Cải cách thủ tục hành chính ở UBND xã, thị trấn tại huyện Quảng Xƣơng, Thanh Hoá Đặng Ngọc Thanh Khoa Luật Luận văn Thạc sĩ ngành: Lý luận và lịch sử nhà nƣớc và pháp luật; Mã số: 60 38 01 01 Ngƣời hƣớng dẫn: GS.TS. Nguyễn Đăng Dung Năm bảo vệ: 2014 Keywords. Thủ tục hành chính; Luật hành chính; Pháp luật Việt Nam; Cải cách pháp luật Content 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Cải cách thủ tục hành chính ở cấp xã, thị trấn đây là một nội dung có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Bởi lẽ, trong các cấp chính quyền ở địa phƣơng nƣớc ta, cấp xã (bao gồm xã, thị trấn) là cấp thấp nhất và còn gọi là cấp chính quyền cơ sở. Cấp chính quyền cơ sở là cấp nền tảng của hệ thống hành chính. Các thủ tục hành chính đƣợc áp dụng giải quyết ở Ủy ban nhân dân cấp xã chủ yếu gắn liền với mỗi tổ chức, ngƣời dân trên chính tại địa bàn. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: cấp xã là cấp gần gũi dân nhất, là nền tảng của hành chính. Cấp xã làm được thì mọi việc đều xong xuôi [21, tr.371]. Uỷ ban nhân dân (UBND) xã, thị trấn là cơ quan nhà nƣớc trong bộ máy của chính quyền cơ sở, thực thi quyền hành pháp, tổ chức thi hành pháp luật và quản lý điều hành mọi hoạt động trên các lĩnh vực đời sống xã hội nhằm đƣa chủ trƣơng đƣờng lối, chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nƣớc thành hiện thực. Thực tế cho thấy ở đâu và bao giờ UBND xã, thị trấn thực hiện tốt việc công khai, minh bạch trong hoạt động của mình thì ở đó quyền làm chủ của nhân dân đƣợc phát huy, chính trị đƣợc ổn định, trật tự an toàn xã hội đƣợc đảm bảo, kinh tế, văn hoá, xã hội của địa phƣơng đƣợc phát triển và ngƣợc lại. Thực trạng ở một số xã trên phạm vi cả nƣớc nói chung trên địa bàn huyện Quảng Xƣơng, tỉnh Thanh Hóa nói riêng thì thủ tục hành chính luôn phức tạp, rƣờm rà, thiếu công khai, minh bạch làm ảnh hƣởng trực tiếp đến công việc của ngƣời dân, giảm lòng tin của nhân dân đối với nhà nƣớc và vai trò lãnh đạo của Đảng. Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (1986) chúng ta thực hiện đƣờng lối đổi mới chuyển đổi từ nên kinh tế kế hoạch, tập trung sang nền kinh tế thị trƣờng định hƣớng XHCN đã đạt đƣợc những thành tựu quan trọng có ý nghĩa trong quá trình xây dựng đất nƣớc và hội nhập kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, do chuyển đổi từ nên kinh tế tập trung, quan liêu, bao cấp sang nên kinh tế thị trƣờng việc vận hành nền hành chính ở nƣớc ta gặp nhiều khó khăn nhất là cấp xã, thị trấn. Vì vậy cải cách hành chính vẫn là một bài toán lớn đối với chính phủ và các cơ quan nhà nƣớc. Cải cách hành chính trong những năm qua đƣợc Đảng và nhà nƣớc quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức triển khai trên nhiều nội dung nhƣ: Cải cách thể chế, cải cách bộ máy hành chính, xây
dựng và nâng cáo chất lƣợng đội ngũ cán bộ công chức, cải cách tài chính công và hiện đại hoá nền hành chính. Mục tiêu là cải cách hành chính xây dựng nền hành chính trong sạch, vững mạnh, quản lý toàn xã hội một cách hiệu quả đáp ứng yêu cầu của nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Nhà nƣớc của dân, do dân và vì dân. Thủ tục hành chính là một bộ phận của thể chế hành chính vì vậy, cải cách thủ tục hành chính là một nội dung quan trọng của quá trình cải cách nền hành chính nhà nƣớc. Với mục đích đơn giản, công khai, minh bạch thủ tục hành chính nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 38/CP, ngày 04 tháng 5 năm 1994 về cải cách một bƣớc thủ tục hành chính trong việc giải quyết một bƣớc công việc của công dân và tổ chức, mở đầu cho hoạt động thực hiện đơn giản hoá thủ tục hành chính đã tạo bƣớc đột phá trong hoạt động nâng cao hiệu quả quản lý của các cơ quan nhà nƣớc đối với mọi lĩnh vực đời sống xã hội, là sự chuyển biến rõ nét trong việc xây dựng và hoàn thiện thể chế nhà nƣớc. Để tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong quản lý của các cơ quan nhà nƣớc. Thủ tƣớng chính phủ đã ban hành các quy định về cải cách thủ tục hành chính tạo hành lang pháp lý cơ bản cho việc triển khai thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo hƣớng đổi mới đáp ứng yêu cầu của xã hội. Trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá nói chung, huyện Quảng Xƣơng nói riêng, cải cách thủ tục hành chính luôn đƣợc cấp uỷ, chính quyền UBND xã, thị trấn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện các Nghị định, Nghị quyết, Quyết định của Chính phủ, của Tỉnh, từng bƣớc nâng cao chất lƣợng dịch vụ hành chính công đƣợc đông đảo nhân dân đồng tình và ủng hộ. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, tổ chức thực hiện bên cạnh những kết quả đạt đƣợc nhƣ thủ tục hành chính đƣợc công khai, giảm tình trạng gây phiền hà, sách nhiễu. Năng lực chuyên môn, tinh thần trách nhiệm của cán bộ công chức đƣợc nâng lên thì vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại nhiều vấn đề bức xúc nhƣ: Một số không ít thủ tục hành chính còn rƣờm rà, chồng chéo, trùng lặp chƣa đƣợc ban hành kịp thời, chƣa mẫu hóa đƣợc tối đa các hồ sơ TTHC, còn tình trạng bổ sung hồ sơ TTHC nhiều lần, tình trạng quá hạn, thái độ và tinh thần trách nhiệm của một bộ phận cán bộ công chức (CBCC) gây khó khăn cho công dân trong quá trình giải quyết công việc ở địa phƣơng đặc biệt là trong lĩnh vực đất đai, an sinh xã hội, tƣ pháp..., thiếu cơ chế trong đánh giá kết quả, đánh giá của tổ chức, công dân về kết quả, chất lƣợng giải quyết TTHC đối với cơ quan công quyền, đối với CBCC phụ trách... Mặt khác, có nhiều loại thủ tục hành chính mới bổ sung, sửa đổi chƣa kịp thời đƣợc cập nhật, bãi bỏ... để đáp ứng trƣớc yêu cầu của nhân dân, nâng cao hiệu quả hiệu lực quản lý nhà nƣớc, nâng cao chất lƣợng nền hành chính công để hội nhập đƣợc với khu vực và thế giới đòi hỏi phải tiếp tục đây mạnh việc cải cách thủ tục hành chính, đổi mới về quy trình giải quyết thủ tục hành chính. Trải qua quá trình công tác tại Ủy ban Kiểm tra huyện uỷ Quảng Xƣơng, hàng năm bản thân thƣờng xuyên tham mƣu cho cấp uỷ và trực tiếp tham gia kiểm tra, giám sát việc lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ cơ sở và tổ chức quản lý, điều hành của UBND xã, thị trấn trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Trong đó, có việc cải cách thủ tục hành chính. Chúng tôi nhận thấy đây là vấn đề trọng yêu đối với hoạt động của UBND xã, thị trấn trên địa bàn huyện đƣợc nhiều ngƣời dân quan tâm. Với mong muốn đem lại một cái nhìn tổng quan về quá trình tổ chức thực hiện cải cách thủ tục hành chính ở cấp xã, thị trấn tại địa bàn huyện Quảng Xƣơng, Thanh Hoá để từ đó đề xuất những giải pháp thực hiện cải cách thủ tục hành chính đang áp dụng ở UBND cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá. Do đó chúng tôi chọn đề tài: Cải cách thủ tục hành chính ở UBND xã, thị trấn tại huyện Quảng Xương, Thanh Hoá. 2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU. Cung cấp những căn cứ khoa học cho việc xác định nguyên nhân của từng mặt hạn chế còn tồn tại trong cải cách thủ tục hành chính ở cấp xã, thi trấn. Tìm hiểu thực trạng cải cách thủ tục hành chính ở xã, thị trấn tại huyện Quảng Xƣơng, tỉnh Thanh Hóa trên cơ sở đó đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của công tác cải cách thủ tục hành chính tại huyện Quảng Xƣơng.
3. ĐỐI TƢỢNG VÀ KHÁCH THỂ Đề tài tập trung nghiên cứu những thủ tục hành chính đƣợc giải quyết và áp dụng tại UBND xã, thị trấn huyện Quảng Xƣơng, tỉnh Thanh Hóa. 4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC. Các giải pháp thực hiện công tác cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Quảng Xƣơng, tỉnh Thanh Hóa hiệu quả góp phần nâng cao chất lƣợng dịch vụ hành chính công tại cấp chính quyền cơ sở trong giai đoạn hiện nay có thể đƣợc xác định trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn của công tác cải cách hành chính trên địa bàn. 5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU 5.1. Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu 5.2. Thực trạng công tác cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Quảng Xƣơng, tỉnh Thanh Hóa. 5.3. Đề xuất các giải pháp thực hiện công tác cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Quảng Xƣơng, tỉnh Thanh Hóa. 6. PHẠM VI NGHIÊN CỨU Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng và đề xuất một số giải pháp thực hiện công tác cải cách thủ tục hành chính ở huyện Quảng Xƣơng, tỉnh Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay trên các mặt sau: Đơn giản hoá thủ tục hành chính trên từng lĩnh vực quản lý nhà nƣớc. Đơn giản hoá mẫu đơn, tờ khai hành chính trong hồ sơ thủ tục hành chính. Xây dựng cơ chế tiếp nhận, xử lý các phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức về cơ chế chính sách thủ tục hành chính không phù hợp. 7. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 7.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết 7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.1. Phương pháp điều tra bằng phiếu 7.2.2.Phương pháp phỏng vấn: 7.2.3. Phương pháp quan sát: 7.3. Phương pháp thống kê 8. NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN VĂN 8.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về công tác cải cách thủ tục hành chính. Góp phần làm phong phú cơ sở lý luận về công tác cải cách thủ tục hành chính. 8.2. Khái quát đƣợc thực trạng công tác cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Quảng Xƣơng, tỉnh Thanh Hóa và đánh giá nguyên nhân tồn tại. 8.3. Đề xuất đƣợc một số giải pháp thực hiện công tác cải cách thủ tục hành chính huyện Quảng Xƣơng, tỉnh Thanh Hoá. 9. CẤU TRÚC LUẬN VĂN: Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục, Luận văn có 3 chƣơng: Chương 1: Cơ sở lý luận của vấn đề cải cách thủ tục hành chính. Chương 2: Thực trạng công tác công tác cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Quảng Xƣơng, tỉnh Thanh Hóa. Chương 3: Một số giải pháp tiếp tục thực hiện công tác cải cách thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Quảng Xƣơng, tỉnh Thanh Hóa. References 1. Bộ chính trị (2011), Kết luận số 82-KL/TW ngày 16/8/2011 về cải cách hành chính trong Đảng, Hà Nội. 2. Chính Phủ (1994), Nghị quyết số 38/NQ-CP ngày 04-05-1994 về cải cách một bước thủ tục hành chính trong việc giải quyết công việc của công dân và tổ chức, Hà Nội.
3. Chính phủ (2001), Quyết định số 136/2001/QĐ-TTg, ngày 17/9/2001 phê duyệt chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2001 2010, Hà Nội. 4. Chính phủ (2003), Quyết định số 181/2003/QĐ-TTg ngày 4/9/2003 về việc ban hành quy chế một cửa tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, Hà Nội. 5. Chính phủ (2007), Quyết định số 30/QĐ-TTg ngày 01/1/2007 của Thủ tướng chính phủ về phê duyệt Đề án đơn giản hóa thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn 2007 2010, Hà Nội. 6. Chính phủ (2007), Quyết định số 93/2007/QĐ-TTg, ngày 26/6/2007 về ban hành quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông, tại cơ quan hành chính nhà nước tại địa phương, Hà Nội. 7. Chính phủ (2008), Nghị định số 20/2008/NĐ-CP ngày 14/04/2008 của Chính phủ về tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức về quy định hành chính, Hà Nội. 8. Chính phủ (2008), Quyết định số 07/QĐ-TTg, ngày 04/1/2008 của Thủ tướng chính phủ phê duyệt Kế hoạch thực hiện đề án đơn giản hóa thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn 2007-2010, Hà Nội. 9. Chính phủ (2010), Nghị quyết số 63/2010/NQ-CP ngày 8/6/2010 của chính phủ về kiểm soát thủ tục hành chính, Hà Nội. 10. Chính phủ (2011), Nghị quyết số 30c/2011/NQ-CP ngày 8/11/2011, Ban hành chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020, Hà Nội. 11. Nguyễn Cửu (2013), Giáo trình luật hành chính Việt Nam, Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội. 12. Đảng Cộng sản Việt Nam (1987), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI, Nxb Sự thật, Hà Nội. 13. Đảng Cộng sản Việt Nam (1991), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII, Nxb Sự thật, Hà Nội. 14. Đảng Cộng sản Việt Nam (1996), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, Nxb Chính trị Quốc gia Hà Nội. 15. Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb Chính 16. Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb Chính 17. Đảng Cộng sản Việt Nam (2007), Văn kiện hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành Trung ương khóa X, Nxb Chính trị Quốc gia Hà Nội. 18. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb Chính 19. Học viện hành chính (2002), Thuật ngữ hành chính, Nxb Đại học Quốc gia Hà nội. 20. Học viện hành chính (2004), Giáo trình thủ tục hành chính, Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội. 21. Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành (2012), Nghị quyết số 33/2012/NQ-HĐND ngày 04/7/2012 về giám sát việc thực hiện cải cách thủ tục hành chính, Thanh Hóa. 22. Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Quảng Xƣơng, tỉnh Thanh hóa (2010), Địa chí huyện Quảng Xương, NXB từ điển Bách khoa. 23. Bùi Văn Nhơn (2002), Từ điển giải thích thuật ngữ hành chính, NXB Lao Động. 24. Quốc hội Nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2001), Luật tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân, Hà Nội. 25. UBND huyện Quảng Xƣơng (2011), Quyết định số 2512/QĐ-UBND ngày 22/11/2011 của Chủ tịch UBND huyện về việc thành lập tổ đầu mối kiểm soát TTHC huyện Quảng Xương, Thanh Hóa. 26. UBND huyện Quảng Xƣơng (2011), Quyết định số 3362/QĐ-UBND ngày 28/12/2011 của Chủ tịch UBND huyện về việc ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Bộ phận tiếp nhận và trả
kết quả - UBND huyện Quảng Xương, Thanh Hóa. 27. UBND huyện Quảng Xƣơng (2012), Kế hoạch số 150/KH-UBND, ngày 15/7/2012 hành động thực hiện đề án đơn giản hoá thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn 2007 2010, Thanh Hóa. 28. UBND huyện Quảng Xƣơng (2012), Kế hoạch số 155/KH-UBND ngày 24/4/2012 tổ chức thực hiện CCHC huyện Quảng Xương giai đoạn 2012-2015, Thanh Hóa. 29. UBND huyện Quảng Xƣơng (2007), Quyết định số 365/QĐ-UBND ngày 13/4/2007 ban hành Kế hoạch thực hiện chương trình cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2007 2010, Thanh Hóa. 30. UBND tỉnh Thanh Hóa (2012), Quyết định số 1525/QĐ-UBND ngày 23/5/2012 ban hành Kế hoạch CCHC giai đoạn 2011-2015, Thanh Hóa. 31. UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành (2003), Chỉ thị số 27/2003/CT-UB ngày 12/12/2003 của UBND tỉnh Thanh Hoá về việc tổ chức thực hiện cơ chế một cửa tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, Thanh Hóa. 32. UBND tỉnh Thanh Hóa (2004), Quyết định số 3342/QĐ-UB ngày 25/10/2004 của UBND tỉnh Thanh Hoá về việc phê duyệt đề án cải cách hành chính theo cơ chế một cửa của UBND huyện Quảng Xương, Thanh Hóa. 33. UBND tỉnh Thanh Hóa (2009), Quyết định số 1958/QĐ-UBND ngày 26/6/2009 của UBND tỉnh Thanh Hoá về việc công bố Bộ thủ tục hành chính chung áp dụng tại cấp xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá, Thanh Hóa. 34. UBND tỉnh Thanh Hóa (2011), Chỉ thị số 26/CT-UBND, ngày 15/11/2011 về tăng cường chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện công tác kiểm soát thủ tục hành chính trên địa bàn tỉnh Thanh hóa, Thanh Hóa. 35. UBND tỉnh Thanh Hóa (2011), Chỉ thị số 27/CT-UBND, ngày 17/11/2011 về việc tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, nâng cao trách nhiệm của cán bộ, công chức trong các cơ quan hành chính nhà nước, Thanh Hóa. 36. Viên Ngôn ngữ học (1998), Từ điển Tiếng Việt, Nxb Đà Nẵng.