A PHẦN LÍ THUYẾT CHUYÊN ĐỀ 10 CHUYỂN ĐỘNG CỦA VẬT BỊ NÉM 1 Nêu các kết quả chính ề chuển độn của ật bị ném iên Hướn dẫn Xét ật M bị ném iên từ một điểm O tại mặt đất the phươn hợp ới phươn nan một óc a, ới ận tốc ban đầu Bỏ qua sức cản iữa khôn khí, Chọn hệ tọa độ O có ốc tại O, trục hành O hướn the phươn nan, trục tun O hướn the phươn thẳn đứn từ dưới lên trên như hình 47 Phân tích chuển độn của M làm hai thành phần the phươn O à O tức khả sát chuển độn của M à quả sau: M tươn ứn the O à O sau đó su ra chuển độn thật của M Ta thu được các kết * Phươn trình quỹ đạ: + (tan) cs * Tầm ba ca: h ma sin = ma * Thời ian chuển độn: sin t * Tầm ba a: L = sin ma = Nêu các kết quả chính ề chuển độn của ật ném nan từ độ ca h Hướn dẫn Xét ật M bị ném the phươn nan ới ận tốc ban đầu từ một điểm O ở độ ca h s ới mặt đất Bỏ qua sức cản của khôn khí Chọn hệ tọa độ O như hình 48 Phân tích chuển độn của M làm hai thành phần the phươn O à O tức khả sát chuển độn của M à M sau đó su ra chuển độn thật của M Ta thu được các kết quả sau: * Phươn trình quỹ đạ: * Vận tốc của ật tại thời điểm t: = + = + t Góc lệch 0 của ectơ ận tốc: t tan 0 = * Thời ian chuển độn: h t Grup: https://wwwfacebkcm/rups/tailieutieuhcathcs/
* Tầm a (L) tính the phươn nan: B PHẦN BÀI TẬP L = ma = 1 Một ật được ném iên ới ận tốc nhiên óc a the phươn nan a) Hã tính α để có tầm a nhất b) Chứn tỏ rằn tầm a đạt được như nhau ới các óc nhiên là α à Một hòn bi được ném từ mặt đất, iên ới óc nhiên 30 s ới phươn nan ới ận tốc đầu 0m/s Tim: a) Độ ca cực đại của ật b) Tầm ba a c) Độ lớn à hướn của ectơ ận tốc lúc bi chạm đất 3 Một quả bón được ném ề phía bức tườn ới ận tốc 5m/s à ới óc 45 s ới phươn nan Tườn cách nơi ném bón m a) Quả bón ba ba lâu trươc khi đập à tườn b) Quả bón đập à tườn tại điểm ca hơn ha thấp hơn điểm ném ba nhiêu? c) Quả bón có đi qua điểm ca nhất trước khi chạm tườn ha khôn? 4 Hai ật được ném đồn thời từ mặt đất ới các ận tốc ban đầu 1 à, các óc ném 1 à Xét hai trườn hợp (hình 49a à b): a) 1 cs 1 = cs; 1 b) 1 sin 1 = sin; 1 Hỏi trn mỗi trườn hợp thì: - Vật nà chạm đất a hơn? - Vật nà chạm đất sớm hơn? 5 Một ật được ném the phươn nan ới ận tốc 10m/s ở độ ca 50m a) Viết phươn trình quỹ đạ của ật b) Xác định tầm ba a của ật (tính the phươn nan) c) Xác định ận tốc của ật lúc chạm đất Bỏ qua sức cán của khôn khí à lấ = 10m / s 6 Một ật được ném nan từ độ ca 75m Sau khi chuển độn được iâ, ectơ ận tốc của ật hợp ới phươn nan một óc 45 a) Tính ận tốc đầu của ật b) Thời ian chuển độn của ật Grup: https://wwwfacebkcm/rups/tailieutieuhcathcs/
c) Tầm ba a của ật Lấ = 10m / s 7 Một ật được ném lên thẳn đứn Biết rằn ật lên ca được 0m thì rơi uốn Tính: a) Vận tốc đầu b) Vận tốc của ật ở độ ca 8m c) Thời ian ật chuển độn ch đến lúc trở ề ị trí đầu C HƯỚNG DẪN VÀ ĐÁP SỐ 1 a) Từ côn thức tính tầm a: là = 4 4 sin b) Ta có biểu thức tầm a ứn ới mỗi óc nhiên là: ma = ta thấ ma lớn nhất khi sin đạt iá trị lớn nhất, tức sin ( ma ) 1 = à ( ma ) =, ì sin = sin( ) = sin nên ( ma ) 1 ( ma ) sin α 0 sin 30 a) Độ ca cực đại: ma = = = 5m 10 sinα 0 sin 60 b) Tầm ba a: ma = = = 34,6 m 10 sinα 0sin30 c) Thời ian chuển độn: t = = = s 10 Ta có = csα = 0cs30 17,3m/s ; = = sinα t = 0sin30 10 = 10m/s Độ lớn của ận tốc / + = 17,3 + ( 10) = 0m s Góc hợp bởi hướn của ectơ ận tốc ới phươn nan ác định bởi: 10 3 tan = = = = 30 17,3 3 3 a) Vận tốc phươn nan: = cs = 5 = 17,68m / s Khi chạm tườn thì X = m Ta có cs t t = = = 1, s cs 17,68 4 Grup: https://wwwfacebkcm/rups/tailieutieuhcathcs/
b) Độ ca ị trí bón chạm tườn s ới điểm ném: 1 1 c = sin t t = 5 1,4 101,4 = 14, 17m Vậ, điểm bón đập à tườn ca hơn điểm ném 14,17m c) Thời ian bón chuển độn lên đến điểm ca nhất: t / sin sin 5 1 = = = = 1,77 s 10 Nhận ét: / t 1,4 s t 1,77 s = = tức là khi bón đập à tườn, nó chưa đi qua điểm ca nhất 4 a) Trườn hợp 1 cs1 = cs ; 1 cs1 cs Vì các óc ném đều là óc nhọn nên 1 sin sin sin sin (*) 1 1 1 * S ới thời ian chuển độn: Từ côn thức sin t = ta thấ: 1sin1 sin Vật 1: t1 = ; Vật : t The kết quả (*) thì rõ ràn t 1 t tức là ật chạm đất trước ật 1 * S sánh tầm a: Tầm a: L = ( cs ) t Vật 1: L1 = ( 1 cs 1) t1 ; Vật : L = ( cs ) t Vì 1 cs1 cs = à t 1 t L 1 L Tức ật 1 chạm đất a hơn b) Trườn hợp 1 cs1 = cs ; 1 sin 1 sin Vì các óc ném đều là óc nhọn nên 1 cs cs cs cs (**) 1 1 1 * S sánh thời ian chuển độn: sin Từ côn thức t = ta thấ: 1sin1 sin Vật 1: t1 = ; Vật : t cs = cs nên t 1 = t Tức hai ật chạm đất cùn một lúc Vì 1 1 Grup: https://wwwfacebkcm/rups/tailieutieuhcathcs/
* S sanh tầm a: Tầm a: L = ( cs ) t Vật 1: L1 = ( 1 cs 1) t1, Vật : L = ( cs ) t Vì the (**): 1 cs 1 cs à t 1 = t nên L1 L Tức ật 1 chạm đất a hơn 5 a) Phươn trình quỹ đạ: 1 = Tha số: 1 10 10 = ha = 0,005 b) Thời ian ật chạm đất: 1 h 50 3,16 = h = t t = = = s 10 Tầm a: = t = 103,16 = 31,6 m c) Vận tốc khi chạm đất: Ta có: t = + = 0 + Tha số: 10 10 3,16 1098,56 33,14 m / s = + = 6 a) Vận tốc ban đầu của ật = Tại thời điểm t = s; = t = 10 = 0 m / s Mặt khác ta biết rằn: tan = = t45 = 1 = = 0 m / s b) Thời ian chuển độn h 75 t = = = 3,87 s 10 c) Tầm ba a: ma = t = 03,87 = 77,4 m 7 a) Phươn trình ận tốc của ật: = t Dùn côn thức = as ới s = h; = 0 à a = - ta được: = h = 100 = 0 m / s b) Tại độ ca 10m ật có thể đi lên hặc đi uốn Độ lớn ận tốc trn hai trườn hợp là như nhau Từ côn thức = as = s = 0 108 = 15, 49 m / s c) Thời ian ận chuển độn từ lúc ném đến lúc trở ề ị trí ban đầu bằn lần thời ian ật chuển độn lên đến điểm ca nhất: Grup: https://wwwfacebkcm/rups/tailieutieuhcathcs/
/ 0 t = t = = = 4 s 10 Grup: https://wwwfacebkcm/rups/tailieutieuhcathcs/