DẠI D AO. TAM K Y ` PH O D Ọ D.AI D AO. LU.AN Luu Hanh ` Noi. Bọ In Lai. Theo An Ban 1996 CHIEU MINH VO VI TAM THANH
D anh may lại: Ph o Lac. Tr`an Van Vinh Tr`ınh bày: H `ong Lan & Tan Hung X ep chũ: H&L TypeSetter D ong tạp: H&L ebooker L` am tại: Chicago U.S.A. DẠI D AO. LU ẠN Di San Van Hóa Qu oc Dạo Dại D òng Giai Do an. I: 19361939 Copyright 2008 Chieu Minh Vo Vi Tam Thanh CAO D AI ` HUỲNH DẠO CHIEU MINH VO VI TAM THANH
4 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 5 Loi ` Ngo Cua Bo. Phạn Hi. ep Thien Hoc. Vụ B at Quái D `o Thiên K ınh thua toan ` the chu quy liet. vị, B at Quái D `o Thien s áp di vao ` Ky Nguyên L uc. Tu`an 19361996 (B ınh Ty B ınh Ty) th`ı D ao. Tam K` y CAO D AI ` cũng dang di vao ` Ky Nguyen tròn Th at Tu`an 19261996 (B ınh D`an B ınh Ty). Bo. Phạn Hi. ep Thien Hoc. Vu. thay c`an thiet phai ra d oi ` quyen Dại D ao. Luan. voi nhung ly do that. là d `ay day nhũng ng on ngang. Du` vay. Bo. Phan. cung xin tom tat mot. so l y do ch ınh yeu nhu sau: Nguy en do thúc d ay phai cho ra d oi ` quyen Dại D ao. Luan. sau 22 năm d án do can nhac 19751997. Ng` ay thang nam n`ay (15 thang 2, At Mao 1975) là ng` ay nhan. sac linh. truc. tiep tù D uc Thai Th ọng Dạo T o tai. Co Quan Pho Thong Giao Lý Dại Dạo: Vinh tre Thien Tien Bat Quái D ò, C o cong tu hoc. giua mai ` tô; Hãy dem hieu biet lo cho Dạo, B ` ang cach pho truy`en giao ly phô. C ac nha` viet Su D ao. (D ao. Su Gia) th òng hay cham dau cham sau cung ` sau nam 1936, "thạp niên d `au khai D ao,. phat trien n`en tang Dại D ao. Cao D` ai 19261936 o ca hai lanh vuc. Ph oc, Hue. hay The v` a Pháp". N `en tang Pho Dọ d. inh vi. h` ınh the trai dai ` "3 Ph ai 12 Chi" d `eu khap trên D. ia Linh Thánh D. ia Nam Bang mi`en Nam n oc Viẹt. u u u u u u u Co D ai. Thua ` Vo Vi Tam Phap voi Phai Chieu Minh Vo Vi Tam Thanh va` quyen D ai. Thua ` Chon Giáo d. inh vi. boi D uc Ngoi Hai Giao Chu Ngo Minh Chi eu tại D. ia Linh D. ia Huyet. Cuu Long voi danh hi. eu Thao Lu Thánh D uc To D` ınh Chieu Minh Vo Vi Tam Thanh. N am 1936, nam ra d oi ` cua Kinh D ai. Thùa Chon Giáo d. inh h óng d ong ` Tu Sieu Thoat voi Triet Lu. an H` ınh Nhi Sieu H` ınh Th ong. Hoc. lam ` nong ` cot cho Co Thiên D ao. Giai Thoat ch ınh là d ay. Nhung ti ec thay co so và d oi t ọng ap dụng d a không d ọc h. e thong hoa trong hang ` ngũ Dại D ao. cho ng òi dạo tu tap. ma` là d a tuy ` tien,. tù d o phat sinh hien. t ọng b at cạp d oi voi Bo. Kinh D ai. Thua ` Tuyen D. o n`ay, nên chi viẹc ap dung. tung ` noi d a không d òng d `eu rọng kh ap, không d `ong bo,. so le, hoi ` hot,. co khi con ` bat d `ong ròi d oi nghich. bai ` bac. Cho toi ngay ` hom nay có noi thieu vang han viẹc ap dung. Mot. Co Vo Vi Giai Tho at bang ` Pháp D ao.. Neu khong muon noi la` bài b ac trang tron. ca voi nhung t ın huu có di `eu kien. b óc lên D ai. Thua ` Tam Pháp d a ra cong chiu. kho kiem t`ım kh ap chon dó dây d e d oc. hoi. nhap. tho. phap cho ban th an m` ınh hanh ` th`ı bi. chı tr ıch dem ` pha mot. cách nghi. et nga that. la` oan uong. Hoac. gia co khi t ın hũu m. ot co so D ao. (Pho D. o) nào d o có di `eu kien. tho. pháp b oc lên D ai. Thua ` luyẹn D ao,. hoac. mo Tinh. tr òng d a bi. x`am x`ı cham ch ıch chong d oi (to cao) n`ay kia nọ d u thu, theo Chi Phai chang han.... v.v... N am 1936: La` nam Bat Quái D `o Thien ra d òi c` ung nam voi Kinh D ai. Thua ` Chon Giao, keo dai ` 3 n am (19361939) ròi d ung vao ` thoi ` ky` b át d àu D. e Nhị u u u u u u u u
6 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 7 th e chien 19391945 va` r`oi chien tranh Viet. Phap bùng n o. Ba nam tao. tac xay dung. va` tiep nhau Giao Lý Kinh Di en On Tren giang day. va` van. chuyen "Phan B on H on ` Nguyen Co D ao".. Nhan. thay Su D ao. chua bao giò d `e cap. toi giai do an. n`ay, v` ı sao? Giai do an. Bat Quái D `o Thien co phai la` tiep n oi thap. niên d `au 19261936 la` 19361939 khong? Co Khai, Co Chuyen, Co Qui n àm dâu? D e d oc. khép k ın tron ` vong, ` giap vong ` 360 d. o Co D ao. hay là On Trên d e ho toet. Co D ao. nhu vày d ay sao? Co D ao. chuyen sang giai do an. n`ay ra sao? Vai tro ` vi. tr ı chuc nang su mang. nhu the nao? ` Quyen Dại D ao. Luan. ra d oi ` là d e lam ` sang to may cau hoi n `ay, tr oc het xin neu len mot. so cau hoi này d e toàn D ao. cung ` voi ng oi ` viet, ng oi ` gioi thieu. tra cúu th em r`oi hay t`ım cau tra loi ` sau. B at Quái D `o Thien ra d oi ` cung ` nien voi Kinh D ai. Thua ` Chon Giao phai chang cho n`ay la` Thiên ý? T ai. sao the? D e lam ` g`ı? Phai chăng On Tren thiet ke d ò an Tong Hop. Hai Co Thien The Song Hanh. ` Huy hoạch d. inh h ong nhat loạt ap dung. song hanh ` s m ang,. song tu Ph oc Hue,. xac h`on bat ly nhut the sau 10 nam Co D ao. xac mot. noi, h`on mot. nga "chia Chi rẽ Ph ai" la` het chuyen.. "Nhut Bon tan van. thu", ` "D on nhut bien thành da dang". r`oi thoi het chuyen. vạy sao? Quy en Dại D ao. Luan. hom nay neu len van d è, d. at lai. van d `e bang ` may cau hoi này d e toàn Dạo c` ung vói Dại D ao. Luan. tra cuu them r`oi hay t`ım câu tra loi ` ch ınh xac, cu. the. Noi toi Bat Quái D `o Thien là n oi toi Toàn Dạo, Dại Dạo d oc. khong? Xem Thiên u u u u u u u ú u T` ai Lieu. goc n`ay se rõ. B at Quái D `o Thien trong khi van còn dang n ` am co êm am d oi lóp d ong gach. vun,. khai quat. lên d e t`ım vet t ıch, dau t ıch but t ıch, thiên y t ıch d e làm chung t ıch cho nhung du kien. lich. su mau le. that. cụ th e dem phac hoa. lai,. len tren t`am mat, tr ı tue. toàn D ao. that. la` ca mot. van d `e nan giai kho l ong. ` Vãn bi et la` nan giai nhung van phai lam, ` boi khong th kh ong lam, ` tai. sao? Lam ` bang ` tat ca tam long, ` làm b ` ang tat ca tinh th`an trach nhiẹm d oc. giao pho, làm voi tat ca nhung g`ı co the làm d oc.. Cai chua co, chua d oc. cú d e d o, chung ` nào d oc. them se bo sung làm ti ep. V` ı the cong tr`ınh tr ıch luc. va` bien soan. n`ay ch ác ch an se phai con ` tiep noi. Hay ıt ra ng oi ` gioi thiẹu c ung chı co the phat phao khoi d àu d e sau d o ng òi gioi thieu. cung ` voi toàn D ao. cung ` lam ` cho d en khi ho` an thanh ` ket thuc su mạng. Ng oi ` gioi thieu. chı dam mong lam ` cai viẹc d on gian la ` "Trao ch` ıa khoa can nhà Dại D ao. lai. cho toàn Dạo" d e toàn D ao. tu. tra ch` ıa vao ` mo cua b oc vô "C an Nhà Dại D ao". t`ım thay o d ay "CO HUYÈN GI AO L Ý" D ao. nhiem. màu d e cung ` nh` ın nhan. nhau l` a "M ỌT". D e cung ` nh` ın nhau trong "CAN NHÀ CHUNG" cua toàn D ao. va` cũng d e chuan bị an mùng ng` ay Bat Quái D `o Thien tien d en ky nguyen "Lục Tu `an" cung ch ınh la` ngay ` toàn Dạo, Dại Dạo d en ng` ay tron ` "That Tuàn" d e r`oi b oc qua thap. niên "B AT TUAN" ` va` cho` xem Dại D ao. va` the gian chuyen bi en Bat Tuàn. Th` anh khan va` tha thiet mong moi b át d àu ch` ao san "tiep thi". som nhút. u u u u u e u u u u u u
8 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 9 Th anh Giao Chon. Lọc B. o Phan. Hiep. Thien Hoc. Vụ B at Quái D `o Thiên K ınh d `e, PHO LAC. Tr`an Van Vinh Bat Quái D `o Thien, Hiep. Thiên Dài. Tù d ay mo Cong Phu dạo d úc, Khoi ho th`am v oi buc. nguoi ` tu; Th ày d au day. tre long. dù, Th ` ay thuong ` day. tre CONG PHU chuyen càn. Dạo d a mo B ınh Dàn d en d ay, Muoi ` nam con d a thay ro ràng; Nh an sanh chua tınh mong. tràng, Th `ay truy`en linh. sac mo d` ang TAN DAN *. ooo Khuy en con dung ` nghĩa an la` trọng, Chu HIEP. HOA ` the thong D ao. QUI; Qui khong tai. Ly Huy`en Vi, Nhung con truoc phai tuan y linh. Thày: B at Quái D `o Co Xoay May Tạo, Chuy en Co Quan Truy`en Giao Van. Bang; L. ap Ngoi ch ınh Vi. Cung CÀN, Ch ınh Ngoi Thuọng D e Ngai Vang ` Cao Luu. Khuy en cac con han. cuu ` bo dút, Ti `en Hau. Trung ba buc. CHUNG HÒA; L. ap nen mot. canh Thien Tòa, C ac Chi cac Phai cung la` chu Qui. B at Quái D `o Tam Ky` mo cua, Ba xuan tron ` con thua linh. Cha; L. ap xong Th`ay se giang HÒA, Cho nen van. loai. biet Cha Cao Dài. * Chanh Phap Tan Dan Chuyen The. M u Su. kien. lich. Su oi ` nam 1926 1936 D ao. Cao D` ai voi nhung su. kien. lich. su m òi n am 1926 1936: Nam 1920: D uc Th ọng D e xung danh hiẹu Cao D` ai làn d `au tien trong buoi giáng d` an tai. nhà D uc Ngo Minh Chiêu. Cung nam 1920: Mua ` Thu lúc o Ha` Tiên, D uc Th ọng D e giang xung danh hieu. "Cao D` ai" làn thu hai "Cao D` ai Minh Nguyet. Ngo Van Chiêu". Nam 1921: D uc Cao D` ai thau nhạn ong Ngô V an Chieu tuc Ngo Minh Chieu, ng òi d. e tu d `au tiên thua ` tho. b ı phap tu luyen. thièn dịnh d úng d `au Co Vô Vi. Nam 1925: D uc Cao D` ai thau nhan. các ông Cao Huynh ` Cu, Cao Hoai ` Sang, Pham. Cong Tac, và ng` ay 18 thang 01, 1926 thau nhạn ong Le Van Trung làm d. e tu mo d `au Co Pho Dọ. Ngay ` 29 thang 09, 1926: tuc 23 thang 08, B ınh D`an lap. To` Khai Tịch D ao. goi len chanh quyèn l uc bay giò. Ngay ` 19 thang 11, 1926 tuc 15 thang 10, B ınh D`an: Lam ` Le Khai Minh Dại D ao. tan phong các chuc sac Cao Dài d `au tiên. Ngay ` 20 thang 11, 1926 tuc 16 thang 10, B ınh Dàn: D uc Cao D` ai ban Phap Chanh Truy`en Cuu u u u u
10 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 11 Trùng Dài. Ngay ` 16 thang 01, 1927 tuc ngay ` 10 tháng 12, B ınh D`an: Lap. xong Tan Luat. Cao Dài. Ngay ` 13 thang 02, 1927 tuc ngay ` 12 tháng 01, Dinh Mão: D uc Cao D` ai ban Phap Chanh Truyèn Hi. ep Thiên Dài. Ngay ` 12 thang 03, 1927 tuc ngay ` 09 tháng 02, Dinh Mao: Hoi. Thanh doi ` tu` Tu` Lam Tu,. Go` Kén v `e lang ` Long Thanh, ` tınh Tay Ninh va` xay cat Tòa Th anh tại dây d en nam 1953 th`ı hoan ` thành. Ngay ` 3 thang 4, 1930 tuc ngay ` mung ` 5 th ang 3, Canh Ngọ: D uc Ngo Minh Chieu thành Dạo t ai. the. Ngay ` 18 thang 4, 1932 tuc ngay ` 13 thang 3, Nh am Thân: D uc Ngo Liẽu D ao. luc 15 gio` trong khi ng òi d` o qua song Ti`en Giang. Nam 1936: D uc Cao D` ai ban hanh ` Kinh Dại Thua ` Chon Giao lam ` n`en tang cho Co D ai. Thua ` Vo Vi T am Pháp. Qua cac moc lich. su nhu tren giup ta thay rõ m. ot n`en tang Tan Giáo d oc. lap. thanh ` nhanh chóng trong vong ` 10 nam ke tu` Khai Tịch D ao. 1926 (Nhà Tho` C`au Kho) d en Khai Minh Dại D ao. (Tu` Lam T G` o Kén) d en khi hoan ` thanh ` Co Pho D. o Vo Vi Tâm Pháp Dại D ao. la` nam 1936. Ch ung ta cung con ` ghi nhạn d oc. 10 năm Thọ D ao,. Luyẹn D ao. va` Thành D ao. cua D uc Ngô Minh Chiêu o vao ` chang. l9201930. Th e r`oi tù d o thuc. the D ao. Cao D` ai (Dại Dạo) nghi em nhiên d. inh vi. tren the 3 chan Tam Giang, Tam Tài D ao. Ti`en Trung Hau. trai dai ` theo thoi ` gian u u ụ v` a khong gian Thánh D. ia Nam Bang. Moi ` nghe Thày khai giao huan day. luc Toa ` Thanh Ngoc. Minh (Giòng B om) con ` chua bi. giac. tan ` phá: Ng oc. Minh tam. giu Thanh Tòa, Qui Co Dại D ao. mot. vài d oi năm; Ti `en Giang va` voi Trung ong, Phai nh`ın phai nhan. yeu thuong ngh ıa t` ınh. D` u truoc quay chia manh xe mún, C` on Hau. Giang phai dung. loi ` Thày; D. e huynh la` ngh ıa chan tay, C at da dau thit. xua nay l e thuòng. Ghi Chú: 1. So 1 Ngu Hanh: ` Toa ` Thanh Tay Ninh Thi en Nhut Sanh Thuy D. ia Luc. Thanh ` Chi D E CÓ D OC:. "Kham TRUYEN ` Ly Thuyet ca D OI NOI (L ong Nghi) co ngh ıa la` mo Tay Ninh d. inh vi. tại Linh Huyẹt am Huynh ` Mon xong d e co "Bac Nhút Kham Than. Thuy" r`oi th`ı D uc Ngo phai d. inh vi. the CAN ` Tam Lien Tay Bac Tuat Họi o D ai. Huyet. Cuu Long d e có d oc. "Can ` Chieu Minh KHAI DẠI DẠO TROI" ` Moi ` xem H` ınh D ò D. ia Linh các D ai. Huyet. X Nam Ky` se rõ. 2. So 2 Ngu Hanh: ` Toa ` Thanh Ngoc. S ác (Tr oc La ` Ngoc. Minh) D. ia Nhi. Sanh Hoa Thien That Th` anh Chi d. inh vi. tai. Linh Huyet. D ong Lam Huyèn d e co Nam Nhi. (2 Ngu Hanh) ` Cuu (9 Bat Quai) Tâm Ly Hoa ch ınh la ` Phai Ngọc d ong vai tro ` vi. the Nhon H` oa, Phai Ngoc,. Nhon trong Tam Tài D ao,. Thiên Dịa Nhon. D. inh vi. boi Cung Ly (9 Bat Quai) tu` noi: "Ly HOA ` Ba Phai Can. Co Tròi". 3. So 3 Ngu Hanh: ` Toa ` Thanh Chon Lý Dịnh u U u u U u u ú
12 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 13 u T ong ` Thien Tam Sanh Mọc D. ia Bat Thanh ` Chi. So T am (8 Bai Quai) Cung Can n`ay lai. là d. inh vi. boi Ban Chınh D ao. tu` noi:"can Minh moi D ao. Co Huyèn Lý". 4. So 4 Ngu Hành: D. ia Tu Sanh Kim Thiên Cuu (9 Bat Quai) Thanh ` Chi: Chieu Minh Huỳnh Dạo (Cuu Chuyen d e có d u H`ong Lien Lien Hoa Hóa Thân). 5. So 5 Ngu Hanh: ` M`o Ky Tu. Cu Sanh So Ng u (5) d e co Trung ong M`o Ky Th o Trung Cung voi que Thiên D. ia Bı o Hau. Thien, sau phai chuyen d oi D. o So va` di hào d. inh quái d e có d oc. que Tiên Thi en thành Dạo o que D. ia Thien Thai, Cap D ao. th 9, Cuu Chuyen moi có d ọc. U o u Th anh Giao Chon. Lọc Ngày Dại D ao. Tam Ky` Qui Nhút, Con T u Phuong tranh d úc dua tài; Nu Nam d ep. mat. no mày, C` ung nhau d ` ong buoc tu` nay M ỌT D ÒNG. Truoc Th`ay mo Ti`en Giang Ph ai Thuọng, L ay THIEN TH ` OI chuong chap Thien Tho; Nhi `eu con sua d oi th` ı giò, N en chi huynh d. e bo vo giũa d uòng. Th `ay phai mo Trung ong Phai Thái, Dem chon truyèn D. IA LOI. giao dân; Ch ang qua Thiên Y xoay vàn, C. ong Hoa ` le phai con tr`an chang an. Th `ay chuyen lap. Hau. Giang Phai Ngọc, U u U ú L ay NHON HOA ` lam ` goc D ao. Cao; N au nung tam ch ı anh hào, Ch. ac g`ın chon ly chi giao mot. lòng. Nay Thày d. inh Tam Giang QUI NHÚT, H. au Ti`en Trung qui luat. cho dòi; Con oi! cho cai Co Tròi, Th `ay e ngoc. qu ı d oi d` oi tha phuong. Muoi ` hai nam Th`ay khai Dại Dạo, Qui Ng u Chi Chuong Giao Cao Dài; D o la` ngọn du oc Thien Khai, D` ıu con thoat khoi tr`an ai nao nàng. Th ` ay Thuọng D c e `am can cong lý, Ch ang h`e toan thien vi. con nào; C ung chung d oi giot. máu dào, C` ang toan chia re càng dau long ` Thày. Th `ay truyèn Dạo D ong Tay Nam B ác, T AM PH ONG Troi ` dan dat MOT. NOI; D `ong sanh d `ong tu d `ong thòi, D `ong nghieng vai gánh D ao. Tròi o con. Th `ay chang nh ung thuong con kho` dại, L ai. l` a thuong con phai truan chuyên; D ua khon dieu. t ınh ao huyèn, D ua kho` tap. quan luu truy`en hau. lai. Con ôi d ung ` sua ngay ra vạy, Con ôi d ung ` sua phai ra không, Phai dem hai chũ DẠI D ÒNG, G ac tren the gioi mot. giong ` giong thôi. Con truoc phai lo r`oi trach nhiẹm, H. au Ti`en Trung mot. tam long ` son; Cho cho d o méo d ay tròn, Giu g`ın d uc tanh bao t`on ngh ıa nhân. U
14 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 15 u Th ày dau long ` Tam Giang chia rẽ, M ay nam truong ` con tre phan vân; Boi khong ro thau Co Thàn, N ang cao ban nga ha. làn d `ong tông. Tam Giao Toa ` mo Long Hoa Họi, D ung. linh thieng xoa loi con tho; N en chia nhi`eu Phai but co, D ay. con cho kip. ngay ` gio ` phat minh. N en d` ung lẽ am thinh sac tuóng, H ap. thoi ` co b` anh truóng D ao. Cao; D uc tin con d ạng dem vào, Th `ay truy`en linh. chı mot. mau ` BACH. Y. B at Quái D `o Thiên B AT QUÁI D O` THIEN Th`ay giao Hau. Giang ch ong D ao. ma` không d oc. Chi n`ay Phai no. lam ` chu m` a nhon sanh lam ` chu, do d o ma` Th`ay chon. co Dạo B at Quái D `o Thien la ` bach. y khong cho lon. vao ` bat c m. ot sac Phai nao ` v` ı la` co thông d `ong van. quoc... C òi... D e có d oc. danh xung d ung voi thuat. ng D ao. Hoc. thong nhut tu` Sieu H` ınh Th ong. Hoc,. Dịch H oc. bien chung sau khi Dại Dạo d a dich. bien r`oi theo Dại D ao. Quan, Dại Dạo D ò d e tien tói Dại D ao. Châu Thi en Van. sao cho: L ong Nghi Am D ong T ong Hiẹp, Tam Gia T ong Kien, Tu To Qui Gia, Ngu Hanh ` Huu The tri`eu Ng on thành u u u u u u u u u ú ũ Ng u Kh ı d e co Tam Hue Tụ D anh thoat Ngu Hành Sanh Kh ác D ao. Thành. Dại D ao. Luan. ra d oi ` nham ` lam ` sang to Co Lý nh On Tren phan "Muon biet ben muon ro bo` phai hi eu Co moi la` t ong ` Ly". Moi ` nghe nguyen hai Dàn l` a Thien lieu. goc tiep d oc. tu` Toa ` Thanh Tay Ninh Tý Thòi d em 14 rang. 15 thang 08, B ınh D`an 1926 và Dàn D. au Thoi ` ngay ` 16 thang 08, B ınh D`an 1926 On Tren sẽ khai giao minh thi. du. bao that. ro rang ` giai do an. 10 n am. Vay. ma` hai D` an n`ay bi. Toa ` Thanh Tay Ninh ém, "l ay thúng up mieng. voi" tai. sao d e chi vạy? D e " Ánh s ang Thai D ong khong rọi d oc. vao ` chạu up" làm cho Dại D ao. phai ra nong noi nhu ngay ` hom nay. T d o ma` Th`ay phan "D ao. Th`ay khai ra co su. gia di tr óc r `oi cai that. moi lo. ra". Moi ` xem lai. Tam Nhụt Dàn ng` ay 15 thang Giêng, At H oi. 1935 tai. Bat Quai se giúp l` am sang to. Thien lieu. n`ay lai. la ` do Thanh That Sài G` on, Toa ` Thanh Tay Ninh an tong có d ong dau han h` oi moi la` ngọ. V. ay 3 Toa ` Thanh Ti`en Trung Hau. hay Tam Giang hay Tam Tài D ao,. Thiên D. ia Nhon (Thien Thòi D. ia Loi. Nhon Hoa) ` cung nhu the ay ch ınh la` que CAN ` (, ba gach. lièn). D oc. vay. la` que Càn, không d oc. vay. th`ı sao? La` nhu the n`ay 7, 8 thap. niên qua va` con ` phai keo dai ` them bao lau nũa d en bao giò mói d oc?. Cái d o con ` tuy ` noi "Thuan. Thien hay Ngh. ich Thien" r`oi se rõ. Mọt di èu d ang tiec la` tù d o nhung nay các nh` a viet Su D ao. sau khi tr`ınh bay ` xong giai do an. 10 n am h` ınh thanh ` và d. inh vi. 3 Mi`en h` ınh the D ao. voi 3 Ph ai th ong ` hay buong ra cau nhạn d. inh tr oc s u u u u u u ù u u u u u ụ
16 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 17 viẹc d a r`oi n`ay bang ` cau " au cung la` Thiên y", het chuy. en. R`oi sau cau n`ay lai. la` mot. dau cham to t ong. Sau dau cham n`ay khong con ` g`ı d e bien. giai nhung g`ı co lien quan ıt nhi`eu toi Co Lý Dại D ao. vói m. ot tien tr`ınh 10 nam xay dung. to chúc D ao,. that. là oan uong. Ch ınh v` ı vay. mà o d ay Quyen Dại D ao. Luạn moi ra d oi ` nham ` thua ` ke cong tr`ınh 10 năm d a có; n eu len nham ` giai ma bien. chung Co D ao. lai. tr óc, trong va` sau 10 nam xin d oc. tom tat voi các y ch ınh: 1. Giai do an. h` ınh thanh ` và d. inh vi. 3 Phai vói 3 Toa ` Thanh trong d o các D ao. Su Gia th ong ` hay gọi l` a giai do an. cua 10 nam chia Chi re Phai, neu dúng Thiên Y la` nhu the th`ı Thiên Ý o d ay ra sao vói y g`ı? Ngh ıa ly ra lam ` sao? Neu su dung. thuat. ngũ Dạo H oc,. Dich. Hoc. goi. la` "Co Van. Chuyen Bien Dịch Dại D ao". phai nhu the th`ı giai ma cai Co d o nhu the nào? Ra sao? Dại D ao. Luan. se lam ` sang to di em này. 2. Neu noi Thiên Y cho n`ay la ` cai Co Khai, Co Chuyen M`ınh cho n`ay la` nhu the, vay. th`ı con ` cái Co Khep lai. ra sao? Co mo phai có d ong cho. Co khoi thuy phai co h on ` nguyen cho Co D ao. cho. Co tán v an. thu` phai co Qui Nhut Bon cho. Có D on Nhút di ra Da Dang. th`ı phai có Da Dang. tro v`e vói D on Nhút. V. ay cai Co Phan Bon H on ` Nguyen cua Thày o dây ra sao? Dại D ao. Luan. se lam ` sang to cho n`ay. Chõ n `ay la` cho "sau dau cham". Cho khong lẽ D uc Ch ı Ton, Vị D ai. La Thiên D e mo D ao. (Cao D` ai) ra nhu the ròi d e nhu vay. cho toi ngay ` hom nay nhu vay. sao? Hay la` nhu vay. la` tại "nhon tam" (long ` ng oi) ` chó On Tren nào dâu dã d u u u u u u u e v. ay. The On Tren (Thiên Ý) dã d. inh h ong khép, d ong, qui Dại D ao. cai Co n`ay ra sao?, khep cach nào? Nhu 7 l`an trong d ı vang vay. sao? Lam ` "ng oi ` thọ tr. on khong ranh ` ngh`e". La ` "Me nhanh tıa canh, ` búng g oc d e tro thanh ` mọt d ong cay khô d e chı c`an mọt d om lua nhu cai sao cũng d u thieu rui. van. cánh d `ong". Lam ` "T`an Thuy Hoang ` g`om thau Luc. Quoc" sao? V. ay Thày d a lam ` g`ı và dã d e lai. tr`an gian nhung g`ı? Co chua? H`oi nao? ` Ra sao? O d au có? Dại D ao. Luan. se lam ` sang to cho này. 3. Toan ` bo. 3 giai do an. Khai Chuyen Qui d Thành Dạo, Dại D ao. moi thanh ` ra chu CO, Co D ao. là th e. 4. Dung ` loi ` ly giai het toan ` ph`an hay tùng ph `an chu Co n`ay thanh ` ra chu Lý. 5. Chu Co va` chu Ly la` hai chu ma` quyen Dại D ao. Luan. c`an noi len, va` lam ` sang to Thiên Ý dã dịnh h ong, lap. tr`ınh van. chuyen Dại D ao. tu` KHAI tói QUI. Tu ` luc khai phóng d en luc h on ` nguyên Dại D ao.. Tu ` luc "Nhut Bon" ke d en "Tan Van. Thu" ` ròi d en khi "Van. Thu` Qui Nhut Bon". Tr`ınh bay ` tu` thuy ch ı chung nhung g`ı cua Dại D ao. nhu the nen goi. là DẠI D AI. LU ẠN. u u u e u Thi en Liẹu M. at Su, Chon Su Chu an bi. Co Huy`en Ly: Tam Giang TIÈN TRUNG HAU,. Tam Tai ` THIÊN D. IA NHÂN...
18 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 19 t u u u u u u "Th `ay Khai Dạo: 1. Nhut Thai Cục. 2. Bien L ong Nghi. 3. Sanh Tam Tài. 4. Hoa Tu T ọng. 5. Lap. Ngu Hành. 6. Dung. Bat Quái"... Loi ` Ng oi ` Gioi Thiẹu: D` an Tien Tri B oc 6 Dại D ao. voi Ngoi Bát Quái D `o Thien ra d oi ` bao ham ` các ý d. ac trung toi h. e trong. quyet dịnh d. inh h ong mot. "giai phap lịch su sang to: A. D ay la` mot. Thien Lieu. mat. su, chon su d. inh h ong giai phap lich. su Dai Dạo d a bi. Tay Ninh "L ay thúng up mieng. voi" ngay khi tiep d oc. năm 1926. Tù d o va` v` ı vay. ma` Th`ay phan: "D ao. Th`ay khai ra co su. gia di tr oc r`oi cai that. moi lo. ra." La` mọt Thi en mat. lieu. chon su, mat. su d e lam ` can ban nèn ang giai quyet bai ` toan khó Dại D ao,. lam ` thong Co D ao. cho khong con ` be tat nhu thoi ` ky` quá d. o tôn gi ao, mau ` sac Phai Chi nhu hien. nay. Boi le rat dẽ hi eu la ` " anh sang Thai D ong tuy rang ` roi. kh áp mu on ph ong va` van khong the roi. vao ` chạu úp". Hãy d e cho van. vat. vu trụ Dại D ao. the gian sinh trong anh sang Thai D ong luon soi roi. vao ` theo D. inh Luat. Thien Nhien Bao T`on su. Tien Hoa không ngung ` cua van. loai.. Gio` hay chung tay cung ` nhau lo gio chạu úp d e cho anh sang Thai D ong rọi d en. B. Co D ò Dại D ao. chuyen m` ınh b oc sang b oc 6 "Dung. Bat Quai". Bat Quái D `o Thien 19361939 u u u u u u u u u sau 10 năm Dại D ao. van. chuyen h` ınh thanh ` và dịnh v. i co so to chuc the D ao. voi 3 Phai 12 Chi, sau con ` lại 8 Chi (mat 4 Chi) "Bát D ao. Ha ` Giang Qui Tam Moi" n am 1926 d. inh vi. h` ınh the D ao. tren các D. ia Huyẹt, D. ia Linh Thien Co D. ia Hau. tren Thánh D. ia Nam Bang Xu Nam Kỳ. C. Dại D ao. (Co D ao). van. hanh ` xoay chuyen l e ra d a phai d u 12 b oc trong vong ` 12 năm d `au khai chuy en giap vong ` 360 khep k ın Co D ao. cho nao ` phai dâu d e ho toet. nhu the n`ay bay tam thap. nien qua. V. ay ma` cho toi nay mói d u d oc. chı co nam b óc: "Nhut Thai Cuc,. 9" CHAN, Dung. Chánh Th e. "Bien L ong Nghi, 10" TON, Van. Chánh Qui. "Sanh Tam Tai, ` 11" KHAM, Chuyen Chánh Hiẹp. "Hoa Tu T ong,. 12" CAN, Hoang ` Chánh Lý. "Lap. Ngu Hanh, ` 01" KHON, Hoa Chánh Tông. "Dung. Bat Quai... " LY, Hoa ` Ba Phai... CÀN, T ao. Chanh Nhan... Nhan Loai. Tuyet. Kho Dại D òng... "DOAI, ` Lap. Chanh Nghĩa"... "LY, Xay Chánh Dạo"... Ti ec thay Dại D ao. cho toi nay chı mói do d oc. co nam b oc (5, lap. ngu hanh) ` sau sau, bay, tám th. ap nien v` ı su. sai lech. Thiên Y "Thanh linh. chang tr` on khó d oc. HOA". ` R`oi tù d o nhung nay bi. quá dọ m ac ket. trong huu vi am thanh sac t ong trong the Ng u Hanh ` Sanh Kh ác. D ao. bi. roi vao ` thuc. trạng u u u u u u u u u
20 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 21 "Sanh Khac Khac Sanh" tri`en mien nhu Thày d a phán 1938: "Bat Quai khong r`oi moi D ao. phai o trong Ngũ H` anh luon cho khong h`e thoat ra ngoài d. ang". Hay là: Nh`ın tre dai. long ` Thày dau qu ạn, Ng o con tho lai lang dong ` châu; Boi con Th`ay phai kho sàu, Kh ong r`oi Bat Quái Dạo dâu d. ang thành. Khoi d `au Khai Dạo M` au Tr áng 1. Noi v`e Ngoai. Dung h` ınh the D ao:. Khoi d `au Khai D ao. Mau ` TRANG. "CAN ` Chieu Minh Khai Dại D ao. Troi" ` cho ra ba mau ` (Tam Tài D ao). Vàng Xanh D o la` mau ` sac cua BA PHAI Thai Th ong. Ngọc, d o ch ınh la` giai doạn D on Nhut cho ra Da Dang. hay l` a Nhut Bon Tan Van. Thu. ` Chi vay?. Tai. sao Thày kh ong giao D ao. trong tay mot. Co, mot. Chi, mot. nhân v. at nào d o ma` Th`ay phai chia ra nhu vạy? D e Thày "kh ong bi. l`am lac. mot. l`an n`ay nua", tuc la` Thày kh ong bi. "T`an Thuy Hoang ` g`om thau Luc. Quoc" làn nũa. D e r`oi Vang ` Xanh D o Phai Chi tro lại D on Nhút: M` au Tr áng D ao. Thanh. ` Su. van. hanh ` n`ay dua. trên m. ot Nguyen Ly Nhut quan, nhat Luat. theo Thiên Ý Thi en Ly, khong qua bat ky` mot. tay pham ` nào, d oi voi van. linh sanh chung (van. vat). tu` vat. te vi ch ı d en V u Tru. Can ` Khon Thiên D. ia. Goi. tat la` Luat. Tien Hóa Tu. nhien do Thiên Di `eu Luat. chi phoi truc. tiep di èu d. ong boi V` ı D ai. La Thiên D e Thai Cuc. Thanh Hoàng u n am giu va` chi phoi di èu d. ong van. linh sanh chúng trong Tam Thien The Gioi, That Thap. Nhị D. ia va` T D ai. Bo. Chau. Cung con ` co cach goi. ten la ` May Thiên Co. D oi vói Dại D ao. goi. la` Co Dạo. D o la` chu Co. Lý l` a nhung luan. cu giai ly nhung ch ạng d ong ` tien hóa cua van. linh, o d ay là Dại D ao. theo suot van. hanh ` cua chu Co này. 2. Noi. Dung: Chu Lý d e giai ly tung ` nhịp b oc tien len cua Dại D ao. sang khai theo Thiên Y hay Thi en Ly la` dua. tren mot. tien tr`ınh hay qui tr`ınh, chu k` y có d. inh h ong 10 nam (19261936) di tu` khoi ` thuy d en hoan ` nguyen Co D ao. là d. inh h ong mo và dóng h an hoi, ` có d. inh h óng y thuc tan hoa theo tien tr`ınh kh ong gian va` thoi ` gian ro ret,. cho khong phai Thày tha troi tha noi Co D ao. nhu hien. t`ınh hon the ky D òi D ao. nhu hien. nay. Qui khep giap mot. vong ` 360 d. o th`ı k ın. Nao ` phai d au ho nhu hien. nay la ` tai. noi lòng ng oi. ` Tat ca d `eu phai tra cai gia cua nó. 3. Tai. sao vay?. Do d au ma` ra co sụ D òi Dạo nhu hien. nay? V` ı co g`ı Dại D ao. va` Viet. Nam Thánh D. ia nhu ngay ` nay va` không d oc. nhu ý D ai. Tu` Phụ Ch ı Ton Th ọng D e. Ngai ` muon Thánh D. ia Nam Bang n`ay ra sao? Hom nay lai. không d oc. nhu Thiên Y, hay la` chua d oc. thoi, vay. th`ı chung ` nào? 4. Tap. Thien Lieu. n`ay se giai ma, minh thị. H oc. thuyet n`ay se lam ` sang to, giai rõ d. inh h ong lạp tr`ınh TAN PHAP, CHANH PHAP, TAN DÂN CHUYEN THE. Ch anh Phap n`ay ch ınh v` ı the phai b át d àu b ` ang hai bai ` Thanh Giao tiep d ọc o Toa ` Thanh Tây Ninh nam 1926. Tù d o va` v` ı vay. ma` Th`ay phan: "Dạo u u u u u u ú u u u u u u
22 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 23 u Th `ay khai ra co su. gia di tr oc r`oi cai that. moi lo. ra". Thòi di em tiep hai Bai ` Thanh Giao n`ay la` Tý Thòi d em 14 rang. 15 thang 08, B ınh D`an 1926 va` Dạu Thoi ` ngay ` 16 thang 8, B ınh D`an 1926 và d a bi. Tòa Th anh Tay Ninh "Lay thúng up mieng. voi" lam ` cho " Anh sang Thai D ong không d oc. lot. vao ` chạu úp". Trong d o cac Vi. Ti`en Boi d ọc di em co trach nhiẹm th o,. c`am Thien Lịnh di ra theo Linh. Sac la: ` Trung, Trang, Tho, Lich,. Quang, phai ke ba Vị d a lanh Thiên lịnh di ra. Sau d o 19361939 con ` co Th ọng D `au S Ho` ai (Chieu Ky` Trung d. o dan Hoai ` sanh) cung ` vói Di eu (Hiep. Thiên D` ai Toa ` Thanh Tay Ninh) cũng dã th o. lanh Thien mạng di ra va` v`e Bat Quái D `o Thiên thuc. thi Thien Linh. van. hanh. ` Moi ` nghe: THI: QUAN san dieu. voi. buóc d uong ` xa, TH ANH linh. chang tron ` khó d uoc. HÒA; D E t ú an ban CO GIAO L Ý, QUAN b`ınh Mot. COI. nhanh CHIA BA. Quan Thánh D e Quan, Lao chao ` chu Thiên S ac, chào d` an noi,. chao ` phan. sụ d `ong loan. N`ay ch hi èn ôi! PHÚ: Non nuóc d a bao phen tam nang phoi mua, Quanh nam kho tháng d ua ngày d ay; V` ı lòng D ao,. mọt d` an nay chu hièn d uoc. thay, N `ay Trung Trang Tho Lich. Quang ôi! L ao nh`ın truoc xem sao kho t ınh lui khon b`e ban ` tói, Lão d e loi ` khuyen chu hièn d ung ` trong. tai ` mà khinh ngoi; Buóc d uong ` xa nay con ` dieu. vọi, u u u u u u L` ong thien. luong dã d oi. nguoi ` ngay. D ao. khai hoa chang phai mot. noi này, Hoi long ` chu d. e hẽ d `ong tam ket dây do` an the; B ` ang tu. cao D ao. phai ma` chia ra, L ao cung biet nhanh ` Ba ay la` MOT. C ỌI. Cao D` ai nay do chon truy`en MOT. M ÓI, N en Ly Quy` en tuong d oi khac nhau; Nh`ın Nha ` Nam Ba Phai Ba Màu; Xem chu d. e ke cao nguoi ` thap... Cu` oi... Cuòi... L ao thay tuong ` sac tr áng, Nhung lai. long ` bat cạp; N en sac trang nhuom. ra mau ` xanh d o vàng l` a ba sac Phái. M. ot loi ` khuyen chu hi`en ngh ı lai. th`am suy c o phai cung ` chăng? Troi ` thanh bach. trang ng`an trang to. Chu hi`en mang kieng mau ` th` ı thay d o vang ` xanh, Th ch e u hi`en long ` muon dạ dành; Chùng d en biet r`oi em anh moi la` yeu men. Mu on biet ben muon ro bo` th` ı hieu C moi l` a tuong ` LÝ, Khuy en chu hi`en tâm d `au họi ý; R ot cuoc. r`oi coi ngoc. qu ı mau ` chi! Cu` oi... Cuòi... V` ang ma ` co may thuo lon. ch`ı, M` au trang nhuom. th` ı biet may th THI: M oi to ai nhuọm d o vang ` xanh, M. ot coi. CHIA BA co may Nhành; BÁT D AO. Ha ` Giang QUI TAM M ÓI, ú! O
24 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 25 B ao. tan ` bao. phat boi khong thành. D O ` THIEN Tròi d. inh Ba D ong le, D ao. mot. ngay ` mot. rõ, L ao cho chu hi`en cung kho ma` bàn. Ai biet d. ang Co Quan, Ai ro tuoi Thien Hoang ` nghe tiep: D am hoi chu mon thu giai rành; Bát D ao. dam. d` ai nang buoc tói, L ong trong ha. truoc. thuong. la` thanh. Chınh D on Du. Bao Canh Báo Chuc Sac & Co Dạo T` oa Thanh Tay Ninh D` an Dau. Thoi ` ngay ` 16 thang 08, B ınh Dàn 1926, Toa ` Thanh Tay Ninh. D ay la` Thieng Mat. Lieu,. Mat. Su, Chon Su dã b. i Toa ` Thanh Tay Ninh "Lay Thúng up Mieng. Voi". Th `ay cac con, Th`ay mung ` cac con Thiên M ang,. mung ` cac con d` an trung. THI: NG OC. Th`ay BACH. S ÁC ung mau ` trong, HOANG ` giao huan con d uoc. sua lòng; TH ONG. pham Diêu D` ai Qui Huong B ác, D E l uu dan dat hiep. Phuong Dông. NG OC. HOANG ` TH ỌNG D E, cac con b`ınh th an nghe Th`ay day.. N`ay con theo Th`ay, Th`ay muon sao con nào d `eu nh` ın nhau mot. chung toc,. mọt d òng b` ao, mot. xa tac, mọt di em linh. U U O con thu ngh ı coi, con oi! xac pham ` cua con kh ac nao ` mọt anh bu` nh` ın kia. R`oi Th`ay ban phu cho con mọt di em tam, sao voi. quên di. Con ` tieng noi con oi! khong co quan he. chi, bat d ı la ` co võ d ua ra, dánh lên d o xuong la` trong ba tac hoi voi ngoai ` tac l õi dó th oi. Con nh` ın ky lai. coi trong bay m oi hai the giói n `ay, con nh` ın tu` can cay, con trung, ` thao moc,. nó c ung ren than thiet tham. Con oi! Sao con d` anh lòng v. ay con? Con oi! Chu Tao. Hoa la` g`ı? Con ` Troi ` la` ai? Voi Thày d ay la` chi? Con xem tu` muon loai ` van. vạt cho d en co cay, Th`ay hoi con coi co vat. chi ngoài v` ong Troi ` chang? Th`ay la ` ai con? Khoc... Ai hoa sanh v an. vat. con? Th`ay la ` Chua Te d ay con, khóc... THI: K` y thòi an x a tre tuong ` chua? Khuy en the d ay. con moi. le vùa; Ti eng ngoc. khuyên d ung ` vong ngh ıa cũ, Loi ` vang ` cho voi. boi. t` ınh xua. Quanh nam nang tap con cang ` men, M an thang mua chan tre lại ua; Th ang lai. xuan qua k`e cung tói, Ng` ay qua he ` lai. can. g`an trua. T. inh tam nghe o con! TR ONG ` THIÊN: M oi s`au Th`ay go cho con, Cu tr` an khoi ho nuoc non moi là. ooo M. ot xa tac mau ` da sac tóc, M. ot chung loai ` trach moc lam ` sao; Bay hai the giói d `ong bào, u u U
26 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 27 V` ı danh ba loi. xac. xao ` do dâu? M ay ai chen ngoai ` b`au cho d uọc, Su. t` on vong biet truóc d uoc. không? Ri eng than cung giot. mau hòng, Chi en trang ` phan d au ma` long ` no tranh. Nh` ın giot. nuoc long lanh d ua d ay, Ng o v`an xem dâu d ay di`em dà; Con s`au nuot tham d`am sa, L. e tran ` chan chua chu HOA ` lai. CHIA. Anh voi em phan l`ıa bao nõ, D. e cung ` huynh muon thuo thay nhau; C at da thit. le. thuong dau, Dọc dao tu. tu le nao ` vay. con? M. at cach mat. long ` con ` hoai ` vọng, Con lan nhau phai d. ong long ` Thày; D. ong rung ` v`ı boi but mây, C am hon ` giet lan chang khuay tai. lòng. Gi ot. nuoc con ` cho trong chõ dục, L` a thuy tri`eu chang chut phan chia; C at tay bao no cat l`ıa, C. ot keo ` ai no phan chia bao giò. H `oi con con ` u o tho dại, T anh tu. nhien chua phai noi lòng; M. ot ngay ` con lon Th`ay mong, Kh ong ngo` con tre noi lòng d oi thay. Lon khon r`oi binh bay ` bo trạn, G ay chuyen. ra cuu ` han. cang ` to; S ong sau sao ` van kho dò, L ay ngao luong ` bien muon do long ` Tròi. Soi. muc. thang thòi dau da. gõ, B ` ang tuy ` theo khuon kho sao nên; D uong ` xa nho ` co ch ı bèn, Tr`ı tam mai ` s át at nen kim vàng. Con long ` muon Niet Ban ` toai. ch ı, Khuy en con d ung ` tu. ky tu. cao; D uong ` dai ` con muon cho mau, M. ot ngay ` con phai lang xao nga lòng. Th `ay day. con do` trong lóng dục, Cho nghe pham ` ma ` giuc. voi. tâm; D ao. Th`ay dieu. dieu. tham thâm, D uong ` ngay le phai dau l`am cũng di. Mi en con d ung ` san si d oi chọi, Con cũng d ung ` gay loi toi. to; Nuoc rong ` con chang co lo, D en khi nuoc lon co gio` nhay quanh. Th ày an xa tranh danh do at. lọi, Con nham Thày o d oi. hoai ` sao? Hi eu rang ` co Luat. Thien Tào, Bi et rang ` con chang ghe vao ` mat chi. L` a cai toi. này d ay hang. nhút, Nh ac chung ` nào ai truat long ` Thày; Nho con da. ngoc. chang khuây, M` a loi ` con nguyen. voi Th`ay con quên. Ng` ay day. do hu nen voi tre, D em nhu khuyen can. ke tu` lòi; Sao ma` con no da. loi, Can tràng do an. tham roi boi ` vo` to. D ay san co th` an co nuong di en, To tr`an cung ` nhung chuyen. thiet. h Xin Toa ` Tam Gi ao phuoc d Ph e theo chieu chı d oi muoi nam chày. C ac con khi chang hay chang biet, u, u;
28 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 29 M an thoi ` ky` con tiec voi Thày; D ay con Thày d a cho hay, Muoi ` hai năm D ao. Co Th`ay g`an QUI. D ao. khong thanh ` tien tri phai hoại, D ao. khong thanh ` cai sai boi con; Thoi ` gian con t ınh khong tròn, Lẽ dâu an xa mai con ` hoai ` sao? D oi muoi nam la` cao lam ca, Dây d en chu` con ` nga ba d uòng; D `au cho Th` ay men con thuong, Con oi! ngày ay Tong D uong ` xe chia. Mọt d` an nay d`au khuya d en nõi, Trọn di en quang goc coi. can. phân; Nh`ın con d ua So d ua Tàn, Con oi! ga` chạy d au bang ` chim bay. Khuy en con d ung ` co khuay noi dạ, R ang ma` lo D ao. ca vuong tròn; C ong thanh ` danh toai. bang son, Qu en loi ` Th`ay day. th` ı con vo phàn. R e co but khong vang linh. t Mang mo h`o ghep chu vo t Con nghe Th`ay day. bay ch Chu quy`en ta ` my. hai. hu danh phàn. L Y con muon nen than h`ınh the, Chu ch`ıu lon ` con ne. chi thân; B ong thom chang ne. chuyen càn, D en ngay ` tuy o ngo` ai san nguoi ` t` ım. Con ha. m`ınh phuong cham cao thuọng, H e nguoi ` ton Th` ay thuong d o con; Tu. cao th` ı tre khong tròn, H òi d `au ai cung loai. con cua Thày. ù, u; ú, Ngh. ich long ` nhau Thày d ay thiet tham, Thuong ` khuyen con lãnh d am. hãy d ùng; Thi. en tam con tre phai tuân, D` an nay con tre d `ong vang theo Thày. Ng` ay thang n`ay noi d ay Th`ay dạy, R `oi xoay v`an tro lai. cho kia; Vui bu`on con tre d `ong chia, Sao cho rang. ve danh bia tieng d òn. Th `ay day. con tu` ton chı Dạo, M an thoi ` ky` huan giao cay. ai; Hoi con tieng van loi ` dài, Truong ` thien Thày d e mot. bai ` tien tri. Mãn an xa het kỳ d on chieu, R `oi khong Th`ay day. bieu con tho; Thuong oi! coi tuc. bo vo, X ac phàm d a thac dat. dò di em linh. Boi truoc kia d uc tin con mat, Nh ` am thoi ` ky` le that. chang tin; R òi d ay con gap. nghieng chinh, Phong D o Th`ay be, Ngoc. Kinh luat. hành. Hi. ep tâm d `au hy sanh vói Dạo, R `oi muon noi thuan. thao b`ınh hòa; Cung Tien tre d. ang nguy nga, Nhut ho bá ung con cha d. ang gàn. Mu on giao hóa d ` ang van gia võ, Có d au ma ` kho kho nhu vày; Loi ` khuyen voi tre d ung ` khuây, Mọi di `eu con tre nghe Th`ay th` ı nên. THI: M. ot loi ` Th`ay day. cac con tho, M ay v e truong ` thien tre d e hò;
30 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 31 H` oa ch ı keu ca huynh lúc d ọi, Hi. ep tam nhan nhu d. e khi chò. Bao phen luot dam. v`ı con dại, M ay luc xong pha boi tre khò; D` an nu tai c`au con hay nhó, Gi a tu` tre au xuat th`an co. Th `ay ban on cac con, Th`ay Thăng. u D` an D u ong D ong, Phu Quoc T y thoi ` ngay ` 15 thang 8, At S uu, 1925 Ti en tri du. bao Huy`en Ly Co Dạo. D en mút quang d ong ` tu` KHAI TOI QUI: KHOI THUY D en H ON ` NGUYÊN. 1. Chu LY phai hieu theo ngh ıa sau rong. là Huy `en Ly, cai that. cao that. huy`en la` "Thien Ly, Thiên Y" theo h ong cua Chanh Tam, Thien Tâm. D o la` Lý ph at ra tu ` Ly Thai Cuc,. Ly Thai Hu, Ly Nhút Nguy en, Lý d. ang Mot. D ac Nhút D ao. Thành. 2. Màu d e cho D ao. Qui Nguyen la` BẠCH SAC, Bach. Tu.. "Cao Vi Can, ` Can ` Vi Thiên, Do` ai Vi Kham, Kham Vi Thuy: Que Thien Thuy Tung". cua giai do an. sau 10 năm d. inh h ong h` ınh thành d. inh vị h` ınh the Dại D ao. (Pho D. o Tuyen Dọ D ai. Thua ` Vo Vi T am Phap) nhu tr`ınh bày o ph`an Lich. Su. Có di èu d ạc biẹt o d ay khong la` giai th ıch chung minh chuyẹn dã r `oi ma ` lai. là d` an co tien tri du. bao co tr óc. O dây tránh d oc. phong trao ` "ban ` chuyen. sau khi so so". 3. Sau nam Mau. D`an 1938 va ` B ınh Ty 1936: V an d `e con ` lai. la: ` Hiep. Tam Giang D ao. Thanh. ` Họi U u u u u Long Hoa, Vai tro` cua Dạo d oi voi Hoa ` B` ınh The Gioi, Nam Chau Hoan ` C`au Vu Tru. Lap. lại D òi Th ong. Ng on Thánh D úc. THI: L Y ma` hieu LY that. dieu. huyèn, TH AI Cuc. phan ranh ` THÁI d. o duyên; B ACH. sac neu cao n`en BACH. T GI ANG lai d` an noi. GIANG qui nguyên. L y Thai Bach,. Lao mung ` thien. nam t ın n d` an trung, gio` nay Lao vang linh. chı Tam Giao Tòa lâm dàn d e d oi loi ` tien tri cho chung sanh ky niem. và t`ım neo chánh di cho d ung muc Thien Tho tièn dịnh. L e Tu`an H on ` Chuyen D. ong cuọc d oi dòi lon lao cua Vu Tru. lap. lại d oi ` Tan Dan Qui V`e Ng on Th ong. Co. Boi chung sanh trai qua bao nhieu văn minh vat. chat, dã an sau vào oc ıch ky tu. cao va` bien t anh, cang ` ngay ` cang ` sâu d. oc tan ` nhan g`an quen ca nh an tam, nên D ang Ch ı Ton Th ọng D e Thai Cục Th anh Hoang ` hoi. Tam Giao Tòa d. inh lạp D ao. Ky` Ba d e dan dat sanh chung tro lai. ch ı chanh ch ı chon vè noi cuu. vị. K` y lạp D ao. ta danh la` Cao D` ai, la ` cai triẹu chúng d e loi ` muôn d oi ` roi. truy`en trong Viet. Nam và c ung la` ngay ` Nam Ch au loan. lạc, dao binh noi dạy kh ap chon, chung sanh kha nhó. Cao vi Can ` Can ` vi Thiên, Do` ai vi Kham Kham vi Thuy, tuc la` Que Thien Trung Thuy, th`ı chạy d au cho khoi so Tròi dịnh do at. binh lua bon ph ong, nhung ke thieu tu hanh ` cam so phan.. C oi... ` C òi... BÀI: Năm At S uu d e loi ` Lao phán, u u u ụ, ũ u u u u u u
32 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 33 Qua B ınh Dàn d. ang rang. co màu; L. ap thanh ` nguòn Dạo Á Âu, D ap xay n`en mong sùng âu d òi d òi. Nay thay rõ D ao. Troi ` chanh giáo, Canh Tay Ninh d` ao tao. Thanh Tòa; L. ap xong Co D ao. CHIA BA, Ti `en Trung voi Hau. cung là d `ong môn. N am Co Quan bao t`on sanh chúng; Dung. len r`oi chia d ung muoi ` hai; Trên d uong ` Thien Ly dam. dài, L. ap thành Dại Dao Cao Dài d. o dân. N am Mau. D`an (1938) sap thanh ` binh cách, Ay là di `eu tai ach nhon sanh; B on nam Dan Chu tung hoành, T ay Ninh thua ` the l ap. thanh ` co binh. D ung ho. chung sanh bon Dạo, D an xa lo d` ao tao. quan quân; Qu oc Gia noi day. tung bùng, T an dan thanh ` lap. lay lung ` quoc dân. N èn d. oc lap. l`an l`an ra m ạt, V ınh Thuy. cho la` that. thi hành; D en ngay ` hoi. ca nhon sanh, K` y Ba bung ` no lap. thanh ` Quoc Gia. D e phat hien. son ha` thong nhút, HIEP. Tam Giang no luc. tan công; H. au sau ra d ung truoc Ti` en (1), Do Toa ` Tam Giao linh. truy` en thuong răn. D uc Di Lac. c`am can tai. the, H. oi Long Hoa tên d e Phong Thàn; Thuong. Nguon d oi ` lap. Tan Dân, Dung. n`en Dan Quoc d en l`an Chu Quân. e Minh Vuong hien. canh xuan phoi phói, D ao. Nha` Nam vạn D ai. luu truyèn; Gia vo b`e ho. im d èm, Ph. at Tien Th`an Thanh giang mi`en tr`an gian. D ao. nam tron. Co Quan Vu Trụ, Gieo giong lanh ` lam ` chu Nam Châu; Tù d ay khap ca hoan ` càu, Au ca lac. nghiep. duoi b`au Troi ` chung. L ao ban on ca nam nũ d` an trung. Lao Thăng. Ghi Chú: (1) Ly Hoa Can ` so 91. u Nhut. Ky Tam Tho Ghi lai. cuoc. hanh ` tr`ınh d `ay gian kho cua "Th at Tinh", Thanh ` Thinh Phung ` Tuat L ong Kim Quang va ` Hai Vi. Ngoc. Ph oc, Tu` Hang ` Thu Bon Chu Ghe. Dại D ao. Luan. xin tr ıch d ang lam ` chung t ıch m oc lich. su khong gian va` thoi ` gian giup tr`ınh chieu l ai. trung thuc. thien khuc phim d ı vang vói d ày d u nh an su. va` hoan ` canh d ọc On Tren dan ` dụng dóng vai thu dien theo Thien linh. giup Toàn D ao. muc. k ıch d ày d u du liẹu d e de h` ınh dung va` cam nhan. lai. boi canh luc dien ra: Tam Tho Ta Cuoc. Hanh ` Tr`ınh trục Chı Ha` Tiên. Th k e y hai muoi lam nhon. nhàng, Th at Tinh chieu mang. sac Troi ` ban; Sang mi`en Ha` Bac d`ıu sanh chúng, D. o tan. chung loai ` moi phı gan. u u
34 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 35 THI NG U NGÔN: Ng a That Tinh chieu mạng, V ang s ác D ao. Ha` Giang; D `ong h`au nghinh Thanh lịnh, Di. et tan. l u cuong ` gian. THI: D. au th` oi muoi ` ch ın thang Gieng (1) Th` anh Thinh Phung ` Tuat Kim Quang, C` ung l` a Ngoc. Phu oc Luong Ban thi hành. Th at Tinh chieu mạng d` anh rành, Nh an Hoa ` la` ben thi hanh ` Co Quan. D `ong tam qu`ı giua Thien Bàn, B ai c`au Tu ` Phu. lên d` an Xien Chon. D uc Me. linh. phan ngu`on con, Bay con am thuy keo son mot. lòng. D `au ma` kho nao long dong, Em sau anh truoc mot. long ` so vai. D uòng di non nuoc dam. dài, T am. noi Rach. Goc cho` ngay ` linh. ban. D en nha` Thu Bon nghı an, Hai chi. tiep ruoc mọt d` ang hoan nghinh. Bay ng` ay tinh. duõng di èu d` ınh, D ang khen hai chi. that. t` ınh D ao. tâm. L ong nghe hai chi. luan. bàn, Anh em Dạo d en bang ` c`am bac. muôn. Kh ong chi dọn d ai rat buòn, N eu ma` lo lang then. thu`ong lieu. sao? Hai chi. ban ` luạn am hao, B` ay ra lam ` bun don. vao ` may mâm. K ınh moi ` cung ` ca D ao. tâm, Xin dung ` lay thao d oi. nam anh vè. Anh em nghe noi moi. bè, B` en len tho. huong chang h`e tu` nan. Huong r`oi cac viẹc d` ang hoàng, L ai. them la sat chuoi d` ang cung ` dua. R ang. ngay ` ham bay d ung trua (2), D `ong trong Thu Bon sao chua thay vè. Anh em bu`on bã u ê, R ang. ngay ` ham tam xinh xuê anh vào. Anh em bay ` to am hao, Bèn dem Thanh Chı Cong Tao ` sac ban. Ph an qua cac viẹc d` ang hoàng, Anh ben ` sua soan. chiec thoàn d ạng d ua. Hai tam gio` Ngọ d ung trua, D ai trà d ai mut khuya d ua lên dàng. Ghi Chú: (1) Dau. thoi ` ngay ` 19 thang 1, At Hoi,. lịnh truy `en Ha` Giang, 1935. (2) Ngay ` 27 thang 1, At H oi,. 1935. THI: D. an rang ` chu d. e kha chung lo, Di. eu but Co Tien kha kiem dò; M. ot kiep muoi dua muon kiep huong, Tro ve ngoi vi. san thuyèn dò. D ONG PH ONG CH ONG QUAN: Y loi ` Th anh Chı D ong Phuong, Voi thuy`en ba s au thu oc truong ` chang sai. Anh em ban ` luan. an bày, Th` anh tam càu D UC Cao D` ai hoi han. D ong Phuong Giao Chu lâm Dàn, D ay. rang ` hung ` nhut. doi ` thoan ` Linh Chau (1). Tu` Hang ` Thu Bon hai ông, U U
36 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 37 L. inh phe sac chı cũng d òng d e chon. Ch ın tam to noi ngu`on con. Truong bu`om chon ly, khay d on ` giac mê. Tr ong ch` ung luot dạm d uòng dê, M at nh`ın non nuoc tay d `e tam tho. Giua voi ` nao ` thay ben bò, Nh am coi ngon. gio phat co` l`an theo. D uòng di xuong bien lên dèo, C ung v`ı d `ong loai. hiem ngheo ` phai cam. D oc long ` vun d áp D ao. Nam, Ra tay cuu chung than pham ` sa chi. Nguy. en c` ung Thuong. Phu. Tu` Bi, D. o toan ` nhon loai. vien ly nguc. h`ınh. D. o con trong buoi hanh ` tr` ınh, C` ung la` buu quy en gia d`ınh b`ınh an. Ch ın con cheo ` Bat Nha Thoàn, V ot nguoi ` be kho Thiên Dàng d uoc. lên. Nguy. en c` ung Thuong. Phụ On Trên, D. o cho con tre vung bèn d uc tin. Canh tr`an kho nao gap. ghènh, L` am cho cac tre than h`ınh heo von. L au ngay ` chon tanh hao mòn, N eu khong g ạp D ao. phai mòn di em Linh. On Th`ay phe ngu. Ngoc. Kinh, Gi ang tr`an lạp D ao. het m`ınh cung ` con. D. o tu ` goc bien d `au non, Ho` an c`au the gioi chang con ` sot ai. D. o toan ` gia` tre gai trai, Ph. at tien Th`an Thanh chang nai ` cong phu. C ac con nay rõ d uong ` tu, Hi eu rang ` tr`an the nguc. tu` gian truân. Nh o lai. nuoc mat khong ngùng, Nh`ın xem bien ca lay lung ` sóng d ua. Hai ch ın gio` Ngọ d ung trua, Th ay Hon ` Son Rai moi vua ` lo. ra. Nh`ın xem phong canh Bac Hà, Ch. ap ch`ong chon cho that. la` rat vui. Thuy èn d uong luot song chay. xuôi, Bõng d au Thu Bon lui cui sua lèo. Than rang ` may cum. cheo leo! M ay n`ay that. ro gio veo ` thoi Nam. Co Tròi d. inh vay. phai cam, Kh ong xong ngon. gio biet d` am luan. sao! Bõng d au ngon. gio thoi vào, Bu `om loan thang cánh òn ao ` chay. lên. Th ay Hon ` Tre o mot. bên, H` on Rùa o ke ph ıa tren dua. kè. Nh`ın xem non nuóc e hè, Riu riu gio thoi tu b`e menh mông. M. at Troi ` g`an lan. doi. hòng, Than rang ` v`ı nghĩa DẠI D ONG ` phai cam. Nũa d em ngon. gio thoi Nam, Am th`am song bua no lam ` thay kinh. Thuy `en con ` giua bien linh dinh, Nh ` oi len hup. xuong uot m`ınh het tron. V ai cung ` Tu ` Phu. ban on, D. o con cho khoi qua con hiem nghèo. Bu òm d uong luot gio thang lèo, Tu` Hang ` Thu Bon tra cheo ` mo dây. Vi. ec chi mieng. cung niem. Thày, Ban on nho phuoc cho b`ay tre tho. Gi o Nam thoi ngot mot. giò,
38 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 39 K g e a` voi. gay thay bo` Hon ` Tre. Nuoc man. ngoi ` chieu xanh lè, Th ay cap. ca lon ke` ke` loi. theo. T oi Troi ` chang biet ca heo, Hay la ` ca mu, ca meo ` ca chi. N oi d ` au khoi nuóc d uong di, Hai cap. con mat vay. th` ı d o ao. Coi vay. ma` chang co sao, Tr ong cho co ben ghe vao ` nghı ngoi. Phút d au vua ` rang. chan Tròi, R ach. Ke` toi ben vay. thoi ` bo neo. S ang ngay ` thuy`en tha mot. lèo, B` en dom ` ngo thay mọt d` eo non cao. Anh em ban ` luan. ghe vào, Vi eng chua ` lay. Phat. le nao ` bien. phân. M` ınh la` lanh sac Thiên ân, Phai lo pho d. o nguyen nhan tu hành. Anh em ban ` t ınh d` anh rành, Thuy èn di vùa d en me ganh ` Chua ` Hang. Anh em m ạc ao trang hoàng, Ghe vùa d. au ben d òng d` ang buoc lên. Chuc. nh`ın non d anh ph ıa trên, Ch. ap ch`ong cây d a nhu d `en canh Tiên. Ph ıa duoi co mot. Chua ` Thièn, Hi. eu la ` Giac Hai mon tièn d `e y. V` ao chua ` chang thay tru. tr` ı, C o ba co vai vay. th` ı hoi han. Ba cô d ap le ro ràng, R àng Ong Kiet Lao lên d` ang Soc Trăng. Ba co mung ` ro lang xăng, Hoi tham qu ı cau. vay. r àng di dâu? Ch ung toi thuat. lại duôi d àu, R àng di truy`en bá D ao. m`au Troi ` khai. Ch ung toi là D ao. Cao Dài, B` en vang Thanh Chı pho bày d. o nhân. D oc long ` t` ım d en lam son, D at d`ıu chung loai. qua con kho nàn. N oi ròi d òng d en Phat. Bàn, Cúi d àu d anh le hai hang ` rat nghiêm. Ng o len thay bon Phat. Xiêm, Tu` bi ngòi d o, im l`ım buoc ra. Ng o len tam vach tho` Bà, Có d `e thi phu that. la` rat hay. Mau tay hoa. lại d oi bài, D e lam ` ky niem. chieu tai ` nguyen nhân. Ghi Chú: (1) Ngay ` 29 thang 1, At H oi,. 1935. V. ay co (THI) r àng: V ang loi ` Tu` Phụ d ao thi`en môn, Chi eu s ác D ong Phuong to quoc hòn; Hoi tr ı nguyen nhan còn an dạt, Mu on t`am ro ngọc d en non Côn. (Ti ep Tho). D `e tho r`oi lai. doi ` chon, D òng d` ang tach d ạm an càn d en noi. H` on Chong tam. nghı vay. thòi, Mo Co Pho D. o vay. thoi ` hoi thăm. Ph an r àng D ao. mo ch ın năm Tam Ky` Th`ay day. phai tàm d. o nhon. Th `an minh giang chı d ang son, Doi ` lên d anh thuọng d ang son kho nàn. Anh em chuan bi. lạp dàn,
40 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 41 Th `an Phan Thanh Gian voi. vang ` giang lâm. Ph an ranh ` Co D ao. ch ı tàm, D em ngay ` ky ngu. rung ` tr`am Linh Son. M` an Troi ` chieu d at nhò on, Ph ap su con ` binh. lam con kho nàn. M` ınh thoi ` sung vay chang than, Chung tam hiep. tr ı mọt d` ang pho thông. Mo mang cho canh Hon ` Chông, Khi en nên D òi D ao. chang d ` ong luong tâm. Th `an Tien Co Ly dieu. thâm, Ti en tri phai lanh keo l`am ke ma. Ch ung toi nghiep. chuong d`an dà, Khi en nen khao d ao vay. ma` phai cam. C ung l` a mot. goc nguoi ` Nam, Kh ong thuong d ` ong loai. v`ı ham tuoc quyèn. Muoi ` gio` sai l ınh bat lièn, D en noi nha` Quan. linh. truy`en khao tra. Anh em bu`on ba xot xa, D. inh thàn d oi phut phan qua D ao. Tròi. Ch ung toi phan noi dut lòi, D ap. ban ` xo ghe v ay. thoi ` lam ` hung. Th` anh rang ` Ngai ` chang co dung, B at d ı tro lai. ai dung ` canh. tranh. K e d o Ngai ` hoi Ong Thành, T ai. sao vi phap phan ranh ` ta nghe. B am Ngai ` mói d en khong dè, Hoi tham quan Quan. Rach. Ke ` dao. choi. Ong Thanh ` thua bam dut lòi, Quan Quan. ben ` hoi D ao. Troi ` ra sao? C ac ch u nguòi o phuong nào? Kh ong tuan luat. phap dam vao ` nghinh ngang. Ch ung toi xin bam mọi dàng, R ` ang vung Thanh Chı Ngoc. Hoàng, D ao. khai. T a danh hai chu Cao Dài, Gi ang mi`en Nam Thiem. cuu ray ` nhon sanh. D ay. cho cai du v`e lành, Tr anh con nguy hiem giut. gianh ` lan nhau. D ay. cho biet tuong d `ong bào, Bi et trung, biet hieu thap cao cũng d òng. D ay. cho biet giong Lac. Hòng, Bi et d u` ong toi. phu oc Thiên D uong ` t`am lên. Bi et r àng on Chúa dáp d èn, On Cha lo tra lap. nèn D ao. chon. Ch o n`ay la` cho lam son, Ch ang hay D ao. mo cuu con kho nàn. Ch ung toi vang linh. Troi ` ban, Bèn di truyèn D ao. Ha` Giang d. o nguòi. Quan Quan. nghe n oi mieng. cuòi, Tuong rang ` may chu l` a ngu` oi cuong ` gian. O d ay dan su. b`ınh an, So. e may chu làm d` ang loan. ly. N oi r`oi ben ` lay viet ghi, Hoi tham may chu vay. th` ı o dâu. Ch ung toi thuat. het duôi d àu, Bèn d ua giay thue ngo h`au Ngai ` xem. Hoi thăm di may anh em, B am rang ` ch ın d ua Ng` ai xem th` ı tuòng. Xin Ngai ` mo rong. l` ong thuong, Ch ung toi von thiet. hi` en luong tu hành. Xong r`oi cac viẹc d` anh rành, Mung ` th`am Th`ay chuyen Thinh Thanh ` rat may. D ang nguoi ` chuc sac Cao Dài,
42 DẠI D AO. LUAN. CHIEU MINH VO VI TAM THANH 43 D ang trang tuan kiet. anh tai ` Hau. Giang. G. ap con d uong luc nguy nàn, S ong d`oi gio dap. gan vang ` chang phai. Dọi d `au hai chu Cao Dài, X ong ten luót d an. pho bày d. o nhon. C ung nho` Tu ` Phu. ban on, Ph. at Tien Th`an Thanh cuu con nguy nàn. D oc lòng d. o khach Ha` Giang, D `au cho thit. n at xuong tan cam dành. Xong r`oi cac viẹc d` anh rành, Anh em tro lai. thi hanh ` Ha` Tiên. Khi en nen khao d ao truan chuyên, Anh em ban ` luan. c` au Tien hoi tuòng. Do an. s`au ngan ` tham trăm d uòng, K e sao cho xiet do an. truong ` hoi ai! Minh mong nhi`eu chuyen. rong. dài, Th au nhan. tom tat mot. bai ` luan. so. ooo So luc. Nhi. ngoat. Ty thoi ` (1), Lạp d` an c`au hoi ben bo` hieu thông. D `ong nhau d e da. khong không, Nguy. en c`au cho ca Dại D `ong nhon sanh. So ai Tien ha. but phan rành, Duong cung ban nhan,. nhạn d` anh l`ıa xa. Co Tien dieu. but noi xa, Anh em ban ` luan. giai ra them buòn. Nh`ın nhau nuoc mat le. tuôn, D ` an long ` khuyen ban. gia tu`ong lam ` khuây. Anh em th`e nguyen. chung vày, Ng` ay nay le ban. nhan. b`ay l`ıa xa. Minh mong son hai ngan hà, Chuc. nh`ın nho lai. me. gia` tham bâu. L ai. them vo. yeu tham sàu, Con tho chiu ch ıt cha d au chang tuòng. Anh em nh ác d en ng` ui thuong, B` an lui t ınh t oi tro buon que nhà. Nh`ın nhau nuoc mat chan hòa, Kh ac nao ` cot nhuc. ruot. r` a thit. xuong. Anh em ban ` t ınh di buon, Chia tay tu` gia theo d uòng d ua chon. Nguy. en Th`ay cung ` Me. ban on, D. o cho cac tre qua con tai nàn. Nua d em chon buoc xuong thoàn, Truong bu`om chı dam. bang ngan ` toi noi. R ach. Gia vùa d ung Ngo. thòi, Bao xe d ua suot toi noi que nhà. Nh o lai. nuoc mat nho sa, Anh em phan cach chia ra dôi dàng. V ang Th`ay tro lai. Ha` Giang, Luõng d `o lui toi tam vang ` qu ạn dau. V ai cho het binh. sang vào, Hi. ep cung ` huynh d. e bá d` ao giai ai. Tr on. quy`en khoi ho phan. trai, D `au cho bien can. cho phai loi ` vàng. Nho xuan tuyet d o nang choang, H` anh tr` ınh vien vong. Ha` Phang x u nguòi. L ai. them ke nghich. m oc buoi, Toan muu pha hoai. x ui nguoi ` canh. tranh. C ung v`ı Tien hau. khong rành, Nguoi ` lo chon ly ke gianh ` quy`en cao. Phu oc thuong toi. phat. nan dào, Ph u cho d. ia nguc. Thien Tao ` chung minh.