Triê n khai quy trình Báo động đỏ Tối ưu hóa nguồn lực và thời gian vàng đê cứu sống người bệnh nguy kịch TS.BS Đỗ Quốc Huy

Triê n khai quy trình Báo động đỏ Tối ưu hóa nguồn lực và thời gian vàng đê cứu sống người bệnh nguy kịch TS.BS Đỗ Quốc Huy

Giơ i thiệu: xuâ t phát tư thực tiê n Nhu cầu giư ng bệnh ngày càng NB câ p ti nh NV Vẫn có m t số trư ng hợp ngư i bệnh (NB) câ p cứu nhưng bệnh viện xử trí chậm trê dẫn đến hậu quả nghiêm tr ng: NB nhập viện trong tình trạng nguy kịch cần phải can thiệp phẫu thuật/thủ thuật khẩn câ p. NB đang điều trị n i trú đ t ng t rơi vào tình trạng nguy kịch. Phản ứng nhanh trong câ p cứu khẩn câ p để kịp th i xử tri những trư ng hợp bệnh lý n ng và phức tạp, có nguy cơ tử vong cao là nhu cầu bức thiết trong thực tiễn.

Giơ i thiệu: xuâ t phát tư thực tiê n Câ p cứu NB nguy kịch tại nhiều BV vẫn co n bâ t cập: Tại các bệnh viện: Sự thành thạo kỹ năng câ p cứu (BLS, ACLS): chỉ m t số khoa thu c khối HSCC/GMHS. Chưa có các quy định, hướng dẫn cụ thể khi có tình huống câ p cứu: phối hợp cùng m t lúc: Ai làm? Làm gì? Khi nào? đâu? Tại các khoa: không có Quy trình theo dõi, đánh giá, phát hiện sớm NB diễn tiến n ng. Quy trình câ p cứu bệnh lý theo chuyên khoa trong theo phác đồ.

Lịch sử ra đời Trên thế giới: 1792, Dr. Dominique JL sử dụng triage đê lọc bệnh nhanh giúp vận chuyê n kịp thời thương binh bằng xe ngựa về hậu phương. Đầu những năm 2000: Khái niệm hê thống phản ứng nhanh trong câ p cứu NB nguy kịch được đê cập (Rapid Response System) Cùng với phát kiến ra hê thống ma hóa ti nh tra ng câ p cứu bằng bảng màu (code Blue, code Red, Code Yellow, ) đa giúp cải thiện râ t hiệu quả kết cục của NB câ p cứu nguy kịch. Ban đầu được dùng chủ yếu trong câ p cứu châ n thương, sau này dùng chung cho m i loại câ p cứu. Hillman K., Chen J., Cretikos M., Bellomo R., Brown D., Doig G., Finfer S. & Flabouris A. (2005): Introduction of the medical emergency team (MET) system: a cluster-randomised controlled trial. The Lancet 365, 2091-7

Lịch sử ra đời Việt Nam 2008: lần đầu tiên được sử dụng BV Nhi Đồng 1 TPHCM 2014: được nhân r ng triển khai toàn TP với các hoạt đ ng phản ứng nhanh như quy trình Báo đ ng đ n i viện. 2016: áp dụng Quy trình BĐĐ liên viện toàn TP và B Y tế đưa BĐĐ n i viện và liên viện vào B tiêu chi đánh giá châ t lượng BV. Báo đ ng đ cho phép giúp rút ngắn tối đa th i gian câ p cứu NB và tối ưu hóa nguồn lực trong câ p cứu.

Văn bản triê n khai

Văn bản triê n khai

Khái niệm về báo động đỏ Quy trình báo đ ng đ n i viện: Quy trình phối hợp, h trợ khẩn câ p giữa các khoa trong bệnh viện nhằm câ p cứu ngư i bệnh trong tình trạng nguy kịch. Tuỳ thu c vào mô hình bệnh tật, năng lực chuyên môn kỹ thuật và điều kiện thực tế của từng bệnh viện. Quy trình báo đ ng đ liên viện: Quy trình phối hợp, h trợ khẩn câ p giữa các bệnh viện nhằm câ p cứu NB nguy kịch cần sự phối hợp can thiệp của nhiều chuyên gia có nhiều kinh nghiệm thu c nhiều chuyên khoa khác nhau.

Nội dung và yêu cầu QT báo động đỏ N i dung: Tiêu chuẩn cụ thể các trư ng hợp để ki ch hoạt quy trình Nêu rõ công việc và th i gian thực hiện trong từng bước cụ thể, phân định rõ trách nhiệm và nhiệm vụ của từng CK, từng cá nhân, Phân quyền ki ch hoạt cho bác sĩ trư ng ki p trực câ p cứu. Yêu cầu: Được phổ biến và tập huâ n cho tâ t cả khoa, pho ng trong toàn BV Diễn tập, kiểm tra giám sát và đánh giá hiệu quả việc thực hiện Cập nhật, điều chỉnh định kỳ cho phù hợp tình hình của bệnh viện

Mục tiêu của quy tri nh báo động đỏ Khẩn trương vừa hồi sức vừa tiến hành can thiệp phẫu thuật câ p cứu ngay cho ngư i bệnh. Yêu cầu toàn b ki p GMHS, PTV và CK liên quan phải có m t ngay tại pho ng mổ trong th i gian sớm nhâ t có thể, Có thể b qua m t số khâu thông thư ng (như h i chẩn, ch hồi sức n i khoa ổn định, xét nghiệm máu, X-quang, siêu âm ). Khẩn trương HSTC chuyên sâu cho NB đ t ng t diễn tiến xâ u đe d a ti nh mạng, cần sự trợ giúp khẩn câ p của các chuyên gia thu c các chuyên khoa khác nhau.

Tiêu chuẩn kích hoa t QT báo động đỏ Cần xây dựng tiêu chuẩn ki ch hoạt cụ thể phù hợp với từng bệnh viện, từng chuyên khoa, tránh lạm dụng gây tốn kém th i gian và chi phi khi thật sự chưa cần thiết. Trong câ p cứu NB mới nhập viện: Tai nạn thương ti ch: đa châ n thương, VT mach máu lớn, thâ u ngực, tai biến sản khoa, Bệnh lý: đ t quỵ, nhồi máu cơ tim, Trong câ p cứu NB n i trú đ t ng t diễn tiến xâ u đe d a TM

T/C kích hoa t Báo động đỏ nội viện Tai nạn thương ti ch: tình trạng nguy kịch, nguy cơ TV cao Đa châ n thương; VT mạch máu lớn; VT xuyên thâ u cổ ngực, bụng có rối loạn huyết đ ng (HA tâm thu 80 mmhg ). Tai biến sản khoa, Câ p cứu bệnh lý: chỉ định can thiệp ho c dùng thuốc khẩn Đ t quỵ thiếu máu có chỉ định dùng thuốc tiêu sợi huyết Nhồi máu cơ tim có chỉ định can thiệp tái tưới máu Câ p cứu NB n i trú đ t ng t diễn tiến xâ u đe d a TM

T/C kích hoa t báo động đỏ liên viện 1. NB nhập viện trong tình trạng nguy kịch ho c đang điều trị n i trú đ t ng t rơi vào tình trạng nguy kịch VÀ 2. Cần phải can thiệp phẫu thuật/thủ thuật khẩn câ p nhưng ngoài khả năng của BV và có nguy cơ tử vong nếu chuyê n viện như: đa châ n thương; VT xuyên thâ u cổ, ngực, bụng; VT mạch máu lớn; Tai biến sản khoa n ng; C cần can thiệp chuyên khoa khẩn câ p nhưng ngoài LưuHO ý: Các trường hợp bệnh nặng khác đã chẩn đoán rõ, khảdiễn năng của BV quá nhưkhả đ t năng máy tạo khẩn câ p;thuộc n i soi bệnh tiến nặng củanhịp BV thì không qui lâ ybáo dị vật hôđỏ hâ p khẩn câ p trình động liên viện. Đề nghị các bệnh viện tuân thủ quy chế chuyên môn và qui định hiện hành của Bộ Y tế.

Các ti nh huống kích hoa t báo động đỏ Tình huống 1: BV có đủ khả năng xử tri theo quy trình BĐĐ n i viện, không cần h trợ từ các CK của các BV khác. Tình huống 2: BV có khả năng xử tri tại ch nhưng cần sự h trợ khẩn câ p tiếp theo từ các CK của các BV khác. Tình huống 3: BV không đủ khả năng xử tri tại ch và cần sự h trợ khẩn câ p hoàn toàn từ các CK của các BV khác.

Ti nh huống 1 báo động đỏ nội viện BS, ĐD tiếp nhận NB phải vừa hồi sức vừa khẩn trương chuyển NB đến pho ng mổ trong vo ng 15 phút; đồng th i phát lệnh báo đ ng đ đến các khoa liên quan. Toàn b êki p (PTV, GMHS) phải có m t tại PM trong vo ng 5 phút. Thực hiện nhiệm vụ theo CM của từng thành viên, vừa tiến hành PT, vừa tiếp tục hồi sức ngay trên bàn mổ.

Ti nh huống 1 báo động đỏ nội viện Ngân hàng máu: cung câ p ngay lượng máu đăng ký trong vòng 20 phút từ khi nhận mẫu máu đăng ký theo quy trình cung ứng máu và chế phẩm máu khẩn câ p (đi nh kèm) Chẩn đoán hình ảnh (X-quang, siêu âm): có m t tại pho ng mổ để h trợ khi cần Trong quá trình câ p cứu ngư i bệnh, nếu có vâ n đề phát sinh cần sự h trợ từ bệnh viện khác, thực hiện các bước báo đ ng đ liên viện như tình huống 2.

Ti nh huống 2 kích hoa t BĐĐ liên viện BS trư ng ki p trực liên hệ chuyên gia thu c lĩnh vực liên quan qua số điện thoại cá nhân ho c liên hệ trực LĐ của BV h trợ qua số điện thoại đư ng dây nóng của BV đó. N i dung BĐĐ: BV BÁO Đ NG Đ, NB tuổi, giới, CĐ ban đầu.., yêu cầu cử BSCK.. đến h trợ khẩn Các chuyên gia được m i di chuyển đến BV cần h trợ trong th i gian nhanh nhâ t có thể; sử dụng xe câ p cứu của BV ho c xe câ p cứu của Trung tâm câ p cứu 115.

Ti nh huống 3 chuyê n viện câ p cứu Khẩn trương tiếp nhận NB và xử tri sơ cứu ban đầu: đ t n i khi quản, chống sốc, cầm máu tạm th i Nhanh chóng chuyển NB đến các BV có chuyên khoa phù hợp, đồng th i thực hiện BĐ đ cho BV sẽ chuyển đến: Liên hệ qua điện thoại với trực lãnh đạo bệnh viện N i dung báo đ ng đ : Bệnh viện. BÁO Đ NG Đ, ngư i bệnh. tuổi, giới, chẩn đoán ban đầu.., sẽ được chuyển đến bệnh viện trong vo ng phút

Ti nh huống 3 chuyê n viện câ p cứu Sử dụng phương tiện VC có đầy đủ trang thiết bị để tiếp tục CCHS NB trên đư ng VC; ho c yêu cầu TTCC 115 h trợ VC câ p cứu NB, đảm bảo an toàn cho NB trên đư ng VC. BV nơi tiếp nhận NB chuyển đến: ngay khi nhận được điện thoại báo đ ng từ BV khác, phải chuẩn bị s n sàng để tiếp nhận NB và đánh giá ngay tình trạng NB để quyết định ki ch hoạt quy trình báo đ ng đ của bệnh viện.

Lưu ý trong quá tri nh thực hiện BĐ đỏ Trước khi can thiệp PT ho c truyền máu khẩn câ p: ngay tại PM, toàn b ê ki p câ p cứu, PTV, ngân hàng máu tiến hành h i chẩn nhanh về chỉ định PT, phương pháp PT, chỉ định truyền máu và nhóm máu có thể sử dụng. N i dung HC phải được thể hiện lại bằng biên bản HC. Nếu cần h trợ các phương tiện điều trị câ p cứu (tình huống 1 và 2): Thuốc, dụng cụ phẫu thuật đ c thù: BV cần chủ đ ng liên hệ với chuyên gia được m i h trợ. Máu và chế phẩm máu: BV cần liên hệ với trực lãnh đạo BV truyền máu huyết h c và thực hiện theo quy trình cung ứng máu và chế phẩm máu khẩn câ p.

Kết quả bươ c đầu triê n khai Báo động đỏ toàn TP và ta i 1 BV đa khoa tư 7/2016 3/2017 Loa i hi nh BĐĐ Báo động đỏ Liên viện (Sở Y tế) Báo động đỏ Nội viện (BVND115) Khỏi/Đỡ giảm 8 22 Nặng xin về/tử vong Tổng số 2 10 10 32

Những trường hợp điê n hi nh Ngày 31/8/2016, BV Quận 2 và BV ND Gia định: cứu thành công NB sốc mâ t máu do vỡ gan và rối loạn nhịp tim do điện giật Ngày 21/9/2016, BV Thống Nhâ t và BV Hùng Vương cứu sống cả 2 mẹ con sản phụ bị sản giật, HA: 210/120 mmhg, có lúc ngưng tim, đ tử cung, mâ t nhiều máu. Bé sơ sinh có tình trạng ngạt, tim thai r i rạc.

Những trường hợp điê n hi nh Ngày 18/10/2016, BV huyện Cần Gi cùng với BV Hùng Vương và BV Nguyễn Tri Phương câ p cứu thành công NB nữ, 35 tuổi thai ngoài tử cung vỡ, choáng mâ t máu. Ngày 20-10, BV huyện Củ Chi, đã báo đ ng đ liên viện đến BV ĐK Khu vực Củ Chi, khoa vệ tinh BV Từ Dũ vừa hồi sức và phẫu thuật khẩn câ p m t trư ng hợp thai ngoài tử cung vỡ.

Những trường hợp điê n hi nh Ngày 26/10, BV Thống Nhâ t và BV Nhi Đồng 1 cứu sống bé trai H.V.N.M (5 tuổi) bị ngã từ lầu 2 xuống bị c c nh n đâm xuyên thâ u tim, phổi. Mạch khó bắt, huyết áp khó đo, có lúc ngưng tim. Ngày 16/12/2016, BV Quận Tân Phú cùng với BVPS Hùng vương, BVND 115, BV TM Huyết h c hợp sức cứu thành công m t sản phụ nguy kịch.

Những kinh nghiệm bươ c đầu Tổ chức nhiều buổi thảo luận đóng góp của nhiều chuyên gia về câ p cứu, ngoại khoa, sản khoa, huyết h c... từ các BV tuyến cuối của TP và đi đến thống nhâ t XD quy trình. Lập danh sách các chuyên gia h trợ chuyên môn cùng số điện thoại nóng của bệnh viện và của các chuyên gia. Khuyến khi ch các BV xây dựng và triển khai quy trình báo đ ng đ liên viện phù hợp với đ c điểm tình hình bệnh viện và dựa trên hướng dẫn của S Y tế.

Những kinh nghiệm bươ c đầu Tổ chức diễn tập thử nghiệm quy trình "Báo đ ng đ liên viện" giữa BV Quận 11 và BV Từ Dũ trong tình huống giả định tai biến sản khoa. điều chỉnh, bổ sung các bước và những điểm cần lưu ý để quy trình đạt hiệu quả cao nhâ t Phát hành Khuyến cáo triển khai quy trình Báo đ ng đ n i viện" và Báo đ ng đ liên viện" nhằm tăng khả năng cứu sống ngư i bệnh trong tình trạng nguy kịch.

Những kinh nghiệm bươ c đầu Tập huâ n thư ng xuyên các tiêu chuẩn và quy trình BĐĐ n i viện và liên viện cho toàn thể NV tại các khoa: câ p cứu, HSTCCĐ, CĐHA, khối ngoại sản, PT-GMHS, NH máu. Khuyến khi ch các BV chủ đ ng T/C diễn tập BĐĐ n i viện và phối hợp diễn tập BĐĐ liên viện với BV chuyên khoa và BV tuyến trên nhằm đảm bảo phối hợp nhuần nhuyễn khi xảy ra các tình huống thực tế. Tổ chức rút KN sau m i lần xảy ra các trư ng hợp BĐĐ.

Những kinh nghiệm bươ c đầu Củng cố hoạt đ ng tổ câ p cứu ngoại viện s n sàng tham gia sơ câ p cứu và vận chuyển câ p cứu khi có yêu cầu. Khuyến khi ch các BV tham quan h c tập, chia sẻ kinh nghiệm lẫn nhau trong triển khai và chủ đ ng liên lạc với S Y tế để được h trợ kịp th i khi g p những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai. Kịp th i khen thư ng đối với các tập thể và cá nhân có thành ti ch xuâ t sắc trong thực hiện QT Báo đ ng đ.

Kịp thời khen thưởng đối vơ i các tập thê và cá nhân

Tóm la i Xuâ t phát từ thực tiễn: vẫn co n có m t số bâ t cập trong xử trí câ p cứu NB dẫn đến những hậu quả nghiêm tr ng. SYT TP Hồ Chi Minh đã mạnh dạn triển khai và sáng tạo xây dụng quy trình báo đ ng đ n i viện và liên viện. Đã góp phần tối ưu hóa nguồn lực và th i gian vàng để cứu sống NB nguy kịch. Bước đầu đã thu được những kết quả đáng khi ch lệ.