PHAN 4 : QUANG HOC

Bản ghi

1 CÁU TÏO HÏT NHÂN NGUYEÂN TÖÛ: * The Ruherfrd, nguyeân öû raá nhû cù ñöôøng kính khaûng 0-8 ba gà ä haï nhaân ôû giöõa, xung quanh cù caùc elecrn * Haï nhaân cù kích höôùc raá nhû (khaûng 0 - ñeán 0-5 ) ñöôïc caáu aï öø caùc haï nhû hôn gïi laø nucln. * Cù laïi nucln: - Prn: kyù hieäu p ang ñieän ích nguyeân á +e, khái löôïng p, kg lôùn hôn khái löôïng elecrn khaûng 80 laàn - Nôrn: kyù hieäu n, khâng ang ñieän ích, khái löôïng n, kg * Neáu ä nguyeân á cù sá höù öï Z rng baûng uaàn haøn Mendeleev (Z gïi laø nguyeân öû sá) hì nguyeân öû cuûa nù seõ cù Z elecrn ôû vû ngaøi haï nhaân cuûa nguyeân öû aáy chöùa Z prn vaø N nôrn. * Vû elecrn cù ñieän ích Ze Haï nhaân cù ñieän ích +Ze Nguyeân öû ôû ñieàu kieän bình höôøng laø rung høa veà ñieän * Sá nucln rng ä haï nhaân laø: Z + N : gïi laø khái löôïng sá haëc sá khái löôïng nguyeân öû * Ví duï: - Nguyeân öû Hydr: cù Z, cù e - ôû vû ngaøi haï nhaân cù prn vaø khâng cù nôrn, sá khái - Nguyeân öû Carbn cù Z 6, cù 6e - ôû vû ngaøi, haï nhaân cù 6 prn vaø nôrn, sá khái Z+N - Nguyeân öû nari cù Z, cù e - ôû vû ngaøi, haï nhaân cù chöùa prn vaø nôrn. Sá khái: Z + N + 3 * Mä nguyeân öû haëc haï nhaân cuûa nù ñöôïc kí hieäu baèng caùch ghi beân caïnh kí hieäu hùa hïc: nguyeân öû sá (ôû phía röôùc) vaø sá khái ôû phía reân. Ví duï: 3 H, C, N 6 LÖÏC HÏT NHÂN:

2 * Maëc duø haï nhaân nguyeân öû ñöôïc caáu aï öø caùc haï ang ñieän cuøng daáu haëc khâng ang ñieän nhöng laïi khaù beàn vöõng. * D ñù löïc lieân keá giöõa chuùng cù baûn chaá khaùc vôùi rïng löïc, löïc ñieän, löïc öø ñàng hôøi phaûi raá aïnh s vôùi caùc löïc ñù. * Löïc lieân keá naøy gïi laø löïc haï nhaân. * Löïc haï nhaân chæ aïnh khi khaûng caùch giöõa nucln baèng haëc nhû hôn kích höôùc cuûa haï nhaân côõ 0-3 gïi laø baùn kính aùc duïng cuûa löïc haï nhaân. ÑOÀNG VÒ: * Caùc nguyeân öû aø haï nhaân cù cuøng sá prn Z nhöng cù sá nôrn N khaùc nhau gïi laø ñàng vò Ví duï: - Hydr cù 3 ñàng vò: H, H, 3 H * Caùc ñàng vò cù cuøng sá elecrn neân chuùng cù cuøng ính chaá hùa hïc ÑÔN VÒ HOÁI LÖÔÏNG NGUYEÂN TÖÛ * Ñôn vò khái löôïng nguyeân öû (kyù hieäu laø u) baèng khái löôïng nguyeân öû cuûa ñàng vò phå bieán C, 6 d ñù ñâi khi ñôn vò naøy cøn gïi laø ñôn vò carbn HIEÄN TÖÔÏNG PHOÙNG Ï: a. Hieän öôïng phùng xaï * Phùng xaï laø hieän öôïng haï nhaân nguyeân öû öï ñäng phùng ra nhöõng böùc xaï vaø bieán ñåi haønh haï nhaân khaùc * Nhöõng böùc xaï ñù gïi laø ia phùng xaï, ia phùng xaï khâng nhìn haáy ñöôïc nhöng cù heå phaù hieän ra chuùng d cù khaû naêng laø ñen kính aûnh, in hùa caùc chaá, bò leäch rng ñieän röôøng vaø öø röôøng b. Ñaëc ñieå cuûa hieän öôïng phùng xaï: * Hieän öôïng phùng xaï haøn aøn d caùc nguyeân nhaân beân rng haï nhaân gaây ra, haøn aøn khâng phuï huäc vaø aùc ñäng beân ngaøi. * Duø nguyeân öû phùng xaï cù naè rng caùc hôïp chaá khaùc nhau, duø chaá phùng xaï chòu aùp suaá hay nhieä ñä khaùc nhau hì ïi aùc ñäng ñù ñeàu khâng gaây aûnh höôûng ñeán quaù rình phùng xaï cuûa haï nhaân nguyeân öû. BÛN CHÁT VØ TÍNH CHÁT CUÛ CÙC TI PHOÙNG Ï: a. Tia alpha: * í hieäu, baûn chaá laø haï nhaân He * Bò leäch veà baûn aâ cuûa uï ñieän ang ñieän ích +e * Vaän ác chuø ia : 0 7 /s * Cù khaû naêng gaây ra söï in hùa chaá khí Trang

3 * haû naêng ñaâ xuyeân yeáu, ñöôïc ái ña 8c rng khâng khí b. Tia beâa: gà laïi: - Tia β * í hieäu β * Bò leäch veà baûn döông cuûa uï ñieän * Thöïc chaá laø døng caùc elecrn - Tia + β * í hieäu + β * Bò leäch veà baûn aâ cuûa uï ñieän * Thöïc chaá laø chuø haï cù khái löôïng nhö elecrn nhöng ang ñieän ích +e gïi laø psirn. * Caùc haï ñöôïc phùng xaï vôùi vaän ác gaàn baèng vaän ác aùnh saùng * Cù khaû naêng in hùa chaá khí yeáu hôn ia * Cù khaû naêng ñaâ xuyeân aïnh hôn ia, cù heå ñi ñöôïc haøng raê eù rng khâng khí c. Tia gaa: * yù hieäu γ * hâng bò leäch rng ñieän röôøng vaø öø röôøng * Baûn chaá laø sùng ñieän öø cù böôùc sùng raá ngaén * Ñaây laø chuø phn cù naêng löôïng ca, cù khaû naêng ñaâ xuyeân lôùn cù heå ñi qua ä lôùp chì daøy haøng desic vaø nguy hieå ch ngöôøi * Cù ïi ính chaá nhö ia Rônghen. ÑÒNH LUÄT PHOÙNG Ï * Mãi chaá phùng xaï ñöôïc ñaëc röng bôûi ä hôøi gian T gïi laø chu kyø baùn raõ. Cöù sau ãi chu kì hì sá nguyeân öû cuûa chaá aáy ñaõ bieán ñåi haønh chaá khaùc. * Gïi N 0, 0 : laø sá nguyeân öû vaø khái löôïng ban ñaàu cuûa khái löôïng phùng xaï. Gïi N, : laø sá nguyeân öû vaø khái löôïng ôû hôøi ñieå. Ta cù: N N N e λ 0 0 e λ 0 0 : laø sá chu kyø baùn raõ rng khaûng hôøi gian Trang

4 λ: laø sá phùng xaï ln 0,693 λ T T T: laø chu kyø baùn raõ ÑOÄ PHOÙNG Ï: * Ñä phùng xaï H cuûa ä löôïng chaá phùng xaï laø ñaïi löôïng ñaëc röng ch ính phùng xaï aïnh hay yeáu ñöôïc ñ baèng sá phaân raõ rng giaây. * Ñôn vò laø Becqueren (Bq) haëc Curie (Ci) Bq laø phaân raõ rng giaây Ci 3,7.0 0 Bq * Ñä phùng xaï: H λn λn 0 H 0 λn 0 laø ñä phùng xaï ban ñaàu e λ H 0 e λ ÑÒNH NGHÓ PHÛN ÖÙNG HÏT NHÂN * Phaûn öùng haï nhaân laø öông aùc giöõa hai haï nhaân daãn ñeán söï bieán ñåi cuûa chuùng haønh caùc haï khaùc he sô ñà: + B C + D Trng ñù: vaø B laø hai haï nhaân öông aùc vôùi nhau. C vaø D laø hai haï nhaân ôùi ñöôïc aï haønh - Sá haï nhaân röôùc vaø sau phaûn öùng cù heå nhieàu haëc í hôn - Sá haï ôû veá cù heå laø haï sô caáp nhö elecrn (n), phn ( γ) ( e ) 0 +, ( e ) 0 + +, prn (H), nôrn Löu yù: - Söï phùng xaï laø röôøng hôïp rieâng cuûa phaûn öùng haï nhaân ñù laø quaù rình bieán ñåi haï nhaân nguyeân öû naøy haønh haï nhaân nguyeân öû khaùc. - Phöông rình phaûn öùng: B + C : haï nhaân eï B: neáu laø haï nhaân ôùi hì gïi laø haï nhaân cn C: haï haëc β U + Th CÙC ÑÒNH LUÄT BÛO TOØN TRONG PHÛN ÖÙNG HÏT NHÂN a. Ñònh luaä baû aøn sá Nucln (sá khái ): Tång sá nucln cuûa caùc haï nhaân röôùc phaûn öùng vaø sau phaûn öùng ba giôø cuõng baèng nhau: a + b c + d Trang 3

5 b. Ñònh luaä baû aøn ñieän ích nguyeân öû sá Z) Tång ñieän ích cuûa caùc haï röôùc vaø sau phaûn öùng ba giôø cuõng baèng nhau: Z a + Z b Z c + Z d Ví duï: He + l P + 0n c. Ñònh luaä baû aøn naêng löôïng vaø baû aøn ñäng löôïng: * Hai ñònh luaä naøy vaãn ñuùng ch heä caùc haï ha gia vaø phaûn öùng haï nhaân. Trng phaûn öùng haï nhaân, naêng löôïng vaø ñäng löôïng ñöôïc baû aøn * Löu yù : hâng cù ñònh luaä baû aøn khái löôïng cuûa heä CÙC QUY TÉC DÒCH CHUYEÅN CUÛ PHOÙNG Ï Ùp duïng caùc ñònh luaä baû aøn sá nucln vaø baû aøn ñieän ích vaø quaù rình phùng xaï a hu ñöôïc caùc quy aéc dòch chuyeån sau: a. Phùng xaï ( He) : He + Z Z S vôùi haï nhaân eï, haï nhaân cn ôû vò rí luøi â rng baûng uaàn haøn vaø cù sá khái nhû hôn ñôn vò. Ví duï: R He + R 6 88 a 86 n b. Phùng xaï β ( e ) e Y + γ 0 : 0 Z Z+ * S vôùi haï nhaân eï, haï nhaân cn ôû vò rí ieán â vaø cù cuøng sá khái. Ví duï: Bi e + P +γ * Thöïc chaá cuûa phùng xaï β laø rng haï nhaân nôrn (n) bieán haønh prân (p) cäng vôùi elecrn (e - ) vaø phaûn neuri ( γ ) n p + e + γ (Neurin laø haï nhaân khâng ang ñieän, sá khái 0, chuyeån ñäng vôùi vaän ác aùnh saùng) c. Phùng xaï β ( e ): e + Y Z Z γ * S vôùi haï nhaân eï, haï nhaân cn ôû vò rí luøi â vaø cù cuøng sá khái. Ví duï: P e + Si+γ * Thöïc chaá cuûa söï phùng xaï β laø söï bieán ñåi cuûa prân (p) haønh neurn (n) cäng vôùi prsirn (e) vaø nueurin. d. Phùng xaï γ : p n + e + + γ * Phùng xaï phn cù naêng löôïng: hf E E (E > E ) Trang

6 * Phn ( γ ) cù 0, Z 0 neân khi phùng xaï γ khâng cù bieán ñåi haï nhaân cuûa nguyeân á naøy haønh haï nhaân cuûa nguyeân á kia aø chæ cù giaû naêng löôïng cuûa haï nhaân ñù ä löôïng baèng hf. Caùc haèng sá Haèng sá vâgañrâ : N 6, nguyeân öû/l Ln 0,693 naê cù 365 ngaøy haùng cù 30 ngaøy Caâu. haúng ñònh naø laø ñuùng veà haï nhaân nguyeân öû?. hái löôïng cuûa nguyeân öû xaáp xæ khái löôïng haï nhaân. B. Baùn kính cuûa nguyeân öû baèng baùn kính haï nhaân. C. Ñieän ích cuûa nguyeân öû baèng ñieän ích haï nhaân. D. Löïc ænh ñieän lieân keá caùc nuclân rng haï nhaân. Caâu. haúng ñònh naø laø ñuùng veà caáu aï haï nhaân?. Trng in ñôn nguyeân öû sá prn baèng sá elecrn B. Trng haï nhaân sá prn baèng sá nôrn C. Trng haï nhaân sá prn baèng haëc nhû hôn sá nôrn D. Caùc nuclân ôû ïi khaûng caùch baá kyø ñeàu lieân keá vôùi nhau bôûi löïc haï nhaân. Caâu 3. Nguyeân öû ñàng vò phùng xaï 35 9U cù:. 9 elecrn vaø ång sá prân vaø elecrn baèng 35. B. 9 nôrn, ång sá nôrn vaø prân baèng 35. C. 9 prân, ång sá prân vaø elecrn baèng 35. D. 9 prân, ång sá prân vaø nôrn baèng 35. Caâu. yù hieäu cuûa nguyeân öû aø haï nhaân cuûa nù chöùa 3 prân vaø nôrn laø: N 7 3 Li 3 7Li. N B. C. D. Caâu 5. hái löôïng cuûa ä haï nhaân He g. 3,3.0 g B. 6,6.0 g C. 5,3.0 g D.,08.0 Caâu 6. eù ñieàu kieän ieâu chuaån, cù ga He chieá ä heå ích öông öùng laø :., lí B.,8 lí C., lí D. 5,6 lí Caâu 7. e khái löôïng cuûa haï prn vaø nôrn xaáp xæ baèng nhau, baá ñaúng höùc naø laø ñuùng? Trang 5

7 > D. D > T > B. T > > D C. > D > T D. > T Caâu 8. Nhaän xeù naø laø sai veà ia anpha cuûa chaá phùng xaï?. Phùng ra öø haï nhaân vôùi vaän ác khaûng 0 7 /s. B. Nù laø in haù âi röôøng vaø aá daàn naêng löôïng. C. Chæ ñi ái ña 8c rng khâng khí. D. Cù heå xuyeân qua ä aá huyû inh ûng. Caâu 9. Nhaän xeù naø veà ia beâa cuûa chaá phùng xaï laø sai?. Caùc haï β phùng ra vôùi vaän ác raá lôùn, cù heå gaàn baèng vaän ác aùnh saùng. B. Tia β laø in haù âi röôøng aïnh hôn ia anpha. C. Tia β gà caùc haï β chính laø caùc haï elecrn. D. Cù hai laïi ia : ia β+ vaø ia β Caâu 0. Nhaän xeù naø veà ia gaa cuûa chaá phùng xaï laø khâng ñuùng?. Laø sùng ñieän öø cù böôùc sùng daøi, ang naêng löôïng lôùn. B. Laø haï phân, gaây nguy hieå ch cn ngöôøi. C. hâng bò leäch rng ñieän röôøngvaø öø röôøng. D. Cù khaû naêng ñaâ xuyeân raá lôùn. Caâu. Nhaän xeù naø veà hieän öôïng phùng xaï laø sai?. hâng phuï huäc vaø caùc aùc ñäng beân ngaøi. B. hâng phuï huäc vaø nhieä ñä cuûa âi röôøng. C. Ûnh höôûng ñeán aùp suaá cuûa äi röôøng. D. Caùc chaá phùng xaï khaùc nhau cù chu kyø baùn raõ khaùc nhau. Caâu. Nhaän xeù naø lieân quan ñeán hieän öôïng phùng xaï laø khâng ñuùng?. Phùng xaï, haï nhaân cn luøi â rng baûng uaàn haøn s vôùi haï nhaân eï. B. Phùng xaï β haï nhaân cn ieán â rng baûng uaàn haøn s vôùi haï nhaân eï. C. Phùng xaï β + haï nhaân cn luøi â rng baûng uaàn haøn s vôùi haï nhaân eï. D. Phùng xaï γ haï nhaân cn sinh ra ôû ra.ng haùi kích hích vaø chuyeån öø öùc naêng löôïng haáp ñeán öùc naêng löôïng ca hôn. Caâu 3. Tính chaá naø lieân quan ñeán haï nhaân nguyeân öû vaø phaûn öùng haï nhaân laø khâng ñuùng?. Haï nhaân cù naêng löôïng lieân keá caøng lôùn hì caøng beàn vöõng. Trang 6

8 B. Mä phaûn öùng haï nhaân rng ñù caùc haï sinh ra cù ång khái löôïng beù hôn caùc haï ban ñaàu, nghóa laø beàn vöõng hôn, laø phaûn öùng aû naêng löôïng. C. Mä phaûn öùng haï nhaân sinh ra caùc haï cù ång khái löôïng lôùn hôn caùc haï ban ñaàu, nghóa laø keù beàn vöõng hôn, laø phaûn öùng hu naêng löôïng. D. Phaûn öùng keá hôïp giöõa hai haï nhaân nheï nhö hydrâ, heâli,...haønh ä haï nhaân naëng hôn gïi laø phaûn öùng nhieä haïch Caâu. Nhaän xeù naø veà phaûn öùng phaân haïch vaø phaûn öùng nhieä haïch laø khâng ñuùng?. Söï phaân haïch laø hieän öôïng ä haï nhaân naëng haáp huï ä nôrn rài vôõ haønh hai haï nhaân rung bình cuøng vôùi haëc 3 nôrn. B. Phaûn öùng nhieä haïch chæ xaûy ra ôû nhieä ñä raá ca. C. B khinh khí ñöôïc höïc hieän bôûi phaûn öùng phaân haïch. D. Cn ngöôøi chæ höïc hieän ñöôïc phaûn öùng nhieä haïch döôùi daïng khâng kieå saù ñöôïc Caâu 5. haúng ñònh naø lieân quan ñeán phaûn öùng phaân haïch laø ñuùng?. Neáu s > hì heä háng gïi laø vöôï haïn, khâng kháng cheá ñöôïc phaûn öùng daây chuyeàn, röôøng hôïp naøy ñöôïc söû duïng ñeå cheá aï b nguyeân öû. B. Neáu s hì heä háng gïi laø ôùi haïn, phaûn öùng daây chuyeàn vaãn ieáp dieãn, nhöng khâng aêng vï, naêng löôïng aû ra khâng ñåi vaø cù heå kieå saù ñöôïc, röôøng hôïp naøy ñöôïc söû duïng rng nhaø aùy ñieän haï nhaân nguyeân öû. C. Neáu s < hì heä háng gïi laø döôùi haïn, phaûn öùng daây chuyeàn khâng xaûy ra. D. Taá caû ñeàu ñuùng. Caâu 6. Chaá IOÁT phùng xaï cù chu kyø baùn raõ laø 8 ngaøy. Ban ñaàu cù 00g chaá naøy hì sau 6 ngaøy khái löôïng chaá IOÁT cøn laïi laø.,5g B. 5g C. 50g D. 75g Caâu 7. Ban ñaàu cù g Radn ( Rn) laø chaá phùng xaï chu kyø baùn raõ T. Sá nguyeân öû Radn cøn laïi sau T 86. 3, nguyeân öû B. 5,.0 0 nguyeân öû C. 3,9.0 0 nguyeân öû D. 5, nguyeân öû Caâu 8. Mä löôïng chaá phùng xaï Radn cù khái löôïng ban ñaàu laø 0. Sau 5, ngaøy hì ñä phùng xaï cuûa nù giaû 93,75%. Chu kyø baùn raõ T cuûa Radn laø :.,5 ngaøy B.,56 ngaøy C.,9 ngaøy D. 3,8 ngaøy 38 9U Caâu 9. Chu kyø baùn raõ cuûa laø T,5.0 9 naê. Ch bieá : x << cù heå ci e x x. Sá nguyeân öû bò phaân raõ rng ä naê cuûa ä ga 38 U 9.,59.0 nguyeân öû B. 3,895.0 nguyeân öû C. 3,895.0 nguyeân öû D.,6.0 nguyeân öû laø Trang 7

9 Caâu 0. hi phaân ích ä aãu gã, ngöôøi a xaùc ñònh ñöôïc raèng: 87,5% sá nguyeân öû ñàng vò phùng xaï C cù rng aãu gã ñaõ bò phaân raõ haønh caùc nguyeân öû N. Bieá chu kyø baùn raõ 6 7 cuûa C laø 5570 naê. Tuåi cuûa aãu gã naøy baèng naê B.5570 naê C.0 naê D. 560 naê Caâu. 60 C laø chaá phùng xaï cù chu kyø baùn raõ laø T 5,33 naê. Ch naê cù β ngaøy, luùc ñaàu cù 5,33 g Câban, ñä phùng xaï cuûa aãu chaá reân sau hai chu kyø baùn raõ baèng., Bq B. 5,5.0 3 Bq C., Bq D., Bq Caâu. Mä chaá phùng xaï phaù ra ia, cöù ä haï nhaân bò phaân raõ ch ä haï. Trng hôøi gian phuù ñaàu chaá phùng xaï phaù ra 360 haï, nhöng 6 giôø sau, keå öø luùc baé ñaàu ñ laàn höù nhaá, rng phuù chaá phùng xaï chæ phaù ra 5 haï. Chu kyø baùn raõ cuûa chaá phùng xaï naøy laø :. giôø B. giôø C. 3 giôø D. giôøø Caâu 3. Chaá phùng xaï Pâlâni P phùng ra ia vaø bieán haønh chì Pb. Ch bieá chu kyø baùn raõ cuûa Pâlâni laø T 38 ngaøy. Luùc ñaàu cù 8g Pâlâni, hôøi gian ñeå löôïng Pâlâni chæ cøn,5g laø. 0 ngaøy B. 76 ngaøy C. 55 ngaøy D. ngaøy 0 8P Caâu. Plni laø ä chaá phùng xaï phaù xaï ra haï vaø bieán haønh haï nhaân beàn. Ban ñaàu cù ä aãu Pâlâni khái löôïng 0g. Sau hôøi gian ä chu kyø baùn raõ, khái löôïng He aï haønh öø söï phaân raõ baèng 0 P 8. g B. g C. 3g D. g Caâu 5. Hieän aïi ä aãu quaëng cù chöùa chaá phùng xaï eâsi 37 Cs cù ñä phùng xaï H Bq, chu kyø baùn raõ cuûa eâsi laø 30 naê. Ñä phùng xaï cuûa aãu quaëng ñù ôû hôøi ñieå 60 naê sau laø..0 5 Bq B.0,5 0 5 Bq C..0 5 Bq D. 0,5.0 5 Bq Caâu 6. Mä aãu quaëng cù chöùa chaá phùng xaï eâsi 37 Cs cù ñä phùng xaï H 0 0, Bq cù chu kyø baùn raõ laø 30 naê. hái löôïng eâsi chöùa rng aãu quaëng ñù laø :. 5, g B.,5.0-8 g C. 3,0.0-8 g D., g Caâu 7. Mä öôïng gã cå cù ñä phùng xaï chæ baèng 0,5 ñä phùng xaï cuûa ä khuùc gã cuøng khái löôïng ôùi chaë xuáng. Bieá öôïng gã phùng xaï ia β öø C vaø chu kyø baùn raõ cuûa C laø T 5600 naê. Tuåi cuûa öôïng gã baèng. 800 naê B. 00 naê C naê D. 00 naê Caâu 8. Chaá 3 I cù chu kyø baùn raõ laø 9 giôø. Neáu ban ñaàu cù kg 3 I hì sau 0 ngaøy ñeâ hì khái löôïng 3 I cøn laïi laø g B. 50g C. 3,5g D. 66,67g Trang

10 Caâu 9. Caùc pheùp ñ ñä phùng xaï cuûa ä aãu 55 Cr höïc hieän cöù 5 phuù ch keá quaû sau : (phuù) Ñä phùng xaï H (Ci) 9, 7,3,65 0,99 Chu kyø baùn raõ cuûa 55 Cr baèng.,5phuù B.,5phuù C. 3,5phuù D.,5phuù Caâu 30. Gïi Δ laø khaûng hôøi gian ñeå sá haï nhaân cuûa ä löôïng phùng xaï giaû ñi e laàn ( e laø cô sá cuûa lga öï nhieân vôùi lne ), T laø chu kyø baùn raõ cuûa chaá phùng xaï. Bieåu höùc naø laø ñuùng?. Δ Ln T B. Δ Ln T C. Δ Ln T D. Δ Ln T Caâu 3. Trng phaûn öùng sau ñaây : n U M+ La+ + 7e haï laø. Elecrn B. Prn C. Heâli D. Nôrn 6 Caâu 3. Nguyeân á rañi 88 Ra phùng xaï vôùi chu kyø baùn raõ T s, nguyeân á cn cuûa nù laø Rañân. Ñä phùng xaï cuûa 693g Rañi baèng., Bq B. 8,3.0 3 Bq C.,7.0 Bq D.,5. 0 Bq Caâu 33. Sau ba nhieâu laàn phùng xaï vaø ba nhieâu laàn phùng xaï β hì haï nhaân 08 8Pb bieán ñåi haønh haï nhaân?. laàn p.xaï ;6 laàn p.xaï β B. 6 laàn p.xaï ;8 laàn p.xaï β 3 Th 90 C. 8 laàn p.xaï ;6 laàn p.xaï β D. 6 laàn p.xaï ; laàn p.xaï β Caâu 3. Mä haï nhaân 38 U höïc hieän ä chuãi phùng xaï : gà 8 phùng xaï vaø 6 phùng 9 xaï β bieán haønh haï nhaân beàn vöõng. laø haï nhaân.p (Plni) B. Pb (chì ) C. Ra(Radi) D. Rn(Radn) Caâu 35. Ch phaûn öùng haï nhaân: + 3 He + n, vôùi n laø haï nôrn, laø haï :. prn B. nôrn C. Ñôôri D. Trii Caâu 36. Ch phaûn öùng haï nhaân : 3 T + + n, laø haï :. prn B. nôrn C. Ñôôri D. Trii Caâu 37. Trng phaûn öùng haï nhaân ñaïi löôïng naø sau ñaây khâng baû aøn?. hái löôïng B. Ñäng löôïng C. Naêng löôïng D. Ñieän ích 9 Caâu 38. Ch phaûn öùng haï nhaân sau : H + Be He +, laø haï nhaân. Ñôôri B. Trii C. Li D. Heli Trang 9

11 Caâu 39. Ch phaûn öùng nhieä haïch sau : D + D T +, laø haï. Ñôôri B. Prn C. Nôrn D.Elecrn Caâu 0. Phâph ( ) phùng xaï β vaø bieán ñåi haønh löu huyønh (S). Caáu aï cuûa haï nhaân löu huyønh gà 3 5 P. Cù haï prn, 8 haï nôrn. B. Cù 6 haï prn, 6 haï nôrn. C. Cù 5 haï prn, 6 haï nôrn. D. Cù 5 haï prn, 8 haï nôrn. Caâu. Gïi R laø baùn kính, laø khái löôïng, q laø ñieän ích cuûa haï ích ñieän,v laø vaän ác cuûa r haï, B laø veùcô caû öùng öø cuûa öø röôøng vuâng gùc vôùi häp iclârân ( aùy gia ác ), hì löïc Lrenz laø caùc ñieän ích chuyeån ñäng røn rng løng häp iclârân vôùi baùn kính R cù bieåu höùc :. q R B. vb Caâu. Plni ( R vb C. q qv R D. B R v qb P) laø chaá phùng xaï phaù ra ia phùng xaï vaø chuyeån haønh haï nhaân chì 8 Pb. Nù phaù ra ia phùng xaï. B. C. D. + β β γ 60 7 C 60 8 Ni 60 7 C Caâu 3. Chaá phùng xaï sau khi phaân raõ bieán haønh. phaù ra ia phùng xaï +. B. β C. β D. γ Caâu. Urani 38 sau ä laï phùng xaï vaø laø: U Pb + x He + y e. y cù giaù rò β bieán haønh chì. Phöông rình cuûa phaûn öùng. y B. y5 C. y6 D. y8 Caâu 5. Ch phaûn öùng phaân haïch Uran 35 : n + U Ba + r + 3 n Z Sá khái vaø nguyeân öû sá rng phöông rình phaûn öùng cù giaù rò. 56 ; 89 B. 57 ; 89 C. 56 ; 88 D. 57 ; 87 Caâu 6. Plni ( 0 8 xaï vaø chuyeån haønh haï nhaân chì P) cù chu kyø baùn raõ laø T 38 ngaøy, laø chaá phùng xaï phaù ra ia phùng Pb vaø sá haï 0 P baèng 7. Tuåi cuûa aãu chaá reân laø Pb. Bieá raèng ôû hôøi ñieå khaû saù yû sá giöõa sá haï. 76 ngaøy B.6 ngaøy C. 55ngaøy D. ngaøy Caâu 7. Plni ( 0 P) laø chaá phùng xaï cù chu kyø baùn raõ T33h,phaù ra ia phùng xaï vaø 8 chuyeån haønh haï nhaân chì 06 Pb.Luùc ñaàu ñä phùng xaï cuûa P laø:.0 3 Bq, hôøi gian caàn 8 hieá ñeå P cù ñä phùng xaï 0,5.0 3 Bq baèng. 33h B. 9936h C. 06h D. 66h 36 0 Trang 0

12 Caâu 8. Haï nhaân Na phaân raõ β vaø bieán haønh haï nhaân. Sá khái vaø nguyeân öû sá Z cù giaù rò. ; Z 0 B. 3 ; Z C. ; Z D. ; Z Caâu 9. Haï nhaân Na phaân raõ β vaø bieán haønh haï nhaân Mg. Luùc ñaàu aãu Na laø nguyeân chaá. Taïi hôøi ñieå khaû saù haáy æ sá giöõa khái löôïng Mg vaø khái löôïng Na cù rng aãu laø. Luùc khaû saù. Sá nguyeân öû Na nhieàu gaáp laàn sá nguyeân öû Mg B. Sá nguyeân öû Na nhieàu gaáp laàn sá nguyeân öû Mg C. Sá nguyeân öû Mg nhieàu gaáp laàn sá nguyeân öû Na D. Sá nguyeân öû Mg nhieàu gaáp laàn sá nguyeân öû Na β Caâu 50. Na laø ä chaá phùng xaï cù chu kyø baùn raõ T 5 giôø. Mä aãu Na ôû hôøi ñieå 0 cù khái löôïng 0 7g. Sau ä khaûng hôøi gian, khái löôïng cuûa aãu chaá chæ cøn 8g. Thôøi gian cù giaù rò. 30 giôø B. 5 giôø C. 60giôø D. 0giôø Caâu 5. Ñàng vò phùng xaï 0 P 8 Z phùng xaï vaø bieán ñåi haønh ä haï nhaân chì.taïi hôøi ñieå æ leä giöõa sá haï nhaân chì vaø sá haï nhaân P rng aãu laø 5,aïi hôøi ñieå naøy æ sá khái löôïng chì vaø khái löôïng P laø:.,905 B. 0,96 C. 5,097 D. 0,0 Caâu 5. Na laø ä chaá phùng xaï β cù chu kyø baùn raõ T. Ôû hôøi ñieå 0 cù khái löôïng Na laø 0 g. Sau ä khaûng hôøi gian 3T hì sá haï β ñöôïc sinh ra laø :.7,53.0 haï B..0 3 haï C. 5,7.0 3 haï D haï 60 C Caâu 53. Cù kg chaá phùng xaï 7 vôùi chu kyø baùn raõ T6/3 (naê). Sau khi phaân raõ 7 C bieán haønh. Thôøi gian caàn hieá ñeå cù 98,375(g) chaá phùng xaï ñaõ bò phaân raõ laø 60 Ni 8. naê B. 6 naê C. 3 naê D. 6 naê 60 7 Caâu 5. Ñàng vò phùng xaï Câban C phaù ra ia β vaø vôùi chu kyø baùn raõ T 7,3 ngaøy. Trng 365 ngaøy, phaàn raê chaá Câban naøy bò phaân raõ baèng. 97,% B. 80% C. 3% D. 65,9% Caâu 55. Ñàng vò Na laø chaá phùng xaï phùng xaï cuûa Na giaû ñi 8 laàn. Chu kyø baùn raõ cuûa Na baèng β vaø aï haønh ñàng vò cuûa agieâ. Sau 05 giôø, ñä. 7,5h B. h C. 5h D. 5h 60 Trang

13 Caâu 56. Phâph ( ) phùng xaï β vôùi chu kì baùn raõ T. Sau hôøi gian 3T keå öø hôøi ñieå ban ñaàu, khái löôïng cuûa ä khái chaá phùng xaï ñaàu cuûa Phâph laø 3 5 P 3 P 5 cøn laïi laø 5 ga. hái löôïng ban. 5 ga B. 0 ga C. 0,65 ga D. 0 ga Caâu 57. Ñàng vò Na cù chu kyø baùn raõ T 5h, Na laø chaá phùng xaï β vaø aï haønh ñàng vò cuûa agieâ. Maãu Na cù khái löôïng ban ñaàu 0 g. Ñä phùng xaï ban ñaàu cuûa Na baèng. 7, Bq B.,78.0.Bq C.,67.0.Bq D. 3,.0 7.Bq Caâu 58. Ñàng vò Na laø chaá phùng xaï vaø aï haønh ñàng vò cuûa agieâ. Maãu Na cù khái löôïng ban ñaàu 0 8g, chu kyø baùn raõ cuûa Na laø T 5h. hái löôïng agieâ aï haønh sau hôøi gian 5 giôø laø β. 8g B. 7g C. g D.,g Caâu 59. Ch phaûn öùng haï nhaân sau: H + Be ra öø phaûn öùng reân khi ång hôïp ñöôïc ga heli baèng 9 He + +, MeV. Naêng löôïng ûa.5,6. 0 MeV B.,6.0 MeV C. 5,06.0 MeV D. 5, MeV Caâu 60. Câban ( C ) phùng xaï β vôùi chu kyø baùn raõ T 5,7 naê. Thôøi gian caàn hieá ñeå 75% khái löôïng cuûa ä khái chaá phùng xaï bò phaân raõ laø 60 7 C.,6 naê B.,08naê C. 5,7 naê D. 0,5 naê Caâu 6. Naêng löôïng nghæ cuûa ga nguyeân öû Câban ( 60 7 C ) baèng J B J C J D J Caâu 6. Bieá khái löôïng cuûa prân P,0073u, khái löôïng nôrn n,0087u,khái löôïng cuûa haï nhaân ñôeâri,036u vaø u 93MeV/c. Naêng löôïng lieân keá rieâng cuûa haï nhaân nguyeân öû ñôeâri H laø.,mev B.,MeV C. 3,36MeV D.,MeV Caâu 63. Ch phaûn öùng phaân haïch Uran 35 : n + 35 U Ba + 89 r + 3 n MeV. Bieá u 93 MeV/c. Ñä huï khái cuûa phaûn öùng baèng. 0,38u B. 0,8u C. 0,88u D. 0,8u Caâu 6. Ch phaûn öùng haï nhaân : T + D + n. Ch bieá T 3,06u; D,036u;,005u; n,0087u; u 93 MeV/c. haúng ñònh naø sau ñaây lieân quan ñeán phaûn öùng haï nhaân reân laø ñuùng?. ûa 8,06MeV B. hu 8,06MeV C. ûa,0 MeV D. hu,0 MeV Caâu 65. Ch phaûn öùng haï nhaân: ích haøn aøn g Li laø 0 n + 6 3Li T + +,8 MeV. Naêng löôïng ûa ra khi phaân Trang 36 0

14 . 0, MeV B.,8.0 3 MeV C. 8, MeV D., MeV Caâu 66. Baén phaù haï nhaân N ñöùng yeân baèng ä haï hu ñöôïc haï prn vaø ä haï 7 nhaân Oxy. Ch khái löôïng cuûa caùc haï nhaân : N 3,999u ;,005u ; P,0073u ; O 6,997u, vôùi u 93 MeV/c. haúng ñònh naø sau ñaây lieân quan ñeán phaûn öùng haï nhaân reân laø ñuùng?. Thu, MeV naêng löôïng B. Taû, MeV naêng löôïng C. Thu, MeV naêng löôïng D. Tûa, MeV naêng löôïng Caâu 67. e ban ñaàu haï nhaân C ñöùng yeân.ch bieá C,0000u ;,005u. Naêng löôïng ái hieåu caàn hieá ñeå chia haï nhaân 6 6 C haønh ba haï laø. 6,7.0 3 J B. 7,7.0 3 J C. 8,.0 3 J D. 5,6.0 3 J Caâu 68. Haï nhaân phùng xaï Pâlâni 0 8 P ñöùng yeân phaù ra ia vaø sinh ra haï nhaân cn. Gïi laø ñäng naêng,v laø vaän ác, laø khái löôïng cuûa caùc haï. Bieåu höùc naø laø ñuùng. v B. v v v v v C. v D. v Caâu 69. Haï nhaân phùng xaï Pâlâni 0 P ñöùng yeân phaù ra ia vaø sinh ra haï nhaân cn. 8 Bieá raèng ãi phaûn öùng phaân raõ cuûa Pâlâni giaûi phùng ä naêng löôïng ΔE,6MeV. Laáy gaàn ñuùng khái löôïng caùc haï nhaân he sá khái baèng ñôn vò u. Ñäng naêng cuûa haï cù giaù rò.,5mev B.,55MeV C.,75MeV D.,89MeV Caâu 70. Haï nhaân cuûa haï laø : 6 Ra 88 ñöùng yeân phùng xaï vaø bieán ñåi haønh haï nhaân, bieá ñäng naêng,8 MeV. Laáy khái löôïng haï nhaân ính baèng u baèng sá khái cuûa chuùng, naêng löôïng ûa ra rng phaûn öùng reân baèng..3 MeV B.,596 MeV C.,886 MeV D. 9,667 MeV Caâu 7. Ngöôøi a duøng prn baén phaù haï nhaân Beri ñöùng yeân. Hai haï sinh ra laø Heâli vaø : 9 p + Be He +. Bieá prn cù ñäng naêng P 5,5MeV, Heâli cù vaän ác vuâng gùc vôùi vaän ác cuûa prn vaø cù ñäng naêng He MeV. Ch raèng ñä lôùn cuûa khái löôïng cuûa ä haï nhaân (ñ baèng ñôn vò u) xaáp xæ baèng sá khái cuûa nù. Ñäng naêng cuûa haï baèng.,5mev B. 3,575MeV C. 6,5MeV D. Mä giaù rò khaùc Caâu 7. Ch phaûn öùng haï nhaân : n + Li T + +,8 MeV. Ch bieá n,0087u; T 3,06u;,005u; u 93 MeV/c. hái löôïng cuûa haï nhaân Li cù giaù rò baèng. 6,39u B. 6,0839u C. 6,u D. 6,039u Trang 3

15 Ñaùp Ùn :.C.3D.C.5B.C6.7D.8D.9B.0.C.D.3. C.5D.6B.7.8D.9C.0.B.B.3D.B. 5D.6B.7D.8C.9C.30B.3D.3.33D.3B.35C. 36C.37.38C.39B.0B.D..3C.C.5.6D. 7B.8C.9D C.53C.5.55D.56B B.59B.60D.6C.6.63B.6.65D.66C.67.68D. 69B.70C.7B.7D. HÖÔÙNG DÃN GIÛI hái löôïng cuûa nguyeân öû xaáp xæ khái löôïng haï nhaân. chïn caâu Trng haï nhaân sá prn baèng haëc nhû hôn sá nôrn chïn caâu C 3 Nguyeân öû ñàng vò phùng xaï 35 9U cù: 35 ; Z 9 chïn caâu D yù hieäu cuûa nguyeân öû aø haï nhaân cuûa nù chöùa 3 prân vaø nôrn laø 7 3 Li chïn caâu C 5 N nguyeân öû He naëng g ä haï nhaân He naëng caâu B N 6,6.0 g chïn 6 Ñieàu kieän ieâu chuaån : N nguyeân öû He g, l Cù ga He chieá ä heå ích öông öùng laø, lí chïn caâu C 7 hái löôïng cuûa caùc haï nhaân sau ñaây : D, 3 T, He > T > D chïn caâu D g chïn caâu B 6 T 8 N chïn caâu 7 N N 0. 3, T 8 Δ 0,9375 T 3, 8 H H ngaøy chïn caâu D T T N 9 ΔN N N N λ. Ln T. 3,895.0 nguyeân öû chïn caâu C 0 Δ 0,875 0, 875 N N 670 naê T T chïn caâu Trang

16 λ λ N H H e N Ln. T 5,5.0 3 Bq chïn caâu B T T λ ΔN 360 N N N ( e ) chïn caâu B ΔN' 5 N' N' N' ( eλ ) 360 N 8 3 T 6 h 5 N' T T 3 3 T 8 ngaøy chïn caâu D,5 T N.N.N. ΔN N N N ( e ) N λ g chïn caâu B 5 H H λ e H 0,5.0 5 Bq chïn caâu D T N 6 H λn Ln T,5.0-8 g chïn caâu B 7 H H λ e H 0,5H 00 naê chïn caâu D T 9 λ H H H e H T 9, T 3,5 phuù H 7, 3 T 30 N N N e λδ. Δ e λ Ln T chïn caâu B n Z 3 + U M+ La+ + 7 e ; Z 0 chïn caâu D 3 H N λn Ln T, Bq chïn caâu 3 90 Th Pb + x He + y 0 8 e x 6 ; y chïn caâu D 39 D + D 3 T + laø haï Prn chïn caâu B N N N N N Pb T N N ngaøy chïn caâu D 7 H H λ e H 9936h chïn caâu B T Trang 5

17 50 λ e 30 giôø chïn caâu T PN N 5 P P P Pb Pb 5.06, 905 chïn caâu NPb PbN Pb P 5 P 0 Pb 5 Δ λ. N N β N N N N ( e ) ( ) 5,7.0 3 haï chïn caâu C 3 53 Δ ( e λ) ( ) 98, ( ) 3 naê chïn T T caâu C 5 Δ eλ N N 97,% chïn caâu 365 T 7,3 55 H 8H 8.H T 5h chïn caâu D T.N N. 58 N N N N N ( e ) 7 Mg Mg 7 Mg Δ Na λ 7g 8 Mg N 8 chïn caâu B 59 H + 9 Be He + +, MeV haï aû naêng löôïng, MeV.Vaäy N haï chïn caâu B 60 Δ e λ 0, 75 0,5 naê chïn caâu D T 6 E c 0-3.(3.0 8 ) J chïn caâu C ( g He ) aû naêng löôïng,6.0 MeV 6 ( )c ( )c E E' P + n H Δ Δ,MeV chïn caâu 63 ΔE ΔM.c ΔM ΔE 00MeV 00 u 0,8u chïn caâu B c c 93 6 T + D + n M O T + D ; M laø : + n. Vì M O > M Phaûn öùng ûa naêng löôïng, naêng löôïng aû ra Trang 6

18 Δ O c E ΔM.c (M M) 8,06MeV chïn caâu 65 0 n + 6 3Li T + +,8 MeV. Ta cù : N Li.N haï Li aû naêng löôïng,8 MeV, vaäy N Li haï Li aû naêng löôïng : E, MeV chïn caâu D N p + O M O + N ; M P + O. Vì M O < M Phaûn öùng hu naêng löôïng, naêng löôïng hu vaø laø : Δ c E ΔM.c (M M ), MeV chïn caâu C 67 E 3 E - E C (3 - C ) c,895 MeV 6,7.0 3 J chïn caâu Li 68 0 P +. Ñònh luaä baû aøn ñäng löôïng v v v () v Töø : p p 8 p p p p () () () v v chïn caâu D P + 0P He Pb Ñònh luaä baû aøn naêng löôïng : E + 5,5 MeV ( ) Δ Ta cù : 06 5,5 (). Töø () (),55MeV 70 He 6Ra Ñònh luaä baû aøn naêng löôïng : E + ( ) Ñònh luaä baû aøn ñäng löôïng () Δ p p () () ΔE,886 MeV chïn caâu C p p chïn caâu B p + Be He + Ñònh luaä baû aøn ñäng löôïng : r p r r p p + p. Vì p p p r r p p p p + + pp ,5 3,575MeV chïn caâu B n + Li T + +,8 MeV. Δ O c E ΔM.c (M M) ( n + Li T ) c,8 MeV Trang 7

19 Li 6,039u chïn caâu D GV. Nguyeãn Höõu Läc vaø Traàn Ngïc Laân TT luyeän hi ñaïi hïc CLC Vónh Vieãn Trang 8