RNI No. MAHBIL /2009/35530 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú ɹÉÇ 1, +ÆEòú 31(4)] ºÉÉä É ÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò 193

Bản ghi

1 RNI No. MAHBIL /2009/35530 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú ɹÉÇ 1, +ÆEòú 31(4)] ºÉÉä É ÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò 1937 [{ÉÞ¹`ä 14, ËEò ÉiÉ : û{éªéä ºÉÉvÉÉ úhé Gò ÉÉÆEòú 48 ÉÉÊvÉEÞòiÉ ÉEòÉ ÉxÉ É½þÉ úé¹]åõ Ê ÉvÉÉxÉ ÉÆb ³ýÉSÉä +ÊvÉÊxÉªÉ É É úévªé{éé±ééæxéò ÉJªÉÉÊ{ÉiÉ Eäò±Éä±Éä +vªéénäù É É Eäò±Éä±Éä Ê ÉÊxÉªÉ É. +xéögò ÉÊhÉEòÉ ºÉxÉ 2015 SÉÉ É½þÉ úé¹]åõ +ÊvÉÊxÉªÉ É Gò ÉÉÆEò ɽþÉ úé¹]åõ úévªééiéò±é Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉÆ ÉvÉÒ±É É Éä ÉÉSÉä É ÉÖ±EòÉSÉä Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉ Eò úhªééºéé`öò +ÉÊhÉ iªéésªéé ÉÒ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ËEò ÉÉ iénéùxéö¹éæêméeò ÉÉ ÉÓºÉÉ`öÒ ié úiéúnù Eò úhªééeòê úiéé +ÊvÉÊxÉªÉ É {ÉÞ¹`öä 1-14 ÊnùxÉÉÆEò 14 +ÉìMɺ]õ 2015 úéävéò ÉÉxÉxÉÒªÉ úévªé{éé±ééæxéò ºÉÆ ÉiÉÒ Ênù±Éä±ÉÉ É½þÉ úé¹]åõ Ê ÉvÉÉxÉ ÉÆb ³ýÉSÉÉ {ÉÖføÒ±É +ÊvÉÊxÉªÉ É ÉÉʽþiÉÒºÉÉ`öÒ, ªÉÉuùÉ äú, ÉʺÉrù Eò úhªééié ªÉäiÉ +ɽäþ. ÊxÉ. VÉ. VÉ ÉÉnùÉ ú, É ÉÉ úò ºÉÊSÉ É (Ê ÉÊvÉ Ê ÉvÉÉxÉ) ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ, Ê ÉÊvÉ É xªééªé Ê É ÉÉMÉ. ºÉxÉ 2015 SÉÉ É½þÉ úé¹]åõ +ÊvÉÊxÉªÉ É Gò ÉÉÆEò 28. ( ÉÉ. úévªé{éé±ééæséò ºÉÆ ÉiÉÒ Ê É³ýɱªÉÉxÉÆiÉ ú ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjééié ÊnùxÉÉÆEò 17 +ÉìMɺ]õ 2015 úéävéò ÉlÉ É ÉʺÉrù Eäò±Éä±ÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ É.) ɽþÉ úé¹]åõ úévªééiéò±é Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉÆ ÉvÉÒ±É É Éä ÉÉSÉä É ÉÖ±EòÉSÉä Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉ Eò úhªééºéé`öò +ÉÊhÉ iªéésªéé ÉÒ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ËEò ÉÉ iénùéxéö¹éæêméeò ÉÉ ÉÓºÉÉ`öÒ ié úiéúnù Eò úhªééeòê úiéé +ÊvÉÊxÉªÉ É. VªÉÉ+lÉÔ, úévªé Ê ÉvÉÉxÉ ÉÆb ³ýÉSªÉÉ nùéäx½þò ºÉ ÉÉMÉÞ½þÉÆSÉä +ÊvÉ Éä ÉxÉ SÉɱÉÚ xé ½þiÉä ; ÉÉMÉ SÉÉ ú (1)

2 2 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò SÉÉ É½þÉ. +vªéé. 7. ºÉÆÊIÉ{iÉ xéé É, ªÉÉ{iÉÒ É ÉÉ Æú É. ªÉÉJªÉÉ. +ÉÊhÉ VªÉÉ+lÉÔ, ɽþÉ úé¹]åõ úévªééiéò±é Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉÆ ÉvÉÒ±É É Éä ÉÉSÉä É ÉÖ±EòÉSÉä Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉ Eò úhªééºéé`öò +ÉÊhÉ iªéésªéé ÉÒ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ É iénéùxéö¹éæêméeò ÉÉ ÉÓºÉÉ`öÒ ié úiéúnù Eò úhªééeòê úiéé ɽþÉ úé¹]åõésªéé úévªé{éé±ééæxéò iééieòé³ý EòɪÉÇ ÉɽþÒ Eò úhéä VÉÒ ÉÖ³äý +É É ªÉEò ½þÉ Éä + ÉÒ {ÉÊ úîºléiéò +κiÉi ÉÉiÉ +ºÉ±ªÉÉ Éqù±É iªééæséò JÉÉjÉÒ {É]õ±ÉÒ ½þÉäiÉÒþ ; +ÉÊhÉ ½þhÉÚxÉ, iªééæxéò ÊnùxÉÉÆEò 12 Éä 2015 ÉäVÉÒ É½þÉ úé¹]åõ Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉ ( É Éä É É ÉÖ±Eò ªÉÉÆSÉä Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉ) +vªéénäù É, 2015 ÉJªÉÉÊ{ÉiÉ Eäò±ÉÉ ½þÉäiÉÉ ; +ÉÊhÉ VªÉÉ+lÉÔ, =CiÉ +vªéénäù ÉÉSÉä iªééié Ê É ÉÊIÉiÉ MÉÉèhÉ äò ú Énù±É Eò üxé úévªé Ê ÉvÉÉxÉ ÉÆb ³ýÉSªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉiÉ ü{ééæié ú Eò úhéä <¹]õ +ɽäþ ; iªéé+léô, ÉÉ úiéòªé MÉhÉ úévªéésªéé ºÉ½þɺɹ]õÉ ªÉÉ É¹ÉÔ, ªÉÉuùÉ äú, {ÉÖføÒ±É É ÉÉhÉä +ÊvÉÊxÉªÉ É Eò úhªééié ªÉäiÉ +ɽäþ :---- ÉEò úhé BEò ÉÉ ÆúÊ ÉEò 1. (1) ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉɺÉ, ɽþÉ úé¹]åõ Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉ ( É Éä É É ÉÖ±Eò ªÉÉÆSÉä Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉ) +ÊvÉÊxÉªÉ É, 2015, +ºÉä ½þhÉÉ Éä. (2) iééä, ºÉÆ{ÉÚhÉÇ É½þÉ úé¹]åõ úévªééºé ±ÉÉMÉÚ +ºÉä±É. (3) iééä, ÊnùxÉÉÆEò 12 Éä 2015 úéävéò +Æ É±ÉÉiÉ +ɱÉÉ +ºÉ±ªÉÉSÉä ÉÉxÉhªÉÉiÉ ªÉä<DZÉ. 2. ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉiÉ ºÉÆnù ÉÉÇxÉÖºÉÉ ú nöùºé úé +léç +{ÉäÊIÉiÉ xéºéä±é ié ú,---- (Eò) É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé ªÉÉSÉÉ +léç, Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉÆ ÉvÉÒ±É É Éä ÉÉSÉä Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉ Eò úhªééºéé`öò +ÉÊhÉ ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé (ºÉÒ<Ç]õÒ) PÉähªÉɺÉÉ`öÒ Eò±É É 7 +x ɪÉä PÉÊ]õiÉ Eäò±Éä±Éä ÉÉÊvÉEò úhé, +ºÉÉ +ɽäþ ; (JÉ) ºÉ ÉÖÊSÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhé ªÉÉSÉÉ +léç, VÉä, ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò É ËEò ÉÉ ÉèIÉÊhÉEò Ê ÉtÉ ÉÉJÉÉ ªÉÉÆxÉÉ ÉÉxªÉiÉÉ näùiéä É iªééæséä Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉ Eò úiéä +ºÉä, úévªé ÉÉ Eåòpù ÉɺÉxÉÉxÉä PÉÉäʹÉiÉ Eäò±Éä±Éä ÉÉÊvÉEò úhé, +ºÉÉ +ɽäþ ; (MÉ) EåòpùÒ ÉÚiÉ É Éä É ÉÊGòªÉÉ (Eìò{É) ªÉÉSÉÉ +léç, ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉÆ ÉvªÉä Ê ÉÊ ÉvÉ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò ÉÉƺÉÉ`öÒ Ê ÉtÉlªÉÉÈxÉÉ É Éä É näùhªééeòê úiéé, {ÉÉ únù ÉÇEò úòiéòxéä BEò ÊJÉb EòÒ {ÉrùiÉÒuùÉ äú ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ ªÉÉxÉä {ÉÉ ú {ÉÉb ±Éä±ÉÒ EåòpùÒ ÉÚiÉ É Éä É ÉÊGòªÉÉ, +ºÉÉ +ɽäþ ; (PÉ) ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé (ºÉÒ<Ç]õÒ) ªÉÉSÉÉ +léç, BEò ÊJÉb EòÒ {ÉrùiÉÒuùÉ äú ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò Ê ÉIÉhÉ {ÉÉ`ö Gò ÉÉÆxÉÉ É Éä É näùhªéésªéé ɪÉÉäVÉxÉɺÉÉ`öÒ EåòpùÒ ÉÚiÉ É Éä É ÉÊGòªÉäuùÉ äú = Éänù ÉÉ úéæsªéé MÉÖhÉ ÉkÉäSÉä ÊxÉvÉÉÇ úhé Eò úhªééeòê úiéé PÉähªÉÉiÉ +ɱÉä±ÉÒ É Éä É ÉÊGòªÉÉ, +ºÉÉ +ɽäþ ; (Ró) ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ úò ªÉÉSÉÉ +léç, JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉ ªÉÉÆ ÉvÉÒ±É É Éä ÉÉÆEòÊ úiéé EåòpùÒ ÉÚiÉ É Éä É ÉÊGòªÉäuùÉ äú ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé (ºÉÒ<Ç]õÒ) PÉähªÉÉEòÊ úiéé Eò±É É 10 +x ɪÉä ÉɺÉxÉÉxÉä ÊxɪÉÖCiÉ Eäò±Éä±ÉÉ, +ɪÉÖCiÉ, úévªé ºÉÒ<Ç]õÒ, +ºÉÉ +ɽäþ ; (SÉ) ºÉÆSÉɱÉEò ªÉÉSÉÉ +léç, VªÉÉSªÉÉEòbä JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉäSªÉÉ {ɪÉÇ ÉäIÉhÉÉSÉä EòÉ É ºÉÉä{ÉÊ ÉhªÉÉiÉ +ɱÉä +ɽäþ +ºÉÉ =SSÉ Ê ÉIÉhÉ ËEò ÉÉ iéæjéê ÉIÉhÉ +lé ÉÉ ÉètEòÒªÉ Ê ÉIÉhÉ É ºÉÆ ÉÉävÉxÉ ºÉÆSÉɱÉEò +lé ÉÉ úévªé ÉɺÉxÉÉSªÉÉ <ié ú EòÉähÉiªÉɽþÒ ºÉÆSÉɱÉxÉɱɪÉÉSÉÉ ºÉÆSÉɱÉEò ËEò ÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ +ɪÉÖCiÉɱɪÉÉSÉÉ +ɪÉÖCiÉ, +ºÉÉ +ɽäþ ; (Uô) ÉÖ±Eò ªÉÉSÉÉ +léç, ÉÖ±Eò ½þhÉÚxÉ ÊxÉÎ SÉiÉ Eò úhªééié +ɱÉä±ÉÒ úceò É, +ºÉÉ +ɽäþ ; +ÉÊhÉ iªéé ÉvªÉä, Ê ÉEò ÉhÉÒ ÉÖ±Eò, OÉÆlÉÉ±ÉªÉ ÉÖ±Eò, ÊVÉ ÉJÉÉxÉÉ ÉÖ±Eò, {É úòiéé ÉÖ±Eò, Ê ÉEòÉºÉ ÉÖ±Eò +lé ÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ + ªÉɺÉÉxÉÖ ÉiÉÔ ËEò ÉÉ ºÉ½þ-+ ªÉɺÉÉxÉÖ ÉiÉÔ EòɪÉÇGò ÉÉÆEòÊ úiéé näùªé +ºÉ±Éä±ÉÒ úceò É, ɪÉÉäMÉ ÉɳýÉ ÉÖ±Eò, ÉÉʽþiÉÒ {ÉÖκiÉEòÉ ÉÖ±Eò +ÉÊhÉ Ê ÉtÉlªÉÉÈEòbÚ xé MÉÉä³ýÉ Eäò±Éä±ÉÒ, +xªé EòÉähÉiÉÒ½þÒ úceò É ½þhÉVÉäSÉ BJÉÉtÉ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉäiÉ BJÉÉtÉ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò ÉɱÉÉ É Éä É Ênù±É䱪ÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ = Éänù ÉÉ úéeòbú xé, EòÉähÉiªÉɽþÒ ÉªÉÉäVÉxÉɺÉÉ`öÒ + ÉÉ ºÉƺlÉä±ÉÉ näùªé +ºÉ±Éä±ÉÒ úceò É-- ÉMÉ iéò EòÉähÉiªÉɽþÒ xéé ÉÉxÉä ºÉÆ ÉÉävɱÉÒ VÉÉhÉÉ úò +ÉÊhÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ úòiéòxéä º ÉÒEòÉ ú±éä±éò +ºÉÉä-- ªÉÉÆSÉÉ ºÉ ÉÉ Éä É ½þÉäiÉÉä, {É ÆúiÉÖ iªéé ÉvªÉä, EòÉähÉiªÉɽþÒ ÉèEòα{ÉEò ɺÉÊiÉMÉÞ½þ-ÊxÉ ÉÉºÉ ªÉ ɺlÉÉ, ÉÉäVÉxÉÉ±ÉªÉ +ÉEòÉ ú +ÉÊhÉ Ê ÉtÉlÉÔ Ê É ÉÉ ÉÖ±Eò ªÉÉÆSÉÉ ºÉ ÉÉ Éä É ½þÉähÉÉ ú xéé½þò ;

3 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò SÉÉ SÉÉ SÉÉ SÉÉ 3. (VÉ) ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé ªÉÉSÉÉ +léç, Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉÆ ÉvÉÒ±É ÉÖ±EòÉSÉä ÊxÉvÉÉÇ úhé É Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉ Eò úhªééeòê úiéé Eò±É É 11 +x ɪÉä PÉÊ]õiÉ Eäò±Éä±Éä ÉÉÊvÉEò úhé, +ºÉÉ +ɽäþ ; (ZÉ) Ê Énäù ÉÒ Ê ÉtÉlÉÔ ªÉÉSÉÉ +léç, VÉÉä ÉÉ úiééséé xééméê úeò xéé½þò +ºÉÉ Ê ÉtÉlÉÔ, +ºÉÉ +ɽäþ ; (\É) ÉɺÉxÉ ËEò ÉÉ úévªé ÉɺÉxÉ ªÉÉSÉÉ +léç, ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ, +ºÉÉ +ɽäþ ; (]õ) õ+éxéö¹éæêméeò É Éä É ªÉÉSÉÉ +léç, ºÉ ÉÖÊSÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhééæsªéé ÉÉMÉÇnù ÉÇEò iék ÉÉÆxÉÖºÉÉ ú ÉÆVÉÚ ú {ÉÉ`ö Gò ÉÉSªÉÉ nöùºé ªÉÉ É¹ÉÉÇSªÉÉ VÉÉMÉÉǼ É úò±é Ê ÉtÉlªÉÉÈSÉÉ É Éä É, +ºÉÉ +ɽäþ ; (`ö) ö ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉ ªÉÉSÉÉ +léç, JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉäSÉÉ EòÉ ú ÉÉ ú ÊVÉSªÉÉEòbä ºÉÉä{ÉÊ É±ÉÉ +ºÉä±É + ÉÒ, iªéé ºÉƺlÉäSÉÒ ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉ ºÉÊ ÉiÉÒ ËEò ÉÉ ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÆb ³ý- ÉMÉ iéä EòÉähÉiªÉɽþÒ xéé ÉÉxÉä ºÉÆ ÉÉävÉhªÉÉiÉ ªÉä ÉÉä- +ºÉÉ +ɽäþ, +ÉÊhÉ VÉälÉä +ºÉÉ EòÉ ú ÉÉ ú EòÉähÉiªÉɽþÒ ªÉCiÉÒEòbä ºÉÉä{ÉÊ É±ÉÉ +ºÉä±É- ÉMÉ iéò EòÉähÉiªÉɽþÒ xéé ÉÉxÉä +lé ÉÉ {ÉnùxÉÉ ÉÉxÉä ºÉÆ ÉÉävÉhªÉÉiÉ ªÉä ÉÉä--iÉälÉä, iªéé ÉvªÉä + ÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ ªÉCiÉÒSÉÉ ºÉ ÉÉ Éä É ½þÉäiÉÉä ; (b ) +±{ɺÉÆJªÉÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉ ªÉÉSÉÉ +léç, ÉÉ úiéésªéé ºÉÆÊ ÉvÉÉxÉÉSªÉÉ +xéösuäônù 30 SªÉÉ JÉÆb (1) +x ɪÉä iéºéä Eò úhªééséé +ÊvÉEòÉ ú +ºÉhÉÉ ªÉÉ É½þÉ úé¹]åõ úévªéé ÉvªÉä +ÊvÉ ÉɺÉÒ +ºÉ±É䱪ÉÉ +±{ɺÉÆJªÉÉEò ºÉ ÉÉVÉÉiÉÒ±É ªÉCiÉÓxÉÒ iªééæsªééeòê úiéé ºlÉÉ{ÉxÉ Eäò±Éä±ÉÒ É É ÉɺÉxÉ Eäò±Éä±ÉÒ, úévªé ÉɺÉxÉÉxÉä +±{ɺÉÆJªÉÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉ ½þhÉÚxÉ +ÊvɺÉÚÊSÉiÉ Eäò±Éä±ÉÒ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉ, +ºÉÉ +ɽäþ ; (fø) +ÊxÉ ÉɺÉÒ ÉÉ úiéòªé (BxÉ+É ú+éªé) ªÉÉSÉÉ +léç, +ɪÉEò ú +ÊvÉÊxÉªÉ É, 1961 ªÉÉSªÉÉ Eò±É É 6 SªÉÉ {ÉÉä]õ-Eò±É É (6) +x ɪÉä ºÉ ÉǺÉÉvÉÉ úhé{éhéä úê½þ ÉɺÉÒ xéºé±éä±éò ªÉCiÉÒ, +ºÉÉ +ɽäþ, +ÉÊhÉ iªéé ÉvªÉä Ê Énäù ÉÒ SɱÉxÉ ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉ +ÊvÉÊxÉªÉ É, 1999 ªÉÉSªÉÉ Eò±É É 2 SªÉÉ JÉÆb ( É) +x ɪÉä ÉÉ úiéé Éɽäþ ú ÊxÉ ÉÉºÉ Eò úhéé ªÉÉ ªÉCiÉÒSÉÉ ºÉ ÉÉ Éä É ½þÉäiÉÉä +ÉÊhÉ iéºéäsé iªéé ÉvªÉä ÊiÉSªÉÉ ÉɱÉEòÉSÉÉ ÉÉ {ÉɱªÉÉSÉɽþÒ ºÉ ÉÉ Éä É ½þÉäiÉÉä ; (hé) ÉÉ úiéòªé ÉÆ ÉÉSÉÒ ªÉCiÉÒ ({ÉÒ+ɪÉ+Éä) ªÉÉSÉÉ +léç, VÉÒ ªÉCiÉÒ ÉÉ úiéé ªÉÊiÉÊ úcié +xªé näù ÉÉSÉÒ xééméê úeò +ɽäþ, {É ÆúiÉÖ, VÉÒ EòÉähÉiªÉɽþÒ Éä³ýÒ ÉÉ úiééséò xééméê úeò ½þÉäiÉÒ ; ËEò ÉÉ ÊVÉSªÉÉ ÉÉiÉÉÊ{ÉiªÉÉÆ{ÉèEòÒ ËEò ÉÉ +ÉVÉÒ-+ÉVÉÉä ÉÉÆ{ÉèEòÒ EòÉähÉÒ½þÒ BEò, ÉÉ úiéésªéé ºÉÆÊ ÉvÉÉxÉÉSªÉÉ ÉÉMÉ nùéäxésªéé ié úiéönùóxéöºéé ú +lé ÉÉ xééméê úeòi É +ÊvÉÊxÉªÉ É, x ɪÉä ÉÉ úiééséò xééméê úeò ½þÉäiÉÒ, + ÉÒ EòÉähÉiÉÒ½þÒ ªÉCiÉÒ, +ºÉÉ +ɽäþ ; (ié) Ê ÉʽþiÉ ªÉÉSÉÉ +léç, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉx ɪÉä Eò úhªééié +ɱÉ䱪ÉÉ ÊxÉªÉ ÉÉÆuùÉ äú Ê ÉʽþiÉ Eäò±Éä±Éä, +ºÉÉ +ɽäþ ; (lé) JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉ ªÉÉSÉÉ +léç, ºÉ ÉÖÊSÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhééxéä ÉÆVÉÖ úò ËEò ÉÉ ÉÉxªÉiÉÉ Ênù±É䱪ÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò ÉÉSÉä ËEò ÉÉ {ÉÉ`ö Gò ÉÉÆSÉä ºÉÆSÉɱÉxÉ Eò úhéé äú +ÉÊhÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ Ê ÉtÉ{ÉÒ`öÉ ÉÒ ºÉƱÉMxÉ +ºÉ±Éä±Éä EòÉähÉiÉä½þÒ É½þÉÊ ÉtɱɪÉ, ÉɳýÉ, ºÉƺlÉÉ, {ÉÊ úºéæºléé ËEò ÉÉ <ié ú ÊxÉEòɪÉ- ÉMÉ iééä EòÉähÉiªÉɽþÒ xéé ÉÉxÉä ºÉÆ ÉÉävÉhªÉÉiÉ ªÉä ÉÉä-+ºÉÉ +ɽäþ, {É ÆúiÉÖ iªéé ÉvªÉä,----- (BEò) Eåòpù ºÉ úeòé ú, EòÉähÉiÉä½þÒ úévªé ÉɺÉxÉ ËEò ÉÉ EòÉähÉiÉä½þÒ ºlÉÉÊxÉEò ÉÉÊvÉEò úhé ªÉÉÆxÉÒ ºlÉÉ{ÉxÉ, ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉ ËEò ÉÉ É ÉɺÉxÉ Eäò±Éä±ÉÒ + ÉÒ EòÉähÉiÉÒ½þÒ ºÉƺlÉÉ ; (nùéäxé) Ê ÉtÉ{ÉÒ`ö +xéönùéxé +ɪÉÉäMÉ +ÊvÉÊxÉªÉ É, 1956 ªÉÉSªÉÉ Eò±É É 3 +x ɪÉä +Ê É ÉiÉ Ê ÉtÉ{ÉÒ`ö ½þhÉÚxÉ PÉÉäʹÉiÉ Eäò±Éä±ÉÒ ºÉƺlÉÉ ; ËEò ÉÉ (iéòxé) Ê ÉtÉ{ÉÒ`ö +xéönùéxé +ɪÉÉäMÉ (JÉÉVÉMÉÒ Ê ÉtÉ{ÉÒ`öÉSÉÒ ºlÉÉ{ÉxÉÉ É {ÉÊ úúiéhé) Ê ÉÊxÉªÉ É, 2003 ªÉÉÆSªÉÉ ié úiéönùò ±ÉÉMÉÚ +ºÉ±Éä±Éä EòÉähÉiÉä½þÒ Ê ÉtÉ{ÉÒ`ö,---- ªÉÉÆSÉÉ ºÉ ÉÉ Éä É ½þÉähÉÉ ú xéé½þò ; (nù) ù ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò Ê ÉIÉhÉ ªÉÉSÉÉ +léç, ÉɺÉxÉÉxÉä Éä³ýÉä Éä³ýÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò Ê ÉIÉhÉ ½þhÉÚxÉ PÉÉäʹÉiÉ É +ÊvɺÉÚÊSÉiÉ Eäò±Éä±ÉÉ EòÉähÉiÉɽþÒ ÉèIÉÊhÉEò {ÉÉ`ö Gò É, +ºÉÉ +ºÉÚxÉ iªéé ÉvªÉä, EòÉähÉiªÉɽþÒ xéé ÉÉxÉä ºÉÆ ÉÉävɱÉÉ VÉÉhÉÉ úé É ºÉ ÉÖÊSÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhééxéä ÉÉxªÉiÉÉ Ênù±Éä±ÉÉ, {Énù ÉÒ{ÉÚ ÉÇ ËEò ÉÉ {Énù ªÉÖkÉ ú {Énù ÉÒ, {ÉnùÊ ÉEòÉ näùhéé úé {ÉÉ`ö Gò É ªÉÉÆSÉÉ ºÉ ÉÉ Éä É ½þÉäiÉÉä ;

4 4 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò 1937 É Éä ÉɺÉÉ`öÒ {ÉÉjÉiÉÉ. É Éä ÉÉSÉÒ úòié. ÊxÉªÉ É ÉÉÁ É Éä É úqù ÉÉiÉ±É `ö úhéä. (vé) xé äòjééä úò ªÉÉSÉÉ +léç, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ié úiéönùóxéöºéé ú ÉÉxªÉ Eäò±É䱪ÉÉ ÉÖ±EòÉ{ÉäIÉÉ +ÊvÉEò +ºÉä±É + ÉÒ, ÉiªÉIÉ ÉÉ + ÉiªÉIÉ{ÉhÉä úéäjé ÉÉ ÉºiÉÚSªÉÉ º É ü{ééié º ÉÒEòÉ ú±éä±éò EòÉähÉiÉÒ½þÒ úceò É, +ºÉÉ +ɽäþ ; (xé) Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉ ªÉÉSÉÉ +léç, ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééæxéò Eäò±Éä±Éä Ê ÉÊxÉªÉ É, +ºÉÉ +ɽäþ ; ({É) ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé ªÉÉSÉÉ +léç, Eò±É É 7 JÉɱÉÒ±É É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé ËEò ÉÉ, ªÉlÉÉκlÉÊiÉ, Eò±É É 11 JÉɱÉÒ±É ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé, +ºÉÉ +ɽäþ ; ( ò) ÉÆVÉÚ ú É Éä ÉIÉ ÉiÉÉ ªÉÉSÉÉ +léç, ºÉ ÉÖÊSÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhééxéä BJÉÉtÉ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉä ÉvªÉä É Éä ÉÉSªÉÉ ºÉ ÉÖÊSÉiÉ ºiÉ úé É ú ÉiªÉäEò ªÉ ɺÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò ÉɱÉÉ ËEò ÉÉ Ê ÉtÉ ÉÉJÉäiÉ BEòÉSÉ ÉèIÉÊhÉEò ɹÉÉÇiÉ Ê ÉtÉlªÉÉÈxÉÉ É Éä É näùhªééeòê úiéé ÉÆVÉÚ ú ËEò ÉÉ ÉÉxªÉ Eäò±É䱪ÉÉ BEÚòhÉ VÉÉMÉÉ, +ºÉÉ +ɽäþ ; ( É) ʽþiɺÉÆ ÉÆÊvÉiÉ PÉ]õEò ªÉÉSÉÉ +léç, ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉ, ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ºÉƺlÉä ÉvªÉä Ê ÉEòhÉÉ äú Ê ÉtÉlÉÔ +ÉÊhÉ iªééæséä {ÉɱÉEò, +ºÉÉ +ɽäþ ; ( É) Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉ ªÉÉSÉÉ +léç, ÊVɱÉÉ Eåòpù ºÉ úeòé úséä, úévªé ÉɺÉxÉÉSÉä ËEò ÉÉ ºlÉÉÊxÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséä ºÉ½þɪªÉ ËEò ÉÉ ºÉ½þɪÉEò +xéönùéxé Ê É³ýiÉ xéé½þò + ÉÒ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉ, +ºÉÉ +ɽäþ ; ( É) Ê ÉtÉ{ÉÒ`ö ªÉɺÉ, Ê ÉtÉ{ÉÒ`ö +xéönùéxé +ɪÉÉäMÉ +ÊvÉÊxÉªÉ É, 1956 ªÉÉSªÉÉ Eò±É É 2 SªÉÉ JÉÆb (SÉ) ÉvªÉä iªééºé VÉÉä +léç xéä ÉÚxÉ Ênù±Éä±ÉÉ +ºÉä±É iééäsé +léç +ºÉä±É. ÉEò úhé nùéäxé É Éä ÉÉSÉä Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉ 3. (1) EòÉähÉiªÉɽþÒ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉä ÉvÉÒ±É ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò ÉÉSªÉÉ É Éä ÉɺÉÉ`öÒ +ºÉ±É䱪ÉÉ {ÉÉjÉiÉäSªÉÉ ÉiÉÔ É +É É ªÉEòiÉÉ, ÉɺÉxÉÉEòbÚ xé Éä³ýÉä Éä³ýÒ +ÊvɺÉÚÊSÉiÉ Eò úhªééié ªÉäiÉÒ±É iªéé É ÉÉhÉä +ºÉiÉÒ±É, {É ÆúiÉÖ, iªéé ºÉ ÉÖÊSÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhééeòbú xé Ê ÉÊxÉÌnù¹]õ Eò úhªééié ªÉäiÉÒ±É iªéé{éäiéé Eò ÉÒ xéºéiéò±é. (2) EòÉähÉiªÉɽþÒ Ê ÉtÉlªÉÉÇxÉä, +ÊvɺÉÚÊSÉiÉ Eò úhªééié ªÉä<Ç±É + ÉÒ ÉèIÉÊhÉEò ËEò ÉÉ iéiºé É +½ÇþiÉÉ véé úhé Eäò±ÉÒ +ºÉ±ªÉÉJÉä úòvé, iªéé±éé JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉä ÉvªÉä É Éä É näùhªééié ªÉähÉÉ ú xéé½þò. (3) Ê ÉʽþiÉ Eò úhªééié ªÉä<Ç±É + ÉÉ ÉÊGòªÉäuùÉ äú Ê ÉtÉlªÉÉÈxÉÉ Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉä ÉvªÉä É Éä É näùhªééié ªÉä<DZÉ. 4. ÉiªÉäEò Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉä ÉvÉÒ±É ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò ÉɺÉÉ`öÒSªÉÉ VÉÉMÉÉÆSÉä É Éä É {ÉÖføÒ±É úòiéòxéä {ÉÉ ú {ÉÉb hªééié ªÉäiÉÒ±É :----- (Eò) ÉɺÉxÉÉxÉä Éä³ýÉä Éä³ýÒ PÉÉäʹÉiÉ Eäò±Éä±ÉÉ ºÉƺlÉÉi ÉEò EòÉä]õÉ ÉMɳýiÉÉ, JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉä ÉvÉÒ±É VÉÉMÉÉǼ É úò±é É Éä É, ÊxÉªÉ ÉÉÆuùÉ äú Ê ÉʽþiÉ Eò úhªééié ªÉä<Ç±É + ÉÉ úòiéòxéä PÉähªÉÉiÉ +ɱÉ䱪ÉÉ ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéäséò (ºÉÒ<Ç]õÒ) EòɪÉÇ{ÉrùiÉÒ +xéöºé üxé, MÉÖhÉ ÉkÉäSªÉÉ +ÉvÉÉ úé É ú näùhªééié ªÉäiÉÒ±É : {É ÆúiÉÖ, ºÉƺlÉÉi ÉEò EòÉä]õ ÉiÉÒ±É É Éä É ½þÉ MÉÖhÉ ÉkÉäSªÉÉ +ÉvÉÉ äú +ÉÊhÉ ºÉ ÉÖÊSÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhééxéä Ê ÉÊxÉÌnù¹]õ Eäò±Éä±ÉÒ EòɪÉÇ{ÉrùiÉÒ +xéöºé ú±ªééxéæié úsé näùhªééié ªÉä<Ç±É : {É ÆúiÉÖ +ÉhÉJÉÒ +ºÉä EòÒ, úévªé ÉɺÉxÉ Éä³ýÉä Éä³ýÒ +Énäù É EòÉfÚøxÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò ÉÉÆxÉÉ iªéésªéé ÉÒ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéäsªéé (ºÉÒ<Ç]õÒ) +É É ªÉEòiÉä ÉvÉÚxÉ ºÉÚ]õ näù<ç±é ; (JÉ) + ÉÉ ºÉƺlÉäiÉÒ±É É Éä É ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEò úhééeòbú xé, EåòpùÒ ÉÚiÉ É Éä É ÉÊGòªÉä ÉÉ ÇòiÉ ºÉÉ ÉÉʪÉEò É Éä É {É úòiéäsªéé (ºÉÒ<Ç]õÒ) +ÉvÉÉ äú +ÉÊhÉ EåòpùÒ ÉÚiÉ É Éä É ÉÊGòªÉäSªÉÉ (Eìò{É) +ÉvÉÉ äú {ÉÉ ú {ÉÉb hªééié ªÉäiÉÒ±É ; (MÉ) É Éä É ÉÊGòªÉÉ ªÉÉäMªÉ, {ÉÉ únù ÉÔ, MÉÖhÉ ÉkÉä É ú +ÉvÉÉÊ úié É ÉÉä¹ÉhÉ úê½þié +ºÉ±ªÉÉSÉÒ ºÉÖÊxÉÎ SÉiÉÒ Eò úhªéésªéé ½äþiÉÚxÉä, ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ úò Ê ÉÊxÉÌnù¹]õ Eò úhªééié ªÉä<Ç±É + ÉÉ {ÉrùiÉÒxÉä ºÉÆ{ÉÚhÉÇ EåòpùÒ ÉÚiÉ É Éä É ÉÊGòªÉäSÉä {ɪÉÇ ÉäIÉhÉ Eò úò±é É iªéé ÉÉ ÉiÉ ÉÉMÉÇnù ÉÇxÉ Eò úò±é. 5. ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ËEò ÉÉ iªééjéé±éò Eäò±É䱪ÉÉ ÊxÉªÉ ÉÉÆSªÉÉ ié úiéönùóséä =±±ÉÆPÉxÉ Eò üxé Ênù±Éä±ÉÉ EòÉähÉiÉɽþÒ É Éä É ½þÉ, úqù ÉÉiÉ±É `ö äú±é SÉÉ 3.

5 2006 SÉÉ É½þÉ SÉÉ 2. ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò (1) +±{ɺÉÆJªÉÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉ ÉMɳýiÉÉ, Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉÆ ÉvÉÒ±É ÉäMÉ ÉäMɲªÉÉ É ÉMÉÉÈJÉɱÉÒ±É VÉÉMÉÉÆSÉä ÉÉ]õ{É ½äþ, ɽþÉ úé¹]åõ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò Ê ÉIÉhÉ ºÉƺlÉÉ (+xéöºéúêséié VÉÉiÉÒ, +xéöºéúêséié VÉ ÉÉiÉÒ, ÊxÉ úêvéºéúêséié VÉ ÉÉiÉÒ (Ê É ÉÖCiÉ VÉÉiÉÒ), É]õCªÉÉ VÉ ÉÉiÉÒ +ÉÊhÉ <ié ú ÉÉMÉÉºÉ ÉMÉÇ ªÉÉÆxÉÉ É Éä É näùhªééºéé`öò VÉÉMÉÉÆSÉä +É úiéhé) +ÊvÉÊxÉªÉ É, 2006 ªÉÉxÉÖºÉÉ ú +ÉÊhÉ +ÊxÉ ÉɺÉÒ ÉÉ úiéòªééæséé EòÉä]õÉ ªÉÉƺɽþ, Éä³ýÉä Éä³ýÒ VÉɽþÒ ú Eò úhªééié +ɱÉ䱪ÉÉ ÉɺÉxÉÉSªÉÉ vééä úhééxéöºéé ú Eò úhªééié ªÉä<Ç±É ; (2) BJÉÉtÉ Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ +±{ɺÉÆJªÉÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉäiÉÒ±É É Éä É ½äþ, úévªé ÉɺÉxÉÉSªÉÉ vééä úhééxéöºéé ú näùhªééié ªÉäiÉÒ±É +ÉÊhÉ ÉÆVÉÚ ú É Éä É IÉ ÉiÉäSªÉÉ BEòÉ ÉxxÉ ]õccªééæ{éäiéé Eò ÉÒ xéºéiéò±é <iécªéé VÉÉMÉÉǼ É úò±é É Éä É ½äþ, iéò ºÉƺlÉÉ VªÉÉ +±{ɺÉÆJªÉÉEò ºÉ ÉÉVÉÉSÉÒ +ºÉä±É + ÉÉ, úévªééiéò±é +±{ɺÉÆJªÉÉEò ºÉ ÉÉVÉÉiÉÒ±É Ê ÉtÉlªÉÉÈ ÉvÉÚxÉ ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé (ºÉÒ<Ç]õÒ) +ÉÊhÉ EåòpùÒ ÉÚiÉ É Éä É ÉÊGòªÉÉ (Eìò{É) ªÉÉÆ ÉvÉÒ±É {É úº{é ú MÉÖhÉ ÉkÉäSªÉÉ +ÉvÉÉ äú näùhªééié ªÉäiÉÒ±É : {É ÆúiÉÖ, BJÉÉtÉ Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ +±{ɺÉÆJªÉÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉäiÉÒ±É +±{ɺÉÆJªÉÉEò É ÉMÉÉǺÉÉ`öÒ úéjéúxé `äö ɱÉä±ÉÒ EòÉähÉiÉÒ½þÒ VÉÉMÉÉ, BJÉÉtÉ ÉèIÉÊhÉEò ɹÉÉÇiÉ É úé ɪÉÉSÉÒ úé½úþxé MÉ䱪ÉÉºÉ ËEò ÉÉ ÊxÉ Éb ÒxÉÆiÉ ú Ê ÉtÉlÉÔ iéò ºÉƺlÉÉ ºÉÉäbÚ xé MÉ䱪ÉÉºÉ iªéé ÉÉ ÉiÉÒiÉ, xé É ú±é䱪éé Ê úcié VÉÉMÉÉ, Eò±É É 10 SªÉÉ {ÉÉä]õ-Eò±É É (4) SªÉÉ ié úiéönùóxéé +xéöºé üxé PÉäiɱÉä±ÉÒ ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé (ºÉÒ<Ç]õÒ) +ÉÊhÉ EåòpùÒ ÉÚiÉ É Éä É ÉÊGòªÉÉ (Eìò{É) ªÉÉÆ ÉvÉÒ±É {É úº{é MÉÖhÉ ÉkÉÉ ªÉÉnùÒSªÉÉ +ÉvÉÉ äú, VªÉÉ +±{ɺÉÆJªÉÉEò É ÉMÉÉÇSÉÒ iéò ºÉƺlÉÉ +ºÉä±É iªéé +±{ɺÉÆJªÉÉEò É ÉMÉÉÇ ÉvÉÚxÉ É úhªééºéé`öò úévªé ÉɺÉxÉÉSªÉÉ ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ ªÉÉEòbä {É úié Eò úhªééié ªÉäiÉÒ±É : {É ÆúiÉÖ +ÉhÉJÉÒ +ºÉä EòÒ, iªééxéæié únäùjéò±é iªéé VÉÉMÉÉ É ú±ªéé MÉ䱪ÉÉ xéé½þòié ié ú, + ÉÉ É ú±ªéé xé MÉä±É䱪ÉÉ VÉÉMÉÉ, ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ ªÉÉxÉä PÉäiɱÉ䱪ÉÉ ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéäiéò±é (ºÉÒ<Ç]õÒ) +ÉÊhÉ EåòpùÒ ÉÚiÉ É Éä É ÉÊGòªÉÉ (Eìò{É) ªÉÉÆ ÉvÉÒ±É MÉÖhÉ ÉkÉäSªÉÉ +ÉvÉÉ äú, ºÉ ÉǺÉÉvÉÉ úhé É ÉMÉÉÇ ÉvÉÒ±É Ê ÉtÉlªÉÉÈ ÉvÉÚxÉ É úhªééié ªÉäiÉÒ±É : {É ÆúiÉÖ iéºéäsé, VÉ ú + ÉÉ ºÉƺlÉäxÉä ±ÉÉMÉÉä{ÉÉ`öSªÉÉ iéòxé ɹÉÉÈSªÉÉ EòɱÉÉ ÉvÉÒiÉ ÊiÉSªÉÉ ÉÆVÉÚ ú É Éä ÉIÉ ÉiÉäSªÉÉ ÊEò ÉÉxÉ BEòÉ ÉxxÉ ]õceäò É Éä É ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ +±{ɺÉÆJªÉÉEò É ÉMÉÉÇiÉÒ±É ªÉCiÉÓ ÉvÉÚxÉ näùhªééié EòºÉÚ ú Eäò±ÉÒ ié ú, ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ úò, úé¹]åõòªé +±{ɺÉÆJªÉÉEò Ê ÉIÉhÉ ºÉƺlÉÉ +ɪÉÉäMÉ +ÊvÉÊxÉªÉ É, 2004 ªÉÉSªÉÉ Eò±É É 12MÉ +x ɪÉä EòÉ ú ÉÉ<Ç Eò úhªééºéé`öò + ÉÉ ºÉƺlÉäSÉÒ ÉÉʽþiÉÒ úévªé ÉɺÉxÉɱÉÉ näù<ç±é. ÉEò úhé iéòxé É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé +ÉÊhÉ úévªé ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé EòIÉ 7. (1) ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉx ɪÉä ÉnùÉxÉ Eò úhªééié +ɱÉ䱪ÉÉ +ÊvÉEòÉ úéæséé ÉÉ{É ú Eò úhªééºéé`öò +ÉÊhÉ xéä ÉÚxÉ Ênù±Éä±ÉÒ EòɪÉæ {ÉÉ ú {ÉÉb hªééºéé`öò, É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé ½þhÉÚxÉ +Éä³ýJɱÉä VÉÉhÉÉ äú BEò ÉÉÊvÉEò úhé +ºÉä±É. (2) úévªé ÉɺÉxÉɺÉ, úévé{éjééiéò±é +ÊvɺÉÚSÉxÉäuùÉ äú, {ÉÉä]õ-Eò±É É (1) +x ɪÉä ÉÉÊvÉEò úhé PÉÊ]õiÉ Eò úiéé ªÉä<DZÉ. =CiÉ ÉÉÊvÉEò úhé ½äþ, ={É úéäcié xéé ÉÉSÉä BEò ÊxÉMÉ É ÊxÉEòÉªÉ +ºÉä±É, iªééºé +JÉÆb {É Æú{É úé É ºÉÉ ÉÉʪÉEò ÉÉä½þÉä ú +ºÉä±É +ÉÊhÉ iªééºé VÉÆMÉ É É ºlÉÉ É ú + ÉÉ nùéäx½þò ÉEòÉ úséò ÉÉ±É ÉkÉÉ ºÉÆ{ÉÉnùxÉ Eò úhªééséé, iéò véé úhé Eò úhªééséé É ÊiÉSÉÉ Ê ÉÊxɪÉÉäMÉ Eò úhªééséé +ÉÊhÉ ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ÉªÉÉäVÉxÉɺÉÉ`öÒ +É É ªÉEò iªéé ºÉ ÉÇ MÉÉä¹]õÒ Eò úhªééséé +ÊvÉEòÉ ú +ºÉä±É +ÉÊhÉ iªéésªééê É ûrù ËEò ÉÉ iªéésªéé xéé ÉÉxÉäù nùé ÉÉ nùéjé±é Eò úiéé ªÉä<DZÉ. (3) ÉÉÊvÉEò úhé ½äþ {ÉÖføÒ±É ªÉCiÉÓSÉä Ê É³ÚýxÉ ÉxɱÉä±Éä +ºÉä±É,----- ÉÉMÉ SÉÉ ú (Eò) =SSÉ xªééªéé±éªééséé ºÉä ÉÉÊxÉ ÉÞkÉ xªééªéévéò É ËEò ÉÉ ÉɺÉxÉÉSÉÉ ÉÖJªÉ ºÉÊSÉ É nùvééçséé ºÉä ÉÉÊxÉ ÉÞkÉ +ÊvÉEòÉ úò (JÉ) Ê ÉtÉ{ÉÒ`öÉSÉÉ EÖò±ÉMÉÖ ü ½þhÉÚxÉ EòÉ É Eäò±Éä +ºÉä±É +ºÉÉ JªÉÉiÉxÉÉ É Ê ÉIÉhÉiÉYÉ (MÉ) ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò Ê ÉIÉhÉ IÉäjÉÉ ÉvÉÒ±É BEò xéé ÉÉÆÊEòiÉ iéyé (PÉ) EÖò±É ºÉÊSÉ É, ɽþÉ úé¹]åõ +É úéämªé Ê ÉYÉÉxÉ Ê ÉtÉ{ÉÒ`ö, xééê ÉEò (Ró) ºÉÆSÉɱÉEò, iéæjé Ê ÉIÉhÉ (SÉ) ºÉÆSÉɱÉEò, =SSÉ Ê ÉIÉhÉ (Uô) ɽþÉ úé¹]åõ EÞò¹ÉÒ Ê ÉIÉhÉ É ºÉÆ ÉÉävÉxÉ {ÉÊ ú¹énù ªÉÉSÉÉ ºÉnùºªÉ-ºÉÊSÉ É (VÉ) +ɪÉÖCiÉ, úévªé ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé... +vªéié... ºÉnùºªÉ... ºÉnùºªÉ... ºÉnùºªÉ... ºÉnùºªÉ... ºÉnùºªÉ... ºÉnùºªÉ... ºÉÊSÉ É. VÉÉMÉÉÆSÉä ÉÉ]õ{É É +É úiéhé. É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséò úséxéé É iªééséò EòɪÉæ.

6 6 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò 1937 É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséä +vªéié É ºÉnùºªÉ ªÉÉÆSÉÉ {ÉnùÉ ÉvÉÒ É iªééæsªéé ºÉä ÉÉ ÉiÉÔ. (4) {ÉÉä]õ-Eò±É É (3) SªÉÉ JÉÆb (Eò), (JÉ) +ÉÊhÉ (MÉ) JÉɱÉÒ±É +vªéiééséò +ÉÊhÉ ºÉnùºªÉÉÆSÉÒ ÊxɪÉÖCiÉÒ, úévªé ÉɺÉxÉÉEòbÚ xé Eò úhªééié ªÉä<DZÉ. (5) +xéönùéêxéié ËEò ÉÉ Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉä ÉÒ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ +ºÉhÉÉ úò EòÉähÉiÉÒ½þÒ ªÉCiÉÒ, É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséò ºÉnùºªÉ ½þÉähªÉÉºÉ {ÉÉjÉ +ºÉhÉÉ ú xéé½þò. (6) úévªé ÉɺÉxÉÉSªÉÉ ÉiÉä, É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéésªéé BJÉÉtÉ ºÉnùºªÉÉSÉä EòÉähÉiÉä½þÒ EÞòiªÉ + ÉÉä ÉxÉÒªÉ +ºÉä±É ié ú, iééä, ÉÉÊvÉEò úhééséé ºÉnùºªÉ +ºÉhªÉÉSÉä ÉÆnù ½þÉä<DZÉ. (7) +vªéié ½þÉ, É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéésªéé Éè`öEòÓSÉä +vªéié{énù ÉÚ¹É ÉÒ±É +ÉÊhÉ ÉÉÊvÉEò úhéé±éé, iªééºé ªÉÉäMªÉ ÉÉ]äõ±É + ÉÒ, Ê ÉÊxÉªÉ ÉÉÆuùÉ äú +É{ɱÉÒ º ÉiÉ:SÉÒ EòɪÉÇ{ÉrùiÉÒ +xéöºé úiéé ªÉä<DZÉ. (8) É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséò EòÉähÉiÉÒ½þÒ EÞòiÉÒ ËEò ÉÉ EòɪÉÇ ÉɽþÒ ½þÒ, Eäò ɳý iªééséä EòÉähÉiÉä½þÒ {Énù Ê úcié +ºÉ±ªÉÉSªÉÉ ËEò ÉÉ iªéésªéé úséxéäié EòÉähÉiÉɽþÒ nùéä¹é +ºÉ±ªÉÉSªÉÉ EòÉ úhéé É üxé + ÉèvÉ +ºÉ±ªÉÉSÉä ÉÉxÉhªÉÉiÉ ªÉähÉÉ ú xéé½þò. 8. (1) É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéésªéé +vªéiééséé É ºÉnùºªÉÉÆSÉÉ {ÉnùÉ ÉvÉÒ ½þÉ, iªééæsªéé xéé ÉÊxÉnæù ÉxÉÉSªÉÉ ÊnùxÉÉÆEòÉ{ÉɺÉÚxÉ {ÉÉSÉ É¹Éæ <iéeòé +ºÉä±É +ÉÊhÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ EòÉ úhéé ÉÖ³äý +MÉÉänù úsé {Énù Ê úcié ½þÉä<Ç±É iªéé ÉÉ ÉiÉÒiÉ, +ºÉä Ê úcié {Énù = ÉÇÊ úié EòɱÉÉ ÉvÉÒºÉÉ`öÒ É úhªééié ªÉä<DZÉ. (2) É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséä +vªéié É ºÉnùºªÉ ½äþ, {ÉÖxÉÌxɪÉÖCiÉÒºÉÉ`öÒ {ÉÉjÉ +ºÉhÉÉ ú xéé½þòié. (3) +vªéiééºé ËEò ÉÉ ºÉnùºªÉɺÉ, ÉɺÉxÉɱÉÉ =qäù ÉÚxÉ {ÉnùÉSÉÉ ±ÉäJÉÒ úévéòxéé ÉÉ näùiéé ªÉä<Ç±É +ÉÊhÉ +ºÉÉ úévéòxéé ÉÉ º ÉÒEòÉ úhªééié +ɱªÉÉ É ú, iªééséä {Énù Ê úcié ½þÉä<Ç±É +ÉÊhÉ +ºÉä Ê úcié {Énù, iéä Ê úcié ZÉɱªÉÉSªÉÉ ÊnùxÉÉÆEòÉ{ÉɺÉÚxÉ iéòxé ÉʽþxªÉÉÆSªÉÉ EòɱÉÉ ÉvÉÒSªÉÉ +ÉiÉ É úhªééié ªÉä<DZÉ. (4) ÉɺÉxÉÉSªÉÉ ÉiÉä É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéésªéé +vªéiééséä ËEò ÉÉ ºÉnùºªÉÉSÉä EòÉähÉiÉä½þÒ EÞòiªÉ + ÉÉä ÉxÉÒªÉ +ºÉä±É ié ú, + ÉÉ ÉÉÊvÉEò úhéésªéé +vªéiéé±éé ËEò ÉÉ ºÉnùºªÉɱÉÉ {ÉnùÉ É üxé núù ú Eò úiéé ªÉä<DZÉ. + ÉÉ ÉEòÉ äú núù ú Eò úhªééié +ɱÉä±ÉÉ +vªéié ËEò ÉÉ ºÉnùºªÉ, + ÉÉ ÉÉÊvÉEò úhéé É ú {ÉÖxÉÌxɪÉÖCiÉÒºÉ {ÉÉjÉ +ºÉhÉÉ ú xéé½þò : {É ÆúiÉÖ, + ÉÉ +vªéiééºé ËEò ÉÉ ºÉnùºªÉɺÉ, +É{ɱÉä ½þhÉhÉä ÉÉÆb hªééséò ÉÉVÉ ÉÒ ºÉÆvÉÒ Ênù±ªÉÉJÉä úòvé É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéé É üxé núù ú Eò úiéé ªÉähÉÉ ú xéé½þò. (5) É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéésªéé +vªéiéé±éé É ºÉnùºªÉÉÆxÉÉ té ɪÉÉSÉä ÉäiÉxÉ É ÉkÉä ½äþ, ÉɺÉxÉÉEòbÚ xé Éä³ýÉä Éä³ýÒ, BEòiÉ ú ÉÊ É¹ªÉ±ÉIÉÒ ËEò ÉÉ ÉÚiɱÉIÉÒ É ÉÉ ÉÉxÉä, +ÊvɺÉÚÊSÉiÉ Eò úhªééié ªÉä<DZÉ, iªéé É ÉÉhÉä +ºÉiÉÒ±É. (6) VÉ ú BJÉÉnùÒ ªÉCiÉÒ,---- (BEò) EòÉähÉiªÉɽþÒ Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉäiÉ EòÉähÉiÉä½þÒ {Énù, {ÉnùxÉÉ É véé úhé Eò úòié +ºÉä±É ËEò ÉÉ ÊiÉSªÉÉ ÉÒ iéò EòÉähÉiªÉɽþÒ úòiéòxéä ÉiªÉIÉ ËEò ÉÉ + ÉiªÉIÉ{ÉhÉä ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ËEò ÉÉ ºÉ½þªÉÉäMÉÒ +ºÉä±É ; (nùéäxé) ÊiɱÉÉ ÉɺÉxÉÉSªÉÉ ÉiÉä, xéèêiéeò +vé:{éiéxééséé +ÆiÉ ÉÉÇ É +ºÉ±É䱪ÉÉ +{É úévéé Éqù±É nùéä¹éò `ö úê ÉhªÉÉiÉ +ɱÉä +ºÉä±É +ÉÊhÉ ÊiɱÉÉ EòÉ úé ÉɺÉÉSÉÒ Ê ÉIÉÉ `öéä`öé ÉhªÉÉiÉ +ɱÉÒ +ºÉä±É ; (iéòxé) iéò +Ê É ÉÖCiÉ xéénùé ú +ºÉä±É ; (SÉÉ ú) iéò Ê ÉEò±É ÉxÉÉSÉÒ +ºÉä±É +ÉÊhÉ ºÉIÉ É xªééªéé±éªééxéä ÊiɱÉÉ iéºéä PÉÉäʹÉiÉ Eäò±Éä +ºÉä±É ; ({ÉÉSÉ) ÉɺÉxÉÉSªÉÉ ËEò ÉÉ ÉɺÉxÉÉSÉÒ ÉɱÉEòÒ ËEò ÉÉ ÊxɪÉÆjÉhÉ +ºÉ±É䱪ÉÉ ÊxÉMÉ É ÊxÉEòɪÉÉSªÉÉ ºÉä ÉäiÉÚxÉ ÊiɱÉÉ EòÉfÚøxÉ ]õéeòhªééié +ɱÉä +ºÉä±É ËEò ÉÉ Éb ié Çò Eò úhªééié +ɱÉä +ºÉä±É ; (ºÉ½þÉ) ÉɺÉxÉÉSªÉÉ ÉiÉä, +ºÉÉ +vªéié ËEò ÉÉ ºÉnùºªÉ ½þhÉÚxÉ +É{ɱÉÒ EòɪÉæä ËEò ÉÉ EòiÉÇ ªÉä {ÉÉ ú {ÉÉb ±ªÉÉxÉä ÉÉvÉEò {ÉÊ úhéé É ½þÉähªÉÉSÉÒ ÉCªÉiÉÉ +ºÉä±É, +ºÉä +ÉÌlÉEò ËEò ÉÉ <ié ú ʽþiɺÉÆ ÉÆvÉ ÊiÉxÉä véé úhé Eäò±Éä +ºÉiÉÒ±É ; ËEò ÉÉ (ºÉÉiÉ) Ê ÉʽþiÉ Eò úhªééié ªÉä<Ç±É + ÉÒ +xªé +xé½çþiéé ÊiÉxÉä véé úhé Eäò±ÉÒ +ºÉä±É ; ié ú + ÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ ªÉCiÉÒºÉ É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséé +vªéié ËEò ÉÉ ºÉnùºªÉ ½þhÉÚxÉ ÊxɪÉÖCiÉ Eäò±ÉÒ VÉÉhªÉÉºÉ +xé½çþ `ö úê ÉhªÉÉiÉ ªÉä<DZÉ. (7) +vªéié É ºÉnùºªÉÉÆSªÉÉ ºÉä ÉäSªÉÉ <ié ú +]õò É ÉiÉÔ ÁÉ, Ê ÉʽþiÉ Eò úhªééié ªÉä<Ç±É iªéé É ÉÉhÉä +ºÉiÉÒ±É.

7 1908 SÉÉ 5. ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò (1) É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséò EòɪÉæ {ÉÖføÒ±É É ÉÉhÉä +ºÉiÉÒ±É,---- (BEò) ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉx ɪÉä ºlÉÉ{ÉxÉ Eäò±É䱪ÉÉ ºÉÒ<Ç]õÒ EòIÉÉ ÉÉ ÇòiÉ ºÉÒ<Ç]õÒSÉä ºÉÆSÉɱÉxÉ É ºÉÆÊxɪÉÆjÉhÉ Eò úhéä ; (nùéäxé) É Éä É ÉºiÉÉ ÉÉÆSÉÒ {Éb iéé³ýhéò Eò úhéä É iªééæxéé +ÆÊiÉ ÉiÉ: ÉÉxªÉiÉÉ näùhéä ; (iéòxé) ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ié úiéönùósªéé Ê É ûrùù É Éä É Ênù±ªÉÉSÉä +Éfø³ÚýxÉ +ɱªÉɺÉ, iééä É Éä É úqù Eò úhéä ; (SÉÉ ú) ʽþiɺÉÆ ÉÆÊvÉiÉ PÉ]õEòÉÆSªÉÉ iégòé úóséä ÊxÉ ÉÉ úhé Eò úhéä. (2) É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééºé, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉJÉɱÉÒ±É +É{ɱÉÒ EòɪÉæ {ÉÉ ú {ÉÉb hªéésªéé ɪÉÉäVÉxÉɺÉÉ`öÒ, {ÉÖføÒ±É +ÊvÉEòÉ ú +ºÉiÉÒ±É :---- (BEò) Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉÆ ÉvÉÒ±É Ê ÉtÉlªÉÉÈSªÉÉ É Éä ÉÉÆ ÉÒ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ Ê½þiɺÉÆ ÉÆÊvÉiÉ PÉ]õEòÉÆ ÉvÉÒ±É Ê É ÉÉnùÉǼ É ú +Ê ÉÊxÉhÉÇªÉ Eò úhéä ; (nùéäxé) ÉÉÊvÉEò úhéé±éé ªÉÉäMªÉ ÉÉ]äõ±É iªéé É ÉÉhÉä É Éä É ÉºiÉÉ ÉÉÆSÉÒ UôÉxÉxÉÒ +ÉÊhÉ iégòé ú ÊxÉ ÉÉ úhé ªÉÆjÉhÉäºÉÆ ÉÆvÉÒ +É{ɱÉÒ EòɪÉÇ{ÉrùùiÉÒ Ê ÉʽþiÉ Eò úhéä ; (iéòxé) Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉÆSÉÒ É Éä É ÉÊGòªÉÉ ½þÒ +xéöêséié, +{ÉÉ únù ÉÇEò É ÉÉä¹ÉhÉ Eò úhéé Òú +ɽäþ +ÉÊhÉ ½þhÉÚxÉ, ÉÉÊvÉEò úhéésªéé ÊxÉhÉǪÉÉ ÉÖ³äý ÉÊiÉEÚò±É {ÉÊ úhéé É ½þÉähªÉÉSÉÒ ÉCªÉiÉÉ +ºÉ±É䱪ÉÉ ªÉCiÉÓxÉÉ +É{ɱÉä ½þhÉhÉä ÉÉÆb hªééséò ÉÉVÉ ÉÒ ºÉÆvÉÒ Ênù±ªÉÉxÉÆiÉ ú, iéò É Éä É ÉÊGòªÉÉ + ÉèvÉ +ºÉ±ªÉÉSÉä PÉÉäʹÉiÉ Eò úhéä ; (SÉÉ ú) ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSÉä =±±ÉÆPÉxÉ Eò üxé Ênù±É䱪ÉÉ É Éä ÉÉ Éqù±É iªéé ºÉƺlÉäSÉÒ ºÉƱÉMxÉiÉÉ ËEò ÉÉ ÉÉxªÉiÉÉ EòÉfÚøxÉ PÉähªÉɺÉÉ`öÒ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ºÉƱÉMxÉ Ê ÉtÉ{ÉÒ`öɱÉÉ, ÉÆb ³ýɱÉÉ ËEò ÉÉ + ÉÉ +xªé ÉÉÊvÉEò úhéé±éé Ê É òé úºé Eò úhéä. (3) {ÉÉä]õ-Eò±É Éä (1) É (2) ªÉÉÆ ÉvªÉä EòɽþÒ½þÒ +ÆiÉ ÉÚÇiÉ +ºÉ±Éä ié úò½þò, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ÉÉ Æú ÉÉSªÉÉ ÊnùxÉÉÆEòÉºÉ +κiÉi ÉÉiÉ +ºÉ±Éä±ÉÒ É Éä É ÊxɪÉÆjÉhÉ ºÉÊ ÉiÉÒ ½þÒ, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉJÉɱÉÒ±É É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé ªÉlÉÉäÊSÉiÉ ÒúiªÉÉ PÉÊ]õiÉ Eò úhªééié ªÉä<ÇiÉÉä{ɪÉÈiÉ + ÉÉ ÉÉÊvÉEò úhéésªéé +ÊvÉEòÉ úéæséé ÉÉ{É ú Eò úhªééséä SÉɱÉÚ `äö ÉÒ±É. (4) ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉJÉɱÉÒ±É +É{ɱÉÒ EòɪÉæ {ÉÉ ú {ÉÉb iééxéé, +ÉÊhÉ ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉx ɪÉä EòÉähÉiÉÒ½þÒ SÉÉèEò ÉÒ Eò úhªéésªéé ɪÉÉäVÉxÉÉlÉÇ É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééºé {ÉÖføÒ±É ÉÉ ÉÓºÉÆ ÉÆvÉÉiÉ nùé ªÉÉSÉÒ xªééªésééèeò ÉÒ Eò úiééxéé, Ênù ÉÉhÉÒ ÉÊGòªÉÉ ºÉÆʽþiÉÉ, x ɪÉä Ênù ÉÉhÉÒ xªééªéé±éªéé±éé +ºÉ±Éä±Éä ºÉ ÉÇ +ÊvÉEòÉ ú +ºÉiÉÒ±É,---- (BEò) EòÉähÉiªÉɽþÒ ºÉÉIÉÒnùÉ úé±éé ºÉ ÉxºÉ {ÉÉ`öÊ ÉhÉä +ÉÊhÉ iªéé±éé ½þVÉ ú úé½þhªééºé ÉÉMÉ {ÉÉb héä +ÉÊhÉ iªééséò É{ÉlÉä É ú ié{ééºéhéò Eò úhéä ; (nùéäxé) EòÉähÉiªÉɽþÒ nùºiébä ÉVÉÉSÉÉ ÉÉävÉ PÉähÉä É iééä ºÉÉnù ú Eò úhéä ; (iéòxé) É{ÉlÉ{ÉjÉÉǼ É ú {ÉÖ úé ÉÉ º ÉÒEòÉ úhéä ; (SÉÉ ú) ºÉÉIÉÒnùÉ úéæsªéé ié{ééºéhéòºéé`öò +ɪÉÉäMÉ{ÉjÉ EòÉføhÉä. (5) ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉJÉɱÉÒ±É +É{ɱÉÒ EòɪÉæ {ÉÉ ú {ÉÉb iééxéé, ÉÉÊvÉEò úhé É ÉiªÉäEò Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉ {ÉÖføÒ±É EòɪÉÇ{ÉrùùiÉÒ +xéöºé úò±é :---- (BEò) ÉiªÉäEò Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉ, É Éä ÉÉSªÉÉ +ÆÊiÉ É ÊnùxÉÉÆEòÉ{ÉɺÉÚxÉ 15 Ênù ɺÉÉÆSªÉÉ +ÉiÉ, ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ºÉÆSÉɱÉxÉɱɪÉɱÉÉ É Éä É ÉÆVÉÖ úòséä ɺiÉÉ É ºÉÉnù ú Eò úò±é ; (nùéäxé) ÉiªÉäEò ºÉƺlÉÉ, ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ºÉÆSÉɱÉxÉɱɪÉÉxÉä É ÉÉÊhÉiÉ Eäò±Éä±Éä +ºÉä ɺiÉÉ É, + ÉÉ É ÉÉhÉxÉÉSªÉÉ ÊnùxÉÉÆEòÉ{ÉɺÉÚxÉ nùéäxé ÉʽþxªÉÉÆSªÉÉ EòÉ±É ÉªÉÉÇnäùSªÉÉ +ÉiÉ É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéé±éé ºÉÉnù ú Eò úò±é ; (iéòxé) É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé, ºÉƺlÉÉÆEòbÚ xé Ê É³ýɱÉ䱪ÉÉ + ÉÉ ÉiªÉäEò ɺiÉÉ ÉÉSÉÒ ÉiªÉäEò ɹÉÉÇSªÉÉ 31 VÉÉxÉä ÉÉ úò {ÉÚ ÉÔ UôÉxÉxÉÒ Eò úò±é +ÉÊhÉ iªééæxéé ÉÉxªÉiÉÉ näù<ç±é ; (SÉÉ ú) É Éä ÉɺÉÆ ÉÆvÉÒSÉÒ EòÉähÉiÉÒ½þÒ iégòé ú ÉÉÊvÉEò úhééºé ÉÉä ú nùéjé±é Eò úiéé ªÉä<Ç±É É {ÉÆvÉ úé Ênù ɺÉÉÆSªÉÉ +ÉiÉ É É Éä ÉÉSªÉÉ +ÆÊiÉ É ÊnùxÉÉÆEòÉ{ÉÚ ÉÔ iªéé É ú ÊxÉhÉÇªÉ PÉähªÉÉiÉ ªÉä<Ç±É ; ({ÉÉSÉ) É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééºé iªéé ÉÉ ÉiÉSÉÒ EòÉ úhéä xé ÉÚnù Eò üxé, +É{ɱªÉÉ º ÉiÉ:SªÉÉ +Énäù ÉÉSÉä {ÉÖxÉÌ É±ÉÉäEòxÉ Eò úhªééséé +ÊvÉEòÉ ú +ºÉä±É ; (ºÉ½þÉ) É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséò EòÉähÉiÉÒ½þÒ EÞòiÉÒ ËEò ÉÉ EòɪÉÇ ÉɽþÒ ½þÒ, Eäò ɳý iªééié EòÉähÉiÉä½þÒ {Énù Ê úcié +ºÉ±ªÉÉSªÉÉ ËEò ÉÉ iªéésªéé úséxéäié EòÉähÉiÉɽþÒ nùéä¹é +ºÉ±ªÉÉSªÉÉ EòÉ úhéé ÉÖ³äý + ÉèvÉ +ºÉ±ªÉÉSÉä ÉÉxÉhªÉÉiÉ ªÉähÉÉ ú xéé½þò ; ÉÉMÉ SÉÉ ú É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséä EòɪÉæ, +ÊvÉEòÉ ú É EòɪÉÇ{ÉrùùiÉÒ.

8 8 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò 1937 úévªé ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé EòIÉ É iªééséò EòɪÉæ. ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé. (ºÉÉiÉ) É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé, Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉÉÆuùÉ äú, iªééºé ªÉÉäMªÉ ÉÉ]äõ±É iªéé É ÉÉhÉä, É Éä É ÉºiÉÉ ÉÉÆSÉÒ UôÉxÉxÉÒ É iégòé ú ÊxÉ ÉÉ úhé ªÉÆjÉhÉäºÉÆ ÉÆvÉÒSÉÒ +É{ɱÉÒ EòɪÉÇ{ÉrùùiÉÒ Ê ÉʽþiÉ Eò úò±é. 10. (1) BEò úévªé ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé EòIÉ +ºÉä±É. (2) úévªé ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé EòIÉÉSªÉÉ É ÉÖJÉ{ÉnùÒ, úévªé ºÉÒ<Ç]õÒSÉÉ +ɪÉÖCiÉ ½þhÉÚxÉ xéé ÉÊxÉnæùÊ ÉiÉ Eäò±Éä±ÉÉ, ºÉ½þ ºÉÊSÉ ÉÉSªÉÉ nùvééç{éäiéé Eò ÉÒ xéºéä±é + ÉÉ nùvééçséé, É Éä É ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéésªéé ÊxɪÉÆjÉhÉÉJÉɱÉÒ±É BEò +ÊvÉEòÉ úò +ºÉä±É. (3) +ɪÉÖCiÉɺÉ, ÉètEòÒªÉ, iéæjé, EÞòʹÉ, =SSÉ Ê ÉIÉhÉ, <iªéénùò IÉäjÉÉÆiÉÒ±É úévªé ÉɺÉxÉÉSªÉÉ ºÉ½þ ºÉÆSÉɱÉEòÉSªÉÉ nùvééçséä +ÊvÉEòÉ úò ºÉ½þɪªÉ Eò úiéò±é. (4) Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉä ÉvÉÒ±É É Éä ÉɺÉÉ`öÒ ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ ªÉÉ ÉÉ ÇòiÉ PÉähªÉÉiÉ ªÉä<Ç±É : {É ÆúiÉÖ, úévªé ÉɺÉxÉɺÉ, Eåòpù ºÉ úeòé úsªéé ÉÉÊvÉEò úhééuùé äú PÉähªÉÉiÉ +ɱÉ䱪ÉÉ ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéä ÉÉ ÇòiÉ (ºÉÒ<Ç]õÒ) Ênù±ªÉÉ VÉÉhÉÉ ªÉÉ + ÉÉ É Éä ÉɱÉÉ ÉÉxªÉiÉÉ näùiéé näù<ç±é. (5) EòIÉɺÉ, Ê ÉʽþiÉ Eò úhªééié ªÉäiÉÒ±É +ºÉä +ÊvÉEòÉ ú +ºÉiÉÒ±É +ÉÊhÉ iééä EòIÉ Ê ÉʽþiÉ Eò úhªééié ªÉä<Ç±É + ÉÉ úòiéòxéä + ÉÒ EòɪÉæ {ÉÉ ú {ÉÉb Ò±É +ÉÊhÉ {É úòiéé +ɪÉÉäÊVÉiÉ Eò úò±é. (6) EòIÉ, ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé (ºÉÒ<Ç]õÒ) +É É ªÉEò iéò MÉÉä{ÉxÉÒªÉiÉÉ úéjéúxé, =ÊSÉiÉ úòiéòxéä +ɪÉÉäÊVÉiÉ Eò úhªéésªéé ºÉÆ ÉÆvÉÉiÉ ºÉ ÉÇ ÊxÉhÉÇªÉ PÉä<DZÉ. iééä EòIÉ, {É úòiéeò, ÉÚ±ªÉ ÉÉ{ÉEò, ÊxɪÉÉ ÉEò ªÉÉÆSÉÒ ÊxɪÉÖCiÉÒ Eò úò±é +ÉÊhÉ {É úòiééæséä +ɪÉÉäVÉxÉ, ÉÚ±ªÉ ÉÉ{ÉxÉ É ÊxÉEòɱÉÉSÉÒ ÉÊGòªÉÉ ªÉÉƺÉÉ`öÒ +É É ªÉEò iéä ºÉÉì}]õ Éä+ ú Ê ÉEòʺÉiÉ Eò úhªéésªéé EòÉ ÉÊMÉ úòºéé`öò ªÉCiÉÓSÉÒ ÊxɪÉÖCiÉÒ Eò úò±é +ÉÊhÉ iéºéäsé +ÉìxɱÉÉ<ÇxÉ ËEò ÉÉ +Éì ò±éé<çxé {É úòiéé +ɪÉÉäÊVÉiÉ Eò úhªééºéé`öò +É É ªÉEò iªéé ºÉä ÉÉ {ÉÖ ú É`öÉnùÉ úéæséò ÊxɪÉÖCiÉÒ Eò úò±é +ÉÊhÉ Ê ÉÊ ÉvÉ nùºiébä ÉVÉ, <iªéénùóséò Uô{ÉÉ<Ç Eò úò±é. ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé PÉähªÉÉ ÉÒ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ºÉ ÉÇ EòÉ ÉEòÉVÉÉSÉÒ +Æ É±É ÉVÉÉ ÉhÉÒ Eò úhªééºéé`öò Ê ÉkÉÒªÉ +ÊvÉEòÉ úéæséé ÉÉ{É ú Eò úò±é. (7) ºÉƺlÉÉi ÉEò EòÉä]õÉ ÉMɳÚýxÉ ÉiªÉäEò VÉÉMÉä É úò±é É Éä É ½þÉ, úévªéésªéé +É úiéhé vééä úhééºé +véòxé úé½úþxé, EåòpùÒ ÉÚiÉ É Éä É ÉÊGòªÉäuùÉ äú +xéöºé úhªééié +ɱÉ䱪ÉÉ ºÉÉ ÉÉ<ÇEò {É úòiéä ÉvªÉä ºÉÆ{ÉÉÊnùiÉ Eäò±É䱪ÉÉ MÉÖhÉ ÉkÉäSªÉÉ +ÉvÉÉ úúä näùhªééié ªÉä<Ç±É : {É ÆúiÉÖ, ªÉÉ ÉèIÉÊhÉEò ɹÉÉÇEòÊ úiéé PÉähªÉÉiÉ ªÉähÉÉ ªÉÉ EåòpùÒ ÉÚiÉ É Éä É ÉÊGòªÉäºÉ ªÉÉ {ÉÉä]õ-Eò±É ÉÉiÉÒ±É EòÉähÉiÉÒ½þÒ MÉÉä¹]õ ±ÉÉMÉÚ ½þÉähÉÉ ú xéé½þò. ÉEò úhé SÉÉ ú ÉÖ±EòÉSÉä Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉ 11. (1) ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉx ɪÉä ÉnùÉxÉ Eò úhªééié +ɱÉ䱪ÉÉ +ÊvÉEòÉ úéæséé ÉÉ{É ú Eò úhªééºéé`öò É xéä ÉÚxÉ Ênù±Éä±ÉÒ EòɪÉæ {ÉÉ ú {ÉÉb hªééºéé`öò ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé ½þhÉÚxÉ +Éä³ýJɱÉä VÉÉhÉÉ äú BEò ÉÉÊvÉEò úhé +ºÉä±É. (2) úévªé ÉɺÉxÉɺÉ, úévé{éjééiéò±é +ÊvɺÉÚSÉxÉäuùÉ äú, {ÉÉä]õ-Eò±É É (1) +x ɪÉä ÉÉÊvÉEò úhé PÉÊ]õiÉ Eò úiéé ªÉä<DZÉ. =CiÉ ÉÉÊvÉEò úhé ½äþ, ={É úéäcié xéé ÉÉSÉÉ BEò ÊxÉMÉ É ÊxÉEòÉªÉ +ºÉä±É, iªééºé +JÉÆb {É Æú{É úé É ºÉÉ ÉÉ<ÇEò ÉÉä½þÉä ú +ºÉä±É +ÉÊhÉ iªééºé VÉÆMÉ É É ºlÉÉ É + ÉÉ nùéäx½þò½þò ÉEòÉ úsªéé ÉÉ±É ÉkÉÉ ºÉÆ{ÉÉÊnùiÉ Eò úhªééséé, iéò véé úhé Eò úhªééséé +ÉÊhÉ ÊiÉSÉÉ Ê ÉÊxɪÉÉäMÉ Eò úhªééséé +ÉÊhÉ ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ÉªÉÉäVÉxÉɺÉÉ`öÒ +É É ªÉEò iªéé ºÉ ÉÇ MÉÉä¹]õÒ Eò úhªééséé +ÊvÉEòÉ ú +ºÉä±É +ÉÊhÉ iªéésªéé Ê É ûrù ËEò ÉÉ iªéésªéé xéé ÉÉxÉä nùé ÉÉ nùéjé±é Eò úiéé ªÉä<DZÉ. (3) ÉÉÊvÉEò úhé ½äþ {ÉÖføÒ±É ªÉCiÉÓSÉä Ê É³ÚýxÉ ÉxɱÉä±Éä +ºÉä±É,---- (Eò) =SSÉ xªééªéé±éªééséé ºÉä ÉÉÊxÉ ÉÞkÉ xªééªéévéò É ËEò ÉÉ ÉɺÉxÉÉSÉÉ... +vªéié ÉÖJªÉ ºÉÊSÉ É nùvééçséé ºÉä ÉÉÊxÉ ÉÞkÉ +ÊvÉEòÉ úò (JÉ) Ê ÉtÉ{ÉÒ`öÉSÉÉ EÖò±ÉMÉÖ ü ½þhÉÚxÉ EòÉ É Eäò±Éä +ºÉä±É +ºÉÉ... ºÉnùºªÉ JªÉÉiÉxÉÉ É Ê ÉIÉhÉiÉYÉ (MÉ) nù½þé ɹÉÉȽÚþxÉ Eò ÉÒ xéºéä±é <iécªéé EòɱÉÉ ÉvÉÒºÉÉ`öÒ ÉÉ úiéòªé... ºÉnùºªÉ ºÉxÉnùÒ ±ÉäJÉÉ{ÉÉ±É ºÉƺlÉäSÉÉ ºÉnùºªÉ +ºÉä±É +ºÉÉ xéé ÉÉÆÊEòiÉ ºÉxÉnùÒ ±ÉäJÉÉ{ÉɱÉ

9 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò (PÉú) nù½þé ɹÉÉȽÚþxÉ Eò ÉÒ xéºéä±é <iécªéé EòɱÉÉ ÉvÉÒºÉÉ`öÒ ÉÉ úiéòªé... ºÉnùºªÉ ªÉªÉ +ÉÊhÉ {ÉÊ ú ªÉªÉ ±ÉäJÉÉ ºÉƺlÉäSÉÉ ºÉnùºªÉ +ºÉ±Éä±ÉÉ +ºÉÉ xéé ÉÉÆÊEòiÉ {ÉÊ ú ªÉªÉ ±ÉäJÉÉ{ÉÉ±É ËEò ÉÉ ÉJªÉÉiÉ +léçiéyé (Ró) ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò Ê ÉIÉhÉ IÉäjÉÉiÉÒ±É xéé ÉÉÆÊEòiÉ iéyé... ºÉnùºªÉ (SÉ) EÖò±ÉºÉÊSÉ É, ɽþÉ úé¹]åõ +É úéämªé Ê ÉYÉÉxÉ Ê ÉtÉ{ÉÒ`,ö xééê ÉEò... ºÉnùºªÉ (Uô) ºÉÆSÉɱÉEò, iéæjé Ê ÉIÉhÉ... ºÉnùºªÉ (VÉ) ºÉÆSÉɱÉEò, =SSÉ Ê ÉIÉhÉ... ºÉnùºªÉ (ZÉ) ɽþÉ úé¹]åõ EÞò¹ÉÒ Ê ÉIÉhÉ É ºÉÆ ÉÉävÉxÉ {ÉÊ ú¹énù ªÉÉSÉÉ ºÉnùºªÉ-ºÉÊSÉ É... ºÉnùºªÉ (\É) ºÉ½þ ºÉÊSÉ ÉÉSªÉÉ nùvééç{éäiéé Eò ÉÒ nùvééçséé xéºéä±é +ºÉÉ... ºÉÊSÉ É. úévªé ÉɺÉxÉÉSÉÉ +ÊvÉEòÉ úò (4) {ÉÉä]õ-Eò±É É (3) SªÉÉ JÉÆb (Eò), (JÉ), (MÉ), (PÉ) É (Ró) JÉɱÉÒ±É +vªéiééséò É ºÉnùºªÉÉÆSÉÒ ÊxɪÉÖCiÉÒ ÉɺÉxÉÉEòbÚ xé Eò úhªééié ªÉä<DZÉ. (5) EòÉähÉiªÉɽþÒ JÉÉVÉMÉÒ +xéönùéêxéié ËEò ÉÉ Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉä ÉÒ ºÉ½þªÉÉäMÉÒ +ºÉ±Éä±ÉÒ EòÉähÉiÉÒ½þÒ ªÉCiÉÒ, ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséò ºÉnùºªÉ ½þÉähªÉÉºÉ {ÉÉjÉ +ºÉhÉÉ ú xéé½þò. (6) úévªé ÉɺÉxÉÉSªÉÉ ÉiÉä, ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéésªéé BJÉÉtÉ ºÉnùºªÉÉSÉä EòÉähÉiÉä½þÒ EÞòiªÉ + ÉÉä ÉxÉÒªÉ +ºÉä±É ié ú, iééä ÉÉÊvÉEò úhééséé ºÉnùºªÉ +ºÉhªÉÉSÉä ÉÆnù ½þÉä<DZÉ. (7) +vªéié ½þÉ, ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéésªéé Éè`öEòÒSÉä +vªéié{énù ÉÚ¹É ÉÒ±É +ÉÊhÉ ÉÉÊvÉEò úhéé±éé, iªééºé ªÉÉäMªÉ ÉÉ]äõ±É + ÉÒ Ê ÉÊxÉªÉ ÉÉÆuùÉ äú +É{ɱÉÒ º ÉiÉ:SÉÒ EòɪÉÇ{ÉrùùiÉÒ +xéöºé úiéé ªÉä<DZÉ. (8) ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséò EòÉähÉiÉÒ½þÒ EÞòiÉÒ ËEò ÉÉ EòɪÉÇ ÉɽþÒ ½þÒ, Eäò ɳý iªééié EòÉähÉiÉä½þÒ Ê úcié {Énù +ºÉ±ªÉÉSªÉÉ ËEò ÉÉ iªéésªéé úséxéäié EòÉähÉiÉɽþÒ nùéä¹é +ºÉ±ªÉÉSªÉÉ EòÉ úhéé ÉÖ³äý + ÉèvÉ +ºÉ±ªÉÉSÉä ÉÉxɱÉä VÉÉhÉÉ ú xéé½þò. 12. ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséé +vªéié É ºÉnùºªÉ ªÉÉÆSªÉÉ {ÉnùÉ ÉvÉÒSªÉÉ É ºÉä ÉÉ ÉiÉÕSªÉÉ ÉÉ ÉiÉÒiÉ Eò±É É 8 SªÉÉ ié úiéönùò, ªÉÉäMªÉ iªéé äò ú òé úéæºé½þ ±ÉÉMÉÚ +ºÉiÉÒ±É. ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséé +vªéié É ºÉnùºªÉ ªÉÉÆSÉÉ {ÉnùÉ ÉvÉÒ É iªééæsªéé ºÉä ÉÉ ÉiÉÔ SÉÉ É½þÉ (1) ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé, {ÉÖføÒ±É EòɪÉæ {ÉÉ ú {ÉÉb Ò±É :----- (BEò) Eò±É É 15 ÉvªÉä Ê ÉÊxÉÌnù¹]õ Eäò±É䱪ÉÉ PÉ]õEòÉÆSªÉÉ +ÉvÉÉ äú, Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉÆxÉÒ +ÉEòÉ ú±é䱪éé ÉÖ±EòÉSÉä ÉÉVÉ ÉÒ{ÉhÉ ÊxÉvÉÉÇÊ úié Eò úhéä ; +ÉÊhÉ É½þÉ úé¹]åõ ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉ (EìòÊ{É]äõ ÉxÉ òò PÉähªÉÉºÉ ÉÊiÉ ÉÆvÉ) +ÊvÉÊxÉªÉ É, 1987 ªÉÉSªÉÉ Eò±É É 2 SªÉÉ JÉÆb (+) SªÉÉ +lééèiéméçié + ÉÉ úòiéòxéä +ÉEòÉ ú±éä±éä ÉÖ±Eò ½äþ, xé äòjééä úò ËEò ÉÉ EìòÊ{É]äõ ÉxÉ ÉÖ±Eò +ÉEòÉ úhéò ½þhÉÚxÉ ºÉ ÉVɱÉä VÉÉhÉÉ ú xéé½þò ËEò ÉÉ EòºÉä ªÉÉSÉÒ {Éb iéé³ýhéò Eò úhéä ; (nùéäxé) Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉÆSªÉÉ ÉÖ±EòÉSªÉÉ ÉºiÉÉ ÉÉÆSÉÒ UôÉxÉxÉÒ É {Éb iéé³ýhéò Eò úhéä +ÉÊhÉ iªééæxéé +ÆÊiÉ ÉiÉ: ÉÉxªÉiÉÉ näùhéä ; (iéòxé) {ÉɪÉÉ ÉÚiÉ ºÉÉäªÉÒ É ºÉÖÊ ÉvÉÉ ªÉÉÆSªÉÉ {Éb iéé³ýhéòºéé`öò ªÉÆjÉhÉÉ Ê ÉEòʺÉiÉ Eò úhéä +ÉÊhÉ + ÉÉ ºÉÉäªÉÒ É ºÉÖÊ ÉvÉÉ ªÉÉÆSÉÒ {Éb iéé³ýhéò Eò úhéä ; (SÉÉ ú) ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ºÉ ÉÖÊSÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhéésªéé +ÊxÉ ÉɪÉÇ ÉÉMÉÇnù ÉÇEò iék ÉÉÆxÉÖºÉÉ ú Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉƺÉÉ`öÒ, ÉÊiÉ Ê ÉtÉlªÉÉÇ ÉÉMÉä Eò úé ɪÉÉSÉÉ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò ÉÊxɽþÉªÉ +É É ªÉEò iééä JÉSÉÇ ÊxÉvÉÉÇÊ úié Eò úhªééºéé`öò, ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééºé ªÉÉäMªÉ ÉÉ]äõ±É + ÉÉ EòɱÉÉÆiÉ úéxéä, ºÉÆ ÉÉävÉxÉ + ªÉÉºÉ ½þÉiÉÒ PÉähÉä ; +ÉÊhÉ ({ÉÉSÉ) ʽþiɺÉÆ ÉÆÊvÉiÉ PÉ]õEòÉÆSªÉÉ iégòé úóséä ÊxÉ ÉÉ úhé Eò úhªééºéé`öò ={ÉÉªÉ ªÉÉäVÉhÉä. ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséò EòɪÉæ, +ÊvÉEòÉ ú É EòɪÉÇ{ÉrùiÉÒ. ÉÉMÉ SÉÉ ú

10 10 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò 1937 (2) {ÉÉä]õ-Eò±É É (1) +x ɪÉä, +É{ɱÉÒ EòɪÉæ {ÉÉ ú {ÉÉb iééxéé, ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééºé, {ÉÖføÒ±É +ÊvÉEòÉ ú +ºÉiÉÒ±É :---- (BEò) ÉÖ±EòÊ É¹ÉªÉEò ɺiÉÉ ÉÉÆSÉÒ UôÉxÉxÉÒ É {Éb iéé³ýhéò Eò úhéä É iªééæxéé +ÆÊiÉ ÉiÉ: ÉÉxªÉiÉÉ näùhéä ; (nùéäxé) Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉÆ ÉvÉÒ±É {ÉɪÉÉ ÉÚiÉ ºÉÉäªÉÒ, ºÉÖÊ ÉvÉÉ ªÉÉÆSÉÒ {Éb iéé³ýhéò Eò úhªééºéé`öò ªÉÆjÉhÉÉ Ê ÉEòʺÉiÉ Eò úhéä É + ÉÉ ºÉÉäªÉÒ É ºÉÖÊ ÉvÉÉ ªÉÉÆSÉÒ {Éb iéé³ýhéò Eò úhéä ; (iéòxé) ʽþiɺÉÆ ÉÆÊvÉiÉ PÉ]õEòÉÆSªÉÉ iégòé úóséä ÊxÉ ÉÉ úhé Eò úhéä. (3) {ÉÉä]õ-Eò±É Éä (1) +ÉÊhÉ (2) ªÉÉÆ ÉvªÉä EòɽþÒ½þÒ +ÆiÉ ÉÚÇiÉ +ºÉ±Éä ié úò½þò, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ÉÉ Æú ÉÉSªÉÉ ÊnùxÉÉÆEòÉºÉ +κiÉi ÉÉiÉ +ºÉ±Éä±ÉÒ ÉÖ±Eò ÊxɪÉÆjÉhÉ ºÉÊ ÉiÉÒ ½þÒ, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉJÉɱÉÒ±É ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé ªÉlÉÉäÊSÉiÉÊ úiªéé PÉÊ]õiÉ Eò úhªééié ªÉä<ÇiÉÉä{ɪÉÈiÉ + ÉÉ ÉÉÊvÉEò úhéésªéé +ÊvÉEòÉ úéæséé ÉÉ{É ú Eò úhªééséä SÉɱÉÚ `äö ÉÒ±É. (4) ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééºé, iªééséò EòɪÉæ {ÉÉ ú {ÉÉb hªééºéé`öò +ÉÊhÉ ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉJÉɱÉÒ±É EòÉähÉiÉÒ½þÒ SÉÉèEò ÉÒ Eò úhªéésªéé ɪÉÉäVÉxÉÉlÉÇ, iªéé±éé {ÉÖføÒ±É ÉÉ ÉÓºÉÆ ÉÆvÉÉiÉÒ±É nùé ªÉÉSÉÒ xªééªésééèeò ÉÒ Eò úiééxéé, Ênù ÉÉhÉÒ ÉÊGòªÉÉ ºÉÆʽþiÉÉ, x ɪÉä Ênù ÉÉhÉÒ xªééªéé±éªéé±éé +ºÉ±Éä±Éä ºÉ ÉÇ +ÊvÉEòÉ ú +ºÉiÉÒ±É :---- (BEò) EòÉähÉiªÉɽþÒ ºÉÉIÉÒnùÉ úé±éé ºÉ ÉxºÉ {ÉÉ`ö ÉÚxÉ ={ÉκlÉiÉ úé½þhªééºé ÉÉMÉ {ÉÉb héä +ÉÊhÉ iªééséò É{ÉlÉä É ú ié{ééºéhéò Eò úhéä ; (nùéäxé) EòÉähÉiªÉɽþÒ nùºiébä ÉVÉÉSÉÉ ÉÉävÉ PÉähÉä É iééä ºÉÉnù ú Eò úhéä ; (iéòxé) É{ÉlÉ{ÉjÉÉǼ É ú {ÉÖ úé ÉÉ º ÉÒEòÉ úhéä ; (SÉÉ ú) ºÉÉIÉÒnùÉ úéæsªéé ié{ééºéhéòºéé`öò +ɪÉÉäMÉ{ÉjÉ EòÉføhÉä. (5) ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééºé, Ê ÉtÉlªÉÉÈEòbÚ xé ɺÉÚ±É Eäò±É䱪ÉÉ ÉÖ±EòÉSªÉÉ iéö±éxéäié Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉÆxÉÉ {ÉÖ úê ɱÉ䱪ÉÉ {ÉɪÉÉ ÉÚiÉ ºÉÉäªÉÒ É ºÉÖÊ ÉvÉÉÆSÉÒ {Éb iéé³ýhéò Eò úhªééeòê úiéé +ÊvÉEòÉ ªÉÉÆSÉÒ SÉÉèEò ÉÒ ºÉÊ ÉiÉÒ xéä ÉiÉÉ ªÉä<Ç±É SÉÉ 5. ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééxéä +xéöºé úé ɪÉÉSÉÒ EòɪÉÇ{ÉrùùiÉÒ. 14. (1) ÉÖ±Eò ºÉÆ úséxéäséé ÉÉVÉ ÉÒ{ÉhÉÉ ÊxÉvÉÉÇÊ úié Eò úiééxéé, {ÉÖføÒ±É ié úiéönùò ±ÉÉMÉÚ +ºÉiÉÒ±É :---- (Eò) Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉäSÉä ªÉ ÉºlÉÉ{ÉxÉ, ÉÉMÉÒ±É Ê ÉkÉÒªÉ É¹ÉÉÇSÉä ±ÉäJÉÉ{É úòêiéié ±ÉäJÉä, SÉɱÉÚ Ê ÉkÉÒªÉ É¹ÉÉÇSªÉÉ ºÉÆ ÉÆvÉÉiÉÒ±É ÉºiÉÉÊ ÉiÉ +léçºéæeò±{é +ÉÊhÉ ºÉÆ Érùù +Ê É±ÉäJÉ É {ÉÖ úé Éä ªÉÉƺɽþ ɺiÉÉÊ ÉiÉ ÉÖ±EòÉSÉÉ ié{é ÉÒ±É, ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééeòbä, +ÉvÉÒSªÉÉ ÉèIÉÊhÉEò ɹÉÉÇSªÉÉ 31 +ÉìC]õÉä É úsªéé +ÉiÉ, iªéésªéé ÉÉxªÉiÉäºÉÉ`öÒ ºÉÉnù ú Eò úò±é ; (JÉ) ÉÉÊvÉEò úhééxéä Ê ÉÊxÉÌnù¹]õ Eäò±É䱪ÉÉ EòÉ±É ÉªÉÉÇnäùiÉ ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééeòbä ÉÖ±EòÉ ÉvªÉä ÉÉfø Eò úhªéésªéé ºÉÖvÉÉ úhéäºéé`öòséé ɺiÉÉ É ºÉÉnù ú Eäò±ÉÉ xéºéä±é iªéé Éä³ýÒ, ÉÉÊvÉEò úhééxéä ÉÉxªÉiÉÉ Ênù±Éä±ÉÒ +ÉÊhÉ ÉÉMÉÒ±É ÉèIÉÊhÉEò ɹÉÉÇ ÉvªÉä ±ÉÉMÉÚ +ºÉ±Éä±ÉÒ ÉÖ±Eò ºÉÆ úséxéé {ÉÖfäø ±ÉÉMÉÚ úé½þò±é ; (MÉ) ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé, ºÉÉnù ú Eäò±É䱪ÉÉ ÉºiÉÉ ÉÉÆSÉÒ UôÉxÉxÉÒ Eò úhªééeòê úiéé BEò º ÉiÉÆjÉ UôÉxÉxÉÒ EòIÉ ºlÉÉ{ÉxÉ Eò úò±é ; (PÉ) ºÉ ÉÇ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ PÉ]õEòÉÆSÉÉ Ê ÉSÉÉ ú Eäò±ªÉÉxÉÆiÉ ú, ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé, ɺiÉÉÊ ÉiÉ ÉÖ±EòÉSÉÉ ié{é ÉÒ±É ÉÉ{iÉ ZÉɱªÉÉSªÉÉ ÊnùxÉÉÆEòÉ{ÉɺÉÚxÉ BEò Éä ÉÒºÉ Ênù ɺÉÉÆSªÉÉ EòɱÉÉ ÉvÉÒSªÉÉ +ÉiÉ ÉÖ±EòɱÉÉ ÉÉxªÉiÉÉ näù<ç±é +ÉÊhÉ + ÉÉ ÉEòÉ äú ÉÉxªÉiÉÉ Ênù±É䱪ÉÉ ÉÖ±EòÉSÉÉ ié{é ÉÒ±É Eò³ý ÉÒ±É ; (Ró) VÉ ú ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééxéä ÉÉxªÉiÉÉ Ênù±Éä±Éä ÉÖ±Eò, Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉä±ÉÉ º ÉÒEòɪÉÇ xéºéä±é ié ú, iªéé ºÉƺlÉäºÉ, ÉÖ±EòÉSÉÉ ié{é ÉÒ±É Eò³ýÊ É±ªÉÉSªÉÉ ÊnùxÉÉÆEòÉ{ÉɺÉÚxÉ {ÉÆvÉ úé Ênù ɺÉÉÆSªÉÉ +ÉiÉ, ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééeòbä, iªéésªéé ÊxÉhÉǪÉÉSªÉÉ {ÉÖxÉÌ É±ÉÉäEòxÉɺÉÉ`öÒ ºÉÊ ÉºiÉ ú EòÉ úhééæºé½þ {ÉÖxÉÌ É±ÉÉäEòxÉ +VÉÇ ºÉÉnù ú Eò úiéé ªÉä<DZÉ. ÉiªÉäEò ɹÉÉÇSªÉÉ 31 ÉÉSÉÇ{ÉÚ ÉÔ + ÉÉ {ÉÖxÉÌ É±ÉÉäEòxÉ +VÉÉÇ É ú ÊxÉhÉÇªÉ PÉähÉä ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééºé ÉÆvÉxÉEòÉ úeò +ºÉä±É +ÉÊhÉ iªééxéöºéé ú ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ºÉƺlÉä±ÉÉ iªééséé ÊxÉhÉÇªÉ Eò³ý ÉÒ±É ; (SÉ) ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò hééºé, iªééºé ªÉÉäMªÉ ÉÉ]äõ±É + ÉÒ, ÉÖ±EòÊ É¹ÉªÉEò ɺiÉÉ ÉÉÆSÉÒ UôÉxÉxÉÒ +ÉÊhÉ iégòé ú ÊxÉ ÉÉ úhé ªÉÆjÉhÉäºÉÆ ÉÆvÉÒSÉÒ +É{ɱÉÒ EòɪÉÇ{ÉrùùiÉÒ Ê ÉʽþiÉ Eò úiéé ªÉä<DZÉ.

11 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò (2) ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéésªéé ÊxÉhÉǪÉÉSªÉÉ +véòxé úé½úþxé, ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉɺÉ, ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééeòbú xé Ê ÉÊ É¹]õ ÉèIÉÊhÉEò ɹÉÉÇSÉä +ÆÊiÉ É ÊxÉvÉÉÇ úhé Eò úhªééié ªÉä<Ç{ɪÉÈiÉ, +ÆiÉÊ ú É ËEò ÉÉ, ªÉlÉÉκlÉÊiÉ, iénùléç ÉÖ±Eò MÉÉä³ýÉ Eò úhªééséä º ÉÉiÉÆjªÉ +ºÉä±É. (3) ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé, VªÉÉ ÉÒ¹ÉÉÇJÉɱÉÒ ÉÖ±Eò +ÉEòÉ ú±éä VÉÉ<Ç±É + ÉÒ Ê ÉÊ ÉvÉ ÉÒ¹Éæ xé ÉÚnù Eò úò±é. (4) ÉiªÉäEò Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉÉ, ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééxéä ÉÉxªÉiÉÉ Ênù±Éä±Éä {ÉÉ`ö Gò ÉÊxɽþÉªÉ ÉÖ±Eò +É{ɱªÉÉ ºÉÚSÉxÉÉ ò±éeòé É ú +ÉÊhÉ +É{ɱªÉÉ ºÉÆEäòiɺlɳýÉ É ú É úé`öò É <ÆOÉVÉÒ ÉvªÉä ÉnùÌ ÉiÉ Eò úò±é. {É ÆúiÉÖ, ÉÉʹÉEò +±{ɺÉÆJªÉÉEò ºÉƺlÉÉÆSªÉÉ ÉÉ ÉiÉÒiÉ, + ÉÒ ºÉƺlÉÉ VªÉÉ +±{ɺÉÆJªÉÉEò ÉɹÉä ÉÒ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ +ºÉä±É iªéé +±{ɺÉÆJªÉÉEò ÉɹÉäiɽþÒ iéä ÉÖ±Eò ÉnùÌ ÉiÉ Eò úò±é +ÉÊhÉ iéä Ê ÉtÉlÉÔ É ºÉƺlÉÉ ªÉÉÆSªÉÉ É ú ÉÆvÉxÉEòÉ úeò +ºÉä±É. (5) EòÉähÉiÉÒ½þÒ ºÉƺlÉÉ, BJÉÉtÉ Ê ÉtÉlªÉÉÈEòbÚ xé BEòÉ ÉèIÉÊhÉEò ɹÉÉÇiÉ BEòÉ É¹ÉÉÇSªÉÉ ÉÖ±EòÉ{ÉäIÉÉ +ÊvÉEò ÉÖ±Eò ɺÉÚ±É Eò úhéé ú xéé½þò +ÉÊhÉ BJÉÉtÉ ÉèIÉÊhÉEò ɹÉÉÇiÉ BEòÉ É¹ÉÉÇ{ÉäIÉÉ +ÊvÉEò ɺÉÚ±É Eäò±Éä±Éä ÉÖ±Eò ½äþ, EìòÊ{É]äõ ÉxÉ òò +ºÉ±ªÉÉSÉÉ +léç ±ÉÉ ÉhªÉÉiÉ ªÉä<Ç±É +ÉÊhÉ + ÉÒ ºÉƺlÉÉ ÊiÉSªÉÉÊ É ûrùù EòɪÉÇ ÉɽþÒ Eäò±ÉÒ VÉÉhªÉÉºÉ {ÉÉjÉ +ºÉä±É. (6) ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééxéä ÉÉxªÉ Eäò±Éä±Éä É Eò³ýÊ É±Éä±Éä ÉÖ±Eò, iªéé ÉèIÉÊhÉEò ɹÉÉÇiÉ iªéé Ê ÉxÉÉ- +xéönùéêxéié ºÉƺlÉäiÉ É Éä É PÉähÉÉ ªÉÉ = Éänù ÉÉ úésªéé ÉÉ ÉiÉÒiÉ ±ÉÉMÉÚ +ºÉä±É +ÉÊhÉ iªééié, ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ºÉƺlÉäiÉÒ±É + ÉÉ Ê ÉtÉlªÉÉÇSÉÉ {ÉÉ`ö Gò É {ÉÚhÉÇ ½þÉä<Ç{ɪÉÈiÉ ºÉÖvÉÉ úhéé Eò úhªééié ªÉähÉÉ ú xéé½þò : {É ÆúiÉÖ, Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉäºÉ, ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéésªéé {ÉÚ ÉÇ ÉÉxªÉiÉäxÉä, Eò úéæ ÉvÉÒ±É ºÉÖvÉÉ úhéé, ÊxɪÉÊ ÉiÉ JÉSÉÉÇ ÉvÉÒ±É +SÉÉxÉEò äò ú Énù±É, <iªéénùò EòÉ úhééºié É, nöùºé ªÉÉ ËEò ÉÉ xéæié úsªéé ɹÉÉÈSªÉÉ ÉÖ±EòÉ ÉvªÉä ºÉÖvÉÉ úhéé Eò úiéé ªÉä<DZÉ. 15. ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhé, {ÉÖføÒ±É PÉ]õEò Ê ÉSÉÉ úéié PÉä>ðxÉ, ÉiªÉäEò ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò É ËEò ÉÉ {ÉÉ`ö Gò ÉÉÆSªÉÉ MÉ]õÉSªÉÉ ºÉÆ ÉÆvÉÉiÉ ÉiªÉäEò Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉäxÉä ɺiÉÉÊ ÉiÉ Eäò±É䱪ÉÉ ÉÖ±Eò ºÉÆ úséxéäséé ÉÉVÉ ÉÒ{ÉhÉÉ ÊxÉvÉÉÇÊ úié Eò úò±é,---- (BEò) ºÉƺlÉäSÉä Ê`öEòÉhÉ (xéémé úò ËEò ÉÉ OÉÉ ÉÒhÉ) ; (nùéäxé) VÉÊ ÉxÉÒSÉÒ É < ÉÉ úiéòséò ËEò ÉiÉ ; (iéòxé) ºÉ ÉÖÊSÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhééeòbú xé Ê ÉÊxÉÌnù¹]õ Eò úhªééié ªÉä<Ç±É iªéé É ÉÉhÉä, +É É ªÉEò iªéé ÊEò ÉÉxÉ +ÊxÉ ÉɪÉÇ {ÉɪÉÉ ÉÚiÉ ºÉÉäªÉÒ ËEò ÉÉ ºÉÖÊ ÉvÉÉ ; (SÉÉ ú) ºÉ ÉÖÊSÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhéésªéé ÉÉMÉÇnù ÉÇEò iék ÉÉÆxÉÖºÉÉ ú +ÊxÉ ÉɪÉÇ xéºé±é䱪éé ºÉÖÊ ÉvÉÉ É ºÉÉäªÉÒ ªÉÉǼ É úò±é ɺiÉÉÊ ÉiÉ JÉSÉÇ ËEò ÉÉ Eäò±Éä±ÉÉ JÉSÉÇ ; ({ÉÉSÉ) ºÉ ÉÖÊSÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhéésªéé Ê ÉʽþiÉ É ÉÉhÉEòÉÆxÉÖºÉÉ ú ÊxɪÉÊ ÉiÉ úòiªéé ÊxɪÉÖCiÉ Eäò±É䱪ÉÉ +½ÇþiÉÉ ÉÉ{iÉ Ê ÉIÉEò É Ê ÉIÉEäòiÉ ú Eò ÉÇSÉÉ úò ÉMÉÉÇSÉÒ ={É±É vé ºÉÆJªÉÉ ; (ºÉ½þÉ) Ê ÉIÉEò É Ê ÉIÉEäòiÉ ú Eò ÉÇSÉÉ úò ÉMÉÉÇSªÉÉ Ê ÉʽþiÉ ÉäiÉxÉÉǼ É úò±é JÉSÉÇ ; (ºÉÉiÉ) É ÉɺÉxÉ É {ÉÊ ú úiéhé ªÉÉǼ É úò±é JÉSÉÇ ; (+É`ö) ºÉƺlÉäEòbÚ xé SÉɱÉÊ ÉhªÉÉiÉ ªÉähÉÉ ªÉÉ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò ÉÉSªÉÉ Ê É Éä¹É ºÉÆnù ÉÉǺɽþ iªéé ºÉƺlÉäSÉÒ ÉÞrùùÒ É Ê ÉEòÉºÉ ªÉɺÉÉ`öÒ +É É ªÉEò +ºÉ±Éä±ÉÉ +ÊiÉÊ úcié {ɪÉÉÇ{iÉ +ºÉÉ É½þºÉÚ±É, VÉÉä ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò ÉÉSªÉÉ ËEò ÉÉ {ÉÉ`ö Gò ÉÉÆSªÉÉ MÉ]õÉSªÉÉ ÉèIÉÊhÉEò ɽþºÉÖ±ÉÉSªÉÉ {ÉÆvÉ úé ]õccªééæ{éäiéé +ÊvÉEò xéºéä±é ; (xé>ð) ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò {ÉÉ`ö Gò É SÉɱÉÊ ÉhªÉɺÉÉ`öÒ, ÉɺÉxÉÉEòbÚ xé {ÉÖ úê ÉhªÉÉiÉ +ɱÉ䱪ÉÉ ºÉÉäªÉÒºÉÖÊ ÉvÉÉ VɺÉä ºÉ É±ÉiÉÒSªÉÉ nù úéxéä VÉ ÉÒxÉ ÉÉbä {É]Âõ]õ ÉxÉä näùhéä +ÉÊhÉ iªéésªéé {ÉɪÉÉ ÉÚiÉ ºÉÖÊ ÉvÉÉÆSÉÉ ÉÉ{É ú Eò úhéä ; (nù½þé) ÉkÉÉ ºlÉÉxÉÉÆiÉ úhé PɺÉÉ úé ËEò ÉÉ +Æ ÉnùÉxÉ ÊxÉvÉÒ ; (+Eò úé) < ÉÉ úiéòséä ÉÉbä ËEò ÉÉ ÉÉ{É ú +ÉEòÉ ú ; ÉÖ±Eò ºÉÆ úséäxéäséä ÊxÉvÉÉÇ úhé Eò úhªééºéé`öòséä PÉ]õEò.

12 12 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò 1937 ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééæséé ÊxÉvÉÒ. ±ÉäJÉä `äö ÉhÉä. ±ÉäJÉÉ{É úòiéé. ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééæsªéé EòɪÉÉÇSÉÉ +½þ ÉɱÉ. ÉɺiÉÒ. ( ÉÉ úé) MÉÖhÉ ÉkÉÉ ÉÉføÒºÉÉ`öÒSÉÒ ÉÉäiºÉɽþxÉä, VɺÉä,----- (Eò) {ÉÒBSÉb Ò +½ÇþiÉÉ ªÉɺɽþ Ê ÉtÉ ÉÉJÉÒªÉ {Énù ªÉÉ É iªéé ºÉƺlÉäSÉÒ +ÉÆiÉ ú úé¹]åõòªé VÉxÉÇ±É ÉvÉÒ±É ºÉÆ ÉÉävÉxÉ ÉEòÉ ÉxÉä +ÉÊhÉ nùéjé±é Eäò±Éä±Éä {Éä]Æõ]õ ; (JÉ) Ê ÉtÉlªÉÉÈSÉä Ê ÉtÉ ÉÉJÉÒªÉ ÉÊ ÉIÉhÉ +ÉÊhÉ iªééæséä ºÉä ÉɪÉÉäVÉxÉ ; (MÉ) {ÉÉjÉ EòɪÉÇGò ÉÉÆSÉÒ ËEò ÉÉ ºÉƺlÉäSÉÒ +Êvɺ ÉÒEÞòiÉÒ VɺÉä, BxÉ ÉÒB, BxÉB ÉÒ<Ç]õÒ, xéìeò, <iªéénùò ; (iéä úé) SɱÉxÉ ÉÉføÒSÉÉ nù ú ; (SÉÉènùÉ) ÉÖ±Eò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééeòbú xé ÊxÉvÉÉÇÊ úié Eò úhªééié ªÉä<Ç±É +ºÉÉ, <ié ú EòÉähÉiÉɽþÒ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ PÉ]õEò. 16. (1) ÉiªÉäEò ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséé BEò º ÉiÉÆjÉ ÊxÉvÉÒ +ºÉä±É. (2) =CiÉ ÉÉÊvÉEò úhééæsªéé ÊxÉvÉÓ ÉvªÉä {ÉÖføÒ±É úeò ÉÉÆSÉÉ ºÉ ÉÉ Éä É +ºÉä±É :---- (BEò) JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉäEòbÚ xé näùªé +ºÉ±Éä±Éä ÉÊGòªÉÉ ÉÖ±Eò ; (nùéäxé) `äö ÉÓ É úò±é ªÉÉVÉ ; (iéòxé) úévªé ÉɺÉxÉ, Eåòpù ºÉ úeòé ú +ÉÊhÉ Ê ÉtÉ{ÉÒ`ö +xéönùéxé +ɪÉÉäMÉ É <ié ú ºÉƺlÉÉ ªÉÉÆSªÉÉEòbÚ xé Ê É³ýhÉÉ úò +xéönùéxéä (EòÉähÉiÉÒ½þÒ +ºÉ±ªÉɺÉ). (3) ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééæxéé, ºÉÉ ÉÉ<ÇEò É Éä É {É úòiéé (ºÉÒ<Ç]õÒ) PÉähªÉɺÉÉ`öÒ ÉÊGòªÉÉ ÉÖ±Eò +ÉÊhÉ =CiÉ ÉÉÊvÉEò úhééæeòbú xé Éä³ýÉä Éä³ýÒ `ö ú ÉhªÉÉiÉ ªÉä<Ç±É +ºÉä ÉÖ±Eò ÊxÉÎ SÉiÉÒ <iªéénùò +ÉEòÉ ú +ÉEòÉ úiéé ªÉä<DZÉ. ÉiªÉäEò ɹÉÉÇSÉä ÉÊGòªÉÉ ÉÖ±Eò ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhééæeòbú xé, ÉäiÉxÉ, ÉkÉä, É ÉɺÉEòÒªÉ JÉSÉÇ, ÉÉxÉvÉxÉ, {ÉɪÉÉ ÉÚiÉ MÉ úvéé +ÉÊhÉ iªééæsªéé EòɪÉÉÇSªÉÉ +xéö¹éæmééxéä <ié ú EòÉähÉiÉÒ½þÒ EòÉ Éä <iªéénùóºé½þ, iªééæséé nèùxéæênùxé JÉSÉÇ Ê ÉSÉÉ úéié PÉä>ðxÉ, `ö ú ÉhªÉÉiÉ ªÉä<DZÉ. (4) ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhéä, úé¹]åõòªéòeþòié ÉÄEäòiÉ º ÉiÉÆjÉ ÉÄEò JÉÉiÉä =PÉb iéò±é +ÉÊhÉ iªééiéò±é VÉ ÉÉ úeò ÉÉÆ ÉvÉÚxÉ +É{ɱÉÉ JÉSÉÇ ÉÉMÉ ÉiÉÒ±É. ÉEò úhé {ÉÉSÉ ÉÉÊvÉEò úhééæséä ±ÉäJÉä +ÉÊhÉ +Ê É±ÉäJªÉÉÆSÉä {ÉÊ ú úiéhé. 17. ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéä, Ê ÉʽþiÉ Eò úhªééié ªÉä<Ç±É + ÉÉ xé ÉÖxªÉÉiÉ +É{ɱÉä ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ±ÉäJÉä `äö ÉiÉÒ±É. 18. ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééæsªéé ±ÉäJªÉÉÆSÉÒ, ÉÉ úiééséé ÊxɪÉÆjÉEò É É½þɱÉäJÉÉ{É úòiéeòéeòbú xé ÉiªÉäEò ɹÉÔ ±ÉäJÉÉ{É úòiéé Eò úhªééié ªÉä<Ç±É +ÉÊhÉ iªééséé +½þ ÉɱÉ, iªéésªéé ±ÉMÉiÉxÉÆiÉ ú É úê ÉhªÉÉiÉ ªÉähÉÉ ªÉÉ +ÊvÉ Éä ÉxÉÉiÉ úévªé Ê ÉvÉÉxÉ ÉÆb ³ýÉSªÉÉ nùéäx½þò ºÉ ÉÉMÉÞ½þÉÆ{ÉÖfäø `äö ÉhªÉÉiÉ ªÉä<DZÉ. 19. ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhéä, +ÉvÉÒSªÉÉ Ê ÉkÉÒªÉ É¹ÉÉÇiÉÒ±É EòÉ ÉÉÆSªÉÉ ºÉÆ ÉÆvÉÉiÉÒ±É +É{ɱÉÉ ÉÉ̹ÉEò +½þ ÉÉ±É Ê ÉʽþiÉ Eò úhªééié ªÉä<Ç±É + ÉÉ xé ÉÖxªÉÉiÉ +ÉÊhÉ + ÉÉ ÉÖnùiÉÒiÉ, úévªé ÉɺÉxÉɱÉÉ ºÉÉnù ú Eò úiéò±é +ÉÊhÉ úévªé ÉɺÉxÉ, +ºÉÉ +½þ ÉÉ±É iªéésªéé ±ÉMÉiÉxÉÆiÉ ú É úê ÉhªÉÉiÉ ªÉähÉÉ ªÉÉ +ÊvÉ Éä ÉxÉÉiÉ úévªé Ê ÉvÉÉxÉ ÉÆb ³ýÉSªÉÉ nùéäx½þò ºÉ ÉÉMÉÞ½þÉÆ{ÉÖfäø `äö ÉhªÉÉSÉÒ ªÉ ɺlÉÉ Eò úò±é. ÉEò úhé ºÉ½þÉ ÉɺiÉÒ. 20. (1) EòÉähÉiªÉɽþÒ ªÉCiÉÒxÉä, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ËEò ÉÉ iªééjéé±éò Eäò±É䱪ÉÉ ÊxÉªÉ ÉÉÆSªÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ ié úiéönùóséä =±±ÉÆPÉxÉ Eäò±Éä +ɽäþ +ºÉä, VÉ ú ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééséä ÉiÉ ZÉɱÉä +ºÉä±É ié ú iªééºé, + ÉÉ ªÉCiÉÒ±ÉÉ,---- (Eò) {Éʽþ±ªÉÉ Éä³ýSªÉÉ =±±ÉÆPÉxÉÉ Éqù±É, BEò ±ÉÉJÉ û{éªééæ½úþxé Eò ÉÒ xéºéä±é {É ÆúiÉÖ, {ÉÉSÉ ±ÉÉJÉ û{éªééæ{éªéèié +ºÉÚ ÉEäò±É B ÉføÒ ËEò ÉÉ ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉx ɪÉä ÊxÉvÉÉÇÊ úié Eäò±É䱪ÉÉ ÉÖ±EòÉ{ÉäIÉÉ +ÊvÉEò PÉäiɱÉ䱪ÉÉ úeò ÉäSªÉÉ nöù{{é]õ úeò ÉäB ÉføÒ, ªÉÉ{ÉèEòÒ VÉÒ +ÊvÉEò +ºÉä±É, B ÉføÒ ÉɺiÉÒ É úhªééséä ;

13 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò (JÉ) nöùºé ªÉÉ ËEò ÉÉ xéæié úsªéé =±±ÉÆPÉxÉÉ Éqù±É, nùéäxé ±ÉÉJÉ û{éªééæ½úþxé Eò ÉÒ xéºéä±é {É ÆúiÉÖ, nù½þé ±ÉÉJÉ û{éªééæ{éªéèié +ºÉÚ ÉEäò±É B ÉføÒ ËEò ÉÉ ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉx ɪÉä ÊxÉvÉÉÇÊ úié Eäò±É䱪ÉÉ ÉÖ±EòÉ{ÉäIÉÉ +ÊvÉEò PÉäiɱÉ䱪ÉÉ úeò ÉäSªÉÉ nöù{{é]õ úeò ÉäB ÉføÒ, ªÉÉ{ÉèEòÒ VÉÒ +ÊvÉEò +ºÉä±É, B ÉføÒ ÉɺiÉÒ É úúhªééséä ; ÊxÉnäù É näùiéé ªÉäiÉÒ±É. (2) VÉÉä EòÉähÉÒ, ÉÉÊvÉEò úhééæxéé SÉÖEòÒSÉÒ ÉÉʽþiÉÒ, JÉÉä]äõ É ÉxÉÉ É]õ ±ÉäJÉÉ{ÉÖºiÉEäò, Eò{É]õ{ÉÚhÉÇ nùºiébä ÉVÉ, +ÉÊhÉ iªééºéé újéé +ºÉÉ <ié ú {ÉÖ úé ÉÉ, <iªéénùò näù<ç±é ié ú,---- ÉMÉ iéä EÞòiªÉ òéªétéºéé`öò ËEò ÉÉ ±ÉÉ ÉɺÉÉ`öÒ Eäò±Éä±Éä +ºÉÉä ËEò ÉÉ xéºééä, iªééxéä +{É úévé Eäò±ÉÉ +ºÉ±ªÉÉSÉä ºÉ ÉVɱÉä VÉÉ<Ç±É +ÉÊhÉ iééä +{É úévéêºérùòxéæié ú ºÉ½þÉ ÉʽþxªÉÉÆ{ɪÉÈiÉ +ºÉÚ ÉEäò±É <iécªéé ÉÖnùiÉÒSªÉÉ EòÉ úé ÉɺÉÉSªÉÉ Ê ÉIÉäºÉ {ÉÉjÉ `ö äú±é. (3) {ÉÉä]õ-Eò±É É (2) JÉɱÉÒ±É +{É úévé nùjé±é{ééjé +ºÉä±É. (4) ªÉÉ Eò±É ÉÉx ɪÉä SÉÉèEò ÉÒ ºÉÖ ü +ºÉiÉÉxÉÉSªÉÉ EòɱÉÉ ÉvÉÒiÉ, ÉÉÊvÉEò úhééxéä ÉÉxªÉiÉÉ Ênù±É䱪ÉÉ ÉÖ±EòÉ{ÉäIÉÉ +ÊvÉEò ÉÖ±Eò Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ ºÉƺlÉäxÉä +ÉEòÉ ú±ªééséä +Éfø³ÚýxÉ +ɱªÉɺÉ, +ºÉä ÉÖ±Eò ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ Ê ÉtÉlªÉÉDZÉÉ {É úié Eò úhªééié ªÉä<DZÉ. (5) ÉÉ Æú ÉÉ ú =±±ÉÆPÉxÉ ËEò ÉÉ +ÊxɪÉÊ ÉiÉiÉÉ ZÉɱªÉɺÉ, ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ÉÉÊvÉEò úhééeòbä, + ÉÉ ºÉƺlÉäSªÉÉ xéé ÉÉSÉÒ ºÉƱÉMxÉiÉÉ ËEò ÉÉ ÉÉxªÉiÉÉ EòÉfÚøxÉ PÉähªÉɺÉÉ`öÒ Ê É òé úºé Eò úhªééié ªÉä<DZÉ. (6) VÉä ½þÉ ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉJÉɱÉÒ±É ËEò ÉÉ iªééjéé±éò Eäò±É䱪ÉÉ ÊxÉªÉ ÉÉÆJÉɱÉÒ±É +{É úévé ËEò ÉÉ +ÊxɪÉÊ ÉiÉiÉÉ ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉÉxÉä Eäò±ÉÒ +ºÉä±É iªéé ÉÉ ÉiÉÒiÉ, +ºÉÉ +{É úévé ËEò ÉÉ +ÊxɪÉÊ ÉiÉiÉÉ PÉb ±ÉÒ iªéé Éä³ýÒ ÊVÉSªÉÉEòbä, ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉÉSÉä EòÉ ÉEòÉVÉ SÉɱÉÊ ÉhªÉɺÉÉ`öÒ iªéésé É ÉÉhÉä ªÉ ÉºlÉÉ{ÉxÉɺÉÉ`öÒ ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉÉSÉÉ É ÉÉ ú ½þÉäiÉÉ +ÉÊhÉ VÉÒ ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉÉSÉä EòÉ ÉEòÉVÉ SÉɱÉÊ ÉhªÉÉºÉ ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉÉºÉ VÉ ÉÉ ÉnùÉ ú ½þÉäiÉÒ +ÉÊhÉ iªéé ɪÉÉäVÉxÉɺÉÉ`öÒ ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉÉxÉä iªééæsªéé ÉvÉÚxÉ xéé ÉÊxÉÌnù¹]õ Eäò±Éä±ÉÒ + ÉÒ ÉiªÉäEò ªÉCiÉÒ, iéºéäsé iéä ªÉ ÉºlÉÉ{ÉxÉnäùJÉÒ±É +{É úévéé Éqù±É nùéä¹éò +ºÉ±ªÉÉSÉä ÉÉxÉhªÉÉiÉ ªÉä<Ç±É +ÉÊhÉ iªéésªééê É ûrù EòÉ ú ÉÉ<Ç Eò úhªééié ªÉä<Ç±É É iªééxéöºéé ú iªéé±éé Ê ÉIÉÉ Eò úhªééié ªÉä<Ç±É : {É ÆúiÉÖ, +{É úévé ÊiÉSªÉÉ xéeò³ýié PÉb ±ÉÉ ½þÉäiÉÉ +ÉÊhÉ +ºÉÉ +{É úévé PÉbÚ xéªéä ½þhÉÚxÉ ÊiÉxÉä ªÉÉäMªÉ iéò iéi{é úiéé nùéjéê ɱÉÒ ½þÉäiÉÒ +ºÉä ʺÉrù Eäò±ªÉɺÉ, + ÉÒ EòÉähÉiÉÒ½þÒ ªÉCiÉÒ, ªÉÉ {ÉÉä]õ-Eò±É ÉÉiÉ +ÆiÉ ÉÚÇiÉ +ºÉ±É䱪ÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ MÉÉä¹]õÒ ÉÖ³äý Ê ÉIÉäºÉ {ÉÉjÉ `ö úhéé ú xéé½þò. (7) {ÉÉä]õ-Eò±É É (6) ÉvªÉä EòɽþÒ½þÒ +ÆiÉ ÉÚÇiÉ +ºÉ±Éä ié úò, VÉä ½þÉ ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉJÉɱÉÒ±É ËEò ÉÉ iªééjéé±éò Eäò±É䱪ÉÉ ÊxÉªÉ ÉÉÆJÉɱÉÒ±É BJÉÉnùÉ +{É úévé BJÉÉtÉ ªÉ ɺlÉÉ{ÉxÉÉxÉä Eäò±ÉÉ +ºÉä±É, +ÉÊhÉ iééä +{É úévé ªÉ ÉºlÉÉ{ÉxÉÉSÉÉ EòÉähÉiÉɽþÒ {ÉnùÉÊvÉEòÉ úò, +ÊvÉEòÉ úò ËEò ÉÉ Eò ÉÇSÉÉ úò ªÉÉÆSªÉÉ ºÉÆ ÉiÉÒxÉä ËEò ÉÉ iªééxéä EòÉxÉÉb Éä³ýÉ Eäò±ªÉÉ ÉÖ³äý ËEò ÉÉ iªééxéä nöù±éçié Eäò±ªÉÉ ÉÖ³äý PÉb ±ÉÉ +ɽäþ +ºÉä ʺÉrù ZÉɱªÉɺÉ, +ºÉÉ EòÉähÉiÉɽþÒ {ÉnùÉÊvÉEòÉ úò, ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ +ÊvÉEòÉ úò ËEò ÉÉ Eò ÉÇSÉÉ úò iªéé +{É úévéé Éqù±É nùéä¹éò +ºÉ±ªÉÉSÉä ÉÉxÉhªÉÉiÉ ªÉä<Ç±É É iªéésªééê É ûrù EòÉ ú ÉÉ<Ç Eäò±ÉÒ VÉÉhªÉÉºÉ É iªééxéöºéé ú Ê ÉIÉÉ Ênù±ÉÒ VÉÉhªÉÉºÉ iééä {ÉÉjÉ +ºÉä±É. ÉEò úhé ºÉÉiÉ ºÉÆEòÒhÉÇ 21. ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ËEò ÉÉ iªééjéé±éò Eäò±É䱪ÉÉ ÊxÉªÉ ÉÉÆSªÉÉ +ÉÊhÉ Ê ÉÊxÉªÉ ÉÉÆSªÉÉ ié úiéönùóxéöºéé ú ºÉnù ÉÉ ÉxÉÉ{ÉÚ ÉÇEò Eäò±É䱪ÉÉ ËEò ÉÉ Eò úhªééséä +Ê É ÉäiÉ +ºÉ±É䱪ÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ EÞòiÉÒ Éqù±É EòÉähÉiªÉɽþÒ ÉÉÊvÉEò úhééê É ûrù ËEò ÉÉ ÉÉÊvÉEò úhééæsªéé EòɪÉÉDZɪÉÉiÉ EòɪÉÇ úié +ºÉhÉÉ ªÉÉ Eò ÉÇSÉÉ ªÉÉÆÊ É ûrù EòÉähÉiÉɽþÒ nùé ÉÉ, JÉ]õ±ÉÉ ËEò ÉÉ <ié ú EòɪÉnäù ÉÒ ú EòɪÉÇ ÉɽþÒ nùéjé±é Eäò±ÉÒ VÉÉhÉÉ ú xéé½þò. 22. úévªé ÉɺÉxÉɺÉ, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSÉÒ ÉªÉÉäVÉxÉä {ÉÉ ú {ÉÉb hªééºéé`öò ËEò ÉÉ iªééié ËEò ÉÉ iªééjéé±éò Eäò±É䱪ÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ ÊxÉªÉ ÉÉÆ ÉvªÉä ËEò ÉÉ +Énäù ÉÉÆ ÉvªÉä +ÆiÉ ÉÚÇiÉ +ºÉ±É䱪ÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ ié úiéönùò +Æ É±ÉÉiÉ +ÉhÉhªÉɺÉÉ`öÒ, iªéésªéé ÉiÉä +É É ªÉEò ËEò ÉÉ <¹]õ +ºÉiÉÒ±É +ºÉä ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ +ÉÊhÉ iªééjéé±éò Eäò±É䱪ÉÉ ÊxÉªÉ ÉÉÆSªÉÉ ié úiéönùó ÉÒ ºÉÖºÉÆMÉiÉ +ºÉ±Éä±Éä ºÉ ÉǺÉÉvÉÉ úhé ËEò ÉÉ Ê É Éä¹É ÊxÉnäù É ÉÉÊvÉEò úhééæxéé näùiéé ªÉäiÉÒ±É. ºÉnù ÉÉ ÉxÉäxÉä Eäò±É䱪ÉÉ EÞòiÉÒºÉ ºÉÆ úiéhé. úévªé ÉɺÉxÉÉSÉÉ ÊxÉnäù É näùhªééséé +ÊvÉEòÉ ú.

14 14 ɽþÉ úé¹]åõ ÉɺÉxÉ úévé{éjé +ºÉÉvÉÉ úhé ÉÉMÉ SÉÉ ú, +ÉìMɺ]õ 17, 2015/ ÉÉ ÉhÉ 26, ÉEäò 1937 ÊxÉªÉ É Eò úhªééséé +ÊvÉEòÉ ú. Ê ÉÊxÉªÉ É Eò úhªééséé +ÊvÉEòÉ ú. +b SÉhÉÒ núù ú Eò úhªééséé +ÊvÉEòÉ ú. ºÉxÉ 2015 SÉÉ É½þÉ úé¹]åõ +vªéénäù É Gò ÉÉÆEò 7 ªÉÉSÉä ÊxÉ úºéxé É ªÉÉ ÉÞkÉÒ. 23. (1) úévªé ÉɺÉxÉɺÉ, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSÉÒ ÉªÉÉäVÉxÉä {ÉÉ ú {ÉÉb hªééºéé`öò, úévé{éjééiéò±é +ÊvɺÉÚSÉxÉäuùÉ äú, ÊxÉªÉ É Eò úiéé ªÉäiÉÒ±É. (2) ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉx ɪÉä Eò úhªééié +ɱÉä±ÉÉ ÉiªÉäEò ÊxÉªÉ É, iééä Eò úhªééié +ɱªÉÉxÉÆiÉ ú ÉCªÉ ÊiÉiÉCªÉÉ ±É ÉEò ú, úévªé Ê ÉvÉÉxÉ ÉÆb ³ýÉSÉä +ÊvÉ Éä ÉxÉ SÉɱÉÚ +ºÉiÉÉxÉÉ, BEòÉSÉ +ÊvÉ Éä ÉxÉÉiÉ ËEò ÉÉ ±ÉÉMÉÉä{ÉÉ`öSªÉÉ nùéäxé ËEò ÉÉ iªéé½úþxé +ÊvÉEò +ÊvÉ Éä ÉxÉÉÆiÉ Ê É³ÚýxÉ BEÚòhÉ iéòºé Ênù ɺÉÉÆSÉÉ ½þÉä<Ç±É <iécªéé EòɱÉÉ ÉvÉÒºÉÉ`öÒ, úévªé Ê ÉvÉÉxÉ ÉÆb ³ýÉSªÉÉ ÉiªÉäEò ºÉ ÉÉMÉÞ½þÉ{ÉÖfäø `äö ÉhªÉÉiÉ ªÉä<DZÉ, +ÉÊhÉ VªÉÉ +ÊvÉ Éä ÉxÉÉiÉ iééä + ÉÉ úòiéòxéä `äö ÉhªÉÉiÉ +ɱÉÉ +ºÉä±É iéä +ÊvÉ Éä ÉxÉ ËEò ÉÉ iªéésªéé ±ÉMÉiÉxÉÆiÉ úséä +ÊvÉ Éä ÉxÉ ËEò ÉÉ +ÊvÉ Éä ÉxÉä ºÉ ÉÉ{iÉ ½þÉähªÉÉ{ÉÚ ÉÔ EòÉähÉiªÉɽþÒ ÊxÉªÉ ÉÉiÉ EòÉähÉiÉɽþÒ äò ú Énù±É Eò úhªééºé nùéäx½þò ºÉ ÉÉMÉÞ½äþ ºÉ½þ ÉiÉ ½þÉäiÉÒ±É ËEò ÉÉ iééä ÊxÉªÉ É Eò úhªééié ªÉä>ð xéªéä ½þhÉÚxÉ nùéäx½þò½þò ºÉ ÉÉMÉÞ½äþ ºÉ½þ ÉiÉ ½þÉäiÉÒ±É +ÉÊhÉ ié ÉÉ +É ÉªÉÉSÉÉ +É{ɱÉÉ ÊxÉhÉǪÉ, úévé{éjééié +ÊvɺÉÚÊSÉiÉ Eò úiéò±é ié ú, iééä ÊxÉªÉ É, +ºÉÉ ÊxÉhÉÇªÉ úévé{éjééié ÉʺÉrù Eäò±ªÉÉSªÉÉ ÊnùxÉÉÆEòÉ{ÉɺÉÚxÉ, Eäò ɳý + ÉÉ äò ú Énù±É Eäò±É䱪ÉÉ º É ü{ééiésé +Æ É±ÉÉiÉ ªÉä<DZÉ, ËEò ÉÉ, ªÉlÉÉκlÉÊiÉ, ÉÖ³ýÒSÉ +Æ É±ÉÉiÉ ªÉähÉÉ ú xéé½þò ; iélééê{é, +ºÉÉ EòÉähÉiÉɽþÒ äò ú Énù±É ËEò ÉÉ Ê É±ÉÉä{ÉxÉ ªÉÉ ÉÖ³äý iªéé ÊxÉªÉ ÉÉx ɪÉä {ÉÚ ÉÔ Eäò±É䱪ÉÉ ËEò ÉÉ Eò úhªééséä ÉÌVɱÉ䱪ÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ MÉÉä¹]õÒSªÉÉ Ê ÉÊvÉOÉÉÁiÉäºÉ ÉÉvÉ ªÉähÉÉ ú xéé½þò. 24. ÊxɪÉÉ ÉEò ÉÉÊvÉEò úhééæxéé, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉJÉɱÉÒ±É +É{ɱÉÒ EòɪÉæ {ÉÉ ú {ÉÉb hªééºéé`öò, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ +ÉÊhÉ iªééjéé±éò Eäò±É䱪ÉÉ ÊxÉªÉ ÉÉÆSªÉÉ ié úiéönùó ÉÒ Ê ÉºÉÆMÉiÉ xéºé±éä±éä Ê ÉÊxÉªÉ É Eò úiéé ªÉäiÉÒ±É. 25. (1) ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ié úiéönùóséò +Æ É±É ÉVÉÉ ÉhÉÒ Eò úiééxéé EòÉähÉiÉÒ½þÒ +b SÉhÉ =nùâ É É±ªÉɺÉ, úévªé ÉɺÉxÉɺÉ, ɺÉÆMÉÉxÉÖ ü{é, iéò +b SÉhÉ núù ú Eò úhªéésªéé ɪÉÉäVÉxÉÉƺÉÉ`öÒ, iªéé±éé +É É ªÉEò ËEò ÉÉ <¹]õ ÉÉ]äõ±É + ÉÒ, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ié úiéönùó ÉÒ Ê ÉºÉÆMÉiÉ xéºé±éä±éò EòÉähÉiÉÒ½þÒ MÉÉä¹],õ úévé{éjééié ÉʺÉrù Eäò±É䱪ÉÉ +Énäù ÉÉuùÉ äú Eò úiéé ªÉä<Ç±É : {É ÆúiÉÖ, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ÉÉ Æú ÉÉSªÉÉ ÊnùxÉÉÆEòÉ{ÉɺÉÚxÉ nùéäxé ɹÉÉÈSÉÉ EòɱÉÉ ÉvÉÒ ºÉ ÉÉ{iÉ ZÉɱªÉÉxÉÆiÉ ú +ºÉÉ EòÉähÉiÉɽþÒ +Énäù É EòÉføhªÉÉiÉ ªÉähÉÉ ú xéé½þò. (2) {ÉÉä]õ-Eò±É É (1) +x ɪÉä EòÉføhªÉÉiÉ +ɱÉä±ÉÉ ÉiªÉäEò +Énäù É, iééä EòÉføhªÉÉiÉ +ɱªÉÉxÉÆiÉ ú, ÉCªÉ ÊiÉiÉCªÉÉ ±É ÉEò ú, úévªé Ê ÉvÉÉxÉ ÉÆb ³ýÉSªÉÉ ÉiªÉäEò ºÉ ÉÉMÉÞ½þÉ{ÉÖfäø `äö ÉhªÉÉiÉ ªÉä<DZÉ. 26. (1) ɽþÉ úé¹]åõ Ê ÉxÉÉ+xÉÖnùÉÊxÉiÉ JÉÉVÉMÉÒ ªÉÉ ÉºÉÉʪÉEò ÉèIÉÊhÉEò ºÉƺlÉÉ ( É Éä É É ÉÖ±Eò ªÉÉÆSÉä Ê ÉÊxÉªÉ ÉxÉ) +vªéénäù É, 2015 ½þÉ ªÉÉuùÉ äú ÊxÉ úêºéié Eò úhªééié ªÉäiÉ +ɽäþ. (2) +ºÉä ÊxÉ úºéxé ZÉɱÉä +ºÉ±Éä ié úò, =CiÉ +vªéénäù ÉÉSªÉÉ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ié úiéönùóx ɪÉä Eò úhªééié +ɱÉä±ÉÒ EòÉähÉiÉÒ½þÒ EÞòiÉÒ ËEò ÉÉ EòɪÉÇ ÉɽþÒ (EòÉføhªÉÉiÉ +ɱÉä±ÉÒ EòÉähÉiÉÒ½þÒ +ÊvɺÉÚSÉxÉÉ ËEò ÉÉ Ênù±Éä±ÉÉ +Énäù É ªÉÉƺɽþ) ½þÒ, ªÉÉ +ÊvÉÊxÉªÉ ÉÉSªÉÉ ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ié úiéönùóx ɪÉä Eò úhªééié +ɱÉä±ÉÒ EòÉähÉiÉÒ½þÒ EÞòiÉÒ, EòɪÉÇ ÉɽþÒ ËEò ÉÉ ªÉlÉÉκlÉiÉÒ, EòÉføhªÉÉiÉ +ɱÉä±ÉÒ +ÊvɺÉÚSÉxÉÉ ËEò ÉÉ Ênù±Éä±ÉÉ +Énäù É +ºÉ±ªÉÉSÉä ÉÉxÉhªÉÉiÉ ªÉä<Ç±É SÉÉ É½þÉ. +vªéé. 7. ON BEHALF OF GOVERNMENT PRINTING, STATIONERY AND PUBLICATION, PRINTED AND PUBLISHED BY SHRI PARSHURAM JAGANNATH GOSAVI, PRINTED AT GOVERNMENT CENTRAL PRESS, 21-A, NETAJI SUBHASH ROAD, CHARNI ROAD, MUMBAI AND PUBLISHED AT DIRECTORATE OF GOVERNMENT PRINTING, STATIONERY AND PUBLICATIONS, 21-A, NETAJI SUBHASH ROAD, CHARNI ROAD, MUMBAI , EDITOR : SHRI PARSHURAM JAGANNATH GOSAVI.