Quản lý thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh

Bản ghi

1 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN HỮU TRUNG QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI HỘ KINH DOANH CÁ THỂ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN YÊN PHONG, TỈNH BẮC NINH Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS NGUYỄN THỊ TÂM Thái Nguyên, năm 2013

2 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn này là trung thực và chưa từng được bảo vệ một học vị khoa học hoặc công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các thông tin trích dẫn trong luận văn này đều đã được trân trọng chỉ rõ nguồn gốc. Tác giả luận văn Nguyễn Hữu Trung

3 ii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập và thực hiện đề tài nghiên cứu, tôi đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ nhiệt tình và đóng góp quý báu của nhiều tập thể và cá nhân. Trước hết, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến PGS. TS Nguyễn Thị Tâm, người đã trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, thực hiện nghiên cứu đề tài và hoàn thành luận văn này. Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến các thầy cô giáo khoa sau Đại học - trường Đại học Kinh tế và QTKD - Đại học Thái nguyên đã giúp đỡ tôi hoàn thành quá trình học tập và thực hiện luận văn của mình. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo, các đồng nghiệp đang công tác tại Phòng Tài chính - Kế hoạch, Chi cục thuế, Chi cục Thống kê huyện Yên Phong, đã giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi và cung cấp thông tin cần thiết cho tôi trong quá trình nghiên cứu thực hiện luận văn. Xin cảm ơn gia đình, bạn bè đồng nghiệp đã động viên và giúp đỡ tôi hoàn thành chương trình học tập và thực hiện Luận văn này. Tác giả luận văn Nguyễn Hữu Trung

4 iii MỤC LỤC Lời cam đoan... i Lời cảm ơn... ii Mục lục... iii Danh mục chữ viết tắt... vi Danh mục các bảng... vii Danh mục các sơ đồ... viii MỞ ĐẦU Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Ý nghĩa khoa học và đóng góp của đề tài Kết cấu của luận văn... 3 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI HỘ KINH DOANH CÁ THỂ Thuế và các quy định về thuế Khái niệm và đặc điểm của hộ kinh doanh cá thể Một số vấn đề chung về thuế Nội dung quản lý thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể Cơ sở thực tiễn trong quản lý thu thuế Kinh nghiệm thực tiễn trong quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể trên thế giới và Việt Nam Bài học kinh nghiệm trong quản lý thu thuế đối với các hộ kinh doanh cá thể ở Việt Nam Chƣơng 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Câu hỏi nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Khung nghiên cứu... 46

5 iv Phương pháp thu thập số liệu Phương pháp phân tích Các chỉ tiêu nghiên cứu Chƣơng 3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI HỘ KINH DOANH CÁ THỂ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN YÊN PHONG TỈNH BẮC NINH Đặc điểm tự nhiên-kinh tế-xã hội của huyện Yên Phong Khái quát về thực trạng các hộ kdct trên địa bàn huyện Quản lý thu thuế đối với các hộ KDCT tại chi cục thuế huyện Yên Phong Bộ máy quản lý thu thuế Quản lý cấp mã số thuế cho hộ kinh doanh cá thể Quản lý hộ kinh doanh cá thể và quản lý thông tin NNT Quản lý kê khai thuế của hộ kinh doanh cá thể Công tác lập dự toán và quản lý thu nộptuế của hộ kinh doanh cá thể Quản lý kiểm tra, xử lý vi phạm và giải quyết khiếu nại, tố cáo về thuế Quản lý miễn, giảm thuế đối với hộ kinh doanh cá thể Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế với hộ KDCT Quản lý quyết toán thuế đối với hộ KDCT Kết quả điều tra chọn mẫu hộ KDCT trên địa bàn huyện Đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý thu thuế hộ KDCT tại huyện Yên Phong Về cơ sở vật chất Về bộ máy tổ chức cán bộ Các quy định về chính sách thuế Phạm vi địa bàn và đối tượng quản lý Sự phối hợp với các ngành hữu quan Nhận xét chung vê tình hình quản lý thu thuế tại huyện Yên Phong Những kết quả đã đạt được Những hạn chế tồn tại... 78

6 v Chƣơng 480MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI HỘ KINH DOANH CÁ THỂ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN YÊN PHONG Định hướng công tác quản lý thu thuế trong thời gian tới Định hướng chung Đối với các hộ KDCT Một số giải pháp nhằm tăng cường quản lý thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể Giải pháp nâng cao năng lực và hiệu quả quản lý của cơ quan thuế Giải pháp tăng cường công tác quản lý địa bàn, quản lý ĐTNT Giải pháp tiến hành phân loại đối tượng hộ kinh doanh để quản lý thu thuế và thu nợ thuế Giải pháp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hỗ trợ nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật về thuế của NNT Giải pháp đẩy mạnh áp dụng CNTT vào công các quản lý thu thuế Một số đề xuất của tác giả Đề xuất chung Đối với Chi cục thuế huyện Yên Phong KẾT LUẬN DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO... 92

7 vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT KDCT : Kinh doanh cá thể MST : Mã số thuế NNT : Người nộp thuế ĐTNT : Đối tượng nộp thuế ĐTKD : Đối tượng kinh doanh GTGT : Giá trị gia tăng TNDN : Thu nhập doanh nghiệp TNCN : Thu nhập cá nhân MB : Môn bài TN : Tài nguyên TTĐB : Tiêu thu đặc biệt NSNN : Ngân sách nhà nước KK - KTT : Kê khai - Kế toán thuế UNT : Uỷ nhiệm thu CNTT : Công nghệ thông tin KBNN : Kho bạc nhà nước CSDL : Cơ sở dữ liệu CN-TTCN : Công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp

8 vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1. Biểu thuế môn bài với hộ kinh doanh Bảng 1.2. Biểu thuế suất thuế TNCN lũy tiến từng phần Bảng 1.3. Biểu thuế suất thuế TNCN toàn phần Bảng 2.1. Danh sách chọn hộ điều tra Bảng 3.1. Một số chỉ tiêu kinh tế-xã hội chủ yếu huyện Yên Phong Bảng 3.2. Thống kê cấp mới giấy chứng nhận ĐKKD hộ cá thể Bảng 3.3. Thống kê tình hình cấp mã số thuế Bảng 3.4. Tình hình quản lý hộ Bảng 3.5. Số lượng tờ khai thuế đã tiếp nhận và xử lý Bảng 3.6. Tổng hợp số thuế đã kê khai hộ cá thể Bảng 3.7. Tổng hợp dự toán thu ngân sách Bảng 3.8. Kết quả thu thuế đối với các hộ KDCT Bảng 3.9. Kết quả kiểm tra hộ nghỉ kinh doanh Bảng Kết quả miễn, giảm thuế đối với các hộ KDCT Bảng Tổng hợp nợ thuế các năm Bảng Kết quả xử lý quyết toán các năm Bảng Tổng hợp kết quả điều tra 100 hộ Bảng 4.1. Định hướng đào tạo cán bộ của chi cục đến năm Bảng 4.2. Bảng phân loại đối tượng hộ quản lý thu thuế... 85

9 viii DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1. Sơ đồ khung nghiên cứu Sơ đồ 3.1. Quy trình quản lý thu thuế hộ KDCT... 54

10 1 MỞ ĐẦU 1.1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu Trong nền kinh tế thị trường, thuế là một trong những công cụ quan trọng của Nhà nước để quản lý vĩ mô nền kinh tế. Thông qua công cụ thuế, Nhà nước không chỉ tăng thu cho ngân sách, qua đó đảm bảo cơ sở vật chất cho sự tồn tại và hoạt động của Nhà nước mà còn sử dụng nó để điều tiết vĩ mô nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng, phát triển kinh tế nhanh, bền vững, tiến kịp các nước trong khu vực và trên thế giới, bên cạnh đó thực hiện mục tiêu bình đẳng và bảo vệ an ninh, trật tự, an toàn cho xã hội đồng thời bảo vệ tài nguyên, môi trường của đất nước. Thời gian qua công tác quản lý thu thuế nói chung và quản lý thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể nói riêng đã có nhiều chuyển biến tích cực góp phần nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật về thuế của các hộ kinh doanh, hạn chế thất thu, tăng thu cho ngân sách. Tuy nhiên, tiềm năng vẫn còn và có thể khai thác thu để đạt ở mức cao hơn. Tình trạng thất thu tuy có giảm nhưng vẫn còn tình trạng quản lý không hết hộ kinh doanh, doanh thu tính thuế không sát thực tế, dây dưa nợ đọng thuế còn nhiều Tình hình quản lý thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn huyện Yên Phong cũng nằm trong thực trạng chung đó. Qua các cuộc giám sát của Ban kinh tế xã hội Hội đồng Nhân dân Huyện, cũng như qua các cuộc kiểm tra, thanh tra tại Chi cục Thuế về công tác thu ngân sách cho thấy công tác quản lý và khai thác nguồn thu còn một số bất cập trong đó nổi cộm là tình trạng quản lý và lập bộ sổ các hộ kinh doanh cá thể còn bỏ sót rất lớn. Từ đó cần sớm tìm ra giải pháp để nhanh chóng khắc phục. Nhận thức được tầm quan trọng do thực tiễn đặt ra, chúng tôi muốn tìm giải pháp quản lý một cách hiệu quả nguồn thu thuế từ các hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn huyện nên chọn đề tài: Quản lý thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh làm đề tài luận văn thạc sĩ của mình Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu chung Đánh giá thực trạng tình hình quản lý thu thuế đối với các hộ KDCT huyện Yên Phong, trên cơ sở đó đưa ra một số giải pháp quản lý thu thuế theo luật nhằm chống thất thu thuế từ các hộ KDCT của huyện Yên Phong...