«± µ π ªï Ë ÛÚ Ë Û..-.. Úııapple æÿ ÿæÿ» π π «ªØ Ÿª Õß π π«π 𪻠(µàõ) ªï µõ å Õ. Á π À «Ààß µ ÕÕ µ (ºŸâ π) ß π π å ± µ π µ å ± µ π (ºŸâ ª ) π π Õ ËÕß å» µ å «π Ààß Àª µ ( Ÿ π ) ⪻ àõß Àâ à πæÿ Ààß «π æ Õ Õ ßÀ«ÿ Æ å π ªìπ ÿ Õß ËÕ«π Ë Úapple µÿ æ.». ÚıÙ æ ËÕ ß à π π«òappleapple ªï µ Õß à π π æ.». ÚıÙ ± µ π ÀÁπ «πõª «µ º ß π Õß à π µ Ëª Ø πàπ ß Õ Buddhadasa, Theravada Buddhism and Modernist Reform in Thailand Ëß Peter A. Jackson Ààß Australian National University ªìπºŸâ ß π æ æå Silkworm Books ßÀ«ß À à â æ æå Àπà ËÕ æ.». ÚıÙˆ ± µ π Õ Õ ÿ ºŸâ ß π æ æåºÿâ æ æåàπ ß Õ µ Ë Õà π â ßµâππ È Ëß âõπÿ µ Àâ ± µ ππ Àπ ß Õµâπ Õ ß ƒ ª æ æå º æ à π«± µ π ªìπµÕπÊ à à Ï Ë µ Èß µà Ë Ò ªï Ë ÛÒ ( - π ÚıÙ ) Ë 6 ªØ µ µ À µ«à ß µ«à ß Ëß π «à ªìπ π Õß ÿ πæÿ» π Õ Ÿà π «µª «ππ Èπ ªìπ À π «æ Õß à π æÿ Ë âªí À âõ ÿàß µà ß Ê Õ π Èπ Ë à π Ÿ µ «À Õπ π æÿ» π π «µ π ÿ π Õ âõß À µ å Õ Èß Ë à π à Õ π æ ß» π Õß «æÿ ΩÉ «Õ à ß Ë µà à πæÿ ⪠ªí À À à π È π ËÕß à π âæ π «µ «À Õπ πæÿ -» π Èπ À à π π«à «À àπ È Àâ «Ë ß Ë «âõß Õ Ÿà ËÕß ß â ß À π À ª â â àπ «æ ÿºÿâ ËÕß ß â«õ à ß Áµ π â ªí À π ËÕß Ë à π à Õ π æ Èß Õß «Àâ âõ à ß Ÿ åπ Èπ à π µâõß À Ëß Ë π πÿπ π«õß à π â Ëß «à âõ Ë æ ß µàõ µ À ƒ Æ Àâ ÀÁπ«à æÿ» π π Ÿª Ë πâπ ËÕßÀ Õππ Èπ â â ß «æÿ ΩÉ «πõ µâõß ª Áπ Ë«à «Á â ßæÿ» π π Ÿª Ë πâππ ææ π â«à πæÿ ßµâÕß ß Àâ ÀÁπ«à Ë «Õ Õπ ªØ µ πæÿ» π µ Ë ªìπ ÕßΩÉ æ µ µà àõπ à π Èπ ªï µõ å Õ. Á π (ºŸâ π), ß π π å (ºŸâ ª ) 475

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 32 No. 3 Jul.-Sep. 2007 â π â π Õß ß πÿ å à π µâõß ß Àâ ÀÁπ â«à Ë π Àπâ Ë æ ËÕ «ªìπÕ Ÿà Ë π ß«µ ÿ Ë π ªØ µ æ ËÕ ÿπ ææ π ªæ âõ Ê ππ Èπ à âß π µàõ π È â«à π Èπ à π ß à«àâ «â ßæÿ» π π ßÀ Õπ âõ à ß µá Ë Ëæ«àµâÕßÕÕ «µà Õ à ß π ËÕß «æÿ ΩÉ «Ëµ µ º ß π Õß à π æÿ π Èπ Ÿâ ªìπÀà«ß ËÕß æ π ß Õ à ß ßπ Èπ À à πæÿ µ «À Õπ πæÿ» π π Áµ Ë ªìπ ÿ à Õß ß ß Àâ âõ «à ªØ µ ß µ«õ à ß Ë ªìπ µ Èß µàõ µ ⫵ «π π È àõ Àâ à π à ÿ ß ªÑ À πß π Õß à π π Ëπ Õ ß πæ π µ «À Õπ πæÿ» π Ë ªí π «Õ π â «à À à «µ Àπâ Ë ß π Õßæ«Ë à πæÿ ÿ ß ªÑ À ß à «â à π µâõß ß Àâ ÀÁπ ªìπª «à ªØ µ Õ Èß ƒ Æ À «À ÿ æâπµ µ «À Õπ πæÿ» π Õß à ππ Èπ «â ß â ª Ë Ú à π µâõß ß Àâ ÀÁπ«à ªØ µ ß à «π πÿπ ª â«π â æ ËÕ «â «Àπâ ß ß π π ȺŸâ π æ ß «ªìπ Èß Ú ª π È π Õß «Àå Õπ Õß à πæÿ Ë «ªØ µ µ À µ«à ß à «ß æ π æ À«à ß µ«à ß ªØ µ πæÿ» π ªìπ ËÕß à «ß æ π - æ À«à ß çß πé π ß ß ªìπ ËÕß Ë Ú ªØ µ» πæÿ -» π µ ª æ π Ωñ µµ À æÿ» π à 軯 µ µàõ π π Èπ ªìπ ß â ß Û Èπ Ë Èπ π Á Õ» À Õ ªØ µ ªØ µ Õ ß ËªØ µ æ âõ «â Õπ πæÿ» π ËÕß Àµÿ Ààß ÿ å «ÿ å Õß π ªìπ π Õß Ëß ªìπ ÈπµÕπ Èπ Ë Ú Õß Ωñ µ ÿ ÿàßà Õß Ωñ Á æ ËÕ Àâ ß æ π µ Àâ æ ß â âπõ Ÿà Ë ÿ «à«õ «à«π π Èπ Ë Û Õß Ωñ µµ À æÿ» π Õ «ªí π À Õ ÀÁπ âßπ Èπ µ Ë æ ß â âπ àõõ Ÿà «ß À «Ÿâ âß π Õß «µ Õ Õπ µ ÿ µ Õπ µµµ ËÕ ÀÁπ âß ß π È â«õ«à Õ «à Ÿâ Á À ª Ÿ Àµÿ Ààß ÿ å Á Ÿ πà Èπ º Õ π Ÿß ÿ Õß«ªí π Á Õ «À ÿ æâπ ÿ åà Õ ÿπ ææ π Õ à ß Áµ â«à «ªØ µ Ë ªìπ Û Èπ ß à «π È ªìπ Ë Õ π Ë«ª«à ªìπ ß â ß Õß ªØ µ πæÿ -» π µà πõ µ π ߪí ÿ π π ªØ µ π µà ß Ê Á πâπ «Õß Èπ ªØ µ À à π È à à π æ Õ à ß Ëß ªØ µ 𪻠â πâπ ËÕß πõ à ß ËÕ ß Èπ ˪ Ø àõ «à ºŸâªØ µ à π ß ß ËÕß«ªí π π Ë ºŸâªØ µ 𪻠πâπ ËÕß ªìπæ» π È Õ ªìπ æ «æÿ ª «µ «à π â ª Ë «âõß æ ß Àπ Õ - µ ª å Àπ Õ µ Èßπ È Á æ «à ß µ â Ÿà «ß åà Õ π Ë µ æàßõ Ÿà π Õ à ß â âπ π Ëπ Õ µ ÿ π ππ È Ë Èß Ëß ÈπÕ Ÿà À Ëß ªî µ Èß âõ ß µ«à Àâ ç ß ß π Ëß ( ËÕ π«à ) Àπ Èπ Õß «åµ µ «æÿ ˺ŸâªØ µ Èπ ªÕ Ÿà π Ë ÿ é Ò ß ªìπ Ò Spiro, Milford E. Buddhism and Society A Great Tradition and its Burmese Vicissitudes. London: George Allen & Unwin Ltd., 1975, 50. 476 æÿ ÿæÿ» π π «ªØ Ÿª Õßπ π«π 𪻠(µàõ)

«± µ π ªï Ë ÛÚ Ë Û..-.. Úııapple Ë ËÕ π â««à ºŸâªØ µ Ë â π ß Õ æ ß Àπ Õ µ Õ à ß àπµ æ å ÀŸ æ å â«æ ß Àπ Õ µ À Õ ƒ Ïπ Èπ Ë «âõß Èπ Ë Ú Ë «à Õÿª À Õ Ë «π πà«πà æ À «- ªπ π ºŸâ 𠫪 «µ Õßæ Õ å Ëπ Ëß ªìπæ ÿ Ë ËÕ ß â πæ ß µ à «ßÕÿª - «à À⺟âªØ µ µ µàõ ËÕ ß µ â Õ πÿ å Ë π Õß à ÀÁπ à πµ Èß âõ ß µ «à Èπ Ë «à À Õ Ë«π Èπ à æ ßæÕ Ë À⺟âªØ µ Ÿâ à «ß µ πõ À Õ µ µàõ æ«õ πÿ å Ë Õß à ÀÁπµ «â à«π Èπ Ë Û π Èπ «à Õ ªªπ À Õ πà«πà Ëß Á Èß π ª Ë Ÿâ à «ß µà Õµ µàõ æ«õ πÿ å Ë Õß à ÀÁπµ «â Õ àπ π Ú à πæÿ à ÀÁπ â«πâπ ËÕß Ωñ æ ËÕ Àâ æ ß ß µà Õƒ Ï Õ à ß Ë ËÕ π µà Èß â π Ωñ Õß «æÿ Ë ÿàß Àâ ƒ Ï æ à π à ««à æ æÿ â à ßªØ ËÕßÕ ƒ Ï ß µ µà ßÀâ Àâ «ßæ ß «æ» π È æ π ªìπ æ ß Ëß «ßµ... à æ âõ «πæ µ ªîÆ Ë à «ß ßƒ Ï Õßæ æÿ â ËÕß Ë à ««à æ Õß å ß ßƒ ÏÕ Ÿà â ß À Õπ π µà ËÕßæ«π È Õ Ÿà πõ ß π πõ Ëπ Ê ßπ Èπ «ß Ë «ËÕßπ È ß ß à π à ªìπ Ë µ π ËÕßæ«π È«à ªìπ ßÀ Õ ªìπ Á Û â«à 𪻠ºŸâ πâπ ËÕß Ωñ æ ËÕ Àâ âæ ß Àπ Õ µ Õ Ÿà Áµ Õ å ºŸâ Õπ Ë àß ËÕßÀ Õπ πæÿ» π Á Õ«à πà Õ Ëπ µ â Ÿà «ß åπ Èπ â Ë ß ªìπÕÿª «ß Àâ ºŸâªØ µ ÿ ß Èßπ È Á ªìπ ß Ë ªî à ««â«à çºÿâωñ Õ Ë µ Õ Ÿà «ÿ π π ÕßµπÕ à ß à «ß π Ë â «µàõ ª Àâ ßπ ææ πé Ù à πæÿ ÀÁπ âπ π È à ««à π Ë µ πà«πà [Õ Ÿà π ] ªìπ ª â«à µ ª «ÿ «π ˺ŸâªØ µ Õ â ª µ À Õ «à ªìπ º [À Õπ ææ π] ı Ú Boowa Nyanasampanno, Venerable. The Venerable Phra Achan Man Bhuridatta Thera Meditation Master. Trans. Siri Buddhasukh. Udon Thani, Thailand: Wat Pa Barn Trard. 1982, 60n. Û Buddhadasa Bhikkhu. Buddha dhamma for Students. Trans. Ariyananda Bhikkhu Bangkok: Sublime Life Mission, 1982, 47. Ù Spiro, Milford E. Buddhism and Society A Great Tradition and its Burmese Vicissitudes. London: George Allen & Unwin Ltd., 1975, 51. ı Buddhadasa Khikkhu. Handbook for Mankind. Trans. Buddhanigama. Bangkok: Sublime Life Mission, 1980, 70. ªï µõ å Õ. Á π (ºŸâ π), ß π π å (ºŸâ ª ) 477

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 32 No. 3 Jul.-Sep. 2007 Õ à ß Áµ ªî ÀÁπ«à À æ ÿ π«π «æÿ ΩÉ «à«π À à ⫺ Õ π ªìπæ ß Àπ Õ µ ªØ µ π Ëπ Õß Ëæ«ÀÁπ ªìπ ËÕß» Ï Ï Àâæ«àÕß Ÿ æ ÿπ ªØ µ Ë à Õ π«à â ÿ π Àπ Õ ß à «π Èπ ˆ πâπ È Õßæÿ ÿ Ë ««ªí π «π πõ ÿ à π ßà Ë ªìπ π Õß«ªí π À Õ ÀÁπ âß â«ß «À «æÿ Ë ËÕ π µ Èß «à Ë «âõß æ ß Àπ Õ µ Àâ µ µàõ ËÕ æ π «å â â«àµÿº àπ «ππ Èπ Ë Õß à π æÿ ß à πâπ È ËÕß π «æ å«å µ Èß Õß Ë πâπ ËÕß π ß µ ß π â à π π π«à «ªí π «π À Õ ªØ µ æ ËÕ «ÀÁπ âßµà ßÀ ªìπ Ëß Ÿß ÿ π Ωñ µ Õß «æÿ à π à «ß «à π ßàÀπ Ëß Õ Èπ Õßµ µ πõ ßàÀπ Ëß Õ Ωñ µ â â«èß Ú π È À⺠ÿ â Ë à µ µà ß π Õ µ æ ß â âπ À Ë â æàßæ â π πõ à ß â Õ à ß Áµ «ß µõ Õ à ßÀπ Ëß Õ «â π Ëπ Á Õ«à «â âπ Õß µ Ë πà«πà ªìπÀπ Ëß [À Õ µ Ë ªìπ ] Ë Èπ Õßµ µ π Èπ µ ª µ Á æ ßæÕ À à Õß â π π ÀÁπ âßõ Ÿà â«à«π µ Ë πà«πà ªìπÀπ Ëß Ë Ωñ π Èπ ª µ â âπ π «à Ë π ⪠πå â à πæÿ ßµ µ ß Ωñ Ë π ªìπÕß å Õ â«æ Ωñ π È à«π π àß Àâ «æÿ ËÕ ËÕßæ ß Àπ Õ µ à π à ««à µ Ë ªìπ πà«πàõ à ß È à Õß â π π â æ µπ ÈπÕ Ÿà π «Ë à Ÿâµ «à ª πå à ÀÁπ âß («ªí π ) Ë È ªìπÕÿª Õß ªØ µ «ªí π â Ë ß â«π à «â ß ππ È à πæÿ â Ÿ«ªØ µ æ ËÕ ÿàß Ÿàπ ææ πõ «Àπ Ëß Ëß Á Õ Ÿà πæ µ ªîÆ â«õ «ªí π µ æ Õ À πµå ÿ «ªí Ëß ÿπ ææ π çõ à ß Àâß âßé Ëæ Õ À πµå ÿ - «ªí â ËÕ àππ È Á æ «à ªØ µ Õß à π à Àâ à π ˆ Spiro, Milford E. Buddhism and Society A great Tradition and Its Burmese Vicissitudes. London: George Allen & Unwin Ltd., 1975, 51n. Buddhadasa Bhikkhu. Handbook for Mankind. Trans. Buddhanigama. Bangkok: Sublime Life Mission, 1980. 70. Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ Û. 478 æÿ ÿæÿ» π π «ªØ Ÿª Õßπ π«π 𪻠(µàõ)

«± µ π ªï Ë ÛÚ Ë Û..-.. Úııapple æ ß Àπ Õ µ Õ à ß Ë à ºŸâ â πà ÕºŸâ È ÿπ ææ π çõ à ß Àâß âßé ªìπº ªØ µ µ ß ª ß Õß «æâπ ÿ å à ËßÕ Ëπ µ µàß æ Õ À πµå ÿ «ªí ÿπ ææ π â â«àáπ âß ßµ Õ ß Èßπ È Õ» π æ Èπ π Ë «à Õÿª À Õ ç «π πà«πàé à πæÿ æÿ µ ß âõ «πæ µ ªîÆ ËÕ à π à ««à µ Ë π Ÿß «à Õÿª à ªØ µ «ªí π â µà â µâõß Àâ «ªí π ºŸâªØ µ µâõß Õ ÕÕ πà Õ Ÿß ÿ àõπ Õ à ß Áµ å πæÿ -» π Á ß â à «ß«ªØ µ æ ËÕ ÿπ ææ πõ «Àπ Ëß Ëß âõπ «à «Õßæ Õ À πµå ÿ «ªí Ë à πæÿ πõ π «à πµ ß â««ß Õ À à π ÈÕ» π Èπ Ÿß Ëß à À⺟âªØ µ ÀÁπ âß ß Õ à ß Ë àºÿâªø µ «ªí π π Õÿª «ªØ µ Ÿàπ ææ π Õ» π Èπ Ÿßπ È Õ Ÿà Èπ µõπ â«π Ë ÈπµÕπ ª Õ â«ÿª π À Õ π Ë Ÿª ªìπÕ å Ù ÈπµÕπ Õ Ÿª π À Õ π Ë Õ Ÿª ªìπÕ å Ù ÈπµÕπ π Èß ÈπµÕππ È ÿ â â«èπ Ÿß ÿ ÈπµÕπ Ë π ππ Èπ µ à Ÿâºà π ßÕ µπ Èß ı Õ à ß Èπ ßÕ Ÿà Ë«Àπ Ëß... µàºÿâªø µ Ÿâ µ «Ë«æ âõ ÀÁπ âß π Ÿª π Ù π ÈπÕ ßÕ» «π ç é À Õ ç â ßé «Ÿâ Ë «µ «µπà ÕÕ µµ Ë«µ ÿ Ààß «Ÿâ Ÿ ªìπ à«πª Õ µà ß Ê Õ à ß ªìπ æ ËÕ Àâ ªí ß ÿ ß «ß Ë«à ß ÿ Õ à ß à àπ µ «µπ æ π µµ «π π È Á Õ Ωñ ««à ßÀ Õ ÿ µ ªìπÕ å π ŸÃ ÿ µ Ÿµ æ æÿ â â ß æ π ß ªØ µ æ ËÕ ç â ßé «Ÿâµ «µπõõ ª µ â«ë ªìπµ «µπà Õ Õ µµ Õß«µ ÿ ÈßÀ ÕÕ ª Õ à ß ß ËÕß â π ß «â ªìπµ «Õ à ß ßµàÕ ªπ È ÿ[ºÿâªø µ ] ºŸâπ Èπ Ÿâ π«à «æ àππ È«à ß «Ÿâ«à µ «µπ Õß â π À Õ «µ «µπ Õß π àõ Ÿâ ß ËßÀπ Ëß Ëß «Ë «æ π Èπ ß à â Àâ ª... ßπ Èπ ß æ ««à ß ( ÿ µ ) Õß Ëß ÈßÀ Ë [ â ß â«] à âõ Ÿà π «æ [«à ªìπ â π] Ÿâ ß Ëß Ë ß ß Õ ŸàµàÕ ª Ëß Ë ß ß ªìπÕ Ÿà Ÿ àõπõ ππ å «àππ È Õß Õ «â «Àπâ Õß ÿºÿâπ Èπ Ë ÿàß Ÿà ««à ßµ «ßÕ π ÿ Ï àº æ Òapple Nyanatiloka. Buddhist Dictionary Manual of Buddhist Terms and Doctrines. 4 th ed. Nyanaponika (rev.) Kandy, Sri Lanka: Buddhist Publication Society, 1980, 83. Òapple ŸÃ ÿ µ Ÿµ π æ µ ªîÆ à Ë ÒÙ Ë ÛÙÒ Àπâ Ò apple-ò Ò. ªï µõ å Õ. Á π (ºŸâ π), ß π π å (ºŸâ ª ) 479

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 32 No. 3 Jul.-Sep. 2007 À ß ËºŸâªØ µ â µ π ß Ÿª ÈßÀ ÕÕ ª «µ ÿõ π ªìπ Õ å Ààß π ⫺ÿâªø µ Á æàß µæ µàõ ª π π µà ß Ê ÕßÕ å π Ëß ªìππ Èπ ËÕ Ê ç Ÿ Àâ«à ßé µ ßπ È Õ (Ò) Õ π µπ À Õ π Ë Àπ Õ ÕÕ π ªìπ Ë«à ßÀ Ë ÿ â ªìπÕ å (Ú) «µπ À Õ π Ë Àπ Õ «À Ë ÿ â ªìπ Õ å (Û) Õ µπ À Õ π Ë Àπ Õ «Ë à Õ Ê ªìπÕ å ÿ â (Ù) π«π µπ À Õ π Ë «À Ÿâ â Á à à à «À Ÿâ â Á à à π ß µ Èß Ë Ë «à Õ Ÿª ππ È Ë «âõß «π ˺ŸâªØ µ àõ Ê Õπµ «ÕÕ «Ÿâ «à µ «µπ Õßµπ Õß µ «µπ Õß«µ ÿ Ë ªìπ Õ å Ààß æàßæ π π ËÕ Ÿà π Èß Èπ ªπ Èπ π ªí Ÿµ Õßæ µ ªîÆ ËÕ«à «µπ ÒÒ π Èπ Ë π È ªìπ «ËºŸâªØ µ «Ÿâ µ ««Ÿâ ßÕ µπ ÈßÀ Õ Èß Õ «À Õ µà ß Ê Ë ΩßÕ Ÿà π µ Á Ÿ ª æ µ âªí Ë ß ÿ ß «ß À ß Ë µ ÿ Ϫ» â«ß Õ π â âπ π ÈπµÕππ È â«µ ß ÿπ ææ π ŸÃ ÿ µ Ÿµ ß â ß ß Õ Ë ««µπ Õ â«æ π «à ÈπµÕπ Ë Ëß π Èπ ªπ Èπ «à ß ËÕßÀ À Õ ª µ «Õß Ëß Ê æ ºŸâªØ µ Õ Õ ÿ µ À Õ ««à ß Ÿ å ªìπÕ å µà π Õß π ÈπµÕππ È Á ß çªí ª ÿß µàßé À Õ ß Õ π â à» ËÀ ß À ÕÕ Ÿà ËßÕ øÿ Èπ «ß Õß µ Ë â â«àµÿπ È ÈπµÕπ Ë ß ß ªìπ æ ß «Ë à «æ ßÕ Ÿ «πà Õ «ß âõ Ÿà µà ËÕºŸâªØ µ Ÿâµ Àπ «à â µà π Õ π Ÿß àß Ë µ Õßµπ â â ß â«π È Á ßÕ À ÿ ß ß ºà π ª â ºŸâªØ µ Á À ÿ æâπ À Õß Èß Û Õ À Õß ß «à ( «) À Õß ß ««ªìπ ( ««) À Õß ß «à Ÿâ (Õ««) π Èπ µ ÕߺŸâªØ µ Á ÿ ß À Õ «Ÿâ âß πµõππ ȺŸâªØ µ Ÿâ«à π Ë Õ Èπ ÿ Õß æ À å ˪ 惵 â Èπ ß â«ëæ ß Á â â«õ Ëπ ˵âÕß æ ËÕ «ªìπÕ Ÿà π «[Õ π À ÿ æâπ] π È à Õ â«òú à «Õ Õ à ßÀπ Ëß Á Õ«à π ææ ππ ÈπÕ ÿ â ⫪ø µ Àâ æâπ Ë â ««à ß ªìπÕ å Õ æâπ «µπ Èπ ª Õ à ß Áµ à πæÿ à Õ ªØ µ Ë ÿàß âõπ àππ È Ëß â ªìπ«ß Ÿàπ ææ π µà à π π π «à ªØ µ ß µ Ë À Ë ÿ Á Õ ªØ µ µ À µ«à ß Õ» Õ π ª π µ À Õ Àπ À â ÕÕ à π πõ π «à π ªØ µ Ë ªìπæ Èπ π Ë ÿ π ßæÿ» π ÕªØ µ Õ π ª π µ π Èπ µ æ ßæÕ Ë À⺟âªØ µ ªí Ÿâ âß ß «ß ªî â ÒÒ ªí Ÿµ Õ ß µ π æ µ ªîÆ à Ë ÒÙ Ë ÚÙˆ Àπâ ÛˆÚ. ÒÚ ŸÃ ÿ µ Ÿµ π æ µ ªîÆ à Ë ÒÙ Ë ÛÙÒ Àπâ Ò Û. 480 æÿ ÿæÿ» π π «ªØ Ÿª Õßπ π«π 𪻠(µàõ)

«± µ π ªï Ë ÛÚ Ë Û..-.. Úııapple æ π ß ªØ µ µ ªíØ π Ë«ª«à ªìπ ç ˺ŸâªØ µ ΩÑ Ÿ Ÿâ π Õ ÿ Õ à ß Õßµπ Õß Èß Ë ªìπÕ ««Ÿâ ß Õ åé ÒÛ π Õß ªØ µ Õ π ª π µ æ π Èπ çºÿâªø µ à æ ß µà â ß «Ë µ πà«πà ªìπÀπ Ëß à π Èπ À ß Ÿâ Õ Ÿà π à ß Õßµπ Õß ß µ Õ à ßÀπ Ëß Õß Ëß Èߪ«ß π Ëπ Õ «à Ë ßé ÒÙ à πæÿ à Õ ªØ µ Ë âõπ à ««à æ æÿ Õß å ⪠π ªØ µ Ë µ Èπ ª Ÿà «Ÿâ âß «â â«à π π π«à µ Õ ß Ë à ««â πõ Õß å ª Ëß À Õ ç Ë Ÿ µâõßé ªìπÕß å Ÿß ÿ π Èπ À À ç π Ë àµâõß π ß âπ ßµ Õ π È à ⺠æ æ àõßõ Õ ªìπ âπ ß Ë Ÿ µâõß µà ªìπ âπ ß π π «π πé Òı à πæÿ à ««à âπ ß À Õ«ªØ µ Õßæ Õ À πµå ÿ «ªí π Èπ Õ» «à Ëπ π«µ ÿµà ß Ê Ë º Ÿâ âõ Èß «Ÿâ «à µ «µπ «À Á Õ«à à π â πõ π Àâ â æ 𠵫à ß ªìπ Ëß À ªØ µ πæÿ» π à ««à ËÕºŸâªØ µ âæ π µ «à ßÀ Õ â «Õµ «µπ ªìπ»Ÿπ å ß â«à«π Ë À Õ Õß ªØ µ πæÿ» π Á Ÿ æ π ª Õ µ π µ âõ «Ë à π à ««â ßπ È «à Ëπ Õ Ëπ«à µ «µπ (Õ µµ ) πµ ÀŸ Ÿ Èπ À Õ π Èπ π ª ŸàÕ Õß å ª ( Ëß «ß ) π Ë««Òˆ à πæÿ à â µâ âß àß ÈπµÕπ ªØ µ ÕÕ ªìπ» - -ªí µ ª æ π µà à π πõ π «à «µ Ë ªØ µ µ À µ«à ß À⺟âªØ µ æ ßæÕ à â ªìπ πà Õß æ π ªí Ëß Á Àâ Ωñ π º æ Õ â Ë ªìπæ ß Àπ Õ µ À «À ª à π à ««à â ß «µ «â Ÿ µâõß À Õ «ß µ à Àâ «Õ «Ëπ Õ Ëπ â«á ß«à â Õ Ÿà πµ «µàõ π È à«à Õ æÿ π π À Õ ËßÕ Ëπ Á ß ßÕ Ÿà π π Èπ π Ëπ Õ µª Õ «Ÿâ «à çµ «Ÿé ç Õß Ÿé Èß «ß «Ÿâ ª Õ ª àß Ë â π æ ß π ÿ Ëß ÿ Õ à ß µá ß «Õ µ ß â Õ «à ªìπ ËÕß ßà ßà À Õπ Èß âõπà π ß µ π π π Ëπ À Ò ÒÛ Spiro, Milford E. Buddhism and Society A Great Tradition and Its Burmese Vicissitudes. London: George Allen & Unwin Ltd., 1975, 51. ÒÙ Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ ıú. Òı Buddhadasa Bhikkhu. Buddha dhamma for Students. Trans. Ariyananda Bhikkhu Bangkok: Sublime Life Mission, 1982, 19. Òˆ Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ Úapple. Ò æÿ ÿ. «Ωñ «ªí π - à Ò. ÿß æœ: π æ æåæÿ» πå, Àπâ Ù -Ù. ªï µõ å Õ. Á π (ºŸâ π), ß π π å (ºŸâ ª ) 481

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 32 No. 3 Jul.-Sep. 2007 µ«à ß - ß Ÿàπ ææ π Ë «â ß â ªØ µ µ À µ «à ßπ Èπ ªìπÀ «Õß µ «À Õπ π π«à à ªØ Ÿªæÿ» π µ à πæÿ µ«à ß ªìπæ Èπ π ªØ µ Õß «æÿ Ë ÿàß Ÿà π ææ π Ë ß ß ß µ πæÿ» π ª æ π Õ» - -ªí Õ «â µà Á º Ë ªìπæ ß Àπ Õ µ Õ π ªìπ Ëß ÿàßà«ß Õßπ ª æ π «æÿ ÕÕ ª ªØ µ πæÿ» π æ âõ π ª â«µ À Õ «â Ë µ «à ß ªìπ à«πàπ Ëß Õß Ωñ µ ËÀ Ë ß «âõπ π Ωñ µ æ µ Õ π ªìπ Ë «π ªØ µ à â æ ««à ßπâÕ π ª à π æÿ πâπ È «à µ«à ßÀ Õ Ωñ µ Ë «Õµπ Õß ªìπ»Ÿπ å ßπ Èπ π Ë«ª π ªØ µ â Ëß ÁÀ ß«à Ê ÁÕ ÿ «À ÿ æâπ â à π à ««à µ«à ß ËºŸâªØ µ π â Õ à ß Ÿ µâõß â«π Ëπ Õß π ºŸâªØ µ ª Ÿàπ ææ π À Õπ πæÿ -» π â ß Õ Õß Èπ µõπµà ß Ê π âπ ß Ÿà «æâπ ÿ å Õ «â Ëß à πæÿ Á È«à µà ÈπµÕπ Ë «âõß µàõ π ª ªìπ «π µ Ë ªØ µ π Èπæ Èπ πµ À µ«à ßÀ Õ «Õµπ Õß ªìπ»Ÿπ å ß à π à ««à æ ß µà π Àπâ Ë π «µª «π Àâ ÿ Ï ËÕµ ß Á µ π (ªïµ ª å) ß (ªí ) ÀÁπ ÿ Ëß ÿ Õ à ß µ «ªìπ ß ( Ÿµ»π ) ËÕÀπà π ß (π ææ ) «Àπ π («) À ÿ æâπ («ÿµµ ) À («ÿ ) ß Áπ (π ææ π) Ò à πæÿ È«à ËÕºŸâªØ µ â Ë Ωñ µ π Èπæ Èπ πµ À µ«à ß â««π Õß «À ÿ æâπ Ëß ª Èπ ÿ Ëπ ææ π Á Ë µâπ Èπ ß à «Õß à π Ë«à ç æ ËÕ À Õ âπ ß ªØ µ ⫺ ªØ µ Á µ Õ µ π µ â Ÿà âπ ß ªØ µ â Á π Èπ Õ â«à ªìπ ÈπµÕπ Ÿß ÿ Õß ªØ µ é Ò π Ëπ Õ à πæÿ ÀÁπ«à ºŸâªØ µ à ªìπµâÕßΩñ µ â âπ ªìπæ» µàõ à ß æ ß µàωñ µ µ À µ«à ß à π Èπ Á â º ˵ ªìπ Õªí Ÿâ âß «æâπ ÿ å à π â À π π πÿπ «ÀÁππ È Õâ ß âõ «π æ µ ªîÆ Ë à «ß ÿ ºŸâ ÿ π ææ πµ µ Èß Ê Ë à â µ ªØ µ æ» Õ à ß àπ Ωñ π µàõ à ß ß æÿ Õß à π Ë«à ç ÿ À à π È à â â ªÉ ªπ Ëß æàßæ Õ ßÕ à ß â««ÿàß Ëπ Õ à ß Ë Àπ ß Õ Ÿà ÕªØ µ π ÿ À ß Ê â à ««âé Úapple π»π Õß à π æÿ â«â ßπ ææ π à ªìπµâÕß π ŸâÕ Õ à ßæ ÿωé ª µ π Õß à ªìπµâÕߪ µ «ÕÕ ª ß Õ à ßæ π ªØ µ πªé à π à ««à Ò Buddhadasa Bhikkhu. Handbook for Mankind. Trans. Buddhanigama. Bangkok: Sublime Life Mission, 1980, 84. Ò Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ. Úapple Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ apple- Ò. 482 æÿ ÿæÿ» π π «ªØ Ÿª Õßπ π«π 𪻠(µàõ)

«± µ π ªï Ë ÛÚ Ë Û..-.. Úııapple â«æ ß Ààß Ë Èπ Õßµ µ àπ«à π È π à«π ÿ «À ÿ æâπ â ß Ê πà ÿ º π ææ π Õ À πµ «â æ ß µà â µ µ ÚÒ à πæÿ à âªø ÿ à Õß«Ωñ ªìπ ªìπ ÈπµÕπµ Èß à ««à «àππ ÈÕ ª - πå àºÿâ Ë ßæ π µ ª â à π «Èß çºÿâ Ë ß à ÀÁπª å ß «àπà π π Õß «â ⫵ Õß µπ Õßµ ª µ é ÚÚ Õ à ß Áµ ª Áπ Ë«ª Õß ªØ µ Õß à π Á â ˪ Ø π µ «À Õπ Õß à π Õ ÿàß Ë Àâ π ææ πà ÿ ÕÕ ºŸ ÕߺŸâªØ µ ΩÉ æ µ È ß Ÿàπ ææ π Àâ àºÿâªø µ ΩÉ «Ëß Á ªìπ â «µ µà ß â 𠵫à«à ߺŸâªØ µ Ú ΩÉ π È à πæÿ à â ªìπÀà«ß ËÕß Õ Ë «À Õπ Ë«à â««ÿâ âßà Õ «À ÿ æâπ ËÕßªí µà ß Ê À Õ ËÕß Èπµà ß Ê Ë Àâ ºŸâªØ µ ÿ ß ªí À à π ÈπÕ à ß Ë à ««â πæ Õ ªîÆ Õ µà à π ËÕ π ËÕß Ë Õ âõß πâπ È Ë «À Àµÿº π Õß à π Õß Õ ËÕ«à ºŸâ Ë âªø µ π» Õ π ªìπ π Õ à ß Ÿ µâõß â«àõ ÿ ß π ææ πõ à ß πàπõπ À à π æÿ â«π ææ π à à «À» åà Õ «Àπ Õ µ µàõ à ß À ªìπº Èπ Ÿß ÿ Õß Ωñ µõ à ß ªìπ Õ âõß Æ ±å Ë«ª Õß «µ Ëæ æÿ Õß å â ß âπæ µ»π Õß à πæÿ â«π Õß Ωñ µµ Ë Ÿ µâõß ªìπ Ëß Ë Ë ÿ π ªØ µ æ ËÕ «À ÿ æâπ æ ËÕ â«ß π ß à «π È Ëß Á ÕÀ µ«à ß «âõ à ß Ÿ µâõß â«à π Á Õß Àâ«à ß â ß à«π π àõ àõµ «Èπ Õß Õ µ π µ â«º Õß Æ µ Ë æ æÿ Õß å ß â ßªØ µ µ ßπ Èπ à πæÿ ß ÀÁπ«à à π Õß π π Ë ªìπ Èßæ ÿ ºŸâ Õπ «Àπâ Ë ß Àâ Õ Õß«Ë «ß âπ ß Ÿà «À ÿ æâπ À Õ «Ë â Ÿà π ææ π π æ Õߪí ÿ ºŸâÀπ Ëß Ë «µõ Ÿà 𪻠ªí ÿ π π Õß à ππ Èπ à «ªìπ µàõ à ß Ë æ π Àâ âõ ß «ß π Àπ Õ µ Õß µà Õ «µà ß Ê Õß À Õªí æ ËÕºŸâªØ µ âωñ µõ à ß Ÿ µâõßµ âπ ß Ë Àπ «â ⫺ ˵ ÈßÀ Ëß «ß «À ÿ æâπ â«π Èπ Á Èπ Õß ªìπ Õ à ßÀ Ë ß à æâπ âõ ß ËÕß «â π â Õß µ«à ß ß ß Ë à πæÿ â ªî Õ ß ªØ µ πæÿ -» π Àâ à «π Èπ ß à ªìπ Ë Õ πõ à ß «â ß «ß à π..«. ƒ Ï ª Õ µ π πµ πàπ Ëß Õß â à «â π ËÕß ß à ««â ßπ È ÚÒ Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ. ÚÚ Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ ı. ªï µõ å Õ. Á π (ºŸâ π), ß π π å (ºŸâ ª ) 483

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 32 No. 3 Jul.-Sep. 2007 π àõπ ËÕ Á ºŸâ À à ËÕß«ªí π [ æ ËÕ «ÀÁπ âß π ]... à æÿ Àâ Á â ºŸâ À à Õ «à ËÕßπ È ªìπ «Õ å Õπ«ªí π Ëß «â«à Ë «Õπ ËÕßπ È Àâ Ê Õ à ß ÿà Ë ÿà Àâ à â ºŸâ Ë πµâõߺà π Õ àõπ Õ𠫪í π à â Õ à ß æ àà ßπ Èπ µ à ÿ «ππ Èæÿ» π ß ß à ªìπÕÿª «ß æ 𠪻À Õ π Õß ª Õß µàõ à ß ÚÛ..«. ƒ Ï ª ËÕ«à ÿ «µ Èπ Ÿßπ Èπ ª â«π à â ß π ß ßπ Èπ à π ß π πÿπ π«ªø µ Èß Ë Àâ ªØ µ æ ËÕ â ß «À ÿ æâπ πæÿ» π Ÿ «â æ à ÿ π«π à π Õæ ß å..«. ƒ Ï Ÿâ ß««à π Ωñ πæÿ» π æ àà ÕÕ ª π À«à ß «æ à π ËÕ«à â π Ë«ª π ÿ «µ«à ß π â«π À à π Èπ ß àõ Ÿà π π Ë à«æ 𠪻 â à π à ««à æ π Ë àõ àõ ªìπ À Õ π Ë µª àõ «ß [ π Ë µ«à ß] â«àõ à ÕÕ ªìπµ «µπà Õ Õßµ «Õßµπ â«ß àõ Ÿà π π Ë æ 𠪻 æ π ºàπ π À Õ â Ëß æ π µπ Õß â ÚÙ π Ëπ È..«. ƒ Ï ß ß Àâ ÀÁπ ß»π Ë Õ πõ Ÿà Õ à ß «â ß «ß«à âπ ßªØ µ Ÿàπ ææ π âπ ß Õß π µ à â âæ âõ π ÿ ß ŸªÀπ Ëß Õ à π â Àâ «ÀÁπ π πõß «π ßπ È π ºŸâ Ë «ßÀ Õ µ æ (π ææ π) π Èπ «æ ß ÿπ ß ß ÿ Õ à ß æ ËÕ Àâ â ËßÕ π æ å µ ß Ë ºàÕπ ß ËÕæ«Ÿâ Ë ««µ (Õπ µ ) µàæ«à π ª ÿ Õ à ß ËµâÕß æ ËÕ Àâ ÿ ß π Õ ƒµπ Èπ Úı π π È à πæÿ µ Èß âõ ß µ«à π«ëõß µ«à ß Õß à π â Ÿ «æ å«å«à ªìπ Ëß Ë ÿ «Ëπ ß Õß µ à π à ««à ç[ ºŸâ à «À «à ] â 𠵫à ßÕ à ß Èπ ß â«π Á ß à µ ઠªí ª» Õßµπé Úˆ Õ à ß Áµ à πæÿ Õâ ß«à «ª Õ ÚÛ ƒ Ï ª,..«. ç «ÀÁπ ßµÕπ Õß..«. ƒ Ï ª é π Õ Ÿ Õ º, ªÿÉπ ߪ (.), ÿ ª : Õß å øóôπøÿæ æÿ» π, Àπâ. ÚÙ Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ Ú. Úı Soma Thera. Words Leading to Disenchantment. Kandy, Sri Lanka: Buddhist Publication Society, 1978, 4. Úˆ æÿ ÿ. µª - µ â - µ«à ß À Õπ πà ÕÕ à ß? ÿß æœ : π Àπ ß Õ Ÿ, æ.». ÚıÒ, Àπâ ÚÚ. 484 æÿ ÿæÿ» π π «ªØ Ÿª Õßπ π«π 𪻠(µàõ)

«± µ π ªï Ë ÛÚ Ë Û..-.. Úııapple Õ å «ß Ë µ«à ßπ Èπ ªìπ π Õ à ß À Àπ ß µ Ë..«. ƒ Ï πõ Ëπ Ê à ««à ç µ ˪ àõ «ß â«é à π à ««à ËÕ π â «π«ÿàπ«ë «Õµπ Õß ªìπ»Ÿπ å ßÕÕ ª â«π Ë µ«à ß ªìπÕÿª «ß «Á ß ß ß«µ ÿ π Õ µ µâõß Àâ «ß π â àµâõß ªìπ ÿ å π ⺠Á Õ à ß Ÿ å â«àππ È Á âõ à ß? â à â µ«à ß â««à â µ«ÿàπ «à À Õ? Ú Àâ π ÿ ªÑ À À à π Èπ âõ à ß ª æ «à ªìπ ÿ åπâõ ß à «Õß à π ßπ È Ÿ À Õπ«à à πæÿ â π«ß Õߪ Áπ Ë à π à «π È ÿ Ÿµ Ú Ëß à «ß«à ºŸâ Ÿ æ æÿ Õß å ËÕß π æ Õß «Ë µâõß ª ÿ Ë à àõ π æ ËÕ â «à π À«à ß ÿ Ú ΩÉ π È ªØ µ µ âπ ß Ÿà π ææ π â «à π æ æÿ Õß å µ µõ «à ß π Ë π â««õ «æ Õ à ß π Èπ â â À «Èπ Á à «à ⺠ªìπ»Ÿπ å à«πß π Ë â««õ à à«ÿàπ«π π Èπ â ª «Á Á Àâº Ë Ëß À à à «Õ Õ à ß Àπ Ëß Á Õ«à ß π à µ º Ë â Õ à ß π ß π ⫵«à ßπ Èπ à â ªìπµ «ªî Èπ Àâ çº Õ π Ëß À àé µàõ à ß Õ à ß Áµ..«. ƒ Ï Á ß ß ßÕ Ÿà«à ß πà Õ - ß æ ËÕ æ π ß π Èπ çπà πÿ é âõ à ß à π à ««à º «à â π µâõß ª º Á π ËÕß ß º Á À à π Èπ ßµâÕß â â««π... [ â π µâõß ] ««à ß Ë â ß à ªìπ ÿ å π µâõß ËÕß «Á ß Õ à ß Èπ ß... ËÕ π ß ªìπ «Õ Ÿà Á ßµâÕß «ÿ â ß «ÿ å â ß Àâ«à ß ß à â Ú à πæÿ à «µâ«à Ëæ æÿ â ß ÀπÁ Àπ ËÕ æ «æ ËÕ º æ à» π Õß æ Õß å À ß Ë âµ Ÿâ â«π Èπ ªìπµ «Õ à ß Ë ß«à «ß µ«à ß π ææ π à â ªìπÕÿª «ß «Á Õß ß Ëπà Àπ ËÕ Àπà µàõ à ß à π à ««à Ú Õâ ß ß π ªÿÉπ ߪ (.) ««À«à ß..«. ƒ Ï ª à πæÿ ÿ π ËÕß µ«à ß. ÿ ª : Õß å øóôπøÿ æ æÿ» π, æ.». ÚıÒ, Àπâ ıú. Ú ÿ Ÿµ π æ µ ªîÆ à Ë ÒÛ Ë ÒÒ Àπâ Ù Ú. Ú Õâ ß ß π ªÿÉπ ߪ (.) ««À«à ß..«. ƒ Ï ª à πæÿ ÿ π ËÕß µ«à ß. ÿ ª : Õß å øóôπøÿ æ æÿ» π, æ.». ÚıÒ, Àπâ ıú. ªï µõ å Õ. Á π (ºŸâ π), ß π π å (ºŸâ ª ) 485

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 32 No. 3 Jul.-Sep. 2007 à À πæ π Ê π Ë [ À âõ ÿµ ] Ë È«à ÿ ºŸâÀ â«à ß π æ æÿ â æ Õ À πµå â«π µà ß π «à æ««à ÀπÁ Àπ ËÕ «à æ«ë ß π ÈßÀ Õßæ Õß å æ Õ ÿ À à π Èπ â«π µà ÿàß Ë à«à Õ ºŸâÕ Ëπ Ûapple ß π Èπ..«. ƒ Ï Á ß ß µ Õ Ÿà»π µ π ª æ π Õß à πõ à ß Àπ «πàπ æ à π ÀÁπµà ß à π æÿ Õ ÀÁπ«à «π π æ π æ Õßæ æÿ Õß åπ Èπ à à Õ à ß Ë π Ë«ª ªØ µ µ â ß à π à «ß ËÕßπ ææ π «â«à ÿ Ë â ß π àππ È àõ àõ â «µõ Ÿà π µ π â æ«àõ ªìπºŸâ Õß Õπ π ß Õß ºŸâ Õß Õπ â... æ«ßµâõßæ À ÕÕ ª ß π Ë Õ ËÕߪ µ À ºŸâ Ë ÿ º â«ûò Àµÿº Ë..«. ƒ Ï «æ å «å â «µ µà ß À«à ß π π πæâπ º æ à π«ëõß µ«à ß Õß à πæÿ π Èπ Õ ª Áπ ß Õß â«πõ Àπ Õ µ Õπÿ π ß» π..«. ƒ Ï π π«à æ ÿ à «ÿàß Ë «ËÕß ß À Õß π ß ß µ ß à«à ËÕß Áµ à π à ««à Ëæ Õ ÿ ºŸâÀπ Ëß µ Èß Ÿ π Èπ àõ ªìπ ª ÛÚ â«à Ÿ π π Èπ «µ ÿª ß å æ ËÕ à«à Õ æ ËÕπ πÿ å Áµ Èßπ È Á æ «à ËÕµ Èß Èπ â«ÿ π Á Àâ «µ «Õ ËÕ Ÿ π ß π àæõ ºŸâ Ë Ë «âõß Á ªìπ ÿ å Õ Ê Á π Àâ ÿ å ÛÛ π Ëπ È..«. ƒ Ï Õ«à â ª Ë «âõß ËÕß ß àõ Àâ «ÿ åõ Ÿà ªìπ π Ëæ Õ ÿ (ºŸâ ÿ åπâõ À Õæâπ ÿ å â«) â Ÿà ««ß â«à ªìπ æ µâõß à«à ÕºŸâÕ Ëπ Áµ Ë «âõß ß à «π Èπ Á º Ë à À Õ ªìπÕ ÿ» Ëæ Ûapple æÿ ÿ. çõÿª Ààß º æ à é π Õ Ÿ Õ º, ªÿÉπ ߪ (.), ÿ ª : Õß å øóôπøÿæ æÿ» π, æ.». ÚıÚı, Àπâ Ò. ÛÒ ƒ Ï ª,..«. ç «ÀÁπ ßµÕπ Õß..«. ƒ Ï ª é π Õ Ÿ Õ º, ªÿÉπ ߪ (.), ÿ ª : Õß å øóôπøÿæ æÿ» π, Àπâ Ù. ÛÚ à «à«ππ ÈÕ À ß Ë à πæÿ à«π Ë «âõß π Ÿ π Ëß à π π πâõß Õß à π µ Èß Èπ π Õ Õ ßÀ«ÿ Æ å π æ ËÕ º æ à «ÀÁπ Ë «æÿ» π π Ëπ È..«. ƒ Ï ßÕ À ß Ëæ µµ «ÿ± â ª Ë «âõß Õ à ß àõπ â ß ªî º «π ß ÕßΩÉ «Õß π à«ß æ.». ÚıÒ -ÚıÒ Õ â«. ÛÛ ƒ Ï ª,..«. ç «ÀÁπ ßµÕπ Õß..«. ƒ Ï ª é π Õ Ÿ Õ º, ªÿ Éπ ߪ (.), ÿ ª : Õß å øóôπøÿæ æÿ» π, Àπâ ı. 486 æÿ ÿæÿ» π π «ªØ Ÿª Õßπ π«π 𪻠(µàõ)

«± µ π ªï Ë ÛÚ Ë Û..-.. Úııapple Õ ÿ ºŸâπ ÈπµâÕß ªìπ ÿ åà Õ µ π ß µõ π Ÿß àß Õ à ß Áµ à πæÿ π π«à µ «Ë Àâ ÿ å à âõ Ÿà Ë â ª Ë «âõß ËÕß ß Õß µàõ Ÿà Ë à Ëπ Õ Ëπ Õß ºŸâ Ë â ª π ß«µ ÿ ß π Èπ Ë..«. ƒ Ï à ««à æ Õ ÿ Ë â Ë «âõß àõ Àâ π æ Õßµπ ËÕ ß - Ëß ªìπ à «ª å ÕߺŸâ Ë ªìππ Õß π π ªìππ πµ àõπ - Õ «À π πõß«à «ËÕß» π ÕÕ Õß ª ÕßÕ à ß Á â«πõ Àπ Õ ß «ËÕ ß» π Õß à π Àµÿº À Õ à ß Ëπ Õß Õ À ß π à Àâæ ß å ÿàß Ë «Õß Àµÿº Ë àπâõ Õ à ßÀπ Ëß Á æ ËÕ à Àâ À àß ÕßÕ π Ë» æ ªìπ ß Õ À à Èπ 𪻠π π ÕßÕß å Ë ª πß π Õ à ß â Áß ß å» æ Ë ªìπ ÿ ß ß Õß Èπ â À Õß ß å ÿ πâπõ Ÿà Ë ËÕß ß ºŸâ π âµ Èß âõ ß µ «â π Ë Ò â««à ºŸâª - Õߪ» ÿ ÿ ÿ â «ÿ ß åõ à ß â ß«æ ËÕ ªÑÕß π ÀâÕß å π È æ ß Ë ßº Àâ æ âõß å Ë â ÁßÕ ÈßÕ Ï Õß à π π ß ªìπ ËÕß ÕµàÕµâ π πõ Àπ Õ «ÿ ß â π ÆÀ Õß Ë ÀÁπ âõ à ß π â«à Õπ Ë à ««à ËÕß ß ªìπªØ ªí å ËÕß ß µ«ÿ Ë Ë «âõß ß Èπ π Ëß Õ π ß Õß à π Õß Á â ªìπ È«âÕ ß Õÿ å ˪ÑÕß π Àâ ß å ºà â Ÿà ««ß Õß ß ÕßÕ â«π ËÕß»π Õß à πæÿ ªìπ Ëß Ë ÿ ª æ π Ë ß åõõ Õß «æ å «å Õß..«. ƒ Ï ßÕ µ «â«à ªìπ «æ Ë ß π æªí ÿ π ÕßÕÿ å Õ «â µà ß â π ª æ π «æ å«å à πõ à ß Áµ à πæÿ Á ß π π«à µ «À Õπ Õß à ππ Èπ Õ âõß Õπ Õßæ æÿ - â Õ à ß â ß à π âµõ µâ «æ å«å Ë«à Õπ ËÕßÀ Õπ µµ µ«à ß ªìπ ËÕßπ Àà ß π π ª à ««à µàõ µ âæ Ëß Ë Ë ÿ æ ËÕ Àâ Ëß Ëæ æÿ Õß å ß π π à π Èπ π Ëπ Õ µ æ æÿ æ πå Ë«à ««Ÿâ ËÕß ÿ - µ À Õ µ«à ß π π Ë ªìπ Ëß À àæ«ûù π «ŸâÀ Õπ πæÿ» π æ ç âõ «Ë π «âõ à ß π πæ µ ªîÆ «à æ æÿ Õß å µ «à ÿ µ ªìπ ËÕß Ë ª - πå à «Ë«π πé Ûı»π Õßæÿ ÿ Ë ««ÿ å π ßµ ß π â»π Õß..«. ƒ Ï à πæÿ à Õ «à «µâõß ÿ å Õ Ÿàµ Õ ª à π à ««à ç â Ÿ µâõßµ Àπâ Ë Õß «ÁÕ À æâπ «ÿ å ª âé Ûˆ à π ߪػπ Ë«à «ÿ å ªìπ Ëß Ë ª Õ Ÿà «µ «à ««à π à ªìπ µâõß π «ÿ å ÛÙ æÿ ÿ. «. ÿß æœ : π Àπ ß Õ Ÿ, æ.». ÚıÚı, Àπâ ıı. Ûı Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ ˆÒ-ˆÚ. Ûˆ Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ ÒÒ. ªï µõ å Õ. Á π (ºŸâ π), ß π π å (ºŸâ ª ) 487

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 32 No. 3 Jul.-Sep. 2007 π ßà Ë ªìπº Õ πà Ë ß âæâπ Õß à π ß «ÀÁπ Ë «««ÿàπ«π π «µ ÕߺŸâ Õß Õπ à πæÿ à ««à Ëß À à π Èπ à â Õ Ÿà æ ËÕ àõ Àâ «ÿ åà Õ æ ËÕ ªìπ «ÿ å µ ßÀ Õ æ Ëß ß à «Õ Èπ æ ËÕ ªìπ πà Õ Õ Ë à«àâ πÿ å â [ Õß µ«] Ÿß Èπ ª Û à πæÿ àªø»π Èß Ë à ««à «ÿ å Õß «ªìπº Ë Ÿ Àπ «â ⫵à à π µâ âß µ «Ë«à «ÿ å ªìπÕÿª Õß «â «Àπâ ß µ«à ««à â æ ÿ Õß Ë ÀÁπ ªìπ «ÿ å π Á ªìπ «ÿ å µà â æ ÿ Õß Ë «à π È π Á ªìπ Ëß Ë Ë ß π Ëπ Á Õ«à π ªìπ Ëß Ë Õπ º π Àâ â «ª â ßÀπâ Õ à ß «Á«... Õÿª À Õ «ÿ å ªìπ ËÕß Õ Ë à«àâ Ÿ ªí π ß µ«ÿß Èπ Û À à πæÿ â««ÿ å ªìπ Ëß Ë Ë ß à à æ ß æ ªìπ ß ºŸâ Ë º à π Èπ À ß Ëß «à π Èπ æ π ª πå π Àπâ Àâ â«ëºÿ⪠ÿ å π Ÿâ«À Ë ß «ÿ å «â «ª â ßÀπâ Õ à ß «Á«µ âπ ß ªØ µ à πæÿ - â» π«èß Ë«à ç ªìπµ «Èπ «ßÀ ÕÕÿª ß µ«é ªìπµ ß π â Ë à π Õ«à «ÿ å Ë π µâõߪ Õ à ß à ßÀ Ë ß π Èπ ªìπ ËÕß Õ π ßà «Ëß π Ë Àπ Ë «ÈßÀ Õ «ß π Àâ â ß «À ÿ æâπ àß Àâ â ßπ ææ π Á«Èπ À ÀÁπ ÿ à ªØ µ µàõ «ÿ åõ à ß Ÿ µâõß à π π π «à â «ÿ å ß π Ë «µâõß Ë «âõß çõ à ª «à π ªìπ «ÿ å π µà Õ «à π ªìπªí À Ë µâõß âé Û à π π π«à «ÿ å à à Ëß Ë π µâõß π π ßà Ë ªìπ ß æ ªØ µ º» µà ªìπ ËÕß Õ Ë «â µÿâπ Àâ â ß Ë Ÿß Èπ ª µ ««ÿ å ß à «π È π Ë Èß æ ß ß ËÕπæ Èπ π Õß»π Ëæÿ» π à «µ Õß π π π È à π æÿ à â Õ«à Ë π π π È ªìπ π ËÕß ª Ë «â πõ µ µà ªìπ â ŸàÕ Ë π «ÿ ª ª ÿß «µ Õßµπ â µ µâõß æ ËÕ ÿµ ªí À «ÿ å ÈßÀ π «µª «π π àµâõß Õ Àâ «ÿ åà ª ËÕ ß µ Àπâ Õ µàõ ª À à π æÿ â««ÿ å Ÿ Àâ Èπ Ÿ Àâ ª π Û Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ ÒÚÙ. Û Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ ÒÚÙ-ÒÚı. Û Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ ÒÚ. 488 æÿ ÿæÿ» π π «ªØ Ÿª Õßπ π«π 𪻠(µàõ)

«± µ π ªï Ë ÛÚ Ë Û..-.. Úııapple à À ª â æ ß æ ªØ µ ß µ à π Èπ À ßµâÕßÕ» ß π ß«µ ÿõ â«æ ËÕ Àâ ß ß «µ ÿ Èπ à «Õ Õ à ßÀπ Ëß Á Õ«à π µ «Õß à πæÿ π Èπ ªÑ À π ÿ åµ µ æÿ» π â Ÿ «ß «â π ß ß À Õ π æπ Ë Õß Ëß Á ªìπµ ß π â µ Èß πª Áππ È Àå â Àâ «ÀÁπ «â«à Ëß Ë π«õß à πæÿ æ Ÿ πå Àâ ÀÁπÕ à ß ß ß«à º à Õ Á Õ æ À µ à ß Õ âªí À π π «à ªìπ ß Õß π È «π Ëß àπ æ ËÕß Õ à ß ËÕ Ê â Àπ «â ªìπÀ µ µ «πæÿ» π â Ë ß â«à π ß Õ «à π È π È... ª Õ â«èπµõπ Õß ß Õ Õ à ß àß à«π π π Ÿª Õß ªØ µ µ À æÿ» π ß âõ ßÕÿ å Ë Ëß «à π È Õß à πõ À ««à «æ æ ËÕ ÿπ ææ π à âà ß ªØ À Õ π µàõ à ß Ùapple µ«à ß ß π À Õß à πæÿ Ë Õ«à πÿ å ªìπºŸâ «ÿ «â «Àπâ ß«µ ÿ µ «Õßµπ Õßπ Èπ â Ÿ π πõõ à ß π âπ Õß à π Ë ÀÁπ«à ß π Õß π ªìπ Ë «Õß Èß ß ß ß µ«â«à æ Èπ π â«àâ «À Õß ß πµ»π Õß à πæÿ â π«ëõß À Õ µà Àâ «À ß à «Á «Ë «π ËÕß π È «à π«ëõß π µ Èß Õß «æÿ π Ë «æÿ ËÕ π µà «à - π «À Õß ß Ëæ «æ πõ Ÿà «Õ «µ Õ Ÿà πµ «- ªìπ Ëß Ë «À Ë ß æ Àâ π Ÿ ß â«µ à Õß ß «Ø πàπ Èπ ËÕ Ê à πæÿ π Àâß π ªìπ Ë à«àâ π æâπ ÿ åõ Ÿà πµ «æ ß π Ë «âõß ªØ µ ß à «π π Õß à π«à ç ªØ µ Õ à ß â ß Á Õ ß π πàπâ Ëé ÙÒ πà À π«ë «ß π Õß à πæÿ Á Õ µ«à ß À Õ â à «Õ à ß ß Á Õ ËºŸâ à Õµ «µπ Õßµπ ªìπ Ëß Ëß à π â ª ««à À ß ß π æ ËÕ à à æ º ª πå à«πµπ ªìπ ß Ÿß Õÿ µ Õß à πæÿ Á Õ ç ß π æ ËÕß π ß π æ ËÕ é ÙÚ ß Ë à π â Õπ «â ªìπ Õπ«à ß ß π ÿ π â«ç µ«à ßé º ß π Àâ ç ««à ßé ÿ Õ à ß Èπ πõ À Õß ç ««à ßé Õ à ßæ π ÙÛ µ Á ÈπÕ Ÿà πµ «µàà «Ùapple Tambiah, Stanley J. World Conqueror and World Renouncer A Study of Buddhism and Polity in Thailand Against a Historical Background. Cambridge: Cambridge University Press, 1976, 414. ÙÒ Buddhadasa. Two Kinds of Languages. Trans. Ariyananda Bhikkhu. Bangkok: n.p., 1974, 10. ÙÚ æÿ ÿ. «ÿ Ë â Õ Ÿà µà πß π. ÿß æœ : π Àπ ß Õ Ÿ, æ.». ÚıÚÒ, Àπâ Ùapple. ÙÛ Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ ˆ. ªï µõ å Õ. Á π (ºŸâ π), ß π π å (ºŸâ ª ) 489

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 32 No. 3 Jul.-Sep. 2007 º ß π Àâ à ç ««à ßé π Èπ À ««à ºŸâ ß π à «Õ À Õ «µ π º ß π Õßµπ µàºÿâ ß πª 惵 µπ â ÿºÿâ» â«ÿ π ßà Ë À Õ â«µ «à Ëß Ëµπ À Õ Ëß Ë ªìπº π Èπ ªìπ æ ß Õß Õß µÿ µà ß Ê Ë â àπ ( ªìπÕπ µµ ) Ëß Ë â ß π â«ç ««à ßé Á Õ º À Õ àº π ÈπµàÕ ª àµâõß à πæÿ π π«à ªØ µ À Ωñ µ «ªìπ Ëßπ ß µà ß Ê π à πæÿ à â âõ µ µà ß À«à ßß π Ë Õ«à ªìπ ªØ µ æ ËÕ À⺟âªØ µ â ß µ«à ß ß π ß π «µ ª «π Ë ªìπ À È ß æ ç Õß È Ÿé π Ëπ Á Õ«à ß π ⫵«à ßÀ ß ß π ⫵ Ë ªìπ ß à Àâº Ë À Õ â Õßß π Ë π Èπ «π µ â Ëß Á àߺ À⺟â ß π àµâõß ªìπ ÿ å æ Ëߪ ÿß µàß Ë à Ë ß â ÈßÀ à πæÿ µ Èß Ë à«àâ π ÿ Õ à ß Ëß «Èß ß π ß â«à ªìπ ÿ å ß à «Õß à π Ë«à ç â ß πà Õ æ π Õß Á ª Õ ÿ åé ÙÙ Ÿâ µ «à ª «Á π ß π π Ëπ Õß π â «Àπâ ª â«π Ë ß π Á «ÿ Õ ÈßµâÕß Ë ß π µàõ ª æ Ÿâ πÿ ß π â Õ à ßπ È Á ß«à ªØ µ µ æÿ -» π À Õ â ßÀ «Õßæÿ» π Ùı ««Õ Ÿà ªìπ à«πàπ Ëß Õß À à π È Ëß Á «ß Ë Ë «âõß æ π ß ß π Èπ à πæÿ Á â Àâ È π Ë π «à «ª Õ ÿ å Õ π ªìπº Ë π ß π ⫵«à ß à π π π«à ß π Ë â«µ«à ßπ Èπ ª º Á - æ Ë à π«ÿàπ«â«çµ «Ÿé-é Õß Ÿé - π Ë ß π Á Ÿâ πÿ ß π π Ë Ÿâ Ê À Õ à ªìπ ÿ å à π à ««à» â«à ««à æ π Ë âº µâõß ÿµ â «ÿ ªìπ à«πàπ Ëß Õßß π â«æ π π Èπ Á Ÿ µâõß àπ ª ŸàÀ Õ Àâ «ƒµ å Õ Èß à Àâ Õ å ª π Ùˆ À à π â«ß π Èß Ú Õ à ßπ È ªìπ Ëß «π à π à ««à ç ß π Á Õ ªØ µ à ËÕß ß [ Ë µà ß] ËÕß ß é Ù π Ë Õª â ß Õß ß π π π Ë π «æâπ ÿ å Ÿà π «µ ª «π π «π Á Àâ ß π ß ÿ à π ß» π À Õ ªìπ Ëß Ëª ÙÙ æÿ ÿ. çõÿª Ààß º æ à é π Õ Ÿ Õ º, ªÿÉπ ߪ, (.), ÿ ª : Õß å øóôπøÿæ æÿ» π, æ.». ÚıÚı, Àπâ Ò. Ùı æÿ ÿ. «ÿ Ë â Õ Ÿà µà πß π. ÿß æœ : π Àπ ß Õ Ÿ, æ.». ÚıÚÒ, Àπâ Ùapple. Ùˆ æÿ ÿ. çõÿª Ààß º æ à é π Õ Ÿ Õ º, ªÿÉπ ߪ, (.), ÿ ª : Õß å øóôπøÿæ æÿ» π, æ.». ÚıÚı, Àπâ ıı. Ù æÿ ÿ.. ÿß æœ : π æ æå ÿ æ, æ.». ÚıÚı, Àπâ -. 490 æÿ ÿæÿ» π π «ªØ Ÿª Õßπ π«π 𪻠(µàõ)

«± µ π ªï Ë ÛÚ Ë Û..-.. Úııapple ª â«à πæÿ à â âõ µ µà ß À«à ß ß ß µà âõ µ µà ß À«à ß Ë Ÿ µâõß Ëº æ Èßπ È à π à πõ Õß ªìπ Õ à ß àπµ Àπàß Ààß Ë Õß ËßÕ Õ Ÿà πà Õ πõ ««Á â µà Ëß Ë à πæ Á Õ à ß µ«π ß π ÕߺŸâ π Èπ ÿ Õ à ß Ë â«µ«à ß Õ â«à π æ ß µ«àπ «â Ÿà âπ ßπ ææ π ßπ Èπ ç«é À Õ π 軯 µ π Õß à πæÿ ß à Ë «π Ë ß Ÿ» µ åõ µàõ ª µà ªìπ æ ß π ß µ Õ à ßÀπ Ëß à π Èπ Ë à πæÿ - â «Õ ß π â â«π ß µ«àππ È ª ØÕ Ÿà ππ Õß à π ßµàÕ ªπ È Õ «à ç ß πé ªìπ π â æÿ ªìπ π È ªìπ π µ Ëß ª «à ç ß π Ë Ÿ µâõßé ËÕ ß π Ë Ÿ µâõß Ëßπ È Á ªìπÕß åàπ Ëß π ÿ ªØ µ µ Õ Ëß Àâ â «ª Ÿàæ π ææ π Ù Ë à πæÿ π ß π π ßà Õß Ë â«µ«à ß Ëß à µ «µπ ªìπ»Ÿπ å ß À Õ à àππ Èπ Á â«çµ «Ÿé - ç Õß Ÿé Ëß µ «µπ ªìπ»Ÿπ å ß π Ë æ π ßà Ë ªìπ ËÕß ß À Õ ßà ß π Èπ ªìπ µ π ßà Õßæÿ» π Ëß µà ÀÁπ ß π ªìπ ËÕßπÕ «ß À Õ ÀÁπ ªìπ ËÕß ß π Ë ªìπÕÿª à ªØ µ â«è ÿ Àâ ß π ªìπ ªØ µ π âõ ç ß π Ÿ µâõßé À Õ π µ Õ π ªìπÕß å Ë Ù Õß Õß å ª π Èπ À ß«à Õß à πæÿ Àπ Àâ ß π ß π æ ªìπ ß» ª πµ «À à π æÿ â«π Õ à«π Ë ªìπ π Ë ÕÕ à â ªØ µ Ÿàπ ææ π à «Õ Õ à ßÀπ Ëß Á Õ«à π Ë ß ß «π ªìπ Õÿª «ß π Õß «À ÿ æâπ ß à «ªìπ Ëß ªìπ À «Ë à πæÿ - Õ«à ªìπ ÿ «À ÿ æâππ Èπ π»π Õß à πæÿ â«ß πõ π ªìπ Ÿ π À º µ πõÿµ À- à µà ªìπ à æ π ß ß» à π Èπ À ß ªìπ à À ÿ æâπ ß µ «â«π«µ å Ë«à π µ «µπ ªìπ ß Èπ â Á â«ßß π Ë º º µ à π Èπ Ÿ À Õπ Õß π πÿπ à «Õß à πæÿ µàõ ªπ È Õ πÿ åµâõß ß π æ ËÕ Àâ Ë ªìπ πÿ å... ß π ªìπ Ëß Ë ª» Ï Ï Ÿß àß π π Ë ªìπ πÿ å â Õ Èß Ëß Ë «à ß π â«á Ÿ «ªìπ πÿ å Ë Ÿ µâõß Õß ª Õ à ß À Ë ß àæâπ Ù Ù æÿ ÿ. ß π Õµ ««â «Àπâ. ÿß æœ : π Àπ ß Õ Ÿ, æ.». ÚıÚÒ, Àπâ Û. Ù Õ Ë æ ËßÕâ ß ß, Àπâ ı. ªï µõ å Õ. Á π (ºŸâ π), ß π π å (ºŸâ ª ) 491

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 32 No. 3 Jul.-Sep. 2007 π Ë π È ç «ªìπ πÿ åé À ß π Ë π â ß â ⫪ø µ µ À µ «à ß ªìπ ç πé À Õ ç πÿ åé π»π Õß à πæÿ à â æ âõ å µà ªìπ π Ë π µâõßæ â ß ß Ë à π à ««â«à çù πÿ åû... À ß ÿ æ Ÿß Èπ ª «à Ë àß Õ â««à ù πûé ıapple à πæÿ Àâπ «à ªìπ πÿ å â Á â«ß π π µ À µ«à ß ßπ Èπ πÿ å π ßà ß µ«ßõ πÿ å ß» π Á â æ µ π«õß à πæÿ π Èπ À ß» π ÕÕ ª ß µ«â««µ Õß π Á â Èß ÿ À «À ß Ë à π à ««â«à Á Õ ß π ß π Á Õ «µ Á Õß π ß π Á Õ «µ - Õß Ëßπ È Õ ËßÀπ Ëß Ëß «π â µâõß Õ Ÿà π À Õ «µ à ß π â««µ π π È Á ß â «À Ëß ª «à π Èπ Á ß àµà ßÕ π Ë âµ ª â«ıò ËÕµ ««à µ«à ß ªìπ π À Õß ªØ µ πæÿ» π À µ«à ß Á ªìπµ «ËÕ µàõ À«à ߪ Õß à π æÿ π«õß à π Ë «ª Áπ ß ß Õß π π È µ«à ß «Õ ßà ÿ Õ πà À π µ «Õß à πæÿ â «â â«π π Ëπ Á Õ«à µ«à ß ªìπ ÿ «À Õß Àµÿº Ë à π«æ å«å µ ËÕßæ ß Àπ Õ µ π Õπ Õßæÿ» π µ Ë ªØ µ Õß «ÕÕ Õß æ µ π» π π È µ«à ß ß ªìπ ÿ «À Õß «ÿàßà«ß Õß à πæÿ Ë Àâ ß ß ÿ à π ß µ«àâ ««æÿ â ß «À ÿ æâπ â µ ß à π æÿ à «ß µ«à ß π π Ë ªìπ Èß æ π «ß Õß µ π «µª «π Õß π ææ π π Ëπ Õ µ«à ß ªìπµ «ËÕ µàõ À«à ß Õß «µ π ª Õ ß«µ ÿ ÿ Õ à ß Õß ««À ÿ æâπ ß µ «Õ π ªìπ «Àπ Õ µ»π Õß à πæÿ ⫵«à ß Àâ «â ßπ ææ π â µ ß π πõß «π ªØ µ µ À µ«à ß À Õ æ π µ «âπ Èπ ßÀ «ß à«πàπ Ëß Ë àõ ÕÕ â ß π π ß ß Õ â«â Ë ß â«à πæÿ Õ«à ß π µ«à ß Ë «âõß æ π å πõ à ß Ë π à â â«àµÿπ È à π ß ÀÁπ«à µ«à ß ªìπ ÿ Ë ªí À ß ƒ Æ Õß æ π µ «À Õπ πæÿ» π Ë Àâ «â ßÀ Õπ ß à «π È â Èß ß ƒ Æ ßªØ µ π πõß «Ë ƒ Æ ªìπ πà Õß«µ «À Õπ πæÿ» π Õ à ß ªìπ µ π«à à Õß à πæÿ π«ëõß µ«à ß Á ªìπ ÿ «ß À Õß à π À µ «ß à «π Èπ â«( ß µàõ Ë Ù) ıapple Bhddhadasa. Two Kinds of Languages. Trans. Ariyananda Bhikkhu. Bangkok: n.p., 1974, 19. ıò æÿ ÿ. «ÿ Ë â Õ Ÿà µà πß π. ÿß æœ : π Àπ ß Õ Ÿ, æ.». ÚıÚÒ, Àπâ ÙÒ. 492 æÿ ÿæÿ» π π «ªØ Ÿª Õßπ π«π 𪻠(µàõ)