Ũ HỊ THÚY NGÂN VẬN D NG D Y HỌC GIẢI QUYẾT VẤN Ề HƢƠN ÂN ẰNG VÀ CHUYỂN NG CỦA VẬT RẮN B Ƣ ƢƠ CÂN Ơ VINH, M 2012

Ũ HỊ THÚY NGÂN VẬN D NG D Y HỌC GIẢI QUYẾT VẤN Ề HƢƠN ÂN ẰNG VÀ CHUYỂN NG CỦA VẬT RẮN B Ƣ ƢƠ CÂN Ơ VINH, M 2012

B GIÁO D Ƣ O I H C VINH ƢƠ Ơ Chuyên ngành : ý luận và phƣơng pháp dạy học môn ật lí Mã số : 60 14 10 LU C H C CÁN B HƢỚNG DẪN KHOA HỌC PGS.TS PH M TH PHÚ VINH, M 2012

M í do chọn tài ất nƣớc ta đang bƣớc vào giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa với mục tiêu đến năm 2020 iệt Nam sẽ từ một nƣớc nông nghiệp về cơ bản trở thành nƣớc công nghiệp, hội nhập với cộng đồng quốc tế. Nhân tố quyết định thắng lợi của mục tiêu đ ch nh à con ngƣ i, là nguồn nhân lực ngƣ i Việt Nam đƣợc phát triển về số ƣợng và chất ƣợng trên cơ sở mặt bằng dân tr đƣợc nâng cao ổi mới phƣơng pháp dạy học là một yêu cầu cấp bách đã đƣợc ảng ta chỉ rõ trong nghị quyết rung ƣơng ( W) 2 khoá (12/1996), trong văn kiện ại hội ảng toàn quốc lần thứ IX (4/2001) và gần nhất à văn kiện ại hội ảng toàn quốc lần thứ X (4/2006) đã khẳng định: ổi mới tƣ duy giáo dục một cách nhất quán, từ mục tiêu, chƣơng trình, nội dung, phƣơng pháp; ƣu tiên hàng đầu cho việc nâng cao chất ƣợng dạy và học; đổi mới phƣơng pháp dạy và học; phát huy khả năng sáng tạo và độc lập suy nghĩ của học sinh [7, trang 10] à iều 24.2 Luật giáo dục (2005) quy định: Phƣơng pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dƣỡng phƣơng pháp tự học, khả năng àm việc theo nh m, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem ại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh. rong quá trình đổi mới phƣơng pháp dạy học thì phải lựa chọn cho phù hợp với từng đối tƣợng con ngƣ i và nội dung dạy học. Một trong những trọng tâm của đổi mới chƣơng trình và sách giáo khoa giáo dục phổ thông là tập trung vào đổi mới phƣơng pháp dạy học, thực hiện dạy học dựa vào hoạt động tích cực, chủ động của học sinh với sự tổ chức và hƣớng dẫn đúng mực của giáo viên nhằm ĩnh hội kiến thức và hình thành nh n cách. ặc biệt à hình thành năng ực tƣ duy sáng tạo, chủ động tiếp cận và giải quyết mọi vấn đề trong cuộc sống. o đ, da học theo định hƣớng giải quyết vấn đề ở

chƣơng trình phổ th ng à một trong những sự ựa chọn cần thiết, vì qua đ học sinh vừa ĩnh hội đƣợc tri thức, vừa biết đƣợc phƣơng pháp để chiếm ĩnh tri thức đ. hƣơng n bằng và chuyển động của vật rắn ật 10, ban ơ bản à một chƣơng c nhiều kiến thức gần g i với cuộc sống hàng ngày của học sinh, các th nghiệm sinh động, dễ àm và đ y à những thuận ợi cho việc triển khai dạy học giải quyết vấn đề. ới các do trên, t i chọn đề tài : ận d ng dạy học gi i quy t v n chƣơng n ng và chuy n ng c vật r n vật lý n ơ n 2. M c ích nghi n c u c tài Vận dụng phƣơng pháp dạy học giải quyết vấn đề chƣơng n bằng và chuyển động của vật rắn vật 10 cơ bản nhằm tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh để g p phần n ng cao chất ƣợng dạy học Vật ở khối văn h a cơ bản của bậc học rung cấp chuyên nghiệp. 3. ối tƣợng và phạm vi nghiên c u * ối tƣợng nghiên cứu - thuyết dạy học giải quyết vấn đề. - Quá trình tổ chức dạy và học vật. * Phạm vi nghiên cứu - ạy học giải quyết vấn đề trong vật. - hƣơng n bằng và chuyển động của vật rắn ật 10, ban ơ bản. 4. Gi thuy t khoa học Có thể tổ chức dạy học một số kiến thức của chƣơng n bằng và chuyển động của vật rắn theo định hƣớng giải quyết vấn đề sẽ tích cực hóa hoạt động học tập, rèn luyện kĩ năng àm việc hợp tác cho học sinh từ đ g p phần n ng cao chất ƣợng dạy học vật. 5. Nhiệm v nghiên c u 5.1. Nghiên cứu thuyết dạy học giải quyết vấn đề.

5.2. Nghiên cứu chƣơng trình, sách giáo khoa và các tài iệu chƣơng n bằng và chuyển động của vật rắn ật 10, ban ơ bản. 5.3. ìm hiểu nội dung, cấu trúc chƣơng n bằng và chuyển động của vật rắn, ác định mục tiêu dạy học của chƣơng theo định hƣớng nghiên cứu. 5.4. hu n bị các điều kiện cần thiết và y dựng tiến trình dạy học một số kiến thức chƣơng Cân bằng và chuyển động của vật rắn ật 10, ban ơ bản theo tinh thần dạy học giải quyết vấn đề. 5.5. hực nghiệm sƣ phạm và đánh giá kết quả nghiên cứu. 6 Phƣơng pháp nghi n c u - Phƣơng pháp nghiên cứu lý luận (nghiên cứu tƣ iệu,,,sách bài tập...) - Phƣơng pháp thực nghiệm sƣ phạm( tiến hành thực hiện một số th nghiệm ở thuộc chƣơng n bằng và chuyển động của vật rắn - Phƣơng pháp thống kê toán học. 7. i n ng g p m i c a tài * Về lý luận: Góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận của phƣơng pháp dạy học giải quyết vấn đề, phƣơng pháp thực nghiệm trong dạy học Vật lý. * Về thực tiễn: - y dựng cơ sở dữ iệu cho việc triển khai dạy học giải quyết vấn đề chƣơng n bằng và chuyển động của vật rắn gồm: + Lắp ráp và thực hiện 8 th nghiệm của chƣơng + Thiết kế đƣợc 5 tiến trình dạy học theo định hƣớng dạy học giải quyết vấn đề. - Tổ chức TNSP theo các tiến trình đã thiết kế nhằm kiểm tra sự ph hợp, đúng đắn của phƣơng pháp thực hiện. M u i dung hƣơng Dạy học gi i quy t v n trong môn ật lý trung học ph thông

hái niệm v dạy học gi i quy t v n 1.1.1. ơ sở của dạy học giải quyết vấn đề 1.1.2. ản chất của dạy học giải quyết vấn đề 1.1.3. Vấn đề và tình huống c vấn đề 1.1.4. ấu trúc của dạy học giải quyết vấn đề 1.1.5. ác mức độ của dạy học giải quyết vấn đề 1.1.6. ác điều kiện triển khai dạy học giải quyết vấn đề 1.1.7. ai tr của giáo viên và học sinh trong dạy học giải quyết vấn đề ác phƣơng pháp hƣ ng d n học sinh gi i quy t v n trong nhận th c ật lý 1.2.1. on đƣ ng nhận thức vật 1.2.2. ự hình thành hệ thống kiến thức khoa học vật 1.2.3. iến trình nhận thức y dựng một kiến thức ật cụ thể 1.2.4. ác phƣơng pháp nhận thức s dụng trong tiến trình nhận thức ật huy n h phƣơng pháp gi i quy t v n trong nghi n c u ho học ật lý thành phƣơng pháp gi i quy t v n trong t m i m y d ng i n th c c học sinh 1.3.1. Hƣớng dẫn tìm t i qui về kiến thức, phƣơng pháp đã biết 1.3.2. Hƣớng dẫn tìm t i sáng tạo từng phần 1.3.2. Hƣớng dẫn tìm t i sáng tạo khái quát ận d ng dạy học gi i quy t v n trong các loại ài học ật lý 1.4.1. ạy học giải quyết vấn đề trong bài học y dựng tri thức mới 1.4.2. ạy học giải quyết vấn đề trong bài học bài tập ật 1.4.3. ạy học giài quyết vấn đề trong bài học thực hành th nghiệm ật ết uận chƣơng 1

hƣơng y d ng ti n tr nh dạy học m t số i n th c chƣơng n ng và chuy n ng c vật r n ật lý n ơ n theo nh hƣ ng dạy học gi i quy t v n trí c i m c chƣơng n ng và chuy n ng c vật r n trong chƣơng tr nh vật lý P 2.1.1. ị tr của chƣơng trong chƣơng trình ật 10, ban ơ bản 2.1.2. Những thuận ợi của chƣơng n bằng và chuyển động của vật rắn cho việc thực hiện dạy học theo định hƣớng giải quyết vấn đề M c ti u dạy học chƣơng n ng và chuy n ng c vật r n ật lý n ơ n 2.2.1. ục tiêu của chƣơng n bằng và chuyển động của vật rắn theo chu n kiến thức kỹ năng do ộ giáo dục và đào tạo ban hành 2.2.2. ục tiêu bổ sung theo định hƣớng nghiên cứu i dung cơ n c chƣơng n ng và chuy n ng c vật r n ật lý n ơ n 2.3.1. Nội dung khoa học 2.3.2. ấu trúc của chƣơng 2.3.3. rap nội dung của chƣơng 2.3.4. ấn đề h a nội dung dạy học của chƣơng hu n các i u iện cho việc tri n h i dạy học gi i quy t v n chƣơng n ng và chuy n ng c vật r n ật lý n ơ n 2.4.1. hiết kế các tình huống c vấn đề 2.4.2. y dựng kho tƣ iệu trực quan 2.4.3. ƣu tầm, biên soạn các bài tập vấn đề d ng cho dạy học kiến thức chƣơng y d ng ti n tr nh dạy học m t số i n th c chƣơng n ng và chuy n ng c v t r n 2.5.1. ựa chọn kiến thức và mức độ dạy học giải quyết vấn đề tƣơng ứng

2.5.2. ài học y dựng kiến thức mới 2.5.3. ài học ngoại kh a ết uận chƣơng 2 hƣơng : h c nghiệm sƣ phạm 3.1. Mục đ ch thực nghiệm sƣ phạm 3.2. ối tƣợng thực nghiệm sƣ phạm 3.3. Phƣơng pháp tiến hành 3.4. Nhiệm vụ thực nghiệm 3.5. Nội dung thực nghiệm sƣ phạm 3.6. ết quả thực nghiệm sƣ phạm 3.6.1. ánh giá định t nh 3.6.2. ánh giá định ƣợng ết uận chƣơng 3 t luận luận v n Tài liệu tham kh o. 1.Bộ Giáo dục và ào tạo (2006), Tài liệu bồ ệ ật lý, Nxb Giáo dục. 2. ộ iáo ục và ào tạo ( 2010), ậ ậ, Nghệ n. 3. ƣơng uyên ình ( ổng chủ biên) (2006), Sách giáo khoa và Sách giáo viên Vật lý 10, Nhà xuất bản giáo dục, Hà Nội. 4. rần Hữu át (2004), ậ ậ, ài iệu d ng cho sinh viên và học viên sau đại học nghành ật. 5. Phạm Thế Dân (2007), Nhữ ở của lý luận d y h c hiệ đ i, Bài giảng chuyên đề cao học, ại học ƣ phạm Tp.HCM.

6. ƣơng hế ng Nguyễn Ngọc inh (2006), đ ậ ủ đ ài iệu bồi dƣỡng giáo viên thƣ ng uyên, ại học ui Nhơn 7. Nguyễn Thanh Hải (2006), Bài tậ đ nh ật lý 10, Nhà xuất bản giáo dục 8.Hà ăn H ng ( 1997), ệ ệ ậ ại học inh 9. Nguyễn uang ạc ( 1995), ậ ệ đ ở, ài giảng chuyên đề cho học viên cao học, ại học inh. 10. Nguyễn quang ạc ( 2007), ậ ệ đ ủ ậ ậ, đại học inh. 11. Nguyễn Quang Lạc (2007), ậ đ pháp d y h c Vậ, Tạp ch giáo dục, (170), tr.32-34. 12. Phạm hị Phú (2007), ậ ậ ậ ài iệu chuyên khảo d ng cho đào tạo thạc sỹ, ại học inh. 13. Phạm hị Phú- Nguyễn ình hƣớc (2001), ậ, ài iệu dúng cho học viên cao học chuyên nghành phƣơng pháp giảng dạy ật, ại học inh 14. Lê Thị Thanh Thảo (2005), ở của d y h c vật lý hiệ đ i, Bài giảng chuyên đề cao học, ại học ƣ phạm Tp.HCM. 15. Nguyễn ức h m Nguyễn Ngọc Hƣng ( 1998), ở đ ậ ủ ậ ở, ại học sƣ phạm Hà Nội

D KI N K HO CH TH C HIỆN LU : N i dung Thời gian th c hiện Viết đề cƣơng 10/2010 đến 11/2010 Nộp đề cƣơng cho H 03/11/2010 đến 20/11/2010 h ng qua đề cƣơng nghiên cứu luận văn 12/2010 cao học ăng k đề tài luận văn 12/2010 hu thập th ng tin, viết báo cáo và nộp báo 1/1/2011 đến 30/01/2011 cáo ần 1 hu thập th ng tin, viết báo cáo và nộp báo 01/03/2011 đến 30/05/2011 cáo ần 2 hu thập th ng tin, viết báo cáo và nộp báo 01/09/2011 đến 15/10/2011 cáo ần 3 Viết, chỉnh s a và hoàn thiện luận văn 16/10/2011 đến 30/11/2011 Bảo vệ luận văn 01/12/2011 đến 30/12/2011