ĐÊ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập Tự do Hạnh Phúc ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN 1.Tên học phần: ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP HÓA HỌC (Evaluation and Assessment in Chemistry Education) - Mã số học phần : SG174 - Số tín chỉ học phần : 02 tín chỉ - Số tiết học phần : 15 tiết lý thuyết, 30 tiết thực hành và 60 tiết tự học. 2. Đơn vị phụ trách học phần: - Bộ môn : Sư phạm Hóa học - Khoa: Sư phạm 3. Điều kiện tiên quyết: SG171 4. Mục tiêu của học phần: Nhằm cung cấp cho sinh viên cơ sở lý luận về công tác kiểm tra - đánh giá học sinh trong quá trình dạy học Hóa học, qui trình kiểm tra đánh giá, các phương pháp kiểm tra đánh giá, định hướng đổi mới phương pháp kiểm tra và đánh giá học sinh hiện nay. Qua đó, sinh viên biết thiết kế một qui trình kiểm tra đánh giá, xây dựng đề kiểm tra môn Hóa học bằng bảng ma trận hai chiều, biết xử lý số liệu và phân tích số liệu, biết cách đánh giá kết quả học tập và phân loại được học sinh một cách đúng đắn. 4.1 Kiến thức: 4.1.1. Biết cơ sở lý luận của phương pháp kiểm tra và đánh giá kết quả học tập của học sinh trong quá trình dạy học môn Hóa học ở trường trung học phổ thông, biết cách đánh giá kết quả học tâp của học sinh một cách đúng đắn; 4.1.2. Hiểu rõ cơ sở phân loại phương pháp kiểm tra và đánh giá, mục đích, ý nghĩa, vai trò của công tác đánh giá; 4.1.3. Vận dụng được kiến thức đã học để thiết kế một qui trình kiểm tra đánh giá môn Hóa học ở trường trung học phổ thông theo hướng phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh. 4.2. Kỹ năng: 4.2.1. Kỹ năng cứng - Biết và vận dụng được phương pháp kiểm tra đánh giá trong quá trình dạy học Hóa học một cách hiệu quả và đúng mục đích; - Có khả năng thiết kế qui trình kiểm tra môn Hóa học theo hướng phát triển năng lực cho học sinh; - Có khả năng sử dụng kết quả kiểm tra để phân tích kết quả và đưa ra nhận xét đánh giá câu hỏi hoặc bài kiểm tra. 4.2.2. Kỹ năng mềm 1

- Rèn luyện kỹ năng thuyết trình, kỹ năng học tập và làm việc theo nhóm; - Rèn luyện kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông. 4.3. Thái độ: 4.3.1. Có ý thức tự giác trong học tập và nghiên cứu khoa học; 4.3.2. Có tinh thần hợp tác khi làm việc theo nhóm. 5. Mô tả tóm tắt nội dung học phần: Học phần trình bày cơ sở lý luận của phương pháp kiểm tra - đánh giá, các khái niệm kiểm tra, đánh giá học sinh trong quá trình giảng dạy hóa học. Qui trình kiểm tra - đánh giá, các phương pháp kiểm tra đánh giá, định hướng đổi mới phương pháp kiểm tra và đánh giá học sinh hiện nay. Hướng dẫn cách tiến hành một qui trình kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn Hóa học, xử lý kết quả kiểm tra, phân tích kết quả kiểm tra để đánh giá và phân loại học sinh một cách chính xác, khoa học. 6. Cấu trúc nội dung học phần: 6.1. Lý thuyết Nội dung Số tiết Mục tiêu Chương 1: Đánh giá học sinh trong quá trình dạy học hóa học 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KIỂM TRA VÀ ĐÁNH GIÁ CHUẨN KIẾN THỨC - KỸ NĂNG 5 4.1.1 4.2.1 1.1 ĐỊNH NGHĨA 1.2. VỊ TRÍ CỦA ĐÁNH GIÁ TRONG QUÁ TRÌNH DẠY HỌC 1.3. MỤC ĐÍCH VÀ Ý NGHĨA CỦA VIỆC KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ HỌC SINH 1.4 NHỮNG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA VIỆC KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ HỌC SINH 1.4.1. Những nguyên tắc chung về đánh giá 1.4.2. Những nguyên tắc về đánh giá chuẩn kiến thức kỹ năng môn hóa học 1.5. MỤC TIÊU DẠY HỌC, MỤC ĐÍCH HỌC TẬP: NỀN TẢNG CỦA VIỆC ĐÁNH GIÁ 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CÔNG TÁC ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH 2.1. MÔ HÌNH QUI TRÌNH ĐÁNH GIÁ VÀ NHỮNG KHÁI NIỆM CƠ BẢN 2.1.1. Kiểm tra (Measurement) 2.1.2. Đánh giá 2.1.3. Ra quyết định 2.2. CÁC TIÊU CHÍ CỦA KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ 2

2.2.1. Đảm bảo tính toàn diện 2.2.2. Đảm bảo độ tin cậy 2.2.3. Bảo đảm tính khả thi 2.2.4. Bảo đảm tính phân hóa 2.2.5. Bảo đảm tính hiệu quả cao 2.3. CÁC HÌNH THỨC ĐÁNH GIÁ 2.3.1. Phân loại theo chức năng 2.3.1.1. Đánh giá đầu vào 2.3.1.2 Đánh giá định kỳ hay từng phần 2.3.1.3 Đánh giá chẩn đoán 2.3.1.4 Đánh giá tổng kết 2.3.1.5 Đánh giá thường xuyên 2.3.2. Phân loại theo cách diễn dịch kết quả 2.3.2.1. Đánh giá theo chuẩn 2.3.2.2. Đánh giá theo tiêu chí Chương 2: Các phương pháp kiểm tra và đánh giá học sinh trong dạy học hóa học 1. PHÂN LOẠI CÁC PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA 2. PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA NÓI 2.1. Kiểm tra miệng 2.2. Kiểm tra vấn đáp 2.3. Thuyết trình (presentation) 3. PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA VIẾT 3.1. Cơ sở lý luận về trắc nghiệm 3.1.1. Khái niệm trắc nghiệm 3.1.2. Phân loại các phương pháp trắc nghiệm 3.2. Trắc nghiệm tự luận hay câu hỏi cung cấp (essay questions) 3.2.1. Sử dụng 3.2.2. Những ưu điểm và nhược điểm của câu TL 3.3. Trắc nghiệm khách quan (TNKQ) hay câu hỏi lựa chọn (selection items) 3.3.1. Một số thông tin về lịch sử phát triển của TNKQ và tình hình ứng dụng phương pháp TNKQ trong giáo dục nước ta hiện nay 3.3.2. Trắc nghiệm khách quan trong đánh giá giáo dục 3.3.3. Trắc nghiệm khách quan 3.3.4. Phân loại và cấu trúc câu TNKQ 3.3.4.1. Trắc nghiệm đúng - sai (true-false items) 3.3.4.2. Trắc nghiệm ghép đôi hay đối chiếu cặp đôi (matching items) 10 4.1.1 4.2.1 3

3.3.4.3. Trắc nghiệm điền khuyết hay câu trả lời ngắn (short-answer items) 3.3.4..4 Trắc nghiệm nhiều lựa chọn hay câu đa tuyển (multiple-choice items) 4. CÁC PHƯƠNG PHÁP KHÁC 4.2 HS đánh giá 4.2.1 Bạn bè đánh giá (đánh giá lẫn nhau) 4.2.2 Tự đánh giá Chương 3. Định hướng đổi mới phương pháp kiểm tra và đánh giá học sinh trong dạy học hóa học 1. ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA VÀ ĐÁNH GIÁ HỌC SINH TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC 1.1. Tại sao phải đổi mới phương pháp kiểm tra và đánh giá HS trong dạy học hóa học? 1.2. Những định hướng cơ bản của việc đổi mới kiểm tra, đánh giá 2. ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI BÀI TẬP HÓA HỌC TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC 2.1. Xu hướng xây dựng bài tập hóa học hiện nay 2.2. Sử dụng nhiều hơn nữa câu hỏi trắc nghiệm có tác dụng tích cực hóa hoạt động tư duy của HS trong dạy học hóa học 2.2.1. Thao tác so sánh 2.2.2. Thao tác khái quát hóa 2.2.3. Phép quy nạp 2.2.4. Phép suy diễn 2.3. Đa dạng hóa các loại hình bài tập hóa học theo hướng phát hiện và giải quyết vấn đề 2.3.1. Chú ý hơn tới việc đánh giá trình độ tư duy, năng lực và kỹ năng vận dụng kiến thức hóa học để phát hiện vấn đề và giải quyết vấn đề 2.3.2. Đa dạng hóa nội dung, hình thức câu hỏi và bài tập nhằm đánh giá được những mục tiêu đã đặt ra cho môn hóa học 3. GIỚI THIỆU CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI NHANH BÀI TOÁN TRẮC NGHIỆM HÓA HỌC 3.1. ÁP DỤNG CÁC PHƯƠNG PHÁP BẢO TOÀN 3.1.1 ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN KHỐI LƯỢNG 3.1.2. PHƯƠNG PHÁP BẢO TOÀN NGUYÊN TỐ 3.1.3. PHƯƠNG PHÁP BẢO TOÀN ĐIỆN TÍCH 5 4.1.2 4

3.1.4. PHƯƠNG PHÁP BẢO TOÀN ELECTRON 3.2. PHƯƠNG PHÁP TĂNG - GIẢM KHỐI LƯỢNG CHẤT TRONG PHẢN ỨNG 3.3. PHƯƠNG PHÁP SO SÁNH TỈ LỆ MOL CHẤT TRONG PHẢN ỨNG 3.4. PHƯƠNG PHÁP QUI ĐỔI HỖN HỢP THÀNH CHẤT 3.5. QUI TẮC ĐƯỜNG CHÉO Chương 4. Thiết kế và thực hiện qui trình kiểm tra, xử lý số liệu thống kê, đánh giá kết quả của học sinh trong dạy học hóa học 1. THIẾT KẾ QUI TRÌNH KIỂM TRA 1.1. Xác định mục đích đánh giá 1.2. Xây dựng cấu trúc bài kiểm tra 1.2.1. Xác định nhóm năng lực cần kiểm tra 1.2.2. Xác định nhóm nội dung cần kiểm tra 1.2.3. Xây dựng bảng ma trận hai chiều 1.2.4. Lựa chọn phương pháp kiểm tra 1.3. Thiết kế bài kiểm tra 1.3.1. Xây dựng cơ cấu câu hỏi 1.3.2. Viết câu hỏi 1.3.3. Sắp xếp câu hỏi trong bài kiểm tra 1.3.3.1. Đánh giá lại các câu hỏi 1.3.3.2. Sắp xếp các câu hỏi 1.3.3.3. Viết câu hướng dẫn 1.4. Chấm bài kiểm tra 2. XỬ LÝ KẾT QUẢ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ BẰNG THỐNG KÊ TOÁN HỌC 2.1. Đánh giá bài kiểm tra và ra quyết định 2.2. Đánh giá câu hỏi 2.2.1. Đánh giá các câu hỏi trắc nghiệm nhiều lựa chọn 2.2.2. Đánh giá các câu hỏi tự luận 2.3. Đánh giá toàn bài kiểm tra 2.3.1. Độ giá trị 2.3.2. Độ tin cậy 3. Đánh giá thông qua thống kê mô tả sử dụng trong nghiên cứu khoa học giáo dục 3.1. Xử lý kết quả thực nghiệm 3.1.1 Công thức tính các tham số thống kê đặc trưng 3.1.2 Kết quả xử lý số liệu các bài kiểm tra 3.2 Phân tích kết quả thực nghiệm 3.2.1 Đồ thị các đường lũy tích 3.2.2 Giá trị các tham số đặc trưng 3.2.3 Kiểm tra kết quả thực nghiệm bằng phép thử Student 4. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ VÀ PHÂN LOẠI HỌC SINH 10 4.1.3 5

5. QUẢN LÝ CÂU HỎI 6.2. Thực hành: báo cáo seminar trước lớp theo nhóm sinh viên được phân công trong các đề tài dưới bảng sau Nội dung Số tiết Mục tiêu Đề tài 1: Phân loại các phương pháp kiểm tra trong dạy học Hóa học Đề tài 2: Phương pháp thiết kế một qui trình kiểm tra đánh giá học sinh Đề tài 3: Thiết kế một đề kiểm tra 15 phút môn Hóa học (trắc nghiệm kết hợp với tự luận) Đề tài 4: Thiết kế một đề kiểm tra một tiết môn Hóa học (trắc nghiệm kết hợp với tự luận) Đề tài 5: Thiết kế một đề kiểm tra học kỳ môn Hóa học (trắc nghiệm kết hợp với tự luận) Đề tài 6: Tìm hiểu cách biên soạn các loại câu hỏi lý thuyết dạng trắc nghiệm khách quan môn Hóa học nhằm mục đích phát triển năng lực cho học sinh Đề tài 7: Tìm hiểu cách biên soạn các loại bài toán hóa học dạng trắc nghiệm khách quan môn Hóa học nhằm mục đích phát triển năng lực cho học sinh Đề tài 8: Hướng dẫn học sinh luyện tập một chương hóa học lớp 10 ban cơ bản. Đề tài 9: Hướng dẫn học sinh luyện tập một chương hóa học lớp 11 ban cơ bản. Đề tài 10: Hướng dẫn học sinh luyện tập một chương hóa học lớp 12 ban cơ bản. 7. Phương pháp giảng dạy: - Thuyết trình của giảng viên; - Học tập và làm việc theo nhóm của sinh viên; - Thuyết trình của sinh viên. 8. Nhiệm vụ của sinh viên: Sinh viên phải thực hiện các nhiệm vụ như sau: - Nghiên cứu bài giảng và tài liệu học tập trước khi lên lớp; - Tham dự tối thiểu 80% số tiết học lý thuyết; - Tham gia đầy đủ 100% buổi báo cáo seminar; - Tham dự thi kết thúc học phần; - Chủ động tổ chức thực hiện giờ tự học. 9. Đánh giá kết quả học tập của sinh viên: 9.1. Cách đánh giá 5 4.1.1 4.1.2 4.1.2 4.1.2 4.1.2 5 4.2.1 4.2.1 4.1.1 4.1.1 4.1.1 6

Sinh viên được đánh giá tích lũy học phần như sau: TT Điểm thành phần Quy định Trọng số Mục tiêu 1 Tất cả sinh viên trong lớp 50% 4.1.1, 4.1.2 Báo cáo seminar tham gia đầy đủ 100% 4.1.3 4.2.1, 4.2.2 4.3.1, 4.3.2 2 Thi viết kết thúc học phần 9.2. Cách tính điểm Tất cả sinh viên trong lớp tham dự tối thiểu 80% số tiết học lý thuyết 50% 4.1.1, 4.1.2 4.1.3 - Điểm đánh giá thành phần và điểm thi kết thúc học phần được chấm theo thang điểm 10 (từ 0 đến 10), làm tròn đến một chữ số thập phân. - Điểm học phần là tổng điểm của tất cả các điểm đánh giá thành phần của học phần nhân với trọng số tương ứng. Điểm học phần theo thang điểm 10 làm tròn đến một chữ số thập phân, sau đó được quy đổi sang điểm chữ và điểm số theo thang điểm 4 theo quy định về công tác học vụ của Trường. 10. Tài liệu học tập: Thông tin về tài liệu [1] Nguyễn Xuân Trường (2007), Cách biên soạn và trả lời câu hỏi trắc nghiệm môn hóa học ở trường phổ thông, NXB Giáo Dục, Hà Nội. [2] Dương Thiệu Tống (1995), Trắc nghiệm và đo lường thành quả học tập, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hà Nội. [3] Salvia.J.&Yseldyke.J.A (1998), Đánh giá, Boston Houghton Mifflin. [4] Bùi Phương Thanh Huấn (2014), Bài giảng Đánh giá kết quả học tập Hóa học, Đại học Cần Thơ. 11. Hướng dẫn sinh viên tự học: Số đăng ký cá biệt 11.1 Đọc kỹ bài giảng trước khi đến lớp và tìm tài liệu tham khảo trên internet hoặc thư viện; 11.2 Thảo luận nhóm, phân công viết bài báo cáo seminar trong nhóm; 11.3 Hoàn thành bài báo cáo seminar và tiến hành báo cáo thử trong nhóm. TL. HIỆU TRƯỞNG TRƯỞNG KHOA/GIÁM ĐỐC VIỆN/ GIÁM ĐỐC TRUNG TÂM Cần Thơ, ngày tháng năm 20 TRƯỞNG BỘ MÔN 7

8