TRƯỜNG: THCS HIỆP PHƯỚC HỌ TÊN: GV: LÊ HỒ LỆ HẰNG ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP KIỂM TRA HỌC KỲ I- MÔN LỊCH SỬ LỚP 9 - NĂM HỌC 2014-1015 Câu 1. Công cuộc khôi phục kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh ở Liên Xô diễn ra và đạt được kết quả như thế nào? Ngay từ đầu những năm 1946, Đảng và Nhà nước Xô Viết đã đề ra kế hoạch khôi phục và phát triển kế hoạch 5 năm lấn thứ nhất (1946-1950): *Kinh tế : - Hoàn thành kế hoạch 5 năm (1946-1950) trước thời hạn 9 tháng. - Năm 1950, công nghiệp tăng 73%. - Hơn 6000 nhà máy được khôi phục và xây dựng. - Nông nghiệp vượt trước chiến tranh (1939). * Khoa học kỹ thuật: - Năm 1949, chế tạo thành công bom nguyên tử. Câu 2. Việc Liên Xô chế tạo thành công bom nguyên tử có ý nghĩa gì? Em có nhận xét gì về tốc độ tăng trưởng kinh tế của Liên Xô trong thời kỳ khôi phục kinh tế, nguyên nhân của sự tăng trưởng đó? - Việc Liên Xô chế tạo thành công bom nguyên tử đã phá vỡ thế độc quyền về bom nguyên tử của Mĩ. - Tốc độ khôi phục kinh tế của Liên Xô trong thời kỳ này tăng lên nhanh chóng. - Có được kết quả này là do sự thống nhất về tư tưởng, chính trị của xã hội Liên Xô, tinh thần tự lập, tự cường, tinh thần chịu đựng gian khổ, lao động cần cù, quên mình của nhân dân Liên Xô. Câu 3. Nêu vài nét về đặc điểm chung của các nước Á, Phi, Mĩ La-tinh? - Là những khu vực đông dân, có nguồn lao động dồi dào, lãnh thổ rộng lớn, tài nguyên thiên nhiên phong phú. - Trước chiến tranh thế giới thứ hai, hầu hết các nước ở khu vực này đều trở thành thuộc địa hoặc nữa thuộc địa của các đế quốc Anh, Pháp, Mĩ, Nhật, Hà Lan, Bồ Đào Nha... - Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai, hầu hết các nước ở khu vực này đều giành được độc lập dân tộc và bắt tay vào công cuộc xây dựng đất nước để từng bước củng cố nền độc lập về kinh tế và chính trị, nhằm thoát khỏi sự khống chế, lệ thuộc vào các thế lực đế quốc bên ngoài, đặc biệt là Mĩ. Câu 4. Em có nhận xét gì về đặc điểm chính của phong trào giải phóng dân tộc từ sau năm 1945 củ nhân dân Á, Phi, Mĩ La-tinh (về quy mô phong trào, thành phần tham gia lãnh đạo, hình thức và khí thế đấu tranh). Nét nổi bật của phong trào giải phóng dân tộc từ giữa những năm 60 đền giữa những năm 70 của thế kỷ XX là gí? * Quy mô: Bùng nổ ở hầu hết các thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc. * Thành phần tham gia và lãnh đạo: Thu hút đông đảo các giai cấp, các tầng lớp nhân dân: công nhân, nông dân, tư sản dân tộc, tiểu tư sản, trí thức ( ở Việt Nam là giai cấp vô sản ) * Hình thức và khí thế đấu tranh: Đấu tranh vũ trang ( chủ yếu ), đấu tranh chính trị. Diễn ra sôi nổi, quyết liệt làm tan rã từng mảng rồi dẫn đến sự sụp đổ hoàn toàn hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc. * Nét nổi bật: Phong trào đấu tranh diễn ra sôi nổi ở Châu Phi, diển hình là thắng lợi của nhân dân 3 nước: Ghi-nê, Bít-xao, Mô-dăm-bích và Ăng-gô-la trong cuộc đấu tranh chống ách nô dịch
của thực dân Bồ Đào Nha, giành độc lập dân tộc.. Ách thống trị của Bồ Đào Nha tan rã là thắng lợi quan trọng của cách mạng Châu Phi. Câu 5. Sau khi giành được độc lập, các nước Châu Á đã phát triển kinh tế như thế nào? Kết quả? - Tăng trưởng nhanh chóng về kinh tế như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Sin-ga-po, Malay-xi-a, Thái Lan. Các nước đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, có nước đã trở thành cường quốc công nghiệp (Nhật Bản), có nước trở thành con rồng Châu Á (Hàn Quốc, Singa-po). - Bên cạnh đó, sự nổ lực vươn lên của Ấn Độ cũng đạt được những kết quả đáng ghi nhận: Từ một nước phải nhập khẩu lương thực, Ấn Độ đã tự túc được lương thực cho số dân hơn 1 tỉ người. Cùng với những tiến bộ trong lĩnh vực công nghệ thông tin và viễn thông, hiện nay Ấn Độ đang cố gắng vươn lên bằng các cường quốc về công nghệ phần mềm, công nghệ hạt nhân và công nghệ vũ trụ nhiều người dự đoán thế kỷ XXI là thế kỷ của Châu Á Câu 6. Nét nổi bật của tình hình Đông Nam á từ sau năm 1945 là gì? - Ngay sau khi Nhật đầu hàng, các dân tộc Đông Nam Á đã nổi lên giành độc lập. - Sau chiến tranh thế giới thứ hai, các nước đế quốc trở lại xâm lược, nhân dân Đông Nam Á tiến hành kháng chiến chống xâm lược, đến giữa những năm 50 lần lượt giành được độc lập. - Cũng từ giữa những năm 50, đế quốc Mĩ can thiệp vào khu vực Đông Nam Á và tiến hành xâm lược Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia. - Từ những năm 50, các nước Đông Nam Á đã có sự phân hóa trong đường lối đối ngoại : một số nước tham gia khối quân sự SEATO trở thành đồng minh của Mĩ (như Thái Lan, Philip-pin), một số nước thi hành chính sách hòa bình trung lập (in-đô-nê-xi-a, Mi-an-ma). Câu 7. Từ những năm 50, các nước Đông Nam Á đã có sự phân hóa như thế nào trong đường lối đối ngoại? Thái Lan, Phi-lip-pin tham gia khối quân sự SEATO do Mĩ thành lập, trở thành đồng minh của Mĩ trong cuộc chiến tranh xâm lược Đông Dương. Trong khi đó, In-đô-nê-xi-a và Mi-anma thi hành chính sách hòa bình trung lập, không tham gia vào khối quân sự của các nước đế quốc. Câu 8. Hoàn cảnh ra đời, mục tiêu hoạt động và nguyên tắc cơ bản trong quan hệ ASEAN là gì? * Hoàn cảnh - Sau khi giành được độc lập, nhiều nước Đông Nam Á chủ trương thành lập một tổ chức liên minh khu vực nhằm cùng nhau hợp tác phát triển, đồng thời hạn chế ảnh hưởng của các nước lớn. - Ngày 8/8/1967, Hiệp hội các nước Đông Nam á ( ASEAN ) được thành lập tại Băng Cốc ( Thái Lan ) * Mục tiêu hoạt động - Cùng nhau hợp tác phát triển kinh tế, văn hóa trên tinh thần hòa bình và ổn định khu vực. * Nguyên tắc hoạt động - Tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau. - Giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình. - Hợp tác cùng phát triển. Câu 9. Tại sao nói: Từ đầu những năm 90 của thế kỷ XX, một chương trình mới đã mở ra trong lịch sử khu vực Đông Nam Á Từ đầu những năm 90 của thế kỷ XX, ASEAN đã có xu hướng mở rộng thành viên và đến tháng 4-1999, 10 nước Đông Nam Á đều là thành viên của tổ chức ASEAN. Trên cơ sở đó, ASEAN đã chuyển trọng tâm hoạt động sang hợp tác kinh tế. Quyết định biến Đông Nam Á
thành một khu vực Mâu dịch tự do (AFTA), lập diễn đàn khu vực (ARF) nhằm tạo môi trường hòa bình, ổn định cho công cuộc hợp tác phát triển của Đông Nam Á. Câu 10. Em hãy trình bày những hiểu biết của em về mối quan hệ giữa Việt nam và ASEAN? - Diễn ra phức tạp, có lúc hòa dịu, có lúc căng thẳng tùy theo sự biến động của quốc tế và khu vực, nhất là tình hình phức tạp ở Cam-pu-chia. - Từ cuối những năm 1980, ASEAN đã chuyển từ chính sách đối đầu sang đối thoại, hợp tác với ba nước Đông Dương và từ khi vần đề Cam-pu-chia được giải quyết, Việt Nam thực hiện chính sách đối ngoại muốn làm bạn với tất cả các nước, quan hệ giữa Việt nam và ASEAN đã được cải thiện. - Tháng 7-1992, Việt Nam tham gia Hiệp ước Ba-li, đánh dấu bước phát triển quan trọng trong sự tăng cường hợp tác ở khu vực vì một Đông Nam Á hòa bình, ổn định và phát triển. - Sauk hi gia nhập ASEAN (28/7/1995) mối quan hệ giữa Việt Nam và các nước trong khu vực trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, khoa học, kĩ thuật ngày càng được đẩy mạnh. Câu 11. So sánh đặc điểm của phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Phi với phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Á theo mẫu sau : Nội dung Châu Phi Châu Á Tổ chức lãnh đạo Hình thức đấu tranh -Thông qua tổ chức thống nhất Châu Phi - Hầu hết do các chính đảng hoặc tổ chức chính trị của giai cấp tư sản lãnh đạo Chủ yếu là đấu tranh chính trị hợp pháp - Thông qua chính đảng của giai cấp tư sản hoặc vô sản các nước. - Hầu hết do chính đảng của giai cấp tư sản hoặc vô sản lãnh đạo Đấu tranh chính trị kết hợp với đấu tranh vũ trang. Mức độ giành độc lập Các nước giành được độc lập ở mức độ khác nhau. Sự phát triển kinh tế sau sau Không đông đều. Hiện nay còn khi giành độc lập gặp nhiều khó khăn. Câu 12. Theo em, hiện nay nhân dân Châu Phi đang gặp những khó khăn gì trong công cuộc phát triển kinh tế, xã hội đất nước? - Nét nổi bật của Châu Phi hiện nay là luôn trong tình trạng bất ổn: xung đột, nội chiến, đói nghèo, nợ nần chồng chất và bệnh tật ( từ 1987 đến 1997 có tới 14 cuộc xung đột và nội chiến ở Run-an-đa có tới 800 nghìn người chết đói và 1,2 triệu người phải lang thang, chiếm 1/10 dân số). - Hiện nay Châu Phi có 57 quốc gia, nhưng 32 nước xếp vào nhóm nghèo nhất thế giới, 2/3 dân số Châu Phi không đủ ăn, ¼ dân số đói kinh niên (150 triệu người). - Tỉ lệ tăng dân số cao nhất thế giới (Ru-an-đa 5,2%/năm). - Tỉ lệ người mù chữ cao nhất thế giới: (Ghi-nê 70%; Xê-nê-gan:68%...). - Đầu thập niên 90, Châu Phi nợ chồng chất: 300 tỉ USD. Các nước giành độc lập ở mức độ đồng đều. Kinh tế phát triển nhanh chóng. Câu 13. Sau khi cách mạng thành công, bước vào giai đoạn mới nhân dân Cu Ba đã làm gì để khôi phục và phát triển kinh tế đất nước? Hãy trình bày hiểu biết của em về mối quan hệ hữu nghị giữa nhân dân Cu Ba với nhân dân Việt Nam? - Cải cách dân chủ triệt để, cải cách ruộng đất. - Quốc hữu hóa xí nghiệp của tư bản nước ngoài. - Xây dựng chính quyền cách mạng. * Quan hệ hữu nghị giữa nhân dân Cu Ba với nhân dân Việt Nam?
- Trong kháng chiến chống Mĩ của nhân dân ta Phi-đen-ca-xtơ- rô là nguyên thủ nước ngoài duy nhất đã vào tuyến lửa Quảng Trị để động viên nhân dân ta. - Bằng trái tim và tình cảm chân thành, Phi-đen và nhân dân Cu Ba luôn ủng hộ cuộc kháng chiến của nhân dân ta vì Việt Nam, Cu Ba sẵn sang hiến cả máu. - Cu Ba đã cử các chuyên gia, bác sĩ nghiên cứu bệnh sốt rét, mổ cho các thương binh ở chiến trường Việt Nam. - Sau 1975, Cu Ba đã giúp nhân dân Việt Nam xây dựng thành phố Vinh, bệnh viện Cu Ba ở Đồng Hới ( Quảng Bình). Câu 14. Những biểu hiện chứng tỏ nền kinh tế Mĩ chiếm ưu thế tuyệt đối trong thế giới tư bản sau chiến tranh thế giới lần hai? * Công nghiệp: Sản lượng công nghiệp tăng 14% mỗi năm. Trong những năm 1945-1949 sản lượng công nghiệp Mĩ chiếm hơn một nửa sản lượng công nghiệp toàn thế giới (56,1% năm 1948) * Nông nghiệp: Sản lượng tăng 27% so với trước chiến tranh. gấp 2 lần sản lượng nông nghiệp của Anh + Pháp, Tây Đức +Ý + Nhật Bản. * Tài chính: Nắm ¾ trữ lượng vàng toàn thế giới, là nước chủ nợ của thế giới. * Giao thông vận tải : Hơn 50% tàu bè đi lại trên biển là của Mĩ. Trong khoảng hai thập niên đầu sau chiến tranh thế giới thứ hai, Mĩ là trung tâm kinh tế - tài chính duy nhất của thế giới. Câu 15. Tình hình kinh tế Nhật Bản sau chiến tranh thế giới thứ hai? Nguyên nhân dẫn đến sự phát triển thần kỳ của kinh tế Nhật Bản trong những năm 1970? - Năm 1950, kinh tế được phục hồi và phát triển mạnh mẽ. - Năm 1960 1970, kinh tế đạt bước phát triển thần kỳ ( đứng thứ hai trong thế giới tư bản; trở thành một trong ba trung tâm kinh tế, tài chính của thế giới ). * Nguyên nhân phát triển: + Chủ quan - Truyền thống văn hóa, giáo dục lâu đời của người Nhật. - Hệ thống tổ chức quản lý có hiệu quả của các công ty xí nghiệp. - Vai trò quan trọng của Nhà nước trong quản lý kinh tế. - Người Nhật được đào tạo chu đáo, có ý chí vươn lên, cần cù lao động, đề cao kỷ luật, coi trọng tiết kiệm. + Khách quan - Sự phát triển chung của kinh tế thế giới. Thành tựu của cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật. Câu 16. Hãy cho biết các mốc thời gian thành lập các tổ chức liên kết kinh tế ở khu vực Tây Âu? Ý nghĩa? - Tháng 4/1951, Cộng đồng than thép Châu Âu - tháng 3-1957, Cộng đồng năng lượng nguyên tử Châu Âu ; - Năm 1957 Cộng đồng kinh tế Châu Âu ( EEC ) - Năm 1965, ba cộng đồng trên sát nhập lại thành Cộng đồng Châu Âu ( EC) - Ngày 1-11-1993, Liên minh Châu Âu ( EU ) ra đời. * Ý nghĩa: là liên minh kinh tế, chính trị lớn nhất thế giới, trở thành một trong ba trung tâm kinh tế - tài chính thế giới. Câu 17. Tại sao nói : Hội nghị cấp cao giữa các nước EC (họp tại Ma-a-xtơ-rích (Hà Lan), tháng 12-1991) đánh dấu một mốc mang tính đột biến của quá trình liên kết quốc tế ở Châu Âu? - Tại hội nghị này, các nước EC đã thông qua hai quyết định quan trọng. Đó là : - Xây dựng một thị trường nội địa Châu Âu với một liên minh kinh tế và tiền tệ Châu Âu, có đồng tiền chung duy nhất đồng ơrô (EURO).
- Xây dựng một liên minh chính trị, mở rộng sang liên kết về chính sách đối ngoại và an ninh, tiến tới một nhà nước chung Châu Âu. Trên cơ sở đó, Hội nghị Ma-a-xtơ-rích quyết định Cộng đồng Châu Âu đổi tên thành Liên Minh Châu Âu (EU) với 15 nước thành viên ( năm 1999) và đến năm 2004 là 25 nước. Hiện nay, đây là một liên minh kinh tế-chính trị lớn nhất thế giới. Câu 18. Hội nghị I-an-ta đã có những quyết định gì và hệ quả của nó? + Hội nghị đã thông qua những quyết định quan trọng: - Tiêu diệt tận gốc chủ nghĩa phát xít Đức và chủ nghĩa quân phiệt Nhật để nhanh chóng kết thúc chiến tranh. - Thống nhất thành lập tổ chức Liên hợp quốc, nhằm gìn giữ hòa bình, an ninh và trật tự thế giới sau chiến tranh. - Thỏa thuận việc đóng quân tại các nước phát xít chiến bại và phân chia phạm vi ảnh hưởng của các nước thắng trận. + Hệ quả: Những quyết định của Hội nghị I-an-ta đã trở thành khuôn khổ của trật tự thế giới mới từng bước được thiết lập sau chiến tranh, thường được gọi là trật tự hai cực I-anta. Chính vì vậy mà Hội nghị I-an-ta được xem là là một Hội nghị lịch sử. Câu 19.Tổ chức Liên hợp quốc ra đời khi nào? Việt Nam gia nhập Liên Hợp quốc từ khi nào? Hãy nêu những nhiệm vụ chính của Liên hợp quốc? * Sự thành lập tổ chức Liên hợp quốc - Từ ngày 25-4 đến 26-6-1945, theo sáng kiến của Liên Xô, Mĩ, Trung Quốc, Anh, Pháp, một Hội nghị đại biểu của 50 nước đã họp tại San Phran xi xcô ( Mĩ ) và tuyên bố thành lập Liên hợp quốc. - Ngày 20 /9/1997, Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ 149 của Liên hợp quốc. * Nhiệm vụ chính của Liên hợp quốc? Duy trì hòa bình, an ninh thế giới. Phát triển mối quan hệ hữu nghị giữa các dân tộc..thực hiện hợp tác quốc tế về kinh tế, văn hóa, xã hội và nhân đạo. Câu 20. Hoạt động của Liên hợp quốc dựa trên những nguyên tắc nào? Trình bày những việc làm mà Liên hợp quốc đã giúp đỡ nhân dân ta mà em biết? * Nguyên tắc hoạt động của Liên hợp quốc - Tôn trọng quyền bình đẳng giữa các quốc gia và quyền dân tộc tự quyết. Không can thiệp vào công việc nội bộ của nước nào.tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị của tất cả các nước. Giải quyết tranh chấp quốc tế bằng phương pháp hòa bình và có sự nhất trí của Liên Xô, Anh, Pháp, Mĩ, Trung Quốc. * Những việc làm mà Liên hợp quốc đã giúp đỡ nhân dân ta Chăm sóc trẻ em, bà mẹ có thai và nuôi con nhỏ.tiêm chủng phòng dịch, giúp đào tạo nguồn nhân lực. Hỗ trợ các dự án trồng rừng, cải cách hành chính, giúp đỡ các vùng bị thiên tai. Ngăn chận đại dịch AIDS. Hỗ trợ phát triển giáo dục Việt Nam. 21. Em hãy cho biết xu thế phát triển mới của thế giới hiện nay là gì? Xu thế hòa hoãn, hòa dịu trong quan hệ quốc tế. Trật tự thế giới đa cực, nhiều trung tâm đang dần dần hình thành. Các nước đều ra sức điều chỉnh chiến lược phát triển, lấy kinh tế làm trọng tâm. Ở nhiều khu vực, đang xảy ra những vụ xung đột nội chiến. Xu thế chung là hòa bình, ổn định hợp tác phát triển kinh tế. Đây vừa là thời cơ, vừa là thách thức của các dân tộc, trong đó có Việt Nam. Câu 22. Tại sao xu thế hợp tác vừa là thời cơ, vừa là thách thức của các dân tộc? Nhiệm vụ to lớn nhất của nhân dân ta hiện nay là gì? + Thời cơ: Có điều kiện để hội nhập vào nền kinh tế của thế giới và khu vực, có điều kiện rút ngắn khoảng cách với các nước phát triển, áp dụng thành tựu khoa học-kĩ thuật vào sản xuất...
+ Thách thức: Nếu không chớp thời cơ để phát triển sẽ tụt hậu, hội nhập sẽ hòa tan. + Nhiệm vụ của nhân dân ta: Tập trung sức lực triển khai lực lượng sản xuất, làm ra nhiều của cải vật chất để chiến thắng nghèo nàn lạc hậu, đem lại ấm no, tự do và hạnh phúc cho nhân dân. Câu 23. Hãy nêu, tác động của cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật lần hai đối với cuộc sống con người. * Tích cực - Đời sống vật chất tinh thần của con người được nâng cao. - Thúc đẩy kinh tế phát triển. * Tiêu cực: - Ô nhiễm môi trường, nhiễm phóng xạ nguyên tử, tai nạn lao động, giao thông, dịch bệnh mới. - Xuất hiện nguy cơ xuất hiện một cuộc chiến tranh hạt nhân hủy diệt. HẾT