T NH TR! KHU Vl/C I PGS.TS. VÜ THANH SÖN (Chu biên) PHAN PHOIBINH DANG, c á c n g u Òn l ü c k in h TÊ TIÊP CAN LY LUÁN VÀ THÜC TIÊN Ô MOT SÔ QUÔC GIA 9 / NHA XUAT BAN CHINH TRI QUOC GIA
PHÂN PHÒI BÌNH DÀNC; CÁC NCUON LÜC KINH TÉ T IÉ P C A N LV L U A N VÀ THUC T IÉ N 0 M ÔT SO QUÔC GIA
Bien muc tren xuat ban phim cua Thu vien Quoc gia Viet Nam Phan phdi binh dang ckc ngu6n luc kinh t : Ti p can ly lusn va thuc tidn 0 mdt s6 qudc gia / Vu Thanh Son (ch.b.), Le Thanh Tam, Nguydn Due Chinh... - H. : Chinh tri Qudc gia, 2014. - 224tr. ; 21cm Thu muc: tr. 218-222 1. Ngu6n luc kinh t 2. Phan phoi 330.9 - dc23 C TH 011lp-CIP Ma so: 335.1 CTQG - 2014
HOC VIÉN CHINH TR! KHU VUC I PGS TS. VU THANH SON (CHÙ BIÊN) PHÂN PHÖI BÌNH DÄNG CÁC NGUÔN LÜC KINH TÊ T IÊP C Â N LŸ LU Á N V À THUC T IËN Of MOT SO QUOC GIA (Sách chuyèn khào) NHÀ XUÄT BÁN CHÍNH TRI QUOC GIA - S I/ THÂT HÀ NÓI -2014
T H A N H V IE N TH A M G IA PGS.TS. Vu Thanh Son (Chu bien) TS. Le Thanh Tam TS. Nguyln DCic Chinh TS. Nguyln Thi Thanh Tam TS. Le Minh ThSng TS. Le Nhat Hanh ThS. Triidng Bao Thanh ThS. Nguyen Mai Hudng ThS. Phan Tien Ngoc ThS. TrSn Thanh Tung ThS. Pham Tu Tai 4
L Ó I N H Á X U Á T B Á N Phán phói binh dáng các nguón luc kinh te la chü dé thách thúc ve phudng dién ly luán va van dung váo thuc tién. Viéc nghién cúu phán phói binh dáng các nguón lüc luón la chü dé mang tính cap thiét va thiét thüc cho quoc gia dang phát trien nhu Viét Nam trong giai doan phát trien nén kinh té thi trudng va hói nháp sáu róng váo kinh té toán cáu. Mót nén kinh té phát trien bén vüng khi các nguón luc diídc huy dóng tói da, viéc phán phoi chúng binh dáng vá minh bach nhám dáp úng hái hóa ldi ích cüa tüng chü thé kinh té. Mói trudng phán phoi, phán phói lai binh dáng vá ky cudng lá diéu kién tién quyét bao dám cho moi chü thé kinh té tiép cán nguón luc phát trien, tao cd hoi ngang nhau cho moi chü thé canh tranh dé tói Uu hóa ldi ích cüa minh mót cách lánh manh vá hdp pháp. Tü dó, dóng liic phát trien mói thüc su dude thúc dáy, dem lai ldi ích cho toán xá hói. Hdn nüa, khi thánh tüu dude ghi nhán, viéc phán phói nguón lile kinh té mót cách binh dáng dua trén n é n t n n g p h á p ly n h a t q u á n v a n g h io m n g a t bc t o o r a dóng lüc mói cho các chü thé có ng hién vá dáu tu md róng theo chiéu róng vá chiéu sáu trong chu ky táng trüóng tiép theo. 5
Câc tâc già cua cuôn sâch Phân phôï binh dâng câc nguôn lite kinh te: Tiep cân lÿ luân và thicc tien à mot so quoc gia muon gôp phân n h at rîinh vào viêc nhin nhân van de phân phôi binh dâng câc nguôn lüc kinh té trong nén kinh té Viêt Nam vào nhüng thâp kÿ gân dây và giôi thiêu kinh nghiêm cua nhiéu quoc gia trên thé giói vé phân phôi nguon lue. Nghiên cûu này thiên vé tiép cân liên ngành kinh té hoc và phâp luât. Khuôn kho phân tich düa vào cd sd nghiên cûu khoa hoc cua nhiéu hoc gia thuôc quan diém khâc nhau, gôm quan diém cua câc nhà kinh dién cua chu nghla Mâc - Lênin và câc hoc gia hiên dai nhu J. Rawls. Phân phoi binh dâng câc nguon lüc kinh té dudc lÿ giâi tù nhiéu góc dô nhu kinh té, xâ hôi, phâp lÿ, cd ché thi triidng và phi thi triïdng. Mac dù cô nhiéu co gàng trong quâ trinh biên soan song noi dung sâch khó trânh khôi nhüng han ché nhât dinh. Rat mong nhân düçlc nhüng ÿ kién dóng góp cüa dôc gia dé cuôn sâch düdc hoàn thiên hdn trong lân xuâ't bàn sau. Xin giôi thiêu cuôn sâch vói ban doc. Thâng 6 nâm 2014 NHÀ XUÂT BÀN CHÎNH TRI QUOC GIA - SU THÂT 6
M U C L U C Trang ChUdng 1 TIÉP CAN VÊ PHÂN PHOI BÌNH DÀNG CÁC NGUÔN LUC KINH TÉ TRONG N ÈN KINH TÉ THI TRUÒNG 9 I. Các nguôn lile kinh té 9 II. Mot sô tiép cân lÿ luân vê phân phôi 20 II], Phân phoi binh dáng các nguôn lile trong nên kinh té thi trilòng 39 Chuang 2 KINH NGHIÊM CÚA CÁC NUÖC VÊ PHÂN PHOI NGUÔN LUC KINH TÉ VÀ BÀI HOC CHO VIÊT NAM 52 I. Kinh nghiêm cüa các niíóc 52 II. Mot so bài hoc tham khâo cho Viêt Nam 86 ChUdng 3 PHAN PHOI CAC NGUÓN LUC KINH TÉ Ô VIÊT NAM GIAI DOAN 1986-2013 96 I. Phân phô'i các nguôn lüc kinh té ò Viêt Nam 96 7
II. Hé thong luát pháp quy dinh quan hé phán phoi thói gian qua 165 III. N hüng van dé dát ra cán hoán thién ve phán phoi 180 Chiictng 4 CÁC DIÉU KIÉN VÁ GIÁI PHÁP BÁO DÁM PHÁN PHOI BÍNH DÁNG NGUÓN Ll/C KINH TÉ DÉN NÁM 2020 186 I. Dinh hiíóng phát trien va dü kién nguón lüc phát trien dén nám 2020 186 II. Các diéu kién, giái pháp khung bao dám phán phoi binh dáng 193 III. Mót so giái pháp riéng dói vói nguón luc cu thé 205 Ket luán 215 Tai liéu tham kháo 218 8
C h tídn g 1 T IÉ P CAN V E PH Á N P H O I B ÍN H DÁNG CÁC N G U Ó N L lfc K IN H T E T R O N G N É N K IN H T É T H I T R Ü Ó N G I. CÁC NGUÓN LÜC KINH TÉ 1. K hái niem vé nguón ltíc k in h te Nguón lüc (resources) la khái niem bao hám nhiéu yeu tó vát chát vó hinh va hüu hinh can thiet dé tao ra ldi ích nhát dinh düói hinh thúc nao dó. Cháng han, nguón luc la táp hdp tién té, tu liéu, tái san, dat dai, tai nguyén thién nhién cho quá trinh san xuát, nguón thóng tin, tri thúc phuc vu cho cuoc sóng va hoat dóng moi mát trong xa hói, náng luc va tiém náng cua con ngudi dé duy tri va phát trien cuóc sóng. Duói các góc do nghién cúu cua tüng lính vuc, cháng han trong kinh té hoc, sinh hoc, khoa hoc máy tính, v.v. nguón lüc có thé düdc khái quát theo nhüng nói hám khác nhau. Trong khuón khó nghién cúu náy, trong tám nghién cúu lá kinh té nén chi nhán manh tói nguón lüc phát trien düói góc dó kinh te hoc. 9