tèc é t ng träng trung b nh (g/con/ngµy) cña c c con lai qua c c th ng nu«i îc tr nh bµy ë b ng 2. Trong c 4 th ng nu«i, con lai lu«n cã tèc é t ng träng v ît tréi h n con lai (P<0,05). Con lai trong 3 th ng Çu cã tèc é t ng träng trung b nh gçn nh t ng ng víi con lai (P>0,05), nh ng ë th ng nu«i cuèi cïng con lai cã tèc é t ng träng trung b nh cao h n râ röt so víi con lai (P<0,05). Trong 3 th ng nu«i Çu, con lai cã tèc é t ng träng v ît tréi h n con lai F 1 (P x(yxmc) (P<0,05), tuy nhiªn ë th ng nu«i cuèi cïng, t ng träng trung b nh gi a hai nhãm con lai nµy kh«ng cã sù kh c biöt râ röt (P>0,05). B ng 2. Tèc é t ng träng cña c c con lai qua c c th ng nu«i (g/con/ngµy) Th ng nu«i thø nhêt 463,33±21,45 a 436,23±18,44 a 563,33±16,43 b Th ng nu«i thø hai 515,15±23,93 a 526,12±31,01 a 643,86±23,28 b Th ng nu«i thø ba 630,30±31,04 a 672,04±26,19 a 737,46±27,33 b Th ng nu«i thø t Trung b nh 510,60±38,09 a 529,84±16,97 a 694,76±26,92 b 582,29±16,01 b 700,36±31,58 b 663,16±12,88 c Ghi chó: C c gi trþ trong cïng hµng cã mang ch kh c nhau th sai kh c cã ý nghüa thèng kª (P<0,05) 3.2. Tiªu tèn thøc n KÕt qu theo dâi, týnh to n vò tiªu tèn thøc n cña c c con lai îc tr nh bµy ë b ng 3. B ng 3. Tiªu tèn thøc n cña c c con lai qua c c th ng nu«i (kg thøc n/kg t ng träng) Th ng thø nhêt 2,82 2,62 2,52 Th ng thø hai 3,19 3,02 2,88 Th ng thø ba 3,66 3,27 3,34 Th ng thø t 4,02 3,84 3,73 Trung b nh 3,42 3,19 3,12 2

3 KÕt qu ë b ng 3 cho thêy møc tiªu tèn thøc n qua c c th ng nu«i ë con lai lu«n cao nhêt, thêp nhêt ë con lai F 1 (P x Y). iòu nµy phï hîp víi møc t ng träng cao h n cña con lai j vµ so víi con lai C c chø tiªu chêt l îng thþt xî KÕt qu mæ kh o s t vµ nh gi c c chø tiªu chêt l îng thþt xî îc tr nh bµy ë b ng 4. MÆc dï khèi l îng giõt thþt chªnh löch nhau râ röt (P<0,05), nh ng tû lö thþt mãc hµm vµ tû lö thþt xî cña c c con lai t ng ng nhau (P>0,05). Tû lö n¹c cña con lai vµ Òu cao h n râ röt so víi con lai F 1 (Px MC) (P<0,05). Tû lö n¹c ë con lai vµ con lai kh«ng cã sù sai kh c râ röt (P>0,05). Tû lö mì cña con lai F 1 ( P x MC) cao nhêt, sai kh c râ röt so víi con lai vµ con lai (P<0,05). Tû lö mì cña con lai vµ con lai F 1 (P xy) t ng ng nhau (P>0,05). Tû lö x ng vµ tû lö da cña c c con lai xêp xø nhau (P>0,05). é dµy mì l ng ë c c con lai gçn nh t ng ng nhau (P>0,05). C c con lai F 1 (P xy) vµ cã th n thþt dµi h n râ röt so víi con lai (P<0,05). Cã sù sai kh c râ röt vò diön tých m¾t thþt gi a con lai so víi c c con lai vµ F 1 (P xy) (P<0,05). Tû lö c c phçn thþt xî cña c c con lai chªnh löch nhau chñ yõu vò thþt ïi vµ thþt bông, cã sù sai kh c râ röt vò thþt bông gi a con lai so víi vµ F 1 [(P(YxMC)] (P<0,05), gi a con lai vµ cã sù sai kh c râ röt vò thþt ïi (P<0,05). B ng 4. C c chø tiªu chêt l îng thþt xî cña c c con lai ChØ tiªu Khèi l îng giõt thþt (kg) 73,836± 4,14 a 90,506± 4,19 b 98,506± 2,68 c Tû lö thþt mãc hµm (%) 79,686± 0,25 a 80,476± 0,89 a 79,996± 0,65 a Tû lö thþt xî (%) 70,296± 0,28 a 71,896± 0,66 a 72,526± 1,45 a Tû lö n¹c (%) 44,006± 0,89 a 53,076± 1,52 b 55,416± 1,70 b Tû lö mì (%) 25,366± 1,37 a 19,036± 1,60 b 18,256± 1,34 b Tû lö x ng (%) 9,596± 0,15 a 10,006± 0,37 a 9,946± 0,31 a Tû lö da (%) 8,276± 0,18 a 7,716± 0,34 b 6,736± 0,48 b é dµy mì l ng (cm) 2,956± 0,16 a 2,546± 0,32 a 2,766± 0,19 a Dµi th n thþt (cm) 80,176± 1,52 a 91,666± 0,95 b 94,50± 60,67 b DiÖn tých m¾t thþt (cm 2 ) 38,656± 1,42 a 48,576± 1,73 b 54,246± 3,05 b Tû lö c c phçn thþt cã gi trþ (%) 47,416± 0,49 a 56,076± 1,45 b 62,586± 1,68 c Tû lö c c phçn thþt xî (%): - ThÞt vai, cæ, ïi tr íc - ThÞt l ng, m«ng - ThÞt ïi sau - ThÞt bông 29,206± 0,47 a 25,146± 0,57 a 28,346± 0,38 a 16,956± 0,58 a 30,066± 0,55 a 26,466± 0,74 a 29,026± 0,76 ab 14,016± 0,28 b 30,386± 0,44 a 26,916± 0,64 a 30,226± 0,57 b 11,916± 0,55 b *Ghi chó: - Tû lö n¹c, mì, x ng, da (%) so víi khèi l îng thþt mãc hµm. - C c gi trþ trong cïng hµng cã mang ch kh c nhau th sai kh c cã ý nghüa thèng kª (P<0,05). B ng 5. C c chø tiªu chêt l îng thþt cña c c con lai Tû lö mêt n íc sau khi giõt thþt 24 giê (%) 2,886± 0,33 a 2,876± 0,89 a 2,126± 0,05 a ph45 ( é ph sau khi giõt thþt 45 phót) 5,876± 0,07 a 6,186± 0,05 b 6,306± 0,03 c 3

4 PH24 ( é ph sau khi giõt thþt 24 giê) 5,596± 0,06 a 5,486± 0,07 b 5,456± 0,03 b Tû lö mêt n íc sau khi giõt thþt 24 giê ë con lai lµ cao nhêt, thêp nhêt ë con lai, tuy nhiªn sai kh c nµy kh«ng cã ý nghüa thèng kª (P>0,05). C n cø vµo c ch ph n lo¹i chêt l îng thþt dùa vµo tû lö mêt n íc cña Lengerken vµ céng t c viªn (1987) th c c con lai Òu cã chêt l îng thþt b nh th êng (tû lö mêt n íc <5%). Tuy cã sù sai kh c râ röt vò é ph sau khi giõt thþt 45 phót gi a c c con lai (P<0,05), vò é ph sau khi giõt thþt 24 giê gi a con lai vµ hai nhãm con lai kia (P<0,05), nh ng c n cø vµo ph ng ph p ph n lo¹i chêt l îng thþt cña Barton Gate vµ céng t c viªn (1995) th thþt cña c c con lai Òu ¹t chêt l îng b nh th êng. 4. KÕt luën - Tèc é t ng träng trung b nh trong thêi gian nu«i cña con lai cao nhêt (663,16 g/ngµy), tiõp ã lµ con lai F 1 [(Px(YxMC)] (582,29 g/ngµy)vµ thêp nhêt lµ con lai (529,84 g/ngµy). Tiªu tèn thøc n trung b nh cho mçi kg t ng träng trong thêi gian nu«i cña con lai cao nhêt (3,42 kg thøc n/kg t ng träng), trong khi ã møc tiªu tèn thøc n cña hai con lai F 1 (Px(Y xmc) vµ kh«ng chªnh löch nhau nhiòu (3,19 so víi 3,12 kg thøc n/kg t ng träng). - MÆc dï khèi l îng giõt thþt chªnh löch nhau kh lín, nh ng kh«ng cã sù kh c biöt râ röt vò mét sè chø tiªu chêt l îng thþt xî gi a c c con lai. Con lai vµ cã tû lö n¹c kh cao, t ng øng lµ 55,41% vµ 53,07%. C c con lai vµ cã tû lö c c phçn thþt cã gi trþ, Æc biöt lµ tû lö thþt ïi cao h n, tû lö thþt bông thêp h n mét c ch râ röt so víi con lai - Con lai cã tèc é sinh tr ëng kh, tiªu tèn thøc n t ng èi thêp, tû lö n¹c cao t ng ng víi lîn ngo¹i. Cã thó sö dông c«ng thøc lai nµy trong s n xuêt n«ng hé nh»m n ng cao n ng suêt vµ tû lö n¹c. - Sö dông lîn ùc gièng Pietrain phèi gièng víi n i Yorkshire, n i F 1 (YxMC) vµ n i Mãng C i t¹o îc con lai nu«i thþt cã n ng suêt vµ chêt l îng thþt kh tèt. Tµi liöu tham kh o Barton Gate P., Warriss P.D., Brown S.N. and Lambooij B. (1995), Methods of improving pig welfare and meat quality by reducing stress and discomfort before slaughter - methods of assessing meat quality, Proceeding of the EU - Seminar, Mariensee, p: Buczynski J.T., Szulc K., Fajfer E., Panek A. (1998). The results of crossbreeding Zlotniki White x Polish Large White sows with Pietrain, Pietrain x Polish Landrace or Pietrain x Zlotniki Pied boars, Animal Breeding Abstracts 66(12), ref., Glodek P., (1997). Reliability of production and uniformity at the market - the main objectives of German pig breeding 2000, Animal Breeding Abstracts 65(9), ref., Kapenlanski W., Kortz J., Rak B., Grajewska S., Bocian M. (2000). Meat quality of Pietrain and Zlotniki Spotted pigs and their crossbreds evaluated in 1969 and 1997, Animal Breeding Abstracts 68(4), ref., Legault C., Audiot A., Daridan D., Gruand J., Lagant H., Luquet M., Molenat M., Rouzade D., Simon M.N. (1998). Reference research on the evaluation of Gascon and Limousin pigs for quality production costs, Animal Breeding Abstracts 66(4), ref., 355. Leroy P., Verleyen V. (2000). Performances of the Pietrain ReHal, the new stress negative Pietrainline, Animal Breeding Abstracts 68(10), ref., Rothschild M. F, Ruvinsky A, The genetics of the pig, CAB international, p: Leroy P., Farnir F., Georges M. (1998). AmÐloration gðnðtique des productions animales, DÐpartement de GÐnÐtique, FacultÐ de MÐdecine VÐterinaire, UniversitÐ de LiÌge, p:

5 Lengerken G.V., Pfeiffer H. (1987), Stand und entwicklungstendezen der anwendung von methoden zur erkennung der stressempfindlichkeit und fleischqualitaet beim schwein, Inter- Symp. Zur Schweinezucht, Leipzig, p: