KỲ HI HỌC SINH GIỎI CÁC ƯỜNG HP CHUYÊN KHU VỰC DUYÊN HẢI VÀ ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ LẦN HỨ XI, NĂ ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤ VẬ LÍ Câu Chuyên Lương Văn ụy Ninh Bình (5 điểm a Động năng của hệ trước khi va chạm: Wđ = m v b - Sau khi va chạm với tường, ván có vận tốc v hướng ngược lại Do vật không rời ván nên áp dụng định luật bảo toàn động lượng và bảo toàn năng lượng, ta có : mv mv m v mg x m v mv, trong đó v là vận tốc khi vật và ván khi vật đã ngừng trượt trên ván, x là quãng đường vật đi được trên ván sau va chạm đầu tiên v v Giải hệ trên v ; x g c Sau khi vật dừng lại trên ván, vật và ván lại tiếp tục chuyển động như một vật với vận tốc v hướng vào tường, quá trình lặp lại như trên Sau va chạm lần hai, vận tốc của vật và ván khi vật đã ngừng trượt và quãng đường x vật đi thêm được so với ván: V v v ; x g g - Quá trình như vậy lặp lại nhiều lần, và tổng quãng đường vật đi được trên ván là : v n v s s s sn n 9 v n g 9 9 9 g g 9 9 - Để vật không rời ván thì độ dài ván lớn hơn hoặc bằng quãng đường s sau nhiều v lần va chạm n : l lim s Vậy để vật không va vào tường độ dài tối n µg thiểu của ván là v l µg,,5,5,5+,5,5+,5,5,5
Câu Chuyên Lê Khiết Quảng Ngãi ( điểm a Cơ năng của hệ: W = (m + g,5 b Bảo toàn cơ năng cho vật nhỏ: v = g( cosα Phản lực tác dụng lên vật nhỏ: N = mg + mv / = mg( cosα c Khi vật nhỏ trượt xuống thì có lực ma sát nghỉ tác dụng lên phương ngang nên không thể có bảo toàn động lượng Hình d Các lực tác dụng lên hệ như hình Phương trình chuyển động của vật theo phương ngang ma N sin ( x Phương trình chuyển động của vành trụ theo phương ngang w N sin F ( Phương trình chuyển động quay của vành trụ là I F, với I nên suy ra ms và Fms w ms w (,5,5 hay ( vào (, ta được N sin w (,5 hay ( vào ( ta được ma w hay mu v (5,5 heo định luật bảo toàn cơ năng mgh mu v I hay g( cos Giải hệ (5 và (6 ta được u m x mg( cos mu v,5,5,5,5,5 (6,5 m g( cos v (7,5 m, Khi vật đến vị trí thấp nhất của quỹ đạo, vận tốc của vật đối với vành trụ là vrel u v Phương trình chuyển động của vật tại vị trí thấp nhất quỹ đạo xét theo phương hướng vrel ( u v tâm cũng là phương thẳng đứng là N mg m m hay u và v ở (7 m vào ta được kết quả N mg ( cos,5
Câu Chuyên Biên Hòa Hà Nam ( điểm Nội dung a Xét quá trình -: Đồ thị có dạng p = av +b hay hai tọa độ và giải hệ: p = av + b; p/ = a,5v + b p 5 p được: a ; b V,5 phương trình: pv = ( hu được: p 5p V V V ( N,5 Đồ thị parabol đỉnh có tọa độ N(N,VN: ừ ( V N 5 V ; 5pV 5 6n 6 max N (,5 Với pv n pv / O V,5,5 V,5 (đồ thị b Cách Gọi ( V; p là điểm trên - Xét quá trình biến đổi khí từ ( A U ( p p( V V CV ncv ( ( pv p V ( pv p V,5,5 p V Q A U 5V V (* V,5 Vì Q(V là một parabol có đỉnh cực đại Qmax rước Qmax chất khí nhận nhiệt, sau Qmax chất khí tỏa nhiệt Vậy V * chính là giá trị ứng với thể tích V để Qmax 5 V 5 ừ (* ( Q max V V * V,5 Cách : (chấm cách thì thôi cách dq = CVd + pdv,5 mà CV = /; p 5p V và p 5 p p V V V V,5
p 5 dq = ( V p dv V Nhận nhiệt khi : p 5 V p V > 5 V 5 V V * V,5,5 c Hiệu suất của động cơ nhiệt cho bởi công thức: H A Q + ừ đồ thị A p p (,5 V V 9 pv Khí chỉ nhận nhiệt trong quá trình từ và quá trình từ 5 + Xét quá trình từ ta có: hay V V vào (7 (hoặc dùng tích phân nếu dùng cách 9 pv Q + Xét quá trình biến đổi từ ta có: pv pv pv Q CV ( CV ( 6 57 pv Q Q Q H d 96 57 dq C d dq dv C dv d,9% p 5 dq = ( V p dv V p 5p V d p 5p V dv V V V V 5 V C V 5 V,5,5,5,5,5,5,5
Câu Chuyên Quốc học Huế ( điểm a Lực hấp dẫn giữa hành tinh và Hoàng tử đóng vai trò là lực hướng tâm Gọi, m lần lượt là khối lượng của hành tinh và Hoàng tử a có: m v G m, (,5 với ( là khối lượng riêng của hành tinh hay vào ( ta rút ra được: v,5 G hay số v m / s; 5 kg / m ta tính được 659 m,5 b Cơ năng của Hoàng tử bé mv m,5 W G G Điều kiện thoát là W v v,5 Vậy vận tốc vũ trụ cấp đối với tiểu hành tinh đó là v v, m / s,5đ a Phương trình BecNuLi: p gh p v a được công thức orricelli: v gh b với y = h là mực nước tính từ O : v gy Đồng hồ đối xứng tròn xoay, tiết diện lỗ O là a iết diện mặt nước tại thời điểm khảo sát là A x,5,5,5 hể tích nước chảy qua O trong thời gian dt là: dv avdt a gydt ực nước trong bình giảm xuống tương ứng là heo yêu cầu: dv dh a gy dh A dt x a gy ons ons ons dh c t c t c t y x dt x a g Vậy: Hình dạng của bình y tỉ lệ với x,5,5,5 5
Câu 5 Chuyên Lê Quý Đôn Đà Nẵng ( điểm Gọi r là bán kính bọt khí và là bán kính hình cầu Dùng lực kế, đo được trọng lượng của quả cầu P ( r ( Nhúng quả cầu vào nước, dùng lực kế đo trọng lượng biểu kiến của quả cầu P ( r ( ( P P ừ ( và ( tính được bán kính của hình cầu:,5,5,5 hay vào ( ta tính được r ( P P P,5 Đặt quả cầu lên mặt phẳng nghiêng và nghiêng dần tới góc αmax thì cầu còn có thể cân bằng được trên mặt phẳng nghiêng Khi đó khối tâm G nằm trên đường thẳng đứng đi qua điểm tiếp xúc và OO nằm ngang,5 a có OG l sin Đặt a OO a có: a ( ( sin r a r l r r sin r,5,5 Với và r đã tính được, α đo bằng thước đo góc, tính được a = OO -----HẾ----- 6