NGÀY SÁNG TẠO VIỆT NAM 2009 NÂNG CAO TÍNH TRÁCH NHIỆM VÀ MINH BẠCH, GIẢM THAM NHŨNG CHI TIẾT ĐỀ ÁN 1. Tên đề án: ĐỂ NGƯỜI KHIẾM THN TIẾP CẬN CÁC VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH 2. Địa điểm thực hiện: Thành phố Hồ Chí Minh. 3. Địa chỉ liên hệ của cơ quan/tổ chức tác giả đề án: Mái ấm Thiên Ân 122 Nguyễn Ngọc Nhựt, P Tân Quý, Q Tân Phú, TP Hồ Chí Minh Tel : 08-38472406 E-mail : matavn@gmail.com Người chịu trách nhiệm chính về đề án : Nguyễn Quốc Phong Chức vụ : Chủ nhiệm Mái ấm Tel : 0908363040 08-38472406 E-mail : matavn@gmail.com 4. Một số thông tin về cơ quan thực hiện: Ngày thành lập : 05/09/1999 Ngày nhận Quyết định của UBND quận Tân Phú : 27/06/2005. Người sáng lập : Nguyễn Quốc Phong, Sứ mạng và tôn chỉ của Mái ấm : Tăng năng lực cho trẻ khiếm thị có hoàn cảnh khó khăn bằng cách tạo cơ hội tiếp cận giáo dục, giúp có được kiến thức và kỹ năng cần thiết để có thể vươn lên vui sống tự lập và hoà nhập xã hội. Nhân viên: Có 7 người làm việc thường xuyên và 10 tình nguyện viên làm việc bán thời gian. Hầu hết các nhân viên chủ chốt của mái ấm đã tốt nghiệp Đại học hoặc đã từng tham gia nhiều khóa học ngắn hạn, các kỳ tập huấn về lĩnh vực chăm sóc, giáo dục trẻ khuyết tật. Ngân sách: Mái ấm hoàn toàn không nhận được ngân sách từ Nhà nước. Kinh phí hoạt động MỘT PHẦN dựa vào hai nguồn chính là (1) sản xuất gậy XẾP dò đường
cho người khiếm thị và (2) CHUYỂN DNCH, in CÁC LOẠI TÀI LIỆU, VĂN BẢN chữ Braille. Các dự án thực hiện gần đây : (1) Dự án «Nghiên cứu, chế tạo thiết bị hỗ trợ người khiếm thị đi xe buýt» do Đại sứ quán Đan Mạch tài trợ thông qua giải thưởng Ngày sáng tạo Việt Nam năm 2007. Dự án đã đạt kết quả tốt và hiện nay đang tìm kiếm nguồn kinh phí để tiến hành sản xuất và đem ra ứng dụng thực tiễn. (2) - Dự án "Xoá Mù Vi Tính cho Học Sinh Khiếm Thị Mái Ấm Thiên Ân" năm 2008 do AMCHAM-VIETNAM tài trợ. Dự án đã hoàn thành tốt đẹp và báo cáo kết quả tài trợ ngày 6/3/2009. (3) - Dự án "In Sách Giáo Khoa Chữ Braille Cho Học Sinh Khiếm Thị" năm 2008 do tập đoàn TARGET tài trợ. Dự án đã hoàn thành tốt đẹp và báo cáo kết quả tài trợ ngày 14 tháng 2 năm 2009. 5. Tài khoản ngân hàng của cơ quan/tổ chức tác giả đề án : Tên tài khoản (tài khoản tiền đồng VN): Tài khoản cá nhân Tên chủ tài khoản: Nguyễn Viết Trường Số tài khoản : 0181002123456 Tại ngân hàng: Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam Vietcombank Chi nhánh Nam Sài Gòn. Địa chỉ : Khu chế xuất Tân Thuận, quận 7, TP Hồ Chí Minh. Điện thoại: 08-37701634 Fax: 0837701635 II- NỘI DUNG ĐỀ ÁN 1. Tình hình chung của cộng đồng : Theo con số thống kê của Viện mắt Trung ương, Việt Nam hiện có khoảng 900.000 người khiếm thị (Kết quả điều tra về tình hình mù lòa năm 2002) và ước tính đến năm 2020, con số này sẽ tăng lên xấp xỉ 3 triệu. Do sự phát triển nhanh chóng của kinh tế - xã hội và khoa học kỹ thuật mà ngày nay, người khiếm thị đang dần có một vị trí xứng đáng hơn trong xã hội. Họ trở thành một bộ phận tích cực, không thể tách rời của cộng đồng, tham gia hiệu quả ở hầu hết các lĩnh vực hoạt động trong xã hội. Điều này có nghĩa rằng, người khiếm thị cũng có đầy đủ các quyền lợi và trách nhiệm do pháp luật quy định như mọi công dân khác. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau mà hiện nay trình độ hiểu biết, nhận thức về luật pháp của cộng đồng người khiếm thị vẫn còn ở mức độ rất thấp.,
Nhiều người đã bị thiệt thòi vì không biết nên đã không được hưởng những quyền lợi chính đáng của mình và cũng có trường hợp vi phạm pháp luật một cách đáng tiếc do thiếu hiểu biết. Nhiều người đã trưởng thành, người lao động, sinh viên, học sinh khiếm thị muốn tìm hiểu về hệ thống luật pháp hiện hành nhưng vẫn không thể. Một trong những nguyên nhân chính cho thực trạng nói trên là các văn bản quy phạm pháp luật hiện nay chủ yếu được lưu hành dưới dạng các bản in chữ thường mà người khiếm thị không thể tiếp cận được. Chúng tôi hy vọng đề án Tiếp cận một số văn bản quy phạm pháp luật cho người khiếm thị sẽ góp phần giải quyết các vấn đề đã nêu. 2. Mục tiêu của đề án : Chuyển dịch sang chữ Braille, thu âm thành sách nói (dạng audio), in lại bằng chữ phóng lớn (large print) 5 bộ văn bản quy phạm pháp luật hiện hành bao gồm : Hiến pháp năm 1992. Pháp lệnh về người tàn tật năm 1998. Luật giáo dục năm 2005. Luật hôn nhân và gia đình năm 2000. Luật lao động năm 2007. Các tài liệu đã được chuyển dịch và in ấn sẽ được cung cấp miễn phí cho các trường học, cơ sở xã hội đang trực tiếp chăm sóc, giáo dục người khiếm thị, các Hội người mù, các trường Cao đẳng, Đại học có khoa Giáo dục đặc biệt như Trường Đại học sư phạm TP Hồ Chí Minh, trường Đại học sư phạm Hà Nội, trường Đại học Đà Nẵng, trường Cao Đẳng mẫu giáo Trung ương 3 để người khiếm thị thuộc các dạng và các mức độ khác nhau đều có thể tra cứu một cách dễ dàng, chính xác khi cần thiết. Nâng cao nhận thức về luật pháp cho cộng đồng người khiếm thị Việt Nam. 3. Tính sáng tạo của đề án: Nếu được thực hiện thì đây là lần đầu tiên, các văn bản quy phạm pháp luật được chuyển dịch sang một dạng ngôn ngữ đặc thù cho người khuyết tật. Với việc chuyển dịch một cách đồng thời sang chữ Braille, sách nói dạng audio, chữ phóng lớn thì hầu hết người khiếm thị thuộc các dạng, các mức độ khác nhau đều có thể tiếp cận được các văn bản này. Đây còn là một cách làm mới có tác động tích cực thúc đny ý thức tôn trọng luật pháp, cổ võ phong trào sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật cho tất cả mọi người dân. Cuối cùng, đây là một biện pháp góp phần tác động vào nhận thức người dân, nâng cao tinh thần trách nhiệm, tính minh bạch và giảm các tiêu cực trong xã hội như chủ đề của cuộc thi Ngày sáng tạo Việt Nam năm 2009 đã đặt ra. 4. Các kết quả cụ thể và các tác động trực tiếp:
Ước tính sẽ chuyển dịch, in ấn và thu âm 5 văn bản quy phạm pháp luật thành 100 bản mỗi loại với tổng số : 900 cuốn sách chữ Braille, 500 cuốn sách chữ phóng lớn (large print), 500 đĩa CD thu âm các văn bản dưới dạng sách nói audio. Người khiếm thị được tạo điều kiện tiếp cận với những văn bản quy phạm pháp luật hiện hành. Điều này là một bước chuyển giúp thay đổi nhận thức, trước hết là của chính những người khiếm thị. Cảm giác được tôn trọng, được đối xử bình đẳng sẽ giúp họ tự tin, vươn lên, hòa nhập cộng đồng xã hội. Mặt khác, người khiếm thị có điều kiện để nhận thức một cách rõ ràng, chính xác những quyền lợi cũng như trách nhiệm của mình, từ đó có ý thức sống và làm việc theo các chunn mực, đấu tranh cho công bằng xã hội, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ. Đây còn là một cách làm mới tác động trực tiếp mạnh mẽ vào ý thức của cộng đồng xã hội, giúp cho người dân hiểu hơn tầm quan trọng của luật pháp trong đời sống thực tế, từ đó giúp xây dựng thói quen, hình thành ý thức tôn trọng, sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật. 5. Đánh giá kết quả : Về mặt số lượng : Các ấn bản chữ Braille, chữ phóng lớn và đĩa CD sẽ được kiểm tra chặt chẽ trước khi xuất xưởng,, cung cấp với số lượng cân đối, phù hợp cho các đơn vị có nhu cầu. Việc chuyển giao sẽ được xác minh bằng các biên bản có xác nhận của đại diện bên giao và bên nhận. Về những tác động của dự án đến xã hội, vấn đề này đòi hỏi cần phải có thời gian lâu dài mới có thể đánh giá được và việc định lượng cũng khá phức tạp. Do đó, trong khuôn khổ dự án này, chúng tôi chỉ thu thập ý kiến nhận xét, mức độ đồng tình của những người trực tiếp làm việc trong lĩnh vực chăm sóc, giáo dục người khiếm thị, đại diện cho những người khiếm thị và một số người đang làm việc trong lĩnh vực luật pháp hiện nay. 6. Tính bền vững về mặt tổ chức và tài chính: Mái ấm Thiên Ân chúng tôi là một cơ sở có thâm niên trong lĩnh vực chăm sóc, giáo dục cho người khiếm thị. Mái ấm cũng là một đơn vị chuyên làm các loại sách Braille cho một số cơ sở giáo dục học sinh khiếm thị khác trên địa bàn TP Hồ Chí Minh cũng như nhiều tỉnh thành khác trong cả nước. Mặt khác, Mái ấm Thiên Ân cũng đã thực hiện khá thành công nhiều dự án, đặc biệt là các dự án mang tính phúc lợi xã hội. Đơn cử như dự án «Nghiên cứu, chế tạo thiết bị hỗ trợ người khiếm thị đi xe buýt» đã đạt giải trong cuộc thi Ngày sáng tạo Việt Nam năm 2007. Dự án đã thu được những kết quả khả quan, đã nhận được sự đồng tình cao trong cộng đồng người khiếm thị cũng như của xã hội. Hiện nay, dự án đã được Liên đoàn lao động TP Hồ Chí Minh gắn biển Công trình thi đua chào mừng các ngày lễ lớn trong quý 1 năm 2009 và chúng tôi đang tìm kiếm nguồn kinh phí để sản xuất và đưa ra ứng dụng thực tiễn.
Tuy dự án chỉ được thực hiện trong gần 1 năm nhưng kết quả của nó sẽ được kéo dài trong nhiều năm tiếp theo.sách Braille, sách large print, sách nói audio được lưu giữ trong thời gian lâu dài và nhiều người cùng có thể tiếp tục sử dụng sau khi dự án đã hoàn tất. 7. Khả năng nhân rộng: Trong khuôn khổ dự án này chỉ có 5 văn bản quy phạm pháp luật cơ bản được chuyển dịch với số lượng 100 bộ (gồm sách chữ Braille, sách large, sách nói audio) mỗi loại.trong tương lai, chúng ta có thể tăng số lượng và mở rộng ra nhiều văn bản khác. Một vấn đề nữa là dự án sẽ tạo ra một tiền lệ tốt để trong tương lai, các nhà làm luật và phát hành các văn bản quy phạm pháp luật ở Việt Nam lưu ý đến các công dân khuyết tật và tạo điều kiện cho họ tiếp cận những văn bản đó một cách dễ dàng, chính thống. III- Kế hoạch thực hiện: THỜI GIAN NỘI DUNG CÔNG VIỆC 01/07-31/07/2009 Tham khảo ý kiến, xin phép các cơ quan chức năng trong việc chuyển dịch, phát hành các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành. 01/08-30/09/2009 Đánh máy các văn bản. 01/10/2009-31/03/2010 In sách chữ Braille. Chuyển các văn bản từ chữ thường sang chữ Braille. Sửa lỗi chính tả. In sách chữ large print. Thu âm đĩa CD. Kiểm tra và đóng gói sản phnm. 01/04-15/05/2010 Phân phối sách cho các cơ sở. 15/05-31/05 Hoàn tất các loại thủ tục, chứng từ của dự án. Báo cáo tổng kết dự án. IV- Đối tượng hưởng lợi và các bên tham gia : 1. Đối tượng :
Những người khiếm thị đã trưởng thành, các học sinh, sinh viên khiếm thị đang sống, sinh hoạt, lao động, học tập tại các tổ chức xã hội, các cơ sở lao động hay tại gia đình. 2. Sự tham gia của đối tượng hưởng lợi vào đề án : Bản thân chủ đề án là một người khiếm thị, là người đã thành lập và điều hành Mái ấm Thiên Ân, một cơ sở từ thiện xã hội nuôi dạy các thanh thiếu niên khiếm thị. Một số em khiếm thị đang sống và học tập trong Mái ấm Thiên Ân cũng trực tiếp tham gia vào đề án bằng các công việc như : đánh máy, sửa lỗi chính tả, đóng bìa sách,dán hộp, đóng thùng... 3. Ai là người nắm vai trò chủ chốt trong việc thực hiện đề án. Ông Nguyễn Quốc Phong : Chủ nhiệm đề án. Bà Trần Thị Thanh Hải : Thư ký. Ông Nguyễn Viết Trường : Thủ quỹ kiêm Trợ lý dự án. V. NGÂN SÁCH DỰ ÁN Ước tính tổng kinh phí đề án: 197.505.000 VNĐ, Viết bằng chữ: Một trăm chín mươi bảy triệu năm trăm linh năm nghìn đồng. Số kinh phí lấy từ giải thưởng Cuộc thi Ngày Sáng Tạo Việt Nam là bao nhiêu. 100% kinh phí của dự án đều được lấy từ giải thưởng của cuộc thi Ngày sáng tạo Việt Nam 2009. VI. KINH PHÍ DỰ ÁN : BẢNG DỰ TOÁN KINH PHÍ CHI TIẾT STT CÁC KHOẢN CHI ĐƠN VN TÍNH SỐ LƯỢNG ĐƠN GIÁ THÀNH TIỀN 1 In chữ Braille Trang 96.000 1100 105.600.000 2 Gáy nhựa Cái 900 8.500 7.650.000 3 Bìa sách Braille Bộ 900 9.500 8.550.000 4 Chuyển dịch, sửa file chữ Braille Công 30 100.000 3.000.000 5 Sách large print Cuốn 500 30.000 15.000.000 6 Đĩa CD Cái 500 7.500 3.750.000
7 Vận chuyển sách cho các cơ sở Thùng 100 100.000 10.000.000 8 Văn phòng phnm 2.000.000 9 Đi lại, liên lạc giao dịch 6.000.000 10 Quản lý dự án Tháng 12 1.500.000 18.000.000 11 Kinh phí dự phòng % 10 1.795.500 17.955.000 12 Tổng số 197.505.000 Chương trình năm nay có 4 chủ đề nhỏ, xin đánh dấu vào chủ đề nhỏ mà đề án của bạn tập trung vào: Tính trách nhiệm Tính minh bạch xquyền tiếp cận thông tin Nâng cao chất lượng dịch vụ công Chủ đề khác (xin ghi rõ) Bạn biết về cuộc thi qua nguồn thông tin nào? Chúng tôi đã từng tham gia cuộc thi Ngày sáng tạo Việt Nam và đạt giải năm 2007. Do đó, chúng tôi thường xuyên cập nhật các thông tin về các chương trình, các hoạt động xã hội của Ngân hàng Thế giới Việt Nam, đặc biệt là cuộc thi Ngày sáng tạo Việt Nam hằng năm qua các phương tiện truyền thông. Ban tổ chức Ngày Sáng tạo Việt Nam - 2009 cũng đã trực tiếp gửi các tài liệu về cuộc thi cho chúng tôi qua e-mail và đường bưu điện. Chúng tôi xin chân thành cảm ơn. NGƯỜI SOẠN THẢO: CHỨC VỤ: Chủ nhiệm KÝ TÊN: NGÀY: 06/03/2009 Nguyễn Quốc Phong