TAI CHINH-TIEN TE Tac dong cua thue thu nhqp doanh nghiep den tai chinh doanh nghiep det may Viet Nam NGUYEN MANH HUNG di viit nghiin euu tdc ddng cua

TAI CHINH-TIEN TE Tac dong cua thue thu nhqp doanh nghiep den tai chinh doanh nghiep det may Viet Nam NGUYEN MANH HUNG di viit nghiin euu tdc ddng cua chinh sdeh thui thu nhdp hiin hdnh din tdi ehinh doanh nghiip dit may, cu thi Id din doanh thu vd ldi nhudn doanh nghiip; ding thdi xem xet mdi quan hi giua doanh thu, ldi nhudn vdi thui thu nhdp doanh nghiip vd dua ra dixudt nham han chi tdc ddng tiiu cue, phdt huy tdc ddng tich cuc eua chinh sdeh thui thu nhdp doanh nghiip hiin hdnh ddi vdi doanh nghiip dit may. V ide mien, giam, gian thul, tam hoin thul eflng vdi vide dilu ehinh giam thul nhip khiu ddi vdi mdt sd'nhdm hing li nguydn hdu diu vio eua san xuit mi trong nude chua sin xui't dude, hoic cd sin xuit nhiing khdng dip iing dii nhu ciu, li chfnh sach tii chfnh quan trpng trong vide hd trd cho doanh nghidp vudt qua khd khin, kfch thfch san suit kinh doanh, nhit li ddi vdi cac doanh nghidp ddt may trong bdi canh hidn nay. 1. Dilu chinh chinh sach thul ciia Chinh phii Cac loai thul gian thu (Thul gia trj gia ting, Thul xuit, nhip khiu...) thudng xuydn dude Chfnh phii dieu chinh nham giam bdt ginh ning ehi phf trong boat ddng sin xuit kinh doanh eiia cic doanh nghidp, phfl hdp vdi cac quy djnh chung khi Viet Nam gia nhip To chflc ThUdng mai thi gidi (WTO). Vide giam thul suit lim giam chi phf san xuit kinh doanh li nhin td' quan trpng di giam gii thinh sin phim, nang eao sfle canh tranh eua cic san phim ndi chung vi eua sin phim nginh ddt may ndi ridng trdn thj trudng trong nude ciing nhu quoc te. Thul tnic thu (Thul thu nhip doanh nghidp) ciing dude Chfnh phu dilu chfnh di giam bdt phin ddng gdp eua eac doanh nghidp vio ngin sieh nhi nude, qua dd khuyin khfch md rdng vi phit triin boat ddng san xuit kinh doanh, ddng thdi kilm soit boat dpng sin xuit kinh doanh cua cic doanh nghidp. Ndi dung dilu chinh Thul thu nhip doanh nghidp ludn dude chu trpng dilu chinh thu nhip tfnh thul vi thul suit. Qua khao sit cac quy dinh vl Thul thu nhip doanh nghidp cho thiy Chfnh phu dilu chinh Luit thul thu nhip nam 2003, nhu sau: Nguyen Manh Htlng. ThS.. Trudng dai hoe Kinh t6 - ky thudt edng nghiep. STT Npi dung Lu^tthu^ thu nhdp doanh nghiep ndm 2003 Ludt thu^ thu nhdp doanh nghiep ndm 1. Thu^ sudt thul^ thu nhdp doanh nghiep 28% 25% Tha6 sudt i\si6 thu nhdp doanh nghiep dp dung ddi vdi ed sd kinh doanh ti^n hdnh tun ki bi, thdm dd, khai thdc ddu khi vd tdi nguyen qu^ hi&i khde phii hpp vdi titng du dn ddu tu, tilcng cd sd kinh doanh Tiir28%dg^Q50% Tilt32%d^n50% 1 45

Tdc ddng cua thud' thu nh p... STT Ndi dung Luit thu^ thu nhdp doanh nghiep ndm 2003 Luit thu^ thu nhdp doanh nghi p ndm 2. Mdt sd ehi pw tinh ihufi^ Phdn ehi qudng edo, ti fp thi, khuy fn mai, hoa hdng mdi gidi; chi tiffp tdn, khdnh ti ^t, hdi nghi; chi hd trd li^p thi, chi hd trd chi phi, ehi^t khdu thanh (odn; chi bdo bi^u, bdo tdng ciia cd quan bao ehi lien quan true ti!p d^n hoat ddng sdn xudt, Icinh doanh. Tdng sd chi dudc trilr khdng bao gdm cdc khodn ehi khdng eh^ quy dinh tai didm ndy; ddi vdi hoat ddng thudng mai, tdng sd chi dude trilr khdng bao gdm gid mua eiia hdng hod bdn ra 10% tdng sd cdc khodn ehi phi tin khodn 1 difn Ichodn 10 (khdng bao gdm mdt sd loai thu f vd chi phi qudn 1^ kinh doanh) 10% tdng sd chi dupe trilr; ddi vdi doanh nghiep thdnh Idp mdi Id phdn ehi vudt qud 15% trong ba ndm ddu, kd tit khi dudc thdnh Idp Phdn ehi phf ird lai lidn vay vdn sdn xudt kinh doanh eiia ddi tupng khdng phdi Id td chiic tin dung hode td ehiie kinh \ Tdi da = 1,2 Idn mdc lai sudt eho vay e&a ngdn hdng thuong mai tai thdi didm vay. Tdida=150%m(ielai sudt cd bdn do Ngdn hdng Nhd nude Viet Nam edng bd tai thdi di^ vay. Ngudn: Tdng hdp eiia tdc gid. Cdc hinh thitc Uu ddi thui' thu doanh nghiip: ifu ddi vi thui sudt nhdp Thul suit Uu dai 10% trong thdi ban mudi lim nam (15 nim) ap dung ddi vdi: doanh nghidp thinh lip mdi tfl dii an diu tu tai dia bin ed dilu kidn kinh tl xa hpi khd khin, tai khu kinh tl, khu edng nghd eao dude thinh lip theo Quylt djnh ciia Thii tudng Chfnh phu. Doanh nghidp thinh lip mdi tfl du in diu tu thupc cic linh viic edng nghd cao theo quy dinh eua phap luit, nghidn eflu khoa hpc vi phit trien edng nghd, san xui't san phim phin mem, diu tu phit trien nhi miy nudc, nhi miy di$n, hp thd'ng cip thoat nudc, ciu, dudng bd, dudng sat, cang hing khdng, cang bien, cang sdng, san bay, nhi ga vi cdng trinh cd sd ha ting die bidt quan trpng khac do Thu tudng Chfnh phii quylt djnh. Thul suit 10% trong sudt thdi gian boat dpng ddi vdi phin thu nhip eiia doanh nghidp ed dude tfl boat ddng trong Enh viic giao due - dio tao, day nghi, y tl, vin hoa, thi thao vi mdi trudng (sau diy gpi chung li Knh vue xa hdi hda). Danh muc ehi tilt cac hoat ddng trong hnh vue xa hdi hda dude thiic hidn theo danh muc do Thii tudng Chfnh phii quy djnh. Thul suit Uu dii 20% trong thdi gian mudi nim (10 nim) ip dung doi vdi doanh nghidp thinh lip mdi tu dii an diu tu tai dja bin cd dilu kidn kinh tl xi hdi kh6 khin quy dinh tai Phu luc ban hinh kdm theo Nghj dinh si 124//ND-CP ngiy 11-12- ciia Chfnh phii. Thul suit Uu dai 20% trong suit thdi gian boat ddng dude ip dung ddi vdi Hdp tic xi djch vu ndng nghidp vi Quy tfn dung nhin din. Thdi gian ip dung thul suit Uu dai quy dinh du<?e tinh hen tuc tfl nim diu tidn doanh nghidp ed doanh thu tu hoat dpng dupe hudng liu dai thul. Hit thdi gian ip dung mfle thul suit liu dai, doanh nghidp chuyen sang ip dung miic thul suit 25%. Ifu ddi vi thdi gian mien gidm thui Miln 4 nam, giam 50% trong 9 nim tilp theo. 46 NghiSn ciiu Kinh ts's6403 - Thing 12/2011

Tdc ddng cua thud' thu nhap... Miln 4 nim, giam 50% trong 5 nim tilp theo. Miin 2 nam, giam 50% trong 4 nim tilp theo. Giam thul khac. Trfch lip Quy khoa hpc va phat trien cdng nghd: 10% trdn thu nhip tinh thul. Dilu kidn Uu dai thul. Thii tuc. Hach toan ridng (ty Id doanh thu hoic ehi phf) khdng ip dung ddi vdi thu nhip khic vi thu nhip tfl cie boat dpng khai thic khoing sin, trd chdi ed thudng, ea eudc... va khic. Liia chpn mfle Uu dai ed ldi nhi't. Chi'm dflt Uu dai thul khi: hit thdi ky Uu dai, khdng thoa man (cie) dilu kidn Uu dai Giam thul vi gian nop thul thu nhip doanh nghidp eho doanh nghidp nhd vi vfla (DNNW) vi mpt so'nginh nghe. Giam thul vi gian nop thul thu nhip doanh nghidp ddi vdi quf IV nam vi nam 2009. Thdng tu so 03/2009/TT-BTC ngay 13-1- 2009 ciia Bd Tii chfnh hudng din thiic hidn giam, gia ban nop thul thu nhap doanh nghidp theo quylt djnh so 30//NQ_CP ngiy 11-12- eua Chfnh phii vl nhflng giai phap cip bach nham ngan chin suy giam kinh tl dam bao an sinh xa hpi. Cdc doanh nghiip dude dp dung Thdng tu so' 03 qui dinh cd 2 loai doanh nghidp dudc ip dung: (1). DNNW dude giam vi gian nop thul: DNNW li doanh nghidp dap flng mdt trong hai tidu ehf sau: Cd vd'n dilu Id khdng qua 10 ty ddng ddi vdi doanh nghidp thinh lip trudc ngiy 1-1- 2009; ed vd'n dilu Id dang ky lin diu khdng qui 10 ty ddng ddi vdi doanh nghidp thinh lip tfl ngiy 1-1-2009; Cd so lao ddng sii dung bmh quin trong quf rv nim khdng qua 300 ngudi, khdng kl lao ddng ed hdp ddng ngan ban dudi 3 thing; ddi vdi doanh nghidp thinh lip tfl ngiy 1-10- thi so lao ddng dude tra ludng eua thing diu tidn (du 30 ngiy) cd doanh thu khdng qua 300 ngudi (2) Doanh nghidp trong cac nginh nghi sau dudc gian npp thul: Doanh nghidp ed san xuit, gia cdng, chi biln ndng lim, thuy san, ddt may, da giay, linh kidn didn tii (Thdng tu so 03/2009/TT- BTC). Thdng tu so 12/2009/TT-BTC ngiy 22-1- 2009 bd sung thdm eac nginh nghi sau: sin xuit san phim ed khf li tu lieu san xuit; san xui't vit lidu xay diing, gdm: gach, ngdi cic loai; vdi, sdn; xay diing, lap dat; djch vu du hch; kinh doanh ludng thiic; kinh doanh phan bdn. LUu y: vide giam thul, gian nop thul chi ip dung ddi vdi doanh nghidp dang thiic hidn chi dp kl toan hda ddn, chiing tfl va nop thul theo kd khai DNNW dudc giam 30% so' thul thu nhap doanh nghidp phai nop cua quy IV nam vi eua nam 2009. Ddi vdi quf IV nam : niu xac djnh dudc doanh thu, chi phf vi thu nhip chju thul eua quf IV nam thi so' thul thu nhip doanh nghidp phai nop dude xac djnh theo thu nhip chju thul ma doanh nghidp bach toin dudc (doanh nghidp phai lip Bao cao kit qua kinh doanh quf IV nim vi nop kdm td khai); niu khdng xac djnh dudc doanh thu, ehi phf vi thu nhip chju thul thi so' thul thul thu nhip doanh nghidp phai nop quf IV nim bang 1/4 so' thul thul thu nhip doanh nghidp phai nop nim. Ddi vdi nim 2009: doanh nghidp tii xac djnh so' thul dudc tam giarn bang 30% so' thul tam nop cua quy khi quylt toan thul thul thu nhip doanh nghidp nam vi nam 2009, doanh nghidp tu xac djnh so'thul thul thu nhap doanh nghidp dude giam. TrUdng hdp doanh nghidp dang trong thdi gian dude hudng Uu dai thul thul thu nhip doanh nghidp thi so' thul thul thu nhip doanh nghidp dude giam 30% tfnh trdn so' NghiSn ciiu Kinh ts'so403 - Thing 12/2011 47

Tdc dong cda thud' thu nhdp... thul cdn lai sau khi di tru di so' thul thu nhip doanh nghidp dupe Uu dai theo quy djnh. LUu ^: thu nhip chju thul du<?c giim 30% so' thul phai npp bao gdm ea thu nh^p tu chuyen quyin sii dung dit, chuyin nhupng bit ddng san vi thu nhip tfl cie ngudn khic (Cdng vin so 1326/BTC-CST ngiy 4-2-2009 ciia Tdng cue Thulhudng din thiic hidn Thdng tu so 03). Ngoii ra cdn cd mpt so' cie quy djnh trong phin Uu dai, mien giam cflng cd su dilu ehinh da tie dpng khdng nhd din tinh hinh tii chfnh ciia cie doanh nghidp trong nginh ddt may. Cic doanh nghidp tiln hinh co phin hda dudc mien thul thu nhip doanh nghifp trong 2 nim diu vi dude giam thul 50% trong 2 nim tilp theo. Cic doanh nghidp nidm yit ehflng khoin trdn sin trude ngiy 1-1-2007 dude giam 50% thul thu nhip nim 2010. 2. Tac dong ciia thul thu nh^p doanh nghiep den kit qua tai chinh doanh nghiep 2.1. Tdc dpng cua cdc thay ddi chinh sdeh thue den sd^ thui phdi ndp Tdc dgng do thay ddi thui sudt Thul suit giam tfl 28% xuing cdn 25% (ip dung tfl ngiy 1-1-2009), nhu viy si thul phai nop giam xuing 3%, diy li cin eu quan trpng di doanh nghidp ddt may ting \(}i nhuin. Gia sxt, vdi 1 ty ddng tiln thul phai npp, doanh nghidp da giam dvl^c 30 tripu ddng. Trong trudng hdp, doanh nghipp dpt may diu tu vio eac doanh nghipp thinh lip mdi d cac dja bin cd dilu kidn kinh tl xa hpi khd khan, tai khu kinh tl, khu cdng ngh$ cao..., dudc hudng thul suit Uu dai 10% trong 15 nim vi nhu viy trong vdng 15 nim doanh nghidp dude giam tdi 15% thul thu nhip doanh nghidp phai nop. NhU viy, ciing vdi 1 ty ddng tiln thul phai nop, doanh nghidp di giam dudc 150 trieu ddng moi nim.tudng tu trong trudng hq»p giam 20% trong 10 nim ip dung ddi vdi doanh nghidp thinh lip mdi tii du in diu tu t^i dja bin cd dilu ki^n kinh tl xa hdi khd khin. Tdc ddng do Uu ddi vi thdi gian mien, gidm thui Cic doanh nghidp duqic thinh lip mdi trdn dja bin cd dilu kidn kinh tl xa hdi khd khin, die bi^t khd khin hoic trong Hnh viic xa h^i hda diu dudc miln vi giam thul thu nh^p doanh nghidp tfnh tfl nim cd thu thip chju thul. Qu;^ 4/ vi nim 2009 dudc giam 30% si thul phai nop (Thdng tu so 03/2009/TT- BTC, cic DNNW ed vln dilu 1^ khdng qua 10 ty ddng; ed so lao dpng sii dung binh quin trong quy rv/ khdng qui 300 ngudi, sd dude giam 30% sithultndn phai nop eiia qu^ IV/ vi so thultndn phai npp nim 2009). NhU viy, gia sii ciing vdi 1 ty ddng tiln thul thu nhip doanh nghidp phai nop, doanh nghidp di giam dudc 300 tripu ddng. Tie ddng tfch ciic: tie ddng do thay doi thul suit, miln, giam si thul phai nop anh hudng tnic tilp din so thul phai nop ciia doanh nghidp trong thdi gian dude midm giam. Dilu dd cung ddng nghia vdi vide doanh nghipp ting du^ l<;li nhuin sau thul. Ddi vdi doanh nghipp lim in td't, diy li tiln di, li cd sd de doanh nghidp md rdng, ting trudng san xuit kinh doanh lai lim cho ldi nhu^in tilp tuc ting. Doi vdi doanh nghidp dang g lp khd khin vl tii chfnh, thi diy ciing li cich hd tr(^ nham giup doanh nghidp thio gd khd khin, thiic diy sin xuit kinh doanh. Tic dpng tieu cuc: so' ludng doanh nghipp dudc hudng ldi ft, chfnh sach chi ho tr(f cic doanh nghidp nhd vi vfla mi khdng tfnh din cic doanh nghidp Idn (Theo Tong cue Thd'ng kd, doanh nghidp Idn nginh det may chilm khoang 15%). Ngoii ra, theo sd' hdu bio cao cua nginh ddt may, chi cd 2/3 so doanh nghidp vfla vi nhd dude hudng ldi tfl quy djnh niy (1/3 48 NghiSn ciiu Kinh ts'ss403 - Thing 12/2011

Tdc ddng cua thud' thu nhdp... doanh nghidp bj Id hoac khdng ed thu nhip tfnh thud). 2.2. Tdc dpng cua chinh sach thue thu nhap doanh nghiep tdi ldi nhuan doanh nghiep det may Viet Nam Theo so' lieu khao sat cua mdt sd' doanh nghidp ddt may eho thiy, si thul thu nhip doanh nghidp phai nop hiu hit nim sau ting cao hdn nim trude. Dilu dd eho thiy, ehi phf vl thul thu nhip eua doanh nghidp hing nim anh hudng khdng nhd din tii chfnh doanh nghidp ddt may. HINH 1. So thul thu nhip doanh nghidp nop hang nam ciia Vinatex TyVND S Vinatex 2006 2007 2009 2010 Nam Ngudn: Tong hpp eua tdc gia De thiy ro dude tic ddng cua thul thu nhip doanh nghidp din tii chfnh doanh nghidp ddt may, cin phan tfch thul thu nhip doanh nghidp trong mdi quan he vdi ldi nhuin trudc vi sau thul. PhUdng phip chii ylu sxi dung de danh gii khai quit tic dpng eiia thul thu nhip doanh nghidp din ldi nhuin doanh nghidp li phudng phap so sinh, vide so sanh dude thiie hidn theo chilu ngang vi theo chilu dpc. Phdn tich theo chiiu ngang: so sanh so' lieu ky niy vdi sd' lieu ky trudc nham xic dinh xu hudng biln ddi cua cic chi tidu. Mure tang gia m = Chf ti6 u ky ndy - Chi ti6 u ky ndy %tang,giam = Chi tie uky ndy -1 Chltidukytrifdc PhUdng phap niy so sanh td'c dp ting, giam eua ehi phf thul thu nhip doanh Ighidp vi ldi nhuin vdi td'c dp tang, giam II NghiSn ciiu Kinh ts's6403 - Thing 12/2011 eua ehi tidu doanh thu thuin. SU gia ting khdi ludng sin phim tidu thu thudng kdo theo su gia ting eua ehi phf, ddng thdi ty Id ting cua chi phf vudt hay khdng vudt ty Id ting cua doanh thu, lam giam dudc mfle chi phf trdn 100 ddng doanh thu hay khdng, ed anh hudng nhu thi nio din ldi nhuin cua doanh nghidp, die bidt ldi nhuin sau thul. Cac doanh nghidp dudc sfl dung di phin tfch bao gdm: Tip doin Ddt may Vidt Nam (Vinatex), vd'n dilu Id: 3.400 ty ddng; Cdng ty cd phin Ddt may diu tu thudng mai Thinh Cdng (TMC), vd'n dilu Id: 189,8 ty ddng; Cdng ty ed phin San xuit kinh doanh xuit nhip khiu Binh Thanh (GIL), vd'n dilu Id: 102,2 ty ddng; Cdng ty ed phin San xuit thudng mai may Sii Gdn (GMC), vd'n dilu Id: 46,7 ty ddng; Cdng ty ed phin May Phu Thjnh-Nhi Be (NPS), vd'n dilu Id: 10,6 ty ddng. 49

Tdc d$ng cua thud' thu nh^p... Cdngty Vinatex TCM GIL GMC NPS Chi tieu (1). (1). (1). (!) (!) Bang 1: Phin tich xu hudfng biln dong ciia chi tidu tii chinh 2007/2006 1214.941-14.555 18,079-32,634 830,44 68.42 0,25 68,17 34.08 8.41 4,93 3.48 132,76 5,42 0,78 4,63 24,41 2,09 1,47 0,52 Mdc tdng, giim /2007-527,334 234.369 23.199 211,18-34 -67,58 2,04-69,12 8.19 4,72 0,49 4.23 68.38 4.58 18.9 2.81-1,06 0.48 0,26 0,22 2009/ 1786,423 357.107 62,525 294,572 103 53.9 10.54 42.37 105.27 31.32 5.83 25.49-70.3 20.25-17 17.79-4.64 0.11-0.96 1,07 2010/2009 1216,118 52,22 7.598 44,622-604,71 28.96 4.66 24.73-146,61-16 -0.36-15.64-129,25-2,33 2,47-0,12 3,65 0,48-0.59 1,07 2007/ 2006 (%) 10,49-7.62 85,58-19,19 366,54 1142,24 716 1138,06 8.21 32,77 188,89 15,09 59,49 44.83 32.36 47.83 69,61 61,65 2940 15.12 % tflng, giim / 2007 (%) -4,12 132.73 59.17 153.73-3,22-90,82 816-93,21 1,82 13,85 6,49 15,94 19,21 26.16 592.48 19,64-1.78 8.76 17.11 5.56 2009/ (%) 14,56 86,89 100,19 84,52 10,07 789,17 460,26 840,67 23,02 80,74 72,61 82.87-16.57 91,67-76,96 103,91-7,94 1.85-53,93 25.59 2010/ 2009 (%) 8,65 6,79 6,08 6,94-53,71 47,68 36,32 52,16-26,05-22,82-2,59-27.81-36.51-5,51 48,53-0,34 6,78 7,91-71,95 20,38 Trong do: (I) Doanh thu thudn; (4) EBT - Lpi nhudn trude ih\i ; (5) Thuff thu nhdp doanh nghiep, (6) EAT - Lp nhudn sau t\m6. NguSn: Vinatex, TMC. GIL, GMC, NPS. tdng hdp eua tdc gid. Cin cfl vio sihpu bang 1, ta ed nh$n xdt nhu sau: Vinatex: Doanh thu thuin tfl boat dpng bin hing vi cung cip dich vu eiia cdng ty hiu hit nim sau ting so vdi nim trude (ehi cd nim giam di so vdi nim 2007 nhiing lupng ting nim 2009, da bfl dap dude ludng giam ciia nim ). Tuy nhidn toe dp ting trudng chim lai vio nim 2010. Ldi nhuin trudc thul nam 2007 giam di so vdi nam 2006, sau dd lai ting tfl cic nim sau nhflng td'c dp ting ciing chim lai (ting 132,73% nim /2007, chi cdn 8,65% nim 2010/2009). Thul thu nhip doanh nghidp phai nop nim sau diu ting cao hdn so vdi nim tnidc, mac dfl td'c dp ting cd nim ciing chim lai do so'thul phii nop giam. Dii vdi ldi nhuin sau thul chi cd nim 2007 giam di so vdi nam 2006, cic nim cdn lai, nim sau diu ting hdn so vdi nim trudc mac dfl ldi nhuin sau thul cung rdi vio tinh trang tudng tu nhu doanh thu va ldi nhuin trudc thul dd li td'c dp ting trudng b j chim lai. 50 NghiSn cou Kinh ts's6403 - Thimg 12/2011

Tdc ddng cua thud' thu nhdp... Phin tfch so lieu tudng tu ddi vdi cic cdng ty TMC, GIL, GMC, NPS cd the thi'y dupe: + Ty Id ting ldi nhuin sau thul (EAT) cao hdn ty Id ting ldi nhuin trudc thul (EBT) do ty Id tang chi phf thul thu nhip doanh nghidp thi'p hdn ty Id tang EBT + Ty Id giam EAT nhilu hdn ty Ip giam EBT do ty Id ting eua ehi phf thul thu nhip doanh nghidp eao hdn ty Id ting ciia EBT. Phdn tich theo chiiu dpc: li phudng phip diia vio su biln ddng eiia cic chi tidu ehi phf trdn doanh thu, ty suit ldi nhulin trdn doanh thu. Ty le chi phf (hodc ldi nhuan) tren doanh thu BANG 2: Phan tich hidu qua tilt kidm chi phi Chi phf (hodc ldi nhuan) Doanh thu thuan Phin tfch theo chilu dpc se cho thiy su biln dpng eiia ty Id chi phf (hoic ldi nhuin) trdn doanh thu, tfl dd danh gii dudc hidu qua trong vi^e tilt kidm chi phf hoat dpng kinh doanh, anh hudng eua ehi phf thul thu nhip doanh nghidp din ldi nhuin sau thul ciia doanh nghidp. C6ng ty Vinatex TMC GIL GMC NPS Chi tieu T^ le cdc Ichodn muc tren doanh thu (%) 2006 1,65 0,18 1,47 2,64 0 2,64 6,18 0,63 5,55 5,42 1,08 4,34 9,67 0,14 9,81 2007 1,38 0,31 1,07 7,04 0,02 7,02 7,59 1,68 5,91 4,92 0,89 4,02 9,21 2,56 6,66 3,35 0,51 2.84 0,67 0,22 0,49 8,48 1,76 6,73 5,21 5,21 4,03 10,2 3,05 7,16 2009 5,46 0,89 4,57 5,39 1,14 4,21 12,5 2,46 9,99 11,9 1,44 9,86 11,3 1,52 9,76 2010 5,37 0,86 4,51 17.1 3.36 13,4 13,1 3,25 9,76 17,8 3,36 15,5 11,4 0,41 11,1 NguSn: Tdng hdp eua tdc gia So sdnh cdc Ichodn muc tren doanh thu cdc ndm (%) 2007/ 2006-0,27 0,13-0,4 4,4 0,02 4,38 1,41 1,05 0,36-0,5-0,19-0,32-0,46 2.42 3,15 / 2007 1,97 0,2 1,77-6,37 0,2 4,38 0,89 0,08 0,82 0,29 4,32 0,01 0,99 0,49 0,5 2009/ 2,11 0,38 1,73 4,72 0,92 6,53 4,02 0,7 3,26 6,69-3,77 5,83 1,1-1.53 2,6 2010/ 2009-0,09-0,03-0,06 11,7 2,22 9,19 0,6 0,79-0,23 5,9 1,92 5,64 0,1-1,11 1,34 Bang 2 cho thiy, ddi vdi Cdng ty Vinatex: ty suit ldi nhuin trude thul trdn doanh thu thuin nim sau tang cao hdn nam trude, mac du su ting trudng khdng diu dan hing nam; ty Id ehi phf thul thu nhip trdn doanh thu thuin nim sau tang hdn nam trude, mac dfl tdc dp ting ed nim giam di so vdi nim trude; ty suit ldi nhuin sau thul trdn doanh thu (Return on sales - ROS) nim sau ting cao hdn nim tnidc. Phan tfch so hdu tudng tii ddi vdi cie edng ty TMC, GIL, GMC, NPS cd thi thiy dude: so sinh mfle ting ty suit ldi nhuin sau thul trdn doanh thu vdi mfle tang ty suit ldi nhuin tnidc thul trdn doanh thu nim dd NghiSn ciiu Kinh ts'ss403 - Thing 12/2011 51

Tdc ddng cua thud' thu nhdp... thi vin thi'p hdn, do ty Id chi phf thul thu nhip doanh nghidp trdn doanh thu thuin tang thip; niu trong nim nio dd cd mfle giam ty suit ldi nhuin sau thud' trdn doanh thu cao hdn mfle giam ly suit Iqfi nhuin sau thul trdn doanh thu, li do mfle tang ty Id chi phf thul thu nhip trdn doanh thu cao hdn mfle tang ciia ty suit ldi nhuin trudc thul trdn doanh thu. Qua phan tfch bing 2 phudng phip tren, ta thi'y tic dpng ciia chi phf thul thu nhip din ldi nhuin ciia cac doanh nghidp, cu the: Niu ehi phf thul thu nhip doanh nghidp trong mpt k^ nio dd giam di se din din lpi nhuin sau thul eiia k^ dd ting trudng manh, vdi tdc dp ting trudng cao hdn toe dp ting trudng ciia ldi nhuin trude thul. Dilu niy di chiing minh sii tic dpng rd rdt ciia ehi phf thue thu nhip "doanh nghidp din ldi nhuin sau thul ciia doanh nghidp. Khi Chfnh phii dilu chinh chfnh sach thul thu nhip doanh nghidp theo hudng giam so' thul thu nhip doanh nghidp phai nop, thi ky dd doanh nghidp se ed dude phin ldi nhuin sau thul kha Idn. Niu ehi phf thul thu nhip eiia ky nio dd ting len sd lim cho ldi nhuin sau thul sut giam manh hdn so vdi su sut giam cua ldi nhuin tnidc thul. Dilu nay gay bit ldi eho tinh hinh tii chfnh doanh nghidp. Khi ldi nhuin sau thul sut giam se anh hudng Idn din boat dpng diu tu, tam ly kinh doanh, quan he tii chfnh dii vdi cac chii the kinh tl trong xa hpi. Nhu viy, khi ip dung chfnh sach thul thu nhip doanh nghidp, cin luu y nhiing tie dpng eiia nd ddi vdi doanh nghidp: thul suit ed tao dilu kidn cho cie doanh nghidp ddt may tfch luy vln, tai san xuit, diu tu, kfch thfch san xuit kinh doanh hay khdng? ed giup doanh nghidp ddt may vudt qua khd khin trong tinh hinh kinh tibit dn, lam phat eao vi suy thoii hidn nay khdng? 3. Mot so de xuat Nham ban chi tic ddng tieu eiie, phit huy tie dpng tfch cue cua chfnh sach thul thu nhip doanh nghidp hidn hinh ddi vdi cic doanh nghidp d^t may Vi^t Nam, chiing tdi xin di xuit mpt so'giai phip sau: Giim thul suit thul thu nhip doanh nghidp tfl 25% xuong cdn 20% (ed thi eit giam theo Ip trinh li giam 1%/nam de trinh sii biln ddng qua Idn ciia ngan sich nhi nude). Cac qud'c gia phit then da ip dung mfle thul suit niy, Hin QuIc vfla ha thul thu nhip doanh nghidp cao nhit tfl 25% xuing 20% (Hin Quoc ed 2 mfle thul thu nhip doanh nghipp li 13% vi 20%) Xingapo ha thul suit thul thu nhip doanh nghidp tfl 20% xuing cdn 19%. Trong khi mdt si quoc gia dang phit triin lai cd mfle thul suit thul thu nhip eao hdn, dieu niy ed the se ban chi mpt phin su phit trien ciia cic doanh nghidp quoc gia dd, ehing han- Philippin ip dung thul suit 30%, cdn Thai Lan ip dung thul suit 25%... Ddi vdi Viet Nam, chiing tdi cho rang cin tiln hinh sdm vide eit giam thul suit thul thu nhip doanh nghidp di hd trd cic doanh nghidp nginh ddt may phit trien, md rdng sin xuit kinh doanh, tham gia siu thj trudng quoc tl. Nghien ciiu trien khai ap dung thul suit luy thoii. Khi thu nhip doanh nghidp cing ting, mfle thul tfnh trdn phin thu nhip chju thul cing thip. Dinh thul thu nhip thip, nghia li phin di lai cho doanh nghidp Idn hdn, dilu niy se tao dilu kidn cho doanh nghidp tfch luy md rdng quy md sin xuit kinh doanh, ting sfle canh tranh ciia doanh nghiep (vl: san phim, ldi thi trong vide ky kit hdp ddng, ddn hing...). Cie doanh nghidp chu ddng dilu chinh de mfle ting l0 nhuin trude thul hing nim cao hdn mfle ting thul thu nhip doanh nghidp de ldi nhuin sau thul nim sau tang trudng td't hdn nim trudc./. THAMKHAO: - Http//:www.vietnamtextile.org.viL Bdo edo tdi chinh cdc ndm cfia Vinatex, TMQ GIL, GMC. NPS. - Ludt thu^ thu nhdp doanh nghiep sd 09/2003/QHl 1. - Ludt thulf thu nhdp doanh nghiep sd 14//QH12. - Gidi trinh Phdn tich tai ehinh doanh nghiep Hoe vi&a Tai ehinh, 2010. 52 NghiSn ciiu Kinh ts'so403 - Thing 12/2011