½YËYÉÁZ Ä ÂeÁ{Zf«YcZ Ì veä n»,ãz¼ãá{ ÊËZfÁªZÀ»{Ê Z yz]ä ]Z»ÉZÅZ ÅYÉÁZ YÁÁÊËZZÀ ÉÁZ {ZÆm½ZZÀZ ÃZ³ Ë{Y½Zn ½ZfY ÊËZÄ YsÁ ½Zn ÃZ Y{,ÉÁZ à Y{ZË{ZfY \ËÂexËZed ZË{xËZe Ã Ì q ªZÀ» { Ê Z y Z] Ä ]Z» ÉZÅZ ÅY ÉÁZ YÁ Á ÊËZZÀ Å Z] Zu ÅÁa cz Ì ve  Y ªÌ ve ¾ËY,ÅÁa Á Zv Ä] d ³ ¹Zn Y ½Zn ½ZfY ÊËZfÁ {ZÆm½Z»Z½ZZÀZ Y YªÌ veéz»mä»zm{âê»[âv»êàìì^eê Ì ve {Y e,½z³â»áêm µá mä]ämâez]ä {Y{ Ì e½zn ½ZfYÉÁZ ÉÁM{³ÉY] [Zzf YªÌ ve¹zn YÉY]Ã{ZÊ {ZeÉÌ³Ä Â¼ ªËY½Z MY ʼ czìå ÉZY Y Ê Za Z] Ä»ZÀa ÊËYÁ Ë{³ Ã{Z fy Ä»ZÀa Y ZÅÃ{Y{ d ³¹Zn Y½Â»MÌaªÌ vey]yêëzëza¾ìì eéy]d ³Y«ÌËZe{»½Zn ÃZ Y{ Z] Ä ]Z» ÉZÅZ ÅY dì¼åy ½YÌ» ZÌ» ÉY] à Ä^Zv» wz^ Á ÉZ M Y» Ä Ä {Y{½Z Ê»Z Ì veyã \ lëzf {Â]½ZZÀZ ÃZ³ Ë{YÊ Z y {»½ZZÀZ ÃZ³ Ë{Y½Zn ½ZfYÊËZfÁªZÀ»{Ê Z yz]ä ]Z»ÉZÅZ ÅY Y«ÊZ¼fmY Á ÊfËË»,ÊfZ u,é{zf«y,ênëáe Ê»M»Z làa { Ä Z» ÀËZ¼ Ê»¾ÌÌ^eY ZËYÁ {{Á u{â¼n»{»zlàa¾ëyä ̳ʻ ÊËZfÁªZÀ»,½ZZÀZ,Z ÅY,Ê Z y,½zn ½ZfYÉ Ì ÉZÅÃYÁ Ã{Â]Ê Ì^ÉZËÔ]ÁYÂËZYÌ] Î Ê Z y ½Âr¼Å Ê ËÓ{ Ä] Ã Ë a ¾ËY Wilhite, 1993 dy ¼»Z,fÌ]dÌ ¼mÉ̳]{,eÌÁʳ{f³ cyzy ½YÌ» Á ¹ÁY e,½m cyiy ½{Â] c» À ] Á ËZ Y Ì] Y ½Z Y ÄmÂe ÃY¼Å,½M Y Ä Zu Rahimi dyã{⼠»{ÂyÄ]Ê Ì^ÉZÅÃ Ë a ËÊ Z y,µzuåä]& Khaledi, 2000 Äf^ YÄ,{ÂÊ»[Âv»ºÌ «YYË~ad³]ÁµZ» {{Z ÁÊ {Ze{Y y ËY½MZÅZ^fYÊy] Ä»» Ê ZƳZ É{Y»{ÁÄ^«f»Ì Ê Ì^»ZÌaÅ,É{Zf«Y ÉZÅÉ À¼ YÂe É{Â]Z Á Ì e cz^mâ» Ä \Ëze,Ê Z»ÁÊ ZmcYZy À Z»Ê ËÌ ÁÊZ¼fmY µyá ÉZÅÄÀÌ» Á É{Zf«Y ]ZÀ»,ÊËZÀ]Ë czìze Ê Ì^ ÉÔ] ½YÂÀ Ä],{ÁM ºÅY Y Ä»Zm µz fy { Keshavarz & Karami, 2008 {ÂÊ» {Y ¼ «Ä Ê Ì^ ÉZËÔ] Á g{yâu ½ZÌ» { ÌyY ÉZÅÄÅ{ c ÁÊ YÁY, YÃ{Y{Y«ÌiZedveYÊ Z Y»YÂm 1.Drought E-mail:rohollahrezaei@yahoo.com ¾ e
,ÃZ¼,ÃÁ{½YËYÉÁZ Ä ÂeÁ{Zf«YcZ Ì veä n» Ê»Z¼Ä]Ì Ê³ Z]½Y ËY{»YÂm½{Â] dy ºÆ» Är M,µZu Å Ä] Chakoshi, 2000 Á Ë ZË Á Ê ËÌ Ã Ë a Ë 1Z ËZ^ Y Ê Z y YÄ»Zm]½MÌiZeÄ ]-d ³ {Ê Ì^Ä «YÁ ÊZ¼fmYÁÊÌv»dËÉZÅÃ Ë a¾ì]»z eªë lfà» [M ]ZÀ» ] ¹{» ÉZÅZÌ Z] ^e» É{Zf«Y Knutson et a1., 1998{{³Ê» Y«ZÌ {ªZÀ»¾Ëe yyê Ë{½YËY Á { Y» ¾Ëf¼Æ» Y Ê Ë [M {Â^¼ Á Äf ³ Hasheminia, {ÁÊ» Z¼ Ä] ½M ÉÁZ Ä Âe Y«Á½YËYÊËZÌ Y mdì «Â»¾f ³ {Z]2004 Á ½ZÆm ÊËYÂÅ Á [M y À]¼ { ½M ¾fY{ Á] Ä dy{ ½Z}Y ÊfËZ],ÉÂm cóá {Â^¼ Á[MÊ YÉZÅÄz»YÊ Z yáê]mézå½yv] ¾ËY Ä Z» Ä ÉÂ] -{ÂÊ» [Âv» ½YËY ÊËYÂÅ ¾ÌÀq«ÁÄq³YÄ dy½myê Zu½YËY{Ã Ë a Â]Z»Y-dÌ µâ¼â ÉYÄ Z»\ YÊËZŽYv] ½Z»Y{Ã Ë a¾ëyâ«áyâ {ÉYÄ À»pÌÅ,Ê Ã Ë a¾ëycyiy{âyê Ì^dÌ «Â»d^ Ä]ÁÃ{Â^ ¾ËY { Ghayor, 1997 ËZ¼ Ê» Ä]ne Y [z» {Z]ÁÃ{Â^ ÊÀjf»»Y¾ËYYÌ ½Zn ½ZfY,½ZÌ»,ÌyY ÉZŵZ Ê Ê³ Z] ½YÌ» ÅZ ¾f ³ YÃ{Â]Á]ÁÊ Z yz]ä dyêëzå½zfyã{{ ½ZfYÊZÀYÂŽZ»ZY³ZY],Ä Â¼ ÉY] {Äf~³µZ{µZÊ Z y,2009 ½YÌ»É {ÅZ ÁÃ{Â]Ä ]ZÊ]½Zn ½ZfY cy Ì Âe ½YÌ» { ÅZ { Ä] nà» Z] Meteorological Organization dyã ÉÁZ {¼ ÃZY ËZ]Ì Äf Ä] ÀqÅof Zanjan, 2009 fz» ÊuY { Ê¼Ì «Y ÉZÅcÁZ e Ä] ÄmÂe Z] Ä ªZÀ» { ½M cyiy ÄnÌf { Á Ê Z y,½zfy Êy] { Ä ÉÂv Ä],dY Ã{Â^ ½Z Ë fz» Ì ÊuY Êy] { Á {ZË Ê Z y c ZÅZfÁ c dyã{â]e² º ½MÉZÅ»ZÌaÁÊ Z y Ä]½ZfYÊËZfÁÊuY YÊy]{Ê Z ycyiy cmzæ»áéz Ì]Ä]nÀ»Ä dyã{â]ªì¼é u ½ ÄÀ Y Ê Zy ÄnÌf { Á ½ZÌËZfÁ Ë º» Är M,µZu Å Ä] dy à ZÅZfÁ Y ÉZ¼ ÊfuÊuY ʻZ¼e{dY¾ ¼»Ã Ë a¾ëy ̳ʻ «Á Ä] Ì [» Ä¼Ì Á [» ÉZÅÌv» { ËY YÂeÊ»½M½YÌ»ÁcZz», ÀqÅ,{ ÂÌb] IFAS, Z] cáz f» ZÌ] Ë{ Ä À» Ä] Ä À» 2008,dYYÂ{ZÌ]Ê Z yªì«{ Ë e ÀqÅ Ã Ë a¾ëy¹âæ»ây{êezì ¼ ËZ eäëyyê Á ½Z» Á c,â«á ½Z» Y ½M { Ä] YÂeÊ» { Wilhite & Wood, 2001 ËZ¼ ¼ ½M ½ZËZa Á ½Z v» É Y É{ f» ËZ e,äàì» ¾ËY Hisdal & Ä ¼mY,dYà ÄËYY fz»½yà^uz ÃÁ{ Ë µâ» Y Ê Z y Ä Tallaksen (2000) ËÉY]Ä Ì³Ê» {É{ZÌ yëy ÄfY{Y¼fYZyÄ À» Ë{z»Ê Z»ÃÁ{ ½MÉ Á ÌÅdÌ Á{µ{Z e¹ {ZnËYÄ]nÀ»Á Ä] Ê Z y,é Ë{ Ë e ZY ] {{³Ê» ÄÌuZ Á{Y{ d Ó{ Z] É{Z ZË Âf» ËY Y Yv Y Yf¼ ʳ Z]½YÌ»Ä { ÂÌaʻ«ÁÄ]Ê Z» ¾Ì]Ó¼»¾Ì»Ê Z»ÃÁ{ Ë{Z] { Wilhite, Z] Zy Ä À» Ë { µz Ze,Ê Z y Ë eãâv Y,µZuÅÄ]1993 fz»{z ]Y{É{ f»cyiyázå»zìayã Ë a¾ëy d~³yaálë eä]1óâ¼»ä Z]Ê»Y{Ây] à ÅZ» ]Z«Â«Á Y a Ê Ó 1Zf^ ½Z» c» Â] Kardavany, 2001;,Wilhite, 1993 ÀZ]Ê» cyiy Äf{ Ä Ä] Y Ê Z y cyiy ½YÂeÊ» Ê ¾f ¾ÌËZa,ZÅ[M ½YÁ ÅZ À Z» ÊÌv»dË ÂÀe½ º, ZyËZ,ÊÀÌ»ËÉZÅ[Mt d¼ì«ëy Y½Âr¼ÅÉ{Zf«YcYiY,ÃÌ ÁÊÅZ̳,[M¾Ì»ZeÄÀËÅËY Y,Ê»Y{ÁÉÁZ cóâv» ÊZ¼fmY cyiy Á ÃÌ Á ÊËY~ {Y» Ì Âe ÅZ {Y Y ¾Ì] {Ze ËY Y,dY Æ] t ÅZ À Z» ÃÌ Á cmzæ»,,ê³ dì Ì ÅZ,Ê v» Gupta & Gupta, 2003; Nairizi, {¼ É À]ºÌ e Y cyiy ¾ËY 2003; Keshavarz & Karami, 2008 ] ½Á Y Á ÀfÅ Y{Ây] ÉYà ÌrÌa ZÌ] cô»z e Y Ê ]Ze, ÀZ]Ê» Ê Z y Ã Ë a µâv» Ä ÀËY Ë~a\ÌM½YÌ»ÁÊ Z yê YÂe,«Á½Z»,d Á
ªZÀ»{Ê Z yz]ä ]Z»ÉZÅZ ÅYÉÁZ YÁÁÊËZZÀÊËZ ÉÁ ] Á Ã{¼ É À]Ä ^ ÊÌv»dË Á ÊZ¼fmY Ê YÂv»½YÂÀÄ]Ê ZÔYÁÊnËÁeÉZÅZ ÅY Ì Ze ½M ÉZÅ»ZÌa Á Ê Z y Z] Ä ]Z» ÉZÅÄ»Z ] { Ì (2000) Wilhite,ÄÀÌ» ¾Ì¼Å { dy Ã{¼ Äf Z˽Z»ZÉZÅÄ»Z ]ÉYmY À Z»É{Y»{ÂyÄ Z» Á [M czìze Y ÉY Æ Á ÉY{]ÃÆ] Ê ÂY Á { ÊËÂmÄ dæm ÃÌ Y {ZnËY,ÉZÌ]M ÉZÅÄ ^,É{ZÆÀÌaÁ\ZÀ»d É YdËZÁ[M» ÌÌ e,½z³ ÀÀ»Ê»Â¼ÉZÅÊÅZ³MtËY Y,Ê]M ZÌ ¾Ì] µ{z e ÉY«],» É Y Á ²ÀÅ Á ÉY] Ôe,Ä À» [M ½YÌ» Á d É Y [M]ZÀ»YÄÀÌÆ]Á Ì»Ã{Z fy, Ë m]zà»ä Âe Ê Zy Z»{ÉÁÃÆ]½Z» YËY Y,f{{ ÉZÅ[M À Z» Z f»ì [M]ZÀ»YÃ{Z fy,d ÀÁ Á½YZ][MYºÌ f»ã{z fy,êëy{âªëyâ ½YÂÀ Ä] Y,[M ÉÁM ¼m fz» ÉZÅÁ lëáe { [M ½Yv] Á Ê Z y Z] Ä ]Z» Ê Y ÉZÅZ ÅY Ê] Ä] (2006) Hosseini dyäf ³ ÉYÄ Z» { ÄfyY{a Ê Z y Z] ÃZ^» ¾Ë Á ÊfÀ ÉZÅZ ÅY ÉÁZ YÁÁ¾ÌÌ e,êëzzà,ªì ve¾ëyê ÅdY Ê Z yz]ä ]Z»ÊfÀÁ½»ÉZÅZ ÅYÁZÅÁ ½ZYy Á ½Zfq ] Á ½ZfÌ,½Z» ÉZŽZfY { ÉZźËY{YZa Y ½Z»YÂe Â] ªÌ ve ¾ËY { {Â] Ê]ÂÀm ÁÊ Ì eéâ YYz»Â]Áʼ ÁÊ Ì ªÌ ve ÉZ»M Ä»Zm Ë{³ Ã{Z fy ÉYÄ u» Àq s ÉZÅÃZ f{ ½ÓÂX» Á ½ZZÀZ»Z ÅÁa ÉZŹZ { ½YY{]ÃÆ] Á Ê Z y Z] ]Ë},Ê Z Å{ Ã{y ÉÁZ,ÉËZ fz» ÉY{]ÃÆ] d À Á d Á,Z» ÉZÅÊ ÁZ e,ézne ÉÁZ ÂÀf» ÉZÅÁ ªË Y ½Z M Y É{Y e Ä {Â] ZY ] [Zzf Y ªÌ ve ¹Zn Y ÉY] ÉÌ³Ä Â¼ Äf{ Ä { Ê Z y cyiy ¾Ëf¼Æ»,ªÌ ve lëzf ÊfyZÀ YÁÊZ¼fmYÁÉ{Zf«Y,ÊÌv»dËcYiY Z]Ä ]Z»ÉZÅZ ÅYZ]Z^eY{¾ÌÀr¼Å Àf ³Y«Äf{Ä {ZÅZ ÅY¾ËYÄ {Y{½Z lëzf Ê Z y,êez Z»,ʼfÌ,ÊfËË» ÉZÅZ ÅY,ÊnËÁe Ê»M,É{Zf«Y ÊZ¼fmY,Ê Ë Á ÌÅ Ê Z y Á Ê]M º «Á { É{ f»»yâ dy É̳ mâà»ä]zå½m{d Zy{ÁÌÌ eä iâ» Kardavani, dykzy]½yâey,zæ M«ÁÁÁ]Y {Ê Z yâ«áyéì³â m½z»y, ÀqÅ2001»Y Zv Ä] {Y {ÂmÁ ÊËY Á Ä À» pìå ÁÄ ]Z»ÉY]Ê Á,Ê Z yézåãá{â«ááê Ì^ «Á¹Z ÀÅ{Ä ½MÊZ¼fmYÁÉ{Zf«YcYiYÅZ Ä ]Z» ]Z«ÊfzÄ]ÁÃ{Â^ dëá ]Z«Ê ZMÄ]½Yv] Walker & {Y{ ¹Zn Y ÊeZ»Y «Y ½YÂeÊ», ÀZ]Ê» ¾ËY { ¹Z³ ¾Ì ÁY Ä Ê» Ä] Thers,1996 Á Ê Z y Ã Ë a ªÌ«{ dyzà Á Ä Z»,Ây ZY]Ä dyêëzåz ÅY[Zzf YÁZÅ{^ÅY}ZzeY cyiy Á Ã{¼ Ä ]Z» Ã Ë a ¾ËY ÉZÅ»ZÌa Z] ½YÂf] ½M Ê,» dì¼åy º Ì {Y{ ÅZ Y ½M Z]½ZË» ÉZÅÊ Z y «Á Y a Á ÌyY µz Àq Ê] ÉY] ½Zn ½ZfY { Ê»Zm Ä Z» ½ÂÀ Ze ½M Z] Ä ]Z» ÉZÅZ ÅY dyzà Á Ê Z y Ã Ë a ¾ËYÄ dyäf Ë~b câêëzfáªzà»{ãëâ] Z] Ä ]Z» ÉZÅÄ»Z ] Êz]iY Y YÂeÊ» Ä Z» ÄmY»» Z] Y ZÆ M Á ÄfZ ½ZfY { Ê Z y ¾ËY,Ä Z» cá ¾f ³ { Z] ÁÀËY Y {Z Z]Ä ]Z»ÉZÅZ ÅYÉÁZ YÁÁÊËZZÀ ÅZ]ÅÁa ÃZ³ Ë{ Y ½Zn ½ZfY ÊËZfÁ ªZÀ» { Ê Z y ¾ËY { ¹Zn Y ÉÁZ {ZÆm ½Z»Z ½ZZÀZ Á» Ä],ªÌ ve Ê» Ã{Á v» Ä] ÄmÂe Z],z] dyã ÄfyY{aÄf ³¹Zn YcZ Z»YÊy] {» { Ê Ì ve { (1996) Walker & Thers,½MZ]Ä ]Z»ÉY]ʳ{Z»M\ ÁZÅZ ÅYÁÊ Z y dëäf{zæq{yê Z yézå»zìaácyiy É À]ºÌ eêfyzà YÁÁÊZ¼fmY,É{Zf«Y,ÊÌv» ½Âr¼Å ÊËZÅZ ÅY ªÌ ve lëzf Ä] ÄmÂe Z] YÃ{¼ Z]Ä ]Z»ÁÉZÃ{Z»MÉZÅ s¾ëá e, ËdËË»,ÊÌv»dË czuô»,]zà» ] cz,[m ½Yv] Ê»MÉZÅÄ»Z ]ªËY¹{»ÊÅZ³Mt½{]ÓZ] Á ÊËYmY z] ¾Ì] ÉZ ¼Å ËY Y,ÊnËÁe Á Ê Z y Y ÊZ cyiy ÅZ ÉY] ÊeZ Ì ve (2000) Combs,É Ë{ªÌ ve{dyã {ZÆÀÌa,É{Zf«Y cyiy Äf{ Ä { Y Ê Z y cyiy
,ÃZ¼,ÃÁ{½YËYÉÁZ Ä ÂeÁ{Zf«YcZ Ì veä n» Y«ÄmÂe {» Ë ÉZÅZ ÅY ªÌ ve lëzf ZY {ÊZÀYÂÅʼ Ê Z^»É̳Z ]ÁdË e YÄf ³ Ê»{» ÉZÅ{ZÆ Y dëz¼u Á Ì e,â ÉÁZ Z] Z^eY dëâ e Á f³,ê Z y Z] Ä ]Z» ÉY] Z] ^e» µz Y» Á ÊËYmY Á ʼ Zv» {ZnËY,Ê Z y»zms¾ëá eáäìæe,ê Z y ½YÂÀ Ä] Ê¼Ì «Y ªZÀ» { Ê Z y ÉZÅà Å{ ÊËYmY cô» Á ZÅZ ÅY Ê]ZËY ÉY] câ ËZa dëë»éz eyáe\zà»éázà É̳Z ],ZÆ M½ Ê» Ä»Z ] ¾ËÁ e,êëy½z]zì] Z] ÃZ^»,ºË{ Y» { {  { [M» ½{¼ Ê À» Á ÊËÂmÄ,dË Ìv» Á d À,ÉÁZ fz» ÉZÅz] { Ê Z y c ZY ] d É Y ¾ÌÌ e Behjati et al.,é Ë{ Ä Z» { fz» ªZÀ» ÉÁZ {Ê Z yé{zf«ycyiyéá](2009) Á à ¼f» ½M Z] Ä ]Z» É{Zf«Y ÉZÅZ ÅY Á c» À ] Á Ä^ Zm ļŠĻZ ] ÄÌÆe ½Âr¼Å É{Y» Á côìæe{znëy,êëyâå Á[M cyìì e Z] ÄmY» ÉY] cyiy Z] Ä ]Z» ÉY] Ê v»»yâm ÉY] cz Z»Y ÉZÅÁ { Z f]y Ä] ½YÁZ ªËÂe,Ê Z y fì]êå{z]dæm¾ëâ ÉZÅÁYÃ{Z fyáéz ªËYÊËZfÁ»YÂm{µZ fydëâ e,cóâv» Ê À» cyiy ÅZ dæm fì] cz Z»Y {ZnËY ÄÀÌÆ] ¾ÌÌ e,½yáz»m{ ÉÁ ] Ê Z y ÂÀ» Ä] [M» ½YÌ» Á d¼ì«éy] É{Zf«Y côìæe {ZnËY,Ê]M ]ZÀ» Y ½ZÌËZfÁ fæ] Ã{Z fy ½Âr¼Å Ê^ Zm ÉZÅdÌ Z Ä Âe ÉZfY { ¹Ó ËY YdÆmÊËZfÁªZÀ»{ÃÌ ÁÊf{ËZÀ Z] Ä ]Z» ÉZÅZ ÅY ¾Ëf¼Æ» ½YÂÀ Ä] Y,»M{ YÃ{Y{Y«ÄmÂe{Â»Ê Z y ZÅÁÁ{Y» ÉZÅÅÁa  Y,dÌÅZ» Y Zu ªÌ ve Ì,ZÅÌ f» µfà Äm{ Á ½YÌ» Zv Y,ʼ cz Ì veâ Y,ZÅÃ{Y{ÉÁM{³ÇÂv YÁÊËZ»M ªÌ ve ¾ËY ÉZ»M Ä»Zm {ÂÊ» [Âv» Ê Y Ì» {ZÆm½Z»Z½ZZÀZ Y YÊÀÌÌ^eÊ Ì ve Ä]ÄmÂeZ]Ä {Y{Ê» Ì e½zn ½ZfYÉÁZ Y«Ê»Â] Y{ Á ÉÁZ,É{ZÆ Ebrahimi & Hosseini Êf Z»,É Ë{ Ä Z» { ̳ʻ,ÊÌv»dËcYiYÊ]Ä]{ÂyªÌ ve{(2007) Z] Ä ]Z» ÉZÅZ ÅY Á Ê Z y ÊZ¼fmY Á É{Zf«Y lëzf ZY] YÄfyY{a½YËYÉËZÄ»Zm{½M ZÆq { Ê Z y Z] Ä ]Z» ÉZÅZ ÅY à \ É{Zf«Y,ÊÌv»dË,ÊfËË» ÉZÅZ ÅY Äf{ Keshavarz YÄf ³Y«ÊnËÁeÊ»MÁÊZ¼fmY ] Y~³ÌiZe ÉZÅÃZ Ê] { (2008) & Karami ÉÁZ z]{½mézå»zìaáê Z ydëë» Ä Àf ZË{ ÉZfyZ có{z» µ» Y Ã{Z fy Z] Á É{Zf«Y,ÊZ¼fmY ÉZÅʳËÁ Ä] ÄmÂe Z] ½YÁZ Z] Ä ]Z» ÉY] { (2009) Y ÊeÁZ f» ÉZÅZ ÅY {Ây ÊÀ Hoshmandi ÀÀ˳ʻ ] Ê Z y { Ê Z y dì Á Ì ve Á ÄËne Ä] ÉYÄ Z» ]dyäfyy{azåz ÅYÁZÅÄÌÂe½ZfÂy½ZfY ] Ê Z y Z] Ä ]Z» ÂÀ» Ä] ªÌ ve lëzf ZY ]ZÀ» Ë m ÉZÅdÌ ÊËZZÀ ½Âr¼Å ÊËZÅZ ÅY Á Êv ÉZÅ[Z YÁ µzvfy Á µfà À Z» [M Á »M,ZÆ M Y ÄÀÌÆ] Ã{Z fy Á ÉÆ ÉZÅ[ÔZ Á[M]ZÀ»Y\ZÀ»ÉÁÃÆ]ÉY]½YY{]ÃÆ]ªËÂe Ê ZÔY ÉZÅÄ»Z ] ÉYmY Á ÉZ²ÀÅ, Zy {ʻ¼ÉZÅÊÅZ³MtËY YÉZfY{ºnÀ» ÅZ,[M Y ÄÀÌÆ] Ã{Z fy Á ÊËÂmÄ Ây ey»éá]yq Z»Z YÉ̳ má¹y{{y e Á Ê»{» ÉZÅ{ZÆ d Z»\ m,ê Z y ½Z» { ¼ ÁÊËZfÁªZÀ»Ä][[M½ Z{NGOs ¾ËeºÆ» dyã Ì Ze,[M]ZÀ»ÄÀÌÆ]dËË»Ä] (2009) Afshari É Ë{ Ä Z» { Á ÉY~  ZZ Y Ê Z y Z] Ä ]Z» ÉZÅZ ÅY,Ê Z y Z] Ä ]Z» ÉY] ^e» ÉZÅÊ»y ¾ËÁ e [Mz]{ZZ eåz Á[M]ZÀ»dZ uáãìy} ÁÊ»MÉZÅÄ»Z ]ÉYmY,ËZÀÁÉÁZ,[ ¾ËÁ e,zåä Z µz d Z» Á Âu Á Ê ZÔY ÅZ ÁÉZÄÀÌ»ÉY]\ZÀ»Ä YÌ ÌaÉZÅÄ»Z ] Morid et al. dy Äf ³ {,Ê Z y cyiy Z]Ä ]Z»ÉZÅZ ÅYÁZÅ Zq{ÂyÄ Z»{(2009) ] YÃ{Y{ Y«Ê] {» Y ½YËY { Ê Z y
ªZÀ»{Ê Z yz]ä ]Z»ÉZÅZ ÅYÉÁZ YÁÁÊËZZÀÊËZ Y Y¹ Y Ã{Z fy Z] à ÉÁM{³ ÉZÅÃ{Y{, ̼ e Ì veáäëneéy] Ë{³ Ì veáy{aspss Ê»Z Ì ve»zêz^àfyáê ÌÂeZ»MYZÅÃ{Y{ Ã{Z fyrâ hv]álëzf {»½ZË zzafì],ã»md ]lëzf ZY] {Á u { ZÆÀe Á ½Y{» Y { Ä Z», ÅZedÌ Á Y {Y{Ê» Ì e½z ½Z M { {ÄÌ ]Á ÅZf»½ZË zzay { {»½ZZÀZ Z Ä ]ZÁ¾¾Ì ZÌ» {Â]{n» Y{Â]µZÁ{Á u{\ìeeä]ä Z» { Ê YÁY ¾ËfÌ],cÔÌve t Ê Ìve» Y Ä {Â] Ê ZË zza Ä] ª f» {Â]Y{Ây]ÊZÀZ ÉZÅZ ÅYÉ À]Äf{ÂÀ»Ä],ZuªÌ ve{ Á½Zn ½ZfYÊËZfÁªZÀ»{Ê Z yz]ä ]Z» Y ¹Y Å Âe à ¾ÌÌ^e ZËYÁ ½YÌ» ¾ÌÌ e Ì ve Y,Ã É À]Äf{ ÉZÅ»Z \ Z«{ ZÅÌ f» ½{Â] \ZÀ» Ìze ÂÀ» Ä] Ã{Z fy Ê»Z { Ì ve{â» ÉZÅÌ f» ļn» Ä] Â]» ÉZÅÃ{Y{ d ez]½â»my,ê Z yz]ä ]Z»ÉZÅZ ÅYÂy ½Â»M ÉY{ÊÀ» Äf ³ ÃÆ] KMO yz Á \ZÀ» Y» Á { ½ZÀ̼Y t { d ez] d^zà» Á Ê f^¼å Y Ê Zu, µá m KMO {Â]Ê»Z Ì ve¹zn YÉY] {»ÉZÅÌ f» Sig.ÉY{ÊÀ»t Y ½Z M Y {Y e,½z³â» Á Êm µá m ªÌ ve ¹Zn Y ÉY] Ã{Z Ê {Ze ÉÌ³Ä Â¼ ªË [Zzf Y z]á{yä {Â]Ä»ZÀaZÅÃ{Y{ÉÁM{³Y]Y»Z ½ZË zza ÉYÄ u Á É{ ÉZÅÄz» Ây { Ä Z» {» ½ZZÀZ ÃZ³ Ë{ Á Ì f» Ê Z yz]ä ]Z»ÉZÅZ ÅYY ËÅd̼ÅY½YÌ» Y ZÅÌ f» ¾ËY Ä {Â] Ã Ì e Ì f»»z ÄÌu { É czì]{y Ã{f³ Á» Á Ê] ªË Äf ³ câ ÉZÅÅÁa ÃËÁ Ä] ÅÁa{» Ä Z» Ä¼Ì ÁÉÂuÄ^uZ»Ì Á YkZyÁ yy{{ Á ÊËZZÀ É Ì ½Z» Á ½Zzf» Z] À»ZfyZ Y,¹Á{ z] É̳ÃY Y ÉY] {Â] à kyzfy Á ¾Ëf¼ ÉYÄm{ ÊÅ{ü ZÌ» Ê Za Z]Ä»ZÀa Î ÊËYÁ Ë{³Ã{Z fy¾ëfì] ¹Zn Y Y a Á ½Zn ÃZ Y{ ʼ czìå ÉZY Y Ï ÊËZËZa ¾ÌÌ e ÉY]»M d{ Ä] ¹Ó czuôy ¹Zn Y Ê Y Ä Â¼ Y kzy ½Â»M Ìa,Ä»ZÀa ÉY] à Ä^Zv» wz^ Á ÉZ M Y» Ä d ³ YÊ Z yz]ä ]Z»ÉZÅZ ÅYd̼ÅY½YÌ»ZÌ» ZY ] Ä {Â] ½ZZÀZ ÃZ³ Ë{ µâ^«]z«ã ÃZYÊËZËZa\Ë1982Pedhazur { ÊË zza ÉY] à ÌËZe Ä»ZÀa Z]Ê» Y a Á d ³ Y«{» ÉZ»M Ä Â¼ ZÌfyY 1. Validity 2. Reliability ÉY{ÊÀ»tÁd ez]½â»mákmoy»µá m d ez]y» KMOY» Y»Z] ÊfËË»¹ZÆqÁÊfZ u¹âézå»z Á \Ìee Ä] Á ÉZÅÃËÁ»Z,dËZÆ { YÃ{¼ ¾ÌÌ^eY ZËYÁ { ÃËÁ Y» \ Z] Ì ÊZ¼fmY»Z ÊÀ Ë ºnÀa ¾ÌÌ^e Y ZËYÁ { {Á u { ¼n»{»ZlÀa¾ËY,Ê Â]dYÃ{¼ ½YÌ»YÊ ZuÄ YÃ{¼ ¾ÌÌ^eY ZËYÁ { kyzfy ÉZÅ»Z Âe à ¾ÌÌ^e \ZÀ» ZËYÁ {Y{Ã Ì ve{â»äâ¼n» ½Zn ½ZfYÊËZfÁªZÀ»{Ê Z yz]ä ]Z»ÉZÅZ ÅY, Ì ve {» ļn» à kyzfy ÉZÅ»Z ZËYÁ { Á ZËYÁ {,ÃËÁ Y» Z] ÃY¼Å Ä] ÄmÂe Z] dy à ÄËYY µá m { Ê ¼ne làa¾ì]ydz»z,µá m{k À»cZÔY Z] ÊnËÁe Ê»M ½YÂÀ dve ÊmYzfY»Z {à ÀÀ ¾ÌÌ^eÊËZÆÀeÄ]ÃËÁY»»Z,½MYa{Â] Ì ve{â»äâ¼n» ZËYÁ dyäf YÂeÃËÁY»Z]É{Zf«Y¹Z Z]¹Á{ ËZ¼ ¾ÌÌ^e Y ļn» ZËYÁ {
,ÃZ¼,ÃÁ{½YËYÉÁZ Ä ÂeÁ{Zf«YcZ Ì veä n» Z] ^e» ÉZÅÌ f» ļn» É̳Y«dÌ Á»Y Ä] ÄmÂe Z],Ê Z y Z] Ä ]Z» ÉZÅZ ÅY Z] ÉYY{ ÉZÅÌ f» ½ «YÁ Z] à kyzfy Á Ä] ZÅ»Z yq Y a Y f³] Ê»Z à ÄËYYµÁ m{,zå»zéy~»z Á Z¼ËÁ Y a Ä {¼ ÃZY Äf ¾ËY Ä] ËZ] Äf^ Y dy ½{Â] ¾ÌËZa Ì { Ä] Ì f», Z¼ËÁ yq ½{Â^ Y{ÊÀ» ÄnÌf { Á Y f¼ Ê»Z Z] ~u Ì ve Y,ZÅÌ f» Ë{ Z] ZÆ M Ê f^¼å Ë{³ Ê»ZZ] {,ÃËÁY»Z]ÃY¼Åà kyzfyézå»zµá m { ZËYÁ Ê ¼ne ZÆ MÊ ¼ne ZËYÁ {Á ZËYÁ { ZËYÁ ÃËÁY» Y» ÃËÁ ZÅ»Z ÊnËÁeÊ»M É{Zf«Y ÊfZ u ÊfËË» ÊZ¼fmY Äf ZËyqËeZ»YûMd ]Ê»ZÉZÅZ]½YÌ»Á»YÂY ËÅÄ]Â]»ÉZÅÌ f»µá m ZÅÌ f» Z«Y Ë{Á½YÁZ »MÂÀ»Ä]ÊËZfÁ fz»êuyâ {\ZÀ»ÊnËÁeÊ»MÉZÅÃÁ{ÉY³] Ê Z yz]ä ]Z»ÉZÅZ ÅYÃZ]{ÊËZfÁ ËZ»ÁÊ Z yãz]{ºà»á¼f»câä]ê ZfYÉZÅËZ¼Å Ë{ÁZÅZÀ̼ÁZÅ Y À ÉY³] ÊËZfÁÊuY {[M]ZÀ»dËË» fz»ézåãá³éy]ê Z yz]^e» fz»czââ»ãz]{ênëáeêazq{yâ» Ë{ÁcZË ÄÌÆe ÊËZfÁ Ê Z yz]^e»êz¼fmyé{zf«y ËZ»Ä]d^ ½ZÌËZfÁʻ¼ÊÅZ³MÁ Y{LZ ey ÄÀÌ» { Ê ZÔY ÉZÅÄ»Z ] { Ä^ ZmļŠd Z» ÉY] Ê ¼m Z^eY ËZÁ ªËÂe Á f] {ZnËY ÊËZfÁÊuY {Ê Z y ÁÊËZfÁÊuY {[MdËË» ËZ»ÃZ]{[n»Á»ÊnËÁe{Z ˾̻ZeÉY]¹ÓÉËÄ»Z ] ½ZfÆÁ½ZfYt{Ê Z yz]ä ]Z» Z] ½ZfYt{]Ë}½YË»Á½ZZÀZ ¾fyZZÀMÁ»MÂÀ»Ä]Ê»MÉZÅÃZ³Z ÉY³] Ê Z ydëë»ézåz ÅY ^e»ézåã Y{ Ë{ÁÉÁZ ÉZÅ Ã Y{Ê{ÉZÅÄ»Z ]{Ê Z yczâ⻽{â¼ ÂÀ» Ê Z yãz]{½zìëzfáê»â]czì]neá Y{¹Z Z]ÊnËÁeÁÊÅÁaÉZÅdÌ Z ªÌ e Ê Z yyã Ë{cZyÊËZfÁ{Y YÉY]ÂÔ]ÁÃÆ]º,Ê Z,ÂÀf»Ê Z]cÔÌÆeÄËYY ÉÁZ cóâv»áe»,¹y{z]ä]y{zåzfá{ê Z yézåä¼ì]yâ YlËÁeÁÄ Âe ½ZfY{ÊËZfÁÊ Z yäm{â]éy]ãëácyz^fyìze ÊËZfÁÊuY Ë~a\ÌMZ«Y Ä]Ä YZËËÂeÉZÅdZÌÄ]ÄmÂe Ê Z yê Yv]ËY{ÊËZfÁÉZÅY Zy½ZÌ»{[MÁÊËY~ kzfvëz»ëâeáê ZcZ» y Âm{ÂÉZÅÄYÁ ~uz]½zìëzfácy Ì ÂeºÌ f»äéy]ê]zëyz]ä Âe fz» ªZÀ» ÉZÅ Ì Zfa Ä] ÄmÂe Z] ½ZÌËZfÁ ÉY] Ê^ Zm ÉZÅ»M{ \ ]ZÀ» Á Ê ÂÀe {ZnËY Êf{ËZÀ½Âr¼Å ÊËZfÁÉZÅY Zy½Yv]Z]ÄmY»dÌ ÉZ eyâà»ä]ê v»éz^fyézå Á ÀdË e ¾Ì»ZedÆm½Zf» {ZÅÄ Zy{Á,cYÂÀ«,ZÅļqÊ]M]ZÀ»ÁÉÂmcÓÁ YÄ Zu[MÉZÃÌy} ½ZÌËZfÁZÌ {»[M ZÅ[M½YÁÁÊvÉZÅ[MÁZÅ[ÔÌYÉY{]ÃÆ]ÁÃÌy},µfÀ ÂÀ»Ä]ÉËÄ»Z ] ÊËZfÁÉZÅÃÁ³d Z»Z]ÉY{½YÂz]MÉZÅsÁ[MdZ u\zà»ézåãáaázåä»z ]ÉYmY Ê yä]¹áz»ê Z]ÁÊYÉZÅÄfËYÁYÃ{Z fyä]½zìëzfá\ì e [M¾f ÅYÉ̳ mâà»ä]ê¼ ÉZÅÁZY]ÊYcZÌ ¼ Ë{ÁºzÉZÅÁ{Â^Æ] ZyÊ¼Ì «YËYÄ]ÄmÂeZ]dY{]ÁdZ \ZÀ»½Z»[Zzf YÂy{½ZÌËZfÁ»M ÁÂÉZÅ[MYÃ{Z fy¾ìàr¼åá»äyqä]êf³]ézå[m½ Y{³Z]ÁZÅ[ZaY{ n»ã{z fy Z f»ì ZÅ»Z Ê»M ÊnËÁe É{Zf«Y ÊfZ u ÃZ¼
ªZÀ»{Ê Z yz]ä ]Z»ÉZÅZ ÅYÉÁZ YÁÁÊËZZÀÊËZ Ê»ZZ] ZÅÌ f» ÊËZfÁÊuY {[M»Á¾Ì»Ze{c»½ZÌ»Ác» À ]ÉË Ä»Z ] cz Ì ve Y Zu lëzf ½{¼ É{]Z dæm Ê»M Á ÊnËÁe,ÊeZ Ì ve,êëymy ÉZÅÃZ f{ ¾Ì] Ê ÀÅZ¼Å ÊËZfÁªZÀ»{Ê Z y ½ZfYt{ÊËZfÁÊ Z yäàì»{»máêezôy Z]{ZnËY ½ZfYt{ÊËZfÁÊ Z yz]^e»ézå½z»zézådì Z ÁZÅÄ»Z ]Ê ÀÅZ¼Å ½ZfY{z»½Z»Z ËÄ]½M½{bÁ[MdËË» ËeYfYÁ½Ô ÉZÅÉ̳ ºÌ¼e½{¼ ÄqZb Ë Ê Z yëyä]ämâez]êëzfáêuyâ {ÉZÌ]MÁ[M  uä]â]»]yâá¾ì Y«sÔYÁÊ] Ê Z yyã Ë{\ÌMÊËZfÁÉZÅY ZyYdËZ¼uÂÀ»Ä]z]iYÊfËZ¼uÉZÅZ ÅYÁ¾Ì Y«¾ËÁ e {ZÆ Md Z»ÉY]¹ÓcZ Z»YÁcYZÌfyY Ë eáêëzfá ÉZÅÊ ÁZ eáê v»ézå½z»z dëâ eá{znëy Ê Z ydëë»áä ]Z»ÉZÅÄ»Z ] Ê Z yê Yv]ËY{½ZÌËZfÁÊ Y ÁfYÅZ dæméyãáz»ézåä»z ]¾ËÁ e e»á[myã{z fy{½zìëzfáézå{zeácz ÔfyY udæmê«â uêëz«\zà»my»ácôì e{znëy µá mä»y{y ZÅ»Z ÊfËË» ÊZ¼fmY ÁZÅËZ¼ÅÁZÅ Y À ÉY³]½Âr¼ÅÊ ZÔY {Y» ËZ Á Ê»M ÉZÅÃZ³Z,Ê ZfY ÉZÅZÀ̼ ÀËY {̳{ÉZŽZ»Z½ZZÀZ Á½YË»ÉY] {ZÆm,[M½Z»Z½Âr¼Å½ZfY{Ê Z ydëë» Ä] ÉÁ É»Y Ì,ÃÌ Á Ê Ì^ ]ZÀ»,ÉÁZ Ä]Ê ¼mZ^eYÉZÅÄ Z,½ZÌ»¾ËY{ Ê» { À YÂeÊ»Ê v»ê ÂËË eáêëâë{yézåä ^ÃËÁ ZÌ] ÉÁZ {ZÆm½Z»ZZ]»Z eáê ÀÅZ¼Å Ä ]Z»ÃÂv Ây{Ê ZÔYÉZfY{Yʼƻ ÄÀÌ»¾ËY{½ÂÀ Ze ÀqÅ, ÀËZ¼ Z ËYÊ Z yz] dyäf câêzydì Z ÌyYÉZŵZÊ cz Z»{,ÊnËÁeÊ»M»Zd̼ÅY,µZuÅÄ] Combs,(1996) Walker & Thers ½Âr¼Å É{ f» Ebrahimi & Hosseini,(2006 Hosseini,(2000) Ì 2009 Hoshmandi Á 2009 Afshari,(2007 dyã «YÁ Ì Ze{» ÊËZfÁªZÀ»{Ä ÊËZÅÄÀÌ»¾Ëf¼Æ»YÊ Ë Y«Ê Z yâ«áìizedvec Ä]½Zn ½ZfY ÃËÁÄ]Á½ZÌËZfÁʳ É{Zf«Y{Z ]Y,dYÄf ³ ÁÊYcÓÂv» Ì ÂeY Zu»M{tÅZ ½{Â] ºË{,» ¾ËY Ê Y Ì { Ä Z]Ê» Ê»Y{ ºÌ f» Ê f]yá ÄnÌf { Á ZÅZfÁ ÊYY fì] Ä], Z]Ê»ÉÂmcÓÁ ½YÌ»Ä]ÉÁZ ÉZÅdÌ Z Ä]nÀ»Ê YÂf»ÉZŵZÊʳ Z]ÅZ Ä ÉÂv ZÅZfÁÊ Z]ÁÊYcÓÂv»Ã{Z]Á{ ¼ÅZ ZÅ{ZÆÀÌaÁÉ̳ÄnÌf ÄmÁ pìå Ä] Ê Z y «Á Y dy º» Är M ÉYÃ Ë a Ê Z y Ä Yq,{¼ É̳ m ½YÂeʼ { Ê Á {ÁÊ» Z¼ Ä] ÊÀÌ]Ìa ]Z«Ì Á Ê {Ze ºnÀ»ÉZÅÄ»Z ]ÉYmYÁ¾ËÁ ez]½yâeê»äà컾ëy Á ËY Z] \ZÀf» Á Z³Z ÊËZÅZ ÅY }ZzeY Á {Á u Ze,Ê Z y ÌiZe {» ªZÀ» Ê v» dì Á Y Ê Ë {Y{ ÅZ Y ½M L cyiy Á ZÅ»ZÌa É{ZË Ì ZuªÌ ve{ä ÄÀÌ»¾ËY{ZÅZ ÅY¾Ëf¼Æ» Äf ³Y«Ì Ze{»ʻZ Ì veézåäf Z˪ËY Ä] ÊnËÁe Ê»M ÉZÅZ ÅY Y É̳ÃÆ],dY czôy Á Y{ t ËY Y Á Ê ZÊÅZ³M ÂÀ» ÉZÅÄÀÌ» { ½YÁZ Á ½ZÌËZfÁ ÃËÁ Ä] {Y Y ¾ËY Z] fæ] Ä ]Z» dæm Ê Z y Z] ^e» fz» ¾f ³ { Z] » ¾ËY dì¼åy - Z]Ê» Ã Ë a {Y Y ÉZÅÊÅZ³M Ì Á côìve t ½{Â] ¾ÌËZa ʼ ÉZÅZ ÅYÁÊ Z yã Ë aây{ê v» Ä]ÄmÂeZ]Ì ÁÉ ËY½MZ]Ä ]Z»ÉY]\ZÀ» ÁºnÀ»ÉZÅÄ»Z ]½ÂÀ Ze fz» ËÓ{Ä]ZÀ]Ä ÀËY ½Z»Z ÃËÁ Ä] ^e» ÉZŽZ»Z É Y É À¼ Å {½ZÌËZfÁÊÅZ³Mt{Â^Æ]ÉY]ÉÁZ {ZÆm YmY Á ÊuY ½Zn ½ZfY ÊËZfÁ ªZÀ» fì] ] ÃÁÔ, Àq Å {Â] ÅYÂy ½Y Àq Á{,dY à ÊnËÁeÊ»M»Z\ Z«{Ä Â Z¼Å½ZÌËZfÁ ÁÊnËÁeÉZÅÄ»Z ]ÉYmY,dYÃ Ì Ze½M]Ì
,ÃZ¼,ÃÁ{½YËYÉÁZ Ä ÂeÁ{Zf«YcZ Ì veä n» É m»z]y½zìëzfáä Z»¾ËYÄ dyäfy{ ÅÄ] dyã{â¼ ÄmY»{ÂyZÌ {»[M¾Ì»Ze{ Êy]É̳Z ]Á¾ËÁ ez]½yâeê»äà컾ëy{,µzu dz u Z] ^e» ÉZÅZ ÅY ÃËÁ Ä] Zy ÉZÅZ ÅY ¾ËY«Á¹Z ÀÅ{Ì ÁÊ Z yâ«áyìa{[m { Y Ê Z y Z]½ZË cyiy É{ZË {Á u Ze,Ã Ë a dy¹óäà컾ëy{{y{åz ÊÌv»dË ] dz u{â»d Ì^Äyq{ºÆ»Ê»Z½YÂÀÄ][M ¾f Å Y\ZÀ»ÊËZÅ uãy ÌƼeZ]Á{̳Y«½Á»,Ë~a½Z»Y ËZ]ZÅZ ÅY¾ËY-{ÂÉ̳ m½m ¾ËY ÀZ] ½YÁZ ÉZÅZÌ É zza Á Ä Ä] Ê»Z Ì veyã \ ÉZÅÄf ZËÄ]ÄmÂeZ]» Y«ÌËZe{», Ì ve{êfz u»z½ {YÁÁ ½Âr¼Å ÊeZ Z» {,»Z ¾ËY dì¼åy dy Äf ³ Ebrahimi &,(2006) Ì Ze{Â»Ì 2009 Hosseini,(2000) Wilhite Afshari Á(2007)Hosseini dyã «YÁ ÉZÅ»ZÌa Y Ê Z y ÃZY Ä Â Z¼Å,É{Zf«Y ½Âr¼Å fz» ÉZÅÃÂu { É{ f» Y Êy] Ä dy Y{Ây] ÊÌv»dË Á ÊZ¼fmY Ì Êy] Á º czy ½YÌ» Z] c» ÃZe ZÆ M Z]dYº»Är M ÀZ]ʻà À Á Ë,c» À ] Ê ÓÂ{ÊfËZ],ÊZ¼fmYÉZÅ»ZÌadÌÅZ»Ä]ÄmÂe ÉZÅÄÀÌ» { ÉfÌ] ÉZÅ»ZÌa Á] fà» c» ÀqÅ{Â]Ê Z yy ZuÊfyZÀ YÁÊZ¼fmY cmz滽âr¼åzå»zìa¾ëyyêy]ì ZuµZu{ ªZÀ»{Ê Z yã Ë ay¼fy Ì {Ä],½ZÌËZfÁ ÀZ]ʻà ÅZ» ]Z«Ê]ÂyÄ]½Zn ½ZfYÊËZfÁ ÄuÔ» ]Z«ËY Y\^Ê Z yá]ä ÉÂv Ä] ªZÀ» Ä] ½Z YÂm cmzæ» ÃËÁ Ä] ½ZÌËZfÁ cmzæ» ÁÊ ÉZÅd ¾f ZËÁÂnfmÉY] YYÉÆ {ÂyÄ] Ä]Ì Ä Z» ¾ËYÄ dyã»m{\ Z ÉÁÌ ¾Ì»Ze Y Y É Ë{ Ê À» ÉZÅ»ZÌa ÄÀÌ» ¾ËY {,ÁÀËY Y dy Ã{ÁM ÃY¼Å Ä] ÉÁZ ¾ÌÀq «Á Y ÉÌ Ìa ÂÀ» Ä] Ze dy ÉÁ ªZÀ» ªÌ«{ dyzà Á Ä Z» Z] c»y{ { ÊeYiY Á ¾ËÁ e Ä] d^,ê Z y ÌiZe {» ÊËZfÁ ÊZ¼fmY ] { \ZÀ» ÊËZÅZ ÅY ÉZÃ{ZÌa L cyiy Ì { Ä] ½ZÌ» ¾ËY { Äf^ Y dy à ¾Ì]YÁdÌ Ì ÅZ ÁZÅZfÁeY»]Ê Z y Ä] Ì ÉY»Y{ ÉZÅdÌ Z,ZÆ M Y É{ZË z] ¾f ÄmY»cY Ì ÂeÅZ Z]ÁÄf ³Y«ÌiZedvec Ä ÊËZn MY,µZuÅÄ]Rezaei et al., 2010 Yà ÊËZfÁ ÊuY { ¾ Z {Y Y j Y Ê Y dì Z ½ZÌËZfÁ,ÁÀËY Y, Z]Ê» ÉY»Y{ Á ÉÁZ «Á Ì {Ä]É{Zf«YÁÊ Z»{Z ]Y{YÉ{ZËcYZy Ì { Ä], Ë{ É Y Yà ¼vf» Ê Z y ËZYeËÊ Ìy½ZÌËZfÁ,É{Zf«YcYiYdÌÅZ» ¼ Y É{Zf«Y ÉZÅ»ZÌa Y Zu lëzf,zåãâu ûÁʳ { Z 1Ô»Z câä]y½máã{â¼ {,»d̼ÅYÄ] ÄmÂeZ] ÀËZ¼ Ê»ZuY{Ây ÊËZÅ»ZÌa¾ÌÀqµfÀ ÂÀ»Ä]dY¹ÓÄÀÌ»¾ËY {Y\ZÀ»ÊËZÅZ ÅY,ZÆ McYiY½{¼ e² º Á ªÌ ve{â⻾ëyd ³Z ]ÁÊËZZÀÄÀÌ»¾ËY É{Zf«Y»Z Á Äf ³ Y«ÌËZe {» Ì Zu Z] Ä ]Z» ÉZÅZ ÅY ZËYÁ Y ÊÆmÂe ]Z«½YÌ» ¾ËY dì¼åy dy Ã{Y{ ZfyY{Ây Ä] Y Ê Z y Ebrahimi &,(2006) Hosseini cz Z» {,»Z {Â»Ì (2009) Behjati et al. Á (2007) Hosseini dyäf ³Y«Ì Ze ¾Ìfz,Ê Z y Ã Ë a dìåz» Ä] ÄmÂe Z] ÌiZe Ê Z y «Á Y ºÌ f» Â] Ä ÉYÃÂu dveªzà»êìv»dëáê Ë  Y ],{Ë~aÊ» ªZÀ» { » ¾ËY Z]Ê» Ê Z y ÌiZe Y¼fYÁÁ]ÁÃ{Â] {ZÌ ½Zn ½ZfYÊËZfÁ ÊÌv» dë cyiy ÌyY µz Àq { Ê Z y,êàì»ëáêv[m]zà»åz ½Âr¼ÅÉ{ f» dì Ì ÅZ ÁZÅļqÁ czà«,zåãzq½ y ÂÀeÅZ ÁÊÅZ̳ÉZÅÄ Â³¾f ¾Ì]Y,[M]ZÀ» ¾f ¾Ì] Y,ÊËZfÁ ªZÀ» t { ÊÅZ̳ Á d]â ÅZ,uÁ czìu Á É Zm ÉZÅÃZ fë ËY Y,ÊËY½Z]ZÌ] Á Zy ËZ,Z»³ ËY Y ÊËZfÁ ªZÀ» {,ÃÌ Á ey» { Ê^y ½ZÅZ̳ Rezaei et al., dy ÄfY{ µz^ { Ä] ½Zn ½ZfY ½ZfYÊËZfÁªZÀ»YÊy]{,Ä Â¼ ÉY]2010 ÅZ Ì f» Á{ZeÊfuÊÀÌ»ËÉZÅà t
ªZÀ»{Ê Z yz]ä ]Z»ÉZÅZ ÅYÉÁZ YÁÁÊËZZÀÊËZ Êz]Áà Ã{Y{ÌzeÊ ZfYt{Ê Z y ZË ÃÆ] º Ê Z] côìæe câ Ä] cyz^fy ¾ËY Y ÊZ cyzyáê Z yc Ä]ÄmÂeZ]ÂÔ] ¾ËY{ ÀqÅ{̳Y«½ZÌËZfÁZÌfyY{½MY ÊeÔÌÆe¾ÌÀq{ ÄÀËÅY½ZÀ̼YÂÀ»Ä]ÄÀÌ» É̳Z ] Á ¾ËÁ e Ä] ZÌ,ÉÁZ z] { ÃÁÔ Z]Ê»Ì ÊZyÊeZ ÁÊ fà ÉZÅZ ÁZ ÄmÂeZ],ºÆ»ÉZÅZ ÅYY Ë{Ê Ë½YÂÀÄ],¾ËY] t{äà컾ëy{êzydì Z ½ÂÀ ZeÄ ÀËYÄ] ÉZÅļÌ] Y Y Ä Âe,dY Äf Ë~b câ ½ZfY ½YÁZ ªËÂe Á fz» ÉZÅÄÀÌ» { Ê Z y ÉeÉ m Â] ÊfËZ] ZÆ M Y Ã{Z fy Á dëâ ÉY] ÄÂ]» ½YZ Y d{ Á ½YËÄ»Z ]» {̳Y«Ä » ËÊ Z ydëë»ä ÀËYÄ]ÄmÂeZ] Ê»Z¼e Ë{»Z eáê ÀÅZ¼ÅÄ]ZÌ ÁÃ{Â]Êz]Y,ÉÁZ {ZÆm ½Z»Z ½Âr¼Å ̳{ ÉZŽZ»Z ½Z»Z,Ê Ì^]ZÀ»ÃY{Y,½ZfYÉYÄ À»[Md ÁÀËYY,{Y{ÊÅZ Y{ÁÊeZ Ì ve Y»ÁÊZÀYÂÅ dæm Êz]Y ZfyZ uyá Ë {ÂÊ» {ZÆÀÌa É{^ÅY Á ½Ô ÉZÅÉ̳ºÌ¼e ½{¼ ÄqZb Ë ½ZfY t { Ê Z y dëë» Á [M dëë» ÉZÅÃZ f{ ½{¼ ²ÀÅZ¼Å ªË Y Á Ã Ì e ÉZÅÉËÄ»Z ],^e» ÊeZ Ì ve Á Ê»M,ÊËYmY Ä ÊËZn MYµZuÅÄ] Å{¹Zn YÄÀÌ»¾ËY{Y¹Ó ÊÀÌ]Ìa ]Z«Ì ÁÊ {ZecÂÄ]Ê Z yâ«á ÉZfyZZËÄf̼ ¾ÌÀqdÌ Z Á Ì ey~, Z]Ê» Ä ],{ÂÊ Z yâ«á½z»ä]{á v»zæàeêfëz^ ËY ËZa ªË Y ¼f» câ Ä] dy ¹Ó Y Ìa Y ¹Ó cz»y «Y Á ZÅÊÀÌ]Ìa,{Âm» Ê¼Ì «Y ºÅY ½M fæ] dëë» Á Ä ]Z» ÉY] Ê Z y «Á {Z REFERENCES ªË Y » ¾ËY dì¼åy {¼ ¹Y «Y ÊfyZÀ YÁ { ÊZ¼fmY ÉZÅZ ÅY ½ {YÁ Á ªÌ ve ÉZÅÄf ZË dyäf ³Y«ÌËZe{»ʻZ Ì ve Y à \ Ê Y ÉZÅÄf ZË ¾f ³ { Z] {{³Ê»ÄËYYËÉZÅ{ZÆÀÌa,ÅÁa ÊÅZ³M Á Y{ t ½{Â] ¾ÌËZa Ä] ÄmÂe Z] Z]Ä ]Z»Ê¼ ÉZÅZ ÅYÂy{½ZÌËZfÁfÌ] ªË Y {ÂÊ» {ZÆÀÌa ÄÀÌ» ¾ËY {,Ê Z y ½Âr¼Å fz» ÊnËÁe Ê»M ÉZÅZ ÅY ÉYmY ÊuY {\ZÀ» ÊnËÁeÊ»M ÉZÅÃÁ{ ÉY³] Ë{ Á ½YÁZ »M ÂÀ» Ä] ÊËZfÁ fz» Z] Ä ]Z» ʼ ÉZÅZ ÅY ÃZ]{ ÊËZfÁ Z«Y ÊaZq {Y» Ë{ Á czë ËÂe Á ÄÌÆe,Ê Z y ÄÌÆe ÃËÁ Ä] Á ÊËZfÁ ªZÀ» t { ÊnËÁe Y ZÆ M za Á ^e» ÊËÂË{Y Á Ê ÂËË e ÉZÅÄ»Z ] ʻ¼ ÊÅZ³M Á Y{ t,ê v» ÉZÅÄ ^ ªË ÉZÅÁ Á Ê Z y Ã Ë a {» { Y ½ZÌËZfÁ ÄÀÌ» ¾ËY { Äf^ Y {Y{ ËY Y ½M Z] tìv Ä ]Z» Ä],½ZÌËZfÁ ] ÃÁÔ ÃZY Ì Ô^«Ä  Z¼Å ½ZZÀZ Á ½YË» czôy t {Â^Æ] ÂÀ» { Ê Z y dëë» ÀËY { ̳{ ÉZŽZ»Z À Z» fz» Ê ZÔY ÉZÅdÌ Z ÉYmY ½ZfY,Ê ZfYÉZÅZÀ̼ÁZÅËZ¼ÅÁZÅ Y À ÉY³] ZÌ] YÂeÊ» Ì {Y» ËZ Á Ê»M ÉZÅÃZ³Z Z] Ì» Ê Z yâ«áz]½zëcyiy¾f ³ {Z] ½Zn ½ZfYÊËZfÁªZÀ»t{É{Zf«Y ]{,ÄÀÌ» ¾ËY { ÊËZfÁ ªZÀ» fì] ÉË~a\ÌM Á É{Zf«Y Á Ê Z» ÉZÅZ ÅY ÉYmY Á ¾ËÁ e Ä] ÄmÂe ÉÁ É»Y Ê Z y Ê À» cyiy ÅZ ÉY],ÃÂu¾ËY{Ê YÉZÅZ ÅYYÊ Ë½YÂÀÄ] Z]Ê» Äm{Â] ÉY] ÉYÃËÁ cyz^fy {ÂÊ» {ZÆÀÌa 1. Afshari, M. (2009). Solutions for coping with drought phenomenon. Proceedings of Second Congress of Regional Drought and Water Crisis, 12-14 June 2009, Islamic Azad University, Rasht, pp 215-229. (In Farsi) 2. Behjati, M., Mortazavi, A. & Paryab, J. (2009). Economic effects of drought on agricultural and economic solutions to coop with it. Proceedings of Second National Conference on the Effects of Drought and its Management Solutions, 8-9 May 2009, Isfahan, pp 122-126. (In Farsi)
,ÃZ¼,ÃÁ{½YËYÉÁZ Ä ÂeÁ{Zf«YcZ Ì veä n» 3. Chakoshi, B. (2000). Study of environmental aspects of the phenomenon of drought and flood. Proceedings of First National Conference of Solutions to Deal with Dehydration and Drought (Volume II), 6-8 August 2000, Kerman, pp 27-40. (In Farsi) 4. Combs, S. (2000). Drought resource information packet. Report of drought, USA, Texas Department of Agriculture. 5. Ebrahimi, A. & Hosseini, M. (2007). Studying the environmental, economic and social effects of drought and its solutions for coping it in the tribal society of Iran. Proceedings of the First National Conference on Water Crisis (Volume I), 21-23 June 2007, University of Zabol, pp 24-39. (In Farsi) 6. Ghayor, H. (1997). Severity and frequency of drought in Iran. Journal of Geographic Research, 45 (1), 25-39. (In Farsi) 7. Gupta, K. & Gupta, M. (2003). The woes of women in drought: Social, environmental and economic impacts. Journal of Women & Environment, 60 (61), 12-14. 8. Hasheminia, M. (2004). Water management in agriculture. Mashhad: Ferdowsi University of Mashhad Press. (In Farsi) 9. Hisdal, H. & Tallaksen, L. (2000). Drought event definition. Technical report to the ARIDE project, No. 6, pp 45. 10. Hoshmandi, H. (2009). Analysis of drought conditions in Khuzestan province (Recommendations and guidelines). Proceedings of Second National Conference on Water, July 2-4 2009, Islamic Azad University, Behbahan, 1030-1037. (In Farsi) 11. Hosseini, M. (2006). Study of traditional and modern ways of combating with drought. Proceedings of First Scientific Symposium of educational- extension plans evaluation. 12-13 September 2006, Deputy of Agricultural Extension and Education, Jihad- E- Agriculture Minister. (In Farsi) 12. IFAS (2008). What is drought? The disaster handbook (National Edition). Florida: University of Florida Press. 13. Kardavany, P. (2001), Drought and ways to cope with it in Iran (First Edition). Tehran: Tehran University Press. (In Farsi) 14. Keshavarz, M. & Karami, E. (2008). Factors affecting on drought management and its impacts: Application of structural equation models. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, 43 (2), 267-283. (In Farsi) 15. Knutson, C., Hayes, M. & Phillips, T. (1998). How to reduce drought risk. Journal of Climate, 18 (3), 1541-1549. 16. Meteorological Organization of Zanjan (2009). Meteorological reports in 2009. Meteorological Organization of Zanjan Province. (In Farsi) 17. Morid, I., Khosravipor, B. & Foroshani, N. (2009). Challenges and solutions for coping with drought in Iran. Proceedings of the Second National Conference on the Effects of Drought and its Management Solutions, 8-9 May 2009, Isfahan, 61-69. (In Farsi) 18. Nairizi, S. (2003). Drought management strategies risk management versus crises management. Technical Report, The International Commission on Irrigation and Drainage (ICID), (1), pp 10. 19. Pedhazur, E. (1982). Multiple regressions in behavioral research: Explanation and predication. New York: Reinhart & Winston. 20. Rahimi, H. & Khalid, H. (2000). Water crisis in world and Iran and ways to coop with it. Proceedings of the First National Conference of Solutions to Deal with Dehydration and Drought (Volume II), 6-8 August 2000, Kerman, 82-92. (In Farsi) 21. Rezaei, R., Hosseini, M. & Sharifi, O. (2010). Analyzing and explaining the effects of drought in rural regions of Zanjan County (Case Study: Hajarash Village). Journal of Rural Researches, 1 (3), 109-131. (In Farsi) 22. Walker, M. & Thers, A. (1996). Drought as a natural hazard. Journal of Climate, 5 (3), 34-46. 23. Wilhite, D. (1993). Understanding the phenomenon of drought. Journal of Hydro-Review, 12 (5), 136 148. 24. Wilhite, D. (2000). Drought as a natural hazard, concepts and definitions. Journal of Climate, (2), 34-51. 25. Wilhite, D. & Wood, D. (2001). Revisiting drought relief and management efforts in the West: Have we learned from the Past? Journal of the West, 40 (3), 18 25.