Binhnguyenloc.com 1 Bình-nguyên L c Xin xem cu c tranh lu n v n ch ng v tác ph m GGGB, trong m c V n Ngh c a Tu n San Vui S ng gi a D -Lý H ng (VS s 3 và 4) và T n (VS s 8, 9 và 10) - U ng quá! - Gì mà u ng quá? H o h i ch ng và ngó theo h ng nhìn c a ông Nho: ng i ta ông ngh t tr c r p chi u bóng hôm ó, không th bi t ông y ang nhìn cái gì. - Gì mà u ng quá? H o l p l i câu h i. - Cái áo. - Áo nào? - Cái áo m c a con bé kia kìa. o ch t ý n chi c áo m c a m t gái bé ch ng m i hai tu i, nh ng bà v n ch a hi u ngh a ti ng u ng c a ch ng. Nh oán c ý v, ông Nho c t-ngh a rõ: - Anh nói u ng là u ng cho con bé ch không ph i u ng cho chi c áo. Con bé kháukh nh, d th ng nh v y mà m c áo r t nhà quê. - ph i. Áo n y p nh ng l i là áo mua ti m. H i mua ch c không o, nên dài quá. Ho c có o nh ng cha m a bé không sành, mua dài, nên xem nó quê i. - Anh th y gái bé Tây ch m c ngang u g i thôi. - úng nh v y. Nh ng ng i mình ít hay ý n u ó. - Thành ra con bé ng quá, l i gi ng thi m x m già. Hai v ch ng c i xòa. Không b o nhau mà c hai ng i u nhìn h t a bé n y n a bé khác. o thèm-thu ng c n nh ng a tr g ng m t không d th ng m t chút xíu nào h t. M t ch vé cá kèo - bà oán th vì ch ta m c áo bà ba - d t m t th ng con trai tròn nh c mít. H o ch t khám-phá m t u c xì mà nh là r t m i l : là nh-phúc không th mua c. Ch n không bi t có ti n cho con n quà hay không. Nh ng t t c s -nghi p c a v ch ng bà không giúp bà mua c m t a con mà hai v ch ng mong i trên m i n m r i. t bà sang tr ng ang túi-b i v i b y con sáu a g n x p x tu i nhau, ý ch ng sanh n m m t. Bà v a m ng th ng l n nó h t u rang mà ch i vào con c a ng i khác thì hai a gi a ánh nhau giành k o, trong khi a bé h n h t, tr t ch n ngã l n cù. Trông bà y th t là kh -s vì b y con. Nh ng H o ch mong c kh -s nh th. Nhìn tr giây lâu, bà s c nh n ch ng, nh ng bà không dám ngó ông Nho. H n t l n, vào nh ng tr ng-h p nh v y, bà ã b t g p ôi m t trách-móc c a ông.
Binhnguyenloc.com 2 Ý-ngh c a ch ng v s hi m-hoi c a bà, bà th y là b t-công. M c d u v y, bà v n nghe mình có l i, nên c s ôi m t phàn-nàn kia. N u nó không phàn-nàn thì nó bu n bu n khi n bà nghe xót-xa làm sao! Nh ng r t cu c r i bà c ng ngó ch ng. Ông Nho ang nhìn m t cô gái lu ng tu i, d ng v i nhi u b n gái khác. Cô gái không p gì cho l m, nh ng tròn-tr a, có g ng m t d th ng. Không hi u vì sao o c m-giác cô ta là con gái. B ngoài có d u hi u gì rõ-r t âu phân bi t m t thi u ph và m t cô gái? Theo b n-n ng sai-khi n, bà v i kéo tay ch ng i vào phòng chi u bóng li n. * * * Phiên chi u n n cô ào hát y v a di n xong m t màn k ch v i-vàng ch y vào bu ng mình cho con bú; a bé c ng i nhà b ng n. Câu chuy n x a, v thu mà ào hát bên Âu-châu còn kh không kém ào hát c a ta. Ông Nho nghiêng mình qua, gi ng th m cho v nghe: - Em th y ngh -thu t c a ng i ta khéo l m không? H không ch p cô ào v ch vú ra cho con bú ngay tr c m t mình, không ph i vì s lòi vú tr c m t thiên h, khó coi, mà vì c nh y l t phèo, không di n-t n i tình ý gì h t. àng n y h ch p cô ào a l ng v phía mình. Ta ch th y cái l ng, và bên hông cô ào m t bàn ch n tr ló ra. Bàn ch n y co quíu l i l n l n, di n t mãnh li t n i sung-s ng c a a bé ang ói, c bú vú m. - Kín- áo d v y à? R i làm sao khán-gi hi u n i. - Xem phim quen là hi u ngay. Ng i không quen mà thông minh, c ng hi u ngay c. - Nh ng bí-hi m làm chi v y? - Không, ng i ta có c bí-hi m âu. T b ng hình-th c khác thì xoàng quá, thì ng i ta ph i t b ng hình-th c tâm-lý. R i-ro hình th c n y l i khó hi u, ch ai mu n th làm chi. Nh ng t i sao chánh-tr, khoa-h c, em c n h c hi u còn ngh -thu t thì em òi sanh ra là hi u ngay? - Vi ngh -thu t ph i ph -thông. - N u nó ph -thông c thì càng t t. Nh ng làm th nào mà ai c ng hi u c. i anh m i c i em, em c cho áo màu t chu i là p. Bây gi em th y màu y quê, r i l i c i nh ng cô gái quê khác sao thích màu ó. Anh cho khi u th m-m a em bây gi là úng. Mà ph i qua m t th i-gian giáo-d c th m-m. H i còn con gái, em có hi u ngay r ng màu t chu i là quê âu. N u hây gi anh v cô gái c áo màu t chu i, m y cô gái quê thích ngay, vì h th y màu y p. Nh ng em và ph n ông l i không thích thì b o sao?
Binhnguyenloc.com 3 Bà Nho không thèm nghe ch ng nói n a, ch thèm cái kh c a cô ào kh trên màn c, và su t phiên u bà ch ngh v v n v m t cu c ánh i i bà v i i b t k ng i ph -n nghèo nàn nào, mi n là không tuy t-t nh bà. Phim sau dành riêng cho tr em, nên hôm ó các b c cha m d n tr theo r t ông. Phim chi u tích Th ng út i giày b y d m. Tích r ng: nhà ti u-phu kia có b y a con, không s c nuôi nên v ch ng lén bàn m u v i nhau em con lên r ng sâu i b tr n v, m c chúng ra sao thì ra. Trong b y a con nhà th r ng y, th ng út là thông minh h n c, v.v... Ông Nho ch c ã c ý a bà i xem phim hôm nay, t i r p n y. Toàn tr con là tr con: tr con tr c r p, tr con trong r p, tr con trong phim sau. Không rõ ch ng ngh gì, ch riêng bà, bà không vui. Yêu tr, bà v n yêu h n ai h t. Nh ng mà nh c-nh tr ng-tr n nh th n y, sao mà nó au lòng quá. * * * Xem phim ra, hai v ch ng còn i m t vòng vô t h n mì r i m i v nhà. Su t vòng y, ông Nho ch -h qua-loa v i v. Lúc v, g n ng, ông th ra: - Sao b a nay anh mu n con h n bao gi h t. T i cái phim ch ng? o luôn-luôn tránh câu chuy n con-cái n y, nên không nói gì h t. - À, ông Nho l i thêm, ây là k t qu c a nh ng l n khám b nh c a ta: anh thì r t có th có con... - u ó em ã bi t r i. - Còn em thì không có t t kín gì. V y t i làm sao ta không con thì khó bi t. Bác-s không dám qu -quy t t i em, nh ng... - Bi t âu bác-s y l i không l m. Anh có th không con c nh th ng. - Tr i, làm sao mà l m c. Nè nghe ây, ch c-t c c a ng i ta: Bác-s Bình, u n i-trú, chuyên v khoa s n-ph, giáo-s Y-khoa i-h c, ghê ch a? - Ai l i không th l m c. - Cho là nh v y i. Nh ng bên h anh l i sai con, còn bên em thì hi m-hoi. Em là con m t, em quên r i sao? Thì hi m-hoi là do em. Bà Nho t c gi n nói: - Bi t em hi m-hoi sao h i ó anh còn c i em làm chi? - Là t i anh yêu em. V anh c ng mong có v i em m t a con m t, nh em là con t v y. Nào ng... - Thi u gì ng i mu n con, mà r i sau c ng. - Nh ng ba má, ba má anh, l i già y u l m r i, và tha-thi t c-ao m t a cháu i m ch i lúc x chi u i, và ch c ý vi c h ng-khói v sau. - Thì em ã -ngh nuôi con nuôi. Con nuôi c ng an- i ta c ph n nào. Nó l i u con ru t. Nhi u ng i nuôi con nuôi xong là ngay.
Binhnguyenloc.com 4 - Con ng i ta mình th ng sao c mà nuôi. L trúng ph i con c a m t anh cùi thì có ph i kh v sau hay không? Bà Nho h i r ng: - Bây giò anh mu n cái gì? - Thì anh mu n con ch mu n gì. - Mu n ch ng c, còn nói lôi-thôi làm chi cho r y nhà? Ông Nho c i ng n-ngo n: - Thì anh mu n con b ng ng khác. Bà Nho m ng: - Phong-ki n! Ông Nho c i ng t, l y ngón tay tr qu t m i v r i nói: - Lêu-lêu m c-c, m i h c c m t ti ng phong-ki n trong nh t-trình là ã làm tàn r i. - L ng x t hè, ai mà h c trong nh t-trình. - Ch h c âu? - H c trong ra-dô. Hai v ch ng l i c i xòa. n bà Nho l n qua, c ng qu t m i ch ng r i nói: - Nè, h i ó òi c i ng i ta cho l y c, r i bây gi l i òi v bé. H i ó ai khóc lên khóc xu ng òi c i em ó? i bà ngâm câu hát ru em: Chu i non giú ép chát ng Trai t òi v khóc th m thâu êm x u-h quá! - Thì ng i ta th ng ng i ta òi c i, có gì mà x u h. - X u h là ngày x a ã v y, bây gi thì: Chu i non giú ép chát ng Trai già òi v bé khóc th m thâu êm - Ai khóc h i nào âu? - Không khóc mà nói nhây nh gi rách, thì có khó ch u cho ng i ta không? M c- quá, òi v bé chèo-ch o nh tr òi k o, m c c i là m c c! Ông Nho tát yêu vào má v, r i to nh : - Anh v n th ong yêu em nh x a, yêu h n x a n a. Nh ng tình th nh v y, th t khó lòng. B t hi u h u tam - H nho! - N a! H t phong-ki n n h -nho. Không bi t h c danh-t h i nào mà gi i d nh v y!
Binhnguyenloc.com 5 - Nè, bà Nho nh m ng i d y nhìn th ng vào m t ch ng mà h i, nè, anh không ph i là ông thánh, em bi t th. Nh ng anh khá l ch-s, khá kín- áo, nên em ã l cho tr c nhi u cu c ph n-b i c a anh. V y ch a cho anh hay sao mà còn òi v t v hai? - Em quên là anh không vì tham s c mà òi vi c y. Anh ch c n m t a con. a con c a anh, ph i là con c a m t bà m hi n- c do anh ch n l a, nh ã ch n a em, ch không th là con c a m t cô gái bá-v nào ó, ch có mã ngoài p- mà tâm- a th p-hèn. Em nghe rõ ch a? Thành ra em có l cho trong m y v ó, ng ch ng giúp anh c gì. Bà Nho không bi t c i làm sao tr c lý-lu n anh thép y, nên n m xu ng làm thinh. n n y bà bu n không còn cà r n c nh nãy gi n a. Nho vu t tóc v âu-y m nói: - H o i, H o ng có bu n. Tôi th v i H o là còn th ng H o y nh x a. o nghe qu n au trong tim. L t lâu r i, không bi t n âu, thình lình r ng ng n i khóe m t nàng. Nàng ng m-ngùi nh l i m t êm vào m i n m v tr c, Nho c ng vu t tay lên tóc nàng nh bây gi nói nh ng u m i l, nàng nghe n u trong i nàng, nghe say mê. Cái phút th n-tiên m i n m tr c, êm nay nh tr v, nh ng l i v i ch phân n a cái huy n o c a nó thôi. Nho ã nói: Em i, anh mu n có phép m u nh t giây phút th n tiên n y vào m t chi c l con, nh l n c hoa, r i m i n m sau, ta m nút l ra. Ch ng ó mùi v a êm tân-hôn n y s thoang-tho ng a lên, r i ta s tìm th y l i hình nh, màu c, ti ng ng c a êm hôm nay. êm hôm nay, chi c l t ng-t ng y qu ã c m nút ra. Nh ng ng i th ã ng c t gi l n c hoa huy n-di u, nên h ng ã phai mùi. T h n n a, ây là t th h ng b không-khí th i-gian l t vào, th m lâu ngày quá, làm bi n ch t i, không còn là h ng n a, mà là m t th mùi chua nh mùi n c bún ã v a. êm nay không ph i là l n u mà Nho nói n u ó. Nh ng ây là l n u mà Nho nói ra v i t t c nghiêm-tr ng c a m t ng i ng- n tr c m t v n- quantr ng. Nh ng l n tr c Nho ch bông ùa nh b t-l ng i ch ng nào khi v làm ng quá, d a cho v ho ng v y thôi. Nho ã t v n- th c s r i ó. M i nguy mà nàng thoáng th y b y lâu nay, bây gi ã lù lù ti n n, rõ-r t quá. Nó ti n ch m ch p, hi n lành, nh ng v ng b c, và chính vì cái b c tr m-t nh y mà H o lo s vô cùng. Nh ng tai h a n thình-lình ch làm ta kh ng-khi p d -d i, nh ng trong giây lát thôi. ng n y, cái lo dài còn kh g p m i s kinh hãi ng n-ng i kia. Nho l y kh n tay ch m n c m t c a H o b y gi ã ràn-r a, nh ng không bi t nói làm sao an- i v. o t m-t c t m-t i nói:
Binhnguyenloc.com 6 - Em có h p v i anh âu. Anh không ph i là ông thánh, em v n bi t th. Nh ng anh a àn-bà m t cách s ch-s, nên em ã nh m m t cho nhi u l n... Nói t i ây là m t ti ng n c t ngang câu c a nàng. Nho c i: - Không ph i nh v y. ây là v n- con kia mà! o c ng bi t là ch ng t v n- con. Nh ng nàng l i còn bi t rõ h n cái thâm-tâm a ch ng, c a loài n-ông, nói chung: H thích i ng i, và v n- con ch là m t cái c ; ph ng chi Nho n m nay ã b m b y ngh a là vào th i b t u c a tu i quá-thì c a con ng i, cái tu i mà lòng xuân b ng t-ng t ph c-sinh, cái tu i mà nhu c u-xác th t b ng t ng-gia mãnh-li t. Nên chi nàng ch nh n m nh v lãnh-v c sâu th m c a lòng ch ng thôi. Nàng ti p: - Gi th bây gi anh có m t a con r i, em c ng vui lòng nuôi nó nh con em. - Anh ã nói v i em là không th nh v y c. Con c a anh ph i có m t ng i hi n- c. C ng may là anh không có con r i, ch n u có thì k t-qu c a nh ng cu c ái-ân h i-h t y ch c s làm anh b i-r i l m: không nhìn thì mang i, mà nhìn thì ngày sau nó gi ng m nó thì kh cho nhà mình. o thôi khóc giây lâu r i tho-th nói: - Anh mu n l y v bé, nh ng n u c to i-nguy n r i thì m i khi nhìn ng i ph ng Tây, anh không th n mà th y mình l c-h u sao? - Anh không th y l c-hâu. Ng i ph ng Tây h không l y v bé, nh ng h v n ph n-b i v h nh th ng. Gi -d i l m! âu b ng ra cái m t th t nh ng i Á- ông ta. o th dài, l m-b m m t mình: - Xã-h i n y kh n-n n quá. Có âu c nh trong m t th xã-h i kia... Nghe l i y, Nho phá lên c i ng t: - N a, em c ng v a h c c u ó n a à? H c âu v y? Em ch bi t m t mà không bi t hai. Trong th xã-h i kia, ng i ta c m l y v bé, nh ng ng i ta l i cho phép ly d. Thành ra anh nào mu n i món thì a-lê! v là s c to inguy n. Có t i-nghi p cho ng i v l n không? v n l c-h u, nh ng d i m t hình-th c khác, có v t t p h n. - Thà là nh th... - Anh b em, em vui lòng h n hay sao? - Không vui h n, c ng ch ng kh h n. Nh ng ái-tình không th chia x c, thà là m t h t. - Em tham lam quá nh m t ng i n-bà ph ng Tây. Im-l ng giây lát, H o h i x ng: - Em h i th t anh, nh ng òi-h i c a anh nãy gi là th t hay gi n? ó là m t t i-h u-th khi n Nho âm ho ng. Chuy n y, t thu gi, nói n nó, chàng ch dám nói m t cách bông-l n thôi. Nghiêm-trang là nghiêm-trang v sau, lúc bi n-lu n v i v ; ch khi kh i u thì bao gi c ng pha gi ng cà-r n, n a ùa, n a
Binhnguyenloc.com 7 th t. Nay tr c m t câu h i rõ-r t nh v y, chàng ho ng s, v i lùi tr v thái- gi u-c t c. Chàng véo má bên kia c a v, hun vào má bên nây mà r ng: - Tùy cô, cô làm hi n thì tôi gi n ch i; còn cô làm d thì tôi làm th t. - Xí! Làm hi n anh c n c mà òi t i! * * * êm hôm y H o ã c ch ng yêu n ng-nàn nh nh ng êm m i c i. Nh ng không vì th mà sáng ra nàng quên câu chuy n v bé c. quá, nàng ngh, ch ng mình r t ng- n, r t nghiêm-trang. Th sao mà t i l i, trong ch n thân-m t phòng trung, anh ta l i th -l nh ng mong-m i th m kín r t là b m-l m ; H o ngh n ti ng b m-l m vì nh t i gi ng ch b p ùa anh tài. Ch c nh ng ng i n ông ng- n, àng-hoàng khác c ng u nh v y c hay sao mà! Thì ra loài n-ông v n th c! Mà anh y ã th m ch n c ng i lý-t ng nào hay ch a, hay ch òi bâng-qu c r i h ng hay? o c theo-dõi ch ng su t m t tu n-l, mà không b t g p chuy n gì l h t. Ông Nho là m t k -ngh gia nh, chuyên ch -t o các v t-d ng b ng nh a. Ông hay i ó i ây. Nh ng qu th t là i làm n, th m m i hàng, th m ng i bán nguyênli u, mua s m n y n, ch có th thôi. Cô th -ký ánh máy d p l m. Nh ng qu Nho là ng i khôn-ngoan, không bao gi tâm n cô ta. Thì còn ai? Su t tháng ó, Nho không h ra kh i Sàigòn, c ng không i ch i êm, c s ng m t i bình-l ng c a công-ch c nh. Hai v ch ng không ai nh c t i chuy n v bé. Nh ng H o luôn luôn b v n- y ám- nh. Ch c Nho c ng v y, nh ng ám nh n y có hai b m t khác nhau. Ám- nh phá-khu y H o là n i lo s cho h nh-phúc c a mình. Còn ám- nh làm say mê trí Nho ch c lá g ng m t ki u- m c a m t cô gái nào. Rình-mò trót tháng, H o bi t ch c-ch n là ch ng mình ch a có ng i àn-bà nào ch n tr i c. Nàng nh gánh lo, tuy ch a qu ng c, c ng nh b t n a ph n: bây gi nàng ch còn ph i i phó v i m t ý mu n ch không ph i v i m t ng i. Ý mu n tuy c ng nguy-hi m nh ng m t khi nó ch a c -th -hóa c, là t ng- i d ánh tan. * * * t- t mà ã n T t. M t hôm Nho v nhà, mang v m t b xe-l a và m t chi c tàu-th y. Chàng nói:
Binhnguyenloc.com 8 - ch i n y bán hôm Nô-en còn l i, nay T t n h l i em ra bán n a. Th y ng i ta mua s m cho con mà mình nôn-nao. - Mà mình -, mà mình con âu mà s m! Nh ng anh không th không mua các món n y c. B xe-l a bi u con anh Kinh. Còn chi c tàu, thì em ch i. o c i nh tr con, không ph i vui c quà, mà là c i cái ngông c a ch ng. Nh ng nàng b ng im b t, nhìn hai món ch i, lòng chua xót nh v a n b a me ng. Không, ch ng nàng không có n-ý gì âu. H n th t tình ó. Ch vì nôn-nao quá mà mua s m v y thôi. Nh ng có t i-h hay không, s ph n c a nàng? Không tròn -m ng làm v, cho ch ng thi u-th n v ng n i dõi, ph i m h o n i mua quà cho a con ch a bao gi có, thì có áng ái ng i hay không? o nghe th ng ch ng h n bao gi h t, a tay n m l y tay ng i b n i; Nho ng v cám n mình vì món quà, nên c ng si t ch t tay b n, trong khi ó H o ng vào mình ch ng r i khóc n c n. ó là nh ng gi t l h i l i - m c d u không bi t rõ nguyên-nhân hi m-hoi, nàng c nghe mình có l i - và nh ng gi t l t i thân thua kém b n-bè và bi t âu ngày kia không b ru ng b vì s kém c i y. ngày Nho mua quà, H o l i b t u lo ngh nhi u tr l i nh lúc tr c. Chính nàng, nàng c ng thèm con quýnh lên thì không trách gì Nho. Nh ng h n l i mu n th khác n a kia. Ki m con ch là m t cái c. Nh ng c y h u lý quá, nàng không làm sao bác b c. quá, nàng ngh. Sao l i mu n v bé? H n i ch i, h n yêu tr m ai, mình c ng nh m m t cho c. Mình l i cam k t s nuôi con r i c a h n. V y thì t i sao...? Có l ó là thích-thú truy n-ki p bao i r i, n-ông ta h c nghe v bé êm-d u h n nh n-tình, nh n-ngãi? Nh ng mà d u sao c ng không th c. Nàng ch có th nh ng ái-tình trong m t tháng cho ng i n-bà nào ó thôi. Nh ng n b c u thì quy t là không. Nh ng! Ngh n ý trái-ng c n y, H o s -hãi ch dám nói th m n ti ng nh ng y thôi, không có gan nói thêm n a. o c xua ra nhi u ý ngh cho nó tao-lo n trí-óc nàng h u cái lý áng s kia tiêu-tan i. Nàng chóng m t l m, khó ch u quá, ành ph i tr t-t l p l i trong u. À, nh ng n u t -ch i h n, ch ng nàng s lén-lút thì có nguy to hay không. Có v bé công khai còn ít h i h n là có v gi u út n i xó nào ó. Ti n b c, mình không ki msoát c, không bao lâu thì s -nghi p n y s nát. S -nghi p c a ch ng mà công a v, mình ã khó-nh c nhi u giúp ch ng thành-công, l nào buông tay n a ch ng hay sao? * * * m nay tr i nóng s m. M i n r m tháng giêng là Sàigòn ã g n thành lò l a.
Binhnguyenloc.com 9 t c nh ng gia- ình có c a, trong gi i c a v ch ng Nho và trong các gi i khác u l n-l t ào ng kh i ô-thành. Nhà quê, V ng-tàu, à-l t, là nh ng n i lánh n c a c c ng i tr n nóng b c n y. Nho, vì b n vi c nên i tr. Tuy th, H o, c ng ã s p t âu ó xong xuôi, i vài hôm n a cho Nho ký xong b n giao-kèo th u nút ve là lên ng. Tr a hôm y, H o ang s m-soi b áo t m bi n hai m nh r t p mà nàng m i mua xong thì có khách n. Th y m t khách, H o t c l m. ây là con k à s làm ch m-tr cu c i ngh mát a v ch ng nàng không bi t n bao gi. Khách là cô Liên, cháu h c a H o, t nh lên. n nào Liên i Sài gòn c ng ch i hai ba tu n. Mà l n n y Liên lên không ph i lúc nh v y thì có kh hay không? Tuy nhiên, H o ph i làm m t vui, vì th t ra ng i khách không có l i gi c. Bà con thân n ch i, không c n ph i khách-sáo báo tr c nh ng i Âu-Châu. H n nhà mình, r i mình s p i âu là t i cái xui x o c a mình, ch h nào bi t tr c mà tránh. o b áo t m xu ng, on ch y ra c a h i li n mi ng: - Sao em i xe tr a làm chi cho m t? Sao, ba, má, d i nhà có m nh không. N a, i bài trò mang trái cây lên cho n ng. ng xa mà bày v làm gì. Liên th t-thà l i kém giao-thi p, nên ch a k p nói n a l i trong khi ng i cô h ã liên-thinh ón h i. Cô khách ch kém ch nhà có ba tu i. H o ng ng mi ng l m, ch a bao gi dám kêu cháu c. Thu bé, h kêu nhau b ng H o, b ng Liên, kêu nh th mãi cho n khi o l y ch ng, thì a cháu kêu nàng b ng cô còn nàng thì b -ng n c n m m i quy t nh ùng ti ng em l n ngôn ó g i nó. Liên ng n i c a, tay v n mi ng c a chi c cà-ròn ng chu i và d a, nhe r ng ra i, m t ph n vì không bi t nói sao, m t ph n c i cái l m l i c a ng i cô h. Nàng v a cúi xu ng nh kéo hai cái cà-ròn no-nóc quà nhà quê thì H o c n: - Á ng, ó cho b n nó. D p, V a i, hai a lên khiêng cái n y coi. Liên không nài-n, buông cà-ròn r i v a l y kh n i u xu ng, v a i vào phòng khách. o níu tay cháu, kéo th ng vào bu ng n, r i h i: - Làm gì mà i xe tr a cho m t v y? - M c i tôm. - Có tôm n a à? Không nói, ng i ta không bi t bi u b n nó làm, có ph i n i không! Sao, ba, má m nh không? n th nhì, H o nói u ó, không ph i vì l n u a cháu không áp mà vì nàng i kh i có th i gian tr ng-tr i nào c, im i nàng ch u không c.
Binhnguyenloc.com 10 Liên ch m-rãi quá s c, áp ch m-ch m: - C ng ch ng có gì l. - Lên ch i hay có chuy n gì? - C ng i ch i, v i l i h i th m máy cà-rem cây. - L p ti m cà-rem cây? - Ba cháu mu n nh v y. Nhà c ng túng b n. nh ki m ti n vô, ti n ra n c m y mà. - Thôi lên l u thay! Liên ch a k p -h gì thì ng i cô tr tu i c a nàng ã kéo nàng i l i thang l u, nàng ph i trì l i xách cái va-ly nh ng qu n áo theo. o c i dòn nói: - H i i thay mà không cho con ng òi ta k p xách va-ly. Tôi iên l m! Nè Liên i, sao mà x ng cô cháu v i Liên tôi m c-c mi ng quá. Hay là ta kêu nhau nh ch em? c không em Liên? - Ai l i kêu k nh v y? - Sao mà k. Tôi ã quy t- nh r i ó. Thôi i thay r i t m, r i m-trang l i, i ch d t em i n kem ch i, nghen không, cô ch t ng-lai c a ti m cà-rem cây Cái-bè? Bây gi t i phiên Liên ng ng mi ng. Nàng ã kh m t l n chuy n m y, tao ra cô, cháu. Nh ng ó là chuy n xuôi nên r i c ng trôi c. Bây gi chuy n l n ng c nh v y th t khó mà th t ra hai ti ng: ch, em, quá. Nh nàng c ng s n ít nói nên s làm thinh c a nàng không khi n H o ng c-nhiên. Trong khi Liên t m, thì H o sai ng i i l i qu n áo c a nàng. Không rõ Liên thích c th nào, H o cho i c va-ly. C ng ch ng bao nhiêu y-ph c và áo nào nh áo y, u c và may b ng l a r t t m th ng. Màu s c thì r t-rè, s già mà c ng ch ng dám tr l m. Liên v a ra kh i bu ng t m thì H o h i li n: - Em thích m c áo nào? - i ch i th t sao -, c kêu ch b ng ch i mà! Liên b n-l n cúi u, c i ng n-ngo n nh cô dâu m i, nói nho-nh nh t p th : - Ch - Nói l n coi nào! o quát nh ông t ng ra l nh, khi n Liên s -hãi vâng theo, không m t chút ph n- ng: - Ch! Nói xong ti ng ch, nàng gi t mình, s b qu -r y, nh ng khi nh ra là chính cô nàng bi u nh v y, nàng b t c i lên.
Binhnguyenloc.com 11 - Nghe ng -ng ph i không mà em c i? Tuy không ph i th, Liên c ng áp ùa: - Ph i. - Em ch a tr l i coi em thích m c áo nào. - Áo xuy n B c tr ng. - V y là úng y nh ý ch. Màu áo c a Liên h i quê. H o r t s i v i ph n quê. Nghe Liên nói thích m c áo tr ng, nàng a l m vì ó là màu trung-l p, không ch c ng ch ng quê. Tuy th, ng i c a Liên còn v ng-vít mùi bùn ru ng. H o l y son ph n ra toan chính tay mình hóa-trang cho cháu. Liên gi y-n y ch i t : - Em không d i ph n âu. - Nhà quê! ánh ph n ch làm gì quá l m hay sao mà s d v y? - K nó, nhà quê m c em. - Em p l m, em bi t hay không? Mà em không ch u m-trang nên nó lu-l i, ng bi t bao nhiêu. m trang cho nó p ra r i l y ch ng v i ng i ta. Nói u ó, H o không có ác ý gì h t. Nh ng vô tình nàng ã làm t i thân a cháu. Liên n m nay ã h m chín tu i mà v n còn c-thân, m c d u t nh nhà, nàng ã i ti ng v s c p và công, h nh. ngày ông Thông Sang, ng i anh chú bác v i H o và là thân ph c a Liên thôi làm vi c doanh-th ng, thì nhà Iiên suy-s p l n-l n. Th p h n, ng i ta không dám vói, cao h n, h chê Liên nghèo. Thành ra cô ph i tr h i mãi, và nay thì th t là khó. Làm gì có trai h m chín ba m i nh cô. Liên ng i ph t xu ng b i-v ng mà gi n-d i, m t bì-x, H o ph i l i d nàng nh em. H o l y ngón tay tr ch m ph n r i b t hai v t trên môi Liên. n nàng l y ki n soi cho a cháu. Th y mình m c râu mép b c tr ng, Liên không nín c i c. Tr n c i chung y ã hòa gi i hai cô cháu, và Liên ch u cho cô s m tu ng cho nàng. Khi hai cô cháu ã m-trang xong, H o ng m cháu r i nói: - M c xuy n B c tr ng coi nhu-nhã nh n -sinh. Trông em gi ng con gái m i l n lên quá. Ch l n h n em ba tu i mà coi già h n nhi u. Ra ng ch c ai c ng oán ch là chi c, có ch ng ã lâu, nên n di n d, còn em m i ra tr ng nên áo tr ng n s còn ng thì tr ng trong. Liên c ng thu c câu th ó, nên r t th ng-th c l i dùng th thích- áng c a cô nàng. * * * Xe nhà, Nho ã l y i vi c riêng. Hai cô cháu ón t c-xi ra Ch -m i.
Binhnguyenloc.com 12 Nãy gi H o ã quên t c gi n ng i khách n không ph i lúc y. Nàng vui-v th t tình, y nh m i l n khác mà Liên lên ch i. ây là ôi b n tâm u ý hi p thu nh, bây gi xa nhau, h v n còn m n thích nhau l m. Nàng nói l n v i Liên: - Em b chi c kh n i u nên xem nó b t cái v ru ng r i ó. Mà ch mu n em n tóc n a kia. Liên l y cùi ch thúc vào H o nh h i còn bé, láy m t r i ch ng i tài-x, ý trách n sao nói to quá cho ng i l nghe. H o c i dòn lên và l i càng hét to h n n a: - C n gì s ai kia. Liên t c mình a n c m t. Nàng b ng nh l i là con ng i n y ã n hi p gió nàng thu nh không bi t bao nhiêu l n, vì nàng th t thà l i là vai cháu nên luôn luôn ph i ch u lép v. Bây gi xe u l i tr c hi u kem B ng Giá sau B n binh. Hai cô cháu xu ng xe i, H o d t tay Liên vào ti m. Gái t nh, l i là gái nhút-nhát, nên Liên ng i b c, càng ng i b c thêm khi th y hi u ông n t khách, ph n l n là khách n-ông. o nh b t k thiên-h, a m t tìm bàn tr ng, trong khi Liên ng b -v nhìn ch, nh t-nh t vô cùng vì oán bi t thiên-h ang ngó mình. o kéo cháu vào góc hi u bên trái, kéo gh trong cho Liên ng i tr c, còn mình thì a l ng ra ngoài tr n ánh chi u. o i n kem m t mình m i m y tháng nay thôi. ó là m t hình th c d -thám. Nàng mong b t g p ch ng ang ng i s n trong y v i cô nào, ho c ngoài vào v i t thi u-n. Nh ng ch a bao gi nàng g p gì c. sao, hôm nay v a an-v, là Nho âu ã b c vô v i m t ng i b n... trai. Nho th y Liên tr c, ng c-nhiên trong m t giây ng-h, n ch ng th y l ng v là chàng hi u c. Nho a b n l i bàn c a v, gi i-thi u con cháu v v i b n, r i c hai cùng v y bàn v i hai ph -n ã ng i s n ó. - Ông ch bao nghen ông ch, H o òi-h i nh v y. Nho c i hì-hì: - Ai ng i tr c thì ph i tr ti n, t c-l là nh v y. - Em mong i g p ông ch i v i cô nào. May ph c cho ông ch là hôm nay ông i v i b n n-ông c a ông. V y n m ng cái may ó, ông ch tr ti n là ph i. - Thôi thì o n-lù-ti, a nào thua ph i tr. Liên c i th ng-th n khi th y cô và d ng r tr con nh v y. d i t nh, v ch ng già, ng i ta ng- n ghê, ch có âu mà cà-r n gi a ti m n nh v y. o kêu b n c c kem Chantilly. Nho nhìn cháu v r i h i: - Cháu lên bao gi ó? - D cháu m i n r i hai gi r i tr a nay, lúc d ng v a ra kh i nhà. - Ba, má v n m nh ch, cháu? - D, cám n d ng, v n m nh.
Binhnguyenloc.com 13 Nho c ng không cao niên h n cháu v bao nhiêu. Nh ng ông ra v k c l m cho kh i ng ng vì con cháu l n tu i mu n g n b ng v ông. i xong m y câu th ng l y, Nho day qua ng i b n mà r ng: - N u tôi không nh n u ki n y thì sao? - Thì h s ti p-xúc v i V nh-h ng-long. Anh nên bi t ng i Tàu h gi i l m. nh-h ng-long nghe âu nh phá giá gi t anh ó. o ph n i: - Chúng tôi i n kem, không ph i nghe nh ng con s c a các anh âu! Nho c i hi n-lành: - T i r i-ro g p em, hay em r i-ro g p anh, ch nào anh có mu n th. À, t i nay a Liên i coi c i-l ng i em. - Anh bi t u l m. Ít ra ph i a câu chuy n qua ng ó ch. Ng i b n c ng bi t u nên ng lên xin phép ra: - Thôi, khi khác ta s nói chuy n nhi u h n. Xin phép ch, chào cô. y gi, tay ba b t u trò chuy n thân-m t: - Anh có bi t Liên nó lên ây làm gì không? H o h i ch ng. - h thì cháu nó lên ch i nh m i l n ch lên làm gì, khéo h i. - ành là nh v y. Nh ng không ph i ch i Sàigòn. Nó lên i C p v i chúng mình ó. o nói ùa, c t cho a cháu bi t r ng nhà s a-so n i ngh mát và nó không nên l i lâu. Bà day qua Liên mà nói ti p: - Ba hôm n a là cô d ng i r i. Cháu lên hôm nay là ph i lúc. Liên thàt-thà, và ch m l t quá nên không k p cãi l i, khi n Nho ng thi t và chính v ông ã m i a cháu y lên. Ông b c mình, th y cu c i ngh mát h t vui. Trong nh thân-m t c a hai v ch ng, s có k l m t xía vào. K ó tuy là bà con, nh ng không thân, mà cho d u thân n âu c ng không em êm- m vào cu c ngh ng i c. Nh ng cháu v là m t ng i khách ph i n, nên Nho c n r ng nh n-n i ch u s phân. - Thôi, ta i nè! o nói xong, xách bóp ng lên tr c, con cháu b t-ch óc theo cô nó và Nho kêu i tr ti n. Ra t i v a hè, H o g p bà Nhâm. Bà ta kéo H o ng riêng nói câu chuy n v h t xoàn. Bà Nhâm cà-kê r t lâu khi n H o s t ru t. Nàng mi ng -h cho có ch ng mà ng lo ra, vì mu n a con cháu nó i d o ph, nàng li c m t tìm Liên thì th y Nho ã ra v a hè r i và s Liên bu n nên c ng ng riêng v i Liên mà nói chuy n.
Binhnguyenloc.com 14 Trong giây phút, H o ng i ra. Ch ng nàng v i Liên sao mà x ng ôi không th ng-t ng c. Ng i ta hay nói: Trai ba m i tu i còn xinh, gái ba m i tu i nh chình m m nêm là ph i l m. Nho l n h n Liên n tám tu i, mà v n tr nh cùng t l a v i cô gái y. ng, cháu l i th ng-th n nói c i nh là hai anh em ru t, ho c là hai v ch ng. - Gì v y? Bà Nhâm h i th vì th y H o b ng nhiên tái m t i r i ngó mông ra ng. o ú áp: - không... h... không có gì c. Sau phút ng i ra vì ng c-nhiên, H o ho ng-s vô cùng. Ch ng nàng ang vào t tâm-tr ng khó-kh n, nay g p m t ng i khách vào nhà, tr p duyên-dáng nh v y bi t có h gì hay không? o b i-r i lên nh ng c gi u tình-c m mình, c i nói v i bà Nhâm nh là b ng lòng nh ng -ngh c a bà ta l m. B ng m t ý-ngh khác v t hi n n làm cho H o ng t th nh b m t m khói bay t t vào m t nàng. - Tr i i, H o kêu th m lên, sao mình l i ngh iên-r nh v y? Mình qu là m t con quái-v t! - Quy n-l i mà! Nó ngh n quy n-l i là ph i l m, không trách gì nó c. Câu v a r i c a bà Nhâm, không hi u sao mà l i l t vào tai c a H o. Nàng b i-r i p l i l i b n nh m t ti ng vang, m c d u nàng không bi t bà Nhâm nói n ai: - Ph i, nó ngh n quy n-l i là ph i l m!, ph i l m! Câu sau n y là câu mà H o t nói th m v i mình. Nàng nói câu y i t t c -th c c a nàng. Câu tr c mà nàng l p l i nh cái máy, d ng nh tnhiên cho nàng th y m t s th t, m t l ph i, nên m i b o th m mình b ng câu sau. ph i v a tìm ra, là H o nghe bình-t nh h n l i. Bao nhiêu tình c m r i beng nãy gi v t bi n m t c, và bây gi trí nàng l i b n-r n s p t ch ng-trình hành- ng cho m u-k v a tìm c. Bà Nhâm l i ph i nói m t mình không, không c k i-tho i cho vào tai l i nào. Bà ta c ng khá tinh m t nên nh n th y là H o lo ra. Không bi t b n có chuy n gì i trí, bà ngó ra sau là h ng mà H o th ng dòm, thì th y ông Nho ang ng trò chuy n v i m t cô gái p. À, ra nó ghen! Bà Nhâm ngh th m nh v y r i c i l n lên. Nh ng l quá! H o l i g i ch ng mà r ng: - Anh Nho à, em còn nói chuy n lâu v i bà Nhâm, anh l y xe a em nó i d o mát i, em v b ng t c-xi. Bà Nhâm th t là iên u: thì ra không ph i nó ghen. Ghen sao dám bi u ch ng a cô y i d o mát?.
Binhnguyenloc.com 15 Khi Nho và Liên lên xe, xe ch y khu t d ng, H o l t- t giã-t bà Nhâm khi n bà y l i l p ra m t gi thuy t m i: À, ra nó h n ai! Chà con m n y kh -nghi l m y! o không v nhà mà kêu xích-lô p i tu t ra sau ch B n-thành, tìm l a mà mua. Nàng mua lu-bù nh s m v nhà ch ng, r i b n-b l i m t hi u ph Lê-L i mua n c hoa, son ph n, và m t b t m m t m nh cho ph -n. Xong âu ó, nàng m i ch u lên t c-xi mà v nhà nh ã nói v i ch ng. n sáu gi chi u thì xe c a Nho út u vào c a ngõ. Anh ng i nhà ch y ra m ng. H o ng n i c a s trên l u dòm xu ng th y Liên ng i n i hàng tr c v i ch ng, xem ra x ng ôi v a l a l m. Nho phóng xe tu t vào gara, c a gara nh xíu mà ông không c qu t n i âu c, xem t th -thao, khi n H o nghe ch ng mình còn tr l m. Nàng th ài: - Anh y nh còn xuân, không tr i nào ng n c c. Khi c p Nho-Liên trong gara b c ra sân, H o kêu vói xu ng: - Liên i ch i có vui không? Liên ng c lên v y tay v i cô r i la l n: - Vui l m, mà khòng có cô nên kém vui! - ánh b m m, sao l i kêu H o b ng cô? Nho h i ng c nhiên, không hi u vì l gì v ông l i nói th. Nh ng ã quen v i nh ng tr n d ch ng c a v, ông b qua không b n-kho n lâu. o h i ng i nhà em n c á chanh ra bàn ngoài sân, r i h i ch ng vá cháu i thay mát ra ó. Khi hai ng i kia n n i, nàng h i ông Nho ngay: - Anh bi t sao em c m Liên kêu em bàng cô hay không? - À, anh ã ng c-nhiên v s c m- oán y h i nãy. - Anh không th y à? Nó kêu mình b ng cô, nghe sao nh là mình già l m. Em thì em mu n tr mãi, không ph i vì em, mà vì anh. Tr k o anh mê tr khác. ba u c i xòa. H o l i day qua Liên mà li p: - nh ào-hoa l m, em ng t ng là nh ng n. Nho ph n- i: - Sao em nói x u anh v i cháu v y? Còn cách x ng hô c a em c ng l n ngôn l m, anh không b ng lòng âu. - Xí, l n ngôn! Nói l n ngôn ã sao, làm l n ngôn m i áng ghét. o m t gi n th t tình, nói b ng gi ng khinh-b nh tr c m t bà ang có m t ng i ã làm qu y r i. Nh ng bà th y ngay là mình vô-lý nên ánh tr ng l p, c i xòa m t cách ng ng-ng p r i nói:
Binhnguyenloc.com 16 - Thu bé, nó kêu em b ng H o, em kêu nó b ng Liên. Nh v y mà hai a th ng-m n nhau l m. Ai xui-khi n b t-nh n mà hai a l i theo òi tôn-ti cho t s thân-m t. Bây gi em quy t tr l i nh h i m y n m v tr c hè. Bà Nho c ng i g n t i tu i quá-thì nh ch ng, nên hay sanh ch ng, mà m t trong nh ng ch ng y là mu n tr l i. L i x ng-hô mà bà -ngh m t ph n l n do l kia xui ra. - âu em kêu anh b ng anh Nho th coi, Liên. Liên th y cô mình b o k quá, nên nàng m c c, h cô m t ti ng nh r i ng i ó làm thinh. Nho a u thu c lên mi ng hút và c i hì-hì: - Ai mà kêu l v y cho c, em sao khéo bày chuy n hoài. - Thôi, ai không c thì tôi c. Mà Liên, Liên c ng ph i c v i ch nghe không! Liên c i ug n-ngo n mà không áp. - Anh Nho nè, H o kêu ch ng mà nói, em nh d i ngày i bi n l i m t tu n, a Liên h ng thú Sàigòn r i hãy lên ng. - Tùy em. Anh c ng th y nh v y là hay. Liên th a lúc cô d ng, nh t là ng i cô l m l i kia, ng ng nói xía vào m t câu: - Cháu không có xin phép ba má cháu, ch c cháu i không c. - Em không có xin thì ch xin. Ng gì ch vi c ó d l m. Em b b c th tr l i v máy cà-rem cây vào th xin phép c a ch, th là xong. Liên ch m ch p t c -ch n suy-lu n, nên không tìm ra lý-l cãi l i cô. i bi n nàng không th y gì h i c, i v i cô l i càng có b o- m. Nh ng t thu gi ít hay i ch i b t thình-linh, nàng khó ch u v s không nh tr c y. m ã d n xong. Ông Nho ng lên tr c, H o kéo Liên d y và ch t th y nàng c bà-ba r ng xem r t quê. - Mai n y ch a em i may. ã mua v i, l a r i. Liên ng c-nhiên, nh ng v n không k p h i-han gì. Ng i cô thì mau mi ng quá, còn con cháu thì ch m nh rùa. Ng i cô ti p nho-nh : - Em n-m c lôi-thôi l ch-th ch, ch th y ch ch u không c. Ng i vào bàn n, H o l i nói, không cho mi ng kéo da non: - Em mua cho con Liên m t áo t m m t m nh. Nó còn con gái m c hai m nh nh em b o quá, ch c nó không dám. Em h i l y ch ng r i kia mà còn ch a dám n a là. - H i ó khác, bây gi khác. H i ó em không dám, không ph i vì em ch a là n bà l n tu i, mà vì chung quanh em không ai m c th ó c. Liên không hi u th nào là hai m nh, là m t m nh nh ng v n không dám h i, (mà u có dám c ng không k p h i). Ít ra ngoài, ít giao-thi p, Liên không có d p nghe
Binhnguyenloc.com 17 nh ng u b o-t n, nên nàng r t x u-h mà nói n nh ng v t-d ng thân-m t c a nàng tr c m t ng i nào khác. - À, Liên còn l i gi i hay không? Liên ch thì-gi m m c i thì cô nàng ã tía-lia: - Tr i, h i ó nó l i nh rái, anh Nho à. Nó l n lòn d i l n ghe c a ng i ta, nó nh n n c em mu n ch t. Bà Nho nói úng. Con cháu Liên th t-thà y luôn luôn b cô nó n hi p gió, và ch tr thù c d i n c thôi, vì xu ng n c là nó nghe t -tôn m c-c m, làm nh n c là a-h t riêng c a nó v y. Nãy gi ông Nho ch làm thinh, bây gi m i b t u nói: - Em nh cho Liên gi i-trí làm sao? - Mai, n c m Tàu, m t n nai, n ch, b a kia n c m n-... - Ch n không mà thôi à? - Ngh a là n c m Tàu xong i xem chi u bóng, n nai n ch xong i coi c i-l ng v.v... - Thì ph i nói rõ ch nói t t, ai mà hi u. - L i d n Liên i giao-thi p. Nó nhà quê l m. Cho nó ti p-xúc các gi i mông- en ây cho nó d n ra. Liên nghe cô nói th, s -hãi l m. Nàng nhà quê th t và r t nhút-nhát. Nh ng bà rùa y v n không cãi ôc l y n a l i. - Riêng êm nay, H o ti p, anh ph i d n nó i xem v Nh t-b n. - Mình ã xem r i... - Nh ng nó ch a xem. Vì th em m i giao cho anh. Xem l n th nhì là cái kh - ch. Kh ch y là công-vi c n-ông. Tr i, Liên nè, h múa cây tùng xem mê i. H c m hai cây qu t xòe, u n cái mình o- o nh cây tùng ki ng c a ông c, hai cây qu t m c ra hai bên hông h nh hai chùm nhánh. Hay l k! Liên t nh lên, c ng thích xem trò n y trò n. Nh ng nàng b ng th y r ng b t-ti n. Ng i d ng r l n h n nàng không bao nhiêu. Tuy c ba u th ng-th n v i nhau và ng i d ng y v n ng- n nh t thu gi, s dè- t c a con gái c ng xui nàng ng i-ngùng. n n y ràng nói k p: - Thôi, cho cháu xin mi n xem v Nh t. - Cháu h? o h i g n r i véo Liên m t cái, n ti p: - Ph i nói: cho em xin.... Nh ng không ai cho âu. H ch còn bi u di n có m t êm n a thôi, n u không xem s ch t thành con ma nhà quê. Nho th t tình m i m c:
Binhnguyenloc.com 18 - Liên nên i xem, hay l m, không m y thu Sàigòn c xem m t trò l m t nh y. Liên không có ngày gi ch ng tr v i c hai cu c t n công m t l t. n c m xong thì ã b y gi r i r i. o b c qua bu ng bên, l y ra m t gói to r i m gói trên i-v ng bu ng n. Nàng a g i Liên v a l y t trong gói ra m t m nh v i gì màu. - Xây l ng l i em. Liên vâng l i cô nh a con nh vâng l i m. H o x chi c áo t m ra o trên l ng Liên, r i reo lên: - Tài không, anh Nho? Em có bi t nó bao l n âu, th mà mua v a khít nút. Liên day l i th y chi c áo t m thì m c-c quá và ho ng h n, nói lên c: - Hông, em h ng m c âu! - Sao l i không? Ch m c thì em ph i m c. Ra ó mà không t m, h c i ch t. Còn m mà m c c qu n áo i ch thì là h ch p hình ngay. - Sao l i ch p hình? Liên h i. - Vì em là cái quái-thai, là con quái-v t, ch p hình ng nh t-trình cho bà con xem ch i ó mà. - Ai mà n m c ký-c c nh v y c. - Ch ch ai, v i l i tr m ngàn n-bà con gái khác. a nào làm không c h t h nh n n c ch t. n bà Nho l i x m y x p l a khác ra, t m i t m lên mình cháu, r i tr m-tr : - N i ghê không? Em p nh tiên mà ch ch n màu c ng tài nh th n. Mai n y i may, may t c-hành ti m quen c a ch, h m b n gi l y c b n chi c áo dài và n b mát. - May làm chi d v y cô? o tát vào má Liên mà d y: - Nè, roi n y là roi ch a ch a nghe không? Ph i x ng em, kêu ch ; h còn kêu... l n ngôn n a thì ph i òn., may nhi u cho em m c cho p, ch may làm chi. Ch th y em tuy t-s c, mà m c x u thì ch ti c c a i l m, ch u không c. ây, em vào ây, ch d y cái n y. o kéo Liên vào bu ng bên, nh n vai b t nàng ng i xu ng tr c bàn ph n. - ch d y em k môi. V p t nhiên c a em quí l m. Nh ng nó không quy n- c ai h t. - Em có nh quy n-r ai âu. - ng c. Ph i hi u danh-t quy n-r theo ngh a nh c a nó. Quy n-r là lôi kéo chú-ý c a h. y, em không thèm quy n-r h nên h không n, em th y tai i ch a. - Em v y c ng c. - Thì c ng c ch sao, nh ng em s ch t thành con ma nhà quê.
Binhnguyenloc.com 19 - Ch thì cái gì c ng nhà quê tu t, không xem v Nh t là nhà quê, không l y ch ng ng là nhà quê. - Ch sao. Nè, em ph i i u n tóc nghe ch a? Liên gi y-n y lên: - Thôi cái ó thì xin tha. - Nhà quê! - M c k em. o l y bông ch m ph n rôi v bông lên m t Liên, v a làm v a nói: - Th y em còn nhút-nhát, ch ch thoa ph n s ng-s ng thôi. úng ra, em ph i o lông m t, thoa kem thì ánh ph n m i khéo c. ánh nh v y, m hôi m t lát là nó trôi h t. ây, dòm vào ki ng mà xem ch v trái tim trên môi em ây! o trang- m cho Liên m t lát là xong. Nàng g i l n ch ng ang n m hút thu c ngoài bu ng n: - Anh Nho i, s a-so n i r i a em xem v Nh t. -. Liên nãy gi ngó H o d y nàng hóa-trang, và quên m t v i xen v Nh t. Bây gi nghe th, nàng v i nói: - Cô a ch i, thì em m i i. - Tao ã nói tao xem r i. Làm kh tao chi. - V y em không i. - ánh òn bây gi. o ch n áo m c b a cho Liên. Xem qua xem l i thì c ng ch có màu tr ng trung- p là c. Liên em theo b n chi c áo dài en, tr ng, mình lam bông, và ve chai, chi c áo nào c ng c, màu thi u th m-m, và l i c t may r t là ti n chi n. o n m ch t tay Liên r i nói: - Nè, binh-s ép Tri u-khuôn-d n m c áo long-bào làm vua nè! Nói r i nàng c m tay Liên mà x vào tay áo. Liên th ng t u n cu i. Khi xong âu ó, H o dang ra xa, ng ng m-nghía a cháu: - Em p l m, ch ti c hóa-trang s -sài, và áo x u thôi. Gi a lúc y thì Nho b c vào. H o c i mà h i ch ng: - Anh xem em nó p không? Nho c ý không nhìn cháu v, ch h i H o: - Em th t không i sao? - ã nói là kh -d ch mà em i sao c.
Binhnguyenloc.com 20 Nàng vói tay l y l n c hoa nh x t lên áo Liên. Nh ng suy ngh l i, nàng thôi và t ngh a: - Em n di n n s quá, x c th n c hoa d -d i n y vào nó không h p. Thôi, nhiên nh v y cho mùi trinh b ch c a em hòa-h p v i y-ph c n-s thì h n. Liên g n nh b y ra kh i c a. H o n m tay cháu kéo tu t lên xe mà Nho ã em ra ngoài sân. C a xe óng l i cái r m. H o c n d n: - Em g i nó cho anh ó. R i nó i l c ho c b Chà-và b t n u cà-ri thì anh tù r c ng a. ba u c i xòa. * * * Vì êm nay là êm bi u di n cu i cùng c a oàn v, nên nh ng ai b n vi c, xem tr, u d n mà i êm nay, khán gi ông ngh t nh vào nh ng êm u. Gi i c a Nho tuy nhi u ti n nh ng l i ít thì gi. Nho ng ch có m t mình ông, không dè g p b n-h u r t ông. Th t là khó gi i-thi u a cháu v l n s m s m y v i h. Ông Nho không mu n nói Liên là cháu v c a ông, s cái b n m c d ch y ngh qu y. Ai l i d t cháu v gái i êm nh th bao gi trong xã-h i ta. Vì v y, ông ch nói: Liên tr ng không khi ph i trình- n a cháu v i ai, h mu n hi u sao thì hi u. Thà là h nghi ông a nh n-tình i xem v, còn d coi h n là h ng c-nhiên tr c c nh d ng cháu n y. mu n hi u sao thì hi u, nh ng h ch toàn-th hi u có m t cách thôi: là ng i n bà kia (không ai ng Liên là con gái) là ngo i- p-phe c a Nho. Trong gi i hay dùng danh-t ngo i- p-phe ch nh ng m i l i nho-nh mà các ông gi u v con tiêu riêng. Vì hi u th nên ai c ng có nh ng cái c i xiên-x o, nh ng l i bóng gió khi n Nho khó ch u vô-cùng. Liên thì th t thà không hi u gì h t nên v n t -nhiên c. Nh ng u v êm nay không khác nh ng u v ã di n r i. Nho không b trò hay kéo chú-ý nên l ãng nhìn quanh và ngh v n v u n y u n. Nhà k -ngh y là m t ng i l ng-thi n và ng- n. T bé n gi ông ch a làm u gì x u-xa c. Trong o v ch ng, qu ông ã ph n-b i v m t ôi l n, nh ng th t là kín- áo, l ch-s, và v i nh ng ng i n-bà xa l, không v ng chút xíu mâu-thu n tình c m nào c. Tr nh ng xã h i o- c tri t- ra (hay t x ng là th ) thì trong xã-h i ta, m t ng i nh v y c th xem là m t ng i àng-hoàng. Th mà l quá, nãy gi ông y l i th n-th ra. Ý qu y l m khi không do chính mình nó ra, là l i do bên ngoài g i lên. T cái lúc mà b n-h u láy m t v i nhau và c i a-mai thì ông Nho ã là k b t u ph m t i trong tinh-th n r i.
Binhnguyenloc.com 21 T i sao h l i hi u nh v y? Ông t h i khi nãy. Và ra t áp: H th y Liên p và và... mình v i Liên c ng x ng ôi!. ng ôi? Ông ã nhìn l i Liên và l n u-tiên, ý n nhan-s c c a nàng. bên v c a ông qu là m t h p ng i. T chi tr ng n các chi th, chi nào ng toàn ng i p, nh t là n-bà. Liên có g ng m t p theo l i Á- ông: m i không cao l m, môi không khiêu-khích m, m t thì hi n t m c d u c ng sáng và linh ng. Thân mình c a Liên thì trái l i, khéo nh tranh lý-t ng c a Âu-châu. S ph i-h p Âu-Á y ã ban cho ng i con gái t nh n y m t nhan-s c r t h p v i m c c a th ng i Vi t s ng trong bu i giao-th i. Ý qu y b ng t ng t x t qua trí Nho, khi n ông ho ng-h t. Ông ngh n u có m t cái máy gì o lòng ng i thì nó s ghi ra bi t bao u nh -nh p. Nh tr ng-h p a ông ây. Khi không ang là m t ng i h n-hòi b ng trong giây phút ng n l i c lòng c d nh m t k vô-liêm. B y, b y l m ông ã t trách nh v y h i nãy, r i âm ra ghét b n h u ngh x ng, i cho ông u không hay. Ông ã l p nghiêm, chào h d t Liên vào r p. Nh ng ng i t nãy gi, nh ng ý ngh b t-chánh l i l n-v n tr v sau m t lúc lâu b xua i. Chúng nó tr v, ban u r t-rè l p-ló nh ng sau, chúng âm b o, nhào càng t i và c lì không ch u i n a. Không sao! Nho t an- i ông, r i nói v i l kh n-n n kia.: À, quân bây không ch u i à? c thì c mà ó. Nh ng ta ây quy t không nghe l i quân bây thì quân bây làm gì ta c., làm gì c. Có gi i thì th xem!. Ng i bu n m i quá, nên Nho xoay-tr chi u. M t khi kia ông v a gác cùi ch lên tay gh thì b ng gi t n y mình, v i rút l i l -làng: Liên ã gác tay nàng lên ó r i. Tim Nho p lia-l a nh thu m i b y tu i ng ch m n-bà l n u trên xe ô-tôbuýt. L quá! Thì ra trái tim già v n còn máy ng c à? Nho nh n m t quy n sách mà ông ã c c, r i càng ho ng-s h n. Sách nghiên-c u v tu i quá thì c a nam n riêng v n ông, thì sách cho r ng vào tu i quá thì, c -th con ng i b ng th c t nh d y. Các n i-h ch làm vi c h ng-hái nh trong m t b máy m i. Tâm-tính con ng i c ng ch u nh-h ng c a xác-th t nên thay i toàn di n. Ng i quá-thì, trong lòng thì nghe yêu- ng th -m ng nh h i còn thi u-niên, ngoài xác-th t l i th y rung- ng mãnh-li t tr c b t c s ng ch m nào. Thì ra mình ã vào tu i quá-thì mà không hay ây? Nho l m b m nh v y r i th ng i ra nh ng n-ng th ng ti c m t quãng i ã qua. c quãng tu i c a con ng i không có biên-gi i phân ranh v i nhau, ng i ta b c tu i n y qua tu i khác nh t sân tr c nhà b c ra sân sau. Nh ng n u có m t chút xíu gì g i ý th c v ranh-gi i y thì ng i ta ng m-ngùi bi t bao khi ch t nh n ra là mình v a m t con ng i khi tr c c a mình, không th nào tìm l i c c.
Binhnguyenloc.com 22 Sáng s m, b n ng c o râu tr c t m g ng. Vô-tình b n li c m t lên t m l ch th y ngày 18 tháng t. B n b ng nh r ng hôm qua 17 tháng t là ngay sanh nh t c a n. Ngày y b n úng b n m i và hôm nay là b n m i m t. n m i m t! Tr i i, thì ra mình ã già r i à? B n kêu lên nh th b ng m t gi ng chua-xót, r i bùi-ngùi ng l ng gi lâu, trí l i ng c dòng th i-gian r t t l i cái tu i ng ng i. Tu i thanh-xuân, ã r t b t h t m t l n lúc b n ba i. Gi ây b n m i ã ánh lên ti ng chuông bu n th m c a nó, khi n b n càng h t ho ng h n, c ch p l i tu i ng ng i là tu i trên ba m i, tuy không th -m ng b ng tu i thanh-xuân nh ng l i c n-thi t quá l m, vì tu i trên ba m i, u sao c ng là còn tr, ch bây gi b n m i là b t u x bóng r i ó. Tr i i, mình ã quá-thì r i ây! Nho kêu than l n n a r i th dài. Tr i i, ta ã dùng i ta làm nh ng vi c gì? Ki m ti n và ki m c th t nhi u. Ch có th thôi. Còn ích qu c l i dân, ta không h ngh n. Tr i i, mà c n h nh phúc riêng c a ta, ta c ng ch ng màng. Nh ng b c siêu-nhân, khi có h i ti c, ch h i ti c m- à v cái cao c không làm c. Ông Nho là ng i th ng, thanh-cao ch t i thoáng qua r i i m t. Ông ch ti c h nh phúc riêng c a ông thôi. nh phúc riêng c a ta?. Ta ã h ng gì trên i. Ta ã c i v, ã yêu v? Nh ng th h nh phúc y, m t anh phu nghèo xác-x c ng h ng c. Ta ch y xe h i, nhà l u, n th c n trong t l nh?, nh ng có gì khác h n i p-x, nhà lá, n th c n mua ngoàì quán âu? Hãy hái l y ngày ang qua! Câu th La-tinh xui d i n y b ng âu v ng-v ng vang lên, và ông Nho nghe là nó xui ph i l m., h i ti c vô-ich l m. Ph i t n h ng cáì gì ang có hôm nay là th ng-sách. Mà cái gì ang có hôm nay? M t b c tr v c a tu i thanh-xuân v i t t c rung- ng, say-ngây c a nó. Nó s l i không bao lâu, nh là ng n èn s p t t, ch bùng cháy lên vài phút thôi. Nh th không th không m ng r ón chào ng i b n c ó, không ãi ng nó b ng nh ng b a ti c i x ng áng v i a v c a nó. Mà gì là x ng- áng v i nó? Ph i ch ng tu i y là tu i yêu- ng, thì có gì h n là c cho ng i b n c yêu- ng Yêu- ng? Nh ng yêu ai? ông Nho không dám áp câu h i y, cho u là ch áp th m v i ông thôi. T thu gi, ông h ng c ao x ng-b y v i v, nh ng th t ra ông ch a nghe c n yêu ai c. T nãy gi thì ã khác h n r i. Nho li c nhìn Liên thì th y nàng xem mê nh ng u v trên sân kh u, không tâm n ngo i c nh. C m- ng l m, s vui thích quá d -dàng c a m t cô gái t nh mà trò gì c ng là m i l hay-ho c.
Binhnguyenloc.com 23 ây là m t cô gáí còn trong-tr ng c thân-th l n tâm-h n. Thu gi ông Nho ch a yêu vì ông ch a tr l i tu i yêu, nh ng c ng vì nh ng ng i n-bà mà ông bi t, không áng yêu: lòng h có th tr ng ng n nh lòng cô gái ang tr m t nhìn v ây âu. Su t bu i di n, Nho không nói qua l i nào v i ng i b n xem trò ng i bên c nh. Nh ng trí ông ta không lúc nào là không ngh v ng i y. Khi khán gi tuôn nhau ra kh i r p, Nho i c n h u cho Liên theo dòng ng i. Bây gi Liên m i nh n ng i d t mình i, nên day l i m m c i v i Nho, nh ng m xin l i và cám n công khó c a ng i ó. Nho c ng ch l ng-l m m c i l i thôi. Ra t i ng, Nho h i Liên mà h i tr ng: - Hay hay không? - D hay l m. Con ng òi ng- n y tr c ây là m t công-dân t m th ng, nh ng làm y- n-ph n công-dân, không o- c l m nh ng v n ch a ph m luân-lý l n nào. Nh ng t u hôm t i gi, tr c sau có hai ti ng ng h thôi, mà ông ta ã b c n mà không hay trên b c thang c-h nh, b c t n c trên xu ng n n c cu icùng. Ông kêu Liên tr ng không nh v y là ông ã b t u thi hành m ng-l nh c a v mà i chi u n y ông còn ph n- i. ó là c ý mà thi-hành ch không b c ng-bách a. kêu tr ng y là m t cái c u giúp ông chuy n d -dàng qua l i x ng-hô do v ông -ngh mà kh i ng ng m m. Khi b c lên xe, Nho l i h i Liên: - Có ói b ng không? - D không. - ói thì i n cái gì. - D thôi. Không tìm c gì nói n a, Nho làm thinh mà lái xe cho n nhà. H o ã ng r i hay sao nên èn nhà t t c. Ng i nhà m c a cho hai ng i vào. Liên vô phòng dành cho khách d i, còn ông Nho i lên gác. Ông ta i nhón gót s v gi t mình, m c a nhè-nh r i l i gh c i giày. D i ánh sáng xanh-xanh c a ng n èn chong nh, Nho th y v n m nghiêng, m t day vào vách. Thay mát xong, ông rón-rén i l i gi ng. Ông c n-th n ng i xu ng, quy t th nào cho nh nh con mèo, nh ng vì quá c n-th n, ông m t th ng-b ng r i té nhào trên gi ng, khi n n m b è thình-lình, r i d i ng c tr lên r t m nh.
Binhnguyenloc.com 24 Nho s ng ng i, ch c-ch n v th c ng gi t mình, s -hãi r i b ông m t tr n ghê n. Nh ng l quá, H o day l i c i hi n-lành h n bao gi c. M t nàng t i-t nh nh không không. - Em ch a ng à? Nho ng c-nhiên nói. - Ch a. Th nào, con Liên nó thích hay không? - Thích mê i. - Còn anh? - Kh i h i. ã b t ng i ta làm kh d ch mà còn h i lôi-thôi. - Xí, thích mê i mà còn làm b hoài. Nho gi t mình ho ng-s h t s c. H o nó xuyên-t c gì ây? Ông t h i nh ng ông ta không dám tra g n v bi t ích-xác nên c ph i ôm cái lo-s y mãi. Nho có ch, r i ng ai c ng nghe c nh ng ý-ngh th m-kín c a ông. L m lúc ông c mgiác r ng nh ng -ngh y nh kêu vang d i lên, và b ng d ng x u-h v i b t-k ai ang ngó ông. Nho n m xu ng bên c nh v, vu t-ve bà y nh là yêu- ng l m. Tà-tâm bí- n c a ông nh th y c n ph i ch i l n lên b ng c -ch y. o h t tay ch ng r t m nh r i l n tu t vô phía trong vách. ây là l n th nhì mà bà y n i lên ghen t c thình-lình, m c d u m u sâu c a bà là xô ch ng vào tròng. Nho ho ng-h t nh ng ngh r ng không th nào v ông bi t c nh ng ý-ngh ng-b y c a ông, ông an lòng l i c và t ng ó là m t trò tr con c a v thôi, nên chi ông c d v ông nh d em nh, bi t nó nh ng-nh o, mà c chi u cho nó vui. Qu H o vui l i c, nh ng không ph i vì c d, mà vì nàng th y mình vô-lý và quá h -hênh trong tình-c m, c n ph i làm lành ngay cho Nho kh i nghi-ng. * * * may h m b n gi là l y c, nh H o báo tr c. Ti n may m c g p ba, nh ng o không nói ra nên Liên không bi t, không s t ru t bao nhiêu. Tr c ó, Liên p nh ng h i quê-k ch. Nàng trong nhà, ai c ng th y rõ c ó là ng i khách, vì ng i không hòa-h p v i ngôi nhà v i nh ng c n bu ng và c trong nhà. Nay, m c m i, h p th i-trang, nhan-s c c a Liên b ng nh v a c ph i b i, c sáng lên, và bây gi cái ng i ít hòa-h p v i cái nhà y là H o. o có c m-giác r ng k vào nhà nàng s luôn trong ó r i l n nàng... v ng ra ngoài. Nàng t h i có nên ti p-t c trò ch i ác-hi m c a nàng hay không. Cái l i v sau r t b p-bênh mà nguy-hi m thì ch a chi ã rõ bông ra ó. Nh ng r i nàng t tin n i tài trí và quy n-th c a nàng, trông c y n i tánh th t-thà a a cháu, và c quy t i sâu trong k -ho ch.
Binhnguyenloc.com 25 Tr a hôm y ang n c m, Nho nh c: - T i nay ta dùng c m trong Ch -l n ch? - Sao l i trong Ch -l n. H o h i g n. - Thì chính em ã... - N u ó là sáng ki n c a em thì vi c gì n anh mà anh nói. Gi ng c a H o là gi ng gây-g th t tình, khi n Nho v n n v, càng s hãi thêm. o ã nh là chính hôm ó i n c m Tàu, và không quên d nh c a nàng. Nh ng nàng, n i dóa lên, khi th y ch ng nh n u ó. Nho nh nh v y, t c là n-sóc Liên c n-th n, vì i n c m Tàu là ãi Liên; s s n-sóc c a ông Nho ch ng t ông ã dành cho Liên m t ch l n trong tim ông r i, trái tim mà t thu gi bà ã chi m tr n m t mình. Ông Nho có th ch vì l ch-s và châu- áo v i m t ng i khách bà-con thôi, nh ng bà Nho t ây, không còn ngh nh v y n a c. Bà c m nghe m t thích-thú vô song tr c s run s c a ch ng, cái thú tr thù lòng ph n-b i c a h n, cái thú c t ng uy-quy n tr c m t k thù t ng-lai. Bà th i cho thú y ph ng lên b ng cách i ý- nh b t ng. Bà v t c i lên khanhkhách r i nói: - Ph i, chi u nay n c m Tàu. Mà là do tôi quy t- nh ch không ph i do ông nh c-nh, và n phút chót tôi còn quy n bãi b ch ng-trình. Nói xong, bà s a cháu gái ái-ng i và khó ch u r i không i, nên bà day l i r i c i n v i nó mà r ng: - Ph i không em? Vi c gì c ng ph i do ch em mình nh c. n-ông thì cho ra rìa. Thái- b t-l ch-s c a nàng nh câu ó b ng hóa ra m t trò ùa. Nho hi u r ng th t ra không ph i th. Nh ng ông c ng c mà nh n ó là m t trò ùa, cho t n th ng t -ái, nên ông c i xòa. o không ng t nhìn a cháu gái. Liên m c m t b mát b ng l a nh n-t o Nh t-b n màu ngà-ngà nh l a lèo ta, mà d u mình h n nhi u. Chi c áo c a nàng t tay, h c. Cánh tay và c c a Liên no và tr ng m n khi n H o là n-bà c ng không r i m t c. Tuy v y nàng c ng dành chút ít thì-gi th nh-tho ng nhìn ch ng, và m i l n nàng b t g p m t Nho li c qua ng i khách là nàng sôi gan lên, mu n h t mâm c m xu ng t. Nho ch cúi g m xu ng mà n, th nh-tho ng m i dám cho m t mình i d o m t vòng, i v ì-vàng nh m t toán lính ba-trui, h i-h tr v k o g p quân ch vây b t. Lâu lâu, c n nói gì cho b a n l nh, ông ch ng c lên nhìn v thôi. Th y nh v y hóa ra mình l t-l o quá, nên m t khi kia, ông ánh b o day qua ngó Liên mà h i: - Sao Liên không n giò heo?