ĐIỀU KHOẢN THAM CHIẾU (ToR) TUYỂN DỤNG TƯ VẤN TRONG NƯỚC (NC) TƯ VẤN KỸ THUẬT XÂY DỰNG HỆ THỐNG GIÁM SÁT RỪNG NGẬP MẶN HIỆU QUẢ THÔNG TIN CHUNG Dịch vụ tư vấn Tên Dự án/chương trình Chuyên gia Tư vấn trong nước Tăng cường khả năng chống chịu với những tác động của biến đổi khí hậu cho các cộng đồng dễ bị tổn thương ven biển Việt Nam Vị trí tư vấn Loại hợp đồng Địa điểm làm việc Chuyên gia Tư vấn trong nước xây dựng hệ thống giám sát Rừng ngập mặn Tư vấn cá nhân Tại văn phòng Thời gian hợp đồng 15 ngày làm việc và sẽ kết thúc trước 07/5/2018. Cơ quan phụ trách/cán bộ theo dõi UNDP Việt Nam, Chuyên gia Quản lý Chương trình I. GIỚI THIỆU DỰ ÁN Quỹ Khí hậu Xanh (GCF) là một tổ chức tài chính thuộc Công ước Khung của Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu (UNFCCC) được thành lập để góp phần vào nỗ lực tập thể của cộng đồng quốc tế nhằm đối phó biến đổi khí hậu. GCF chủ trương tài trợ các cách tiếp cận theo chương trình nhằm mang lại cơ hội tạo nên sự chuyển đổi về khả năng chống chịu khí hậu và nền kinh tế xanh của các quốc gia, trong đó ưu tiên cách tiếp cận có sự cân bằng giữa thích ứng và giảm nhẹ. GCF phối hợp với các Tổ chức hành động Quốc gia (NIEs) của các nước đang phát triển và/hoặc thông qua các Tổ chức Thực thi Quốc tế và Khu vực được công nhận (IE). 1
Dự án được giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam chủ trì và phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong đó UNDP đóng vai trò là Tổ chức được GCF công nhận nhận nhằm cung cấp khoản tài trợ cho một dự án thích ứng biến đổi khí hậu " Tăng cường khả năng chống chịu với những tác động của biến đổi khí hậu cho các cộng đồng dễ bị tổn thương ven biển Việt Nam" được GCF phê chuẩn vào tháng 6 năm 2017. Như đã nêu trong các Mục tiêu và tác động chuyển đổi mô hình trong Đề xuất Dự án, Dự án này được thiết kế nhằm " góp phần tăng cường phát triển bền vững và chống chịu biến đổi khí hậu thông qua việc áp dụng phương pháp tiếp cận tổng hợp để đảm bảo có nhiều hơn nữa các ngôi nhà có thể chống chịu lại biến đổi khí hậu, tăng cường các biện pháp phòng hộ tự nhiên thông qua việc tái sinh rừng ngập mặn và cải thiện quy hoạch thông qua việc tích hợp thông tin về rủi ro khí hậu. Dự án nhằm mục tiêu xây dựng lại 4000 ngôi nhà và phục hồi 4000 ha rừng ngập mặn. Dự án cũng nhằm nâng cao chất lượng và khả năng tiếp cận thông tin rủi ro khí hậu và nhờ đó củng cố hiệu quả của quá trình ra quyết định. Có thể theo dõi đề xuất dự án đã được phê duyệt qua trang web của UNDP sau đây: http://www.vn.undp.org/content/vietnam/en/home/operations/projects/environment_climatechange/i mproving-the-resilience-of-vulnerable-coastal-communities-to-climate-change-related-impacts-inviet-nam.html Các kết quả chính của dự án bao gồm: 1. Tăng khả năng chống chịu của cơ sở hạ tầng và môi trường trong bối cảnh biến đổi khí hậu (Chỉ số: Số lượng và giá trị của tài sản vật chất cần tăng cường khả năng chống chịu trong bối cảnh biến đổi khí hậu có tính đến lợi ích của con người) 2. Cải thiện quản lý đất và rừng góp phần giảm phát thải (Chỉ số: diện tích đất hoặc rừng được quản lý tốt hơn và quản lý hiệu quả giúp giảm phát thải CO2) 3. Tăng cường việc xây dựng và sử dụng thông tin khí hậu trong việc ra quyết định (Chỉ số: Sử dụng các sản phẩm/dịch vụ thông tin khí hậu trong quá trình ra quyết định của các ngành liên quan đến biến đổi khí hậu) Với mục tiêu hỗ trợ việc xây dựng một hệ thống giám sát và đánh giá hiệu quả cho dự án, Dự án sẽ tuyển một tư vấn trong nước để cung cấp các đầu vào kỹ thuật tính toán lượng hấp thụ cácbon dự kiến và xây dựng các hệ thống giám sát và đánh giá rừng ngập mặn sẽ được sử dụng trong Hợp phần tái sinh/trồng bổ sung rừng ngập mặn. II. MỤC TIÊU VÀ QUY MÔ NHIỆM VỤ Chuyên gia Tư vấn dự kiến sẽ cung cấp thông tin kỹ thuật đầu vào chất lượng cao và phù hợp cho Đội dự án để xây dựng các cơ chế rõ ràng để tính toán lượng giảm phát thải cacbon và giám sát diễn biến tỷ lệ sống sót của rừng ngập mặn trong các khu vực dự án phù hợp với mục tiêu của dự án. Các Kết quả bao gồm: Một bảng tính excel có thể tự động tính toán lượng giảm phát thải cácbon hàng năm nhờ có dự án bằng cách sử dụng dữ liệu về vị trí, loại đất và cây giống rừng ngập mặn (và/hoặc 2
các số liệu kỹ thuật tương tự đáng tin cậy) để tính toán lượng giảm phát thải cácbon thu được. Thiết kế một phương pháp điều tra, theo dõi diên biến diện tích và chất lượng rừng ngập mặn để đánh giá tác động của hợp phần rừng ngập mặn của dự án GCF, phục vụ việc thiết lập các ô nhỏ để giám sát, theo dõi định kỳ các khu vực được lựa chọn một cách ngẫu nhiên và góp phần nâng cao chất lượng theo dõi hàng quý của dự án. Trong đề xuất dự án GCF được phê duyệt, việc ước tính lượng cácbon hấp thu trong dự án được dựa trên đánh giá các nghiên cứu về trữ lượng cacbon trong rừng ngập mặn (Y. Okimoto và cộng sự thực hiện năm 2013 tại Nam Ðịnh và Thanh Hoá, Vũ Tấn Phương năm 2012 tại Kiên Giang và Cà Mau, GIZ năm 2012 tại Kiên Giang và Sóc Trăng). Việc hấp thụ cácbon của rừng ngập mặn tại Việt Nam thay đổi theo từng khu vực và phụ thuộc vào thành phần loài. Ở Miền Nam, rừng ngập mặn có trữ lượng phát triển cao nhất, do đó khả năng hấp thụ cacbon cao hơn so với miền Bắc. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng gia tăng sinh khối rừng ngập mặn hàng năm là 20 tấn/ha/năm đối với miền Bắc (Nam Định và Thanh Hoá, Okimoto 2013) và miền Nam (25-40 tấn/ha/năm) (Cà Mau, Kiên Giang, Cần Gio, Tân 2002, Nam 2010, Wilson 2010). Giá trị này ở Malaysia khoảng 36 tấn/ha/năm (năm 1993) và ở Thái Lan là 28-70 tấn/ha/năm (Christensen 1978). Điều này cho thấy tỷ lệ gia tăng sinh khối rừng ngập mặn ở miền Nam khá tương đồng với Malaysia và Thái Lan. Các nghiên cứu ước tính mức tăng sinh khối hàng năm dao động từ 15 đến 20 tấn/ha/năm tùy thuộc vào địa điểm (miền Nam, sinh khối tăng cao hơn). Nói một cách khiêm tốn, mức tăng sinh khối 15 tấn/ha/năm để ước tính lượng hấp thụ cácbon đã được áp dụng song song với hệ số carbon là 0,5. Phát thải liên quan đến tái sinh rừng ngập mặn chủ yếu liên quan đến việc sản xuất giống cây con (ví dụ phát thải gây ra do phân bón) và vận chuyển cây giống đến nơi trồng (ví dụ: xăng xe) và lượng phát thải này ước tính là 80tCO2 eq/ha/năm. Ước tính lượng giảm phát thải trong các hoạt động của rừng ngập mặn như sau: Tổng diện tích rừng ngập mặn tái sinh (ha) 4.000; Tăng sinh khối trung bình (tấn/ha/năm): 15.4; hệ số cacbon: 0.5; vòng đời/luân chuyển (năm): 2025; hấp thụ CO2/ ha trong suốt vòng đời: tco2 eq/ha) 565; lượng cacbon hấp thụ thực (lượng phát thải giảm) (tco2 eq/ha) 485; Tổng lượng phát thải giảm đối với khu vực trồng tái sinh (tco2/20 năm): 1.860.720; Chi phí để giảm (US $/t CO2 eq): 6.20. Ước tính lượng CO 2 giảm hoặc tránh được dựa trên mức tăng sinh khối do khôi phục rừng ngập mặn áp dụng công thức tính toán là: CO2eq = sinh khối * CF * 44/12. Trường hợp sinh khối là sinh khối khô do trồng rừng; CF là hệ số cacbon (coi là 0.5) và 44/12 là công thức chuyển đổi từ cacbon thành carbon dioxide. Do sự gia tăng sinh khối khác nhau giữa các địa phương, người ta đã sử dụng một "tính toán thận trọng" (nghĩa là giá trị gia tăng sinh khối tối thiểu ước tính). Gia tăng sinh khối được ước tính trong 20 năm là tuổi thọ tối thiểu của rừng ngập mặn và tỷ lệ gia tăng được ước lượng dựa vào tuổi của rừng ngập mặn. Đối với rừng <5 tuổi, tăng sinh khối là 5 tấn/ha/năm; từ 5-10, tăng 17 tấn/ha/năm; từ 11-15 là 21 tấn/ha/năm; từ 16-20 là 14 tấn/ha/năm. Việc áp dụng phương pháp này đã ước tính được lượng giảm thải carbon là 1.860.720 tco2e trong vòng 20 năm nhờ phục hồi 4.000 ha rừng ngập mặn ven biển theo đề xuất của dự án. Tư vấn dự kiến sẽ được hướng dẫn phương pháp luận đã được áp dụng như đã trình bày ở trên để ước tính lượng mức hấp thụ cácbon/giảm phát thải cacbon và góp phần dự thảo phương pháp đánh giá tác động rừng ngập mặn. Các phương pháp luận cần được xây dựng sao cho giảm hoạt động thực địa hiện trường mà vẫn mang lại kết quả/số liệu kỹ thuật đáng tin cậy. Tính toán lượng giảm phát thải cacbon: Rà soát phương pháp hiện tại được áp dụng trong đề xuất dự án và nếu cần, đề xuất các 3
biện pháp thích hợp để nâng cao chất lượng các chỉ số chính dựa trên các nghiên cứu khoa học hiện tại đã được công nhận. Xây dựng một bảng tính chính xác có thể áp dụng phương pháp ước tính giảm phát thải dựa trên một bộ các chỉ số đã được thống nhất áp dụng cho các địa điểm cụ thể đã được lựa chọn trong dự án và cho các khu vực tương lai sẽ được xác định sau; Nhập dữ liệu để kiểm tra tính ứng dụng và hiệu quả của biểu đồ trong Kế hoạch hoạt động 2018 dựa trên các nghiên cứu kỹ thuật mới hoàn thành và dựa trên dữ liệu do PMU cung cấp. Thiết kế một phương pháp điều tra cơ bản để đánh giá tác động của hợp phần rừng ngập mặn trong dự án GCF, phục vụ việc thiết lập các ô giám sát nhỏ để theo dõi định kỳ các khu vực được lựa chọn ngẫu nhiên và góp phần nâng cao chất lượng giám sát theo dõi hàng quý của dự án Thực hiện đánh giá thẩm định về Hợp phần rừng ngập mặn của dự án và cung cấp một khung đánh giá phục vụ Đánh giá cơ sở, giữa kỳ và cuối kỳ đối với các ô mẫu trong một mặt cắt gồm 200 khu vực trồng rừng của dự án. Chỉ số chính được đo lường là tỷ lệ sống sót gia tăng của cây trồng trong khu vực dự án từ khoảng 50% đến trên 80%. Cung cấp hướng dẫn kỹ thuật chính xác về lập địa để theo dõi và thiết kế các câu hỏi sẽ sử dụng trong Đánh giá cơ sở, giữa kỳ và cuối kỳ đảm bảo phân tích chính xác các dữ liệu thu thập được, góp phần thực hiện và đánh giá dự án hiệu quả. Cung cấp các khuyến nghị để đảm bảo thu thập dữ liệu hiệu quả và chính xác phục vụ giám sát và theo dõi hàng quý Hợp phần rừng ngập mặn của Dự án. Quy trình báo cáo và phối hợp: Chuyên gia Tư vấn (do UNDP tuyển dụng theo Phương thức Hợp đồng tư vấn Cá nhân) sẽ báo cáo trực tiếp với Chuyên gia Quản lý Chương trình Văn phòng Việt Nam của UNDP. Chuyên gia tư vấn sẽ cần phối hợp chặt chẽ với Ban Quản lý Dự án, Văn phòng UNDP, UNDP CO, Cố vấn Kỹ thuật Cao cấp của UNDP về Giảm nhẹ rủi ro thiên tai và Thích ứng với Biến đổi Khí hậu ở Việt Nam. UNDP CO sẽ có trách nhiệm hỗ trợ quá trình thu thập dữ liệu, tổ chức cuộc họp, và các hỗ trợ khác và đảm bảo chất lượng của các phụ lục cuối cùng của tài liệu. III. CÁC BÁO CÁO/SẢN PHẨM DỰ KIẾN Các sản phẩm/báo cáo dự kiến và hạn nộp: TT Sản phẩm/báo cáo Thời gian thực hiện dự kiến Hạn nộp 1 Xây dựng Bảng tính excel để ước tính lượng hấp thụ cácbon tiềm tàng của Dự án 02 ngày 16/4 2 Đánh giá thẩm định Khung đánh giá tác động dự án Hợp phần Rừng ngập mặn và đề xuất hệ thống giám sát hiện 03 ngày 19/4 4
trường các thửa rừng. 3 Thiết kế kỹ thuật đánh giá tác động rừng ngập mặn; Bảng hỏi sử dụng trong đánh giá cơ sở, giữa kỳ và cuối kỳ. 07 ngày 26/4 4 Báo cáo cuối cùng 03 ngày 30/4 IV. SẮP XẾP TỔ CHỨC VÀ QUY TRÌNH BÁO CÁO Chuyên gia Tư vấn sẽ báo cáo chủ yếu cho UNDP và cán bộ phụ trách của Bộ NN & PTNT và các thành viên khác của Đội Chuẩn bị Dự án nếu cần. V THỜI GIAN THỰC HIỆN DỊCH VỤ TƯ VẤN Thời gian thực hiện dịch vụ tư vấn sẽ là 15 ngày làm việc và hoàn thành trước ngày 10 /5/2018. VI. YÊU CẦU NĂNG LỰC ĐỐI VỚI NHÀ THẦU TƯ VẤN CÁ NHÂN (IC) Chuyên gia tư vấn cần có kiến thức và kinh nghiệm trong lĩnh vực việc thiết kế hệ thống giám sát rừng ngập mặn và đánh giá lượng hấp thụ cácbon. Vị trí Tư vấn trong nước Kinh nghiệm Có 15-20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực lâm nghiệp bao gồm các nhiệm vụ kỹ thuật có liên quan đến rừng ngập mặn ở Việt Nam. Yêu cầu có Bằng Tiến sĩ. Cung cấp các tài liệu chứng minh, các ấn phẩm chất lượng cao đã xuất bản. Các kinh nghiệm chủ yếu: Có kinh nghiệm tính toán, ước lượng lượng hấp thu cácbon trong ngành lâm nghiệp ở Việt Nam Có kinh nghiệm thiết kế hệ thống giám sát dự án trong lĩnh vực lâm nghiệp và các lĩnh vực khác có liên quan Có kinh nghiệm làm việc trong các dự án phát triển quốc tế, ưu tiên kinh nghiệm làm việc với LHQ Kỹ năng ngôn ngữ và các kỹ năng khác: Nói và viết tiếng Anh thông thạo Kỹ năng giao tiếp cá nhân tốt, linh hoạt; Kỹ năng phân tích tốt; Khả năng giao tiếp và xây dựng mạng lưới, kỹ năng đàm phán và viết báo cáo tốt; 5
Có kinh nghiệm làm việc với các dự án phát triển cộng đồng và tăng cường năng lực; Linh hoạt và có khả năng làm việc trong các môi trường văn hoá khác nhau và với nhiều bên liên quan khác nhau; làm việc việc trong môi trường có sự nhạy cảm về văn hoá và giới; Tuân thủ các giá trị cốt lõi của UN: Thể hiện sự liêm chính bằng cách tuân thủ các giá trị và tiêu chuẩn đạo đức của LHQ; Tăng cường tầm nhìn, sứ mệnh và các mục tiêu chiến lược của UNDP; Thể hiển tính nhạy cảm vè văn hoá, giới, tôn giáo, chủng tộc, quốc tịch và tuổi tác và khả năng thích nghi cao; Đối xử công bằng với mọi người và không thiên vị; Thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ liên quan đến tính nhạy cảm về giới và không khoan nhượng đối với quấy rối tình dục. TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ # Tiêu chí đánh giá Điểm tối đa 1 Có bằng Tiến sĩ, cần cung cấp các tài liệu chứng minh, các ấn 100 phẩm chất lượng cao đã xuất bản 2 Có kinh nghiệm tính toán, ước lượng lượng hấp thu cácbon trong 400 ngành lâm nghiệp ở Việt Nam 3 Có 15-20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực lâm nghiệp bao gồm các 300 nhiệm vụ kỹ thuật có liên quan đến rừng ngập mặn ở Việt Nam 4 Có kinh nghiệm làm việc trong các dự án phát triển quốc tế, ưu 100 tiên kinh nghiệm làm việc với LHQ 5 Có nhiều kinh nghiệm với các dự án phát triển cộng đồng và tăng 50 cường năng lực; 6 Chứng minh được khả năng viết Tiếng anh tốt 50 VII CÁC MỐC THANH TOÁN VÀ QUYỀN HẠN Chuyên gia tư vấn phải gửi một đề xuất tài chính dựa trên mức phí ngày. Chuyên gia tư vấn sẽ trích dẫn mức phí ngày bao gồm tất cả các loại chi phí cho thời gian thực hiện hợp đồng. Thuật ngữ "bao gồm" bao hàm tất cả chi phí (chi phí thực hiện nhiệm vụ, chi phí thông tin liên lạc, văn phòng phẩm v.v...) mà tư vấn cán nhân có thể phải chi trả trong quá trình thực hiện và đã được tính đầy đủ trong mức phí tư vấn ngày trích dẫn trong đề xuất. Chi phí đi lại và công tác phí ngày cần được xác định riêng. Tư vấn đáp ứng các yêu cầu và được tuyển dụng sẽ được thanh toán các khoản phí dịch vụ trọn gói sau khi có xác nhận hoàn thành các nhiệm vụ dựa trên lịch thanh toán sau đây: 6
Các mốc thanh toán Lần 1 Sản phẩm giao nộp Cơ quan phê duyệt Gíá trị thanh toán Sau khi trình nộp dự thảo Bảng tính TCLN/Bộ NNPTNT, 50% excel để tính toán giảm phát thải UNDP cácbon Lần 2 (cuối cùng) Sau khi UNDP chấp thuận và phê duyệt các sản phẩm nêu trên TCLN/Bộ UNDP NNPTNT, 50% 7