TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HCM KHOA TÀI CHÍNH Mã môn học: BAF305 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập Tự do Hạnh phúc TP. Hồ Chí Minh, ngày 16 tháng 7 năm 2018 BẢN MÔ TẢ MÔN HỌC MÔN TÀI TRỢ DỰ ÁN Dành cho Chuyên ngành Tài chính A. THÔNG TIN CHUNG 1. Môn học: Tài trợ dự án 2. Đối tượng: Sinh viên đại học chính quy năm 3 3. Số tín chỉ: 3 tín chỉ (45 tiết), trong đó - Lý thuyết : 2 tín chỉ - Thảo luận và bài tập : 1 tín chỉ - Tiểu luận : 0 tín chỉ - Khác (cụ thể là) : Tự học, bài tập cá nhân và bài tập nhóm. 4. Phân bổ thời gian: - Trên lớp: 45 tiết - Khác: Đọc tài liệu, làm bài về nhà, làm bài tập cá nhân chiếm tối thiểu 2 lần so với thời gian học tập trên lớp. 5. Môn học trước: - Tài chính doanh nghiệp - Thẩm định dự án đầu tư 6. Mô tả môn học: Trong những năm gần đây khái niệm dự án đã dần dần trở nên quen thuộc đối với thị trường Việt Nam với quy mô và số lượng các dự án được vay từ các NHTM ngày nhiều. Môn học Thẩm định dự án trong chương trình đào tạo cũng đã cung cấp cho người học những kiến thức cơ bản về những kỹ năng phân tích và thẩm định tính khả thi của các dự án đầu tư. Bắt đầu với những dự án tư nhân có quy mô vốn nhỏ, giờ đây các NHTM Việt Nam đã bắt đầu tham gia tài trợ các siêu dự án so với tiềm lực của nền kinh tế. Các dự án này được vận hành dựa trên những cấu trúc hợp đồng và cơ chế phân chia và quản lý rủi ro phức tạp giữa các chủ thể tham gia. Tài trợ dự án là môn học thuộc khối kiến thức chuyên ngành. Môn học sẽ cung cấp cho người học những kiến thức chuyên sâu về việc phân tích các cấu trúc tài trợ của các dự án lớn. Nội dung môn học gồm có ba nội dung chính: Phần thứ nhất sẽ tập trung so sánh cho sinh viên sự khác biệt giữa tài trợ dự án và tài trợ truyền thống và tại sao phương thức tài trợ dự án càng được sử dụng phổ biến hiện nay. 1
Phần thứ hai sẽ tập trung giới thiệu các vấn đề lý luận liên quan đến cấu trúc tài trợ và cơ chế phân chia rủi ro giữa các chủ thể tham gia trong tài trợ dự án. Phần thứ ba sẽ hướng dẫn sinh viên thực hiện phân tích cấu trúc tài trợ của các dự án trong thực tế thông qua các Case study trong và ngoài nước. 7. Mục tiêu và chuẩn đầu ra 7.1. Mục tiêu Mục tiêu môn học thỏa mãn chuẩn đầu ra của chương trình được trình bày bên dưới: CHUẨN ĐẦU RA CỦA CHƯƠNG TRÌNH PHÂN BỔ CHO MÔN HỌC 1 Mức độ theo Cấp độ 1 Cấp độ 2 Cấp độ 3 Thang đo [1]. Kiến thức 2 [1.3]. Tài chính - ngân hàng [2]. Kỹ [2.2]. Kỹ năng năng 3 nghề nghiệp [3]. Thái độ và [3.1]. Thái độ và phẩm chất nghề phẩm chất nghề nghiệp 4 nghiệp [1.3.3]. Hiểu biết kiến thức chuyên sâu về lĩnh vực tài chính doanh 4 nghiệp, đầu tư tài chính. [2.2.2]. Kỹ năng giải quyết vấn đề 4 trong lĩnh vực tài chính [3.1.1]. Kiên trì, nghiêm túc và có 3 tinh thần hợp tác trong công việc Sự phù hợp của mục tiêu môn học với chuẩn đầu ra của chương trình: Mục tiêu Mô tả Mức độ theo CĐR của thang đo chương trình G1 Có kiến thức chuyên sâu về tài trợ dự án 4 [1.3.3] G2 Có kỹ năng dàn xếp tài trợ dự án 4 [2.2.2] G3 Có tinh thần hợp tác trong tài trợ dự án 3 [3.1.1] 7.2. Chuẩn đầu ra của môn học Chuẩn đầu ra của môn học Miêu tả Chuẩn đầu ra của chương trình 1 Các đề mục được sử dụng trong ngoặc vuông [ ] sử dụng theo đề mục của Chuẩn đầu ra chương trình đào tạo 2018 đã mã hóa 2 Theo thang đo Bloom (2001) 3 Thang đo Dave (1975) 4 Thang đo Krathwohl (1973) 2
G1 Có kiến thức chuyên sâu về lựa chọn cấu trúc sở hữu, cấu trúc tài trợ, nguồn vốn tài trợ, các hợp đồng [1.3.3] tài trợ. G2 Thuần thục trong việc dàn xếp tài trợ dự án [2.2.2] G3 Chia sẻ rủi ro trên tinh thần hợp tác [3.1.1] 8. Đánh giá môn học: 8.1. Kiểm tra và đánh giá trình độ Chuẩn đầu ra [1.3.3]. Hiểu biết kiến thức chuyên sâu về lĩnh vực tài chính doanh nghiệp, đầu tư tài chính. [2.2.2]. Kỹ năng giải quyết vấn đề trong lĩnh vực tài chính [3.1.1]. Kiên trì, nghiêm túc và có tinh thần hợp tác trong công việc Mức độ thành thạo được đánh giá bởi Bài tập nhóm, thuyết trình và thảo luận nhóm, kiểm tra giữa kỳ và thi kết thúc học phần. Bài tập nhóm, kiểm tra giữa kỳ và thi kết thúc học phần. Bài tập nhóm, thuyết trình. 8.2. Cách tính điểm môn học: Trên thang điểm từ 1-10 Nội dung tính điểm Trọng số Bài tập nhóm (Thực hiện trên Excel) 10% Thuyết trình và thảo luận nhóm 10% Kiểm tra giữa kỳ 20% Kiểm tra cuối kỳ 60% Tổng cộng 100% Phương pháp đánh giá: Bài tập nhóm (Thực hiện trên Excel) - Làm việc trong 1 nhóm gồm 4 5 sinh viên - Giảng viên có thể cho sinh viên thực hiện 1 trong 2 bài tập nhóm sau. (i) Yêu cầu sv lựa chọn cấu trúc sở hữu, cấu trúc tài trợ, chủ thể tham gia, nguồn vốn tài trợ, các hợp đồng bảo đảm. (ii) Cho một dự án yêu càu sinh viên xây dựng kế hoạch tài trợ. - Phương thức đánh giá: Bảng hướng dẫn chi tiết chấm bài tập nhóm: TIÊU CHÍ TRỌNG ĐIỂM ĐÁNH GIÁ SỐ Dưới 5 5 dưới 7 7 dưới 9 9-10 Hình thức trình 20% Bố cục không Bố cục về cơ Bố cục hợp lý, Bố cục hợp lý, rõ bày và sử dụng hợp lý, rõ bản là hợp lý, rõ ràng, dễ theo ràng, dễ theo dõi, hàm trong tính ràng. rõ ràng.. dõi. đẹp mắt. 3
toán các yêu Hình ảnh, biểu Hinh ảnh, biểu cầu bài tập Không sử đồ đơn điệu, đồ đẹp, thu hút. Hình ảnh, biểu đồ dụng hình ảnh, không thu hút hấp dẫn, mang tính biểu đồ. Tính toán thủ Tính toán chủ minh họa cao. Tính toán thủ công và một số yếu dựa vào Tính toán dựa vào công hàm đơn giản hàm tài chính. hàm tài chính hỗ trợ linh hoạt khác trong Excel phục vụ cho bài làm. Mức độ tính 50% Mức độ chính Mức độ chính Mức độ chính Mức độ chính xác toán xác ít hơn ½ xác lớn hơn ½ xác lớn hơn ¾ 100% yêu cầu bài yêu cầu bài tập và bé hơn ¾ và bé hơn 100% tập yêu cầu bài tập yêu cầu bài tập Mức độ đáp 30% Trình bày vài Nội dung thể Nội dung thể Nội dung thể hiện ứng yêu cầu quan điểm và hiện quan điểm hiện ý tưởng những ý tưởng được nội dung bài lập luận và lập luận sáng tạo, các phân tích kỹ càng tập nhóm và nhưng hầu hết đúng. Đưa ra quan điểm được với các lập luận sáng giải thích các các ý tưởng một số ý tưởng phát triển đầy đủ tạo và có bằng vấn đề yêu cầu chưa giải thích sáng tạo. với căn cứ vững chứng vững vàng đầy đủ yêu cầu chắc. giải thích cho các đặt ra vấn đề yêu cầu. Thuyết trình và thảo luận nhóm - Làm việc trong 1 nhóm gồm 4 5 sinh viên - Mỗi nhóm thuyết trình về kết quả thẩm định giá tài sản và được phân công thuyết trình từng phần trong nội dung, trả lời các câu hỏi có liên quan đến phần thuyết trình được yêu cầu đảm nhận. - Phương thức đánh giá: Bảng hướng dẫn chi tiết chấm thuyết trình nhóm: TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ Nội dung thuyết trình TRỌNG SỐ 40% ĐIỂM Dưới 5 5 dưới 7 7 dưới 9 9-10 Bài thuyết trình Bài thuyết trình có Bài thuyết trình có Bài thuyết trình có bố cục không bố cục đầy đủ bố cục đầy đủ có bố cục đầy đủ đầy đủ Trình bày đầy đủ Trình bày đầy đủ Trình bày đầy đủ Trình bày thiếu những kiến thức cơ những kiến thức những kiến thức nhiều kiến thức 4
cơ bản về vấn đề bản về vấn đề cơ bản về vấn đề cơ bản về vấn đề thuyết trình. thuyết trình. thuyết trình. thuyết trình. Thông tin đưa ra Thông tin đưa ra Thông tin đưa ra thiếu chính xác. chính xác, khoa chính xác, khoa Thông tin đưa ra học học chính xác, khoa Trình bày lan Trình bày đôi chỗ học man, dài dòng, còn lan man, chưa Trình bày trọng không tập trung tập trung vào vấn tâm, làm nổi bật Trình bày trọng vào vấn đề đề chính vấn đề tâm, làm nổi bật chính vấn đề Mở rộng thêm thông tin, dẫn chứng ngoài nội dung lý thuyết. Chỉ đọc chữ trên Phong thái còn hơi Phong thái tự tin, Phong thái tự tin, slide, không để rụt rè, không giao có giao lưu với có giao lưu với ý đến người lưu nhiều với người nghe người nghe nghe. người nghe Nói trôi chảy, Nói trôi chảy, Tốc độ nói quá Nói chưa trôi chảy, mạch lạc, không mạch lạc, không Kỹ năng thuyết trình 40% nhanh hoặc quá chậm. mạch lạc, còn ngắt quãng. Tốc độ nói vừa ngắt quãng. Tốc độ nói vừa phải, dễ nghe. ngắt quãng. Tốc độ nói vừa phải, giọng nói phải. truyền cảm, lên xuống giọng hợp lý, nhấn giọng những điểm quan trọng. Hầu như không Trả lời được những Trả lời tốt và khá Trả lời tốt và trả lời được câu câu hỏi về các vấn chính xác những chính xác những Trả lời câu hỏi 20% hỏi do giáo viên hoặc các nhóm khác đặt ra. đề thảo luận cơ bản do giáo viên hoặc các nhóm khác đặt câu hỏi thảo luận thêm do giáo viên hoặc các nhóm câu hỏi thảo luận thêm do giáo viên hoặc các ra. khác đặt ra. nhóm khác đặt ra. Kiểm tra giữa kỳ - Làm bài cá nhân, không sử dụng tài liệu, được phép sử dụng máy tính bỏ túi để tính toán, không được sử dụng các thiết bị điện tử khác hoặc máy tính xách tay. 5
- Kiểm tra giữa kỳ là để đánh giá kiến thức và kỹ năng chuyên môn của sinh viên sau khi hoàn thành năm chương đầu tiên. Các câu hỏi kiểm tra bao gồm nội dung trong 2 chương đầu tiên, bao gồm các câu hỏi liên quan để đánh giá kiến thức về thẩm định giá tài sản trong 2 chương đầu và kỹ năng giải quyết vấn đề cũng như đưa ra kết luận về mức giá được chọn. - Kiểm tra trắc nghiệm 20 câu trắc nghiệm 4 phương án, có 1 phương án đúng trong mỗi câu Thời gian làm bài 45 phút, thực hiện sau khi kết thúc chương 5. - Phương thức đánh giá: 0.5 điểm/câu Kiểm tra cuối kì - Đề thi cuối kì được chọn ngẫu nhiên từ ngân hàng đề thi môn Tài trợ dự án, mỗi ca thi 2 đề độc lập. - Bài kiểm tra tự luận, không sử dụng tài liệu. Không được phép sử dụng thiết bị điện tử và máy tính xách tay. Bài kiểm tra bao gồm hai phần: 20 câu hỏi trắc nghiệm 4 phương án, có 1 phương án đúng trong mỗi câu; 1 bài tập. - Các câu hỏi bao gồm tất cả các chương với tỷ lệ số câu hỏi của từng chương tương đương với tỷ lệ của số tiết của chương đó so với tổng số tiết của môn học. - Thời gian làm bài thi: 75 phút. - Phương thức đánh giá: Được chấm 2 lượt độc lập bởi 2 giảng viên có tham gia giảng dạy môn Thẩm định giá tài sản. Điểm bài thi được chấm theo parem đáp án Ngân hàng đề thi, theo đó: (i) phần trắc nghiệm: 6/10 điểm, (ii) bài tập tự luận: 4/10 điểm. Tổng cộng 10 điểm. Parem điểm thành phần quy định chi tiết điểm cho từng ý mỗi câu trong đáp án. 9. Phương pháp dạy và học: Phương pháp Người học là trung tâm sẽ được sử dụng trong môn học để giúp sinh viên tham gia tích cực. Kết quả học tập dự kiến sẽ đạt được thông qua một loạt các hoạt động học tập ở trường và ở nhà. - 60% giảng dạy, 40% thảo luận, đặt câu hỏi và trả lời câu hỏi. - Tại lớp, giảng viên giải thích các định nghĩa và nguyên lý cơ bản; đặt ra các vấn đề, hướng dẫn và khuyến khích sinh viên giải quyết; sau đó tóm tắt nội dung của bài học. Giảng viên cũng trình bày phân tích và tính toán mẫu. - Sinh viên cần lắng nghe và ghi chép và được khuyến khích nêu lên các câu hỏi, giải quyết các vấn đề và thảo luận để hiểu các chủ đề được đề cập dưới sự hướng dẫn của giảng viên. - Ở lớp, giảng viên dành một khoảng thời gian đáng kể (10-20%) để thực hiện các hoạt động trong lớp và đưa ra các câu hỏi để đánh giá khả năng nhận thức và giải đáp các câu hỏi của sinh viên liên quan đến bài học. 10. Yêu cầu môn học: - Sinh viên được yêu cầu tham dự ít nhất 70% buổi học theo quy định. Sinh viên vắng mặt trên 30% buổi học không được phép thi cuối khóa. - Hoàn thành tất cả bài tập cá nhân và bài tập nhóm. - Đọc tài liệu môn học theo yêu cầu của giảng viên. Sinh viên được kiểm tra bằng cách gọi ngẫu nhiên để trình bày ý kiến của mình về một số điểm trong tài liệu. Bài kiểm tra giữa kì và cuối kỳ cũng bao gồm nội dung trong tài liệu tham khảo. 6
- Kiểm tra giữa kỳ và cuối kỳ. Sinh viên vắng thi sẽ bị điểm 0 ngoại trừ trường hợp vắng thi theo quy chế đào tạo của trường Đại học ngân hàng. - Thực hiện các hoạt động khác theo yêu cầu của giảng viên. 11. Tài liệu môn học: - Tài liệu chính [1] Kỹ thuật tài trợ dự án dựa trên tài sản, John D. Finnerty, Nhà xuất bản Kinh tế [2] The Law and business of International Project Finance, Hoffman, Scott L.. - Tài liệu tham khảo [3] Các tài liệu, website nghiên cứu điển hình về mối quan hệ đối tác nhà nước - tư nhân http://rru.worldbank.org/paperslinks [4] European Commission. 2003. Guidelines for Successful Public Private Partnerships. Brussels. Tháng 3. Có tại: http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docgener/guides/ppp_en.pdf; B. NỘI DUNG MÔN HỌC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÀI TRỢ DỰ ÁN - Hiểu được khái niệm, đặc điểm, sự khác nhau, điều kiện, những lợi ích và bất lợi, các lĩnh vực và lịch sử của TTDA. 1.1. Khái niệm về TTDA 1.2. Đặc điểm của TTDA 1.3. Các loại TTDA 1.4. Sự nhầm lẫn về các thuật ngữ 1.5. Điều kiện của TTDA 1.6. Những lợi thế của TTDA 1.7. Những bất lợi của TTDA 1.8. Các lĩnh vực sử dụng TTDA 1.9. Lịch sử của TTDA CHƯƠNG 2: CÁC CHỦ THỂ TRONG TÀI TRỢ DỰ ÁN - Biết được các chủ thể tham ggia trong TTDA - Hiểu được vai trò của các chủ thể tham gia. 2.1. Giai đoạn khởi xướng 2.2. Giai đoạn tìm nguồn tài trợ 2.3. Giai đoạn xây dựng 2.4. Giai đoạn hoạt động 7
CHƯƠNG 3: LỰA CHỌN CẤU TRÚC SỞ HỮU VÀ CẤU TRÚC TÀI TRỢ CỦA DỰ ÁN - Hiểu được đặc điểm pháp lý và tài chính của các hình thức sở hữu khác nhau - Hiểu được đặc điểm và cách thức sử dụng các cấu trúc tài trợ khác nhau cho dự án - Thực hiện thuần thục việc lựa chọn cấu trúc sở hữu và cấu trúc tài trợ đối với từng dự án. 3.1. Lựa chọn cấu trúc sở hữu a. Hợp đồng hợp tác kinh doanh b. Công ty hợp danh c. Công ty trách nhiệm hữu hạn b. Công ty cổ phần 3.2 Lựa chọn cấu trúc tài trợ a.cấu trúc cho vay đồng tài trợ b. Cấu trúc cho thuê c. Cấu trúc PPP d. Cấu trúc thanh toán sản phẩm e. Cấu trúc đồng tài trợ với các định chế đa quốc gia CHƯƠNG 4: CÁC HỢP ĐỒNG ĐẢM BẢO - Hiểu được các loại hợp đồng và vai trò của các hợp đồng trong việc gia tăng tính khả thi của dự án - Thực hiện thuần thục kỹ năng thương lượng các loại hợp đồng bảo đảm. - Chia sẻ rủi ro bằng các hợp đồng bảo đảm. 4.1. Mục đích của các hợp đồng đảm bảo 4.2. Lợi ích của các hợp đồng đảm bảo 4.3. Hợp đồng đảm bảo hoàn thành 4.4. Hợp đồng mua hàng 4.5. Hợp đồng cung ứng nguyên liệu 4.6. Các hợp đồng hỗ trợ tín dự khác 4.7. Hợp đồng bảo hiểm CHƯƠNG 5: XÂY DỰNG KẾ HOẠCH TÀI TRỢ - Hiểu được các thông số quan trọng trong việc xây dựng kế hoạch tài trợ và lên phương án về khả năng vay vốn của dự án - Thực hiện thuần thục việc ước tính nhu cầu rút vốn giai đoạn xây dựng và đánh giá khả năng trả nợ giai đoạn hoạt động. 8
5.1. Tài trợ xây dựng 5.2. Tài trợ giai đoạn hoạt động 5.3. Đánh giá khả năng vay nợ của dự án 5.4. Các thông số cơ bản trong việc xây dựng kế hoạch tài trợ 5.5. Ước tính nhu cầu rút vốn trong giai đoạn xây dựng 5.6. Đánh giá các chỉ số thể hiện khả năng trả nợ CHƯƠNG 6: CÁC NGUỒN TÀI TRỢ CHO DỰ ÁN - Hiểu được các nguồn tài trợ quan trọng cho các dự án và đặc điểm của từng nhóm nguồn vốn này. 6.1. Ngân hàng và các tổ chức tín dụng 6.2. Thị trường cổ phiếu 6.3. Thị trường trái phiếu 6.1. Các quỹ đầu tư 6.4. Ngân hàng thế giới 6.5. Các ngân hàng phát triển khu vực 6.6. Các tổ chức song phương 6.7. Các khoản nợ thứ cấp TRƯỞNG BỘ MÔN NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ NGƯỜI BIÊN SOẠN (Đã ký) (Đã ký) TS. NGUYỄN HOÀNG VĨNH LỘC THS. LÊ HOÀI ÂN TRƯỞNG KHOA (Quản lý môn học) TRƯỞNG KHOA (Quản lý chuyên ngành) (Đã ký) (Đã ký) TS. NGUYỄN TRẦN PHÚC TS. LÊ THẨM DƯƠNG 9
10