IS-hn henb Xncp-ta\n (]utemkv am AØm-\m-tkymkv) CS-b- m-cpss CS-b

Tài liệu tương tự
ksna - application form

Private

Private (Others)

DEPARTMENT OF CATECHESIS ARCHDIOCESE OF ERNAKULAM ANGAMALY Sunday School First Semester Examination Std. II Marks: 50 I Hä-hm- nâ D cw ]d-b

inside 1

Songs Lyrics

Appendix - I FORM XXI Right to Information Act Case Register SI File No.with Name and Address of the Nature of Information Date of issue Whe

Divine Touch Layout

prospectus.pmd

Truy cập Website : hoc360.net Tải tài liệu học tập miễn phí Đề thi thử THPT QG THPT Chuyên Trần Phú - Hải Phòng - lần 2 Câu 1: Gọi λ1, λ2, λ3, λ4 tươn

TUYỂN TẬP ĐỀ THI HSG TỈNH 9 NĂM Thực hiện bởi NHÓM MATH-TEX Phạm Quốc Sang - Lê Minh Cường Phạm Hữu

Giải đề : Phạm Nguyên Bằng SĐT : P a g e

CÁC DẠNG TOÁN 11 CHƯƠNG III. QUAN HỆ VUÔNG GÓC Câu 1. Câu 2. Trong không gian, A. vectơ là một đoạn thẳng. B. vectơ là một đoạn thẳng đã phân biệt điể

Microsoft PowerPoint - Justin Lin-VN.ppt [Compatibility Mode]

7 ÿnc-x-bv mbn 10P 10N aqe-i߃ ]c-kv]cw tn v kwbp- -߃ D m-ip- p. Cu aqe-i-ßfpw kwbp- -ßfpw Ah tn p- mb an{in-x-ßfpamwv \ap v Np p-ap F m- h-kvxp- fne

prospectus_GOCE

Truy cập website: hoc360.net để tải tài liệu đề thi miễn phí Chuyên đề nâng cao 1 TAM GIÁC ĐỒNG DẠNG MA' MB ' MD ' MB ' 1.1. Trên tia đối tia MA lấy D

CDH

Đề chọn đội VMO 2016 Người tổng hợp: Nguyễn Trung Tuân Ngày 16 tháng 12 năm 2015 Tóm tắt nội dung Tài liệu chứa các đề chọn đội VMO 2016 của các tỉnh.

Microsoft Word - DCOnThiVaoLop10_QD_Sua2009_

(LU HÀNH NI B) TÀI LIU ÔN TP HC K I Môn: Toán Khi: 11 Ban: T nhiên Giáo viên son: Nguyn Thanh D ng Eakar, tháng 12 nm 2010

Microsoft Word - Bai tap THPPLT_new.doc

Hm SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI ĐỀ CHÍNH THỨC Họ và tên thí sinh:. Số báo danh:.. KỲ KIỂM TRA KHẢO SÁT LỚP 12 NĂM 2019 Bài kiểm tra: KHOA HỌC TỰ NHIÊ

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI HÀ NỘI ĐỀ CHÍNH THỨC (Đề có 06 trang) Câu 1:Trong không gian, ĐỀ KIỂM TRA KHẢO SÁT LỚP 12 NĂM 2019 Bài kiểm tra môn: TOÁ

ĐỀ NGHỊ 1: Thời gian: 90 phút

TÓM TẮT CÔNG THỨC VẬT LÝ THPT ( LÝ 11)

Gia sư Thành Được BÀI GIẢI LUYỆN THI HÌNH HỌC PHẲNG 2016 Câu 1. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hình chữ nhật ABCD có AD = 2AB, gọi

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI MÃ ĐỀ 023 ĐỀ THI KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG LỚP 12 NĂM HỌC Môn: Toán Thời gian: 90 phút (Không kể thời gian phát đề)

2014 SPECIAL TNPSC Group II & VAO த ர வ க க பன பட ம க பக க ன ல ன -ல ட கள - 1 -

Microsoft Word - P.153

SỞ GD&ĐT QUẢNG BÌNH ĐỀ THI CHÍNH THỨC (Đề thi có 04 trang) KỲ THI THỬ THPT QUỐC GIA NĂM 2019 Bài thi: KHOA HỌC TỰ NHIÊN Môn thi thành phần: VẬT LÍ Thờ

Microsoft Word - Ma De 357.doc

Đề tuyển sinh 10 Môn Toán:Thái Bình, Hà Tĩnh,Quảng Nam,Kiên Giang, Hà Nội, Vĩnh Phúc

Chandu Menon-Oru Padanam

Gia sư Tài Năng Việt 1 Cho hai tam giác ABC và A B C lần lượt có các trọng tâm là G và G. a) Chứng minh AA BB CC 3GG. b) Từ

Additional Maths pmd

Microsoft Word - Ma De 357.doc

MONDAY SURENDRANATH COLLEGE FOR WOMEN BA, BSc SEM II CLASS SCHEDULE MONDAY 7 am 8 am 9 am 10 am 11 am 12 noon 1 pm I HONS. BNGA-CC- AD--10 ENG

Microsoft Word - Oxy.doc

Đề thi Violympic Toán lớp 8 vòng 1 năm Bài 1: Sắp xếp các giá trị theo thứ tự tăng dần Bài 2: Vượt chướng ngại vật Câu 2.1: Giá trị của x th

1-8

Truy cập website: hoc360.net để tải tài liệu đề thi miễn phí Chuyên đề nâng cao 2 ĐỊNH LÍ MÊ-NÊ-LA-UÝT, ĐỊNH LÍ XÊ-VA 1.1. Áp dụng tính chất phân giác

20 đề thi thử THPT quốc gia 2018 môn Toán Ngọc Huyền LB facebook.com/ngochuyenlb ĐỀ SỐ 19 - THPT THĂNG LONG HN LẦN 2 ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA NĂM 2018

No tile

MONDAY SURENDRANATH COLLEGE FOR WOMEN BA, BSc CLASS SCHEDULE MONDAY 7 am 8 am 9 am 10 am 11 am 12 noon 1 pm I HONS. BNGA-CC-AD--10 ENGA-CC-RD-

Std II Mal Module 1.pmd

Gia sư Thành Được Bài tập quan hệ vuông góc trong không gian Vấn đề 1. Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng, Hai dường thẳng vuông g

02_Tich vo huong cua hai vec to_P2_Baigiang

Microsoft Word - Nodal Centre User Guide

च धर फ उण ड सनद व र ग रख म १७९ घर हस त न तरण २०७२ च त १० गत १८:०७ म प रक श त १० च त, क ठम ड च धर फ उण ड सनल ग रख श ल ल क एक सय ७९ भ कम प प रभ श तहर क

Microsoft Word - QCVN doc

Microsoft Word - QCVN doc

Câu 11: Cho sóng cơ ổn định, truyền trên một sợi dây rất dài từ một đầu dây

Microsoft Word - pension.doc

TỊNH TIẾN VÀ ĐỐI XỨNG 1. Dựng đường thẳng có phương cho trước và bị hai đường tròn cho trước chắn thành hai dây cung bằng nhau. 2. Trên hai đường tròn

144 Mai Xuân Thưởng – TT Bình Dương – Phù Mỹ – Bình Định

Bản ghi:

IS-hn henb Xncp-ta\n (]utemkv am AØm-\m-tkymkv) CS-b- m-cpss CS-b

(Malayalam) Kadavil Valiya Thirumeni (Paulose Mar Athanasius) Edayanmarude Edayan (Biography) By Fr. Joseph Cheeran Doctors Lane, U. C. College P. O. Aluva - 2, Ernakulam, Kerala, India Ph: 94956 03174 Copy Right : Reserved with the Author First Published : 14-9-2008 Published by : M. J. D. Publishing House, Kunnamkulam Cover Design, Typesetting & Printing : Sophia Print House, Kottayam Mob: 99471 20697 Rs. 100/- Ih : a y-øn IS-hn Xncp-ta\n (^m. tpm Pv amxyp aw ImSv hc Nn{Xw). At±lw sshzn-i-ÿm-\-tøbv v D]-\-bn- -h : 1. ]. _t -en-tbmkv Koh Kokv {]Y-a _mhm (C-S-Øv), ]. _t -en-tbmkv HutK {]Y-a _mhm (heøv), ]. _t -en-tbmkv Koh Kokv ZznXob _mhm (CSØv), ]mºmsn ]. am {KotKm-dn-tbmkv Xncp-ta\n (h-e-øv), ]utemkv am AØm- \m-tkymkv (CSØv), ]mtd v am Cuhm-\n-tbmkv (h-e-øv).

IS-hn henb Xncp-ta\n (]utemkv am AØm-\m-tkymkv) CS-b- m-cpss CS-b ^m. tum. tpmk^v Noc {]km-[-\w Fw. sp. Un. ]ªojnwKv lukv Ip wipfw t^m : 9495603174

^m. tum. tpmk^v Noc Xr»q Pn bn ]g n sk v tacokv Hm - ØtUmIvkv CShIbn Noc Koh Kokv I»oimbpsS ]u{x\mbn 1945 Nnßw 1 \v P\n p. amxm]nxm ƒ amø Ip møncn. Ahn` ticf k hiemimebpss H mw dmt msp IqSn aebmfw `mjbn hnzzm _ncpzw t\sn. Imen v k Iemimebn \n v amã _ncpzw. almflmkm n k hiemimebn \n v "B[p- \ni aebmf IhnXbn ss nfns kzm[o\w' F hnjbsø n Xbmdm nb KthjW{]_ Øn\v ]n.f v.un. _ncpzw e`n p. Xr»q kn. Fw. Fkv. sslkviqfnepw Bephm bqwnb {InkvXy timfpnepw A[ym]I. 2000 PqWn dn b snbvxp. sshznikpcp bqlmt\m am tkthdntbmkv sa{xmt meoøm. At±lØn \n v sshzniÿm\߃ kzoicn p. 1972 apx sim n `{Zmk\Ønepw 1985 apx Ip wipfw `{Zmk\Ønepw hnhn[ CShIIfn tkh\w snbvxp. 2004 Pqembv 1 apx Xriq `{Zmk\Øn Bembv Ipfºv, Im n\n msv F o CShIIfn tkh\w snøp p. bqlmt\m am tkthdntbmkv ^ut j, am Zoh mtkymkv ]T\tI{µw, Ip wipfw {InkvXy ÃUn sk, FdWmIpfw N v lnãdn Atkmtkyj F nhbpss ÿm]i snb am. kotbm ktµiw, CShI]{XnI F o k`m{]kn- oicwßfpss ÿm]i No^v FUn, c v Uk\ntesd {KŸßfpw Ccp q naº- Xntesd KthjWteJ\ßfpw {]kn oicn p. almflmkm n k hiemimebn dnk v sskuv Bbpw Hm ØtUmIvkv ÃUn ss nfns aebmfw ]cntim[i Bbpw ae- c Hm Ø-tUmIvkv N v lnãdn Atkm-kn-tb-j {]kn-u- mbpw {]h Øn p p. bpssw Uv t_m Uv Hm^v {InkvXy lb FPpt js [\klmbtømss ticfønseßpap B ss hvkpifn KthjW]cyS\w \SØn. am {KotKmdntbmkv A_vZp Peo (1665), am Cuhm\ntbmkv (1685) F nhcpss kpkvxmønt m\piƒ, am _t entbmkv b szm a{^nbm\bpss (1685) ] n{ia pkvxi߃, `mcxønse {]mno\ sk v txmakv ss nƒ, txmakv A Znbmt m (H mw am tømωm) høn m\nte b IØv, am AlØ m (1653) tkmhbn \n v siωmi m hiw simspøb IØv, Im paßm v Iqdntemkns Ip m\xivk, lqzmb Imt\m 18 A w Imt\m Bbn hyxymks SpØphm d^vh v snbvx Imt\m, B Øm v snt Sv (]Sntbme) F nßs\ ]uckvxy ]m mxy kpdnbm\nbnepw I tkm\nbnepw hs gp- Ønepw FgpXnb H [niw k`mncn{xtcjiƒ Is SpØv {]kn oicn p. `mcy: si. hn. GenbmΩ (dn. sluvankv{skv). ai : {]kmzv Noc, kv\pjm Zo]m {]kmzv. ]u{xnam : F km {]kmzv, ss m {]km-zv. aiƒ: tagvkn tpm v, PmamXmhv: tum. ]n. sf. tpm v, Zuln{X : lnam tpm v, dmwm ]n. tpm v. hnemkw: tumivtsgvkv sebv, bp. kn. timfpv ]n. H., Bephm 2. t^m : 9495603174.

ka Ww CsX-gp-Xp Bf-ns Pohn-X-k-Jn-bmbn 1972 s^{_p-hcn apx cwk-{]-thiw snbvxv kpjzpxj-ß-fn kk-t mjw ] m-fnøw hln- p-t]m-cp {ioaxn si. hn. Gen-bmΩ 2008 BKÃv 7 \v 60 hb v ]q Øn-bm- p- p. Ahy-h-ÿn-X-ambn InS Fs Pohn-X-Øn\v Xmfhpw ebhpw krjvsn v kpÿnc-amb ASn-ÿm-\-ß-fn IpSpw-_-Po-hnXw si n-s m- p- -Xn Ah XymK-]q w kln A[zm-\-߃ {]iw-km-hlw Xs. P \m ]cp- \pw hna i-kz-`m-hn-bp-amb Fs am-]q w Dƒs m- p-hm\pw Hcp sshzn-is Pohn-X-Ønse _lp kzc-xsb `mh-\m-]q w {Kln- p-hm\pw Gsd hnp-b-]q w {ian B {]nb-x-a-bpss jjvtn-]q Øn D]lmc-ambn Cu {KŸw ka n- psim p- p.

^m. tum. tpmk^v Nocs IrXnIƒ 1. C y Hm ØtUmIvkv k`mncn{x hn m\timiw 2. PKZoiv N{µt_mkv 3. am C mtxymkns k]vxtej\߃ (]cn-`m-j) 4. skan\m {]_ ߃ (F-Un- ) 5. k`mtpymxnkv am Zoh mtkymkv 6. ae ck`bpw ticf kwkvimchpw 7. C y Hm ØtUmIvkv k`: hna imfli ]T\w 8. ae cbpss {]hmni 9. k`bnse {]Xnk niƒ (F-Un- ) 10. `mcxønse {]mno\ ss nƒ (]T\w, hymjym\w) 11. B[p\nI aebmf IhnXbpw ss nfpw (KthjW {]_ w) 12. almflmhmb I ΩtbmKn 13. Hcp ]ctzibm{xbpss IY (F-Un- ) 14. C y Hm ØtUmIvkv k`: Ncn{Xhpw kwkvimchpw (kl {KŸImc ) 15. h t»cn Xncpta\n: ae ck`bpss tim (kl {KŸImc ) 16. kndnb ]m{xnb ok mcpss A[nImc Zp hn\ntbmkw (kl {KŸImc ) 17. ks kviqƒ A[ym]Iklmbn (FUn ) 18. kwkvimc ]T\߃ (P\d FUn ) 19. A cßfpss BNmcy (jjvsn]q Øn D]lmc{KŸw) 20. ]{Xm[n]teJ\߃ 21. sxcs SpØ {]_ ߃ 22. Hm ØtUmIvkv {]`mjw߃ 23. Hm ØtUmIvkv ] n m piƒ 24. ae ck`bnse ]SntbmeIƒ 25. C y Hm ØtUmIvkv k` (F. Un. 52 2007) 26. k`m Z i (3 awn q, hountbm Imk v) 27. kpdnbm\n kwkoxw (HmUntbm Imk v) 28. I \msv {KŸhcn (FUn, hymjym\w) 29. ]g- n- - nbpw ]nxm- - mcpw (A Snbn ) 30. IS-hn ]utemkv am AØm-\m-tkymkv 31. The Indian Orthodox Church of St. Thomas.

D -S w hmmvapjw ^m. tum. tpmk^v Noc 7 1 apjw \jvs-s \n `m-ky-hm 25 2 hs- ]-d-hq-cnse CS-b 35 3 N{I-hm-f-߃ hnkvxr-x-am-ip p 57 4 alm-]p-tcm-lnx ]Zhn 74 5 IWvT-tIm-Smen IWvTm-`-c-W-ambn 87 6 `{Zm-k\ sa{xm-t m-eoøm 101 7 `{Zm-k\ sa{xm-t m-eoøm (Xp-S ) 125 8. Bep-hm skan-\mcn 144 9. A y Zn\-߃ 164 A\p-_ w 1. am AØm-\m-tkymkv sa{xm-t m-eo-øm-bpss hn ]{Xw 178

IS-hn ]utemkv am AØm-\m-tkymkv. tzh-temiw Ac-a-\- bn kq n- n-cn- p Hcp Nn{Xw. 1958- ae- -ck`m amkn-ibn {]kn- o-i-cn Hcp t^mt m.

hmmvapjw IShn ]ueqkv am AØm\mtkymkv henb sa{xmt meo- ØmbpsS PohNcn{Xw FgpXm\nSbmbXv Hcp {]txyi kmlncy- ØnemWv. 2007 \hw_ 2 \v IShn am AØm\mtkymkns Nca ixhm jnizn\w Bbncp p. AXv tim bøv hn]peambn BtLmjn phm IShn IpSpw_mwKw IqsS Bb tum. si. ]n. tpm Pv B{Kln p. At±lw A mcyw ]. ImtXmen m _mhmsb \nc cw Hm Ωs SpØnbXns ^eambn A mcyøn Hcp Xocpam\ambn. tim bw `{Zmk\Øns B`napJyØn A{]Imcw Hcp ixhm jni ktωf\w 2007 Unkw_dn ]pxp n \nebv ] nbn h v hn]peambn kwlsn n s p. ]. ImtXmen m _mhm DZvLmS\w \n hln pibpw `{Zmk\m[n] A`nhµy Knhdp- Kokv am Cuhm\ntbmkv sa{xmt meoøm B[y w hln pibpw snbvx ktωf\øn IShn Xncpta\nsb A\pkvacn p apjy- {]`mji F \nebn At±lsØ n Nne Ncn{X hkvxpxiƒ tijcn phm F\n nsbmbn. Bephm Xr p Øv skan\mcn ÿm]n pibpw AhnsSØs I_dSßpIbpw snbvx IShn henbxncpta\n ]m{xnb okv `mksø Hcp ]nxmhmbn mwv B `mk m AhImis p t]mcp- Xv. hs {]tzi߃, {]txyin v A amen sa{xmk\w ]m{xnb - okv I n mcptssx v IÆS v hntijn n mdp Hm ØtUmIvkv hn`mkhpw A amen sa{xmk\mÿm\amb Xr p Øv skan\mcntbbpw AhnsS I_dSßnb ]nxm mscbpw ]m{xnb - okv `mk m F \nebnemwv ]cma in pi ]Xnhv. IShn Xncpta\n tim bw `{Zmk\Øns H masø A[y \msw pw A amenbpss Aºm v am Iqdntemkv Imew snbvxt mƒ At±l- Øn\v A amenbpss A[nI`mcw Gev]n pibmbncp psh pw At\Iw t] Adnbm\nSbmbXv Cu ixm_vznbmtlmj thfbnemwv. ae ck`bpss c mw ImtXmen m ImcpNnd am ]oe- Ivkot\mkv, aq mw ImtXmen m am {KotKmdntbmkv, \memw ImtXmen m HutK am XotamØntbmkv, ]mºmsnbnse Ipdnbmt mkv am {KotKmdntbmkv, ]mtd v amxyqkv am Cuhm\ntbmkv F o ]nxm msc hnhn[ sshzni ÿm\ßfnte v D]\bn alm{][m\mnmcy IShn henbxncpta\nbmsw v AhcpsS AXn{]kn ßfmb PohNcn{XImc m tcjs SpØnbn ps -

10 IShn Xncp-ta\n nepw AsXms th {X {i n s SmsX t]mbn. AXn\v Nne ImcW߃ Nq n mwn mhp XmWv. 1. k`mncn{x {KŸßƒ hmbn v Imcy߃ {Kln phm k`mw- K߃ (CXn B[ymflnI t\xm mcpw Dƒs Sp p) ImWn p APm{KXbpw DZmko\Xbpw \n wkxbpw. 2. 1909 \v tijw ae ck`bn ]S v hym]n simspwxa v. Cu simspw Xakv 1909 \v apºv ae ck`bn \S txtpmabßfmb kph Æ A ymbßsf hngpßn. 3. 1958 ae ck` Cu simspw Xa ns ]nsnbn \n v hnap n t\snbt mƒ k`mncn{xw F v ]d m 1909 \v tijw \S hyhlmcßfpss Ncn{Xw F mbn [mcw. 4. 1909 \v apºv ae ck`sb \bn ]nxm msc mw Cu hyhlmcbpkøns simspw Xakns\ Wn phcpøphm ] m- Øew Hcp nb Iivae mcmbncp p F v Hs ms t_m[]q - hambpw Hs ms At_m[]q hambpw sim ntlmjn s p. 1902 \pw 1950 \pw CSbn Kuch]q Æamb Ncn{X]T\ßsfm pw ae ck`bn \S n n F Xv Cu ] møeøn Hm - mhp XmWv. A\pZn\ kw`h߃ amtemisc Adnbn m\mbn t i]q w kamcw`n "CShI]{XnI' Cu simspw Xa n izmkw ap n acn txmss k`bn Ahtijn kpxmcyxbpw AkvXan p. B hyhlmcbpksø AXnPohn Xv Hcp NmØpcpØn am {KotKmdntbmkv ]nxmhv am{xw. A ImcbpKØnse I nøm Bbncp h t»cn am Zoh mtkymkv ae c sa{xmt meo- Ømbpw At±lsØ ]n ps v Aac mc\mhm \ntbmkn s aq mw ImtXmen mbpw AhcpsS c p t]cptsbpw Kpcphmb ]cpae Xncpta\nsb {]Io Øn psimt Ccp Xn\m At±lsØ hngpßphm Ccp]Xmw \q m ns ]q hm Ønse Ccp v ss[cys - n. ae ck`mncn{xønse c p {]Jym]nX ]cnip m pw k\ymkw \ Inb k\ymkkpcphpw alm]cnip \pamb ]pent m- n tpmk^v am Zoh mtkymkv ae c sa{xmt meoømbpw ae - ck` I n p Xn h v G hpw henb aev]m\pw kpdnbm\n `mjbnse ]mcmhmckam\amb Bcm[\m kmlnxyw H pan Xpw hnh - Ø\w snbvxv \ΩpsS Bcm[\m kmlnxysø kºpjvshpw kº- hpw B nb alm-flm-hp-amb IShn henb Xncpta\nbpw Cu XakvIcWØn A{]Xy cmbn.

11 IShn Xncp-ta\n I n hg piƒ 1909 \v tijta Bcw`n n p q F pw 1907 Imew snbvx IShn Xncpta\n X qew Ahn` k`bnse ]nxmhmsw pw At±lsØ ]cnnbs SpØphm 1909 apx Xs k`m t\xrxzw ]cmpbs p. ae ck` tkmhbnsebpw a pw anj {]h - Ø\Øn\v {]Xo ItfmsS \ntbmkn A hmdokv am bqentbmkv sa{xmt meoøm tkmhbn ItØmen m axÿcpss ]ou- \Øn AXnZb\obambn ]oun n s t mgpw HSphn At±lw A\mY\mbn Hscm sshznis km n[yw t]mepan msx tkmhbnse ap kn ivaim\øn ap\nkn men n Poh\ mcpss Iq mb Im ΩnIXzØn kwkvicn s t mgpw Atacn bnte v anj hym]\øns `mkambn \ntbmkn s dn\n hnemøn am XotamØntbmkv sa{xmt meoømbv v Imcy aamb taet\zjww \ ImXncp t mgpw hnpbn Xv ae ck`bn simsnipøn hmwncp simspwxa v Xs. IShn Xncpta\ntbmSv ]nev me ae ck` ImWn Xpw C pw XpS p hcp Xpamb Ip Ichpw \ncmkv]zhpw Bb Dt] W at\m`mhøns ] møew hy am ns m mwv Rm A\pkvacW {]`mjww Bcw`n Xv. F\n \phzn s Ac awn q kabw sim v Gsd t in v IShn Xncpta\nbpsS txtpmabamb PohNcn{XØns \JNn{Xw \nd kz n Rm hc pim n. sshinh tum. amxyqkv am tkthdntbmkv sa{xmt meoømbptsxmbncp p ASpØ {]kwkw. At±lw H hmiyøn {]kwkw Ahkm\n n p. Rm AhXcn n {]kwkw Hcp ]pkvxiambn hn]peoicn v FgpXnØ m BbXv ae c Hm ØtUmIvkv k`m {]kn- oicw hip v {]kn oicn psim mw F mbncp p At±lw AhXcn n GIhmIy {]kwkønse {]Jym]\w. IctLmjtØmsS kz v B {]Jym]\sØ kl jw kzmkxw snbvxp. ktωf\w Ign DSs\ ]cnip _mhmbpw A`nhµy Cuhm\ntbmkv Xncpta\nbpw BZcWob\mb ^m. tum. Sn. sp. tpmjzmbpw Fs ]pdøv XgpIn A`n\µn v ]pkvxisagpxwsa v Bhiys p. HcmgvN Ign v {]kn oicn m\ncn p Fs k`mncn{x hnpvrm\timiøns ap Xv tim n tum. tkthdntbmkv Xncpta\n _p v snbvxxv henb HcwKoImcambn F\n v txm n. Aßs\- bmwv IShn henb Xncpta\nbpsS PohNcn{X cn\ Rm XpSßnbXv. ]pkvxiw Gsd psd ]q Ønbmbt mƒ BWv Adnbp Xv

12 IShn Xncp-ta\n Fw.H.kn. bpss Ct mgsø A y tum. tkthdntbmkv sa{xmt meoøm As v. Xncpta\n v hnhcw FgpXnbt mƒ P\d sk{i dnb s t] v FgpXphm \n t±iw e`n p. sk{i dnbpss t] pw ]pxnb {]knu ns t] pw Ab IØp- Iƒ v adp]sn t]mepw e`n n F v I t mƒ \ncmi txm n. tim bw sa{xmk\ønse Hcp sshzni kplrøpambn Cu hnjbw ] ph t mƒ k`mimcy߃ Ft mƒ ASpØdnbp At±lw ]d p. tlm ens ap `mkøv \n v Hm U kzoicn v "Hcp akme tzmi' F v shbv ASp fbnte v B \ Inbmepw ASp fbnse ]mni mc tzmi Nps SpØv \ Inbmte Bhiy mc\v tzmi e`n q F mwv A\p`h kº IqsSbmb B sshzni kplrøv ]d Xv. IqsS qss k`mti{µw kµ in phm\pw NpaXe msc IqsS qss Hm Ωs SpØphm\pw IΩ n AwKßsfs m v ip]m i snøn m\psams AkuIcyambXn\m Fw. H. kn. kz]v\w hn^esa v txm n. Ipsd tim n Bsc nepw hmßpsa v Dd mbm {]kn oicww Ffp amipat m F v IcpXn Aev]w `btømss tim bw sa{xmk\ sk{i dn _lp. s]cntbm a Øne- \v Hcp Im Uv FgpXn. A qdv tim n ap Iqdmbn _p v snømtam F mwv tnmzn Xv. Fs AXy[nIw A pxs SpØns m v At±lw t^m snbvxp. Bbncw tim n FSp msa v. Gsd sshimsx At±lw `{Zmk\ Iu kn hnfn piq n HutZymKnIambn Imcyw Xocpam\n p. AUzm kv XpIbpsS sn pw Ab p. AtXmsS "IShn Xncpta\n' shfn w ImWpsa v Dd mbn. tim bw sa{xmk\ Iu knent\msv s]mxphnepw AXns A y A`nhµy am Cuhm\ntbmkv Xncpta\ntbmSpw `{Zmk\ sk{i dn _lp. s]cntbm a Øn kjdnbm A t\mspw hntijmep Fs AIw\nd \µn ChnsS tcjs SpØs. Bephm Xr p Øv skan\mcn IShn henb Xncpta\n ÿm]n Bephm Xr p Øv skan- \mcn GXm\pw h jßfmbn hnhmz ÿehpw bp `qanbpw Bbn amdnbncn p p. k`bnse I nhg ns ] møeøn Ccp- I niƒ pap ÿe߃ X `qanbmipi kzm`mhniamwv. F m X hnjbßsf Ncn{X]chpw \nba]chpamb ASnÿm- \ßfn ]cnlcn phm\p {iaamwv Bhiyw. AXns\ hnimc {]iv\tam thm v_m ns {]iv\tam Bbn v k o Æ hxvicn p kao]\ßfmwv \n `mkyhim Ipsd hnizmknifpw

13 IShn Xncp-ta\n `cwiqshpw ssis m p Xv F v \nco n msx hø. Hcp Ncn{X hnzym n F \nebn Nne hkvxpxiƒ tcjs SpØs. Xr p Øv skan\mcn At ymjym ]m{xnb okn\m hmgn- s A amen sa{xmt meoømam ÿm]n XmWv. X qew At ymjym ]m{xnb oknt\msv `cw]cambn hnt[bxzap sa{xmt meoømam mwv AXns ssihimhimiøn\v A l- Xbp Xv F \ne]msv ]e pap v. skan\mcn ÿm]i IShn Xncpta\nbptSbpw hben dºn am {KotKmdntbmkns bpw acw]{x߃ C mcyønte v Ah A\pIqetcJbmbn Nq n- m p p. {]YaZrjvSym Cu hmzkxn kzoimcysa v ]e pw txm mw. F m Hcp Imcyw {i nt Xp v. A amenbnse Bephm Xr p Øv skan\mcn am{xa ]cpae skan\mcnbpw tim bw Fw. Un. skan\mcnbpw ÿm]n ae c sa{xmt meoøm ]pent m n tpmk^v am Zoh mtkymkpw At ymjym ]m{xnb - okn \n mwv ] ta Xv. \hoicw t\xmhmb ]me p Øv amxyqkv am AØm\mtkymkpw At±lØn \n v ÿm\w {]m]n sxmgnbqcnse BeØq mc tpmk^v Iqdntemkpw Ah- Imis Sp Xv At ymjym ]m{xnb okns ssish ns ]n p- S bmwv. 1876 sa{xm ÿm\ta tim\m v am bqentbmkv, Aºm v am Iqdntemkv, IShn am AØm\mtkymkv, NmØpcp- Øn am {KotKmdntbmkv, 1877 ÿm\ta apdna Øn am Cuhm\ntbmkv (ae cbnse {]Ya ImtXmen m), Itcm pho n am Zoh mtkymkv F nhcpw ]t{xmkv XrXob ]m{xnb okn \n v ÿm\ta v hnhn[ `{Zmk\߃ `cn hcmwv. Ah ]m{xnb okn \n v sa{xm ÿm\w {]m]n Xns t]cn Ah ÿm]n ] nifpw ÿm]\ßfpsams ]m{xnb okns A[n- ImcØn hcptam? ]søm ]Xmw \q m n ae ck`bnse an sa{xm mscbpw hmgn n p Xv At ymjym ]m{xnb okv Bbncp p. tijw c pt]sc A hmdokv am bqentbmkns\bpw sd\n hnemøn am XotamØntbmkns\bpw hmgn Xv ]m{xnb okns A\phmZ{]Imchpw Bbncp p. ssish v \ Ip Xp aqew ]m{xnb okn\v e`n p A[nImcØns hym]vxn sxmgnbq t kn a{zmkv sslt msxnbpw skan\mcnt kn tdmb t msxnbnse `qcn] hpw A naambn N snbvxv Xocpam\n n p XmWv. ssish v \ Ip Xp aqew sxmgnbq ] nta bmsxmchimihpw A[nImchpw ]m{xnb okn\n F v bqbm ow am Iqdntem-

14 IShn Xncp-ta\n kns hmzkxnisf \nckn psim v timgnt msv Pn mt msxnbpw a{zmkv sslt msxnbpw hy am nbncp p. skan\mcnt kn `qcn] hn[n Xbmdm nb PUvPnam A mcyw \nco n psim v 347 mw JfinIbn ]cma in p Xn{]ImcamWv. ""... XncphnXmw Iqdnep kpdnbm\nk`bpss ta At ymjym knwlmk\øns sshzni tae[nimcsø bmt m_mb kpdnbm\n kapzmbømepw sa{xmt meoø mcmepw kωxn s SpIbpw AwKoIcn s Sp- Ibpw snbvxn ps pw B tae[nimcøns \SØ Cu tzi- Øp k`bpss BfloI Imcyßsf \SØp Xn\v AXmXv kabßfn sa{xmt meoø msc ]m{xnb okv Xs tbm A[nImcs SpØnb {]Xn\n[nIsfs mt m hmgn p Xnepw amωqzokm apxemb Bhiy߃ v Cu tzisø ] nifn D]tbmKn p - Xn\p aqtdm (ip oicn s FÆ) Ab p Xnepw k`bpss Bflob `cwøn s]mxpthbp ta hnnmcønepw ASßnbncn p p F pw euini hnjbßfn kzmx{ yambncp Cu k`bpss apx kw_ amb `cwøn ]m{xnb okns A[nImcw D mbncp n F pw XncphnXmwIqdnep bmt m_mb kpdnbm\n k`bpss sa{xmt meoøm Cu tzisø k`bpss BflnIhpw euinihpw Bb `cwøn\v tbmky\miphm At ymjym ]m{xnb okn\mtem At±lØn \n v {Iaambn A[nImcw kn n {]Xn\n[nIfmtem {]XnjvTn s h\pw P\ßfm XßfpsS sa{xmt meoøm Bbn AwKoIcn s h\pamb Hcp aebmføp- Imc\mbncn Wsa pw A o {]Xn (]pent m n tpmk^v am Zoh mtkymkv) A{]Imcw {]XnjvTn s n pw A[nI] w P\ßfm AwKoIcn s n paps pw AXn\m At±lØn\v AØm- \mtkymkns acwøn sa{xmt meoøm ÿm\ønte v ]n pscp Xn\v Hcp ]q Æ AhImiap mbncp p F pw A o hmzn (]me p Øv txmakv am AØm\mtkymkv) {Iaambn {]XnjvTn s SpItbm A[nI] w P\ßfm AwKoIcn s SpItbm snbvxn ns pw BbXpsIm v sa{xmt meoømbpss ÿm\- Øn\pw A[nImcØn\pw AhImians pw Ahkm\sØ kωxn- s sa{xmt meoømbpw {SÃnbpamb AØm\mtkymkns acwtijw A o hmzn v k`bpss kzøp fpssbpw AtXmSp kw_ n n p Xns bpw ssihihpw Abmƒ sa{xmt meoømbpss ÿm\sø FSpØXpw sx mbncn p p F pw A o hmzn AXn\m ae c bmt m_mb kpdnbm\nk`bpss sa{xmt meoøm ÿm\søbpw ÿm\nn ßsfbpw A o {]Xnsb

15 IShn Xncp-ta\n (]pent m n am Zoh mtkymkv) Gev]n v simspøv Ct mƒ AXv kw_ ambn AbmfpsS ] D F m hkvxp fpw ]Wßfpw hn psimsp bpw A o {]Xn G v Zm\]{XØm Bhiys - ncn p {]Imcw thsd c v {SÃnItfmSp IqSn \SØp Xnte v B hkvxp ƒ apxembxns\ ssihis SpØpIbpw thwsa pw...'' tdmb timsxn hn[nbn `qcn] hn[nbn {]kvxmhn p (XncphnXmwIq cmpiob A o, ]p. 160). kam\amb Hcp tikn sim n tdmb t msxnbpw Imcy߃ C{]Imcw \nco n ncn p p: ""... ae c CShIbpsS Bflob Xeh At ymjym ]m{xnb okmwv. A\ymb ] ni ] niƒ B CShIbn s XmWv. ] nibnse ] nifpw hkvxp fpw, bmt m_mb kpdnbm\nk`bnse hnizmkhpw XXzßfpw in - Whpw A\pkcn v sszhsø Bcm[n pibpw At ymjym ]m{xnb okpambn kw KØn IgnbpIbpw snbvx Hcp {SÃn\v hnt[- bamwv. AXpsIm v ] nibnse ] nifpw hkvxp fpw ae c sa{xmt meoøm Bb H mw hmznbpss (]pent m n tpmk^v am Zoh mtkymkns ) BfloIhpw euinihpw sshznihpw Bb in WØn\v hnt[bamwv'' (56 mw JfinI. ]n. F. DΩ, c mbncw h jw ]n n ae ck` c mw `mkw, ]p. 20). euini tae[nimcw X߃ ps v Nne At ymjym ]m{xnb ok m `mhn n ps Xv icn Xs. ]t, kzmx{ y e_v[n p apºp cmpiob `cwimesø timsxniƒ t]mepw AXv \ntj[n n p v. X qew "At ymjym ]m{xnb okns `c- WØnepƒs ' F hn {XØnse ]cma i߃ v "Bflob tae[nimcønepƒs ' F v am{xta A amt Xp q. 1912 ImtXment v ÿm]n p Xn\v apºp \nebmwxv. ImtXment v hyhÿm]nxambn ae ck`bn ]p\xÿm]n s txmss ÿnxnkxniƒ ho pw hyxymks p. 1958 kapzmbt kn Xo p Iev]n kp{]owtimsxn Imcyßsf \nco Xn{]ImcamWv: ""sa{xmt meoø msc hmgn p Xn\pw aqtdm IqZmi snøp - Xn\pw A[nImcap ImtXment v A_vZp ainlm (]m{xnb - okv) ÿm]n Xns\ AwKoIcn v, ]m{xnb okn\v ae ck` taep A[nImcw A{]Xy amip t]mbn v hsc Ipd Xv sim v H p apx aq p hsc {]XnIƒ (h t»cn Xncpta\nbpw Iq p {SÃnIfpw) thzhn]coxnitfm k`bv v CXctcm Hcp \ho\k` ÿm]n pitbm snbvxn n '' (JfinI 30, 31).

16 IShn Xncp-ta\n kp{]owtimsxnhn[nbpss shfn Øn ]m{xnb okv ] sø `cwi Øm fmbncp CShI sa{xmt meoø m B ÿm\- Øn\v A lcs pw AhcpsS sxcs Sp n\v \nba {]m_eyans pw h piqsn. AXpsIm v B ] Øp mbncp sa{xm mscms bpw ae csa{xmt meoømbpw IqSnbmb ImtXmen mbv v DSºSn FgpXns mspøp. ""... k`bpss `mhnimcy߃ Xncpa\ nse B bn Iogn `wknbmbn \S psa v hnizkn p p. AhbpsS \nhrøn v k`bpss Imt\m\pIfpw \S nencn p `cwls\bpw A gt mƒ Xncpta\n \ Ip \n t±ißfpw A\pkcn v Ft mgpw Rm {]h Øn psim msa v Adnbn psim p p.'' i aqkmbpss Cu DSºSn kzoicn ImtXment mkv "am - tømam «olmbpss ]uckvxy knwlmk\øn BcqV\mb' F v Xm ÿm\ta 1929 apx D]tbmKn pt]mcp ]cºcmkxamb HutZymKnI e ]mun ]pxnb sa{xm mcs w ae cbnse F m sa{xm mscbpw hnhn[ `{Zmk\ßfn NpaXetbev]n p \nba\ Iev]\ 1959 s^{_phcn 25 \v 31 mw \º k pe Iev]\bmbn F m ] niƒ pw Ab p. Cu ]pxnb \nba\iev]\ aqew A - amen `{Zmk\Øns NpaXebn kzoicn s Kohdp okv am {KotKmdntbmkv (hben]dºn ) sa{xmt meoøm 1959 G{]n 10 \v Bephm Xr p Øv skan\mcnbn \n pw 102 mw \º Bbn Hcp s]mxpiev]\ Xmsg]dbpw{]Imcw ]pds Sphn p: ""{]nbtc, \ΩpsS ] nifn Ct mƒ \S nencn p `cw coxniƒ v HsscIycq]w hcptø XmhiyamsW v k`bpss ]ptcmkxnsb n Xmev]cyambn Nn n p Ghcpw kωxn p ImcyamWv. sszhir]bm k`bn kam[m\w ssih ncn p Xp sim pw k`bpss GIoIcWØn\pw A`nhr n pw BhiyamsW- p XpsIm pw ti{µøn \n pw \ap v Ab v In nbn p `cwls\ \S n hcpøm\mbn AXns Hcp {]Xn CXv klnxw Ab p p. B ] nbnse ASpØ sxcs Sp v CX\pkcn v \StØ XmIp p. ASpØ sxcs Sp n\v Hcp h jøne[niw ImeXmakap ] w Hcp h jøn\p n G hpw A\ptbmPyamb kµ `Øn Øs CX\pkcn p sxcs Sp v \StØ- XmWv. Hcp sim Øn\p tijw \ΩpsS F m ] nifnsebpw AwKoIrX `cwls\bmbn CXv am{xta kzoicn s SpIbp q. `cwls\ \S n hcpøptºmƒ ] nifpss {]txyi kz`mhw sim v Fs nepw {]bmk߃ A\p`hs v I m Ah

17 IShn Xncp-ta\n \ΩpsS {i bn s SpØWw. Aßs\bp {]bmk߃ v \nbam- \pkcwamb {]Xnhn[nbp m phm \mw {ian p Xmbncn pw. GsXmcp hyxnbm\hpw {]mcw`øn {]bmksa v txm msa nepw ip`m]vxn hnizmktømss ssiimcyw snøptºmƒ \ mbn ]cnwan p XmWv. \nßfpss m\øn nxv axn. sszhw A\p{Kln s. F v 1959 G{]n 10 mw XobXn. Bephm Xr p Øv skan\mcnbn \n pw. 1958 se k`mtbmpn n\v apºv ]m{xnb m `mkømbncp sim n `{Zmk\Øns ]utemkv am tkthdntbmkv sa{xmt meo- Ømbpw ]p\ \nba\w e`n Xns\ XpS v 1959 am v 3 mw XobXn Icnßm nd ] nbn \n v 11 mw \º k pe Iev]\ C{]Imcw ] niƒ b p: ""CtXhsc \ΩpsS k`bv v {IaoIrXamb Hcp `cwls\ km - h{xniambn \S nen mbncp p. kam[m\w ssih Cu L Øn \ΩpsS k`bv v kpnn nxambn \n Ωn s Hcp `cwls\ e`n- ncn p p. AXns Hcp {]Xn B ] nhnimcn v \mw Ab p simsp p p v. hnimcn AXnse hnhc߃ P\ßsf {Kln n- Ww. Bhiy m v AXns {]XnIƒ tim bøp ImtXmen m Hm^okn \n v e`n p XmWv. CShI nisf nbp AXnse c mw A ymbw Hmtcm CShImwKhpw ]Tn ncn Ww. B `mkw A Sn v P\߃ v hnxcww snøp Xv DNnXambncn pw. taen ] nifpss `cww kw_ n v AXnep hyhÿiƒ F mbnsøpw ]men s SWw. AXnse \n_ \Iƒ v hncp ambn p bmsxmcp \S pitfm Iogvhg ßtfm XpS psim ncn m ]msn. `cwls\ A\pkcn v \ΩpsS sim n `{Zmk\ s]mxptbmkw ASpØ kuicyøn IqSn Bhiyamb Xo pifpw Iu kn sxcs Sp pw \SØp XmWv. I \msns A`n. ]utemkv am ]oeivkot\mkv sa{xmt meoøm 291/73 mw \º Bbn XØpeyamb Hcp Iev]\ 23-11 1973 Ab p. CXmWv 1958 se k`meb\øn\v tijw k`bn kwpmxamb Imemhÿ. 1958 ap ]m{xnb okv `mkømbncp F m taev]- mcpw kz w `{Zmk\ßfn Iev]\ aqew \S nem nb `cw-

18 IShn Xncp-ta\n LS\ 1934 Xs Hcp Imcyw hy am nbncp p. ""Cu LS\bnse \n_ \tbmsv tn bn møxpw B\p- Iqeyan møxpambn k`bnepw CShIIfnepw D mbncn mhp F m DSºSnIfpw DtZymKßfpw \S pifpw CXn\m Zp es - SpØn d±m nbncn p p'' (132 mw hip v). ta d hyhÿiƒ{]imcw A amen `{Zmk\mÿm\amb Bephm Xr p Øv skan\mcn ae ck`bpss `cwls\bv v hnt[bamip p. AXns \SØn ns\ kw_ n v \nehnep F m DSºSnIfpw acw]{xßfpw Iogv\S pifpw B sa{xmk\w k`m`cwls\ AwKoIcn Xv apx kzbtah d±mbnt mbn. CXv k`mwkßfpw Xr p Øv skan\mcnbpss ssihihpw hn\ntbm- Khpw kw_ n Imcy߃ Xocpam\n phm \ntbmkn s `c- Wm[nImcnIfpw Adn ncnt XmWv. IShn Xncpta\n s]mxpk`bv mbn ÿm]n skan\mcn At±lw 1907 A cn Xn\v tijw 1910 Pq 9 \v hmgn s Ip n m n ]utemkv am AØm\mtkymkv sa{xmt meoømbpss ssihiønembn. 1910 Bhn `hn I n {]iv\øn A amen `{Zmk\Ønse _lp`qcn] w CShIIfpw ]m{xnb okv `mksø A\pIqen XpsIm pw B `mk m mbn hmgn s Ip n- m n sa{xm (am ]utemkv AØm\mtkymkv) 1907 apx - Øs skan\mcn \n amwhpambn _ s v AhnsS dºm Bbn Xmakn ncp Bƒ BbXn\mepw 1910 apx Bephm skan\mcn ]m{xnb m I nbpss sa{xmk\mÿm\ambn D]tbmKn s p. ]n osv ]m{xnb okv hn`mkøns ae c sa{xmt meoøm Bbn sxcs Sp s At±lw 1953 P\phcn 25 \v Imew snbvxp. skan- \mcn Nm en I_dS s p. At±lØns ImeØv 1946 BKÃv \men\v Koh Kokv am {KotKmdntbmkv sa{xmt meoøm ÿm\w {]m]n p. Ip n m n am AØm\mtkymkv Imew snbvxxns\- XpS v 1953 apx am {KotKmdntbmkv A amenbnse ]m{xnb - okv hn`mkøns sa{xmt meoøm F \nebn Bephm skan- \mcnbn Xmakn v `cww \n hln p. Ct±lØns `cwime- ØmWv 1958 k`mkwtbmp\ap mbxv. AtXmsS am {KotKmdntbmkv ]m{xnb m hn`mkønse tijw sa{xm msct mse ImtXment mkn\v hnt[bxz DSºSn FgpXnsImSp pibpw k`m- `cwls\bv v hnt[bambn `{Zmk\ `cww \n hln p sim msa v i aqkm \ IpIbpw snbvxp. CXns ASnÿm\Øn

19 IShn Xncp-ta\n ImtXment mkv \ Inb 1959 se \nba\ Iev]\{]ImcamWv am {KotKmdntbmkv 1959 apx A amen sa{xmk\øns `cww \n hln Xv. X qew 1959 apx Bephm Xr p Øv skan\mcn ImtXmen m_mhm \nban p A amen sa{xmt meoømbpss Bÿm\amsW p Xv X a kwkxnbmwv. am {KotKmdntbmkv tbmpn k`bnse A amenbpss NpaXe hln th 1966 \hw_ 6 \v Imew snbvxv Xr p Øv skan\mcnbn I_dS s p. 1959 apx ae ck`bpss ]q Æ DSabnepw NpaXebnepw ssihiønepancp Xr p Øv skan\mcnbnte v ]pxnb `{Zmk\ sa{xmt meoøm Bbn tum. ^oent mkv am sxtbm^ntemkv 1967 P\phcnbn \nbanx\mbn. At±lØns ImeØv k`bn ho pw I n hn`p\ap mbn. Bephm Xr p Øv skan\mcnbpss DSaÿX kw_ n pw ssihiw kw_ n pw X ap mbn. hyhÿm]nx sa{xmt meoømam v kam cambn Ct mgsø t{ijvt ImtXmen m ]m{xnb okn \n v ] ta v sa{xm ÿm\w {]m]n- txmss X ߃ timsxnbnseøn. tcjiƒ F mw timsxnbn ]cntim[n s p. _lp. ticf sslt msxn 2002 Unkw_ 2 \v ]m{xnb okv hn`mkw ImtXmen m txmakv {]Yas\ A amen, I \msv, sim n `{Zmk\ßfnse ] nifn {]thin p Xn \n v \ntcm[n v DØchp mbn. Cu \ntcm[\w \mfnxphscbpw \o w snøs n n F v F mhcpw Hm Øncnt XmWv. ae- -c-k-`-bn c p- hn-`m-k-߃ Ds pw AXn ]m{xn-b - okv hn`m-k-øns ko\n-b sa{xm-t m-eo-ø-mbmwv Xm F pw B \ne-bn ]m{xn-b okv hn`m-k-øns F n-kvt m- kp l-tzmkv {]kn-u mbn {]h Øn v hcn-i-bmwv Xm F pw t{ijvt ImtXm-en m tims-xn-bn Ah-ImihmZ-ap- -bn- p. Cu tiknse (kn.fw.f. 198/2002) sslt m-sxn hn[n-bpss {]k- -`m-k-߃: 1. kp{]owtims-xn-bn \n p- mb c mw kap-zmbt -knse hn[n- Iƒ Cu tikn {]k- -am-wv. B \ne-bn Ct m-gp X ߃s mw kp{]owtimsxn hn[n-sim p Xs ]q Æ-hn-cmaw D mbn- p- -Xm-Wv. 2. kp{]owtims-xn \nb-an \nco- -I (P. afo-a-tv) Ah I-fpsS

20 IShn Xncp-ta\n km n-[y-øn IqSnb ae- c Atkm-tky-j tbmkw ssis m Xocp-am\߃ k`-bvs mw _m[-i-am-wv. Ch Hcp A[n-Imcÿm- \Øpw tims-xn-bnepw tnmzyw snøm-\p- -X-s v kp{]owtims-xn DØ-c-hm-bn- p- -XmWv. ]m{xn-b okv ] w ImtXm-en- m, k`mam-t\-pnwkv IΩn- n-bn-te v sxc-s -Sp- -s - -Xmtbm sa{xm-t meoøm Bbn AwKo-I-cn- -s - -Xmtbm Ah-Im-i-s -Sp- Xp t]mepan-. 3. ]m{xn-b okv ] w ImtXm-en- msb, sa{xm-t m-eoøm Bbn ae- c Atkm-tky-j sxc-s -Sp-Øn n- m-sb pw, kp ltzmkv AwKo-I-cn- n- n- m F pw- \nbam-\p-krxw At±lw hmgn -s - n- n- m-sb pw Cu tikn Iogvt m-sxn (F-dWmIpfw Pn m kvs]jy tims-xn) hn[n- n- p- -Xm-Wv. Cu Xocp-am-\-߃ {]k- -amb F m hkvxp-x-ifpw ]cn-tim-[n tij-am-wv. 4. ImtXm-en m ÿm\n-bmbn {]h Øn- p- -Xn\pw A -am-en, I -\m-sv, sim n `{Zm-k-\-ß-fnse ] n-i-fn {]th-in- p- -Xn\pw ] - m-scbpw siωm-i- m-scbpw hmgn p- -Xn\pw at -sx- nepw ip{iqj-iƒ \S-Øp- -Xn\pw D A[n-Imcw am Zo-h- m-tkym-kn\v (]m{xnb okv ] w ImtXm-en- m-bv v) Ds v ImWn- p bmsxmcp tcjbpw timsxnapºmsi lmp-cm- -s - n- n-. Bephm Xr p- Øv skan-\mcnsb kw_- n tiknepw hn[n D m-bn- p- v. tikv \º H. Fkv. 5/1981 Fd-Wm-Ipfw Pn mt msxn apºmsi H. Fkv. 5/81 \º Bbn ^b snbvx tikv 31 3 2003 hn[n-bm-bn. ^oen-t mkv am sxtbm-^n-temkv, ^m. tp _v aæm-d-{]m-bn XpS-ßn-b-h {]Xn- I-fmb Cu tikv H. Fkv. 247/80 \º Bbn s]cp-ºm-hq ap kn^v tims-xn-bn ^b snbvxn-cp Cu tikv Pn m tims-xn-bn-te v ]n osv am -s -Sp-I-bm-bn-cp- p. Ccp Iq -cp-tsbpw hmz-ap-j-߃ timsxn ti p. Ccp hn`m-k-øp- \n pw lmp-cm- -s tcj-iƒ F mw timsxn ]cn-tim-[n- p. Pn m tims-xn {]Xn-Iƒ v (Hm Ø-tUmIvkv k`bv v) A\p-Iq-e-ambn ]pds -Sp-hn hn[n-bn {]kvxm-hn- p: ""... -sk-an-\m-cn- - n, sk v tacokv ] n, skan-\mcn Nm F o hyxykvx t]cp-i-fn hnfn- -s -Sp X tzhm-ebw Bephm

21 IShn Xncp-ta\n Xr p- Øp skan-\m-cn-bpss A\p-_- -am-sw- v (Appendage) e`yamb samgn-i-fp-ssbpw tcj-i-fp-ssbpw ASn-ÿm-\-Øn Is -Ønbn-cn- p- p....'' ""... 1934- se ae- -c-k`m `c-w-l-s\ hn`m-h\ snøpw{]im-c-ap Hcp km[m-cw CS-h-I- - n-bmwv F v sxfn-bn- p-hm hmzn-iƒ v km[n- n- n-....'' ""... -hm-zn-iƒ X tzhm-e-b-ønse AwK-߃ BWv F hmzw sxfn-bn- p-hm Ah v km[n- n n.'' ""... -sk-an-\m-cn- - n-bpss `cww Imem-Im-e-ß-fnse `{Zm-k-\- sa{xmt m-eo-øm-am t\cn v \SØnh n-cp- -Xmbn kwi-bmxox-amb sxfnhp-i-fpss ASn-ÿm-\-Øn t_m[y-s - n-cn- p- p....'' ""... CS-hI sa{xm-t m-eoøm \nb-an- p IΩ-n n v Hcn- epw 1934 se k`m-`-c-w-l-s\{]imcw cq]o-i-cn- p amt\-pnwkv IΩ-n nbpss ]Zhn D m-bn-cn- p- -X-.'' ""... -X tzhm-ebw A -amen `{Zm-k\ sa{xm-t m-eo-øm-bpss ]q Æ-amb \nb-{ -W-Øn-em-sW- p H p apx \mep- h-sc-bp {]Xn-I-fpsS hmzw AwKo-I-cn- -Ø- Xpw hniz-k-\o-b-hp-amwv.'' ""..-. ta -d ImcWß-fm Cu tiknse {]iv\-߃ hmzn- Iƒ v {]Xn-Iq-e-ambn Xocp-am-\n- n-cn- p- p.'' C{]-Imcw sxfn-hp-ifpw tcj-ifpw km nsamgn-ifpw ]cn-tim-[n v Xo v I n X -Øn ]m{xn-b okv hn`mkw {Ia-k-am-[m\ {]iv\-߃ XpS -bmbn krjvsn- p- p. Cu {]iv\-߃ 2005 apjya-{ n-bpss km n-[y-øn \S-Ønb D`bI n kωx{]imcw Xmsg ]dbpwhn[w ]cn-l-cn- p. apjy-a-{ n, Pn m- I-f-IvS, {io. hlm_v (Fkv. ]n.), ^m. tum. H. txmakv (Hm ØtUmIvkv k`m {]Xn- \n[n), tpm v amxyp sxt -X-e- (]m-{xn-b okv hn`m-kw) F n-h H n Icm-dnse hyh-ÿ-iƒ ImWpI: 1. Xr p- Øv skan-\m-cn-bn Ãm kvtim AtX-]Sn XpS-cpw. Ac-a-\bpw Nm epw ImtXm-en m hn`m-k-øns ]q Æ \nb-{ - W-Ønepw A[n-Im-c-Ønepw Bbn-cn- pw. 24 7 05 Rmb-dmgvN apx dh. ^m. t_m_n h okv Ac-a-\-bn hn. Ip m\ A n- p- - Xm-Wv. 2. ] n ]q n- n-s- p- Xv IqSn-bm-tem-N\ hgn ]pxnb Xocp-am\w

22 IShn Xncp-ta\n D m- p- Xphsc CtX \ne XpS-cp- -Xm-Wv. 3. \mep I_dpw cmhnse Ggv awn apx sship-t cw 7 awnhsc Xpd- n-sp- Xpw ` P\-߃ Hmtcm-cp-Ø-cmbn h v {]m n- p-hm Ah-kcw simsp- p- -Xp-am-Wv. F m Cu ka-bøv Iq mbn h v {]m n- p-hm Ah-kcw D m-ip- -X-. 4. C v (23 7 05) i\n sship-t cw 7.30 apx 8.30 hsc I_-dn- {]m n- p-hm Ah-kcw D m-ip- XmWv. Pqsse 31 RmbdmgvN apx F m Rmb-dm-gvN-bnepw sship-t cw 4 apx 5 hsc Aº-Xn IqSmØ hn[-øn hnizm-kn-isf {]m -\bv v th n Ib- p- -Xm-Wv. am sxtbm-^n-temkv Xncp-ta-\n-bpsS I_-dn- Hm Ø-tUmIvkv hn`mkw Ct mƒ snøp- Xpt]mse I_ apdn-bpss AIØv Ibdn [q]w hbv p- Xpw aq v Xncp-ta-\n-amcpsS I_-dn- Hm Ø-tUm- Ivkv hn`mkw Ct mƒ [q]w hbv p- Xpt]mse I_ apdn-bpss ]pdøp\n v am{xw [q]w hbv p- -Xp-am-Wv. hnizm-kn-iƒ am{xta AIØv Ib-dp-I-bp- p. Cu Xocp-am-\-߃ t]meokv ]q Æ-ambpw \S- n-em- p- Xm-Wv. Cu Icmdpw ]n o-sp h j-ß-fn ewln- -s - -Xmbn ImWmw. P\m-[n-]Xy hyh-ÿbv v A]-am-\-I-c-amb \o -߃ v F mwv hncm-a-ap- m- m Ign-bpI F v `c-wm-[n-im-cn-iƒ Nn n-t -Xt? \n t±-i-߃ \nb-a-øn-s bpw \nb-a-\n-tj-[-øn-s bpw Imcy-߃ AhnsS \nev -s. a p Nne Nn -Iƒ ChnsS hmb-\- m-cp-ambn ] p-h-bv phm B{K-ln- p- p. ae- -c-k-`-bpss s]mxpÿe-sa v skan-\m-cn-ÿm-]-i B{K-ln- -Xn\v sa{xm-k-\m-ÿm\w F v am{xw A w Iev]n- m axntbm? sx pw hs pw F p Nn k`-bn Hcp bmym y-am-bn-cns k`-bpss hs- `mk-߃ v AwKo-Imcw \ Ip Nne \S-]-Sn- Iƒ k`m-[n-ir-x-cn \n v D m-ti- -Xt? (sim- n-bpw Xncp-hn-Xmw- Iqdpw tbmpn v sfiy ticfw cq]-s - -t mƒ `c-w- X-e-ÿm\w Xncphn-Xmw-Iq-dn\pw timsxnxe-ÿm\w sim n pw \ In-bXv ChnsS Hm m-hp- -XmWv). 1. k`-bn {]h Øn- p F m Bflob kwl-s-\-i-sfbpw

23 IShn Xncp-ta\n DØc - -Z- nw taj-e-i-fmbn hn`-pn- p-i. DØ-c-ta-J-e-bnse kwl- S-\m-tI-{µ-߃ Bep-hm -Xr- p- Øv skan-\m-cn, simc n kotbm sean-\m-cn, Ip w-ipfw Ac-a\ F n-hn-s-ß-fn {Iao-I-cn- p-i. DØc taj-e-bpss ]cn-[n-bn _tø-cn, ae-_m, I -\msv shãv, I \msv CuÃv, A -am-en, sim n, Ip w-ip-fw, Xriq F o `{Zm-k-\-ßsf Dƒs -Sp-Ø-Ww. 2. Fw. H. kn. bpss Hm^okv Xr- p- Øv skan-\m-cn-bn-te v am -Ww. k`-bpss A SntPmen-Iƒ AhnsS \n -ln- p-hm G m- Sp- mhww. 3. sshzniskan-\m-cn-bpss H pw c pw h j m p-iƒ Xr p- Øv skan-\m-cn-bn-te v hn\y-kn- -s -S-Ww. 4. Bephm skan-\m-cn-bnse s]cp- m-fp-iƒ hn`-pn v \mep Znhk-ß-fn-te v {Iao-I-cn- -Ww. {][m\ s]cp- mƒ Bbn skan-\mcn ÿm]is Hm ΩZn\w BtLm-jn- -Ww. F m h jhpw taj-ebpss Hcp Bflob {]ÿm\øns ZznZn\ tim {^ kv A v skan-\m-cn-bn kam-]n- Ww. 5. ae- c kpdn-bm\n {InkvXym\n Atkm-tky-js tbmk-߃ H n-s-hn v hs- taj-e-bn ktω-fn- -Ww. 6. taev ÿm\m-tcml-ww, ImtXm-en m hmgvn F n-hbv v taj-em-sn-ÿm-\-øn thzn Hcp- -Ww. 7. H n-s-hn Ah-k-c-ß-fn hnip aqtdm IqZmi hs- taje-bn {Iao-I-cn- -Ww. 8. ae- c k`m]{xn-i-bpss {]kn- o-i-cww tim -bøp \n v \S- p- -Xp-t]mse ae- ck`m -am-kn-ibpss {]kn- o-i-cww hs- taj-e-bn \n v ]p\x{iao-i-cn-t - -Xm-Wv. 9. Bh-iy-sa- n Bep-hm, ]mºm- p-s, timx-aw-k-ew, apf- pcpøn, simc- n, Ip w-ipfw XpS-ßnb ÿe-ß-fnse k`m-]n-xm- - m-cpss I_-dn-S-ß-fn-tebv v sx taj-e-bn \n pw ]cp-a-e, a -\n- -c, tim -bw, hmi-øm-\w XpS-ßnb ÿe-ß-fnse I_-dn- S-ß-fn-tebv v hs- taj-e-bn \n pw Xo m-s\ ]cn-]m-sn-iƒ k`m-x-e-øn kwl-sn- n-t - -Xm-Wv. 10. am tømωm «olm ÿm]n ]meq ] nsb (B Øm- v- - Nm- p-ip-f-ß-c) sk v txmakv Xo ms\ti{µ-ambn {]Jym-]n- p-

24 IShn Xncp-ta\n Ibpw k`m-zn-\-tøm-s-\p-_- n v AJne ae- -cmsnÿm\-øn kap- Nn-X-amb ]cn-]m-sn-iƒ AhnsS kwl-sn- n- p-ibpw sntø- -Xm-Wv. k`-bn ka-xpen-xm-hÿ kwc- n- -s -Sp taev m-wn hnti-{µo-i-cw ]cn-]m-sn-iƒ {]mh Øn-I-am- p-tºmƒ hn`-p-\-øns tcj-iƒ C m-xm-ip Hcp Imew hcp-sa v Xs -bmwv CsX-gp-Xp Bƒ {]Xo- n- p- -Xv. Ahn-`- -k-`-bn tim -bw, A -amen sa{xm-k-\-ß-fpss Npa-Xe hln- n-cp ]pwy-t«m-i-\mb IS-hn henb ]ueqkv am AØm- \m-tkymkv ]nxm-hns Cu Poh-N-cn{Xw CuZri sfiynn- -Iƒ pw \S-]-Sn-Iƒ pw {]tnm-z\w Ipdn- s F {]m -\-tbmss Cu cn\ klr-zb-k-a w ka n- p- p. bp. kn. timfpv Bephm 2, iqt\m-tbm-s]-cp- mƒ ^m. tum. tpmk^v Noc

25 IShn Xncp-ta\n 1 apjw \ -s \n `m-ky-hm almhy n-xzß-fpss BI-Øp-Isb ]cn-k-wn v Ah v DNn-Xamb hnti-j-w-ßfpw _lp-a-xn-ifpw tcj-s -Sp-Øp Imhym-fl- Ihpw [z\ym-fl-i-hp-amb kao-]\w thz-]p-kvxi cn-bn-xm- fpw k`m- N-cn-{X-Im-c- mcpw Bcm-[\mkmlnXy \n Ωm-Xm- fpw Ah-ew-_n- n- p- v. Zo L-Z in-am-cn Xe-h\mb tami, cmpmhpw {]hm-n-i-\p-amb Zmho-Zv, m\n-i-fn m\n-bmb item-tam, al-xz-ap Gimb, \oxn-am-\mb Ctøm-_v, hnizm-kn-i-fpss ]nxm-hmb A{_-lmw, \oxnam-\mb t\ml, amem-j-am-cpss Xe-h Bb K{_n-tb, \oxn-am- \mb butk-^v, CSn-\m-Z-Øns ]p{x- mcmb bmt m_pw tbml- m-\pw, kxy-øns {]`m-j-i Bb tbml- m kv\m]i, «ol m-cn Xe-h-\mb ]t{xmkpw ]ueqkpw, siωm-i- m-cpss Xeh-\mb kvtx^m-t\m-kv, `mky-hm-\mb ]ueq-kv «o-lm, A n-a-b-\mb C m-øn-tbmkv, hn m-\-k-ap-{z-amb txthm-tem-tkm-kv, kz Æ-\mhp-Im-c Cuhm-\n-tbm-kv F n-ßs\ \mw D]-tbm-Kn- p-t]m-hp hnti-jw-߃ AXXv Pohn-X-ßsf ka{k tim`-tbmss Bhn-jv cn- p-hm siev p- -h-bm-wv. B ]m-x-bn hfsc ]n n \n psim v IS-hn (Iq-c ) ]ueqkv am AØm-\m-tkymkv henb sa{xm-t m-eo-ømsb apjw \ -s \n `m-ky-hm F v At±-l- Øns Poh-N-cn-{X-Øns Bap-Jm-[ym-b-Øn hnti-jn- n- p- Xv Ahn-th-I-am-sW- n Bb-Xn\v BZyta a tnmzn- p-sim- p- p. Ncn-{X-Øns A[ym-b-io j-i-߃ v hnj-b-amb alm m s]mxp-hn aq v hn`mk-ß-fn s -Sp- -Xmbn \nco- n- -s - n- p- v. alm- m-cmbn P\n- p- -h-cmwv Hcp hn`m-kw. PohnXw sim v alxzw B n- p- -h-cmwv as mcp hn`m-kw. aq m-a-sxmcp hn`mkw {]mtzin-i-xz-øns tbm a v Xmev]-cy-ß-fp-sStbm ]cn-k-w-\-bn alxzw Btcm-]n- -s -Sp- -h-cm-wv. al-ømb ] m-øew sim v {it bamb hwim-h-en-i-fn ]nd- p- -Xp-sIm- p-xs A\iz-c-cmbnØocp- -h-sc-bmwv BZy- hn-`m-k-øn ImWpI. c -masø hn`mkw {i n- -s -Sp- Xv Ah-cpsS ] m-ø-e aln-a-bp-ssbpw knwlm-k\ hnkvxr-xn-bp-ssbpw ]mc-º-cy-øns bpw ASn-ÿm-\-Øne, t i-]q - Æ-amb ÿntcm- m-lw-sim pw XymK-]q Æ-amb A[zm\w sim pw {]Xn-Iqe ]cn-xx-ÿn-xn-isf Iog-S n kz w km{am-py-߃ ÿm]n

26 IShn Xncp-ta\n {]Xn-`-bpsS t]cn-em-wv. aq m-asø hn`m-k-øn\v ] m-øe tim`bp-an, I Ω-Im-fi tim-`-bp-an-. Nne {]mtz-ini ]cn-k-w-\-i-fpss `mkyw sim pw a p- -h-cpss HuZmcyw sim pw kµ `-i- nsim pw e`n ]Z-hn-I-fp-sStbm ]n me injy- m-cpss Kpcp-` n ]mc-h-iyw-simt m alxzw ASn-t - n- -s -Sp- -h-cmwv aq mw hn`m-kw. Cu aq p hn`m-k-øn\pw amxr-i-iƒ tzi-n-cn-{x-øn-se t]mse ae- -c-k-`m-n-cn-{x-ønepw kq -va-ambn ]cn-tim-[n- m ImWmhp- -tx-bp- p. A{X-tbsd \nco- -W-hn-t[-b-am-bn- n- mø \mem-asxmcp hn`mkw IqsS-bp v alm- m-cpss kaq-l-øn. ]n mse hcp al-xz-imw- n-i-fpss IpXn-Im sht p \new]xn- -h \bsshieywsim v XpS-sc-Xp-Ssc ]cm-p-b-߃ G p-hm-tß- n-h-cp-tºmƒ X߃ v t\cnts- n-h-cp ]cm-p-b-߃ ap Km-an-I-fpsS \bw sim v A\n-hm-cyambn A\p-`-hn-t n h -Xm-sW v {]N-cn- n v ]m]-`mcw apgph ap Km-an-Ifn A n p kl-xm]w Cc- p hmiv]-xn-i-fpss Xakv -c-w-øn\v hnt[-b-cmb ap Km-an-Iƒ, sxm p]n mse hcp Zimk- n-i-fpss Iem-]-Im-eq-jyw- aqew Ncn-{X-Øns {i -bn ]nsn- p-\n-ev m-\m-hm-sx-t]mb \njvim-a-i Ωn-Iƒ Ch-scm-s -bmwv \memw hn`m-k-øn s -Sp alm- m. Zu `m-ky-h-im Cu \memw hn`m-k-øn-emwv IS-hn am AØm-\m-tkym-kns\ Dƒs -Sp-tØ- n-h-cp- -Xv. At±lw Pohn ]søm-ºxmw \q m- ns DØ-cm w \ho-i-c-w- m-cp-ambn ae- -c-k` \S-Ønb \nb-abp -ß-fpsS kwl - j-im-e-am-bn-cp- p. bp -Im-e-ß-fn AX-Xp-] Øns \mb-i- mcn-em-wt m Ncn{Xw ZrjvSnbpd- n- p-i. \ho-i-c-w-bp- -Øn ae- - c-k-`-bp-s-s Aa-c- m-cn {][m\n Ncn-{X-]p-cp-j (IS-hn am AØm- \m-tkym-kv) A m-bn-cp- p. X qew Ncn-{X- -Æp-Iƒ At±-lsØ Ah-K-Wn- p. At±lw A -cn- p- Xv 1907 emwv. sxm p-]n- mse h Zim-_vZ-߃ as mcp bp -Øns i -m-b-am\-amb kwl j- L- -am-bn-cp- p. Cu kwl j-߃ kr n- -h ]cm-p-b-s -Sp-tºmsgms B ]cm-p-b-øns DØ-c-hm-ZnXzw \nc-]-cm-[n-i-fmb ap Kman-I-fn si n-h-bv p kz`m-h-amwv {]I-Sn- n- -Xv. bp w snøp- t]m-cm-fn-iƒ v t\xm-hns hm p-iƒ thz-hm-iy-am-tb- ]- q. AXns KpWtZmj-ßsf hnth-nn- p-hm bp m- -co- -Øn B pw A\phmZw e`n- mdn. X qew I n-h-g- ns Xtam-a-b-amb A v ]Xn- m v Ign- v kam-[m\ kqcy ae- -ck`-bn DZn -t m-tg pw Ncn-{X-]p-cp-j Ncn-{X-Øn\v hnj-b-a- m-xm-bn. Cu c v alm-bp- -

27 IShn Xncp-ta\n ߃ n-sbn Pohn-t - n-h- -Xn-\memWv At±-lsØ \n `m-kyhm F v hntijn n-t - n -h-cp- Xv. At±-l-Øn\v tijw ae- -c-k`-bpss HutZym-KnI t\xr-xz-øn hncm-pn- n-cp- -h-sc- mwxs k`-bpss hs- {]tz-i-ß-fpss kwkvim-c-a-ln-a-i-sf- p-dn v th {X Ah-Kmlw kn n- -h Bbncp-t m- F v kwi-b-am-wv. Hcp ]t, ap Xe-ap-d-bn ae- -c-k- `bn Db ph F m ]nxm- - mcpw hs- {]tz-i-øp-\n- p- -h Bbn-cp- -Xn-\m hs- {]tz-i-ß-tfmsv a\x-imkv{x-]c-amb \ockw Ah-cpsS D]-t_m-[- a-\- p-i-fn ad- p-in-s- n-cp- pthm F v kwi-bn- m-hp- -XmWv. 1850 \pw 1900 \pw CS-bn ae- -c-k-`bn taev - -ÿm\tø pb Ø-s Xv Ggv t]cmwv. 1. ]pen-t m- n tpmk^v am Zoh- m-tkymkv ae- -c -sa-{xm-t m-eo-øm-. -kztziw Ip w-ip-fw. 2. tim\m v Koh-dp- okv am bqen-tbmkv sa{xm-t meoøm. kz-tziw ]mºm- p-s. 3. IS-hn ]utemkv am AØm-\mtkymkv sa{xm-t m-eo-øm. kztz-iw hs- ]d-hq. 4. apdn-a- -Øn ]ueqkv am Cuhm-\n-tbmkv sa{xm-t m-eo-øm-. -kz-tz-iw time-t cn (tim q ). 5. Aºm v Koh-dp- okv am Iqdntemkv sa{xm-t m-eo-øm.- kz-tziw A -am-en. 6. Itcm- p-ho- n sia-hq am Zoh- m-tkymkv sa{xm-t m-eo-øm. kz-tz-iw I -\m-sv. 7. NmØp-cpØn Koh okv am {KotKm-dn-tbmkv sa{xm-t m-eoøm. kztz-iw apf- p-cp-øn. kv] -amb Cu hs- B[n-]Xyw sx {]tz-isø kzm`mhn-i-ambpw hnt m-`n- n- n-cn mw. ]n osv c p -I- n-i-fmbn ae- ck` {[pho-i-cn- -s - -t mƒ hs- {]tziw {]mtbw ]m-{xn-b - okv A\p-`m-hn-I-fmbn amdn-b-txmss k`-bpss HutZym-KnI t\xrxzw hs- {]tz-isø i{xp] ambpw {]Xn-tbm-Kn-bmbpw ImWp-hm \n _- n-x-ambn. hs- {]tz-isø Fgp-Xn-Ø- n-b-txmss B {]-tz-iøv I_-dSßnbn-cp Ahn-`- -k-`-bpss taev - - m t]mepw k`-bpss HutZym-Kn-I-tc-J-I-fn \n v Kf-lkvXw snø-s - p. ]n osv XpSsc XpSsc h "^dt-hm-'am "butk- ns\ Adn-bm-Ø-h-cm-bncp p.' Npcp- n- -d- m A -am-en-bn Imew-sNbvX Aºm v am Iqdn-temkpw Bep-hm- Xr- p- Øp skan-\m-cn-bn I_-d-S-ßnb IShn am AØm-\m-tkymkpw ISp-ß-aw-K-eØv I_-d-S-ßnb siahq am Zoh- m-tkymkpw Ahn-` ae- -c-k-`-bnse taev - - m Bbn-cp-s - nepw, Ah-cpsS I_-dn-S-߃ ÿnxnsnøp CS-h-I- Ifpw {]tz-i-ßfpw ]nev m-eøv ]m{xnb okv {Kq ns s\sp-t m- -Iƒ Bbn-Øo -Xn-\m Ahsc ]m{xn-b okv I n-bpss

28 IShn Xncp-ta\n taev - m F v s]mxp-hn hnti-jn- n- -s - p. IS-hn am AØm-\m-tkymkv sa{xm-t m-eo-øm-bpss Nc-a -i-xm n Hm ØtUmIvkv k`-bpss HutZym-Kn-I-t\-XrXzw 2007 Unkw-_ 23 \v ]. ImtXm-en- m-_mhmbpss Iev]-\-{]-Imcw tim bw sa{xm-k-\-øns B`n-ap-Jy-Øn ]pxp- n \ne-bv ] n-bn h v BtLm-jn- -s - -t mƒ ae- -c-k-`-bn-emsi AsXmcp ]pxnb Adn-hmbn amdn IS-hn Xncp-ta\n Ahn-`- -a-e- -c-k-`-bpss tim bw sa{xm-k- \sø aq v ]Xn- m- p- Imew `cn {]Y-a -km-cyn Bbn-cp p!! Cu Xncn- -dn-hns ] m-ø-e-øn-emwv 2008 P\p-h-cn-bnse Xr p- Øv skan-\m-cn-bnse s]cp- m-fn ]s -Sp- p-hm \nc-h-[n -Xo m-s- I sx `{Zm-k-\-ß-fn \n v Bep-hm-bn-se-Øn-bXv. AXp-hscbpw k`-bpss HutZym-KnItI{µ-ß-fn Cu Xncn- -dnhv t\sn-bns v t_m[y-s SpØp H v c v DZm-l-c-W-߃ ChnsS Nq n- m-wn- p-hm-\p- v. 1986 ticf sszh-imkv{x kan-xn-bpss B`n-ap-Jy-Øn {]kn- o-i-cn- -s k`m-n-cn{x \nl- p-hmwv Hcp {][m\ tcj. ae- -ck`bnse ]fin-x-cmb AwK-߃ IqSn Dƒs Hcp FUn-t m-dn-b t_m Uns Npa-X-e-bn Xøm-dm- -s ae-bm-f-`m-j-bnse k`m-ncn-{x-\n-l- p-hn IS-hn am AØm-\m-tkym-kns t]cn Hcp io jiw Dƒs -Sp-Øn-bn- n-. AXXv k`-iƒ \ Inb io j-i-amwv B {K-Ÿ-Øn Dƒs -Sp-Øn-b-Xv. ae- c Hm Ø-tUmIvkv kpdn-bm\n k`-bpss Npa-X-e- m \ Inb io j-i-en-ãn k`m-n-cn-{x-\n-l- p-hn tn m-\mbn \ Inb enãn \n `m-ky-hm-\mb Cu Ncn- {X-]p-cp-js t] kvacn- -s - n-. 1989 sk v txmakv Hm Ø-tUmIvkv sshznikwlw ae- -cbpss Hcp sshzn-i-u-bivsdn CZw{]Y-a-ambn {]kn o-i-cn- p. AXns A sø A[y- hniz-hn-{ip-x-\mb tum. ]utemkv am {KotKmdn-tbmkv sa{xm-t m-eoøm Bbn-cp- p. P\-d sk{i- dn ^m. tum. Fw. F. aømbn-bpw (C v tum. amxyqkv am tkth-dn-tbmkv sa{xmt m-eo-øm) AXns 25 apx 33 hsc-bp ]pd-߃ 17 mw \q m pap-x 20 mw \q m- p -hsc H mw am tøm-ωm -ap-x ImewsNbvX bmt m_v am t]mfn- m t mkv sa{xm-t m-eo-øm- hsc D ae- -c-k-`m-]n-xm- - m-cpss elp-po-hncn-{x-ßfpw e`y-am-b-h-cpss Nn{Xßfpw {]kn- o-i-cn- n- p v. ae- -c-k-`-bnse AXpey thz-im-kv{x- \pw InS-b k`m-n-cn{x ]fin-x\pw khn-ti-j- kp-dn-bm\n ]fin- X\pw aev]m-\p-am-bn-cp ^m. tum. hn. kn. imap-th BWv B

29 IShn Xncp-ta\n Ncn-{X-`mKw Xøm-dm- n-bxv. F m B N-cn-{X-am-e-bn ae -c-k-`bnse kp{]-kn kpdn-bm\n ]fin-x\pw tim bw ]g-b-sk-an-\m-cnbnse ap aev]m\pw \nc-h[n kpdn-bm\n {KŸ-ß-fpsS hnh Ø-I- \p-amb IYm-]p-cp-js t]tcm kw`m-h-\-itfm Nn{Xtam Dƒs -SptØ- -Xp-s v B pw txm n-bn-. ae- -c-k-`-bpss apgp-h ] mfn-ø-hp-ap Hcp sshzn-i -U-b-d-IvS-dn-bn At±-l-Øns t] Dƒs - p-im-wmø-xns\ \n `m-ky-sa- - msx hnti-jn- n- m-\m-hptam? 1972 \v tijw D mb ]pxnb I n-`n- -X-bn IS-hn IpSpw- _-Øn \n v Hcp taev]- - m-c D m-bn. At±-l-Øns t]cpw ]ueqkv am AØm-\m-tkymkv F m-wv. BZysØ Bƒ ZnhwK-X- \m-bn v Gtgmfw ]Xn- m- p-iƒ Ign- mwv c m-a taev]- - m-c- \m-b-xv. Hcmƒ Ahn-` k`bnepw c m-a ]m{xn-b okv I nbn am{xhpw sa{xm\m-bn-cp p. \n `m-ky-sa v ]d-bs, Ch c p- Im-e-L- -ß-fmbn Pohn c p hy n-xz-ßfmsw v Hm msx t]mb-h-cmwv k`-bnse ]e HutZym-Kn-I-ÿm-\n-I-fpw. \n `m-ky-øn\v I n- Iq-Sm Hcp ImcWw IqSn-bp v. 1909 \v tijw I n-h-g- p-i-fp- m-b-t mƒ ]m{xn-b m- {Kq ns ae- -c -sa-{xm-t m-eoøm Bbn hmgn- -s - Xv as mcp ]ueqkv am AØm-\m-tkymkv Bbn-cp- p. At±-l-Øns HutZym-Kn-I B-ÿm\w Bephm Xr p- -Øv sk-an- \mcn Bbn-cp p. At±-l-Øns A yhn{iacwk-hpw Bep-hm -Xr p- Øv skan-\m-cn-bm-bn-cp- p. Htc t], Htc Bÿm-\w, Htc A y hn{i-a-ti{µw. HSp-hn ]ueqkv am AØm-\m-tkymkv F t] ti m ]m{xn-b okv `mksø Hcp taev]- - m-cs sfxn-lmkn-i-\m-a-ambn amdn. I n hn`-p-\- m-eøv Xr p- Øv skan-\mcn ]m{xn-b okv `mk-øns Bÿm-\hpw sshzn-i-sk-an-\m-cnbpw Bbn-cp- -Xn-\m AXv Ahn-` ae- -c-bpss kºm-zy-am-sw pw Ahn-` ae- -c-k-`-bnse A -amen sa{xm-k-\-øns Bÿm-\- am-sw- Xpw AhnsS I_-d-S-ßnb H m-asø taev - - m-c\pw Bephm Xr p- Øv skan-\m-cn-bpss ÿm]-i-\p-amb IS-hn henb ]ueqkv am AØm-\m-tkymkv Ahn-`- -k-`-bnse A -amen sa{xmk-\m-[n-] BsW- Xpw ae- -c-k-`-bpss HutZym-KnI t\xr-xz- Øns t_m[-a-\- n \n v A{]-Xy- -am-bn. 1907 Imew snbvx At±-l-Øns Hm Ω-s -cp- mƒ, {]Ya sa{xm-t m-eo-øm-bpss Hm Ωs -cp- mƒ F - \n-e-bn tim bw `{Zm-k-\-Ønse F m ] n-ifnepw ap sshzni skan-\mcn aev]m F \nebn tim bw ]gbskan-\m-cn-bnepw \S-Øp-hm ]nev m-esø ae- -c -sa-{xm-t m-

30 IShn Xncp-ta\n eoømbv pw tim bw sa{xm-k-\m-[n-]\pw Npa-Xe D m-bn-cp- p. 1909 apx B Npa-X-e-Iƒ \n h-ln h -t»-cn am Zoh- m-tkymkv, Imcp-Nn-d am ]oe-ivkot\m-kv, ]mºm-sn am {KotKm-dn-tbm-kv, _t - en-tbmkv Koh-dp- okv ZznXo-b ImtXm-en- m, ]mtd v am Cuhm-\ntbm-kv, ]nev me ImtXm-en- m-am Ch s ms \n h-ln- m-ambn-cp B NpaXe Ah-scms hnkva-cn- Xv Ncn-{X-]p-cp-j \n `m- Ky-hm Bbn-cp- -Xp-sIm- p- X-s -bm-wv. Htc t]cp-im-cmb aq v t]cn At±-lØns apjw th Xncn- -dn-bs -SmsX t]mbn. apjw \ -s Cu ]nxm-hns\ thsdbpw \n `m-ky-߃ ImØp-\n p- p- m-bn-cp- p. 1909 \v tijw ae- -c-k-`-bn I n-h-g- p- m-b-t mƒ Hm ØtUmIvkv `mkøv t\xrxzw \ Inb Nne-sc- nepw IYm-]p-cp-js injy- mtcm At±-l-Øn \n v ] -ta- -htcm Bbn-cp- p. ]. Kohdp- okv {]Y-a ImtXm-en- m, ]. Koh-dp- okv ZznXo-b ImtXm-en m, ]. HutK {]Y-a ImtXm-en m F o k`m-x-e-h- mcpw ]mºm-sn am {KotKm-dn-tbmkv, ]mtd v am Cuhm-\n-tbmkv F o tim bw sa{xm-k-\m-[n-]- mcpw IYm-]p-cp-js injy- mcpw sa{xm-k-\m-[n- ] F \ne-bn IYm-]p-cp-j-\n \n v ssihbv v kzoi-cn- -hcpw Bbn-cp- p. Ah-cmcpw Cu Ahn-`- -k-`-bnse ]nxm-hns apjw Hm m-xn-cp- Xv F psim v? Chsc Bscbpw Ncn-{X-]m-T-߃ ]Tn- n-t - -Xp- m-bn-cp- n-. Hcp Imc-Wta Ncn-{X-hn-Zym n p ]dbm-\-m-hq. At±-lØn\v tijw BZyw sa{xm-k-\m-[y- \pw ae- -csa-{xm-t m-eo-øm-bp-ambn Npa-X-e-tb h -t»-cn ]pwy-t«m-i-\mb am Zoh- m-tkymkv, X\n-s -Xn-sc- bp- w \-bn- p ]S-Ø-e-hs Bÿm-\-ambn Bep-hm -Xr- p- Øv skan-\m-cnsb hymjym-\n- p. AXn-e- p-d-ambn Hcp hymjym-\tam hne-bn-cp-øtem \S-Øp-hm A m pw km[y-a- m-bn-cp- p. AXpw IYm-]p-cp-js \n `m-ky-mhÿbv pw apjw \ -s -S-en\pw A\p-tbm-Py-amb Imem-hÿ kr n p. kz w Kpcp-hmb ]cp-ae am {KotKm-dn-tbm-kns\ ` n- ]q w Db Øn- m- p-hm F m i n-ifpw kam-l-cn injy a p \ -{X-ßsf t_m[-]q h-a-s - n t mepw Ah-K-Wn- p-hm Hcp bp -Im-e-]-cn-X-xÿn-Xn-bn kwk-xn-bmbn. AXpw At±-l-Øns \n `m-kyw. At±lw Imew snøp-tºmƒ ]pen-t m- n tpmk-^v am Zoh- m-tkymkv ZznXo-b Bbn-cp p ae- -c -sa-{xm-t m-eo-øm. ae- -c-k-`bpss HutZym-KnI Pnlz-bm-bn-cp "CS-hI]{XnI' IYm-]p-cpjs \ncym-w-sø-øp-s v 1907 Xpem- am-k-øn {]kn- o-i-cn amkn-i-bn C{]-Im-c-w F-gpXn:

31 IShn Xncp-ta\n ""]Tn- v, sszh-`- n, kxyw, k m w, IWniw F n-ßs\ ]e KpW-ß-fpsS hnf-\n-e-am-bn-cp- Cu ]ptcm-ln-xs \ncymww ae- - c v Hcp henb \ -am-ip- p. ac-w-hm Ø tim -bøv Adnhv In nb- D-S Chn-sS-bp F m ] n-i-fnepw ZpxJaWn ASn- p-ibpw tbmkw IqSn Xß-fpsS ]nxm-hn\v th n {]m -\-Ifpw ip{iq-j-ifpw Ign- bpw snbvxp. Cu ]n-xm-hns Bflm-hn\v th nbpw At±-l-Øns {]m \ \ap v Hcp tim -bm-bn-cn- m th nbpw hmb-\- m F mhcpw {]m n- m-dm-iww.'' C{]-Imcw icn-bmb Znibn 1907 ae- -c-k` Nn n-s - nepw ANn-tcW B Zni-bn Icn-\n-g ]Xn- p. AtXmsS At±lw A\y\pw ]c-tz-inbpw apjw \ -s - -h\pw Bbn-Øo p. At±-l-Øns apjw \ -s - -Xns \n `m-ky-]-c-º-c-bn Hcp Imcyw -IqsS kvacn- p-hm-\p- v. A -am-en-bpss {]Y-a- km-cyn Aºm v am Iqdn-temkv Cl-tem-I-hmkw shsn- Xv Hcp t^mt m- t]mepw Ah-ti-jn- n- m-sx-bm-wv. A sø- m-eøv AsXmcp t]mcm-bvabmbn B pw txm n-bn-cp- n-. GXm\pw ]Xn- m- p-iƒ Ign- txmss Nn{X-c-N\m hyh-km-b-w k-`-bn {ItaW -h-f p. Nn{Xw C m-xn-cp ]e ]nxm- - m-cp-ss-bpw Nn{Xw D mbn. A_vZpƒ Peo {KotKm-dn-tbmkv, Im p-a-ßm v H mw Iqdn-tem-kv, c mw Iqdn-tem-kv, tim bw ]g-b-sk-an-\mcn ÿm]-i F n-h-cpss Nn{X-߃ C{]- Imcw `mh-\-bn \n v hc-s -Sp-Ø-Xm-Wv. Ct mƒ B Nn{X-߃ bym t^mt m-iƒ Bbn sx n- -cn- -s - n-cn- p- p. A -amen sa{xm-k-\- m Xß-fpsS {]Ya sa{xms t^mt m- \n Ωn- m Hcp D]mbw Is -Øn. Bcpw Ah-Imis -S-m\n- m-xn-cp IS-hn ]utemkv am AØm-\m-tkym-kns ]Sw tn pi; ASn-bn Aºm v am Iqdn-tem-kns t] tcj-s -S-p-Øp-I. HutZym-Kn-I-amb ]e kph-\o-dp-i-fnepw A -am-enbpss {]-Ya sa{xms\ ]cn-n-b-s -Sp- Øn-bXv am AØm-\m-tkym-kv sa{xm-t -meo-øm-bpss t^mt m-bpss ASn- pdn mbn Aºm v am Iqdn-tem-kns t] tcjs Sp-Øns m- mwv. ae- -c -a-ev]m\pw k`m-n-cn{x hnim-c-z-\p-w Bb IWn-bm-º-d- ºn hµy Ipcn-b timsd- n-kvt mt m kzkp-cp-hmb Ip n- m- n ]ueqkv am AØm-\m-tkym-kns Poh-N-cn{Xw Fgp-Xn-b-Xns c mw ]Xn v {]kn- -s -Sp-Ønbt mƒ (H mw ]Xn v CsX-gp-Xp Bƒ I n- n- ) A -am-en-bpss {]Y-a -sa-{xm-t m-eo-øm-bp-ts-xmbn tn ØXv IYm-]p-cp-js t^mt m BWv. ASnbn Aºm v am Iqdn-tem-kns t]cpw!! apjw \ -s alm-\n `m-ky-hm!! ].

32 IShn Xncp-ta\n ZnZntamkv {]Y-a ImtXm-en- m-bmwv \n `m-ky-hm-\mb Cu ]nxmhns\ k`-bpss apjy-[m-c-bn sim ph-cp-hm \n t±-in- -Xv. AXns ^e-amwv sa{xm-k-\msnÿm-\-øn \S ]pxp- n \nebv ktω-f-\hpw AXns t{]c-w-bn cnn- -s Cu Poh-Ncn-{X-{K-Ÿ-hpw. I n-h-g- p-i-fpss Ncn{Xw At±lØn\v apºn kr n p-h ]pi-a-d-ifpw I n-bp Xnc»o-e-Ifpw Aev]w t iw kln v FSpØp am- n-bm IYm-]p-cp-js txtpm-a-b-amb apj-amwv sxfn-bp- -Xv. Cu DZy-a-Øn Rm Ah-ew-_n hmnn-ihpw enjn-x-hp-amb t{kmxp-iƒ ChbmWv. 1. I -\msv {KŸ-hcn: I -\msv kztz-inbpw Ncn-{X]pcp-js ka- Im-en-I\pw sim n-bpss {]Ya kmc-yn-bp-amb Itcm- p-ho- n siahq am Zoh- m-tkymkv sa{xm-t m-eoøm Fgp-Xnb k`m-n-cn-{x- {K-Ÿ-am-Wn-Xv. ]søm-ºxmw \q m ns A y-]m-z-øn FgpXs Cu k`m-n-cn-{x-øn ae- -c-k-`-bpss ka{k Ncn{Xw Dƒs m- n n- p-s - nepw 19 mw \q m- ns DØ-cm -Ønse kw`-h-_-lpe-amb Ncn-{X-߃ FgpXnbn p- Xv Hcp ZrIvkm- n-bpss kq va-xtbmspw kxy-k- -X-tbmSpw IqsS-bm-Wv. ]me- p- Øp am AØm- \m-tkymkv taev - -ÿm\øv {]Xy- -s -Sp- Xpw At±l-Øn-\-\p- Iq-e-ambn hnfw-_cw Xncp- -sim n cmpm- - m ]pd-s -Sp-hn- p- -Xpw skan-\m-cn-bpss {]h Ø\w Bcw-`n- p- Xpw Ct±-lsØ sndp- phm bqbm ow am Iqdn-temkv Ab- -s - Xpw ]pen-t m- n tpmk^v am Zoh- m-tkymkv taev - - m-c-\m-bn -h v \ho-i-c-w- {i-a-ßsf sndp-øxpw ]cp-a-e-bn kp -l-tzmkv IqSn-bXpw ]t{xmkv XrXo-b ]m{xn-b okv ae ck` kµ in- Xpw apf- p-cpøn kp -l-tzmkv IqSn-bXpw XpSßn IYm-]p-cp-j-\p-ambn _ - s \nc-h[n ]cm-a i-߃ Cu {KŸ-Øn-ep- v. A{]-Im-in-X-am-bncp Cu {KŸw CXp-hsc Hcp Ncn-{Xc-N-\-bnepw {]tbm-p-\-s -Sp- Øn-bn- n-. Cu Poh-N-cn{Xw apjy-ambpw B{i-bn- p- Xv Cu B[n- Im-cnI {]am-w-{k-ÿsøbm-wv. 2. CS-h-I-]-{Xn-I-bpsS ]g-b -e- -߃: CS-h-I-]-{XnI h -t»-cn am Zoh- m-tkymkv ae- -c- sa-{xm-t m-eo-øm-bpss `c-w-im-eøv {]h Ø\w \ne-bv p Xph-scbpw ae- -c-k-`-bpss HutZym-KnI Pnlz-bm-bn-cp- p. ka-imetcj F \ne-bn Cu amkn-i-bpss Ncn{Xaqeyw A\n-tj-[y-am-W-t m.

33 IShn Xncp-ta\n 3. 1919 ]n. sp. tbml- m IØ-\m FgpXn {]kn- o-i-cn hs- ]d-hq am tøm-ω ] n- -cn{xw. B CS-h-I-bnse AwKam-bn-cp- IYm-]p-cp-js Poh-N-cn{Xkw{Klw B ]- n cn-{x-øns 103 apx 109 ]pdw hsc-bp `mk-ß-fn Dƒs -Sp-Øn-bn- p- v. IYm- ]p-cp-j Fgp-Xn-h- n-cp "Bfl-IY'sb D]Po-hn- mwv Cu Poh-Ncn{X kw{k-lw F v ]pkvxiw km n- p- p. X qew AXnse hkvxp-x-i-fpss {]mam-wn-i-xbpw B[n-Im-cn-I-Xbpw h n- p- p. 4. ae- -c-bnse c mw ImtXmen m, h n- m v Zb-dm-bn I_- d-s-ßnb Koh-dp- okv {]Y-a _mhm-bpss Ub-dn- p-dn- p-iƒ. ]. _mhm dºm-\m-bn-cp ImeØv IYm]p-cp-js sk{i- -dn-bm-bn-cp- p. siωm-i, I»o-im, dºm F o ÿm\-ß-fn-em-bn-cp -t mƒ IYm- ]p-cp-js kl-nm-cnbpw sk{i- -dnbpw Xr p- Øv skan-\m-cn-bpss ÿm]-\-øn apjy-k-lm-bnbpw A y-cwkw Dƒs ss IYm-]pcpjs tim -bw- -A- -amen sa{xm-k\ `c-w-np-a-x-e-i-fn ] m-fn-bpam-bn-cp _mhm-bpss Ub-dn- p-dn- p-i-fn IYm-]p-cp-j-s\- nbp \nc-h[n ka-ime ]cm-a i-߃ ImWp- p- v. 5. 1931 Bephm tzi-cxv\w {]kn \n v ^m. sska ]pent m- n (NpΩm-c- ) {]-kn- o-i-cn \mev -Øn-aq- v t]ppifp Poh-N-cn{Xw. NpΩm-c- IYm-]p-cp-j ÿm]n Bep-hm- Xr- p- Øv skan-\m-cn-bpss amt\-p Bbn-cp- p. IYm-]p-cp-js\ A y- Im-eØv ]cn-n-cn injy\pw Bbncp- p. IYm-]p-c-p-j Fgp-Xn-h- ncp Bfl-I-Ysb D]-Po-hn- mwv Cu elp-po-h-n-cn{xw Fgp-Xn-bXv F -Xn-\m AXnse hnh-cw-߃ v hnizm-ky-x-bpss ]n _-eap v. 6. tim bw `{Zm-k-\-Ønse AwKhpw tim bw sshzn-i-sk-an-\mcn-bnse {]K- - a-ev m-\p-w ae- -c-k-`-bpss Bcm-[-\m-km-ln-Xy-sØ- p-dn v Bg-ta-dnb Dƒ mgvn t\snb Kth-j-I-{]-Xn-`bpw Fs Kpcphp-amb bqlm-t\m am tkth-dn-tbmkv sa{xm-t m-eo-øm-bn \n v ]mc-ºcyambn e`n Ipsd ti -dn-hp-iƒ. 7. 20 mw \q m- ns k`m-n-cn{xw khn-ti-j-k-th-j-w-øn\v hnjb-am- nbxns `mk-ambn cq]o-i-cn \nco- -W-ßfpw \nk-a-\ßfpw. 8. A -amen `{Zm-k-\-Øn \n v {]kn- o-i-cn- -s Ub-d-IvSdnbpw Nne kph-\o-dp-i-fpw. 9. B\p-Im-enI {]kn- o-i-c-w-ß-fnepw a p-ambn h Nne tej- \-߃.

34 IShn Xncp-ta\n 10. tim bw ]g-b-sk-an-\m-cn-bnse B ss -hvkn tij-cn- -s \qdpiw- n\v kpdn-bm\n Isø-gpØv {KŸ-ß-fpsS Im temkv Xømdm- p-hm-\mbn 2007 \S-Ønb Kth-j-W-߃ ns-bn Is -Ønb kpdn-bm-\n -I-sø-gpØv Ip m-\-{i-ahpw Ip w-ipfw ]pen-t m- n tpmk^v IØ\mgvkv {] n \n v 1850 Ifn A Sn v {]kn- o- I-cn- Ip m\ XIvkmbpw (kpdn-bm\n). 11. 1865 ]me- p- Øv amxyqkv am AØm-\m-tkymkv aq mw ]Xn- mbn {]kn- o-i-cn \a-kvim-c-{i-aw. 12. 1923 tim bw kn. Fw. Fkv. {]kn \n v {io. si. kn. tpmjzm _n. F.; _n.-f. kam-l Øm-hmbn am tøm-ωm-k` HutZym-Kn-I-ambn {]kn- o-i-cn ae- -c- «olm SpØ knwlmk\- Øns A[n-Im-c-Øn Iogp kpdn-bm\n {InkvXym-\n-I-fpsS ] n- {Ia ]pkvx-iw. CXn \a-kvimc{iaw, IqZm-i-I-fpsS {Iaw, s]c-p- mƒ ip{iq-j-i-fpss {Iaw, t\mºp-zn-h-k-ß-fnse {Iaw, a p ip{iqj-i-fpss {Iaw F n-ßs\ A p- `m-kßfpw Hcp A\p-_- hpw Dƒs ss 670 tesd ]pd-߃ D v (C-Xns Hcp tim n Fs ssihi-ap- v. Hcp tim n tim bw Hm Ø-tUmIvkv skan\m-cn-bnepw D - Xmbn Adn-hp- v. Fs Kth-j-W-{i-a-ßsf A\p-tam-Zn- p-sim pw Bio h-zn- p-sim pw Fs A`n-hµy Kpcp-\m-Y kωm-\n- -XmWo {KŸw) 13. k`m-n-cn{x Kth-j-I-\mb {io. tpmbvkv txm -bv msv IS-hn Xncp-ta-\n-sb- p-dn v Xøm-dm- nb A{]-Im-in-X-amb Hcp Poh-N-cn-{Xw. sa{xm-t m-eo-øm-bpss At\Iw kzimcy IØp-Ifpw GXm\pw Iev]- \-Ifpw At±lw Imew snbvx-t mƒ {]kn- o-i-cn ]{X dnt m p- Ifpw Cu {KŸ-Øn kam-l-cn- n- p- v. 14. ]me- n- n A{_lmw aev]m kpdn-bm-\n-bn \n v hnh - Ø\w snbvxv 1877- {]kn- o-i-cn kpdn-bm\n kaql hrøm- w. 15. dh. Ct yc Cu ]m{zn cnn v 1871- {]kn- o-i-cn ae- c kpdnbm\n k`-sbbpw kaq-l-søbpw Ipdn- p Hcp hncp-xv{]-icww.

35 IShn Xncp-ta\n 2 hs- ]d-hq-cnse CS-b ae- -c-k`mncn-{x-øn A -am-en-bpss ÿm\hpw {]m[m-\yhpw kphn-zn-x-am-wv. `mc-xob {InkvXym-\n-I-fpsS ]n søm n Bb ]meq-cn \n v Xncp-hnXmwIqdns ]e `mk-ß-fn-te- p-ambn ]S v ] -en ae- -c-k`bpss Xe-ÿm\w Ipsd- mew A -amen Bbncp- p. tdmωm km{am-py-ønse Ae-Ivkm{ nbm Xpd-apJhpw tnckm{am-py-øn\v A`n-am-\hpw Ad-_n- -S-ens BZy dmwnbpw Bb s]m m\n Xpd-ap-Jhpw ti{µo-i-cn v \S- n-cp hntz-i hym]mcw \nb-{ n- n-cp BZn-tNc cmpm- - m ]meq-cnse timt m, ]øq, ht cn apx-emb ÿe-ß-fn tim -si n Bÿm-\-am n `cn t mgmwv ]meq {]tz-i-߃ v ss{ikvxh ax-øns Xe- n F v t]cp- m-b-sx- n c mw tnckm{ampyw F. Un. 9 mw \q m p apx tnµaw-kew, simsp-ß- q XpS-ßnb ÿe-߃ ti{µ-am n hntz-i-hym-]mcw \nb-{ n ImeØmWv ]d-hq, sndm-bn, A -am-en, AI- -dºv apxemb ÿe-߃ v ae- ck`m Ncn-{X-Øn {]m[m\yw kn n- p- -Xv. Hcp \q m p Imew \S \nc- -c-amb, "t]m fw' ti{µ-am- nb bp -]-c-º-c-iƒ ]meq-cnse im -PohnXw Akm-[yam- n-b-xns\ XpS v ]meq {]tz-isø \nhm-kn-iƒ {]mw-c- m- w kao] {]tz-i-ßsf A`bw {]m]n- p-i-bm-bn-cp p. ]meq {]tzi-øns {][m\ Pe-am KXm-KXtI{µw A v Nmh- msv Bbncp p. Nmh- msv \n v ]em-b\w snbvx ]meq m-cpss BZy Xmhfw sxm -SpØ N -c- -S-hn-t\mSv tn (N- c IS-hn\v {imbn AYhm sndmbn F pw t]cp v. Nmh- m-sn\v kao-]-ap Im m-im-ºm Imb-ense Hcp IShv C pw {imbn IShv F t]cn Adn-b-s -Sp- p. Im -Im-ºmense {imbn IShpw sndm-bn-bnse N c IShpw XΩn Hcp Ime-Øp- m-bn-cp KmV-kw-k -Øns Hfn-a-ßmØ Hm Ω-bmWv Cu t] C pw -h-ln- p- -Xv) ]d-hq {]tz-iøv ]m pd- n- p. Cu kt -X-amWv s]cn-bm-dn-eqss BZyw AI- dºv A - amen {]tz-i-ß-fn-te pw Imem\pKX-ambn s]cp-ºm-hq, Ipdp- -ºSn, timx-aw-kew F o {]tz-i-ß-fn-te p-ambn ]S v ] -en- Xv. A - am-en-bnepw Ipdp ºSn-bn-ep-ap {]mno\ IpSpw-_- m ]meq-cp-ambp Ah-cpsS ]q ni _ sø Ah-cpsS IpSpw_Ncn-{X-ß-fn tcj-s -Sp-Øn-bn- p- v (bp `oj-wn-sb XpS v Xß-fpsS ]q hni