sarthgurugita

Bản ghi

1 Published By: " FWP : , Mob vchindia@gmail.com ºÉ Éx ÉªÉ ºÉä ºÉ ÉÉÊvÉ

2 ** +Éä É xé ÉÉä Ê É ÉÉ ** ** ÉÒ ºÉnÂùMÉÖ û ÊxÉ ÆúVÉxÉ É½þÉ úévé ɺÉzÉ ** ÉÒVÉMÉnÂùMÉÖ û ÉMÉ ÉÉxÉ ÉÒ ÉÆEò ú +ÉÊhÉ VÉMÉx ÉÉiÉÉ {ÉÉ ÉÇiÉÒnäù ÉÒ ÁÉÆSÉÉ ÊºÉvnù-ºÉÉvÉEò º É û{ééiéò±é, VÉMÉɱÉÉ ÉÉäIÉÉSÉÉ ÉÉMÉÇ ºÉÖ±É É{ÉhÉä ºÉ ÉVÉÉ ÉÚxÉ Ênù±Éä±ÉÉ ºÉÆ ÉÉnù ½þhÉVÉä ÉÒMÉÖ ûméòiéé. ºÉÉlÉÇ ÉÒ MÉÖ ûméòiéé ªÉÉ {ÉÊ ÉjÉ OÉÆlÉÉSÉä MÉÖ û{ééèìhé ÉäÊxÉÊ ÉkÉ ÉEòÉ ÉxÉ Eò úiééxéé +ÉxÉÆnù ½þÉäiÉ +ɽäþ. EòÉ úhé º ÉiÉ& ÉMÉ ÉÉxÉ ½þhÉiÉÉiÉ ÉÒxÉÉlÉÉÊnùMÉÖ ûjéªéæ MÉhÉ{ÉËiÉ {ÉÒ`öjɪÉÆ Éè ú ÉÆ, ʺÉvnùÉèPÉÆ É]ÖõEòjɪÉÆ {ÉnùªÉÖMÉÆ núùiéòjéªéæ ÉÉÆ É É É * ÉÒ äú Éɹ]õSÉiÉÖ¹Eò¹Éι]õxÉ ÉEÆò ÉÒ úé ɱÉÒ{É\SÉEÆò, ÉÒ Éx ÉÉʱÉÊxÉ ÉÆjÉ úévéºéê½þiéæ Éxnäù MÉÖ úéä ÉÇhb ±É É ** MÉÖ ûméòiéé- 52** ÉÒMÉÖ ûnäù É, {É ú ÉMÉÖ ûnäù É +ÉÊhÉ {É úéi{é úméö ûnäù ɺ É û{é ÉÒxÉÉlÉÉÊnù iéòxé MÉÖ ûnäù ÉÉÆxÉÉ, VÉMÉɱÉÉ EòÉ úhé ÉÚiÉ +ºÉ±É䱪ÉÉ MÉhÉ{ÉiÉÒ±ÉÉ, =b ÒªÉÉxÉ VÉɱÉÆvÉ ú +ÉÊhÉ ÉÚ±ÉÉvÉÉ ú{éò`ö ªÉÉ iéòxé +ÉvÉÉ ú ÉÆSÉEòÉÆxÉÉ, +Éi ɺ É û{é Éè ú ÉɱÉÉ, ʺÉvnùÉÆSªÉÉ ºÉ ÉÖnùɪÉɱÉÉ, ÉÉ Énäù É,ºÉxÉiEÖò ÉÉ ú +ÉÊhÉ ÉÖEònäù É ªÉÉ iéòxé É]ÚÆõxÉÉ, {ÉÚhÉÇ{Énù +ÉÊhÉ ÊºÉvnù{Énù ªÉÉ nùéäxé {ÉnùÉÆxÉÉ, Ê É ÉnÚùiÉÒ, SÉÉ ÉÖhb É É EòɱÉÒ ªÉÉ iéòxé núùiéò ½þhÉVÉä ºÉäÊ ÉEòÉÆxÉÉ, ÉÉÆ É ÉÒ nùòiéé näùhéé ªÉÉ ÉÆ ÉÖº É û{é +ºÉ±É䱪ÉÉ, VÉÉiÉÒ, ±ÉVVÉÉ, EÖò±É, +Ê É ÉÉxÉ, näù½þé½æþeòé ú, +ÉvÉÒ ªÉÉvÉÒ, YÉÉxÉ ÉªÉ, {ÉÉ{É{ÉÖhªÉÉÊnù +É`ö Ê ÉEòÉ ú{éé ÉÉÆxÉÒ Évnù VÉÒ ÉɱÉÉ, ÉÒ äú É º É û{é +ºÉ±É䱪ÉÉ, SÉÉèºÉ¹]õ ÉEòÉ úsªéé ÉÆjÉÉÆxÉÉ úséhéé ªÉÉ, xé É ÉÉiÉÞEòɺ É û{é ÉÀÉ, Ê É¹hÉÖ, ɽäþ É, Ê É É É Ê É Éº É û{é {ÉÉSÉ ÉÒ úéæsªéé úéæméä±éé, ºÉ ÉÇ É±ÉÉÆSÉÒ ÉÖvnùÒ Eò ûxé ºÉ ÉÇ VÉÒ ÉÉÆxÉÉ º ɪÉÆ ÉEòÉ É ÉxÉÊ ÉhÉÉ ªÉÉ ÉÒ ÉÉʱÉxÉÒº É û{é, MÉÖ û + ÉÉ nùéäxé +IÉ úéæxéò ªÉÖHò +ɽäþ, VªÉÉxÉä EÖÆòb ʱÉxÉÒ ÉÉÆ É ÉÒ nùòiééuùé úé +É{ɱªÉÉ É úhééméié ºÉÉvÉEòÉÆSªÉÉ +ÆiÉ úò É Éä É Eäò±Éä±ÉÉ +ɽäþ + ÉÉ ÉÒMÉÖ ûnäù ÉÉÆSªÉÉ ÉÆb ±ÉɱÉÉ ÉÒ xé ɺEòÉ ú Eò úiééä. +ºÉÉ =±±ÉäJÉ +Éfø³ýiÉÉä +ÉÊhÉ É ú xé ÉÖnù Eäò±Éä É ÉÉhÉä ÉÉ É ÉÒ ÊnùIÉä ÉÉ ÉiÉ nù ÉÇxÉ, º{É ÉÇxÉ É ºÉÆ ÉɹÉxÉÉxÉä +xéö É É näùhéé äú ºÉnÂùMÉÖ û ÉÒ ÊxÉ ÆúVÉxÉ É½þÉ úévé +É ½þÉ ºÉ ÉÉÇxÉÉ ±ÉÉ É±Éä ½äþ ɽþnÂù ÉÉMªÉ ½þÉäªÉ. ºÉÉvÉEòÉxÉÒ MÉÖ û ÉÖJÉÉiÉÚxÉ ºÉÉlÉÇ ÉÒ MÉÖ ûméòiéé ªÉÉ OÉÆlÉÉSÉä É ÉhÉ Eò ûxé VÉÒ ÉxÉ EÞòiÉÉlÉÇ Eò ûxé PªÉÉ Éä ʽþ ºÉnÂùMÉÖ û SÉ úhéò Ê ÉxÉ É ÉÉlÉÇxÉÉ +ɹÉÉfø ÉÖ** 15 ÉEäò 1932 Ê É ÉÉ ú ÊnùxÉÉÆEò É{ɱÉÉ Ê ÉxÉ É Ê ÉxɪÉÉxÉÆnù ºlɳý&- ÉÒ ºÉnÂùMÉÖ û ÊxÉ ÆúVÉxÉ É½þÉ úévé +É É É ÉÉèVÉä Éb MÉÉ É ÊVɱ½þÉ EòÉä±½þÉ{ÉÚ ú òéäxé xéæ

3 ÉMÉ ÉÉxÉ ÉÒ ÉÆEò ú +ÉÊhÉ {ÉÉ ÉÇiÉÒnäù ÉÒ ÁÉÆSÉÉ ÊºÉvnù-ºÉÉvÉEò º É û{ééiéò±é ºÉÆ ÉÉn ÉÒ MÉÖ ûméòiéé ºÉÚiÉ = ÉÉSÉ* Eèò±ÉɺÉÊ ÉJÉ äú ú ªÉä, ÉÊHòºÉÆvÉÉxÉ-xÉɪÉEò É * ÉhÉ ªÉ {ÉÉ ÉÇiÉÒ ÉCiªÉÉ, ÉÆEò Æú {ɪÉÖÇ{ÉÞSUôiÉ **1** ú ªÉ + ÉÉ Eèò±ÉÉºÉ Ê ÉJÉ úé É ú, ÉHòÒSÉä ºÉÉvÉxÉ ºÉÉÆMÉhªÉÉiÉ EÖò É±É +ºÉ±É䱪ÉÉ ÉÒ ÉÆEò úé±éé ( ÉMÉ ÉÉxÉ Ê É ÉɱÉÉ) ÉÊHò{ÉÚ ÉÇEò xé ɺEòÉ ú Eò ûxé ÉÉä`ö É ÉÊHò ÉÉ ÉÉxÉä {ÉÉ ÉÇiÉÒxÉä É xé Ê ÉSÉÉ ú±éé. ÉÒnäù ªÉÖ ÉÉSÉ * $ xé ÉÉä näù Énäù Éä É, {É úéi{é ú VÉMÉnÂùMÉÖ úéä * ºÉnùÉÊ É É É½þÉnäù É, MÉÖ ûnùòiééæ Énäùʽþ Éä **2** {ÉÉ ÉÇiÉÒnäù ÉÒ ½þhÉɱÉÒ, ½äþ näù ÉÉÆSªÉÉ näù ÉÉ, {É úéi{é ú ½þhÉVÉä ɽþÉxÉɽÚþxÉ É½þÉxÉ + ÉÉ ºÉpÖù úéä, iéö±éé ÉhÉÉ É* ºÉnùÉ Eò±ªÉÉhÉ Énù Ê É ÉÉ, ºÉ ÉÇ ºlɳý, Eòɳý ªÉÉ{ÉÚxÉ +ºÉhÉÉ ªÉÉ É½þÉnäù ÉÉ, ɱÉÉ MÉÖ ûnùòiéé té ÉÒ. EäòxÉ ÉÉMÉæxÉ ÉÉä º ÉÉÊ ÉxÉÂ, näù½þò ÉÀ ɪÉÉä É ÉäiÉ * i ÉÆ EÞò{ÉÉÆ EÖò û Éä º ÉÉÊ ÉxÉÂ, xé ÉÉÊ É SÉ úhééè ié É **3** ½äþ º ÉÉÊ ÉxÉÂ, näù½þvéé úò +ºÉÚxɽþÒ EòÉähÉiªÉÉ ÉÉMÉÉÇxÉä MÉä±Éä +ºÉiÉÉ ÉÀ ÉªÉ ½þÉäiÉÉ ªÉä<Ç±É iéä EÞò{ÉÉ Eò ûxé ºÉÉÆMÉÉ Éä. ½äþ º ÉÉ ÉÒ, ½äþ MÉÖ ûnäù É, ÉÒ +É{ɱªÉÉ SÉ úhééæ É ú ɺiÉEò `äö ÉÚxÉ xé ɺEòÉ ú Eò úiéä. <Ç É ú = ÉÉSÉ * É É û{ééêºé näùê É i ÉÆ, i Éi ÉÒiªÉlÉÇ ÉnùÉ ªÉ½þ É * ±ÉÉäEòÉä{ÉEòÉ úeò: É xééä, xé EäòxÉÉÊ{É EÞòiÉ: {ÉÖ úé **4** ½äþ näùê É, iéú ÉÉZÉäSÉ Ênù ªÉ û{é, º É û{é +ɽäþºÉ. iéú ɺÉzÉ ½þÉ ÉÒºÉ ½þhÉÚxÉ ºÉÉÆMÉiÉÉä. ºÉ ÉÇ ±ÉÉäEòÉÆxÉÉ ={ÉEòÉ úeò +ºÉÉ ½þÉ É xé {ÉÚ ÉÔ EòÉähÉÒ½þÒ Eäò±ÉÉ xéé½þò. nöù±éç ÉÆ ÊjɹÉÖ ±ÉÉäEäò¹ÉÖ, iésuþôhéö¹ É ÉnùÉ ªÉ½þ É * MÉÖ Æû Ê ÉxÉÉ ÉÀ xééxªéiéâ, ºÉiªÉÆ ºÉiªÉÆ É úéxéxéä **5** ½äþ Éä¹`ö {ÉÉ ÉÇiÉÒ * ÊiÉx½þÒ ±ÉÉäEòÉÆiÉ nöù±éç É +ºÉä MÉÖ ûiéi É ÉÒ ºÉÉÆMÉiÉÉä iéä BäEò. ÉÒMÉÖ ûsé ºÉnùÉäÊnùiÉ ÉÀ ½þÉäªÉ. ÉÒMÉÖ ûê É ÉÉªÉ nöùºé äú ÉÀ xéé½þò. ½äþ ºÉiªÉ ÉÒ iéö±éé Êuù ûhòòxéä ºÉÉÆMÉiÉÉä. Éänù ÉɺjÉ{ÉÖ úéhééêxé <ÊiɽþɺÉÉÊnùEòÉÊxÉ SÉ * ÉÆjɪÉÆjÉÉÊnùÊ ÉtÉ SÉ, º ÉÞÊiÉ ûsséé]õxééênùeò É **6** Éänù ÉɺjÉä, {ÉÖ úéhéä, <ÊiɽþÉºÉ <**. iéºéäsé ÉÆjɪÉÆjÉÉÊnù Ê ÉtÉ, º ÉÞÊiÉ=SSÉÉ]õxÉ,iÉÒlÉÇ, µéié, ié{é ºÉÉvÉxÉÉ ÊEòiÉÒ½þÒ PÉb ±ÉÒ ié úò 002

4 ºÉƺÉÉ ú ÉÆvÉxÉÉiÉÚxÉ ÉÖHòiÉÉ ½þÉäiÉ xéé½þò. Éè É ÉÉHòÉMÉ ÉÉnùÒÊxÉ, +xªééêxé Ê ÉÊ ÉvÉÉÊxÉ SÉ * +{É ÉÆ ÉEò úéhéòºé½þ, VÉÒ ÉÉÆxÉÉ ÉÉÆiÉSÉäiɺÉÉ É **7** Éè É, ÉÉHò, ÉɺjÉä +ÉÊhÉ <ié ú Ê ÉÊ ÉvÉ {ÉÆlÉ, ÊSÉkÉ ÉÉÆiÉ VÉÒ ÉÉÆxÉÉ SÉÖEòÒSÉÉ ºÉ ÉVÉ MÉè úºé ÉVÉ Eò ûxé näùhªééºé ÉÉjÉ EòÉ úhéò ÉÚiÉ ½þÉäiÉÉiÉ. ªÉYÉÉä µéiéæ ié{ééä nùéxéæ, VÉ{É úiéòléè iéléè É SÉ * MÉÖ ûiéi É ÉÊ ÉYÉɪÉ, ÉÚføɺiÉä SÉ úiéä VÉxÉÉ: **8** ªÉYÉ, µéié, ié{é SɪÉÉÇ, nùéxévé ÉÇ, VÉ{É, iéòléçªééjéé Eò úhéé äú ±ÉÉäEò VÉÉä É ú MÉÖ ûiéi É VÉÉhÉiÉ xéé½þòié iééä{éªéèié ÉÚJÉÉǺÉÉ újéä É]õEòiÉÉiÉ, ÉÉMÉiÉÉiÉ. MÉÖ û ÉÖvnùªÉÉi ÉxÉÉä xééxªéiéâ ºÉiªÉÆ ºÉiªÉÆ xé ºÉÆ ÉªÉ: * ié±±éé ÉÉlÉÇ ÉªÉixɺiÉÖ, EòiÉÇ ªÉÉä ʽþ ÉxÉÒʹÉÊ É:**9** YÉÉxɺ É û{é +Éi ªÉɽÚþxÉ ÉÒMÉÖ û Ê ÉzÉ xéé½þò. MÉÖ ûê ɹɪÉÒ {ÉÚVªÉ ÉÖvnùÒ, ÉvnùÉ +ºÉ±ÉÒ EòÒ ÉMÉ MÉÖ û ÉHòɱÉÉ nöùºé äú EòɽþÒ EòiÉÇ ªÉ xéé½þò, ½äþ +MÉnùÒ JÉ äú (Êuù ÉÉ ú ºÉiªÉ ) ½þÉäªÉ. MÉÚføÊ ÉtÉ VÉMÉx ÉɪÉÉ, näù½äþ SÉÉYÉÉxɺÉÆ É ÉÉ * =nùªé: º É ÉEòÉ ÉäxÉ, MÉÖ û É näùxé EòlªÉiÉä **10** ÁÉ näù½þéié +YÉÉxÉÉxÉä =i{ézé ZÉɱÉä±ÉÒ VÉMÉx ÉɪÉÉ MÉÖ{iÉ Ê ÉtäSªÉÉ û{ééié úé½þiéä. +Éi É ÉEòÉ É ÉÉ +Éi ÉÊ ÉEòɺÉÉxÉä YÉÉxÉÉSÉÉ =nùªé ½þÉäiÉÉä. MÉÖ û É nùéxéä iééä =nùªé nù ÉÇÊ É±ÉÉ VÉÉiÉÉä. ºÉpÖù û º ɪÉÆ ÉEòÉ ÉÒ +ºÉiÉÉä. ºÉ ÉÇ{ÉÉ{ÉÊ É ÉÖvnùÉi ÉÉ, ÉÒMÉÖ úéä: {ÉÉnùºÉä ÉxÉÉiÉ * näù½þò ÉÀ É Éätº ÉÉiÉÂ, iéieþò{ééléè ÉnùÉÊ É iéä **11** ÉÒMÉÖ ûsé úhéésªéé ºÉä ÉäxÉä +ÆiÉ:Eò úhé ºÉ ÉÇ {ÉÉ{ÉÉÆ{ÉɺÉÚxÉ ÉÖvnù ½þÉä>ðxÉ VÉÉiÉä. iªéé ÉÖ³äý näù½þvéé úò VÉÒ É ÉÀ û{é ÉxÉiÉÉä. iªéé MÉÖ ûeþò{éäséä iéi É, iéözªéé É ú MÉÖ ûeþò{éé ½þÉ ÉÒ ½þhÉÚxÉ ÉÒ iéö±éé EòlÉxÉ Eò úiééä. MÉÖ û{éénùéæ ÉÖVÉÆ º ÉÞi ÉÉ, VɱÉÆ Ê É úêºé véé úªéäiéâ * ºÉ ÉÇiÉÒlÉÉÇ ÉMÉɽþºªÉ, ºÉÆ ÉÉ{xÉÉäÊiÉ ò±éæ xé ú: **12** ÉÒMÉÖ ûsé úhéeò ɱÉÉÆSÉä º É úhé Eò ûxé ɺiÉEòÉ É ú {ÉÉhÉÒ +ÉäiɱÉä +ºÉiÉÉ ½þhÉVÉäSÉ ºxÉÉxÉ Eäò±Éä +ºÉiÉÉ (SÉ úhéiéòléç ɺiÉEòÒ véé úhé Eäò±ªÉÉºÉ ),ºÉ ÉÇ iéòlééè ÉvªÉä ºxÉÉxÉ Eäò±ªÉÉSÉä {ÉÖhªÉ ò±é ºÉÉvÉEòɱÉÉ Ê É³ýiÉä. ºÉpÖù ûsé úhéiéòléç ÊxÉ ÆúiÉ ú ºÉ ÉÇ iéòlééèséä Éɽäþ ú ½þÉäªÉ. ÉÉä¹ÉhÉÆ {ÉÉnù{ÉÆEòºªÉ, nùò{éxéæ YÉÉxÉiÉäVɺÉÉ ÉÆ * MÉÖ û{éénùéänùeæò ºÉ ªÉEÂò, ºÉƺÉÉ úéhéç ÉiÉÉ úeò É **13** ÉÒMÉÖ ûsé úhéiéòléç {ÉÉ{É û{éò ÊSÉJɱÉɱÉÉ ºÉÖEòÊ ÉhÉÉ äú, {ÉÉ{ɽþÉ úeò +ɽäþ. YÉÉxÉ û{éò iéävéé±éé =Vv ɱÉ, +ÊvÉEò ÉEòÉÊ ÉiÉ Eò úhéé äú, YÉÉxÉ ÉvÉÇEò +ɽäþ. ºÉƺÉÉ úºéémé úéiéúxé {ÉÉ ú Eò úhéé äú iéé úeò +ɽäþ. 003

5 +YÉÉxÉ Éڱɽþ úhéæ, VÉx ÉEò ÉÇÊxÉ ÉÉ úhé É * YÉÉxÉ Éè úémªéêºévtléè, MÉÖ û{éénùéänùeæò Ê{É ÉäiÉ **14** ºÉ ÉÚ³ý +YÉÉxÉ núù ú Eò úhéé äú, VÉx É +ÉÊhÉ Eò ÉÇ ÁÉÆSÉä ÊxÉ ÉÉ úhé Eò úhéé äú ½äþ MÉÖ û{éénùéänùeò, ÉÒMÉÖ ûsé úhéiéòléç, YÉÉxÉ +ÉÊhÉ Éè úémªé ÉÉ{iÉÒºÉÉ`öÒ ÉÉ ÉxÉ Eò úé Éä. MÉÖ úéä: {ÉÉnùÉänùEÆò {ÉÒi ÉÉ, MÉÖ úéä ûîsuô¹]õ ÉÉäVÉxÉ É * MÉÖ û ÉÚiÉæ: ºÉnùÉ vªééxéæ, MÉÖ û ÉÆjÉÆ ºÉnùÉ VÉ{ÉäiÉ **15** MÉÖ ûsé úhéiéòléç ÉÉ ÉxÉ Eò ûxé, ÉÒMÉÖ û+éyéé{éé±éxé ½äþSÉ =ÎSUô¹]õ ÉÉäVÉxÉ ÉÉxÉÚxÉ, ÉÒMÉÖ û ÉÚiÉÔSÉä +ÆiÉ úò ºÉnèù É vªééxé Eò úòié, MÉÖ ûxéä Ênù±É䱪ÉÉ ÉÆjÉÉSÉÉ ºÉnùÉ VÉ{É Eò úé ÉÉ. EòÉ ÉÒIÉäjÉÆ iéêzé ÉɺÉÉä, VÉÉx½þ ÉÒ SÉ úhééänùeò É * MÉÖ ûì É Éä É ú: ºÉÉIÉÉiÉÂ, iéé úeæò ÉÀ ÊxÉÎ SÉiÉ É **16** ÉÒMÉÖ ûséä ÊxÉ ÉɺɺlÉÉxÉ ½þhÉVÉäSÉ EòÉ ÉÒIÉäjÉ, SÉ úhéiéòléç ½þhÉVÉäSÉ MÉÆMÉÉ, ÉÒMÉÖ û ½þhÉVÉäSÉ ÉiªÉIÉ ÉÒÊ É Éä É ºÉ ÉVÉÉ ÉäiÉ, ÉÒMÉÖ ûsé ÉÉxÉ ÉɱÉÉ iéé úhéé äú ÊxÉÎ SÉiÉ ÉÀº É û{ésé ½þÉäiÉ. MÉÖ úéä: {ÉÉnùÉänùEÆò ªÉkÉÖ, MɪÉÉ%ºÉÉè ºÉÉä%IɪÉÉä É]õ: * iéòléç úévé: ɪÉÉMÉ SÉ, MÉÖ û ÉÚiÉæ xé ÉÉä xé É: **17** ÉÒMÉÖ ûséä SÉ úhéiéòléç ½äþSÉ ÉiªÉIÉÉiÉ MɪÉÉiÉÒlÉÇ ½þÉäªÉ. MÉÖ ûsé VÉhÉÖ MɪÉäSÉÉ ÊSÉ ÆúiÉxÉ É]õ ÉÞIÉ ½þÉäªÉ. ºÉ ÉÇ iéòlééçié VÉä É ÉÖJÉ ÉªÉÉMÉ iéòléç iéä MÉÖ ûsé ½þÉäªÉ. + ÉÉ É½þÉxÉ MÉÖ û ÉÚiÉÔ±ÉÉ Êuù ÉÉ ú xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. MÉÖ û ÉÚÌiÉ º É äúêzéiªéæ, MÉÖ ûxéé É ºÉnùÉ VÉ{ÉäiÉ * MÉÖ úéä úéyééæ {ÉEÖò ÉÔiÉ, MÉÖ úéä úxªézé ÉÉ ÉªÉäiÉ **18** ÉÒMÉÖ û ÉÚiÉÔSÉä ÊxÉiªÉ º É úhé Eò úé Éä, MÉÖ ûxéé ÉÉSÉÉ ºÉnùÉ VÉ{É Eò úé ÉÉ, ÉÒMÉÖ ûséò +ÉYÉÉ ÉxÉ:{ÉÚ ÉÇEò Eò]õÉIÉÉxÉä {ÉɳýÉ ÉÒ, MÉÖ ûjéä úòvé ÉxÉÉiÉ +xªé ÉÉ É ÉÉ ÉxÉÉ `äö ÉÚ xéªéä. MÉÖ û ÉCjÉκlÉiÉÆ ÉÀ, ÉÉ{ªÉiÉä iéi ɺÉÉnùiÉ: * MÉÖ úéävªééçxéæ ºÉnùÉ EÖòªÉÉÇiÉÂ, EÖò±ÉºjÉÒ º É{ÉiÉäªÉÇlÉÉ **19** MÉÖ û ÉÀ û{é ½þÉäªÉ. MÉÖ û ÉÖJÉκlÉiÉ ÉÀ ½äþ MÉÖ ûsªéé EÞò{ÉäxÉäSÉ ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉä. ½þhÉÚxÉ EÖò±ÉÒxÉ ºjÉÒ VªÉÉ É ÉÉhÉä +É{ɱªÉÉ {ÉiÉÒSÉä ËSÉiÉxÉ Eò úiéä iªéé É ÉÉhÉä ÉÒMÉÖ ûséä vªééxé, ËSÉiÉxÉ ºÉnùÉ Eò úé Éä. º ÉÉ É ÉÆ SÉ º ÉVÉÉËiÉ SÉ, º ÉEòÒÌiÉ{ÉÖι]õ ÉvÉÇxÉ É * BiÉiºÉ ÉÇ {ÉÊ úiªévªé, MÉÖ úéä úxªézé ÉÉ ÉªÉäiÉ **20** +É{ɱÉä PÉ únùé ú, +É{ɱÉÒ VÉÉiÉ, EÖò³ý, ÉÆ ÉÉÊ É ÉÉxÉ, +É{ɱÉÒ EòÒÌiÉ, Éè É É, Eò±ÉÉ, Ê ÉtÉ, véxé <. ÉÞvnùÒSÉÉ ±ÉÉä É, ½þÉ É, +ɺÉÊHò ºÉÉäbÚ xé näù>ðxé Eäò ɳý MÉÖ ûê É ÉÉªÉ <ié ú EòÉä`äö½þÒ Eò ÉÉ É ú½þò ÉÉ ÉxÉÉ `äö ÉÚ xéªéä. BEò Éä É MÉÖ ûsé 004

6 ÉVÉÉ ÉÉ. MÉÖ ûséäsé vªééxé Eò úé Éä. +xéxªééî SÉxiɪÉxiÉÉä ÉÉÆ, ºÉÖ±É ÉÆ {É ú ÉÆ {Énù É * iéº ÉÉiºÉ ÉÇ ÉªÉixÉäxÉ, MÉÖ úéä úé úévéxéæ EÖò û **21** +xéxªé ÉÉ ÉÉxÉä, BEòÊxɹ`äöxÉä VÉä EòÉähÉÒ Ê É É û{é MÉÖ ûséä ËSÉiÉxÉ Eò úiééié iªééæxéé {É ú É {Énù ºÉÖ±É É +ɽäþ. ½þhÉÚxÉ ºÉ ÉÇ ÉEòÉ äú ɪÉixÉ Eò ûxé ÉÒMÉÖ ûséò +É úévéxéé, ÉHòÒ Eò úé ÉÒ. jéè±ééäcªéº Öò]õ ÉHòÉ úéä, näù ÉÉtºÉÖ ú{ézéméé: * MÉÖ û ÉCjÉκlÉiÉÉ Ê ÉtÉ, MÉÖ û ÉCiªÉÉ iéö ±É ªÉiÉä **22** jéè±ééäcªééié º{ɹ]õ ÉHäò, näù ÉÉÊnùEò, nèùiªé, +ºÉÖ ú +ÉÊhÉ {ÉzÉMÉ ½þhÉVÉä xéémé, ºÉ{ÉÇ <. +ºÉ±Éä ié úò MÉÖ û ÉÖJÉÒ +ºÉ±Éä±ÉÒ Ê ÉtÉ MÉÖ û ÉHòÒÊ É ÉÉªÉ ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉ xéé½þò. MÉÖEòÉ úºi ÉxvÉEòÉ ú SÉ, ûeòé úºiéävé =SªÉiÉä * +YÉÉxÉOÉɺÉEÆò ÉÀ, MÉÖ û äú É xé ºÉÆ ÉªÉ: **23** MÉÖ É nùéséé +léç +YÉÉxÉÉÆvÉ:EòÉ ú ½þÉäªÉ. +ÉÊhÉ û É nùéséé +léç YÉÉxÉ ÉEòÉ É, iéävé ½þÉäªÉ. +YÉÉxÉÉSÉÉ xéé É Eò úhéé äú ºÉMÉÖhÉ ÉÀ MÉÖ ûsé ½þÉäiÉ ÁÉiÉ ÉÖ³ýÒSÉ ºÉÆ ÉªÉ xéé½þò. MÉÖEòÉ ú: ÉlÉ ÉÉä ÉhÉÉæ, ÉɪÉÉÊnùMÉÖhÉ ÉɺÉEò: * ûeòé úéä ÊuùiÉÒªÉÉä ÉÀ, ÉɪÉÉ ÉÉÎxiÉÊ ÉxÉÉ ÉxÉ É **24** MÉÖEòÉ ú ½þÉ {Éʽþ±ÉÉ ÉhÉÇ ÉɪÉÉÊnù MÉÖhÉ ÉMÉ]õ Eò úhéé úé +ɽäþ. nöùºé úé VÉÉä ûeòé ú iééä ÉÀÉSÉä téäiéeò +ºÉÚxÉ ÉɪÉÉÊxÉÌ ÉiÉ É ÉÊxÉ úºéxé Eò úhéé úé ½þÉäªÉ. B ÉÆ MÉÖ û{énæù Éä¹`Æö, näù ÉÉxÉÉ ÉÊ{É nöù±éç É É * ½þɽþɽÚþ½ÚþMÉhÉè SÉè É, MÉxvÉ Éê SÉ É{ÉÚVªÉiÉä **25** + ÉÉ ÉEòÉ äú MÉÖ ûsé úhé Éä¹`ö ½þÉäiÉ. näù ÉÉxÉÉƽþÒ iéä nöù±éç É +ɽäþiÉ. ½þɽþɽÚþ½Úþ xéé ÉÉSªÉÉ É ÉÖJÉ MÉÆvÉ ÉÉÇEòbÚ xé ½äþ MÉÖ ûsé úhé, MÉÖ û{énù BEòÊxɹ`äöxÉä {ÉÚÊVɱÉä VÉÉiÉä. wéö ÉÆ iéä¹ééæ SÉ ºÉ Éæ¹ÉÉÆ, xééîºié iéi ÉÆ MÉÖ úéä: {É ú É * +ɺÉxÉÆ ÉªÉxÉÆ ÉºjÉÆ, ÉÚ¹ÉhÉÆ ÉɽþxÉÉÊnùEò É **26** ºÉÉvÉEäòxÉ ÉnùÉiÉ ªÉÆ, MÉÖ ûºéæiééä¹éeòé úeò É * MÉÖ úéä úé úévéxéæ EòɪÉÈ, º ÉVÉÒÊ Éi ÉÆ ÊxÉ ÉänùªÉäiÉ **27** JÉ úéäjé ú ÉÉ ÉiÉ, ºÉ ÉÉÇiÉ, ºÉ ÉÇnùɽþÒ MÉÖ û½úþxé Éä¹`ö nöùºé äú iéi É xéé½þò. ½þhÉÚxÉ VÉähÉäEò ûxé MÉÖ û ºÉÆiÉÖ¹]õ ½þÉä<Ç±É +ºÉä +ɺÉxÉ, ɪÉxÉ, ɺjÉ, ÉÚ¹ÉhÉ, ÉɽþxÉ <. MÉÖ û±éé +{ÉÇhÉ Eò úé ÉÒiÉ. ÉÒMÉÖ ûséò +É úévéxéé Eò úé ÉÒ. +É{ɱÉä ºÉ ÉÇ VÉÒÊ ÉiÉSÉ MÉÖ û±éé ºÉ É{ÉÇhÉ Eò úé Éä. ºÉÉvÉEòÉxÉä MÉÖ ûeòéªééçºéé`öò +É{ɱÉä iéxé ÉxÉvÉxÉɺÉʽþiÉ ºÉÆ{ÉÚhÉÇ VÉÒÊ ÉiÉSÉ ºÉ É{ÉÇhÉ Eò úé Éä. Eò ÉÇhÉÉ ÉxɺÉÉ ÉÉSÉÉ, ÊxÉiªÉ ÉÉ úévéªéäpöù û É * 005

7 nùòpéçnùhbæ xé ɺEÞòiªÉ, ÊxɱÉÇVVÉÉä MÉÖ ûºéêzévééè **28** +ÉSÉ úhééxéä, ÉxÉÉxÉä, ÉÉhÉÒxÉä ºÉnèù É MÉÖ ûséò +É úévéxéé Eò úé ÉÒ. MÉÖ ûsªéé ºÉ ÉÉä ú ºÉ ÉÇ ±ÉÉVɱÉVVÉÉ, ±ÉÉäEäò¹É{ÉhÉÉ ÉÉVÉÚ±ÉÉ `äö ÉÚxÉ nùòpéç ºÉɹ]õÉÆMÉ næùb ÉiÉ, ÉhÉÉ É Eò úé ÉÉ. É úò úê ÉÎxpùªÉÆ ÉÉhÉÆ, ºÉpÖù û ªÉÉä ÊxÉ ÉänùªÉäiÉ * +Éi ÉnùÉ úéênùeæò ºÉ ÉÈ, ºÉpÖù û ªÉÉä ÊxÉ ÉänùªÉäiÉ **29** É úò ú, <ÆÊpùªÉä, ÉÉhÉ ½þÒ ºÉpÖù û±éé +{ÉÇhÉ Eò úé ÉÒiÉ. É Éi ÉÉSÉÒ +ÉÊhÉ º ÉÉÊ Éi ÉÉSÉÒ ÉÉ ÉxÉÉ ºÉÆ{ÉÚhÉÇ{ÉhÉä iªééméé ÉÒ +ÉÊhÉ MÉÖ û±éé É úhé VÉÉ Éä. EÞòÊ ÉEòÒ]õEò ɺ ÉÊ É¹`öÉ - nöùméèêvé É±É ÉÚjÉEò É * ±Éä¹ É- úhæò i ÉSÉÉ ÉÉƺÉÆ ÉÆSɪÉäzÉ É úéxéxéä **30** ½äþ ºÉÖÆnù úò, +É{ɱÉä É úò ú ½þhÉVÉä VÉ úò EÞòÊ É, EòÒ]õEò, ɺ É, Ê É¹`öÉ, nöùméçxvé, É±É ÉÚjÉ, ±Éä¹ É, úhò, i ÉSÉÉ, ÉÉÆºÉ +ÉnùÓxÉÒ ªÉÖHò +ɽäþ ié úò½þò iªééºéeò]õ MÉÖ ûsé úhéò º ÉiÉ:±ÉÉ ºÉ ÉÌ{ÉiÉ ½þÉähªÉÉiÉ ÉÆÊSÉiÉ ½þÉä>ð xéªéä. ºÉƺÉÉ ú ÉÞIÉ ÉÉ ûføé: {ÉiÉxiÉÉä xé úeòéhéç Éä * ªÉäxÉ SÉè ÉÉärÞùiÉÉ: ºÉ Éæ, iéº Éè ÉÒMÉÖ û Éä xé É: **31** ºÉƺÉÉ ú ÉÞIÉÉ É ú +É ûfø ½þÉä>ðxÉ xé úeòéhéç ÉÉÆiÉ {ÉiÉxÉ ZÉɱÉ䱪ÉÉ ºÉ ÉÉÈSÉÉ VªÉÉxÉä =vnùé ú Eäò±ÉÉ, iªéé ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. MÉÖ û ÉÇÀÉ MÉÖ ûì ɹhÉÖMÉÖÇ ûnæù ÉÉä ɽäþ É ú: * MÉÖ û äú É {É ú ÉÀ, iéº Éè ÉÒMÉÖ û Éä xé É: **32** MÉÖ û º ÉiÉ:SÉ ÉÀÉ, Ê É¹hÉÖ, ºÉnùÉÊ É É ½þÉäªÉ. MÉÖ ûsé {É ú ÉÀ ½þÉäªÉ. + ÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ úé Éä. ½äþiÉ Éä VÉMÉiÉÉ Éä É, ºÉƺÉÉ úéhéç ɺÉäiÉ Éä * É É Éä ºÉ ÉÇÊ ÉtÉxÉÉÆ, ÉÆ É Éä MÉÖ ú Éä xé É: **33** VÉMÉÉSªÉÉ =i{ékéòséé ½äþiÉÖ, ºÉƺÉÉ úºéémé ú {ÉÉ ú {ÉÉb héé úé ºÉäiÉÖ +ÉÊhÉ ºÉ ÉÇ Ê ÉtÉÆxÉÉ É ÉÉÊ ÉiÉ Eò úhéé úé =nùªé - ºlÉÉxÉ - vééiéú +ºÉhÉÉ ªÉÉ Ê É É û{é MÉÖ û±éé xé ÉxÉ +ºÉÉä. +YÉÉxÉÊiÉÊ É úéæv麪é, YÉÉxÉÉÆVÉxÉ É±ÉÉEòªÉÉ * SÉIÉÖ ûx ÉÒʱÉiÉÆ ªÉäxÉ, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **34** +YÉÉxÉ û{éò +ÆvÉÉ úéxéä +ÆvÉ ZÉɱÉ䱪ÉÉ VÉÒ ÉÉSªÉÉ xéäjééæié VªÉÉxÉä YÉÉxɺ É û{éò +ÆVÉxÉ PÉɱÉÚxÉ Ênù ªÉ SÉIÉÚ =PÉb ±Éä +ÉÊhÉ iªéé±éé +Éi ɺ É û{ééséé ɽþÉÊxÉÊvÉ nùéjéê ɱÉÉ iªéé ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. i ÉÆ Ê{ÉiÉÉ i ÉÆ SÉ Éä ÉÉiÉÉ, i ÉÆ ÉÆvÉÖºi ÉÆ SÉ näù ÉiÉÉ * ºÉƺÉÉ ú ÉÊiÉ ÉÉävÉÉlÉÈ, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **35** ºÉƺÉÉ ú û{éò ÉɪÉäiÉÚxÉ VÉÉMÉ ªÉähªÉɺÉÉ`öÒ, ºÉƺÉÉ úéiéúxé ÊxÉ ÉÞkÉ ½þÉähªÉɺÉÉ`öÒ ½äþ MÉÖ úéä, iéúsé ÉÉZÉÉ Ê{ÉiÉÉ, iéúsé ÉÉiÉÉ, iéúsé ÉÆvÉÚ +ÉÊhÉ iéúsé ÉÉZÉÒ <¹]õ 006

8 näù ÉiÉÉ ½þÉäªÉ. + ÉÉ iéö±éé xé ɺEòÉ ú. ªÉiºÉiªÉäxÉ VÉMÉiºÉiªÉÆ, ªÉi ÉEòÉ ÉäxÉ ÉÉÊiÉ iéiéâ * ªÉnùÉxÉÆnäùxÉ xéænæùêié, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **36** VªÉÉSªÉÉ +κiÉi ÉÉ ÉÖ³äý VÉMÉɱÉÉ +κiÉi É +ɱÉä +ɽäþ, VªÉÉSªÉÉ ÉEòÉ ÉÉxÉä ½äþ VÉMÉ ÉEòÉ ÉiÉä, VªÉÉSªÉÉ +ÉxÉÆnù ɪÉÒ +ÉÊhÉ +ÉxÉÆnùnùɪÉÒ +ÉÊhÉ º É û{éé ÉÖ³äý ºÉ ÉÇ +ÉxÉÆÊnùiÉ +ÉÊhÉ ºÉÖJÉÒ ½þÉäiÉÉiÉ, + ÉÉ iªéé ºÉÎSSÉnùÉxÉÆnù û{é ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. ªÉºªÉ κlÉiªÉÉ ºÉiªÉË Énù, ªÉnÂù ÉÉÊiÉ ÉÉxÉÖ û{éié: * Ê ÉªÉÆ {ÉÖjÉÉÊnù ªÉi ÉÒiªÉÉ, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **37** VªÉÉSªÉÉ +κiÉi ÉÉ ÉÖ³äý ½äþ VÉMÉ JÉ äú, ÊxÉiªÉ ÉɺÉiÉä, VÉÉä ºÉÚªÉÇ û{é +ºÉ±ªÉÉxÉä ºÉ ÉÉÈxÉÉ ÉEòÉÊ ÉiÉ Eò úiééä, VªÉÉSªÉÉ ÉÒiÉÒ ÉÖ³äý {ÉÖjÉÉÊnù ºÉ ÉÇ Ê ÉªÉ ÉÉ]õiÉÉiÉ + ÉÉ MÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. ªÉäxÉ SÉäiɪÉiÉä ½þÒnÆù, ÊSÉkÉÆ SÉäiɪÉiÉä xé ªÉ É * VÉÉOÉiº É{xɺÉÖ¹ÉÖi{ªÉÉÊnù, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **38** VªÉÉSªÉÉ ÉÖ³äý ½äþ VÉMÉ ÁÉ SÉäiÉxÉ º É û{ééxéä +xéö É ÉÉºÉ ªÉäiÉä, VªÉÉSªÉÉ ÉÖ³äý ÁÉ Ê É ÉɱÉÉ, ªÉHòÓxÉÉ SÉäiÉxÉÉ, ºÉVÉÒ ÉiÉÉ ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉä, ÊSÉkÉ VªÉɱÉÉ ÉEòÉÊ ÉiÉ Eò û ÉEòiÉ xéé½þò, VÉÉMÉÞÊiÉ, º É{xÉ, ºÉÖ¹ÉÖÎ{iÉ +ÉÊnù + ɺlÉÉ VªÉÉSªÉÉ uùé úé ÉEòÉÊ ÉiÉ ½þÉäiÉÉiÉ + ÉÉ iªéé MÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú. ªÉºªÉ YÉÉxÉÉÊnùnÆù Ê É ÉÆ, xé où ªÉÆ Ê ÉzÉ ÉänùiÉ: * ºÉnäùEò û{é û{ééªé, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **39** VªÉÉxÉä Ênù±É䱪ÉÉ YÉÉxÉÉ ÉÖ³äý ½äþ Ê É É Ê É ÉɽÚþxÉ Ê ÉzÉ +lé ÉÉ Éänù û{é ÊnùºÉiÉ xéé½þò, + ÉänùªÉÉäMÉ VªÉÉSªÉÉ ÉÖ³äý ºÉÉvªÉ ½þÉäiÉÉä, BEò ÉÉjÉ ºÉiÉ ½äþSÉ VªÉÉSÉä û{é ½þÉäªÉ + ÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. ' ªÉºªÉÉ ÉiÉÆ i麪é ÉiÉÆ, ÉiÉÆ ªÉºªÉ xé Éänù ºÉ:' * +xéxªé ÉÉ É ÉÉ ÉɪÉ, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **40** VªÉɱÉÉ ÉÉ]õiÉä +É{ɱªÉɱÉÉ ÉÀYÉÉxÉ ZÉɱÉä±Éä xéé½þò iªéé±éé iéä ZÉɱÉä±Éä +ºÉiÉä, VªÉɱÉÉ +É{ÉhÉ º ÉiÉ: YÉÉxÉÒ +ɽþÉäiÉ +ºÉä ÉÉ]õiÉä iééä +YÉÉxÉÒ +ºÉiÉÉä. MÉÖ û ÉvªÉä Éänù ÉÉ É xéºéiééä. IÉÉä {ÉÚhÉÇ + ÉänùªÉÉäMÉÒ +ºÉiÉÉä. + ÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. ªÉºªÉ EòÉ úhé û{麪é, EòɪÉÇ û{éähé ÉÉÊiÉ ªÉäiÉ * EòɪÉÇEòÉ úhé û{ééªé, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **41** VÉMÉÉSÉä ÉÚ³ý EòÉ úhé ºÉpÖù û, ÉÒMÉÖ ûséä EòɪÉÇ VÉMÉiÉ û{ééxéä ÉɺÉiÉä. + ÉÉ EòɪÉÇEòÉ úhé û{éò MÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. xééxéé û{éê ÉnÆù ºÉ ÉÈ, xé EäòxÉÉ{ªÉÉκiÉ Ê ÉzÉiÉÉ * EòɪÉÇEòÉ úhéiéé SÉè É, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **42** 007

9 xééxéé û{éò ÁÉ Ê É ÉÉiÉ, EòÉä`äö½þÒ EòºÉ±ÉÒ½þÒ Ê ÉzÉiÉÉ xéé½þò, Eäò ɳý EòɪÉÇEòÉ úhé ÉÉ ÉSÉ +ɽäþ. Ê ÉÊ ÉvÉ û{éä ½þÒ MÉÖ û½úþxé +Ê ÉzÉ +ɽäþiÉ. + ÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú. ªÉnÆùÊQÉEò ɱÉuÆùuÆù, uæùuæùiéé{éêxé ÉÉ úeò É * iéé úeæò ºÉ ÉÇnùÉ%%{ÉnÂù ªÉ:, ÉÒMÉÖ Æû ÉhÉ ÉÉ ªÉ½þ É **43** VªÉÉSÉä SÉ úhéeò ɱɪÉÖMÉÖ±É, ºÉÖJÉnÖù:JÉ ÉÒiÉÉä¹hÉ, ÉÉxÉÉ{É ÉÉxÉÉÊnù uæùuùé{ééºéúxé ½þÉähÉÉ úé iéé{é, jééºé ÊxÉ ÉÉ úhé Eò úhéé äú +ÉÊhÉ ºÉ ÉÇnùÉ ºÉ ÉÇEòɳýÒ +É{ÉkÉÒiÉÚxÉ iéé úhéé äú, ºÉÆEò]õ ɪÉxÉÉ ÉEò Eò úhéé äú +ɽäþiÉ. + ÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé ÉhÉÉ É +ºÉÉä. Ê É Éä GÖòvnäù MÉÖ ûºjééiéé, MÉÖ úéè GÖòvnäù Ê É ÉÉä xé ʽþ * iéº ÉÉiºÉ ÉÇ ÉªÉixÉäxÉ, ÉÒMÉÖ Æû É úhéæ µévéäiéâ **44** ÉÆEò úé±éé GòÉävÉ +ɱÉÉ, iééä ºÉÉvÉEòÉ É ú úéméé ɱÉÉ ié ú MÉÖ û ÉHòÉSÉÉ {ÉÉ`öÒ úéjéé MÉÖ û +ºÉiÉÉä. {ÉhÉ MÉÖ ûsé û¹]õ ZÉɱÉÉ ié ú ÉÉjÉ +É{ɱÉÉ jééiéé ÊjÉ ÉÖ ÉxÉÉiÉ EòÉähÉÒ xéé½þò. ½þhÉÚxÉ ºÉ ÉÇiÉÉä{É úò ɪÉixÉÉÆSÉÒ {É úéeòé¹`öé Eò ûxé MÉÖ û É úhééméêié {ÉÚhÉÇ{ÉhÉä {ÉiEò úhªééséé ɪÉixÉ Eò úéªé±éé ½þ ÉÉ. Éxnäù MÉÖ û{énùuæùuæù, ÉÉRÂó ÉxÉÎ SÉkÉMÉÉäSÉ ú É * ÉäiÉ úhò É ÉÉÊ ÉzÉÆ, Ê É É ÉCiªÉÉi ÉEÆò {É ú É **45** ÉÉhÉÒ ½þhÉVÉä ºÉ ÉÇ {ÉÆSÉYÉÉxÉåÊpùªÉä, ÉxÉ, ÊSÉkÉ ÁÉÆxÉÉ ÊnùºÉhÉÉ äú ÉäiÉ +ÉÊhÉ úhò ½þhÉVÉä {ÉÉÆfø úé É iééæ Éb É ÉEòÉ É ½ÂþªÉɽÚþxÉ Ê ÉzÉ VÉÉä xéò±é ÉhÉÇ + ÉÉ Ê É É ÉHòÒ û{é Éä¹`ö MÉÖ ûsé úhééæxéé ÉÒ ÉÆnùxÉ Eò úiééä. MÉÖEòÉ Æú SÉ MÉÖhÉÉiÉÒiÉÆ, ûeòé Æú û{é ÉÌVÉiÉ É * MÉÖhÉÉiÉÒiɺ É û{éæ SÉ, ªÉÉä nùtéiºé MÉÖ û: º ÉÞiÉ: **46** MÉÖ +IÉ úéxéä MÉÖhÉÉiÉÒiÉ +ÉÊhÉ û +IÉ úéxéä û{ééiéòié º É û{é ÊxÉnæùÊ ÉiÉ ½þÉäiÉä. VÉÉä MÉÖhÉ û{éésªéé {ÉʱÉEòbä ½þhÉVÉäSÉ ÊxÉMÉÖÇhÉ ÊxÉ úéeòé ú º É û{ééséé ºÉÉIÉÉiEòÉ ú Eò ûxé näùiééä iªéé±éésé MÉÖ û ½þÒ ºÉÆYÉÉ ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉä. +-ÊjÉxÉäjÉ: ºÉ ÉǺÉÉÊIÉ, +-SÉiÉÖ ÉÉǽÖþ úsªéöié: * +-SÉiÉÖ ÉÇnùxÉÉä ÉÀÉ, ÉÒMÉÖ û: EòÊlÉiÉ: Ê ÉªÉä **47** ½äþ Ê ÉªÉä, iéòxé xéäjé xéºéúxé½þò VÉÉä ºÉ ÉǺÉÉIÉÒ Ê É É û{é +ɽäþ, SÉiÉÖ ÉÖÇVÉ xéºéúxé½þò VÉÉä +SªÉÖiÉ, Ê É¹hÉÚ +ɽäþ, SÉÉ ú ÉÖJÉä xéºéiééxéé½þò VÉÉä ÉÀnäù É +ɽäþ, +ºÉÉ ½þÉ MÉÖ ûséé Éʽþ ÉÉ ÉÌhɱÉä±ÉÉ +ɽäþ. +ªÉÆ ÉªÉÉ\VÉ汃 ÉÇvnùÉä, nùªééºéémé ú ÉÞvnùªÉä * ªÉnùxÉÖOɽþiÉÉä VÉxiÉÖÎ SÉjɺÉƺÉÉ ú ÉÖÊHò ÉÉEÂò **48** VªÉÉSªÉÉ EÞò{ÉäxÉä VÉÒ ÉɱÉÉ ÁÉ ÉänùÉi ÉEò ºÉƺÉÉ úéiéúxé ÉÖHò ½þÉäiÉÉ ªÉäiÉä; iªéé nùªééºéémé ú MÉÖ ûsªéé EÞò{Éä±ÉÉ É úiéò ªÉÉ ÉÒ ½þhÉÚxÉ ÉÒ MÉÖ û±éé ½þÉiÉ VÉÉäbÚ xé ÉhÉÉ É Eò úiééä. ÉÒMÉÖ úéä: {É ú ÉÆ û{éæ, Ê É ÉäEòSÉIÉÖ¹ÉÉä% ÉÞiÉ É * 008

10 Éxnù ÉÉMªÉÉ xé {É ªÉÎxiÉ, +xvéé: ºÉÚªÉÉænùªÉÆ ªÉlÉÉ **49** ÉÒMÉÖ ûséä {É ú É û{é, Ê É ÉäEò û{éò SÉIÉÚƺÉÉ`öÒ + ÉÞiÉºÉ ÉÉxÉ ½þÉäªÉ. {É ÆúiÉÖ +ÉÆvɲªÉÉÆxÉÉ VɺÉÉ ºÉÚªÉÉænùªÉ ÊnùºÉÚ ÉEòiÉ xéé½þò iªéé É ÉÉhÉä ÉÆnù ÉÉMªÉ +ºÉ±Éä±Éä VÉÒ É ÁÉ MÉÖ û û{éé±éé {ÉɽÚþ ÉEòiÉ xéé½þòié. ÉÒxÉÉlÉSÉ úhéuæùuæù, ªÉºªÉÉÆ ÊnùÊ É Ê É úévéiéä * iéº Éè Ênù Éä xé ɺEÖòªÉÉÇ nùciªéé ÉÊiÉÊnùxÉÆ Ê ÉªÉä **50** ½äþ Ê ÉªÉä, VªÉÉ Ênù Éä±ÉÉ ÉÒMÉÖ ûxéélééæséä SÉ úhéªéöméö±é Ê É úévé ÉÉxÉ ZÉɱÉä±Éä +ºÉiÉÉiÉ iªéé Ênù Éä±ÉÉ ÉÊiÉÊnùxÉÒ ÉÊHò{ÉÚ ÉÇEò xé ɺEòÉ ú Eò úé ÉÉ. iéº Éè Ênù Éä ºÉiÉiÉ É\VÉ汃 äú¹é +ɪÉæ, ÉÊIÉ{ªÉiÉä ÉÖJÉÊ úiééä ÉvÉÖ{Éè ÉÖÇvÉè SÉ * VÉÉMÉÌiÉ ªÉjÉ ÉMÉ ÉÉxÉ MÉÖ ûségò ÉiÉÔ, Ê É ÉÉänùªÉ ɱɪÉxÉÉ]õEòÊxÉiªÉºÉÉIÉÒ **51** ½äþ +ɪÉæ, VÉälÉä ÉMÉ ÉÉxÉ ºÉÉ ÉÇ ÉÉè É MÉÖ û ɽþÉ úévé Ê É ÉÉSÉÉ =nùªé, ɱɪÉ, =i{éêkéîºléêié û{éò PÉb É ÉÉäb ÒSÉä xéé]õeò xéä½þ ÉÒ ºÉÉIÉÒ ÉÉ ÉÉxÉä ÉPÉiÉ VÉÉMÉÞiÉ +ºÉiÉÉiÉ iªéé Ênù Éä±ÉÉ ÉÖÆMªÉÉÆ É ÉÉhÉä MÉÖ ûºié ÉxÉ Eò úhéé ªÉÉ É nùéæséé MÉÖÆVÉÉ ú É Eò úhéé äú YÉÉxÉÒ {ÉÖ û¹é ½þÉiÉ VÉÉäbÚ xé xé ɺEòÉ ú Eò úòié +ºÉiÉÉiÉ. ÉÒxÉÉlÉÉÊnùMÉÖ ûjéªéæ MÉhÉ{ÉËiÉ {ÉÒ`öjɪÉÆ Éè ú ÉÆ, ʺÉvnùÉèPÉÆ É]ÖõEòjɪÉÆ {ÉnùªÉÖMÉÆ núùiéòjéªéæ ÉÉÆ É É É * ÉÒ äú Éɹ]õSÉiÉÖ¹Eò¹Éι]õxÉ ÉEÆò ÉÒ úé ɱÉÒ{É\SÉEÆò, ÉÒ Éx ÉÉʱÉÊxÉ ÉÆjÉ úévéºéê½þiéæ Éxnäù MÉÖ úéä ÉÇhb ±É É **52** ÉÒMÉÖ ûnäù É, {É ú ÉMÉÖ ûnäù É +ÉÊhÉ {É úéi{é úméö ûnäù ɺ É û{é ÉÒxÉÉlÉÉÊnù iéòxé MÉÖ ûnäù ÉÉÆxÉÉ, VÉMÉɱÉÉ EòÉ úhé ÉÚiÉ +ºÉ±É䱪ÉÉ MÉhÉ{ÉiÉÒ±ÉÉ, =b ÒªÉÉxÉ VÉɱÉÆvÉ ú +ÉÊhÉ ÉÚ±ÉÉvÉÉ ú{éò`ö ªÉÉ iéòxé +ÉvÉÉ ú ÉÆSÉEòÉÆxÉÉ, +Éi ɺ É û{é Éè ú ÉɱÉÉ, ʺÉvnùÉÆSªÉÉ ºÉ ÉÖnùɪÉɱÉÉ, ÉÉ Énäù É, ºÉxÉiEÖò ÉÉ ú +ÉÊhÉ ÉÖEònäù É ªÉÉ iéòxé É]ÚÆõxÉÉ, {ÉÚhÉÇ{Énù +ÉÊhÉ ÊºÉvnù{Énù ªÉÉ nùéäxé {ÉnùÉÆxÉÉ, Ê É ÉnÚùiÉÒ, SÉÉ ÉÖhb É É EòɱÉÒ ªÉÉ iéòxé núùiéò ½þhÉVÉä ºÉäÊ ÉEòÉÆxÉÉ, ÉÉÆ É ÉÒ nùòiéé näùhéé ªÉÉ ÉÆ ÉÖº É û{é +ºÉ±É䱪ÉÉ,VÉÉiÉÒ, ±ÉVVÉÉ, EÖò±É, +Ê É ÉÉxÉ, näù½þé½æþeòé ú, +ÉvÉÒ ªÉÉvÉÒ, YÉÉxÉ ÉªÉ, {ÉÉ{É{ÉÖhªÉÉÊnù +É`ö Ê ÉEòÉ ú{éé ÉÉÆxÉÒ Évnù VÉÒ ÉɱÉÉ, ÉÒ äú É º É û{é +ºÉ±É䱪ÉÉ, SÉÉèºÉ¹]õ ÉEòÉ úsªéé ÉÆjÉÉÆxÉÉ úséhéé ªÉÉ xé É ÉÉiÉÞEòɺ É û{é, ÉÀÉ Ê É¹hÉÖ, ɽäþ É, Ê É É É Ê É Éº É û{é {ÉÉSÉ ÉÒ úéæsªéé úéæméä±éé, ºÉ ÉÇ É±ÉÉÆSÉÒ ÉÖvnùÒ Eò ûxé ºÉ ÉÇ VÉÒ ÉÉÆxÉÉ º ɪÉÆ ÉEòÉ É ÉxÉÊ ÉhÉÉ ªÉÉ ÉÒ ÉÉʱÉxÉÒº É û{é, MÉÖ û + ÉÉ nùéäxé +IÉ úéæxéò ªÉÖHò +ɽäþ, VªÉÉxÉä EÖÆòb ʱÉxÉÒ ÉÉÆ É ÉÒ nùòiééuùé úé +É{ɱªÉÉ É úhééméié ºÉÉvÉEòÉÆSªÉÉ +ÆiÉ úò É Éä É Eäò±Éä±ÉÉ +ɽäþ + ÉÉ ÉÒMÉÖ ûnäù ÉÉÆSªÉÉ ÉÆb ±ÉɱÉÉ ÉÒ xé ɺEòÉ ú Eò úiééä. + ªÉºiÉè: ºÉEò±Éè: ºÉÖnùÒPÉÇ ÉÊxɱÉè ªÉÉÇÊvÉ ÉnèùnÖÇù¹Eò èú:, ÉÉhÉɪÉÉ É ÉiÉè úxéäeòeò úhéènöçù:jééi ÉEèònÖÇùVÉǪÉè :* 009

11 ªÉκ ÉzÉ ªÉÖÊnùiÉä Ê ÉxÉ ªÉÊiÉ É汃 ÉɪÉÖ: º ɪÉÆ iéiiéhééiéâ, ÉÉ{iÉÖÆ iéiºé½þvéæ º É ÉÉ É ÉÊxÉ ÉÆ ºÉä Év É ÉäEÆò MÉÖ û É **53** ½þ`öªÉÉäMÉÉSÉÉ + ªÉÉºÉ Eò ûxé Eäò±É䱪ÉÉ ºÉ ÉÇ ÉEòÉ úsªéé {ÉÖ¹Eò³ý nùòpéç ÉɺÉÉäSUô ÉɺÉÉÆxÉÒ, VªÉÉiÉ SÉÖEòÉ ZÉɱªÉÉ ié ú ÉÉ úòê úeò ªÉÉvÉÒ =vnù ÉiÉÉiÉ; iªéésé É ÉÉhÉä Eò¹]õºÉÉvªÉ ÉäEòb Éä ÉÉhÉɪÉÉ ÉÉÆxÉÒ +xéäeò <ÆÊpùªÉÉÆxÉÉ nöùjé:nùéªéeò, ½þ`öªÉÉäMÉɱÉɽþÒ +ºÉÉvªÉ, iéé ªÉÉiÉ xé úé½þhéé ªÉÉ, ɪÉɺÉÉÆxÉÒ VÉä Ê É³ý ÉɪÉSÉä iéä;ªééämªé MÉÖ û ÉÉ{iÉ ZÉɱÉÉ ié ú iªéésé IÉhÉÒ É±É ÉÉxÉ ÉɪÉÖ º ÉiÉ: xé¹]õ ½þÉäiÉÉä, +ºÉä +Éi ÉiÉi É ºÉ½þVÉ ÉÉ{iÉ Eò ûxé PÉähªÉɺÉÉ`öÒ ÉÊHòªÉÖHò ½þÉä>ðxÉ ºÉiÉiÉ BEòÉ Éä¹`ö MÉÖ ûséòsé ºÉä ÉÉ Eò úé ÉÒ. º ÉnäùÊ ÉEòºªÉè É É úò ÆúÊSÉxiÉxÉÆ, É ÉänùxÉxiɺªÉ Ê É ÉºªÉ ÊSÉxiÉxÉ É * º ÉnäùÊ ÉEòºªÉè É SÉ xéé ÉEòÒiÉÇxÉÆ, É ÉänùxÉxiɺªÉ Ê É ÉºªÉ EòÒiÉÇxÉ É **54** º É û{é nù ÉÇxÉ PÉb Ê ÉhÉÉ ªÉÉ MÉÖ ûsªéé É úò úéséä, ÉÚiÉÔSÉä ËSÉiÉxÉ ½þhÉVÉä +xéxié Ê É ÉÉSÉäSÉ vªééxé Eäò±ªÉÉ É ÉÉhÉä ½þÉäªÉ. +É{ɱªÉÉ MÉÖ ûséä xéé ɺÉÆEòÒiÉÇxÉ ½þhÉVÉä½þÒ Ê É ÉÉSÉäSÉ ºiÉ ÉxÉ ½þÉäªÉ. ªÉi{ÉÉnù äúhéöeòêhéeòé, EòÉÊ{É ºÉƺÉÉ ú ÉÉÊ úvéä: * ºÉäiÉÖ ÉÆvÉɪÉiÉä xééléæ, näùê ÉEÆò ié ÉÖ{Éɺ ɽäþ **55** VªÉÉSªÉÉ SÉ úhévéö±éòséé BEò EòhÉ näùjéò±é ºÉƺÉÉ úºé ÉÖpù {ÉÉ ú Eò úhéé úé ºÉäiÉÖ ½þÉäiÉÉä + ÉÉ iªéé MÉÖ ûxéélééséò ÉÒ ={ÉɺÉxÉÉ Eò úiééä. ªÉº ÉÉnùxÉÖOɽÆþ ±É v ÉÉ, ɽþnùYÉÉxÉ ÉÖiºÉÞVÉäiÉ * iéº Éè ÉÒnäùÊ ÉEåòpùɪÉ, xé É SÉÉ ÉÒ¹]õʺÉvnùªÉä **56** VªÉÉSÉÉ +xéöoé½þ ÉÉ{iÉ ZÉɱªÉÉxÉä ɽþÉxÉ +YÉÉxÉxÉÉ É ½þÉäiÉÉä + ÉÉ MÉÖ ûnäù ÉÉÆxÉÉ +É{ɱªÉÉ <¹]õ Ê É¹ÉªÉʺÉvnùÒºÉÉ`öÒ xé ɺEòÉ ú Eò úé ÉÉ. {ÉÉnùÉ VÉÆ ºÉ ÉǺÉƺÉÉ ú - nùé ÉÉxɱÉÊ ÉxÉÉ ÉEò É * ÉÀ ÆúwÉä ʺÉiÉÉ ÉÉäVÉ ÉvªÉºlÉÆ SÉÆpù Éhb ±Éä **57** +Eò`öÉÊnùÊjÉ äújéé VÉä-ºÉ½þºjÉnù±É- Éhb ±Éä * ½ÆþºÉ{ÉÉ ÉÇÊjÉEòÉähÉä SÉ, º É äúkéx ÉvªÉMÉÆ MÉÖ û É **58** VªÉÉSÉä SÉ úhéeò É±É ºÉ ÉÇ ºÉƺÉÉ ú ÉhÉ ªÉɱÉÉ xé¹]õ Eò úiéä iªéé MÉÖ ûnäù ÉÉÆSÉä, ÉÀ ÆúwÉÉ ÉvªÉä ɺiÉEòÉiÉ iéé³úýsªéé Ê`öEòÉhÉÒ, SÉÆpù ÉÆb ±ÉÉÆiÉÒ±É ÉäiÉEò ɳýÉSªÉÉ ÉvªÉ ÉÉMÉÒ ÎºlÉiÉ iéºéäsé +, Eò, `ö ÁÉ ÉhÉÉÇÊnù iéòxé äú¹ééæsªéé Eò ɳýÉiÉ nùéäxé ÉÉVÉÚÆSªÉÉ {ÉÉ ÉÇ ÉÉMÉÒ ½þVÉÉ ú {ÉÉEò²ªÉÉÆxÉÒ ÉÉä ÉhÉÉ ªÉÉ, ½Æþ ºÉ: ªÉÖHò +ºÉ±É䱪ÉÉ, ÊxÉEò]õ ÉiÉÔ ÊjÉEòÉähÉÉiÉ vªééxé Eò úé Éä. ºÉEò±É ÉÖ ÉxɺÉÞ¹]õÒ: Eòα{ÉiÉÉ Éä¹É{ÉÖι]õ- ÌxÉÊJɱÉÊxÉMÉ Éoùι]õ: ºÉÆ{ÉnùÉÆ ªÉlÉÇoùι]õ: * + ÉMÉÖhÉ{ÉÊ ú ÉÉй]õºiÉi{ÉnùÉlÉêEòoùι]õ - ÉÇ ÉMÉÖhÉ{É ú Éäι]õ ÉÉæIÉ ÉÉMÉêEò oùî¹]õ:**59** 010

12 ºÉEò±É ÉÖ ÉxÉ ÆúMɺlÉÉ{ÉxÉɺiÉÆ ÉªÉι]õ:, ºÉEò ûhé úºé ÉÞι]õºiÉk É ÉɱÉÉºÉ Éι]õ: ºÉEò±É ɪɺÉÞι]õ: ºÉÎSSÉnùÉxÉÆnùoùι]õ- ÌxÉ ÉºÉiÉÖ É滃 ÊxÉiªÉÆ ÉÒMÉÖ úéèìnù ªÉoùι]õ:**60** ºÉÆ{ÉÚhÉÇ 14 ÉÖ ÉxÉä =i{ézé Eò úhéé úò; <ÎSUôiÉ {ÉnùÉlÉÉÈSÉÒ ÊxÉ: Éä¹É {ÉÖι]õ Eò úhéé úò ; ºÉ ÉÇ ÉɺjÉä, Éänù ÁÉÆSÉä YÉÉxÉ Eò ûxé näùhéé úò ; ±ÉÉèÊEòEò, BäʽþEò Bä ɪÉÉÇSÉä ªÉlÉÇi É nùéjéê ÉhÉÉ úò; + ÉMÉÖhÉÉÆSÉä {ÉÊ ú ÉÉVÉÇxÉ Eò úhéé úò, iéiéâ {ÉnùÉEòbä, ÉÀÉ É ú ºÉÉvÉEòÉSÉä ±ÉIÉ BEòÉOÉ Eò úhéé úò; VÉMÉpÚù{É où ªÉÉSÉÒ {É ú Éoù¹]õÒ ½þ ÉxÉ Eò úhéé úò ( ÉÀYÉÉxÉÉiÉ ÊjÉMÉÖhÉÉi ÉEò ºÉÞ¹]õÒSÉä, ºÉƺÉÉ úéséä ½þ ÉxÉ ½þÉä>ðxÉ ÉÀYÉÉxÉ ZÉɱÉä EòÒ +YÉÉxÉ VÉÉiÉä,ºÉ ÉÇ VÉMÉiÉ MÉÖ û û{é ÉÉ]õiÉä) ; ÉÉäIÉ ÉÉMÉÉÇ É ú ºÉÉvÉEòÉSÉÒ oùî¹]õ Ê]õEò ÉÚxÉ vé úhéé úò;ºé ÉÇ SÉÉènùÉ ÉÖ ÉxÉ û{éò ÆúMÉ ÉÆSÉÉSªÉÉ ºlÉÉ{ÉxÉä±ÉÉ +ÉvÉÉ ú ÉÚiÉ ºiÉÆ É, JÉÉÆ É +ºÉ±Éä±ÉÒ; EòÉ ûhªééséò, ºxÉä½þÉSÉÒ Éä É úºééséò ÉÞ¹]õÒ Eò úhéé úò ; iéi ÉYÉÉxÉ ÉÉʱÉEòÉÆSÉÉ ºÉ ÉÖnùÉªÉ +ºÉ±Éä±ÉÒ ; ºÉ ÉÇ nù ÉÇxÉä, ÉɺjÉä ÁÉÆSÉä ºÉÆEäòiÉ, +ÉSÉÉ ú ÁÉÆxÉÉ ÊxÉ ÉÉÇhÉ Eò úhéé úò ; ÊVÉSªÉÉxÉä ºÉ ÉÇ xéòêiéêxéªé É, +ÉSÉÉ úê É Éä¹É, EòÉ±É úséxéé ½þÉäiÉÉiÉ; ºÉiÉ ÊSÉiÉ +ÉxÉÆnùº É û{éò MÉÖ ûeòbä ºÉÉvÉEòÉSÉÒ oùî¹]õ JÉäSÉÚxÉ ÊJɳýÊ ÉhÉÉ úò + ÉÒ ÉÒMÉÖ ûséò Ênù ªÉ oùî¹]õ xéä½þ ÉÒ ÉÉZªÉÉ É ú úé½þéä. (+ ÉÒ ÉHòÉxÉä ÊxÉiªÉ ÉÉlÉÇxÉÉ Eò úé ÉÒ.) +ÎMxÉ ÉÖvnùºÉ ÉÆiÉÉiÉ, V ÉɱÉÉ{ÉÊ úséeòéêvéªéé * ÉÆjÉ úévéê É ÉÆ ÉxªÉä%½þÌxÉ ÉÆ {ÉÉiÉÖ ÉÞiªÉÖiÉ: **61** YÉÉxÉÉMxÉÒxÉä ÉÖvnù ½þÉä>ðxÉ SÉÉ úò ÉÉVÉÚÆxÉÒ ÉÖÎvnù û{éò V ÉɱÉÉÆ ÉvªÉä ºÉÖ ÉhÉÉÈ É ÉÉhÉä iéé ÉÚxÉ ºÉÖJÉÉ ÉÚxÉ EòºÉÉä]õÒºÉ =ié ú±éä±éé ½þÉ ÉÆjÉ úévé ÊxÉ ÆúiÉ ú, úéjéæênù ÉºÉ ÉÞiªÉÚ{ÉɺÉÚxÉ ÉÉZÉä úiéhé Eò úéä. iénäùvéêié iézéèvéêié, iéqýù äú iéiºé ÉÒ{ÉEäò * iénùxié úºªé ºÉ ÉǺªÉ, iénöù ºÉ ÉǺªÉ ÉÉÁiÉ: **62** ºÉÎSSÉnùÉxÉÆnùº É û{é MÉÖ ûiéi É MÉÊiÉ ÉÒ±É +ɽäþ, +SɱɽþÒ +ɽäþ. iééä núù ú +ɽäþ, VÉ É³ý {ÉhÉ +ɽäþ. ºÉ ÉÉÈSªÉÉ +ÆiÉ úò +ɽäþ, iéºéésé Éɽäþ ú½þò +ɽäþ. ºÉ ÉÇ ªÉÉ{ÉÒ MÉÖ ûi ÉÉSÉä ÉhÉÇxÉ + ÉÉSÉ Éè±ÉÒxÉä Eò úé Éä ±ÉÉMÉiÉä. +VÉÉä% ½þ ÉVÉ úéä% ½Æþ SÉ, +xééênùêxévéxé: º ÉªÉ É * +Ê ÉEòÉ úî SÉnùÉxÉxnù, +héòªééx ɽþiÉÉä ɽþÉxÉ **63** ÉÒ +Éi ÉÉ VÉx É úê½þié +ɽäþ. ɱÉÉ ÉÞvnùi É xéé½þò. ɱÉÉ º ÉiÉ:±ÉÉ +ÉÊnù +ÆiÉ xéé½þò. ÉÒ Ê ÉEòÉ ú úê½þié +ɽäþ. ÉÒ YÉÉxÉ ÉªÉ, +ÉxÉÆnù ÉªÉ +ɽäþ. +héú½úþxé ±É½þÉxÉ +ÉÊhÉ ÉÉä`ö ɽÚþxÉ ÉÉä`öÉ +ɽäþ. +{ÉÚ ÉÉÇhÉÉÆ {É Æú ÊxÉiªÉÆ, º ɪÉÆVÉÉäÊiÉÌxÉ úé ÉªÉ É * Ê É úvéæ {É ú ÉÉEòÉ ÉÆ, wéö É ÉÉxÉxnù É ªÉªÉ É **64** 011

13 MÉÖ û ½þÉ ªÉÖMÉ{ÉÖ û¹é +ºÉiÉÉä. MÉÖ ûiéi É ÊxÉiªÉ, ºÉnèù É +ºÉiÉä. iéä xé-+ºéiéä +ºÉä EòvÉÒ ½þÉäiÉ xéé½þò. MÉÖ û º ɪÉÆ ÉEòÉ ÉÒ +ºÉiÉÉä, {É ú ÉEòÉ ÉÒ xéºéiééä. näù½þ ÉxÉ ÉÖvnùÒSªÉÉ {ÉʱÉEòbä MÉÖ û MÉä±Éä±ÉÉ +ºÉiÉÉä ½þhÉÚxÉ iééä ÉÖvnù +ºÉiÉÉä. ºÉnùÉ +ÉxÉÆnù ÉªÉ +ºÉiÉÉä. MÉÖ û iéi ÉÉSÉÉ EòvÉÒ xéé É ½þÉäiÉ xéé½þò. ÉÖÊiÉ: ÉiªÉIÉ ÉèÊiÉÁ ÉxÉÖ ÉÉxÉ SÉiÉÖ¹]õªÉ É * ªÉiºÉ SÉÉi ÉiÉ{ÉÉä Éänù, näùê ÉEÆò SÉ ºÉnùÉ º É úxéâ **65** ÉxÉxÉÆ ªÉ nù ÉÆ EòɪÉÈ, iéuùnùéê É É½þÉ ÉiÉä * ºÉÉvÉÖi ÉÆ SÉ ÉªÉÉ où¹]õé, i É滃 Êiɹ`öÊiÉ ºÉÉÆ ÉiÉ É **66** VªÉÉ MÉÖ ûnäù ÉÉSÉä +Éi ÉiÉ{ÉÉä É±É Éänù ÉɺjÉ, ÉiªÉIÉ É ÉÉhÉ, <ÊiɽþÉºÉ +ÉÊhÉ +xéö ÉÉxÉ ÁÉ SÉÉ ú ÉÉMÉÉÈxÉÒ VÉÉhɱÉä VÉÉiÉ +ºÉiÉä + ÉÉ MÉÖ ûséä º É úhé Eò ûxé ½äþ ɽþÉ ÉiÉä ÉÉZªÉÉºÉ ÉÉä ú ɺɱÉ䱪ÉÉ iéözªééiéò±é ºÉÉvÉÖi É ÉPÉÚxÉ VªÉÉ Ê É¹ÉªÉÉ É ú ÉxÉxÉ Eäò±Éä MÉä±Éä {ÉÉʽþVÉä iééä Ê É¹ÉªÉ ÉÒ ºÉÉÆMÉiÉÉä. +JÉhb Éhb ±ÉÉEòÉ Æú, ªÉÉ{iÉÆ ªÉäxÉ SÉ úésé ú É * iéi{énæù nùì ÉiÉÆ ªÉäxÉ, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **67** VªÉÉxÉä ½äþ SÉ ú-+sé ú, JÉÆÊb ié xé ½þÉähÉÉ äú ɱɪÉÉEòÉ ú ÉÆb ³ý ªÉÉ{ɱÉä +ɽäþ, +ºÉä ÉÀ{Énù nùéjéê ÉhÉÉ ªÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. ºÉ ÉÇ ÉÖÊiÉÊ É úéä úixé - Ê É úéêvéié{énùéæ ÉÖVÉ É: * ÉänùÉxiÉÉ ÉÖVɺÉÚªÉÉæ ªÉºiɺ Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **68** VªÉÉSÉä SÉ úhéeò É±É ºÉ ÉÇ ÉänùÉÆSªÉÉ ÉÖEÖò]õ ÉhÉÒ û{é ɽþÉ ÉÉCªÉÉÆxÉÒ ºÉÖ ÉÉäÊ ÉiÉ +ɽäþ, VÉÉä ÉänùÉÆiÉ û{éò Eò ɳýɱÉÉ Ê ÉEòʺÉiÉ Eò úhéé úé VÉhÉÚ ºÉÚªÉÇSÉ +ɽäþ, + ÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. ªÉºªÉ º É úhé ÉÉjÉähÉ, YÉÉxÉ ÉÖi{ÉtiÉä º ÉªÉ É * ªÉ B É ºÉ ÉÇºÉ ÉÉÎ{iɺiɺ Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **69** VªÉÉSÉä Eäò ɳý º É úhé Eäò±Éä +ºÉiÉÉ +É{ÉÉä+É{É YÉÉxÉ =i{ézé ½þÉäiÉä, VÉÉä º ÉiÉ:SÉ ºÉ ÉÇ ÉÉÎ{iÉ û{é +ɽäþ,iªÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. SÉèiÉxªÉÆ ÉÉ ÉiÉÆ ÉÉxiÉÆ, ªÉÉä ÉÉiÉÒiÉÆ ÊxÉ ÆúVÉxÉ É * xéénùë ÉnÖùEò±ÉÉiÉÒiÉÆ, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É:**70** VÉÉä SÉèiÉxªÉº É û{é, ÉÉ ÉiÉ, ÉÉÆiÉ,+ÉEòÉ ÉÉÊnù{ÉäIÉÉ ºÉÚI É, ÊxÉ ÆúVÉxÉ, xéénù,ë ÉnÖù,Eò±ÉÉiÉÒiÉ +ɽäþ + ÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. ºlÉÉ É Æú VÉÆMÉ ÉÆ SÉè É, iéléé SÉè É SÉ úésé ú É * ªÉÉ{iÉÆ ªÉäxÉ VÉMÉiºÉ ÉÈ, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É:**71** {É ÉÇiÉÉÊnù ºlÉÉ É ú +ÉÊhÉ {É ÉÖ{ÉIÉÒ ÉÉxÉ ÉÉÊnù ºlɱÉÉÆiÉ ú Eò úhéé äú, iéºéäsé SÉ ú +ÉÊhÉ +SÉ ú, ºÉVÉÒ É-ÊxÉVÉÔ É +ºÉä ºÉ ÉÇ VÉMÉ VªÉÉxÉä ªÉÉ{ɱÉä +ɽäþ, iªéé ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. YÉÉxÉ ÉHòÒºÉ ÉÉ ûføºiék É ÉɱÉÉÊ É ÉÚʹÉiÉ: * 012

14 ÉÖÊHò ÉÖÊHò ÉnùÉiÉɪɺÉÂ, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É:**72** +Éi ÉYÉÉxÉÉSªÉÉ ÉHòÒ É ú +É ûfø ZÉɱÉä±ÉÉ, iék ÉYÉÉxÉºÉ ÉÖnùɪÉÉxÉä +±ÉÆEÞòiÉ +ºÉ±Éä±ÉÉ, ÉÖÊHò É ÉÖÊHò, ÉÉäMÉ É ÉÉäIÉ näùhéé ªÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú. +xéäeòvéx ɺÉÆ ÉÉ{iÉ-ºÉ ÉÇEò ÉÇÊ ÉnùÉʽþxÉä * º ÉÉi ÉYÉÉxÉ É ÉÉ ÉähÉ, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **73** +É{ɱªÉÉ +Éi ÉYÉÉxÉÉSªÉÉ É ÉÉ ÉÉxÉä, VÉx ÉÉäVÉx ÉÒ ºÉÉ`öÊ É±É䱪ÉÉ ºÉ ÉÇ ºÉÆÊSÉiÉ Eò ÉÉÇSÉä ɺ É Eò úhéé ªÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. xé MÉÖ úéä úêvéeæò iék ÉÆ xé MÉÖ úéä úêvéeæò ié{é:* iék ÉÆ YÉÉxÉÉi{É Æú xééîºié, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **74** MÉÖ ûiéi É ºÉ ÉÇ Éä¹`ö ½þÉäªÉ, MÉÖ û½úþxé É úséfø nöùºé äú EòɽþÒ xéé½þò. MÉÖ ûºéä ÉÉ +ÉÊhÉ MÉÖ û ÉHòÒ½ÚþxÉ Éä¹`ö +ºÉä nöùºé äú ié{é xéé½þò. iék ÉYÉÉxÉÉ{ÉäIÉÉ nöùºé äú EòÉähÉiÉä½þÒ YÉÉxÉ Éä¹`ö xéé½þò. + ÉÉ Éä¹`ö MÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. ÉzÉÉlÉ: ÉÒVÉMÉzÉÉlÉÉä, ÉnÂùMÉÖ ûîºjévéménâùméö û:* É ÉÉi ÉÉ ºÉ ÉÇ ÉÚiÉÉi ÉÉ, iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **75** ÉÉZÉä MÉÖ ûxéélé ºÉ ÉÇ VÉMÉÉSÉäSÉ xéélé,º ÉÉ ÉÒ, ÉɱÉEò +ɽäþiÉ. ÉÉZÉä MÉÖ û ÊiÉx½þÒ VÉMÉÉSÉä MÉÖ û +ɽäþiÉ. ÉÉZÉÉ +Éi ÉÉ ºÉ ÉÇ ªÉÉ{ÉÒ ½þhÉVÉäSÉ ºÉ ÉÉÈ ÉÚiÉÒ +ºÉhÉÉ úé +Éi ÉÉ +ɽäþ. + ÉÉ ÉEòÉ úséé +xéö É É näùhéé ªÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. vªééxé ÉÚ±ÉÆ MÉÖ úéä ÉÚÇÌiÉ:, {ÉÚVÉÉ ÉÚ±ÉÆ MÉÖ úéä: {Énù É * ÉÆjÉ ÉÚ±ÉÆ MÉÖ úéä ÉÉÇCªÉÆ, ÉÉäIÉ ÉÚ±ÉÆ MÉÖ úéä: EÞò{ÉÉ **76** vªééxééséä +ÉvÉÉ úºlééxé MÉÖ û ÉÚÌiÉ ½þÉäªÉ. {ÉÚVÉäSÉä ÉڱɺlÉÉxÉ MÉÖ ûsé úhé, ÉÆjÉÉSÉä =MÉ ÉºlÉÉxÉ MÉÖ û ÉÉCªÉ, ÉÉäIÉÉSÉÉ ÉÚ±ÉÉvÉÉ ú MÉÖ ûséò EÞò{ÉÉ ½þÉäªÉ. MÉÖ û úéênù úxééênù SÉ, MÉÖ û: {É ú Énèù ÉiÉ É * MÉÖ úéä: {É úié Æú xééîºié,iéº Éè ÉÒMÉÖ ú Éä xé É: **77** MÉÖ û +ÉÊnù, ÉlÉ É{ÉɺÉÚxÉ +ɽäþ, ºÉ ÉÉÈSÉä ÉÚ³ý =MÉ ÉºlÉÉxÉ +ɽäþ. {ÉhÉ MÉÖ û±éé º ÉiÉ:±ÉÉ nöùºé äú =MÉ ÉºlÉÉxÉ xéé½þò. MÉÖ ûiéi É º ɪÉÆ ÉÚ +ɽäþ. MÉÖ ûsé {É ú É nèù ÉiÉ. MÉÖ û½úþxé nöùºé äú Éä¹`ö EòɽþÒ xéé½þò. + ÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé xé ɺEòÉ ú +ºÉÉä. ºÉ{iɺÉÉMÉ ú{éªéçxié - iéòléçºxééxééênùeæò ò±é É * MÉÖ úéä ÆúÊQÉ{ɪÉÉäË ÉnÖùºÉ½þºjÉÉÆ Éä xé nöù±éç É É **78** ºÉÉiɽþÒ ºÉÉMÉ úé{éªéèiésªéé iéòléçºlééxééênùeòéæséä ò±é BEòÉ MÉÖ ûsé úhéiéòlééçsªéé Ë ÉnÚùSªÉÉ ½þVÉÉ úé ªÉÉ ÉÉMÉÉSªÉÉ +Æ ÉÉiɽþÒ nöù±éç É xéé½þò. MÉÖ ûsªéé SÉ úhéiéòlééçié ºÉÉiÉ ºÉ ÉÖpùÉiÉ ºxÉÉxÉ Eäò±ªÉÉSÉä ò³ý Ê É³ýiÉä, <iéeåò MÉÖ ûsé úhéiéòléç Éä¹`ö +ɽäþ. ½þ úéè û¹]äõ MÉÖ ûºjééiéé, MÉÖ úéè û¹]äõ xé Eò SÉxÉ * iéº ÉÉiºÉ ÉÇ ÉªÉixÉäxÉ, ÉÒMÉÖ Æû É úhéæ µévéäiéâ **79** 013

15 ½þ úòséé EòÉä{É ZÉɱÉÉ ié ú MÉÖ û ÉHòÉSÉä úiéhé Eò úiééä. {ÉhÉ MÉÖ ûsé û¹]õ ZÉɱÉÉ ié ú ÉHòɱÉÉ EòÉähÉÒ jééiéé xéé½þò. ½þhÉÚxÉ ºÉ ÉÇ ÉªÉixÉÉÆxÉÒ MÉÖ û±éé É úhé VÉÉ Éä. MÉÖ û äú É VÉMÉiºÉ ÉÈ, ÉÀÊ É¹hÉÖÊ É ÉÉi ÉEò É * MÉÖ úéä: {É úié Æú xééîºié, iéº ÉÉiºÉÆ{ÉÚVɪÉänÂù MÉÖ û É **80** ÉÒMÉÖ ûsé ºÉ ÉÇ VÉMÉiÉ ½þÉäªÉ. ÉÀÉÊ É¹hÉÖÊ É Éº É û{é MÉÖ û ½þÉäªÉ. MÉÖ û½úþxé Éä¹`ö nöùºé úé EòÉähÉÒ xéé½þò,nöùºé äú EòɽþÒ xéé½þò. ½þhÉÚxÉ MÉÖ ûséò =ké É ÉEòÉ äú ÉxÉ:{ÉÚ ÉÇEò {ÉÚVÉÉ Eò úé ÉÒ. ºÉ É-{ÉÚVÉÉ Eò úé ÉÒ ½þhÉVÉä ºÉ ÉÇjÉ ºÉ ÉÉÈSªÉÉiÉ MÉÖ ûséé +Æ É +Éä³ýJÉÚxÉ ºÉ ÉÉÈSÉÉ ºÉÉ újéé ÉÉxÉ `äö ÉÉ ÉÉ. YÉÉxÉÆ Ê ÉYÉÉxɺÉʽþiÉÆ, ±É ªÉiÉä MÉÖ û ÉÊHòiÉ: * MÉÖ úéä: {É úié äú xééîºié, vªéäªééä% ºÉÉè MÉÖ û ÉÉÌMÉÊ É : **81** MÉÖ û ÉÊHò Eäò±ªÉÉxÉä ºÉÉIÉÉiEòÉ úésªéé +xéö É Éɺɽþ +Éi ÉYÉÉxÉ ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉä. MÉÖ û½úþxé nöùºé úé EòÉähÉÒ Éä¹`ö xéé½þò. ½þhÉÚxÉ ÊºÉvnùªÉÉäMÉ ÉÉMÉÉÇiÉÒ±É MÉÖ û ÉHòÉÆxÉÒ MÉÖ ûséäsé ËSÉiÉxÉ Eò úé Éä. ªÉº ÉÉi{É úié Æú xééîºié, xéäêié xéäiéòêié Éè ÉÖÊiÉ: * ÉxɺÉÉ ÉSɺÉÉ SÉè É, ÊxÉiªÉ ÉÉ úévéªéänâù MÉÖ û É **82** xé <ÊiÉ, xé <ÊiÉ, MÉÖ û EòÉªÉ xéé½þò, MÉÖ û +ºÉÉ xéé½þò, MÉÖ û ½äþ xéé½þò Eò úòié +ºÉä ºÉÉÆMÉiÉ ÉÖiÉÒxÉå Éä É]õÒ MÉÖ û½úþxé Éä¹`ö EòÉähÉÒ xéé½þò, MÉÖ û + ÉhÉÇxÉÒªÉ +ºÉÚxÉ MÉÖ û ½þÉ MÉÖ ûsé ½þÉäªÉ +ºÉÉ ÊxÉhÉÇªÉ PÉäiɱÉÉ. + ÉÉ É½þkÉ É MÉÖ ûséò ÉxÉÉxÉä, ÉÉhÉÒxÉä ÊxÉiªÉ +É úévéxéé Eò úhéä ½þÒSÉ ºÉÉvÉEòÉSÉÒ ºÉÉvÉxÉÉ ½þÉäªÉ. MÉÖ úéä: EÞò{ÉÉ ÉºÉÉnäùxÉ, ÉÀÊ É¹hÉÖºÉnùÉÊ É ÉÉ: * ºÉ ÉlÉÉÇ: É É ÉÉnùÉè SÉ, Eèò ɱªÉÆ MÉÖ ûºéä ɪÉÉ **83** MÉÖ ûsªéé EÞò{ÉÉ ÉºÉÉnùÉxÉäSÉ ÉÀÉ, Ê É¹hÉÖ, ɽäþ É ÁÉ iéòxé näù ÉiÉÉ ºÉÞ¹]õÒSÉÒ =i{éêké, κlÉÊiÉ É ºÉƽþÉ úéséä +É{ÉÉ{ɱÉä EòɪÉÇ Eò úhªééºé ºÉ ÉlÉÇ ½þÉäiÉÉiÉ. MÉÖ ûºéä ÉÉ Eäò±ªÉÉxÉäSÉ EòÉähÉiÉä½þÒ ºÉÉ ÉlªÉÇ +ÆMÉÒ ªÉäiÉä. MÉÖ ûºéä ÉÉ ½þÉSÉ ÉÖHòÒSÉɽþÒ ÉÉMÉÇ `ö úiééä. näù ÉÊEòzÉ úméævé ÉÉÇ: Ê{ÉiÉ úéä ªÉIÉSÉÉ úhéé: * ÉÖxɪÉÉä%Ê{É xé VÉÉxÉÎxiÉ, MÉÖ û ÉÖ ÉÚ¹ÉhÉä Ê ÉÊvÉ É **84** näù É, ÊEòzÉ ú, MÉÆvÉ ÉÇ, Ê{ÉiÉ ú, ªÉIÉ-SÉÉ úhé É ÉÖÊxÉVÉxÉ näùjéò±é MÉÖ ûºéä ÉäSÉÉ Ê ÉÊvÉ VÉÉhÉiÉ xéé½þòié, MÉÖ ûºéä ÉÉ ½þÉiÉÚxÉ xé PÉb ±ªÉÉxÉä ÉÖHò ½þÉäiÉ xéé½þòié. ɽþɽÆþEòÉ úmé ÉÇhÉ, ié{ééäê ÉtÉ É±ÉÉÎx ÉiÉÉ: * ºÉƺÉÉ úeöò½þ úé ÉiÉæ, PÉ]õªÉÆjÉä ªÉlÉÉ PÉ]õÉ:**85** ié{é, Ê ÉtÉ, É±É ÁÉÆxÉÒ ªÉÖHò +ºÉÚxɽþÒ VÉÒ ÉÉ{ÉÉä]õÒ É½þÉxÉ +½ÆþEòÉ ú, ÉÒ näù½þ ½þÒ ÉÉ ÉxÉÉ ½þÉb Ò ÉɺÉÒ ÊJɳÚýxÉ úéê½þ±ªééxéä ( VÉÒ ÉÉxÉä = úé ÉÒ Eò É]õɳÚýxÉ vé ú±ªééxéä ) ºÉƺÉÉ ú û{éò Ê Éʽþ úòié ú½þé]õmééb ÉSªÉÉ PÉ]õÉÆ É ÉÉhÉä Ê ò úié +ºÉiÉÉiÉ. 014

16 xé ÉÖHòÉ näù ÉMÉxvÉ ÉÉÇ:, Ê{ÉiÉ úéä ªÉIÉÊEòzÉ úé: ºÉ ÉÇʺÉvnùÉ SÉ, MÉÖ ûºéä ÉÉ{É úéró ÉÖJÉÉ: **86** näù É, MÉÆvÉ ÉÇ, ÊEòzÉ ú Ê{ÉiÉ ú, +ÉÊhÉ ÊºÉvnù näùjéò±é VÉ ú MÉÖ ûºéä ÉäEòbä iééåb Ê ò ú ÉÚxÉ +ºÉiÉÒ±É, MÉÖ ûºéä ÉÉ iªééæsªéé ½þÉiÉÚxÉ ½þÉäiÉ xéºéä±é ié ú EòvÉÒ½þÒ ÉÖHò ½þÉä>ð ÉEòiÉ xéé½þòié. vªééxéæ ÉÞhÉÖ É½þÉnäùÊ É, ºÉ ÉÉÇxÉÆnù ÉnùɪÉEò É * ºÉ ÉǺÉÉèJªÉEò Æú ÊxÉiªÉÆ, ÉÖÊHò ÉÖÊHòÊ ÉvÉɪÉEò É **87** ½äþ ɽþÉnäùÊ É, ºÉ ÉÇ ÉEòÉ úséé +ÉxÉÆnù näùhéé äú, ºÉ ÉÇ ÉEòÉ úséä ºÉÖJÉ ÉnùÉxÉ Eò úhéé äú, ÉÖÊHò É ÉÖÊHò, ÉÉäIÉ <. ºÉ½þVɺÉÉvªÉ Eò úhªééséä ºÉÉvÉxÉ ½þhÉVÉä MÉÖ ûvªééxé ½þÉäªÉ. ÉÒ ÉiÉ {É ú ÉÀ MÉÖ Æû º É úéê É, ÉÒ Éi{É ú ÉÀ MÉÖ Æû ÉnùÉÊ É * ÉÒ Éi{É ú ÉÀ MÉÖ Æû xé ÉÉÊ É, ÉÒ Éi{É ú ÉÀ MÉÖ Æû ÉVÉÉÊ É **88** ÉÒ ÉiÉ {É ú ÉÀMÉÖ ûséä º É úhé Eò úé Éä, ÉÒ ÉiÉ {É ú ÉÀ û{é MÉÖ ûséä ºiÉ ÉxÉ Eò úé Éä, ÉÒ Éi{É ú ÉÀMÉÖ û±éé xé ÉxÉ Eò úé Éä, ÉÒ Éi{É ú ÉÀMÉÖ ûséä ÉVÉxÉ Eò úé Éä. ÉÀÉxÉÆnÆù {É ú ɺÉÖJÉnÆù Eäò ɱÉÆ YÉÉxÉ ÉÚÍiÉ, uæùuùéiéòiéæ MÉMÉxɺÉoù ªÉÆ iék É ÉºªÉÉÊnù±ÉIªÉ É * BEÆò ÊxÉiªÉÆ Ê É É±É ÉSɱÉÆ ºÉ ÉÇvÉÒºÉÉÊIÉ ÉÚiÉÆ, ÉÉ ÉÉiÉÒiÉÆ ÊjÉMÉÖhÉ úê½þiéæ ºÉnÂùMÉÖ Æû iéæ xé ÉÉÊ É**89** ÉÀÉxÉÆnù û{éò, {É ú ɺÉÖJÉnùÉiÉÉ, Eäò ɳý YÉÉxɺ É û{é, ºÉÖJÉnÖù:JÉÉÊnù uæùuæù úê½þié, +ÉEòÉ ÉɺÉÉ újéé ÊxɱÉæ{É, iék É É漃 +ÉÊnù ɽþÉ ÉÉCªÉÉÆSÉä ºÉÉvªÉ, BEò, ÊxÉiªÉ, Ê É É±É, ÊxÉ SɱÉ, ºÉ ÉÇ ÉÉhªÉÉÆSªÉÉ ÉÖvnùÒSÉÉ ºÉÉIÉÒ, ÉÉ ÉÉiÉÒiÉ, ÊjÉMÉÖhÉ úê½þié + ÉÉ ºÉnÂùMÉÖ û±éé ÉÒ xé ɺEòÉ ú Eò úiééä. ÊxÉiªÉÆ ÉÖvnÆù ÊxÉ úé ÉɺÉÆ, ÊxÉ úéeòé Æú ÊxÉ ÆúVÉxÉ É * ÊxÉiªÉ ÉÉävÉÆ ÊSÉnùÉxÉÆnÆù, MÉÖ Æû ÉÀ xé ÉÉ ªÉ½þ É **90** ÊxÉiªÉ, ÉÖvnù, +É ÉÉºÉ úê½þié, ÊxÉ úéeòé ú, ÊxÉ ÆúVÉxÉ, ÊxÉiªÉ, ÉÉävɺ É û{é, ÊSÉnùÉxÉxnù û{é, {É ú ÉÀ ÉÒMÉÖ û±éé ÉÒ xé ɺEòÉ ú Eò úiééä. ¾þnÆù ÉÖVÉä EòÌhÉEò ÉvªÉºÉƺlÉä, ˺ɽþɺÉxÉä ºÉÆκlÉiÉÊnù ªÉ ÉÚÌiÉ É * vªééªéänâù MÉÖ Æû SÉÆpùEò±ÉÉ ÉEòÉ ÉÆ, ÊSÉi{ÉÖºiÉEòÉ ÉÒ¹]õ É Æú nùvééxé É **91** ¾þnùªÉ û{éò Eò ɳýÉSªÉÉ näù`öéæié ÉvªÉ ÉÉMÉÒ ¾þnùªÉ˺ɽþɺÉxÉÉ É ú Ênù ªÉ ÉÚÌiÉ û{é Ê É úévé ÉÉxÉ ZÉɱÉ䱪ÉÉ, SÉÉÆnùhªÉÉÆ É ÉÉhÉä +ɱ½þÉnùnùɪÉEò +ºÉ±É䱪ÉÉ, YÉÉxÉOÉÆlÉ ½þÉiÉÒ vé ú±é䱪éé, + ÉÒ¹]õ É ú näùhéé ªÉÉ MÉÖ û ÉÚiÉÔSÉä vªééxé Eò úé Éä. ÉäiÉÉÆ É Æú ÉäiÉÊ É±Éä{É{ÉÖ¹{ÉÆ, ÉÖHòÉÊ É ÉÚ¹ÉÆ ÉÖÊnùiÉÆ ÊuùxÉäjÉ É * ÉÉ ÉÉÆEò{ÉÒ`öκlÉiÉÊnù ªÉ ÉËHò, ÉÆnùκ ÉiÉÆ ºÉÉÆpùEÞò{ÉÉÊxÉvÉÉxÉ É **92** ÉäiÉ ÉºjÉ xéäºé±éä±éò, ÉäiÉ SÉÆnùxÉÉSÉÒ =]õò ±ÉÉ É±Éä±ÉÒ, ÉäiÉ {ÉÖ¹{Éä véé úhé Eäò±Éä±ÉÒ, ÉäiÉ ÉÉäiªÉÉÆSªÉÉ +±ÉÆEòÉ úéxéò +±ÉÆEÞòiÉ, ÉÚʹÉiÉ ZÉɱÉä±ÉÒ, +ÉxÉÆnùÉxÉä 015

17 {ÉÊ ú{éúhéç, nùéäxé xéäjé +ºÉ±Éä±ÉÒ, ÊVÉSªÉÉ b É ªÉÉ ÉÉÆb Ò É ú Ênù ªÉ +ÉÊnù ÉHòÒ ºlÉÉxÉÉ{ÉzÉ ZÉɱÉä±ÉÒ +ɽäþ + ÉÒ, ÉÆnùκ ÉiÉ Eò úhéé úò, +ÊiÉ Ê É{ÉÖ±É EÞò{ÉäSÉÉ ºÉÉ`öÉ +ºÉ±Éä±ÉÒ + ÉÒ MÉÖ û ÉÚÌiÉ ºÉÉvÉEòÉxÉä vªééxééºéé`öò PªÉÉ ÉÒ. +ÉxÉÆnù ÉÉxÉÆnùEò Æú ɺÉzÉÆ, YÉÉxɺ É û{éæ ÊxÉVÉ ÉÉävɪÉÖHò É * ªÉÉäMÉÓpù ÉÒb Æ É É úéämé ÉètÆ, ÉÒ ÉnÂùMÉÖ Æû ÊxÉiªÉ ɽÆþ xé ÉÉÊ É **93** +ÉxÉÆnùº É û{é, +ÉxÉÆnùnùÉiÉÉ, ɺÉzÉ ÉÖJÉ, YÉÉxɺ É û{é,+éi É ÉÉävɪÉÖHò ªÉÉäMÉÒ É ú, ºiÉÖÊiÉ Eò úhªééºé ªÉÉäMªÉ, ºÉƺÉÉ ú û{éò úéäméé É ú úé É ÉÉhÉ +Éè¹ÉvÉ näùhéé úé Éèt, + ÉÉ ÉÒMÉÖ û±éé ÉÒ ÊxÉiªÉ xé ɺEòÉ ú Eò úiééä. ªÉκ ÉxºÉÞι]õκlÉÊiÉv ÉƺÉ-ÊxÉOɽþÉxÉÖOɽþÉi ÉEò É * EÞòiªÉÆ {ÉÆSÉÊ ÉvÉÆ É É nùéºéiéä iéæ xé ÉÉ ªÉ½þ É **94** VªÉÉSªÉÉ Ê`öEòÉhÉÒ =i{éêké, κlÉÊiÉ, ±ÉªÉ, ÊxÉOɽþ +ÉÊhÉ +xéöoé½þ û{é {ÉÆSÉEÞòiªÉå ÊxÉiªÉ ÉɺÉiÉÉiÉ, iªéé MÉÖ û±éé ÉÒ xé ɺEòÉ ú Eò úiééä. ÉÉiÉ: Ê É úêºé ÉÖC±ÉÉ VÉä, ÊuùxÉäjÉÆ Êuù ÉÖVÉÆ MÉÖ û É * É úé ɪɪÉÖiÉÆ ÉÉÆiÉÆ, º É äúiéæ xéé É{ÉÚ ÉÇEò É **95** ÉÉiÉ: ºÉ ɪÉÒ ÉºiÉEòÉiÉÒ±É ºÉk ÉMÉÖhÉYÉÉxÉnù ÉÇEò ºÉ½þºjÉ {ÉÉEò²ªÉÉÆSÉä ÉäiÉ Eò ɳý véé úhé Eò úhéé ªÉÉ nùéäxé xéäjé +ÉÊhÉ ÉÖVÉÉ +ºÉ±É䱪ÉÉ,+ÉÊ É ÉÉÇnù +ÉÊhÉ + ÉªÉ näùhéé ªÉÉ ÉÉÆiÉ º É û{é MÉÖ ûséä xéé ÉÉäSSÉÉ ú Eò ûxé º É úhé Eò úé Éä. xé MÉÖ úéä úêvéeæò xé MÉÖ úéä úêvéeæò, xé MÉÖ úéä úêvéeæò xé MÉÖ úéä úêvéeò É * Ê É É ÉɺÉxÉiÉ: Ê É É ÉɺÉxÉiÉ:, Ê É É ÉɺÉxÉiÉ:Ê É É ÉɺÉxÉiÉ: **96** MÉÖ û½úþxé Éä¹`ö EòɽþÒ xéé½þò, EòɽþÒ xéé½þò, EòɽþÒ xéé½þò ; ½äþSÉ Ê É ÉÉSÉä ÊxÉ SɪÉ{ÉÚ ÉÇEò ºÉÉÆMÉhÉä ½þÉäªÉ. <nù Éä É Ê É ÉÆ Îi Énù Éä É Ê É ÉÆ, Îi Énù Éä É Ê É ÉÆ Îi Énù Éä É Ê É É É * É É ÉɺÉxÉiÉÉä É É ÉɺÉxÉiÉÉä, É É ÉɺÉxÉiÉÉä É É ÉɺÉxÉiÉ: **97** MÉÖ ûiéi ÉSÉ Eò±ªÉÉhÉEòÉ úò +ɽäþ, Eò±ªÉÉhÉEòÉ úò +ɽäþ, Eò±ªÉÉhÉEòÉ úò +ɽäþ, ½äþSÉ Eò±ªÉÉhÉEòÉ úò ½þÉäªÉ. MÉÖ û û{é ½äþSÉ Ê É É û{é ½þhÉVÉäSÉ Eò±ªÉÉhÉ Énù +ɽäþ +ºÉä ÉÉZÉä +ÉYÉÉ{ÉÚ ÉÇEò ºÉÉÆMÉhÉä +ɽäþ. B ÉÆÊ ÉvÉÆ MÉÖ Æü vªééi ÉÉ,YÉÉxÉ ÉÖi{ÉtiÉäº ÉªÉ É * iéiéºénâùméö û ɺÉÉnäùxÉ, ÉÖHòÉä% ½þÊ ÉÊiÉ ÉÉ ÉªÉäiÉ **98** MÉÖ ûvªééxé Eäò±ªÉÉ É ú Ê É¹ªÉÉSªÉÉ `öéªéò +Éi ÉYÉÉxÉ +É{ÉÉä+É{ÉSÉ =i{ézé ½þÉäiÉä. MÉÖ ûsªéé EÞò{ÉÉ ÉºÉÉnùÉxÉä, ' ÉÒ ÉÖHò +ɽäþ' + ÉÒ +xéö ÉÖÊiÉ Ê É¹ªÉɱÉÉ ªÉäiÉä. MÉÖ ûnùì ÉiÉ ÉÉMÉæhÉ, ÉxÉ: ÉÖÏvnù iéö EòÉ úªéäiéâ * +ÊxÉiªÉÆ JÉÆb ªÉäiºÉ ÉÈ, ªÉÏiEòÊSÉnùÉi ÉMÉÉäSÉ ú ÉÂ**99** MÉÖ ûxéä nùéjéê ɱÉ䱪ÉÉ ÉÉMÉÉÇxÉä ºÉÉvÉxÉÉ Eò ûxé ÊSÉkÉ ÉÖvnùÒ, ÉxÉ: ÉÖÎvnù Eò ûxé PªÉÉ ÉÒ. +ÊxÉiªÉ MÉÉä¹]õÓSÉä ÉɪÉäSÉä, +xééi ªÉÉSÉä JÉÆb xé Eò úé Éä. <ÆÊpùªÉMÉÉäSÉ ú ºÉ ÉÇ Ê É¹ÉªÉÉÆSÉÉ iªéémé Eò úé ÉÉ. 016

18 YÉäªÉ ºÉ ÉǺ É û{éæ SÉ, YÉÉxÉÆ SÉ ÉxÉ =SSÉiÉä * YÉÉxÉÆ YÉäªÉºÉ ÉÆ EÖòªÉÉÇxÉÂ, xééxªé: {ÉÆlÉÉ ÊuùiÉÒªÉEò: **100** YÉäªÉ ½þhÉVÉä VÉä VÉÉhÉÚxÉ PªÉɪÉSÉä iéä; ½þhÉVÉäSÉ ºÉ ÉÉÈ ÉÚiÉÒ +ºÉ±Éä±ÉÉ º ɺ É û{é +Éi ÉÉ ½þÉäªÉ. YÉÉxÉ ½þhÉVÉä ÉxÉ. ÉxÉɱÉÉ +Éi É û{é ÉxÉÊ ÉhÉä ½þÉSÉ BEò Éä É +Éi ɺÉÉIÉÉiEòÉ úéséé ÉÉMÉÇ ½þÉäªÉ. ÁɽÚþxÉ nöùºé úé ÉÉMÉÇ xéé½þò. B É ÉÖi ÉÉ É½þÉnäùÊ É, MÉÖ ûëxénùéæ Eò úéäêié ªÉ: * ºÉ ªÉÉÊiÉ xé úeæò PÉÉä Æú, ªÉÉ ÉSSÉÆpùÊnù ÉÉEò úéè **101** ½äþ ɽþÉnäù ÉÒ, ½äþ MÉÖ û ɽþÉi ªÉ BäEÚòxɽþÒ VÉÉä MÉÖ ûséò ËxÉnùÉ Eò úò±é iééä, VÉÉä{ɪÉÈiÉ SÉÆpùºÉÚªÉÇ +ɽäþiÉ iééä{éªéèié ½þhÉVÉä VÉMÉÉSªÉÉ +ÆiÉÉ{ɪÉÈiÉ PÉÉä ú xé úeòéié VÉÉ>ðxÉ {Ébä ±É.**101** ªÉÉ ÉiEò±{ÉÉÆiÉEòÉä näù½þºiéé Énäù É MÉÖ Æû º É äúiéâ * MÉÖ û±ééä{ééä xé EòiÉÇ ªÉ:, º ÉSUÆônùÉä ªÉÊnù ÉÉ É ÉäiÉ **102** näù½þéséé xéé É ½þÉä<ÇiÉÉä ½þhÉVÉäSÉ näù½þ +ɽäþ iééä MÉÖ ûséä º É úhé Eäò±ÉäSÉ {ÉÉʽþVÉä. º ÉiÉ:SÉÉ UÆônù ±ÉÉMɱÉÉ, ºÉÉIÉÉiEòÉ úéséé +xéö É É +ɱÉÉ ié úò½þò MÉÖ ûséä º É úhé SÉÖEò ÉÚ xéªéä. ½ÖÆþEòÉ äúhé xé ÉHò ªÉÆ, ÉÉYÉè: Ê É¹ªÉè: EòlÉÆSÉxÉ * MÉÖ úéä úoéä xé ÉHò ªÉ ɺÉiªÉÆ SÉ EònùÉSÉxÉ **103** ɽþÉhªÉÉ ÉÖvnùÒ ÉÉxÉ Ê É¹ªÉÉxÉä MÉÖ ûºé ÉÉä ú ½ÖÆþEòÉ ú näù>ðxé, (½ÖÆþ, +Æ, ½þÉä, ½þÉÆ ½þhÉiÉ) BEäò É úò ÉÉä±ÉÚ xéªéä. xéò]õ É nùéässéé ú Eò ûxé ÉÉä±ÉÉ Éä. ÉÉxÉ ½þ±É ÉÚxÉ, ½þÉiÉ ÉÉ äú Eò ûxé, ºÉÚSÉxÉÉ näùié, ½ÖÆþEòÉ úié =ké äú näù>ð xéªéäié. iéºéäsé MÉÖ ûºé ÉÉä ú +ºÉiªÉ ÉɹÉhÉ Eò û xéªéä. MÉÖ Æû i ÉÆ EÞòiªÉ ½ÖÆþ EÞòiªÉ, MÉÖ Æû ÊxÉÌVÉiªÉ ÉÉnùiÉ: * + úhªéä ÊxÉVÉDZÉä näù Éä, ºÉ É ÉänÂù ÉÀ úéiéºé: **104** MÉÖ û ÉÒ, ½ÖÆþ + ÉÉ BEäò úò É nùéié ÉÉä±ÉÚ xéªéä. +xéénù ú ªÉÏiEòÊSÉiɽþÒ nùéjé ÉÚ xéªéä. ÉÉnùÉ ÉvªÉä MÉÖ û±éé ËVÉEÚòxÉ iªééséé {ÉÉb É ÉÉ Eò û {ÉɽþÉhÉÉ úé ÊxÉVÉÇ±É + úhªééié ÉÀ úéiéºé ½þÉäiÉÉä. ÉÖÊxÉÊ É: {ÉzÉMÉè ÉÉÇ%Ê{É, ºÉÖ èú ÉÉÇ ÉÉÊ{ÉiÉÉä ªÉÊnù * EòÉ±É ÉÞiªÉÖ ÉªÉÉuùÉÊ{É, MÉÖ û úiéêié {ÉÉ ÉÇÊiÉ **105** ½äþ {ÉÉ ÉÇiÉÒ, ÉÖÊxÉ, xéémé, ºÉ{ÉÇ ËEò ÉÉ näù Énäù ÉiÉÉÆxÉÒ VÉ úò ÉÉÊ{ɱÉä ié úò iªéé ÉÉ{ÉÉ{ÉɺÉÚxÉ, iéºéäsé Eòɳý, ÉÞiªÉÖ ÁÉÆSªÉÉ ÉªÉÉ{ÉɺÉÚxÉ MÉÖ û úiéhé Eò úiééä. + ÉHòÉ Ê½þ ºÉÖ úété SÉ, + ÉHòÉ ÉxÉ֪ɺiÉlÉÉ * MÉÖ û ÉÉ{ÉäxÉ iéä ÉÒQÉÆ, IɪÉÆ ªÉÉÎxiÉ xé ºÉÆ ÉªÉ: **106** näù É, näù ÉiÉÉ, ÉÖÊxÉVÉxÉ <. ºÉÉ äú MÉÖ ûºé ÉÉä ú + ÉHò, +ºÉ ÉlÉÇ +ɽäþiÉ. MÉÖ ûsªéé ÉÉ{ÉÉxÉä iéä ±ÉÉèEò ú xéé É {ÉÉ ÉiÉÉiÉ. ÉÆjÉ úévéê ÉnÆù näùê É,MÉÖ ûê úiªéié úuùªé É * 017

19 º ÉÞÊiÉ ÉänùÉlÉÇ ÉÉCªÉäxÉ, MÉÖ û: ºÉÉIÉÉi{É Æú {Énù É **107** ½äþ näùê É, MÉÖ û ½þÒ nùéäxé +IÉ äú ié ú ÉÆjÉÉÆSÉÉ úévéé ½þÉäiÉ. ÉÖÊiɺ ÉÞiÉÓSªÉÉ ÉÉCªÉÉÆ É ûxé MÉÖ û ºÉÉIÉÉiÉ {É ú É{Énù, MÉÖ û ºÉÉIÉÉiÉ {É ú ÉÀ ½äþ ʺÉvnù ½þÉäiÉä. ÉÞÊiÉ-º ÉÞÊiÉ +Ê ÉYÉɪÉ, Eäò ɱÉÆ MÉÖ ûºéä ÉEòÉ: * iéä Éè ºÉÆxªÉÉʺÉxÉ: ÉÉäHòÉ, <ié äú Éä¹ÉvÉÉÊ úhé: **108** ÉÞÊiɺ ÉÞÊiÉ xé VÉÉhÉhÉÉ äú, ÉänùÉxiÉÉSÉÉ + ªÉÉºÉ xé Eò úhéé äú näùjéò±é Eäò ɳý MÉÖ ûºéä ÉÉ Eò ûxé 'ºÉÆxªÉɺÉÒ' ÁÉ ºÉÆYÉä±ÉÉ ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉÉiÉ. {ÉhÉ MÉÖ ûeþò{éé½þòxé VÉ úò ÉänùÉxiÉÒ +ºÉ±ÉÉ ié úò iééä Eäò ɳý Éä¹ÉvÉÉ úò, xéé ÉvÉÉ úòsé ºÉ ÉVɱÉÉ {ÉÉʽþVÉä. ÊxÉiªÉÆ ÉÀ ÊxÉ úéeòé Æú, ÊxÉMÉÖÇhÉÆ ÉÉävɪÉäiÉ {É ú É * ºÉ ÉÈ ÉÀ ÊxÉ úé ÉɺÉÆ, nùò{ééä nùò{ééxié Æú ªÉlÉÉ **109** BEòÉ Ênù ªÉÉxÉä nöùºé úé Ênù ÉÉ ±ÉÉ ÉÉ ÉÉ iéuùié VÉÉä ÊxÉiªÉ, ÊxÉ úéeòé ú, ÊxÉMÉÖÇhÉ, ÊxÉ úé ÉÉºÉ {É ú ÉÀÉSÉÉ ÉÉävÉ Ê É¹ªÉɱÉÉ Eò ûxé näùiééä iééä MÉÖ û ½þÉäªÉ. MÉÖ úéä: EÞò{ÉÉ ÉºÉÉnäùxÉ, +Éi ÉÉ úé ÉÆ ÊxÉ úòiéªéäiéâ * +xéäxé MÉÖ û ÉÉMÉæhÉ, º ÉÉi ÉYÉÉxÉÆ É ÉiÉÇiÉä **110** MÉÖ ûsªéé EÞò{ÉÉ ÉºÉÉnùÉxÉä +Éi ÉÉ úé ÉÉSÉä ÊxÉ úòiéhé Eò úé Éä. ÁÉ MÉÖ û ÉÉMÉÉÇxÉäSÉ +É{ɱªÉÉ º É û{ééséä YÉÉxÉ ½þÉäiÉä. +Éi ÉYÉÉxÉ, +Éi É ÉÉävÉ +ÉÊhÉ +Éi ɺÉÉIÉÉiEòÉ úéºéé`öò MÉÖ ûséòsé EÞò{ÉÉ ½þ ÉÒ. +É ÉÀºiÉÆ É{ɪÉÈiÉÆ, {É ú ÉÉi Éɺ É û{éeò É * ºlÉÉ É Æú VÉÆMÉ ÉÆ SÉè É, ÉhÉ ÉÉÊ É VÉMÉx ÉªÉ É **111** ÉÀnäù ÉÉ{ÉɺÉÚxÉ iéä iéþhé ÉiÉ VÉÒ ÉÉ{ɪÉÈiÉ, {É ú ÉÉi ɺ É û{éò ºlÉÉ É ú +ÉÊhÉ VÉÆMÉ É, κlÉ ú +ÉÊhÉ +SÉ±É SÉ úésé ú û{é VÉMÉx ɪÉɱÉÉ, VÉMÉpÖù{É MÉÖ û±éé ÉÒ xé ÉxÉ Eò úiééä. ÉÆnäù%½Æþ ºÉÎSSÉnùÉxÉÆnÆù, ÉänùÉiÉÒiÉÆ ºÉnùÉ MÉÖ û É * ÊxÉiªÉÆ {ÉÚhÉÈ ÊxÉ úéeòé Æú, ÊxÉMÉÖÇhÉÆ º ÉÉi ɺÉÆκlÉiÉ É **112** ºÉnùÉ ºÉÎSSÉnùÉxÉÆnùº É û{é, Éänù úê½þié, ÊxÉiªÉ, {ÉÚhÉÇ, ÊxÉ úéeòé ú, ÊxÉMÉÖÇhÉ, º ÉÉi ªÉÉ ÉvªÉä + ÉκlÉiÉ ÉÒMÉÖ û±éé ÉÒ xé ɺEòÉ ú Eò úiééä. {É úéi{é úié Æú vªéäªéæ, ÊxÉiªÉ ÉÉxÉÆnùEòÉ úeò É * ¾þnùªÉÉEòÉ É ÉvªÉºlÉÆ, ÉÖvnùº òê]õeòºéêzé É É **113** {É úé½úþxé {É ú, vªééxééséä ±ÉIªÉ, ÊxÉiªÉ +ÉxÉÆnùEòÉ úeò, ¾þnùªÉÉEòÉ ÉÉiÉ ÉvªÉ ÉÉMÉÒ ÎºlÉiÉ +ºÉ±Éä±Éä, ÉÖvnù º òê]õeòéºé ÉÉxÉ ÊxÉ ÉÇ±É +ºÉä MÉÖ ûséä ÊSÉx ÉªÉ û{é ½þÉäªÉ. º òê]õeò ÉÊiÉ ÉÉ û{éæ, où ªÉiÉä nù{éçhéä ªÉlÉÉ * iélééi ÉÊxÉ ÊSÉnùÉEòÉ ú- ÉÉxÉÆnÆù ºÉÉä%½þÊ ÉiªÉÖiÉ **114** VɺÉä nù{éçhééié (+É ú ÉÉiÉ) ÉÖvnù º òê]õeòéséò ÉÊiÉ ÉÉ ÊnùºÉiÉä, iéuùiésé 018

20 +Éi É ÉEòÉ ÉÉiÉ ÊSÉnùÉEòÉ ú +ÉxÉÆnù û{é iééä ÉÒSÉ ½þÉ ºÉÉä%½Æþ ÉÉ É ÉEò]õ ½þÉäiÉÉä. +ÆMÉÖ¹`ö ÉÉjÉ{ÉÖ û¹éæ, vªééªéiéî SÉx ɪÉÆ ¾þÊnù * iéjé º Öò úêié ÉÉ ÉÉä ªÉ:, ÉÞhÉÖ iéæ EòlɪÉÉ ªÉ½þ ÉÂ**115** (ÁÉ É ÉÉhÉä) +ÆMÉ`ö ÉB Éfø É ÊSÉx ÉªÉ +Éi ªÉÉSÉä vªééxé Eò úiéé Eò úiéé VÉÉä ÉÉ É º Öò úiééä iééä ÉÒ iéö±éé ºÉÉÆMÉiÉÉä, iªééséä É ÉhÉ Eò ú. +MÉÉäSÉ Æú iéléé% MÉ ªÉÆ, xéé É û{éê É ÉÌVÉiÉ É * ÊxÉ É næù iéêuùvééxéòªééiéâ,º É ÉÉ ÉÆ ÉÀ {ÉÉ ÉÇÊiÉ **116** ºÉÖI É vªééxé VÉ ÉÚ ±ÉÉMɱÉä EòÒ ÉÀYÉÉxÉ, ÉÀº É û{é ºÉÉvÉEòɱÉÉ YÉÉiÉ ½þÉäiÉä. ÉɺiÉÊ ÉEò VÉä +MÉÉäSÉ ú, {ÉÆSÉYÉÉxÉåÊpùªÉÉÆxÉÉ + ÉMÉiÉ xé ½þÉähÉÉ äú, VÉÉhÉiÉÉ xé ªÉähÉÉ äú, xéé É É û{é xéºé±éä±éä, ÊxÉ É nù{éhéésé VªÉÉSÉÉ ÉÉ É, ÉÉèxÉ ½äþSÉ VªÉÉSÉä º É ü{é; iéäsé ÉÀ ½þÉäªÉ ½äþ ºÉÉvÉEòɱÉÉ Eò³ÚýxÉ ªÉäiÉä. ªÉlÉÉ MÉÆvÉ: º É ÉÉ ÉäxÉ, Eò{ÉÚÇ úeöòºéö ÉÉÊnù¹ÉÖ * ÉÒiÉÉä¹hÉÉÊnùº É ÉÉ ÉäxÉ iéléé ÉÀ SÉ ÉÉ ÉiÉ É **117** EòÉ{ÉÚ ú, Öò±Éä ÁÉÆSªÉÉ Ê`öEòÉhÉÒ º É ÉÉ ÉiÉ:SÉ ºÉÖMÉÆvÉ +ºÉiÉÉä. EòÉ{ÉÚ ú =¹hÉ ié ú Öò±Éä ÉÒiÉ±É +ºÉiÉÉiÉ. º É ÉÉ É xéä½þ ÉÒSÉ ÉÉ ÉiÉ +ºÉiÉÉä. iéuùiéâ ÉÀ ÉÉ ÉiÉ, ÊSÉ úeòé±é ½þÉäªÉ. º ɪÉÆ iélééê ÉvÉÉä ÉÚi ÉÉ, ºlÉÉiÉ ªÉÆ ªÉjÉEÖòjÉÊSÉiÉ * EòÒ]õEò É É ú ÉkÉjÉ, vªééxéæ É ÉÊiÉ iééoù É É **118** ( ÁÉ É ÉÉhÉä ) ÉÀ û{é ½þÉä>ðxÉ VÉMÉÉiÉ EòÉä`äö½þÒ úé½þé Éä. EòÒ]õEò, ÉÖÆMªÉÉSªÉÉ ËSÉiÉxÉÉxÉä VɺÉä iªééséä û{é véé úhé Eò úiééä iªéésé É ÉÉhÉä ÉÀÉ É ú vªééxé Eò ûxé VÉÒ ÉÉi ÉÉ ÉÀ û{é ÉxÉiÉÉä. MÉÖ ûvªééxéæ iéléé EÞòi ÉÉ, º ɪÉÆ ÉÀ ɪÉÉä É ÉäiÉ * Ë{Ébä {Énäù iéléé û{éä, ÉÖHòÉä%ºÉÉè xééjé ºÉÆ ÉªÉ: **119** +ÆiÉ:Eò úhééié MÉÖ ûséä +ºÉä vªééxé Eò úiéé Eò úiéé ºÉÉvÉEò ÉÀ ÉªÉ ÉxÉiÉÉä. Ë{Éb Ò ½þhÉVÉä É úò úéié, {ÉnùÉÆ ÉvªÉä, xéé ÉÉÊnù É nùéié +ÉÊhÉ û{ééié½þò (iééä ÉÀSÉ {ÉɽþiÉÉä ). {ÉÉ ÉÇiªÉÖ ÉÉSÉ Ë{ÉbÆ ËEòiÉÖ É½þÉnäù É, {ÉnÆù ËEò ºÉ ÉÖnùÉ ié É * û{ééiéòiéæ SÉ û{éæ ËEò, BiÉnùÉJªÉÉʽþ ÉÆEò ú **120** {ÉÉ ÉÇiÉÒ ½þhÉɱÉÒ, "½äþ ɽþÉnäù ÉÉ, Ë{Éb ½þhÉVÉä EòɪÉ, {Énù Eò ÉɱÉÉ ½þhÉiÉÉiÉ, û{é ½þhÉVÉä EòɪÉ, û{ééiéòié ½þÉähÉä ½þhÉVÉä EòÉªÉ ½äþ ºÉÉ äú ɱÉÉ ºÉÊ ÉºiÉ ú ºÉÉÆMÉÉ." ÉÒ É½þÉnäù É = ÉÉSÉ 'Ë{Éb ' EÖÆòb ʱÉxÉÒ ÉHòÒ:, '{ÉnÆù' ½ÆþºÉ ÉÖnùÉ ié É * ' û{éæ' Ë ÉnÖùÊ úêié YÉäªÉÆ, ' û{ééiéòiéä' ÊxÉ ÆúVÉxÉ É **121** 019

21 ÉÒ É½þÉnäù É ½þhÉɱÉä, ½äþ näù ÉÒ, EÖÆòb ʱÉxÉÒ ÉHòÒ±ÉÉ Ë{Éb ½þhÉiÉÉiÉ, ½ÆþºÉ ½þhÉVÉä {Énù, Ë ÉnÚù±ÉÉ û{é +ÉÊhÉ ÊxÉ ÆúVÉxÉ ÊxÉ úéeòé ú {É ú ÉÉi ªÉɱÉÉ û{ééiéòié ½þhÉiÉÉiÉ. Ë{Ébä ÉÖHòÉ {Énäù ÉÖHòÉ, û{éä ÉÖHòÉ É úéxéxéä * û{ééiéòiéä iéö ªÉä ÉÖHòɺiÉä ÉÖHòÉ xééjé ºÉÆ ÉªÉ:**122** VªÉÉSÉÒ EÖÆòb ʱÉxÉÒ ÉHòÒ VÉÉMÉÞiÉ ZÉɱÉÒ +ɽäþ, VªÉÉSÉÉ ½Æþ ºÉ: ÉÆjÉÉIÉ úéié ÉÉhÉ ÎºlÉ ú ZÉɱÉÉ +ɽäþ +ÉÊhÉ VªÉɱÉÉ +Éi ÉVªÉÉäiÉÒSÉä xéò±é Ë ÉnÖùiÉ nù ÉÇxÉ ZÉɱÉä +ɽäþ, VÉÉä ÊxÉ ÆúVÉxÉ, ÊxÉ úéeòé ú, ÊxÉÌ ÉEò±{É ÎºlÉiÉÒiÉ +ɽäþ, iééäsé ÉÖHò ÁÉiÉ ºÉÆ ÉªÉ xéé½þò. º ɪÉÆ ºÉ ÉÇ ÉªÉÉä ÉÚi ÉÉ, {É Æú iéi ÉÆ Ê É±ÉÉäEòªÉäiÉ * {É úéi{é úié Æú xééxªéiéâ, ºÉ ÉÇ ÉäiÉÊzÉ úé±éªé É **123** º ÉiÉ: ºÉ ÉÇ ÉªÉ ÉxÉÚxÉ iªéé {É ú É iéi ÉÉSÉä nù ÉÇxÉ PÉäiÉÉ +ɱÉä {ÉÉʽþVÉä. iªéé {É ú É iéi ÉÉ{ÉʱÉEòbä nöùºé äú EòɽþÒ xéé½þò. ½äþ ºÉ ÉÇ ÊxÉ úéê ÉiÉ +ɽäþ. nöùºé ªÉÉ Eò ÉÉSÉÉ +ÉvÉÉ ú iªéé±éé xéé½þò. ºÉ ÉÇjÉ ºÉ ÉÇ ªÉÉ{ÉÒ BEò ÉÉjÉ ÉÀSÉ É ûxé +ɽäþ. i麪éé ɱÉÉäEòxÉÆ ÉÉ{ªÉ ºÉ ÉǺÉÆMÉÊ É ÉÌVÉiÉ É * BEòÉEòÒ ÊxÉ:º{ÉÞ½þ: ÉÉxiÉκiɹ`öɺÉäiÉ iéi ɺÉÉnùiÉ: **124** ºÉÉIÉÉiEòÉ ú ZÉɱÉÉ, {É úiéi ÉÉSÉä nù ÉÇxÉ PÉb ±Éä ½þhÉVÉä ºÉÉvÉEòÉSÉÒ ºÉ ÉÇ +ɺÉHòÒ ºÉÖ]õiÉä, iééä +xééºéhò ½þÉäiÉÉä. BEò]õÉ, BEòÉEòÒ úé½þéiééä. ÊxÉ:º{ÉÞ½þ, ÉÉÆiÉ ½þÉäiÉÉä +ÉÊhÉ MÉÖ û ɺÉÉnùÉxÉä κlÉ ú, º ɺlÉ ½þÉäiÉÉä. ±É véæ ÉÉ%lÉ xé ±É véæ ÉÉ, º ɱ{ÉÆ ÉÉ É½Öþ±ÉÆ iéléé * ÊxɹEòÉ ÉäxÉè É ÉÉäHò ªÉÆ, ºÉnùÉ ºÉÆiÉÖ¹]õSÉäiɺÉÉ **125** EòɽþÒ ±ÉÉ É ½þÉä ÉÉ xé ½þÉä ÉÉä, lééäbä Ê É³ýÉä ÉÉ {ÉÖ¹Eò³ý ÉÉ{iÉ ½þÉä ÉÉä, κlÉiÉ ÉYÉ ÊxÉÊ úsuô{éhéä iéä ÉÉäMÉiÉÉä. EòÉ úhé iªééséä ÊSÉkÉ ºÉiÉ SªÉÉ ±ÉÉ ÉÉxÉä iéö¹]õ ZÉɱÉä±Éä +ºÉiÉä. ºÉ ÉÇYÉ{ÉnùÊ ÉiªÉɽÖþ-næù½þÒ ºÉ ÉÇ ÉªÉÉä ÉÖvÉÉ:* ºÉnùÉxÉÆnù: ºÉnùÉ ÉÉxiÉÉä, ú ÉiÉä ªÉjÉEÖòjÉÊSÉiÉ **126** <SUôÉ úê½þié ºÉÆiÉÖ¹]õ ÊSÉkÉ ½þhÉVÉäSÉ ºÉ ÉÇYÉ{Énù. ÊxÉÊ úsuô, º ɺlÉÊSÉkÉ ½þÉähÉä ½þhÉVÉäSÉ näù½þvéé úò +ºÉÚxɽþÒ ºÉ ÉÇ ÉªÉ ÉxÉhÉä ½þÉäªÉ. κlÉiÉ ÉYÉ ºÉnùÉ ÉÉÆiÉ, ºÉnùÉ +ÉxÉÆnùÉiÉ ÉMxÉ +ºÉiÉÉä. ªÉjÉè É Êiɹ`öiÉä ºÉÉä%Ê{É, ºÉ näù É: {ÉÖhªÉ ÉÉVÉxÉ É * ÉÖHòºªÉ ±ÉIÉhÉÆ näùê É, ié ÉÉOÉä EòÊlÉiÉÆ ÉªÉÉ **127** ÉÖHò {ÉÖ û¹é VÉälÉä úé½þéiééä iéä ºlÉÉxÉ {ÉÖhªÉ ÉɱÉÒ +ºÉiÉä. ½äþ näù ÉÒ, ÉÒ iéözªéé{éöfäø ÉÖHò {ÉÖ û¹ééséò ±ÉIÉhÉä ½þhÉÚxÉSÉ ºÉÉÆÊMÉiɱÉÒ. ={Énäù ɺiÉlÉÉ näùê É, MÉÖ û ÉÉMÉæhÉ ÉÖÊHònù: * 020

22 MÉÖ û ÉÊHòºiÉlÉÉ vªééxéæ, ºÉEò±ÉÆ ié É EòÒÌiÉiÉ É **128** ½äþ näù ÉÒ, MÉÖ û ÉÉMÉÇuùÉ úé ÉÖÊHò näùhéé úé ={Énäù É, MÉÖ û ÉÊHò, iéºéäsé vªééxé ½äþ ºÉÉ äú ÉÒ iéö±éé ºÉÉÆÊMÉiɱÉä. +xéäxé ªÉ nù ÉäiEòɪÉÈ, iéuùnùéê É É½þÉ ÉiÉä * ±ÉÉäEòÉä{ÉEòÉ úeæò näùê É, ±ÉÉèÊEòEÆò iéö xé ÉÉ ÉªÉäiÉ **129** ½äþ ɽþÉ ÉÖÎvnù ÉÉʱÉxÉÒ, MÉÖ û ÉÊHòxÉä VÉä EòɪÉÇ ÊºÉvnù ½þÉäiÉä iéä iéö±éé ºÉÉÆMÉiÉÉä BäEò. iªééséé ={ɪÉÉäMÉ ±ÉÉäEòÉÆ É ú ={ÉEòÉ ú Eò úhªééºéé`öò Eò úé ÉÉ. ±ÉÉèÊEòEò EòɪÉÉǺÉÉ`öÒ, BäʽþEò ÉÉäMÉɺÉÉ`öÒ Eò û xéªéä. ±ÉÉèÊEòEòÉiEò ÉÇhÉÉä ªÉÉÎxiÉ, YÉÉxɽþÒxÉÉ É ÉÉhÉÇ É É * YÉÉxÉÒ iéö ÉÉ ÉªÉäiºÉ ÉÈ, Eò ÉÇ ÊxɹEò ÉÇ ªÉiEÞòiÉ É **130** ʺÉvnùÒSÉÉ ={ɪÉÉäMÉ ±ÉÉèÊEòEò EòɪÉÉǺÉÉ`öÒ Eò úhéé äú YÉÉxɽþÒxÉ ±ÉÉäEò ºÉƺÉÉ úºé ÉÖpùÉiÉ {Éb iééié ié ú YÉÉxÉÒ ±ÉÉäEòÉÆxÉÒ Eäò±Éä±Éä ºÉ ÉÇ Eò ÉÇ ÊxɹEò ÉÇ ÉxÉiÉä. <næù iéö ÉÊHò ÉÉ ÉäxÉ, {É`öiÉä ÉÞhÉÖiÉä ªÉÊnù * ʱÉÊJÉi ÉÉ iéi ÉnùÉiÉ ªÉÆ, nùéxéæ nùêiéhéªééºé½þ **131** ÉÒMÉÖ ûméòiéé ÉÊHò ÉÉ É{ÉÚ ÉÇEò {É`öhÉ Eäò±ªÉÉxÉä, É ÉhÉ Eäò±ªÉÉxÉä +lé ÉÉ Ê±É½ÚþxÉ Ênù±ªÉÉxÉä ºÉ ÉÇ ò±é ÉÉÎ{iÉ ½þÉäiÉä. ªÉlÉÉ ÉÊHò nùêiéhéäºé½þ nùéxééxéä ºÉ ÉÉÎ{iÉ Eò úé ÉÒ. MÉÖ ûméòiééi ÉEÆò näùê É, ÉÖvnùiÉk ÉÆ ÉªÉÉäÊnùiÉ É * É É ªÉÉÊvÉÊ ÉxÉÉ ÉÉlÉÇ, º ÉªÉ Éä É VÉ{ÉäiºÉnùÉ **132** ½äþ näù ÉÒ, ÉÒMÉÖ ûméòiéé û{éò ÉÖvnùiÉk É ÉÒ iéö±éé ºÉÉÆÊMÉiɱÉä. É É ªÉÉÊvÉxÉÉ É Eò úhªééºéé`öò ºÉnùÉ ÉÒMÉÖ ûméòiéé º ÉiÉ: VÉ{ÉÉ ÉÒ, ½þhÉÉ ÉÒ. MÉÖ ûméòiééié èúeæò iéö, ÉÆjÉ úévéê É ÉÆ VÉ{ÉäiÉ * +xªéä SÉ Ê ÉÊ ÉvÉÉ ÉÆjÉÉ:, Eò±ÉÉÆ xéé½çþêié ¹ÉÉäb ÉÒ É **133** MÉÖ ûméòiéäséä BEò BEò +IÉ ú {É ú É ÉÆjÉ +ɽäþ. nöùºé äú +xéäeò ÉÆjÉ ÁÉSªÉÉ ºÉÉä³ýÉ ªÉÉ ÉÉMÉÉSÉÒ½þÒ É úéä É úò Eò û ÉEòhÉÉ ú xéé½þòié. +xéæié ò±é ÉÉ{xÉÉäÊiÉ, MÉÖ ûméòiéévé{éäxé iéö * ºÉ ÉÇ{ÉÉ{É É É ÉxÉÆ, ºÉ ÉÇnùÉÊ úpù xéé ÉxÉ É **134** ÉÒMÉÖ ûméòiéé {É`öhÉ Eäò±ªÉÉxÉä +xéæié ò±é ÉÉÎ{iÉ ½þÉäiÉä. ºÉ ÉÇ {ÉÉ{ÉxÉÉ É ½þÉäiÉÉä +ÉÊhÉ ºÉ ÉÇ ÉEòÉ úséä nùéê úpù xé¹]õ ½þÉäiÉä. EòÉ±É ÉÞiªÉÖ ÉªÉ½þ Æú, ºÉ ÉǺÉÆEò]õxÉÉ ÉxÉ É * ªÉIÉ úéiéºé ÉÚiÉÉxÉÉÆ, SÉÉä ú ªÉÉQÉ ÉªÉÉ{ɽþ É **135** ÉÒMÉÖ ûméòiéäséä ºÉÉ ÉlªÉÇSÉ +ºÉä EòÒ ÉÒMÉÖ ûméòiéé EòɳýÉSªÉÉ É ÉÞiªÉÖSªÉÉ ÉªÉÉ{ÉɺÉÚxÉ + ÉªÉ ÉÉ{iÉÒ Eò ûxé näùiéä. ºÉ ÉÇ ºÉÆEò]õÉÆSÉÉ xéé É Eò úiéä. ªÉIÉ, úéiéºé, ÉÚiÉ, SÉÉä ú, ªÉÉQÉÉÊnù{ÉɺÉÚxÉSÉä ÉªÉ ½þ úhé Eò úiéä. 021

23 ɽþÉ ªÉÉÊvɽþ Æú ºÉ ÉÈ, Ê É ÉÚÊiÉʺÉÎvnùnÆù É ÉäiÉ * +lé ÉÉ ÉÉä½þxÉÆ É ªÉÆ, º ÉªÉ Éä É VÉ{ÉäiºÉnùÉ **136** ÉÒMÉÖ ûméòiéévé{ééxéä ºÉ ÉÇ ÉEòÉ úsªéé ɽþÉ ªÉÉvÉÒ núù ú ½þÉäiÉÉiÉ. ʺÉÎvnùnùÉʪÉxÉÒ Ê É ÉÚiÉÒSÉÒ ÉÉ{iÉÒ ½þÉäiÉä. ºÉ ÉÇ Bä ɪÉÇ û{éò ʺÉvnùÒ ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉÉiÉ. iéºéäsé, ºÉÆ ÉÉä½þxÉ, É ÉÒEò úhé Ê ÉtɽþÒ ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉÉiÉ. ɺjÉɺÉxÉä SÉ nùéê úpù Æ {ÉɹÉÉhÉä úéäméºéæ É É: * ÉäÊnùxªÉÉÆ nöù:jé ÉÉ{xÉÉäÊiÉ Eòɹ`äö É ÉÊiÉ Êxɹ ò±é É **137** ɺjÉɺÉxÉÉ É ú ɺÉÚxÉ ÉÒMÉÖ ûméòiéäséé VÉ{É Eäò±ªÉÉºÉ nùéê úpùªé ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉä. nùméb É É ú ɺÉÚxÉ VÉ{É Eäò±ªÉÉºÉ úéämééséé =nâù É É ½þÉäiÉÉä. VÉÊ ÉxÉÒ É ú ɺÉÚxÉ ÉÒMÉÖ ûméòiéäséé VÉ{É Eäò±ªÉÉºÉ nöù:jé ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉä +ÉÊhÉ ±ÉÉEòb É É ú ɺÉÚxÉ VÉ{É Eäò±ªÉÉºÉ VÉ{É Êxɹ ò³ý ½þÉäiÉÉä. EÞò¹hÉÉÊVÉxÉä YÉÉxÉʺÉÎvnù ÉÉæIÉ ÉÒ ªÉÉÇQÉSÉ ÉÇÊhÉ * EÖò ÉɺÉxÉä YÉÉxÉʺÉÎvnù: ºÉ ÉÇʺÉÎvnùºiÉÖ EÆò ɱÉä **138** EòɲªÉÉ ½þ úhéésªéé EòÉiÉb É É ú ɺÉÚxÉ VÉ{É Eäò±ªÉÉºÉ YÉÉxÉÉSÉÒ ÉÉ{iÉÒ ½þÉäiÉä. ÉÉPÉÉSªÉÉ EòÉiÉb É É ú ɺÉÚxÉ VÉ{É Eäò±ªÉÉºÉ ÉÉäIÉ ÉÉ{iÉÒ, EÖò É+ɺÉxÉ ÉÉ{É ú±ªééºé YÉÉxÉʺÉÎvnù +ÉÊhÉ EòÉÆ É²ªÉÉ É ú ºÉ ÉÇ ÊºÉvnùÒ ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉÉiÉ. EÖò Éè ÉÉÇ núù ÉǪÉÉ näùê É, +ɺÉxÉä ÉÖ ÉEÆò ɱÉä * ={ÉÊ É ªÉ iéiééä näùê É, VÉ{ÉänäùEòÉOÉ ÉÉxɺÉ: **139** ½äþ näù ÉÒ, ÉÒMÉÖ ûméòiéäséé º ÉÉvªÉÉªÉ EÖò É ÉÉ núù ÉÉǺÉxÉÉ É ú ËEò ÉÉ ÉÖ É EòÉÆ É³ý, PÉÉåMÉb Ò ÉÉ véé ɳýÒSªÉÉ +ɺÉxÉÉ É ú ɺÉÚxÉ BEòÉOÉ ÉxÉÉxÉä Eò úé ÉÉ. vªéäªéæ ÉÖC±ÉÆ SÉ ÉÉÆiªÉlÉÈ, É ªÉä úhòéºéxéæ Ê ÉªÉä * +Ê ÉSÉÉ äú EÞò¹hÉ ÉhÉÇ, {ÉÒiÉ ÉhÉÇ véxéémé Éä **140** ÆúMÉÉSÉÉ {ÉÊ úhéé É ÉxÉÉ É ú ½þÉäiÉÉä. ÉxÉ: ÉÉÆiÉÒºÉÉ`öÒ ÉÖ É +ɺÉxÉ ÉÉ{É ú±éä {ÉÉʽþVÉä. {ÉÉÆfø úé ÆúMÉ ºÉÉÎi ÉEò ÉxÉÉSÉä ÉÉ É±ªÉ nùéjéê ÉiÉÉä. ÉxÉ: ÉÉÆiÉÒºÉÉ`öÒ {ÉÉÆfø äú +ɺÉxÉ ºÉɽþɪªÉEò `ö úiéä. iéé ɺÉ, úévéºé Ê ÉSÉÉ ú PÉÉ±É ÉɪɱÉÉ ÉnùiÉ Eò úiéä. +É{ɱÉä ÉxÉ +xéöeúò±é Eò ûxé PÉähªÉɺÉÉ`öÒ iéºéäsé nöùºé ªÉÉSÉä ÉxÉ É É Eò úhªééºéé`öò ±ÉÉ±É ÆúMÉÉSÉä +ɺÉxÉ ºÉɽþɪªÉEòÉ úeò `ö úiéä. ÉjÉÚSªÉÉ {ÉÉÊ ú{ééiªééºéé`öò EòɲªÉÉ ÆúMÉÉSÉä +ɺÉxÉ ={ɪÉÉäMÉÒ {Éb iéä. véxé ÉÉ{iÉÒSÉÒ +É ÉÉ, <SUôÉ ÉɳýMÉÚxÉ +ºÉhÉÉ ªÉÉxÉä Ê{É É²ªÉÉ ÆúMÉÉSÉä +ɺÉxÉ ÉÉ{É úé Éä. =ké äú ÉÉÆÊiÉEòÉ ÉºiÉÖ, É ªÉä {ÉÚ ÉÇ ÉÖJÉÉä VÉ{ÉäiÉ * nùêiéhéä ÉÉ úhéæ ÉÉäHÆò, {ÉÎ SÉ Éä SÉ véxéémé É: **141** +ÉMxÉ䪪ÉÉ Eò¹ÉÇhÉÆ SÉè É, ÉÉªÉ ªÉÉÆ ÉjÉÖxÉÉ ÉxÉ ÉÂ* xéè@ñiªééæ nù ÉÇxÉÆ SÉè É, <Ç ÉÉxªÉÉÆ YÉÉxÉ Éä É SÉ **142** VªÉɱÉÉ ÉxÉ: ÉÉÆÊiÉ ½þ ÉÒ iªéé ºÉÉvÉEòÉxÉä =ké äú±éé iééåb Eò ûxé ɺÉÉ Éä. É ÉÒEò úhééºéé`öò {ÉÚ Éæ±ÉÉ iééåb Eò ûxé ɺÉÉ Éä. VÉÉ úhé ÉÉ úhé Ê ÉtäºÉÉ`öÒ, 022

24 ÉjÉÚSªÉÉ {ÉÉÊ ú{éiªééºéé`öò, Éè ú ÉÉ É xéé ÉɺÉÉ`öÒ nùêiéhéäºé iééåb Eò ûxé ɺÉÉ Éä. véxé ÉÉ{iÉÒSÉÒ <SUôÉ +ºÉ±ªÉÉºÉ {ÉÎ SÉ É Ênù Éä±ÉÉ iééåb Eò ûxé ɺÉÉ Éä. ªÉHòÒ +ÉÊhÉ ÉºiÉÚ +ÉEò̹ÉiÉ Eò úhªééºé, ±ÉÉäEòÊ ÉªÉ ½þÉähªÉÉºÉ +ÉMxÉäªÉ Ênù ÉäºÉ, ÉjÉÚSªÉÉ xéé ÉɺÉÉ`öÒ ÉÉªÉ ªÉ Ênù ÉäºÉ, näù Énù ÉÇxÉɺÉÉ`öÒ ÉäºÉ +ÉÊhÉ <Ç ÉÉxªÉäºÉ YÉÉxɺÉÉvÉxÉäºÉÉ`öÒ ÉÖJÉ Eò ûxé ɺÉÉ Éä. ÉÉä½þxÉÆ ºÉ ÉÇ ÉÚiÉÉxÉÉÆ ÉÆvÉ ÉÉäIÉEò Æú É ÉäiÉ * näù É úévéê ɪÉEò Æú, ºÉ ÉDZÉÉäEò É ÉÆ É ÉäiÉ **143** ½þÉ ÉÒMÉÖ ûméòiéé{éé`ö ºÉ ÉÇ ÉÉhªÉÉÆxÉÉ ÉÉä½ÚþxÉ ]õéeòhéé úé, ºÉ ÉÇ ÉÆvÉxÉÉiÉÚxÉ ÉÖHò Eò úhéé úé, näù É úévééséò ÉÒÊiÉ ºÉÆ{ÉÉnùxÉ Eò ûxé näùhéé úé +ÉÊhÉ ºÉ ÉÇ ±ÉÉäEòÉÆxÉÉ É É Eò ûxé PÉähÉÉ úé ½þÉäªÉ. ºÉ Éæ¹ÉÉÆ ºiÉÆ ÉxÉEò Æú, MÉÖhÉÉxÉÉÆ SÉ Ê É ÉvÉÇxÉ É * nöù¹eò ÉÇxÉÉ ÉxÉÆ SÉè É, ºÉÖEò ÉÇʺÉÎvnùnÆù É ÉäiÉ **144** ºÉ ÉÉÈxÉÉ ÉÆjÉ ÉÖMvÉ Eò úhéé äú,ºiéæê ÉiÉ ÉxÉÊ ÉhÉÉ äú, MÉÖhÉ ÉvÉÇEò, nöù¹eò ÉÇxÉÉ ÉEò, ºÉÖEò ÉÇ ò±énùéªéò +ºÉä ½äþ ÉÒMÉÖ ûméòiéé{é`öhé ½þÉäªÉ. +ʺÉvnÆù ºÉÉvɪÉäiEòɪÉÈ, xé ÉOɽþ ɪÉÉ{ɽþ É * nöù: º É{xÉxÉÉ ÉxÉÆSÉè É, ºÉÖº É{xÉ ò±énùéªéeò É **145** ÉÒMÉÖ ûméòiéé VÉ{ÉhÉÉ ªÉÉSÉä +{ÉÚhÉÇ EòɪÉÇ {ÉÚhÉÇ ½þÉäiÉä. +ʺÉvnù ʺÉvnù ½þÉäiÉÉä, +{ÉªÉ É VÉÉ>ðxÉ ªÉ É ªÉäiÉä, xé ÉOɽþÉÆSÉÒ {ÉÒb É núù ú ½þÉäiÉä, ÉÉ<Ç]õ º É{xÉÉÆSÉÉ xéé É ½þÉäiÉÉä. SÉÉÆMɱÉÒ º É{xÉä ºÉiªÉ, JÉ úò `ö úiééié. ºÉ ÉÇ ÉÉÎxiÉEò Æú ÊxÉiªÉÆ, iéléé ÉÆvªÉɺÉÖ{ÉÖjÉnù É * + ÉèvªÉ ªÉEò Æú ºjÉÒhÉÉÆ, ºÉÉè ÉÉMªÉnùɪÉEÆò ºÉnùÉ **146** ÉÒMÉÖ ûméòiéé{é`öhééxéä ºÉnèù É ºÉ ÉÇ ié ½äSÉÒ ÉÉÆÊiÉ Ê É³ýiÉä, É`ö±É䱪ÉÉ ZÉÉb ɱÉÉ {ÉÉ±É ÉÒ Öò]õiÉä ½þhÉVÉä ÉÆvªÉä±ÉÉ {ÉÖjÉ ÉÉ{iÉÒ ½þÉäiÉä. ÉèvÉ ªÉÉSÉÒ EÖò ½Éb EòÉäºÉ³ýiÉ xéé½þò.xéä½þ ÉÒ ºÉÉè ÉÉMªÉÉSÉÒSÉ ÉÞÎvnù ½þÉäiÉä. +ɪÉÖ úé úéämªé Éè ɪÉÇ - {ÉÖjÉ{ÉÉèjÉ É ÉvÉÇxÉ É * +EòÉ ÉiÉ: ºjÉÒ Ê ÉvÉ ÉÉ, VÉ{ÉÉx ÉÉäIÉ É ÉÉ{xÉÖªÉÉiÉ **147** ÉÒMÉÖ ûméòiéé VÉ{ɱªÉÉxÉä +ɪÉÖ¹ªÉ nùòpééçªéö¹ªé ½þÉäiÉä, +É úéämªé ±ÉÉ ÉiÉä. Bä ɪÉÇ ÉÉÎ{iÉ ½þÉäiÉä, {ÉÖjÉ{ÉÉèjÉ ÉÞÎvnù ½þÉäiÉä. Ê ÉvÉ ÉÉ ºjÉÒ VÉ ú ÊxɹEòÉ É ÉÉ ÉÉxÉä ÉÒMÉÖ ûméòiéé VÉ{Éä±É ié ÊiɱÉÉ ÉÖÊHò Ê É³äý±É. + ÉèvÉ ªÉÆ ºÉEòÉ ÉÉ iéö, ±É ÉiÉä SÉÉxªÉVÉx ÉÊxÉ * ºÉ ÉÇnÖù:JÉ ÉªÉÆ Ê ÉPxÉÆ, xéé ɪÉäSUôÉ{ɽþÉ úeò É **148** Ê ÉvÉ ÉäxÉä ÉHòÒxÉä ÉÒMÉÖ ûméòiéé VÉ{ɱªÉÉºÉ nöùºé ªÉÉ VÉx ÉÒ ºÉÉè ÉÉMªÉ ÉÉÎ{iÉ ½þÉä<DZÉ. Ê É úhòò, Éè úémªé {ÉÚhÉÇ ½þÉä>ðxÉ ÊxɹEòÉ É ÉÊHò VÉ Éä±É. ÉÒMÉÖ ûméòiéé ºÉ ÉÇ nöù:jé, ɪÉ, Ê ÉPxÉ, +ÉÊhÉ ÉÉ{É ÁÉÆSÉÉ xéé É Eò úhéé úò +ɽäþ. ºÉ ÉÇ ÉÉvÉÉ É É ÉxÉÆ, vé ÉÉÇlÉÇEòÉ É ÉÉäIÉnù É * 023

25 ªÉÆ ªÉÆ ËSÉiɪÉiÉä EòÉ ÉÆ, iéæ iéæ ÉÉ{xÉÉäÊiÉ ÊxÉÎ SÉiÉ É **149** ÉÒMÉÖ ûméòiéé VÉ{ɱªÉÉxÉä ºÉ ÉÇ ÉÉvÉÉÆSÉÒ ÉÉÆÊiÉ ½þÉäiÉä. {ÉÒb É {ÉÒb ÒiÉ xéé½þòié.eòé½þò½þò ÉÉvÉiÉ xéé½þòié. VÉÒ ÉxÉ ºÉ ÉÉÈMÉ{ÉÊ ú{éúhéç ½þÉäiÉä. VÉÉä VÉä ÉÉÆÎSUô±É iéä ±ÉÉ ÉiÉä. EòÉÊ ÉiɺªÉ EòÉ ÉvÉäxÉÖ:, Eò±{ÉxÉÉEò±{É{ÉÉnù{É: * ËSÉiÉÉ ÉÊhÉÏ SÉÊiÉiɺªÉ, ºÉ ÉÇ ÉÆMɱÉEòÉ úeò É **150** ºÉEòÉ É ÉHòÒ Eò úhéé ªÉÉÆSÉÒ ÉÒMÉÖ ûméòiéé ºÉ ÉÇ <SUôÉ{ÉÚÌiÉ Eò úhéé úò EòÉ ÉvÉäxÉÖ ½þÉäªÉ. Eò±{ÉxÉÉ (EòÉ ÉxÉÉ ) Eò úhéé ªÉÉƺÉÉ`öÒ ºÉÆEò±{É (EòÉ ÉxÉÉ ) iéb ÒºÉ xéähéé úé Eò±{É ÉÞIÉ ½þhÉVÉä ÉÒMÉÖ ûméòiéé ½þÉäªÉ. ÉxÉ É ÉÖvnùÒ É ÉÉhÉä ÊSÉkÉÉSÉä½þÒ ºÉÖJÉºÉ ÉÉvÉÉxÉ, ÉÉÆÊiÉ ÉÒMÉÖ ûméòiéé{é`öhééxéä ½þÉäiÉä ½þhÉÚxÉ ÉÒMÉÖ ûméòiéé ËSÉiÉÉ ÉhÉÒ {ÉhÉ ½þÉäªÉ. ÉÒMÉÖ ûméòiéé ºÉ ÉÉÈSÉäSÉ ÉÆMÉ±É Eò úiéä. + ÉÆMɱÉɱÉÉ ÉÖvnù Eò ûxé iªééséä Eò±ªÉÉhÉ ºÉÉvÉiÉä. ºÉ ÉÇ É xé Ê É]õ ÉiÉä. ºÉ ÉÇ MÉ úvé ÉÉMÉ ÉiÉä. ÉÉäIɽäþiÉÖVÉÇ{ÉÊzÉiªÉÆ, ÉÉäIÉÊ ÉªÉ É ÉÉ{xÉÖªÉÉiÉ ** ÉÉäMÉEòÉ ÉÉä VÉ{ÉätÉä Éè, i麪é EòÉ É ò±é Énù É **151** ÉÉäIÉ ÉÉ{iÉÒSÉä vªéäªé `äö ÉhÉÉ ªÉÉ ÉÖ ÉÖIÉÚxÉä ÉÒMÉÖ ûméòiéé ÊxÉiªÉ VÉ{ɱÉÒ ié ú iªéé±éé ÉÖHòÒ xéceòò ±ÉÉ Éä±É. iªéésé É úéä É ú Eäò ɳý ÉÉäMÉ ÉÉ{iÉÒSÉÒSÉ <SUôÉ vé ûxé ÉÒMÉÖ ûméòiéé ÉÉSÉhÉÉ ªÉɱÉɽþÒ ºÉ ÉÇ <ÆÊpùªÉ ÉÉäMɺÉÖJÉ ±ÉÉ Éä±É. VÉ{ÉäSUôÉHò SÉ ºÉÉè ú SÉ, MÉÉhÉ{ÉiªÉ SÉ Éè¹hÉ É:* Éè É SÉ ÊºÉÎvnùnÆù näùê É, ºÉiªÉÆ ºÉiªÉÆ xé ºÉÆ ÉªÉ: **152** ½äþ näù ÉÒ, ÉHòÒSÉä ={ÉɺÉEò, ºÉÚªÉÉæ{ÉɺÉEò, MÉhÉ{ÉÊiÉ, Ê É¹hÉÖ, Ê É É +ÉÊnù ºÉ ÉÇ Ê ÉzÉ Ê ÉzÉ näù Énäù ÉiÉÉÆSÉä ={ÉɺÉEò +ºÉiÉÒ±É ié úò iªééæxéé½þò ÉÒMÉÖ ûméòiéé ʺÉÎvnù Énù ½þÉäiÉä; ÁÉiÉ ÉÖ³ýÒSÉ ºÉÆ ÉªÉ xéé½þò. +lé EòÉ ªÉVÉ{Éä ºlÉÉxÉÆ EòlɪÉÉÊ É É úéxéxéä * ºÉÉMÉ äú ÉÉ ºÉÊ úkéò äú%lé ÉÉ ½þÊ ú½þ úé±éªéä **153** ÉÊHònäù ÉɱɪÉä MÉÉä¹`äö ºÉ ÉÇnäù ÉɱɪÉä ÉÖ Éä * É]äõ SÉ vééjéò ÉÚ±Éä ÉÉ, É`äö ÉÞnùÉÆ ÉxÉä iéléé **154** {ÉÊ ÉjÉä ÊxÉ ÉDZÉä ºlÉÉxÉä, ÊxÉiªÉÉxÉÖ¹`öÉxÉiÉÉä%Ê{É ÉÉ ÊxÉ ÉænùxÉäxÉ ÉÉèxÉäxÉ, VÉ{É ÉäiÉÆ ºÉ ÉÉSÉ äúiéâ **155** ½äþ ºÉÖ ÉÖJÉÒ, +ÉiÉÉ EòÉ ÉxÉÉ vé ûxé EòÉä`äö VÉ{É Eò úé ÉÉ, iªéé ºlÉÉxÉÉSÉä ÉhÉÇxÉ Eò úiééä. ºÉ ÉÖpùÊEòxÉÉ úò ËEò ÉÉ xénùòeòé`öò, Ê É ÉɱɪÉÉiÉ ÉÉ Ê É¹hÉÖSªÉÉ ÉÆÊnù úéié, näù ÉÒSªÉÉ näù ɳýÉiÉ, MÉÉ<ÇSªÉÉ MÉÉä`ö ÉiÉ ËEò ÉÉ EòÉähÉiªÉɽþÒ näù ÉɱɪÉÉiÉ, ÉÖ É + ÉÉ Éb ÉSªÉÉ ËEò ÉÉ +É É³ýÒSªÉÉ ZÉÉb ÉJÉɱÉÒ, É`öÉiÉ, iéö³ý ÉÒ ÉÞÆnùÉ ÉxÉÉVÉ É³ý iéºéäsé {ÉÊ ÉjÉ ÊxÉ Édzý ºlɳýÒ ÁÉ ÉÒMÉÖ ûméòiéévé{ééséä ÊxÉiªÉ +xéö¹`öéxé ÉÉÆiÉ ÉxÉÉxÉä, ÉÉèxÉ véé úhé Eò ûxé ÉÒMÉÖ ûméòiéäséé VÉ{É Eò úé ÉÉ. 024

26 º É ÉÉxÉä ÉªÉ ÉÚ ÉÉè iéö, É]õ ÉÚ±ÉÉÎxiÉEäò iéléé * ʺÉvtÎxiÉ vééèké äú ÉÚ±Éä, SÉiÉÖ ÉÞIɺªÉ ºÉÊzÉvÉÉè **156** º É ÉÉxÉ, ÉªÉ ÉÉ]õhÉÉ ªÉÉ VÉÉMÉÒ, +É É ÉÞIÉÉSªÉÉ ºÉÉÊzÉvªÉÉiÉ ËEò ÉÉ vééäjªéésªéé ÉÖ³ýÉ ÉÒ ÉºÉÚxÉ ÉÒMÉÖ ûméòiéé VÉ{ÉÉ ÉÒ. MÉÖ û{éöjééä É Æú ÉÚJÉǺiɺªÉ ʺÉvtÎxiÉ xééxªéléé * ÉÖ ÉEò ÉÉÇÊhÉ ºÉ ÉÉÇÊhÉ, nùòiééµéiéié{ééæêºé SÉ **157** ºÉ ÉÇ ÉÖ É Eò Éæ, nùòiéé, µéié, VÉ{É ½þÒ ºÉ ò±é EòÉähÉɱÉÉ ½þÉäiÉÉiÉ ié ú Eäò ɳý MÉÖ û{éöjéé±éésé ½þÉäªÉ. ÉMÉ ±ÉÉèÊEòEò où¹]õ É iééä ÉÚJÉÇ +ºÉ±ÉÉ ié úò½þò. ºÉƺÉÉ ú ɱÉxÉÉ ÉÉlÉÈ, É É{ÉÉ ÉÊxÉ ÉÞkɪÉä * MÉÖ ûméòiééæ É漃 ºxÉÉxÉÆ, iék ÉYÉ: EÖò ûiéä ºÉnùÉ **158** ºÉƺÉÉ ú ɱÉxÉÉ ÉÉlÉÇ, É É ÉxvÉ ÉÖHò ½þÉähªÉɺÉÉ`öÒ MÉÖ ûiék ÉYÉÉxÉÒ ÉÒMÉÖ ûméòiéé û{éò VɱÉÉiÉ ºÉnèù É ºxÉÉxÉ Eò úiééä. ºÉ B É SÉ MÉÖ û: ºÉÉIÉÉiÉÂ, ºÉnùÉ ºÉnÂù ÉÀÊ ÉkÉ É: * iéºªé ºlÉÉxÉÉÊxÉ ºÉ ÉÉÇÊhÉ, {ÉÊ ÉjÉÉÊhÉ xé ºÉÆ ÉªÉ: **159** ºÉnÂù ÉÀ VÉÉhÉhÉÉ ªÉÉÆ ÉvªÉä VÉÉä Éä¹`ö +ɽäþ iééäsé ºÉÉIÉÉiÉ MÉÖ û ½þÉäªÉ. MÉÖ û VªÉÉ Ê`öEòÉhÉÒ ÊxÉ ÉÉºÉ Eò úiééä iéò ºÉ ÉÇ ºlÉÉxÉä {ÉÊ ÉjÉ ½þÉäiÉ ÁÉiÉ ºÉÆ ÉªÉ xéé½þò. ºÉ ÉÇ ÉÖvnù: {ÉÊ ÉjÉÉä%ºÉÉè, º É ÉÉ ÉÉtjÉ Êiɹ`öÊiÉ * iéjé näù ÉMÉhÉÉ: ºÉ Éæ, IÉäjÉä {ÉÒ`äö ɺÉÎxiÉ Ê½þ **160** ºÉ ÉÇ ÉÖvnù É {ÉÊ ÉjÉ +ºÉÉ MÉÖ û ºÉ½þVÉÊ úiªéé VÉälÉä ÉɺiÉ ªÉ Eò úiééä iªéé IÉäjÉÒ, iªéé {ÉÒ`öÉiÉ ºÉ ÉÇ näù ÉiÉÉÆSÉÉ ºÉ ÉÖnùÉªÉ ÊxÉ ÉÉºÉ Eò úiééä. +ɺÉxɺlÉ: ɪÉÉxÉÉä ÉÉ, MÉSUÄôκiɹ`öxÉ ÉnùzÉÊ{É * + ÉÉ ûføéä MÉVÉÉ ûfø:, ºÉÖ{iÉÉä ÉÉ VÉÉMÉÞiÉÉä%Ê{É ÉÉ **161** ÉÖÊSɹ ÉÉÆ SÉ ºÉnùÉ YÉÉxÉÒ, MÉÖ ûméòiéévé{éäxé iéö * i麪é nù ÉÇxÉ ÉÉjÉähÉ, {ÉÖxÉVÉÇx É xé Ê ÉtiÉä **162** YÉÉxÉÒ MÉÖ û ÉHò +ɺÉxÉÉ É ú ɺÉÉä, ɪÉxÉ Eò úòié +ºÉÉä,SÉɱÉiÉ +ºÉÉä EòÒ = ÉÉ +ºÉÉä, ÉÉä±ÉiÉ +ºÉÉä, PÉÉäb É É ú ÉÉ ½þkÉÒ É ú º ÉÉ ú ½þÉä>ðxÉ +ºÉÉä, MÉÉfø ZÉÉä{ÉäiÉ +ºÉÉä ÉÉ VÉÉMÉÞiÉÒiÉ +ºÉÉä; VÉÉä MÉÖ ûméòiéévé{ééxéä {ÉÊ ÉjÉ ÉxÉÚxÉ MÉä±Éä±ÉÉ +ɽäþ iééä EòÉähÉiªÉɽþÒ + ɺlÉäiÉ +ºÉÉä, EòÉähÉiÉɽþÒ ªÉ ɽþÉ ú Eò úéä, iªéésªéé Eäò ɳý nù ÉÇxÉÉxÉä½þÒ {ÉÖxÉVÉÇx É ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉ xéé½þò. ºÉ ÉÖpäù SÉ ªÉlÉÉ iééäªéæ IÉÒ äú IÉÒ Æú PÉÞiÉä PÉÞiÉ É * Ê ÉzÉä EÖÆò Éä ªÉlÉÉEòÉ É -ºiÉlÉÉi ÉÉ {É ú ÉÉi ÉÊxÉ **163** VɺÉä ºÉ ÉÖpùÉiÉ nöùºé äú {ÉÉhÉÒ, nöùvééié nöùvé, iéö{ééié iéö{é +ÉÊhÉ +ÉEòÉ ÉÉiÉ PÉ]õÉEòÉ É Ê É³ÚýxÉ VÉÉiÉä,iɺÉÉ {É ú ÉÉi ªÉÉiÉ +Éi ÉÉ Ê É³ÚýxÉ VÉÉiÉÉä. iéléè É YÉÉxÉÒ VÉÒ ÉÉi ÉÉ, {É ú ÉÉi ÉÊxÉ ±ÉÒªÉiÉä * 025

27 BäCªÉäxÉ ú ÉiÉä YÉÉxÉÒ, ªÉjÉ iéjé Ênù ÉÉÊxÉ É É **164** ÁÉ ÉEòÉ äú YÉÉxÉÒ VÉÒ ÉÉi ÉÉ {É ú ÉÉi ªÉÉ ÉvªÉä ±ÉÒxÉ ½þÉäiÉÉä. ½äþ BEòi É ÉÉ{iÉ Eò ûxé PÉähÉÉ úé YÉÉxÉÒ úéjé +ºÉÉä EòÒ Ênù ÉºÉ +ºÉÉä, EòvÉÒ½þÒ EòÉä`äö½þÒ BEò]õÉSÉ +ÉxÉÆnùÉiÉ ÉMxÉ +ºÉiÉÉä. B ÉÆÊ ÉvÉÉä ɽþÉ ÉÖHò:, ºÉ ÉÇnùÉ ÉiÉÇiÉä ÉÖvÉ: * iéºªé ºÉ ÉÇ ÉªÉixÉäxÉ, ÉÉ É ÉËHò Eò úéäêié ªÉ:**165** ºÉ ÉǺÉÆnäù½þ úê½þiééä, ÉÖHòÉä É ÉÊiÉ {ÉÉ ÉÇÊiÉ * ÉÖÊHò ÉÖÊHòuùªÉÆ i麪é, ÊVÉ ÉOÉä SÉ ºÉ úº ÉiÉÒ **166** MÉÖ û ºÉnùÉSÉ ÉÖHò +ºÉiÉÉä. + ÉÉ MÉÖ ûséò VÉÉä ºÉ ÉÇ ÉªÉixÉ{ÉÚ ÉÇEò ÉÉ É{ÉÚhÉÇ ½þÉä>ðxÉ ÉÊHò Eò úiééä iééä näùjéò±é ÊxÉ:ºÉÆ ÉªÉ ÉÖHò ½þÉäiÉÉä. MÉÖ û ÉHòɱÉÉ ÉÖÊHò É ÉÖÊHò nùéäx½þò ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉÉiÉ. MÉÖ û ÉHòÉSªÉÉ VÉÒ ÉäSªÉÉ ]õéäeòé É ú ÉiªÉIÉ ºÉ úº ÉiÉÒ ÉÉºÉ Eò úiéä. +xéäxé ÉÉÊhÉxÉ: ºÉ Éæ, MÉÖ ûméòiéòvé{éäxé iéö * ºÉ ÉÇʺÉÏvnù ÉÉ{xÉÖ ÉÎxiÉ, ÉÖËHò ÉÖËHò xé ºÉÆ ÉªÉ: **167** ÉÒMÉÖ ûméòiéé VÉ{ÉÉxÉä ºÉ ÉÇ ÉÉhÉÒ ºÉ ÉÇ ÊºÉvnùÓSÉÒ, ÉÉäMÉ É ÉÉäIÉ nùéäx½þóséò ÉÉÎ{iÉ Eò úiééié ÁÉiÉ ÉÖ³ýÒSÉ ÉÆEòÉ xéeòéä. ºÉiªÉÆ ºÉiªÉÆ {ÉÖxÉ: ºÉiªÉÆ, vé ÉÈ ºÉÉÆJªÉÆ ÉªÉÉäÊnùiÉ É * MÉÖ ûméòiééºé ÉÆ xééîºié, ºÉiªÉÆ ºÉiªÉÆ É úéxéxéä **168** ½äþ ºÉÖ ÉÖJÉÒ, ÉÒ É ú ºÉÉÆÊMÉiɱÉä±Éä vé ÉǪÉÖHòYÉÉxÉ ºÉiªÉ +ɽäþ, {ÉÚhÉÇ ºÉiªÉ +ɽäþ. ÉÒMÉÖ ûméòiéä ºÉ ÉÉxÉ JÉ úéäjé ú +xªé EòɽþÒ½þÒ xéé½þò. BEòÉä näù É BEòvÉ ÉÇ, BEòÊxɹ`öÉ {É ÆúiÉ{É:* MÉÖ úéä: {É úié Æú xééxªézééîºié iék ÉÆ MÉÖ úéä: {É ú É **169** MÉÖ ûsé BEò näù É ½þÉäªÉ. MÉÖ ûsé BEò vé ÉÇ ½þÉäªÉ. MÉÖ ûsé BEò Êxɹ`öÉ, BEòSÉ Éä¹`ö ié{é½þò ½þÉäªÉ. MÉÖ û½úþxé Éä¹`ö EòɽþÒ xéé½þò. MÉÖ û{éöfäø ɽþÉxÉ EòÉä`ö±Éä½þÒ iék É xéé½þò. ÉÉiÉÉ véxªéé Ê{ÉiÉÉ véxªééä, véxªééä ÉÆ É: EÖò±ÉÆ iéléé * véxªéé SÉ ÉºÉÖvÉÉ näùê É, MÉÖ û ÉÊHò: ºÉÖnÖù±ÉÇ ÉÉ **170** ½äþ näù ÉÒ, MÉÖ û ÉHòÉSÉä ÉÉiÉÉ-Ê{ÉiÉÉ, EÖò³ý, ÉÆ É véxªé ½þÉäªÉ. iéºéäsé {ÉÞl ÉÒ näùjéò±é MÉÖ û ÉHòÉÆ ÉÖ³äý véxªéiéé {ÉÉ ÉiÉä. É úò úë ÉÊpùªÉÆ ÉÉhÉ SÉÉlÉÇ: º ÉVÉxÉ ÉÉÆvÉ ÉÉ: * ÉÉiÉÉ Ê{ÉiÉÉ EÖò±ÉÆ näùê É, MÉÖ û äú É É ºÉÆ ÉªÉ: **171** ½äþ näù ÉÒ, É úò ú, <ÆÊpùªÉä, ÉÉhÉ, º ÉVÉxÉ ÉÉÆvÉ É, ÉÉiÉÉ, Ê{ÉiÉÉ, EÖò³ý <. ºÉ ÉÇ MÉÖ û ÉvªÉä ºÉÉ ÉÉ ÉÚxÉ +ɽäþiÉ, ÁÉiÉ ºÉÆ ÉªÉ xéé½þò. +ÉEò±{É VÉx ÉiÉÉ EòÉä]õ É, VÉ{ɵÉiÉiÉ{É: ÊGòªÉÉ:* iéiºé ÉÈ ºÉ ò±éæ näùê É, MÉÖ ûºéæiééä¹é ÉÉjÉiÉ: **172** 026

28 ½äþ näù ÉÒ, Eò±{ÉÉÆiÉÉ{ɪÉÈiÉ ½þhÉVÉä EòÉä]õÒ EòÉä]õÒ VÉx ÉÉÆSÉä VÉ{É, µéié, ié{é <. ºÉ ÉÇ ÊGòªÉÉ BEò ÉÉjÉ MÉÖ û±éé ºÉÆiÉÉäʹÉiÉ, ɺÉzÉ Eäò±ªÉÉxÉäSÉ ºÉ ò±é ½þÉä>ð ÉEòiÉÉiÉ. nöùºé ªÉÉ Eò ÉÉxÉä xéé½þò. Ê ÉtÉiÉ{ÉÉä ɱÉäxÉè É, ÉÆnù ÉÉMªÉÉ SÉ ªÉä xé úé: * MÉÖ ûºéä ÉÉÆ xé EÖò ÉÇÎxiÉ, ºÉiªÉÆ ºÉiªÉÆ É úéxéxéä **173** Ê ÉtÉ, ié{é, É±É ÁÉÆSªÉÉ MÉ ÉÉÇxÉä MÉÌ É¹`ö ZÉɱÉä±Éä VÉä MÉÖ ûºéä ÉÉ Eò úòié xéé½þòié iéä ½ä ºÉÖÆnù úò, JÉ úéäjé úsé ÉÉä`äö ÉÆnù ÉÉMªÉÉSÉä ½þÉäiÉ. ÉÀÉÊ É¹hÉÖ É½äþ ÉÉ SÉ, näù É̹ÉÊ{ÉiÉÞÊEòzÉ úé: * ʺÉvnùSÉÉ úhéªéiéé SÉ, +xªéä%ê{é ÉÖxɪÉÉä VÉxÉÉ: **174** ÉÀÉ, Ê É¹hÉÖ, ɽäþ É, näù É̹É, Ê{ÉiÉ ú, ÊEòzÉ ú, ʺÉvnù, SÉÉ úhé, ªÉIÉ, iéºéäsé nöùºé äú ÉÖÊxÉVÉxÉ ÁÉÆxÉÉ näùjéò±é Eäò ɳý MÉÖ û ÉHòÒxÉä +É{ÉÉ{ɱÉä {Énù ÉÉ{iÉ ZÉɱÉä +ɽäþ. MÉÖ û ÉÉ É: {É Æú iéòléç ÉxªÉiÉÒlÉÈ ÊxÉ úléçeò É * ºÉ ÉÇiÉÒlÉÉÇ ÉªÉÆ näùê É, {ÉÉnùÉÆMÉÖ¹`Æö SÉ ÉiÉÇiÉä **175** MÉÖ û ÉÉ É ½äþSÉ Éä¹`ö iéòléç ½þÉäªÉ. +xªé iéòléæ ÊxÉ úléçeòsé ½þÉäªÉ. ½äþ näù ÉÒ, ºÉ ÉÇ iéòlééèséé +ÉvÉÉ ú MÉÖ ûsé úhééséé +ÆMÉ`öÉ ½þÉäªÉ. VÉ{ÉäxÉ VÉªÉ ÉÉ{xÉÉäÊiÉ, SÉÉxÉÆiÉ òºé ÉÉ{xÉÖªÉÉiÉ * ½þÒxÉEò ÉÇ iªévéxºé ÉÈ, ºlÉÉxÉÉÊxÉ SÉÉvÉ ÉÉÊxÉ SÉ **176** ÉÒMÉÖ ûméòiéäséé VÉ{É Eäò±ªÉÉxÉä ÉÉhÉÚºÉ Ê ÉVɪÉÒ ½þÉäiÉÉä +ÉÊhÉ +xéæié ò±é ÉÉÎ{iÉ Eò ûxé PÉäiÉÉä. ½þÒxÉ, iªéévªé Eò Éæ iªééméúxé; +vé É, +{ÉÊ ÉjÉ ºlÉÉxÉä ÉVªÉÇ Eò ûxé - ]õé³úýxé ÉÒMÉÖ ûméòiéé VÉ{É Eò úé ÉÉ. =OÉvªÉÉxÉÆ EÖòCEÖò]õºlÉÆ, ½þÒxÉEò ÉÇ ò±é Énù É * MÉÖ ûméòiééæ ɪÉÉhÉä ÉÉ, ºÉÆOÉÉ Éä Ê ú{éöºéæeò]äõ **177** VÉ{ÉiÉä VÉªÉ ÉÉ{xÉÉäÊiÉ, É úhéä ÉÖÊHònùɪÉEò É * ºÉ ÉÇEò ÉÇ SÉ ºÉ ÉÇjÉ, MÉÖ û{éöj麪é ʺÉvnùÊiÉ **178** EòÉå Éb É VªÉÉSÉä ÉɽþxÉ +ɽäþ + ÉÉ näù Énäù ÉÓSÉä =OÉ vªééxé, ÉJÉ ú ËSÉiÉxÉ ½äþ ½þÒxÉ Eò ÉÇ ò³ý näùhéé äú +ɽäþ. ½þÒxÉɺÉxÉ ÉVªÉÇ Eò úé Éä. ɪÉÉhÉÉSªÉÉ Éä³ýÒ, ɺlÉÉxÉ `äö ÉhªÉÉSªÉÉ Éä³ýÒ, É ÉɺÉÉºÉ ÊxÉPÉiÉä Éä³ýÒ, ÉjÉÚSÉä ºÉÆEò]õ ={ÉκlÉiÉ ZÉɱªÉɺÉ, {É úségòéséä ÉªÉ ÊxÉ ÉÉÇhÉ ZÉɱªÉɺÉ, ÉÒMÉÖ ûméòiéäséé VÉ{É Eò úhªééxéä VÉªÉ ÉÉ{iÉ ½þÉäiÉÉä. É úhééäké ú ÉÖÊHò Ê É³ýiÉä. MÉÖ û{éöjééséò ºÉ ÉÇ Eò Éæ ºÉ ÉÇjÉ ÊºÉvnù ½þÉäiÉÉiÉ. <næù ú½þºªé xééä ÉÉSªÉÆ, ié ÉÉOÉä EòÊlÉiÉÆ ÉªÉÉ * ºÉÖMÉÉä{ªÉÆ SÉ ÉªÉixÉäxÉ, É É i ÉÆ SÉ Ê ÉªÉÉÎi ÉÊiÉ **179** VÉä ½äþ ú½þºªé iéözªééºé ÉÉä ú ÉÒ +ÉiÉÉ{ɪÉÈiÉ ºÉÉÆÊMÉiɱÉä +ɽäþ, iéä EòÉähÉÉºÉ ÉÉä ú½þò ÉMÉ]õ Eò û xéªéä. ɪÉixÉ{ÉÚ ÉÇEò ½äþ ú½þºªé MÉÖ{iÉ `äö É. iéú ɱÉÉ +iªéæié Ê ÉªÉ 027

29 +ɽäþºÉ ½þhÉÚxÉ ½þÒ MÉÖÁ MÉÉä¹]õ ÉÒ iéö±éé ºÉÉÆÊMÉiɱÉÒ. º ÉÉÊ É ÉÖJªÉMÉhÉä ÉÉÊnùÊ É¹h ÉÉnùÒxÉÉÆ SÉ {ÉÉ ÉÇÊiÉ * ÉxɺÉÉÊ{É xé ÉHò ªÉÆ, ºÉiªÉÆ ºÉiªÉÆ ÉnùÉ ªÉ½þ É **180** ½äþ {ÉÉ ÉÇiÉÒ, EòÉÌiÉEòº ÉÉ ÉÒ, MÉhÉä ÉÉÊnù ÉÖJªÉ MÉhÉ iéléé Ê É¹hÉÖ +ÉÊnù näù ÉÉÆxÉɽþÒ ½äþ ú½þºªé ºÉÉÆMÉhªÉÉSÉä iéú ÉxÉÉiÉ näùjéò±é +ÉhÉÚ xéeòéäºé. ½þÒ MÉÉä¹]õ ÉÒ iéö±éé Êuù ûhòòxéä ºÉÉÆMÉiÉ +ɽäþ. +iéò É{ÉC ÉÊSÉkÉɪÉ, ÉvnùÉ ÉÊHòªÉÖiÉÉªÉ SÉ * É ÉHò ªÉÊ ÉnÆù näùê É, É ÉÉi ÉÉ%漃 ºÉnùÉ Ê ÉªÉä **181** ½äþ näù ÉÒ, VªÉÉSÉä ÊSÉkÉ {ÉÚhÉÇ {ÉÊ ú{éc É ZÉɱÉä±Éä +ɽäþ, ÉvnùÉ +ÉÊhÉ ÉÊHò ÁÉÆxÉÒ ªÉÖHò +ɽäþ iªéé±éésé ½þÉ ={Énäù É Eò úé ÉÉ. ½äþ Ê ÉªÉä, iéú ºÉnèù É ÉÉZÉäSÉ +Éi É û{é +ºÉ±ªÉÉxÉä ½äþ +Éi ÉEòlÉxÉ iéö±éé Eäò±Éä. + ÉHäò ÉÆSÉEäò véúiéæ, {ÉÉJÉÆbä xééîºiéeäò xé äú * ÉxɺÉÉÊ{É xé ÉHò ªÉÉ, MÉÖ ûméòiéé EònùÉSÉxÉ **182** VÉÉä + ÉHò, ÉÆSÉEò, Eò{É]õÒ, ±É ÉÉb, véúiéç, {ÉÉJÉÆb Ò, xééîºiéeò +ɽäþ + ÉɱÉÉ ½þÒ MÉÖ ûméòiéé ºÉÉÆMÉhªÉÉSÉä EòvÉÒ ÉxÉÉiɽþÒ +ÉhÉÚ xéªéä. <ÊiÉ ÉÒºEÆònù{ÉÖ úéhéä =ké újéæbä <Ç É ú{éé ÉÇiÉÒºÉÆ ÉÉnäù MÉÖ ûméòiéé ºÉ ÉÉ{iÉ * ** ÉÒºÉnÂùMÉÖ ûxéélé ɽþÉ úévé EòÒ VÉªÉ ** É úiéò ÊjÉxɪÉxÉÉ* ÉÆ ÉÚ Eèò±ÉɺÉÉSÉÉ úéhéé * +É úiéò ÊjÉxɪÉxÉÉ* ÉÆ ÉÚ Eèò±ÉɺÉÉSÉÉ úéhéé **véþ** {ÉÆSÉ ÉÖJÉÒ {É ú Éä É ú * Eèò±ÉɺÉÒ úé½äþ ÊxÉ ÆúiÉ ú *1* =VVÉèxÉÒ ÊºÉvnäù É ú* +É úiéò +Éä ÉɳýÒ SÉ úhéé É ú*2* ÉÚEèò±ÉÉºÉ Ê É úméö ú* iéäléä úé½äþ ÉÒEò± Éä É ú*3* ÊxÉ ÆúVÉxÉ ºÉÉÆMÉä VÉÉäb ÉäxÉÒ Eò ú* +É úiéò Eò úò ÉÉ úéå ÉÉ ú*4* É úiéò ºÉnÂùMÉÖ ûxééléé * º ÉÉ ÉÒ ÊxÉ ÆúVÉxÉ ºÉ ÉlÉÉÇ * +É úiéò ºÉnÂùMÉÖ ûxééléé * º ÉÉ ÉÒ ÊxÉ ÆúVÉxÉ ºÉ ÉlÉÉÇ **véþ** ºÉnùÉSÉÉ ú ºÉÉ ú ºÉÉSÉÉ * ÉÆjÉ ÊnùvɱÉÉ VÉÒ ÉxÉÉSÉÉ * ºÉ ÉÇ vé ÉÉÇSÉÉ ºÉ Éx ÉªÉ * ÉÉMÉÇ nùéê ɱÉÉ +uùªé **1** Ê É ÉäEò Éè úémªééséé nùò{é * ±ÉÉ ÉÖxÉÒ SÉ úhééºé ÉÒ{É * =VVɪÉxÉÒ ÉÉJÉÉ, Ê É½ÆþMÉ É * ÉÉÆ É ÉÒ nùòiéé ºÉÖMÉ É **2** núù ú Eäò±Éä ½þÉä +É É úhé * ÊjÉ ÉähÉÒ ºÉÆMÉ ÉÒ ºxÉÉxÉ * º ɪÉÆ ÉEòÉ Éä ÉMÉ ÉÉxÉ * ÊxÉJɳý +ÉxÉÆnùÒ ú É ÉÉhÉ **3** ºÉnÂùMÉÖ ûeþò{éé ½þÉäiÉÉ * + ÉPÉÒ ½þ ú{é±éò ËSÉiÉÉ * Ê ÉxɪÉÉxÉÆnù Ê ÉxÉ ÉÒ +ÉiÉÉ * SÉ úhéò `äö ÉÚÊxɪÉÉ ÉÉlÉÉ **4* 028

30 ÉÒ ºÉnÂùMÉÖ û ÊxÉ ÆúVÉxÉ É½þÉ úévé +É É É ÉÉèVÉä Éb MÉÉÆ É ÊVɱ½þÉ EòÉä±½þÉ{ÉÚ ú Website: FWP: Mob N , E Published by : Shri Krishna Dasharath Dhanavade (Vinayanand) At. Po. Hupari Dist. Kolhapur Typing by : Sou.Sima Jyotiram Jadhav, At & Post : Jambhali Tal. Shirol Dist. Kolhapur Mob Copies : 500, Price: RS.25/- Printed by : Ajantha Mudranalaya Ph. : ,