C¶m thô v¨n häc líp 4

Bản ghi

1 C m thô v n häc líp 4 Bài 1: Nòi tre đâu chịu mọc cong Chưa lên đã nhọn như trông là thường Lưng trần phơi nắng phơi sương Có manh áo cộc tre nhường cho con (Tre Việt Nam - Nguyễn Duy) Đoạn thơ trên tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì để miêu tả cây tre? Trong đoạn thơ trên, hình ảnh nào em cho là đẹp nhất? Vì sao? B»ng biön ph p nh n ho, nhµ th NguyÔn Duy béc lé îc phèm chêt cao Ñp cña c y tre ViÖt Nam.Th«ng qua ã, t c gi muèn béc lé phèm chêt cao quý cña con ng êi ViÖt Nam. H nh nh ã gîi cho ta thêy sù kiªu h nh, hiªn ngang, ngay th¼ng, kiªn c êng, bêt khuêt, tr íc mäi nguy nan cña d n téc ViÖt Nam: Nòi tre đâu chịu mọc cong Chưa lên đã nhọn như trông là thường Cao Ñp vµ tù hµo h n ã lµ sù d i dçu, chþu ùng mäi khã kh n gian khæ trong cuéc sèng, biõt yªu th ng nh êng nhþn, che chë ïm bäc cho con cña c y tre: Lưng trần phơi nắng phơi sương Có manh áo cộc tre nhường cho con Qua ã, t c gi muèn béc lé phèm chêt cao quý, truyòn thèng ng tù hµo cña con ng êi ViÖt Nam ã lµ truyòn thèng yªu n íc th ng nßi cña d n téc ViÖt Nam.

2 Bài 2: Đây con sông như dòng sữa mẹ Nước về xanh ruộng lóa, vườn cây Và ăm ắp như lòng người mẹ Chở tình thương trang trải đêm ngày (Vàm Cỏ Đông Hoàng Vũ ) Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận được vẻ đẹp đáng quý của dòng sông quê hương như thế nào? B»ng biön ph p so s nh, t c gi Hoµng Vò béc lé îc vî Ñp ng quý cña con s«ng quª h ng. iòu ã îc thó hiön: Con s«ng ngµy ªm hiòn hoµ, cçn mén a n íc vµo ång ruéng Ó t íi t¾m cho ruéng lóa, v ên c y thªm tèt t i nh ng êi mñ hiòn mang dßng s a nãng Õn cho con th : Đây con sông như dòng sữa mẹ Nước về xanh ruộng lóa, vườn cây Vµ con s«ng còng nh lßng ng êi mñ, lu«n chan chøa t nh yªu th ng, lu«n s½n sµng chia sî, lo l¾ng cho con, cho têt c mäi ng êi: Và ăm ắp như lòng người mẹ Chở tình thương trang trải đêm ngày VÎ Ñp Êm p ã cµng lµm cho ta cµng thªm yªu quý con s«ng quª h ng. Bài 3: Cô dạy em tập viết Gió đưa thoảng hương nhài Nắng ghé vào cửa lớp Xem chúng em học bài (Cô giáo lớp em - Nguyễn Xuân Sanh) Em hãy cho biết : Khổ thơ trên đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì nổi bật?

3 Biện pháp nghệ thuật đó giúp em thấy được điều gì đẹp đẽ ở các bạn học sinh? B»ng biön ph p nh n ho, t c gi béc lé îc tinh thçn häc tëp ch m chø cña c c b¹n häc sinh. Sù ham häc cña c c b¹n lµm cho n¾ng gièng nhnh ng a trî tung t ng ïa vui, ch¹y nh y ghð qua cöa líp Ó xem c c b¹n häc bµi: Nắng ghé vào cửa lớp Xem chúng em học bài Qua ã, t c gi muèn ca ngîi tinh th n hiõu häc cña c c b¹n häc sinh. Bài 4: Viêt Nam đất nước ta ơi! Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn Cánh cò bay lả rập rờn, Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều. (Việt Nam thân yêu - Nguyễn Đình Thi) Đoạn thơ trên, em cảm nhận được những điều gì về đất nước Việt Nam T c gi muèn ca ngîi Êt n íc vµ con ng êi ViÖt Nam th n yªu. Bëi lï Êt n íc cã nh ng c nh vët Ñp éc o. H nh nh bión lóa mªnh m«ng gîi cho ta niòm tù hµo vò sù giµu Ñp trï phó cña Êt n íc. H nh nh Cánh cò bay lả rập rờn thët gi n dþ mµ t¹o nªn bøc tranh sinh éng vò Êt n íc ViÖt Nam. Êt n íc cßn mang niòm tù hµo vµ kiªu h nh bëi vî Ñp hïng vü cña Ønh Tr êng S n cao vêi vîi, sím chiòu m y bao phñ. TÊt c vî Ñp éc o vµ nªn th cña Êt n íc ViÖt Nam i vµo c m xóc cña t c gi mét c ch gçn gòi mµ s u l¾ng.

4 Bài 5: Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời Nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa ChiÕc gi êng tre qu n s Vâng gai ru m t nh ng tr a n¾ng hì (Về thăm nhà Bác - Nguyễn Đức Mậu) Em hãy cho biết: đoạn thơ giúp ta cảm nhận được điểu gì đẹp đẽ, thân thương. o¹n th trªn, t c gi cho ta c m nhën îc cuéc sèng gi n dþ, n s cña B c thuë thiõu thêi. ã lµ mét cuéc sèng b nh dþ nh cuéc sèng cña bao ng«i nhµ ë lµng quª B c: Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời Nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa Mét cuéc sèng rêt gçn gòi, gi n dþ mµ còng rêt th n th ng ã lµ: ChiÕc gi êng tre qu n s Vâng gai ru m t nh ng tr a n¾ng hì Qua ã, nhµ th muèn béc lé øc týnh gi n dþ cña B c tõ thuë thiõu thêi. Sèng trong ng«i nhµ ã, B c îc lín lªn trong t nh yªu th ng th n thiõt cña gia nh, cña bµ con quª B c. Bài 6: Trong bài thơ Con cò, nhà thơ Chế Lan Viên có viết: Con dù lớn vẫn là con của mẹ Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con. Hai câu thơ trên đã giúp em cảm nhận được những gì về lòng mẹ.

5 B»ng hai c u th méc m¹c, ch n thµnh vµ gi n dþ, t c gi gióp em c m nhën îc t nh mñ thët bao la vµ réng lín kh«ng cã g s nh îc. Dï con kh«n lín tr ëng thµnh, dï con đi hõt êi nh ng t nh th ng cña mñ èi víi con vén cßn sèng m i víi thêi gian. MÑ vén theo con Ó quan t m lo l¾ng, che chë cho con, tiõp thªm søc m¹nh cho con Ó con ng Çu víi cuèc sèng. Cã thó nãi mñ lµ têt c cña con. Bài 7: Quê hương là cánh diều biếc Tuổi thơ con thả trên đồng Quê hương là con đò nhỏ Êm đềm khua nước vên sông. (Quê hương - Đỗ Trung Quân) Hãy ghi lại vài dòng cảm nhận của t c gi vò quª h ng qua đoạn thơ trên. V yªu quª h ng tha thiõt- n i ch«n rau c¾t rèn cña m nh nªn t c gi kõt nªn nh ng vçn th giµu nh¹c iöu, giµu chêt tr t nh: Quê hương là cánh diều biếc Tuổi thơ con thả trên đồng Qu thët, nh ng h nh nh rêt gçn gòi vµ rêt th n th ng g¾n bã vµ in Ëm trong t m hån cña t c gi tuæi Êu th trªn quª h ng. ã lµ h nh nh c nh diòu biõc th trªn ång. ã lµ h nh nh Con ß nhá khua n íc trªn s«ng víi m thanh nhñ nhµng, ªm Òm mµ s u l¾ng. Cã thó nãi nh ng sù vët gçn gòi vµ th n quen trªn quª h ng trë thµnh nh ng kø niöm khã quªn trong ký øc tuæi th cña t c gi. Qua ã ta c m îc t nh c m cña t c gi èi víi quª h ng v«cïng s u næng. Bài 8 :

6 Bão bùng thân bọc lấy thân Tay ôm, tay níu tre gần nhau thêm. Thương nhau tre chẳng ở riêng Lũy thành từ đó mà nên hỡi người. (Tre Việt Nam - Nguyễn Duy) Trong đoạn thơ trên, tác giả đã sử dụng cácg nói gì để ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của tre: sự đùm bọc, đoàn kết? Cách nói này hay ở chỗ nào? B»ng biön ph p nh n ho, t c gi béc lé îc phèm chêt cao Ñp cña c y tre ViÖt Nam: Bão bùng thân bọc lấy thân Tay ôm, tay níu tre gần nhau thêm PhÈm chêt ã cµng îc béc lé râ nðt ã lµ sù oµn kõt, ïm bäc, yªu th ng, che chë, quên quýt bªn nhau: Thương nhau tre chẳng ở riêng Lũy thành từ đó mà nên hỡi người. Qua ã, t c gi muèn ca ngîi truyòn thèng yªu n íc, th ng nßi cña d n téc ViÖt Nam. Bài 9:...Lời ru có gió mùa thu Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con Đêm nay con ngủ giấc tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời. (Mẹ - Trần Quốc Minh) Theo em, hình ảnh nào góp phần nhiều nhất làm nên cái hay của đoạn thơ

7 trên? Vì sao? Bµi lµm B»ng biön ph p nh n ho, t c gi béc lé t nh c m cña mñ èi víi con thët lµ s u næng. MÑ lu«n mang Õn cho con bao iòu tèt Ñp mµ kh«ng ph i ai còng lµm îc. MÑ yªu con v«bê bõn, kh«ng cã t nh yªu nµo s nh nçi, kó c sao trêi còng kh«ng s nh nçi:...lời ru có gió mùa thu Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con MÑ lóc nµo còng lo l¾ng vµ yªu th ng con hõt mùc, lu«n em Õn cho con niòm sung s íng trong giêc ngñ ngon vµ niòm vui v«tën tõ y lßng mñ: Đêm nay con ngủ giấc tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời. Cã thó nãi, mñ lu«n lµ têt c cña êi con. Cã mñ, êi con s íng vui. Cã mñ êi con Êm lßng vµ h¹nh phóc suèt êi. Bài 10 : Trong bài: Trong lời mẹ hát của nhà thơ Trương Nam Hương có đoạn viết: Thời gian chạy qua tóc mẹ Một màu trắng đến nôn nao Lưng mẹ cứ còng dần xuống Cho con ngày một thêm cao. Bài thơ có những hình ảnh nào đáng nhớ? Gợi cho em những suy nghĩ gì? o¹n th cho ta c m nhën îc t nh th ng cña mñ kh«ng g s nh nçi.thêi gian tr«i i, tãc mñ mçi ngµy thªm b¹c, bëi th ng n m mñ vêt v, tçn t o,

8 ch¾t chiu Ó nu«i con. Thời gian chạy qua tóc mẹ Một màu trắng đến nôn nao L ng mñ mçi ngµy mét cßng i Ó cho con îc kh«n lín, chêp c nh bay cao bay xa : Lưng mẹ cứ còng dần xuống Cho con ngày một thêm cao Cã thó nãi, mñ hi sinh trän êi m nh Ó cho con lín kh«n vµ v ng b íc vµo êi. Bài 11 : Cuối bài thơ Tiếng vọng của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều có đoạn Đêm đêm tôi vừa chợp mắt Cánh cửa lại rung lên tiếng đập cánh Những quả trứng lại lăn vào giấc ngủ Tiếng lăn như đá vỡ trrên ngàn Theo em, vì sao tác giả lại băn khoăn, day dứt về cái chết của chim sẻ. Nh ng h nh nh Ó l¹i Ên t îng s u s¾c trong t m trý em ã lµ: TiÕng Ëp c nh cña con chim sî nhá nh muèn kªu cøu sù gióp ì trong ªm b o tè m a gi«ng vò gçn s ng: Đêm đêm tôi vừa chợp mắt Cánh cửa lại rung lên tiếng đập cánh H nh nh nh ng qu trøng trong tæ kh«ng cã chim mñ Êp ñ sï m i m i kh«ng bao giê në thµnh chim con îc: Những quả trứng lại lăn vào giấc ngủ Tiếng lăn như đá vỡ trrên ngàn TÊt c nh ng h nh nh ã lµm nªn TiÕng väng khñng khiõp trong giêc

9 ngñ vµ trë thµnh nçi b n kho n, day døt, n hën kh«n ngu«i trong t m hån t c gi v c i chõt cña chim sî. Bài 12 : Về thăm nhà Bác, làng Sen Có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng Có con bướm trắng lượn vòng Có chùm ổi chín vàng ong sắc trời. (Nguyễn Đức Mậu) Trong đoạn thơ trên, em hiểu nghĩ cụm từ Thắp lên lửa hồng như thế nào? Hình ảnh nhà Bác Hồ được tả có gì đặc biệt? Nhµ th em Õn nh ng h nh nh Ñp trong khu v ên nhµ B c thët lµ sinh éng. ã lµ Hµng r m bôt th¾p lªn löa hång. ë y, t c gi muèn chø s¾c á cña hoa r m bôt në ré nh îc th¾p löa lªn. ã lµ Con b ím th¾m l în vßng,chïm æi chýn vµng ong.víi c ch dïng tõ hay vµ s ng t¹o, t c gi lµm cho khu v ên cña B c thët lµ nªn th, khiõn cho ng êi äc thêy thó vþ vµ muèn îc tën h ëng tr íc c nh Ñp cña khu v ên nhµ B c ë lµng Sen. Bài 13 : Trong bài Rừng mơ của nhà thơ Trần Lê có đoạn: Có người bạn xa nước Yêu sông núi chúng ta Mùa xuân cũng trẩy hội Gửi mơ về quê nhà Theo em, từ ngữ nào trong đoạn thơ trên em cho là hay nhất? Vì sao? o¹n th trªn, t c gi gióp em c m nhën îc rõng m Ñp hoµ quön gi a

10 khung c nh cña thiªn nhiªn kõt thµnh mét bøc tranh tuyöt t c. VÎ Ñp vµ h ng th m cña m H ng S n khiõn cho du kh ch thëp ph ng vò trèy héi vµo mïa xu n còng say ¾m lßng bëi s¾c hoa quyõn rò.v thõ, hä muèn göi mét chót quµ m H ng S n th m m t vò lµm quµ cho ng êi th n sau nh ng chuyõn du xu n dµi ngµy. Cã thó nãi, tõ hay nhêt trong o¹n th ã lµ Göi m vò quª nhµ. Nhµ th muèn thó hiön sù ng ìng mé cña du kh ch tr íc vî Ñp quyõn rò cña m H ng S n. Bài 14: Trong bài Mẹ vắng nhà ngày bão có đoạn: Thế rồi cơn bão qua Bầu trời xanh trở lại Mẹ về như nắng mới Sáng ấm cả gian nhà" Em hãy nêu cảm xúc về người mẹ qua đọan thơ trên? B»ng biön ph p so s nh, t c gi cho ta c m nhën îc vai trß cña ng êi mñ trong gia nh v«cïng quan träng.mñ vò quª mêy ngµy còng lµ lóc b o Õn. V¾ng mñ, c ba bè con thët lµ lóng tóng v cuéc sèng bþ o lén.nay mñ vò còng lµ lóc b o tan, c n nhµ trë nªn Êm cóng bëi cã bµn tay ch m sãc, yªu th ng, lo l¾ng cña mñ èi víi gia nh: Thế rồi cơn bão qua Bầu trời xanh trở lại Mẹ về như nắng mới Sáng ấm cả gian nhà Qua y, t c gi muèn Ò cao vai trß cña ng êi mñ thët lín lao vµ cao c tuyöt vêi trong mçi gia nh. Bµi 15: ( Ò 1- BDTV5) Trong bµi Mïa thu míi, nhµ th Tè H u viõt:

11 Yªu biõt mêy, nh ng dßng s«ng b t ng t Gi a «i bê dµo d¹t lóa ng«non Yªu biõt mêy, nh ng con êng ca h t Qua c«ng tr êng míi dùng m i nhµ son! Theo em, khæ th trªn béc lé c m xóc cña t c gi tr íc nh ng vî Ñp g trªn Êt n íc chóng ta? Khæ th béc lé c m xóc cña t c gi tr íc nh ng vî Ñp cña Êt n íc. ã lµ vî Ñp høa hñn mét cuéc sèng Êm no, ñ Çy cña ng êi d n trªn Êt n íc ta: Yªu biõt mêy, nh ng dßng s«ng b t ng t Gi a «i bê dµo d¹t lóa ng«non ã lµ sù vui t i phên khëi, h¹nh phóc cña nh n d n tr íc nh ng con êng ch¹y qua c«ng tr êng ang x y dùng nh ng m i nhµ ngãi míi: Yªu biõt mêy, nh ng con êng ca h t Qua c«ng tr êng míi dùng m i nhµ son! Cã thó nãi ã lµ cuéc sèng vui t i, h¹nh phóc cña ng êi d n tr íc sù æi thay cña Êt n íc. Bµi 16: ( Ò 3- BDTV5).Trong cuèn Håi ký B c Hå, hai nhµ v n Hoµi Thanh vµ Thanh TÞnh t phong c nh Quª h ng B c nh sau: Tr íc m¾t chóng t«i, gi a hai d y nói lµ nhµ B c víi c nh ång quª B c. Nh n xuèng c nh ång cã ñ c c mµu xanh, xanh pha vµng cña ruéng mýa, xanh rêt m ît cña lóa chiªm ng thêi con g i, xanh Ëm cña nh ng ræng tre; y ã mét vµi c y phi lao xanh biõc vµ nhiòu mµu xanh kh c n a. äc o¹n v n trªn, em cã nhën xðt g vò c ch dïng nh ng tõ ng chø mµu xanh? C ch dïng tõ ng nh vëy gãp phçn gîi t iòu g vò c nh vët trªn quª B c?

12 T c gi dïng tõ chø mµu xanh thët lµ a d¹ng, phong phó hîp víi tõng c nh vët, víi tõng giai o¹n ph t trión cña c nh. C ch dïng tõ cña t c gi gîi nªn mét bøc tranh sinh éng, trµn trò søc sèng cña c nh vët ë quª B c. Bµi 17: ( Ò 4- BDTV5). äc bµi th sau: Quª em Bªn nµy lµ nói uy nghiªm Bªn kia lµ c nh ång liòn ch n m y Xãm lµng xanh m t bãng c y S«ng xa tr¾ng c nh buåm bay l ng trêi... (TrÇn ng Khoa) Em h nh dung îc c nh quª h ng cña nhµ th TrÇn ng Khoa nh thõ nµo? Bµi th cho ta thêy quª h ng cña t c gi Ñp tuyöt vêi. Mét bªn lµ ngän nói uy nghiªm cã tõ bao êi. Mét bªn lµ c nh ång réng mªnh m«ng, b t ng t: Bªn nµy lµ nói uy nghiªm Bªn kia lµ c nh ång liòn ch n m y Gi a lµng quª lµ bãng c y rîp m t. Xa xa, dßng s«ng hiön lªn nh ng c nh buåm nh µn chim s i c nh bay trªn trêi cao: Xãm lµng xanh m t bãng c y S«ng xa tr¾ng c nh buåm bay l ng trêi... VÎ Ñp cña quª h ng, lµm cho t c gi cµng thªm tù hµo vò Êt n íc ViÖt nam Bµi 18: ( Ò 5-BDTV5). Trong bµi TiÕng µn Ba-la-lai-ca trªn s«ng µ, nhµ

13 th Quang Huy miªu t mét ªm tr ng võa tünh mþch võa sinh éng trªn c«ng tr êng s«ng µ nh sau: Lóc Êy C c«ng tr êng say ngñ c¹nh dßng s«ng Nh ng th p khoan nh«lªn trêi ngém nghü Nh ng xe ñi, xe ben sãng vai nhau n»m nghø ChØ cßn tiõng µn ng n nga Víi mét dßng tr ng lêp lo ng s«ng µ. Khæ th trªn cã nh ng h nh nh nµo Ñp nhêt? H nh nh ã cho ta thêy ý nghüa g s u s¾c? B»ng biön ph p nh n ho,nhµ th Quang Huy miªu t mét ªm tr ng võa tünh mþch võa sinh éng trªn c«ng tr êng S«ng µ. H nh nh Ñp nhêt îc gîi lªn ã lµ: ChØ cßn tiõng µn ng n nga Víi mét dßng tr ng lêp lo ng s«ng µ. ã lµ h nh nh mang Ëm ý nghüa s u s¾c gi a con ng êi vµ thiªn nhiªn hoµ quön, g¾n bã víi nhau thët lµ Ñp Ï. TiÕng µn ng n nga lan to trong ªm tr ng nh lay éng c mæt n íc s«ng µ, lµm cho dßng s«ng nh dßng tr ng lêp lo ng nªn th. Bµi 19: ( Ò 6-BDTV5). Trong bµi Bµi ca vò tr i Êt, nhµ th Þnh H i cã viõt: Tr i Êt nµy lµ cña chóng m nh Qu bãng xanh bay gi a trêi xanh Bå c u i, tiõng chim gï th ng mõn H i u i, c nh chim vên sãng bión

14 Cïng bay nµo, cho tr i Êt quay! Cïng bay nµo, cho tr i Êt quay! o¹n th trªn gióp em c m nhën îc nh ng iòu g vò tr i Êt th n yªu? Nhµ th gióp em c m nhën îc tr i Êt lµ mét tµi s n v«cïng quý gi cña mäi ng êi. Tr i Êt îc t c gi so s nh víi qu bãng xanh bay gi a trêi xanh. Tr i Êt lu«n Êm p tiõng chim gï vµ h nh nh c nh chim h i u bay trªn sãng bión. iòu ã cho ta thêy tr i Êt cña chóng ta îc b nh yªn trong s ng. ã lµ bióu t îng cña cuéc sèng thanh b nh cña mäi ng êi trªn Êt n íc chóng ta. Bµi 20: ( Ò 7- BDTV5). Trong bµi H¹t g¹o lµng ta, nhµ th TrÇn ng Khoa cã viõt: H¹t g¹o lµng ta Cã b o th ng b y Cã m a th ng ba Giät må h«i sa Nh ng tr a th ng s u N íc nh ai nêu ChÕt c c cê Cua ngoi lªn bê MÑ em xuèng cêy... Em hióu o¹n th trªn nh thõ nµo? H nh nh èi lëp trong o¹n th gîi cho em nh ng suy nghü g? T c gi lín lªn tõ ång quª ViÖt Nam nªn «ng hióu îc nçi vêt v cña ng êi n«ng d n khi lµm ra h¹t g¹o nu«i sèng con ng êi. Bëi lï, h¹t g¹o lµm

15 ra víi bao må h«i, c«ng søc, víi bao khã kh n do thiªn nhiªn g y ra. ã lµ c i b o th ng b y, c i m a th ng ba, c i n¾ng th ng s u kh¾c nghiöt nhvëy. Õn nçi cua ngoi lªn bê Ó tr nh n¾ng nãng, c cê còng ph i chõt v kh«ng chþu îc c i n¾ng gay g¾t, Êy vëy mµ mñ em xuèng cêy. Qua y, em thêy îc nçi vêt v, khã nhäc cña ng êi n«ng d n khi lµm ra h¹t g¹o.v vëy, em cµng quý träng c«ng søc lao éng cña ng êi n«ng d n.