Phần hai THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU 9- McGraw-Hill/Irwin 23 The McGraw-Hill Companies, Inc.,All Rights Reserved. Chương chín XÂY DỰNG THANG ĐO Nguyễn Hữu Lam lam@ueh.edu.vn Trần Quang Trung tqt@ueh.edu.vn 9-2
Đo lường là gì? Đo lường là gán các con số vào biểu hiện tính chất đối tượng 9-3 Các loại thang đo hồi đáp Thang đo đánh giá Thang đo xếp hạng 9-4 2
Các loại thang đo đánh giá Hai chọn một Nhiều lựa chọn, một trả lời Nhiều lựa chọn, nhiều trả lời Thang đo Likert Đối nghĩa Thang đo số Multiple rating Fixed sum Stapel Graphic rating 9-5 Thang đo đơn giản Nhiều chọn một Nhiều lựa chọn, nhiều trả lời Tôi Tôi dự dự định định mua mua một một máy máy tính tính xách xách tay tay hiệu hiệu MindWriter MindWriter vòng vòng 2 2 tháng tháng tới tới không không Loại Loại báo báo nào nào thường thường đọc đọc để để xem xem các các Tin Tin tức tức tài tài chính chính?? East East City City Gazette Gazette West West City City Tribune Tribune Regional Regional Newspaper Newspaper National National Newspaper Newspaper Khác Khác (cụ (cụ thể thể ----------------) ----------------) Chọn bất kỳ nguồn nào tham khảo khi thiết kế mới : Chọn bất kỳ nguồn nào tham khảo khi thiết kế mới : Dịch trực tuyến Dịch trực tuyến Báo chí Báo chí Nhà thầu/ xây dựng độc lập Nhà thầu/ xây dựng độc lập Kế hoạch/ mô hình những công ty phát triển Kế hoạch/ mô hình những công ty phát triển Nhà thiết kế Nhà thiết kế Kiến trúc sư Kiến trúc sư Khác (cụ thể-----------) Khác (cụ thể-----------) Thang Likert Thang đo đối nghĩa Thang đo số 9-6 Mạng Mạng Internet Internet vượt vượt trội trội so so thư thư viện viện truyền truyền thống thống việc việc tìm tìm kiếm kiếm thông thông tin tin Rất đồng ý (5) Đồng ý (4) Nhanh Nhanh Chất Chất lượng lượng cao cao Trung lập (3) Không đồng ý (2) Lands Lands End End Catalog Catalog Rất không đồng ý () chậm chậm chất chất lượng lượng thấp thấp 5 4 3 2 Rất thuận lợi ------------------------------------------------------------------------------ rất không thuận lợi Rất thuận lợi ------------------------------------------------------------------------------ rất không thuận lợi Sự hợp tác nhân viên đội Sự hợp tác nhân viên đội Kiến thức về công việc nhân viên Kiến thức về công việc nhân viên Hiệu quả hoạch định nhân viên Hiệu quả hoạch định nhân viên 3
Thang đo liệt kê nhiều đánh giá (Multiple Rating List Scale) Thang đo tổng cố định (Fixed Sum Scale) Vui Vui lòng lòng chỉ chỉ ra ra mức mức độ độ quan quan trọng trọng mỗi mỗi đặc đặc trưng trưng sau sau đây đây Quan trọng Không quan trọng Sửa Sửa chữa chữa nhanh nhanh 7 6 5 4 3 2 Dịch Dịch ởgần ởgần nơi nơi ở ở 7 6 5 4 3 2 Bảo Bảo trì trì bởi bởi sản sản xuất xuất 7 6 5 4 3 2 Kỹ Kỹ thuật thuật viên viên am am hiểu hiểu 7 6 5 4 3 2 Thông Thông báo báo cập cập nhật nhật 7 6 5 4 3 2 Hợp Hợp đồng đồng sau sau bảo bảo hành hành 7 6 5 4 3 2 Xem tất cả những đặc trưng cung cấp chúng ta mới thảo luận và bây giờ xem xét Xem tất cả những đặc trưng cung cấp chúng ta mới thảo luận và bây giờ xem xét chi phí, những gì chi phí, những gì quan quan trọng trọng đối đối (chia (chia theo theo đơn đơn vị) vị) Là Là một một những những cung cung cấp cấp chi chi phí phí thấp thấp Tất Tất cả cả những những khía khía cạnh cạnh khác khác về về quá quá trình trình thực thực hiện hiện cung cung cấp cấp Tổng Tổng Thang đo Stapel Công nghệ hàng đầu +5 +4 +3 +2 + - -2-3 -4-5 Sản phẩm thu hút (Tên ty) (Tên +5công ty) +4 +3 +2 + - -2-3 -4-5 Danh tiếng thế giới +5 +4 +3 +2 + - -2-3 -4-5 Thang đo đánh giá đồ họa (Graphic Rating Scale) 9-7 Bạn Bạn giới giới thiệu thiệu Complete Complete Care Care cho cho người người khác? khác? (Đánh (Đánh dấu dấu X X tại tại vị vị trí trí trên trên đường đường ngang ngang phản phản ánh ánh chính chính xác xác ý ý kiến kiến ) ) Hầu Hầu như như luôn luôn luôn luôn I---------------------------------------------------------------------------I I---------------------------------------------------------------------------I Không Không bao bao giờ giờ Các sai sót thang đo đánh giá Khoan dung (Leniency) Negative Leniency Positive Leniency Xu hướng trung bình Hiệu ứng hào quang (Halo Effect) 9-8 4
Các loại thang đo xếp hạng So sánh từng cặp Bắt buộc xếp hạng Đối chiếu chuẩn mực 9-9 So sánh từng cặp Trong Trong các các cặp cặp xe xe thể thể thao thao hai hai chỗ chỗ liệt liệt kê kê dưới dưới đây, đây, đánh đánh dấu dấu chiếc chiếc thích thích nếu nếu phải phải lựa lựa chọn: chọn: BMW BMW Z3 Z3 Porsche Porsche Boxsier Boxsier Chevrolet Chevrolet Corvette Corvette Porsche Porsche Boxsier Boxsier BMW BMW Z3 Z3 Chevrolet Chevrolet Corvette Corvette Bắt buộc xếp hạng Xếp hạng các tính chất phát hiện radar theo thứ tự ưa thích. Xếp hạng các tính chất phát hiện radar theo thứ tự ưa thích. Chọn là ưa thích, 2 là ưa thích kế đó, : Chọn là ưa thích, 2 là ưa thích kế đó, : Người sử dụng tự lập trình Người sử dụng tự lập trình Vô tuyến Vô tuyến Kích thước nhỏ Kích thước nhỏ Khoảng cảnh báo rộng Khoảng cảnh báo rộng Báo động sai tối thiểu Báo động sai tối thiểu Đối chiếu chuẩn mực So So công công ty ty cũ, cũ, hiệu hiệu quả quả hoạt hoạt động động công công ty ty mới mới này: này: Cao Cao hơn hơn Cũng Cũng vậy vậy Thấp Thấp hơn hơn 9-5
Thứ nguyên thang đo Đơn hướng (Unidimensional) Đa hướng (Multidimensional) 9- Độc đoán (Arbitrary scaling) Đồng thuận (Consensus scaling) Phân tích các hạng mục Tích lũy (Cumulative scaling) Phân tích yếu tố (Factor scaling) 9-2 6
Độc đoán (Arbitrary scaling): phụ thuộc nhiều vào năng lực và hiểu biết nghiên cứu Bạn cho ý kiến về danh tiếng công ty X về phương diện:.tài trợ cho các chương trình xã hội 2.Quan tâm tới sinh thái môi trường 3.Sử dụng lao động thiểu số Xấu Tốt 9-3 Đồng thuận: Một nhóm chuyên gia ( thể hơn 5 người) sẽ chọn các hạng mục thang đo theo các tiêu chí: () liên quan đến chủ đề (2) khả năng gây mơ hồ (3) mức độ thái độ các mục này diễn đạt 9-4 7
Phân tích hạng mục: Tôi thấy công việc rất thú vị. Chọn hai nhóm tổng điểm cao (25%) và thấp (25%) 2. Tính điểm trung bình hai nhóm 3. Tính giá trị t t-test để so sánh hai trung bình 4. Nếu t >.75, hạng mục này giá trị phân biệt (Edwards) 9-5 Tích lũy (Cumulative scaling) Bạn cho ý kiến đồng ý () () hay không đồng ý () () đối các phát biểu sau đây về về chương trình cao học này.. Chương trình này hay 2. 2. Tôi sẽ sẽ đăng ký ký học chương trình này 3. 3. Các môn học chương trình chấp nhận được 4. 4. Tôi thích chương trình này hơn các chương trình khác 9-6 8
Tích lũy (Cumulative scaling) Tính tổng điểm 4 câu, ta thấy mức độ ưa thích chương trình từ mạnh đến yếu thể hiện qua các câu 2, 4,, 3. Dạng lý tưởng phân phối điểm nếu thang đo là đơn hướng cho bảng sau 2 4 3 Tổng điểm 4 3 2 9-7 Phân tích yếu tố: giải quyết hai vấn đề: () cách xử lý tính toàn cục nội dung khái niệm nghiên cứu vốn là đa hướng (2) khám phá các khía cạnh tiềm ẩn khái niệm nghiên cứu. Các kỹ thuật phổ biến là: phân tích cấu trúc tiềm ẩn (scalogram), phân tích yếu tố, phân tích cụm, thiết kế thang đo đa hướng 9-8 9
Phân tích yếu tố Biểu đồ đa yếu tố sự ưa thích bia Bia lý tưởng Những loại bia hàm lượng Natri cao Yếu tố 2: Khẩu vị Bia nhẹ Bia nhập khẩu 9-9 Yếu tố : Giá