Tòa soạn: 38 QUANG TRUNG - ĐÀ LẠT Điện thoại: Fax: SỐ THỨ TƯ NGÀY 2/5/2018 CƠ QUAN CỦA Đ

Bản ghi

1 Tòa soạn: 38 QUANG TRUNG - ĐÀ LẠT Điện thoại: Fax: tsbaolamdong@gmail.com SỐ THỨ TƯ NGÀY 2/5/2018 CƠ QUAN CỦA ĐẢNG BỘ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM TỈNH LÂM ĐỒNG - TIẾNG NÓI CỦA ĐẢNG BỘ, CHÍNH QUYỀN, NHÂN DÂN LÂM ĐỒNG Lãnh đạo tỉnh viếng Nghĩa trang Liệt sĩ Nhân kỷ niệm 43 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/ /4/2018), sáng ngày 27/4, các đồng chí lãnh đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh cùng đại diện các sở, ban, ngành của tỉnh và thành phố Đà Lạt đã đến đặt vòng hoa tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ thành phố Đà Lạt. NHỚ LỜI BÁC DẠY Đến dự lễ có các đồng chí: Nguyễn Xuân Tiến - UVTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng; Đoàn Văn Việt - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội đơn vị tỉnh Lâm Đồng; Trần Đức Quận - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy; lãnh đạo các sở, ban, ngành, lực lượng vũ trang cùng tham dự. Sau khi đặt vòng hoa và dâng hương tại Đài tưởng niệm Liệt sĩ, các đại biểu đã dành một phút tưởng niệm và thắp hương đến từng phần mộ liệt sĩ để tri ân, thể hiện lòng thành kính và biết ơn sâu sắc của các thế hệ, những người con ưu tú đã hiến dâng trọn đời cho nền độc lập tự do của Tổ quốc. V.BÁU Trời có bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông Đất có bốn phương: Đông, Tây, Nam, Bắc Người có bốn đức: Cần, Kiệm, Liêm, Chính. Thiếu một mùa, thì không thành trời. Thiếu một phương, thì không thành đất Thiếu một đức, thì không thành người. (CẦN KIỆM LIÊM CHÍNH, 6/1949, T. 5, TR. 631) Hành trình từ con tim đến con tim... Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một... chân lý ấy không bao giờ thay đổi Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968 với hiệu lực chiến đấu cộng hưởng đã làm rung chuyển cả Nhà Trắng và Lầu Năm Góc, gây chấn động dữ dội trong dư luận không chỉ ở nước Mỹ mà trên toàn thế giới. Thơ i ba o My sô ra nga y 9/2/1968 go i đây chă c chă n la mô t ha nh đô ng bâ t ngơ thâ n tha nh, mô t lư c lươ ng đi ch ta n ma t va không ai thâ y đươ c, bi săn đuô i khă p nơi không lu c na o ngư ng, bỗng dưng xuâ t hiê n va đô ng loa t tiê n công ơ ha ng trăm trâ n đi a trên khă p nươ c. Đúng la mô t quyê t tâm chiê n lươ c kiên quyê t, ta o ba o, biê u thi tâ p trung mô t tư duy quân sư lô i la c va râ t sa ng ta o. TRANG 2 Thuốc lá ảnh hưởng xấu đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ TRANG 6 CHÍNH TRỊ Các đại sứ trái tim tặng quà cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Ảnh: V.Q TRANG 5 Đưa đương quy về phía chân trời Xây dựng cơ quan y tế không khói thuốc lá Bài 2: Đương quy lặng lẽ đến và vội vàng đi Giữa cánh đồng đương quy trên đường nối dài mênh mang, tít tắp từ đất Nam Tây Nguyên Lâm Đồng chạm bước dần dần qua các tỉnh Kon Tum, Đắk Lắk của đất Bắc Tây Nguyên, Giám đốc Lê Văn Biết hiện lên hình ảnh như một cội cây đương quy lặng lẽ gọi mời thu hút, tập hợp những nhà nông chịu thương, chịu khó xung quanh mình để chung vai thực hành từng bước chuyển đổi cây trồng, chủ động tạo ra những nấc thang đột phá thu nhập làm giàu TRANG 3 TRANG 6 Người truyền lửa trong ngành kỹ thuật TRANG 2 VĂN HÓA - XÃ HỘI Trở về tuyến đường xưa TRANG 4 TÒA SOẠN - BẠN ĐỌC Sản xuất nông nghiệp tiềm ẩn nguy cơ nhiều dịch bệnh TRANG 7 BÁO LÂM ĐỒNG PHÁT HÀNH THỨ HAI, THỨ BA, THỨ TƯ, THỨ SÁU VÀ CUỐI TUẦN ĐƯỜNG DÂY NÓNG: VĂN PHÒNG TẠI BẢO LỘC: 17 Nguyễn Công Trứ - P. II - Bảo Lộc; ĐIỆN THOẠI: Fax:

2 2 THỨ TƯ THỜI SỰ - CHÍNH TRỊ Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một... chân lý ấy không bao giờ thay đổi Để khỏa lấp cho sự thất bại nặng nề, phía Mỹ và Việt Nam Cộng hòa đã phát động những tin đồn nhảm gây nhiễu loạn như một cuộc chiến tranh tâm lý, và nó đã kéo dài trong một thời gian. Trong suốt một thời gian dài, nhiều nguồn thông tin nhiễu loạn đã khiến chiến dịch Mậu Thân năm 1968 trở thành câu chuyện lịch sử nhạy cảm. Những thông tin về các ngôi mộ tập thể được tìm thấy ở Huế, thông tin về những cuộc thảm sát đẫm máu mang tính trả thù cá nhân sau khi Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam chiếm được thành Huế được lan truyền. Hay trong những năm gần đây, các thế lực thù địch vẫn nuôi thù hận, thực hiện hành động thâm độc, xảo trá nhằm phủ nhận sự lãnh đạo của Đảng, phủ nhận sự hy sinh xương máu và những đóng góp vô cùng lớn lao của quân và dân ta, của bè bạn quốc tế - những người yêu chuộng công lý và hòa bình trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước... Chúng đã tạo ra các website giả mạo, lập và sử dụng website, blog, mạng xã hội, diễn đàn trực tuyến để tạo dựng, phát tán các thông tin, hình ảnh giả tạo, sai lệch, thật giả lẫn lộn, để lôi kéo, hướng lái dư luận ngả theo quan điểm sai trái. Với các bài viết như: Cuộc chiến Mậu Thân trên toàn lãnh thổ Việt Nam cộng hòa, Hãy nói trước Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968 với hiệu lực chiến đấu cộng hưởng đã làm rung chuyển cả Nhà Trắng và Lầu Năm Góc, gây chấn động dữ dội trong dư luận không chỉ ở nước Mỹ mà trên toàn thế giới. Thơ i ba o Mỹ sô ra ngày 9/2/1968 go i đây chắc chắn là một hành động bất ngơ thần tha nh, một lực lươ ng đi ch tản ma t và không ai thấy đươ c, bi săn đuổi khắp nơi không lu c nào ngư ng, bỗng dưng xuất hiện và đô ng loa t tiến công ở hàng trăm trận đi a trên khắp nước. Đu ng là một quyết tâm chiến lươ c kiên quyết, ta o ba o, biểu thi tập trung một tư duy quân sự lỗi la c và rất sa ng ta o. ngày chết, Lệnh tấn công Tết Mậu Thân của Cộng sản, trên Trần Hoàng blog, Trang hung-viet.org, Saigonradio.com Hay trên blog danlambao, Nguyễn Trọng Dân có bài viết So sánh giữa vụ khủng bố ngày 9/11/2011 của Al Qaeda tại Mỹ và vụ khủng bố của Cộng sản Bắc Việt vào dịp Tết Mậu Thân. Với sự so sánh rất khập khiễng, Nguyễn Trọng Dân cho rằng, Cuộc Tổng tiến công Tết Mậu Thân năm 1968 của Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam cũng là hành động khủng bố và có nhiều điểm tương đồng với vụ khủng bố ngày 9/11/2001 của Al Qaeda tại Mỹ. Đây là những luận điệu hết sức phản động, xuyên tạc lịch sử, cố tình phủ nhận sự hy sinh to lớn của quân và dân ta đối với sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Gần đây nhất, sau hội thảo do Bộ Quốc phòng, Ban Tuyên giáo Trung ương và Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức vào ngày 29/12/2017 tại thành phố Hồ Chí Minh, trên trang Dòng Sông Cũ có bài viết của Phạm Trần 50 năm máu vẫn chưa khô trên thành phố Huế ( ) đã phủ nhận các bài phát biểu, bài viết tham gia tại Hội thảo và dùng những lời lẽ như: nội dung 2 bài viết của Quang (Chủ tịch nước Trần Đại Quang) và Lịch (Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng) đã chứa đựng những dối trá để che đậy tội ác chiến tranh của quân đội nhân dân (miền Bắc) và của lực lượng tay sai được gọi là lực lượng võ trang giải phóng - của Mặt trận Giải phóng miền Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam dựng lên đã gây ra cho đồng bào miền Nam nói chung, và đặc biệt đồng bào ở Cố đô Huế trong 25 ngày đêm Cộng sản chiếm đóng chỉ để thảm sát dân lành. Những lời lẽ xuyên tạc đó không thể nào phủ nhận được cuộc chiến tranh chính nghĩa của dân tộc ta như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kêu gọi: Không! Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ. Hỡi đồng bào! Chúng ta phải đứng lên! Bất kỳ đàn ông, đàn bà, bất kỳ người già, người trẻ không chia tôn giáo, đảng phái, dân tộc. Hễ là người Việt Nam thì phải đứng lên đánh thực dân Pháp để cứu Tổ quốc. Ai có súng dùng súng. Ai có gươm dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy gộc. Ai cũng phải ra sức chống thực dân Pháp cứu nước. Hưởng ứng lời kêu gọi của Bác, toàn thể dân tộc ta đã nhất tề đứng lên, đoàn kết, thống nhất đánh đuổi bè lũ tay sai, bán nước và cướp nước để làm nên chiến thắng Mậu Thân 1968 tiến tới giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước vào ngày 30/4/1975. Chiến dịch Mậu Thân 1968 là một quyết định sáng suốt khi dư luận thế giới và nội bộ nhân dân Mỹ phản đối chiến tranh tại Việt Nam ngày càng mạnh mẽ, quyết liệt. Do vậy Bộ Chính trị đã quyết định đánh một đòn vang dội buộc Mỹ phải xuống thang chiến tranh, đi đến đàm phán tại Hội nghị Paris năm Với quan điểm lấy ít địch nhiều, lấy yếu thắng mạnh, bằng chiến thuật đánh du kích, quân và dân ta đã thu được nhiều thắng lợi làm phá vỡ quy luật mạnh được yếu thua. Chiến tranh của chúng ta là chiến tranh chính nghĩa Đem đại nghĩa thắng hung tàn, lấy chí nhân thay cường bạo. Do vậy, hàng loạt quân lính Mỹ và bè lũ tay sai phải tử trận khi đối chọi với lòng căm thù giặc với tinh thần thà hy sinh tất cả chứ không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ. Chính những người lính, nhân vật lịch sử cả hai bên chiến tuyến họ đã khẳng định tất cả những thông tin về vụ thảm sát năm 1968 tại Huế cũng như những thông tin về Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 chỉ là sự vu cáo của Mỹ, chính quyền Việt Nam Cộng hòa và các thế lực thù địch đổ lên đầu Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam Nhưng trải qua thời gian, chúng ta càng khẳng định Chiến dịch Mậu Thân 1968 là bản anh hùng ca vĩ đại của quân dân Việt Nam, là cuộc diễn tập cho Đại thắng mùa xuân năm 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và như lời khẳng định của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một, sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lý ấy không bao giờ thay đổi. SONG HOÀNG GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG Người truyền lửa trong ngành kỹ thuật Tốt nghiệp Trường Sĩ quan Kỹ thuật Vinhempich vào năm 1985 với tấm bằng loại giỏi, ra trường chàng trai trẻ Trương Đình Đáng được phong quân hàm Trung úy. Trải qua nhiều cương vị khác nhau, đến năm 2010, Thượng tá Trương Đình Đáng được bổ nhiệm giữ chức vụ Chủ nhiệm Kỹ thuật - Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lâm Đồng. Để giải quyết hài hòa các mối quan hệ công tác, trên cương vị Chủ nhiệm, Bí thư Đảng ủy Phòng Kỹ thuật, Thượng tá Trương Đình Đáng luôn chấp hành tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo cá nhân phụ trách. Đối với cán bộ cấp dưới, anh luôn tận tình chỉ bảo, nghiêm khắc phê bình, nhắc nhở khi làm chưa tốt, còn biểu hiện cầm chừng để tập thể, cá nhân không ngừng phấn đấu, rèn luyện tác phong chững chạc, bản lĩnh của người làm công tác kỹ thuật. Đó là ngoài kiến thức, trình độ, năng lực thì phải có được đức tính cẩn thận, tỉ mỉ, sáng tạo trong công việc, nhất là các yếu tố liên quan đến công tác đảm bảo tuyệt đối an toàn cho vũ khí trang bị kỹ thuật, kho tàng, trạm xưởng Khắc ghi lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh Súng, đạn, xăng, xe là 33 năm phục vụ và cô ng hiến trong môi trươ ng quân ngũ, tinh thần, nhiệt huyết, ta c phong mẫu mực, năng động, bản lĩnh tư ngươ i thuyền trưởng ngành kỹ thuật, Thươ ng ta Trương Đình Đa ng đã và đang tiếp tục đươ c truyền lửa cho ca c thế hệ ca n bộ, nhân viên, chiến sĩ ngành kỹ thuật Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lâm Đô ng ho c tập, noi theo. Thượng tá Trương Đình Đáng. mồ hôi nước mắt, là xương máu của nhân dân. Phải chăm sóc giữ gìn tốt, an toàn và lâu dài, trong những năm qua, Thượng tá Trương Đình Đáng cùng với tập thể Đảng ủy Phòng Kỹ thuật luôn chủ động làm tốt công tác tham mưu cho Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh lãnh đạo, triển khai thực hiện nghiêm chế độ quản lý vũ khí trang bị kỹ thuật theo phân cấp, đảm bảo tốt cho các nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, diễn tập, hội thi, hội thao, công tác phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn. Cùng đó là tổ chức thu gom, xử lý trên 7 tấn bom mìn, vật liệu nổ, thu hồi hàng trăm khẩu súng các loại. Duy trì và thực hiện nghiêm chế độ kiểm tra, bảo quản, bảo dưỡng, sửa chữa vũ khí, khí tài quân sự với hàng ngàn lượt khẩu súng các loại, hàng trăm tấn đạn dược, hàng trăm lượt xe ô tô và các xe vận tải khác... Từ đó đã góp phần nâng cao khả năng cơ động sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ thường xuyên và các nhiệm vụ khác của đơn vị Là người tâm huyết, tận tụy với công việc, ham học hỏi và không ngừng sáng tạo, những năm qua, anh đã cùng với đội ngũ cán bộ, nhân viên trong Phòng Kỹ thuật nghiên cứu, thực hiện thành công 6 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật được Hội đồng Khoa học cấp quân khu và Bộ Quốc phòng công nhận. Trong đó, tiêu biểu là sáng kiến Hệ thống cứu hỏa dựa vào nguyên lý thế năng được triển khai tại kho vũ khí, đạn của tỉnh do bản thân anh làm chủ đề tài được Tổng cục Kỹ thuật - Bộ Quốc phòng và Quân khu 7 công nhận, hiện đã được phát triển nhân rộng đến nhiều đơn vị trong toàn quân. Đối với công tác hội thi, hội thao, anh luôn cùng tập thể Đảng ủy Phòng Kỹ thuật chỉ đạo tham gia đạt nhiều thứ hạng cao như: giải nhất toàn đoàn Hội thi Trạm xưởng cấp chiến thuật năm 2012; giải nhất toàn đoàn Hội thi thợ sửa chữa vũ khí bộ binh giỏi Quân khu năm 2012, giải nhì toàn đoàn Hội thi Thợ sửa chữa vũ khí bộ binh giỏi quân khu năm 2016; giải nhất toàn đoàn Hội thi Nhà kho vũ khí trang bị kỹ thuật tỉnh, thành phố cấp quân khu năm 2014; giải nhất toàn đoàn Hội thi Tăng thiết giáp cấp quân khu năm Đặc biệt, công tác kỹ thuật chung của tỉnh Lâm Đồng được Bộ Tư lệnh Quân khu 7 đánh giá từ 2010 đến nay liên tục đứng nhất quân khu. Riêng cá nhân anh, năm 2013 đạt thành tích Chủ nhiệm kỹ thuật xuất sắc toàn quân và giải ba môn thực hành tại Hội thi Chủ nhiệm Kỹ thuật Bộ CHQS, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng các tỉnh, thành phố toàn quân, được Bộ Quốc phòng tặng danh hiệu Chiến sỹ thi đua toàn quân năm 2015 và 5 năm liền ( ) đạt danh hiệu Chiến sỹ thi đua do Quân khu 7 tặng cùng nhiều bằng khen, giấy khen của Bộ Quốc phòng, Quân khu 7 và UBND tỉnh Lâm Đồng trao tặng. Theo đánh giá của cán bộ, chiến sỹ ngành kỹ thuật Bộ CHQS tỉnh Lâm Đồng, ở đâu có sự xuất hiện của anh, ở đó như được hâm nóng bởi không khí làm việc khẩn trương, nghiêm túc. Có không ít người hiểu nhầm khi mới tiếp xúc lần đầu, nhưng với ai đã biết và làm việc cùng anh đều rất nể trọng và khâm phục. Bởi sự chân chất, mộc mạc như dáng vẻ bề ngoài, nhưng ẩn chứa bên trong con người anh là sự am hiểu sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt luôn lăn xả với công việc, thường xuyên quan tâm sâu sát đến cơ sở, thực hiện lời nói đi đôi với việc làm. THẾ ANH

3 KINH TẾ THỨ TƯ Đưa đương quy về phía chân trời Bài 2: Đương quy lặng lẽ đến và vội vàng đi Nhưng số phận không ai ngờ rằng ngày ra đi khỏi chốn dương trần của Giám đốc Lê Văn Biết lại vô cùng vội vàng quá, trong khi chưa kịp chạm tuổi 60, tuổi hoa giáp lục thập của đời người cùng với những kế hoạch, dự định chiến lược khả thi, phát lộ nhiều triển vọng đang trong giai đoạn mới vừa điều hành khởi động Mấy chục năm ấp ủ với đương quy Đến thời điểm diễn ra Festival Hoa Đà Lạt lần thứ VII năm 2017, nhìn lại quãng thời gian để ra đời chiếc lò sấy đương quy hoạt động ngày đêm bên cạnh khu nhà làm lạnh bảo quản sau thu hoạch ổn định, đảm bảo chất lượng nguồn nguyên liệu trên 15 ha đương quy của HTX Dược liệu Biết Lộc Thành giai đoạn đầu tiên là kết tinh đến mấy chục năm nông gia Lê Văn Biết gắn mọi đam mê của mình với đời sống cây dược liệu nói chung, cây đương quy Lâm Đồng và vùng Tây Nguyên nói riêng. Khởi duyên từ năm 80 của thế kỷ trước nhận công tác ở một vùng rừng núi Tây Bắc và được bà con dân tộc bản địa hướng dẫn lên các vách núi đá nhận biết, thu hái cây thuốc, đưa về bào chế tỏa lên mùi hương tự nhiên, chứa đựng bên trong những dược chất đồng hành cùng sức khỏe con người, bỗng nhiên có sức cuốn hút rất lớn đối với thanh niên Lê Văn Biết bấy giờ. Đến với vùng rừng núi Lâm Đồng và cả vùng Tây Nguyên trong suốt gần 20 năm ( ), mỗi tháng ông Biết lại lặng lẽ dành thời gian cùng với một vài nông gia địa phương đam mê kiếm tìm cây thuốc mọc hoang dại một, hai lần từ sáng sớm đến tối không thấy mặt người mới trở ra khỏi bìa rừng, mỗi lần thu hái nhặt nhạnh từng đọt cây, nhánh cây thuốc thâm thấp dưới mặt đất hoặc leo quấn bấu víu trên thân cây tạp giữa rừng, gom về sao vàng hạ thổ năm, ba ký đến vài chục ký tươi gồm hơn 10 loại cây thuốc quảng bá cho những người thân, bạn bè trong nước sử dụng. Cơ hội vận may qua các mối quan hệ quen biết này, ông Biết được giới thiệu thọ giáo quy trình chăm sóc, thu hoạch, chế biến cây dược liệu đương quy trực tiếp từ đội ngũ cán bộ kỹ thuật chuyên ngành của một đơn vị nghiên cứu dược liệu phương Nam, sau đó lựa chọn độc quyền cung cấp hạt giống đưa về Lâm Đồng nhân rộng đại trà. Khi tiếp nhận tương đối đầy đủ các quy trình từ chăm sóc đương quy dưới đồng đất đến sấy khô, bảo quản trong căn nhà chế biến, ông Biết quyết định đắp đất lên luống trồng m 2 từ diện tích cà phê phá bỏ để chuyển đổi tại xã Đông Thanh, huyện Lâm Hà vào đầu năm Vụ mùa đầu tiên sau 16 tháng gieo trồng tại xã Đông Thanh, huyện Lâm Hà, sản lượng củ sâm Giữa ca nh đô ng đương quy trên đươ ng nô i dài mênh mang, tít tắp tư đất Nam Tây Nguyên Lâm Đô ng cha m bước dần dần qua ca c tỉnh Kon Tum, Đắk Lắk của đất Bắc Tây Nguyên, Gia m đô c Lê Văn Biết hiện lên hình ảnh như một cội cây đương quy lặng lẽ go i mơ i thu hu t, tập hơ p những nhà nông chi u thương, chi u khó xung quanh mình để chung vai thực hành tư ng bước chuyển đổi cây trô ng, chủ động ta o ra những nấc thang đột pha thu nhập làm giàu đương quy mới đạt khoảng hơn 1,5 tấn/1.000 m 2, chỉ vừa đủ bán ra thu hồi số vốn đầu tư. Coi như bỏ công lao động gia đình để đổi lấy bài học kinh nghiệm trồng mới đương quy trên vùng đất cà phê lâu năm của hộ gia đình tôi nói riêng, của vùng đất tỉnh Lâm Đồng và đất Tây Nguyên nói chung, ông Biết nhớ lại. Và nhờ đó, sang vụ mùa đương quy thứ 2 vào đầu năm 2016, ông Biết mở rộng diện tích đất thành 1ha (mạnh dạn thay thế diện tích cà phê vừa thu hoạch 3 tấn nhân/ha) với phương pháp làm đất, tưới nước, bón phân được điều chỉnh theo công thức canh tác phù hợp, chuẩn xác hơn vụ mùa đầu tay trước đó. Kết quả năng suất đã tăng vượt trội lên hơn 30 tấn/ha, tương đương năng suất các tỉnh phía Bắc trồng chuyên canh đương quy hàng chục năm trước. Thị trường bao tiêu sản phẩm ở bên đơn vị nghiên cứu dược liệu cung ứng giống đương quy đã ký kết hợp đồng ngay lúc xuống hạt giống ươm trồng, nên khi ông Biết thu hoạch vào nhà rửa sạch giữ tươi là có người đến thực hiện hợp đồng cân ký, giao tiền và nhận hàng chở đi khá thuận tiện và nhanh chóng. Hoặc cũng có thể theo thỏa thuận, bên đối tác gửi tiền vào trước rồi ông Biết mới gửi đủ hàng đương quy chế biến đến sau. Ra đi gữa đồng đương quy rộng mở Tín hiệu mới cho vùng nguyên liệu đương quy phát triển ở Lâm Đồng, nông gia Lê Văn Biết vận động khoảng 5 hộ nông dân vùng Đông Thanh, Lâm Hà và Đạ Ròn, Đơn Dương thành lập Tổ Hợp tác Dược liệu Biết Lộc Thành ngay sau thời điểm đúc kết kinh nghiệm vụ mùa sản xuất đầu tay vào đầu năm Với 3 ha đương quy khởi nghiệp đến tháng 9/2017, Tổ Hợp tác này đã vươn lên quy mô thành HTX Dược liệu Biết Lộc Thành với gần 25 hộ thành viên sản xuất theo hợp đồng tiêu thụ lâu dài trên 15 ha đương quy, ước tổng sản lượng trung bình 450 tấn tươi/ năm, đạt lãi ròng khoảng triệu đồng/ha/năm, cao hơn gấp nhiều lần so với trồng cà phê trên cùng một đơn vị diện tích. Nông dân trong tỉnh Lâm Đồng và các tỉnh Bắc Tây Nguyên đến trực tiếp HTX Dược liệu Biết Lộc Thành hoặc thông qua liên lạc điện thoại, chúng tôi đều rất vui được chia sẻ kỹ thuật trồng đương quy, đồng thời luôn mong muốn hợp tác sản xuất theo chuỗi sản phẩm từ công đoạn tạo giống gieo trồng đến chăm sóc thu hoạch, chế biến và phân phối đến người sử dụng, ông Biết vừa chia sẻ với tôi một đoạn câu chuyện lại phải gián đoạn để tư vấn một hộ gia đình chuẩn bị ký hợp đồng liên kết với HTX Biết Lộc Thành trồng mới m 2 đương quy ở tỉnh Đắk Lắk: Vùng đất nông nghiệp Đắk Lắk có khí hậu và thổ nhưỡng gần giống với vùng đất Lâm Hà, Lâm Đồng. Bởi vậy nông dân cần tham khảo áp dụng các biện pháp canh tác theo hướng VietGAP như cải tạo đất tơi xốp từ một đến hai tháng; cứ m 2 bón lót 500 kg vôi xử lý đất và 6-8 m 3 phân chuồng trước khi gieo trồng. Trong giai đoạn 10 ngày sau gieo ươm, cây đương quy bắt đầu nẩy mầm phát triển từng cặp lá phải tưới nước 2 ngày một lần, mỗi lần tưới tối đa 10 phút. Giai đoạn cây trưởng thành từ 7-9 tháng sau phải bón thêm phân hữu cơ vi sinh cho đủ dinh dưỡng, đồng thời phải tưới đủ lượng nước giữ độ ẩm cho cây và cho đất vào buổi sáng Giám đốc Lê Văn Biết giữa cánh đồng đương quy vài tháng trước khi đột ngột qua đời. Ảnh: V.V hàng ngày trong thời gian từ 8 giờ đến 9 giờ. Kết thúc năm kế hoạch 2017, Giám đốc Biết báo tôi tin vui bằng các giải pháp kỹ thuật của HTX Biết Lộc Thành tổng kết từ thực tế canh tác trên đồng đất các huyện Lâm Hà, Đơn Dương, Di Linh, Lạc Dương của tỉnh Lâm Đồng đã tăng năng suất trồng đương quy lên hơn 40 tấn/ha/măm. Phấn đấu đến cuối năm 2018, HTX mở rộng thêm ít nhất 5 ha đương quy nữa. Đáng quan tâm hơn, vào ngày 12/12/2017, Sở NN&PTNT Lâm Đồng đã kiểm tra, cấp Chứng nhận cơ sở sản xuất, chế biến đương quy của HTX Biết Lộc Thành đảm bảo các điều kiện về an toàn vệ sinh thực phẩm. Dự kiến đến đầu năm 2019, HTX Biết Lộc Thành chúng tôi sẽ đầu tư khoảng hơn 1 tỷ đồng lắp đặt mới dây chuyền chế biến trà túi lọc đương quy, Giám đốc Biết thông báo dự định với tôi tại Hội chợ Festival Hoa Đà Lạt lần thứ VII năm 2017, nhưng không ai có thể ngờ rằng đây lại là lời ước nguyện cuối cùng của ông trước khi từ giã cõi trần. Đó là một trong hai ngày cuối cùng năm ngày 30/12/2017, HTX Dược liệu Biết Lộc Thành báo tin bàng hoàng đến mọi người và từng thành viên HTX rằng Giám đốc Lê Văn Biết đột ngột qua đời trong buổi chiều muộn điều khiển chiếc máy cày cải tạo đất bị lật úp, đè chắn ngang người. Mất mát quá lớn dẫu mọi người đều cảm nhận ông Biết đến và đi cũng đã kịp để lại di sản một cánh đồng đương quy xanh tốt đang mở hướng triển vọng phía chân trời Ghi chép: VĂN VIỆT Bài 3: Chân trời nơi ấy đương quy Giới thiệu các sản phẩm công nghệ thông tin Sáng ngày 27/4/2018, tại Khách sạn Palace Đà Lạt, Công ty Cisco Việt Nam đã tổ chức hội thảo giới thiệu các sản phẩm, ứng dụng công nghệ thông tin đến các khách hàng, doanh nghiệp tại Lâm Đồng và các đơn vị hành chính công sử dụng các công nghệ mà công ty này cung cấp. Tại hội nghị, ông Lê Thanh Liêm - Phó Giám đốc Sở Thông tin và truyền thông tỉnh cũng đã phát biểu khai mạc, nhấn mạnh sự quan trọng và thời kỳ bùng nổ công nghệ thông tin trong các hoạt động quản lý nhà nước và hoạt động vận hành doanh nghiệp. Cisco Việt Nam hiện cung cấp các sản phẩm công nghệ thông tin cho việc quản lý nhà nước, ứng dụng công nghệ thông tin trong các cơ quan, đơn vị tại tỉnh Lâm Đồng. Với các nền tảng này, các doanh nghiệp cũng được giới thiệu về sự quan trọng của ứng dụng công nghệ thông tin, nhất là khi tỉnh đang trong quá trình triển khai kế hoạch xây dựng Đà Lạt trở thành thành phố thông minh. Hội thảo cũng giới thiệu các giải pháp để có được thiết bị cá nhân an toàn mọi lúc mọi nơi, đơn giản hóa trung tâm dữ liệu với giải pháp của Cisco, giải pháp hội thảo truyền hình thế hệ mới D.THƯƠNG công trình nhà vệ sinh và nước sạch được xây dựng từ tín dụng chính sách Theo đại diện Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Đức Trọng, 3 tháng đầu năm 2018, Ngân hàng Chính sách xã hội huyện đã cùng với các tổ chức Hội nhận ủy thác tiếp tục phối hợp chặt chẽ, triển khai thực hiện tốt các chương trình tín dụng chính sách trên địa bàn. Cụ thể, vốn tín dụng được cho vay đúng đối tượng, ưu tiên đầu tư cho vùng nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, các xã xây dựng nông thôn mới. Trong quý có công trình nhà vệ sinh và nước sạch được xây dựng từ Chương trình tín dụng Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; 428 sinh viên được vay vốn trang trải chi phí học tập học kỳ II năm học Chương trình cho vay hộ gia đình sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn và các chương trình tín dụng chính sách khác đã mang lại cơ hội vươn lên làm giàu, cải thiện kinh tế gia đình, nhiều mô hình từ nguồn vốn vay ưu đãi này như phát triển trồng trọt, chăn nuôi gia súc, gia cầm đã góp phần lớn thay đổi cuộc sống của không ít hộ gia đình vùng kinh tế khó khăn Ngoài ra, 288 tổ tiết kiệm và vay vốn, 15 điểm giao dịch tại các xã tiếp tục được nâng cao chất lượng hoạt động; các hội đoàn thể thực hiện tốt nội dung ủy thác, tăng cường kiểm tra, kiểm soát nguồn ủy thác ngay từ đầu năm Dư nợ ủy thác đến ngày 31/3/2018 đạt triệu đồng/288 tổ tiết kiệm và vay vốn/ hộ vay vốn, chiếm 99,7% dư nợ của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện. N.MINH

4 4 VĂN HÓA - XÃ HỘI THỨ TƯ Lâm Đồng còn 3,91% hộ nghèo Ngày 26/4, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Ngô Hữu Hay cho biết: UBND tỉnh Lâm Đồng vừa có Quyết định phê duyệt tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn tỉnh năm 2017 như sau: hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 3,91%, với hộ; trong đó, hộ đồng bào dân tộc thiểu số còn 11,56% (8.027 hộ), huyện Đam Rông còn 27,47% (3.498 hộ), hộ nghèo về thu nhập 62,66% (7.624 hộ) và hộ nghèo thiếu hụt tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản 37,34% (4.544 hộ). Đối với hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 4,91% với hộ; trong đó, hộ đồng bào dân tộc thiểu số 10,97% (7.617 hộ) và huyện Đam Rông 22,46% (2.860 hộ). Về mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản so với năm 2016, có 4 tiêu chí đã giảm như: trình độ giáo dục người lớn, hố xí (nhà tiêu) hợp vệ sinh, sử dụng dịch vụ viễn thông và tài sản phục vụ tiếp cận thông tin. Tuy nhiên, có đến 6 tiêu chí tăng lên, cao nhất là bảo hiểm y tế (tăng 16,58%), diện tích nhà ở (tăng 7,97%), chất lượng nhà ở (4,17%) và 3 tiêu chí khác là: tiếp cận dịch vụ y tế, tình trạng trẻ em đi học, nguồn nước sinh hoạt. M.ĐẠO Cần tập trung cải thiện điều kiện việc làm cho người lao động Tháng Công nhân, Tháng Hành động về an toàn vệ sinh lao động năm 2018 tại Lâm Đồng đã vừa được khởi động tại buổi lễ kỷ niệm 132 năm Ngày Quốc tế Lao động tại Đà Lạt ngày 27/4 vừa qua. Với chủ đề Mỗi công đoàn cơ sở - một lợi ích đoàn viên, BTV LĐLĐ tỉnh kêu gọi toàn thể CNVCLĐ trong toàn tỉnh cần tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, quyết tâm khắc phục những khó khăn thách thức, tồn tại hạn chế để thực hiện tốt Tháng Công nhân, Tháng Hành động về an toàn, vệ sinh lao động năm 2018 qua những phần việc như: tổ chức đợt học tập sinh hoạt chính trị sâu rộng trong đoàn viên, CNVCLĐ, tuyên truyền ý nghĩa về Tháng Công nhân và các bộ luật lao động; tổ chức phong trào thi đua yêu nước góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, làm cơ sở để đảm bảo việc làm, đời sống vật chất tinh thần cho người lao động; tổ chức ngày hội tư vấn pháp luật, diễn đàn nghe công nhân nói - nói để công nhân nghe để nắm bắt và giải quyết kịp thời những vấn đề bức xúc của CNVCLĐ; đẩy mạnh công tác an toàn vệ sinh lao động, đặc biệt cần phải tập trung cải thiện điều kiện việc làm, đồng thời tăng cường công tác phối hợp thanh tra kiểm tra giám sát thực hiện chính sách pháp luật về lao động. Cũng trong đợt này, 30 công nhân lao động có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn cũng đã được BTC trao tặng các phần quà mang nhiều ý nghĩa khích lệ, động viên. ĐĂNG LỘ Trở về tuyến đường xưa N ăm mươi năm trước, tôi theo bước chân anh bộ đội tiến về thị xã Đà Lạt, làm nên cuộc tổng tiến công và nổi dậy thần kỳ. Những cánh rừng dầu, rừng thông lưa thưa che chở cho đoàn quân đi xuyên qua các buôn Pi Ông Tô, Bờ Xua, Nam Ban hoang tàn đổ nát. Địch tháo chạy, chúng lùa hết đồng bào vào khu tập trung để dễ bề kiểm soát. Giờ đây, những ngày tháng tư, tôi trở lại con đường này và chứng kiến biết bao điều đổi thay mới mẻ. Con đường 725b dài 22 km chạy xuyên qua ba xã Đạ Đờn, Phi Tô, Nam Hà và thị trấn Nam Ban, đang được Nhà nước đầu tư, nâng cấp, mở rộng với kinh phí lên đến 125 tỷ đồng. Dừng chân ở xã Nam Hà (Nam Ban - Lâm Hà ) là một xã vùng kinh tế mới, được tách ra từ thị trấn Nam Ban cách đây mười năm. Với diện tích tự nhiên ha, đất sản xuất ha, trong đó cà phê là cây trồng chủ lực chiếm ha, phần diện tích còn lại bà con trồng cây dâu tằm và rau, hoa. Theo chân người cán bộ Văn phòng Đảng ủy xã Nam Hà, tôi đến thăm một gia đình nông dân ở thôn Sóc Sơn. Điều trước tiên đập vào mắt tôi là chiếc cổng thôn được làm bằng sắt. Ban đêm cổng được khóa lại, mỗi hộ trong thôn giữ một chìa. Ngoài ra, còn có một camera an ninh theo dõi (nhân dân tự đóng góp và trang bị). Lối đi đường vào thôn được thảm bê tông xi măng, hai bên đường nhà nhà trồng cà phê, dâu tằm và chăn nuôi. Đời sống của phần lớn bà con ở đây đã khá ổn định với nhà xây kiên cố, tường rào, sân phơi, trong nhà có nhiều xe máy, tivi, tủ lạnh Thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, Nam Hà tập trung vào một trong những chỉ tiêu chính là xây dựng những tuyến đường bê tông nông thôn. Có đường lưu thông dễ dàng đã tạo thuận lợi cho bà con giao thương, vận chuyển nông sản phẩm nhanh chóng. Con em đến trường, người già đi trạm xá không phải khổ cực như trước đây. Từ đó, nhân dân gắn bó với mảnh đất trên vùng cao Tây Nguyên đầy nắng bụi, mưa dầm. Người đi đầu trong việc vận động bà con hiến đất làm đường là gia đình anh Lương Văn Toàn và vợ là Lương Thị Vinh, hai vợ chồng đều là đảng viên. Chị Vinh nói với tôi: Ngày chúng em vào đây (1996) vùng này còn hoang sơ, công việc kiếm sống là đi làm thuê cho bà con, nhiều đêm đi làm về trời mưa, đường trơn ngã lăn quay, cuộc sống vô cùng khó khăn, vất vả. Thời gian trôi đi, với lòng quyết tâm gắn bó với mảnh đất này, mảnh đất đã thấm đẫm mồ hôi, nước mắt bao năm qua, gia đình anh chị đã khai hoang trồng được 2,3 ha cà phê, 2 sào dâu tằm. Cuộc sống ổn định, nhà xây kiên cố, trung bình mỗi năm thu nhập trên dưới 500 triệu đồng, sau khi trừ chi phí còn lại 400 triệu đồng. Việc xây dựng tuyến đường bê tông trong thôn dài 3,5 km do bà con tự đóng góp và Nhà nước hỗ trợ một phần. Gia đình anh chị đã góp 65 triệu đồng và ứng ra 70 triệu đồng cho bà con vay mượn, ngoài ra anh Dương và chị Vinh còn đi vận động, thuyết phục bà con hiến đất làm đường. Tháng tư, những cơn mưa đầu mùa chợt đến, chợt đi, để lại bầu không khí trong lành mát mẻ, kích thích những bông hoa cà phê nở muộn, bung xòe, lan tỏa hương thơm ngào ngạt, trên suốt dọc con đường từ xã Đạ Đờn đến thị trấn Nam Ban, huyện Lâm Hà... Bà con Nam Hà xây dựng cuộc sống mới. Ảnh: V.T.P Ven tuyến đường 725b còn có trang trại của anh Đặng Văn Mười ở thôn Nam Hà chuyên sản xuất rau hoa công nghệ cao. Trong nhà lồng rộng m2, anh đã trồng m2 cà giống Sôcôla và m2 ớt, theo tiêu chuẩn rau sạch. Ngoài ra anh còn có 1 ha cà phê Robusta. Hàng năm, thu nhập sau khi đã trừ chi phí, thuê nhân công, vật tư; anh còn lãi 400 triệu đồng. Tôi hỏi vui: Chừng nào anh xây nhà mới?. Anh trả lời rất e dè Dạ, chắc cũng phải một, hai năm nữa, chờ khi công việc sản xuất dần đi vào ổn định, em sẽ mời bác xuống mừng tân gia. Qua 15 năm (10/4/ /4/2018) xã Nam Hà được tách ra từ thị trấn Nam Ban, bộ mặt nông thôn ngày càng càng đổi thay. Những ngôi nhà đẹp nằm đan xen giữa đồi cà phê bạt ngàn, nằm ven trục lộ ở nơi đây không phải là hiếm. Ước tính sơ bộ cũng phải gần 150 ngôi nhà được xây kiên cố và trên 400 căn hộ có nhà cấp 4 trở lên. Những ngôi nhà gỗ rách cũ kỹ đã dần đi vào dĩ vãng. Thu nhập tính bình quân trên toàn xã năm qua đạt 41,5 triệu đồng/ đầu người. Tổng thu ngân sách Nhà nước trong năm qua là 2 tỷ 984 triệu đồng, đạt 174% kế hoạch được huyện giao. Trên địa bàn toàn xã đã thực hiện chuyển đổi 45 ha cây cà phê già cỗi, sâu bệnh, năng suất kém để thực hiện tái canh cây cà phê và trồng một số loại cây hoa màu khác như tiêu, rau, hoa. Năm nay, xã đăng ký tham gia dự án sản xuất cà phê bền vững VnSAT, bước đầu thực hiện tại hai thôn Hai Bà Trưng và Nam Hà. Dự án sản xuất cà phê công nghệ cao, thực hiện tại 2 thôn Hoàn Kiếm 2 và 3. Cuộc sống ở xã có nhiều đổi thay, tuy nhiên vẫn còn những hộ nghèo và cận nghèo, do hoàn cảnh khó khăn neo đơn, tật nguyền nên hàng năm xã phải hỗ trợ cho 43 hộ nghèo và 99 hộ cận nghèo. Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người, xã Nam Niềm vui thu hoạch. Ảnh: V.T.P Hà được nhận tài trợ từ quận Hai Bà Trưng và quận Hoàng Mai - thành phố Hà Nội, với số tiền 20 tỷ đồng để xây dựng một ngôi nhà trẻ khang trang, tạo điều kiện cho các cháu có nơi học tập vui chơi thoáng mát, với đầy đủ tiện nghi. Nói đến công trình giao thông nông thôn không thể quên sự đóng góp của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do anh Vũ Thanh làm giám đốc. Tổng chiều dài tuyến đường nông thôn trong toàn xã dài 27 km, đều do đơn vị anh thi công. Đây là một tỷ phú chân đất. Vũ Thanh sau khi rời quân ngũ, là một thương binh, vào vùng này đã trên 20 năm. Ban đầu đi làm thuê, làm mướn và cũng đã một lần vấp ngã tiêu tan sản nghiệp. Nhưng với quyết tâm của người lính, anh đã tự đứng lên trên mảnh đất này để xây dựng lại cuộc sống mới. Hiện nay, anh là Ủy viên HĐND xã Nam Hà. Ngoài việc thi công các công trình xây dựng, gia đình anh còn trồng 6 ha cà phê Robusta, hàng năm thu nhập trên dưới một tỷ đồng. Anh là một trong những Mạnh Thường Quân đi đầu trong toàn xã về việc đóng góp xây dựng công trình phúc lợi cho xã, thôn. Với những việc mang yếu tố tâm linh như xây dựng đền thờ thần làng, đền thờ dòng họ Vũ ở thôn, anh đã nhiệt tình hiến đất để xây dựng. Xã Nam Hà phát triển đi lên, từng bước thay da đổi thịt không thể không nhắc đến vai trò lãnh đạo của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong xã. Anh Vũ Đình Liệu là Bí thư Đảng bộ cho tôi biết: Sự đoàn kết, nhất trí trong hệ thống Đảng, chính quyền trong toàn xã là tiền đề, và là chìa khóa mở ra những góc khuất, trong việc xây dựng nông thôn mới, từ đó tạo nên diện mạo mới, bức tranh đa sắc trong cuộc sống nông thôn ở vùng sâu của tỉnh. VÕ TRẦN PHÚ

5 VĂN HÓA - XÃ HỘI THỨ TƯ Hành trình từ con tim đến con tim... N hững ngày cuối tháng tư, ngôi nhà nhỏ tại Phường 7 (TP Đà Lạt) của gia đình bà Trần Thị Mai rộn ràng tiếng nói cười. Không phải vui vì lễ (bởi với những người lao động nghèo, họ có bao giờ có ngày nghỉ lễ đúng nghĩa), mà vì hôm nay gia đình bà đón những đại sứ của Quỹ Hiểu về trái tim mà bà gọi là ân nhân ghé thăm. Cháu nội của bà, Nguyễn Cửu Minh Thành (sinh năm 2015) được phát hiện bị bệnh tim khi còn là thai nhi 7 tháng tuổi. Cuối năm 2017, bệnh em trở nặng, phải uống thuốc hàng ngày để duy trì bệnh. Nhà nghèo, ông bà đều bị bệnh, bố mẹ cháu cũng không có công ăn việc làm ổn định nên gia đình tôi chẳng dám mơ có tiền phẫu thuật cho cháu - bà Mai tâm sự. May mắn thay, qua sự giới thiệu của Hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo, Người tàn tật và Trẻ mồ côi Lâm Đồng, cuối tháng 3/2018, với sự hỗ trợ của Quỹ Hiểu về trái tim, Thành đã được phẫu thuật và đến nay, nụ cười khỏe mạnh đã thật sự nở trên môi của cậu bé 3 tuổi. Và nụ cười cũng đã không tắt trên môi những em nhỏ khuyết tật, có hoàn cảnh khó khăn, các em bị ảnh hưởng bởi chất độc da cam ở các xã vùng xa của TP Bảo Lộc khi mà nhờ Quỹ Hiểu về trái tim, các em đã lần đầu tiên được bước vào phòng chiếu phim sang trọng, hiện đại của Cinema Vietnam, cùng háo hức, nói cười với những nhân vật hoạt hình trên màn ảnh rộng. Đó chỉ là 2 trong chuỗi hoạt động ý nghĩa mà Quỹ Hiểu về trái tim đã thực hiện trong hành trình đến với Lâm Đồng. Niềm vui của gia đình bà Mai cũng là niềm hạnh phúc chung của hàng ngàn gia đình đã được Quỹ Hiểu về trái tim giúp đỡ trong 6 năm qua. Được thành lập từ năm 2012 theo quyết định của Bộ Nội vụ, tính đến nay, Quỹ Hiểu về trái tim đã giúp đỡ được gần ca mổ tim; tổ chức 8 chương trình Trung thu yêu thương cho em nhỏ trong cả nước; xây 55 căn nhà nhân ái; học sinh nghèo được bảo trợ dinh dưỡng; trao 105 suất học bổng cho học sinh nghèo; 17 mái ấm, viện dưỡng lão được hỗ trợ; tổ chức hơn 70 talkshow tại các trường cao đẳng - đại học với hơn người tham gia,... Ngày 22/6/2015, mạng xã hội Diễn viên Chi Bảo - Chủ tịch Quỹ Hiểu về trái tim đã gọi Hành trình Hiểu về trái tim - Kết nối trái tim như vậy, khi 6 năm qua kể từ lúc Quỹ bắt đầu chính thức hoạt động và 2 năm khi hành trình bắt đầu khởi hành, đã có rất nhiều những trái tim yêu thương được kết nối với những mảnh đời bất hạnh trên khắp cả nước để cùng sẻ chia, giúp đỡ. Các đại sứ trái tim tặng quà cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Ảnh: V.Q (MXH) nhân đạo Hiểu về trái tim chính thức được Bộ Thông tin truyền thông cấp phép hoạt động. Theo ông Chi Bảo - Chủ tịch Quỹ Hiểu về trái tim, MXH nhân đạo Hiểu về trái tim giúp kết nối các thành viên với nhau trên tinh thần thiện nguyện, tình yêu thương và sự hiểu biết sâu sắc về chính bản thân mình cũng như những người xung quanh. Tại đây, các thành viên có thể dễ dàng chọn lựa và quyết định giúp đỡ ai với bất kỳ một khoản tiền trợ giúp nào một cách rõ ràng, nhanh chóng và minh bạch. Sau 2 năm chuẩn bị, Hành trình Hiểu về trái tim - Kết nối trái tim do Quỹ Hiểu về trái tim tổ chức đã khởi hành, lần lượt đi qua 63 tỉnh/ thành trên cả nước nhằm giới thiệu và quảng bá mạng xã hội nhân đạo Hiểu về trái tim ( với nhiều hoạt động thiện nguyện, xã hội, văn hóa, du lịch,... Với mục đích giới thiệu và quảng bá MXH nhân đạo Hiểu về trái tim tại mỗi địa phương; kết nối, vận động nguồn lực địa phương cho các hoạt động xã hội và nhân đạo tại các địa phương; khơi dậy sức mạnh bản thân, sự tự tin, yêu đời trong mỗi con người, đặc biệt là trong giới trẻ,...; hành trình gồm những hoạt động chính như: Bàn giao Ngôi nhà trái tim trên MXH nhân đạo Hiểu về trái tim cho mỗi địa phương; khám bệnh, tặng quà cho những người có hoàn cảnh khó khăn; thăm hỏi Mẹ Việt Nam Anh hùng, gia đình chính sách, gia đình nạn nhân chất độc da cam; Tổ chức giao lưu, talkshow,... Theo diễn viên Chi Bảo, Hành trình Hiểu về trái tim - Kết nối trái tim là chuyến đi từ con tim đến con tim, tất cả diễn ra đều rất thật, rất đời mà anh đã ấp ủ từ khá lâu. Và điều khiến anh cảm thấy hạnh phúc là những gì Quỹ Hiểu về trái tim đã làm được dù nhỏ nhưng đã và đang tạo hiệu ứng tích cực, thu hút sự đồng hành của nhiều bạn bè nghệ sĩ. Đến với Lâm Đồng lần này, anh bày tỏ sự cảm động khi nói rằng: Hơn 6 năm qua, rất cảm ơn các cô chú trong Hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo, Người tàn tật và Trẻ mồ côi tỉnh Lâm Đồng đã giúp đỡ, phối hợp, cùng với Quỹ Hiểu về trái tim cứu sống hàng trăm trẻ em bị bệnh tim bẩm sinh. Việc vận động tài trợ khó khăn, nhưng vẫn không khó bằng các anh chị - những cánh tay nối dài, trực tiếp gặp gỡ với những hoàn cảnh bất hạnh. Có mặt trong hành trình về với quê hương Lâm Đồng lần này với vai trò là đại sứ trái tim, người mẫu Lê Hà Chiêu chia sẻ: Lâm Đồng là vùng đất Chiêu được lớn lên từ nhỏ. Có mặt những ngày vừa qua tại Đà Lạt và Bảo Lộc đã khiến Chiêu học hỏi và nhận ra được nhiều điều, cảm thấy xung quanh ta còn quá nhiều hoàn cảnh đáng thương, quá nhiều người nghèo khổ cần rất nhiều sự giúp đỡ từ cộng đồng. Cùng đồng hành với Hành trình Hiểu về trái tim những ngày ở Lâm Đồng, cùng chứng kiến nụ cười hạnh phúc của những gia đình có con bị bệnh tim bẩm sinh nay đã được phẫu thuật và khỏe mạnh, thấy được nụ cười của những em nhỏ người đồng bào dân tộc thiểu số vùng sâu khi nhận được những món quà từ Quỹ, ông Nguyễn Văn Lực - Chủ tịch Hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo - Người tàn tật và Trẻ mồ côi tỉnh Lâm Đồng đã không giấu nổi niềm xúc động khi gửi lời cảm ơn chân thành đến Quỹ Hiểu về trái tim: Ở hành trình này, chúng ta thấy được những yêu thương trao đi mà không cần nhận lại, không tính toán thiệt hơn. Ở đó ai cũng biết rằng, khi trao được nhiều yêu thương hơn thì sẽ không có ai là người thiệt thòi hết cả. Họ tin là thế, và xã hội này cần sự đồng lòng của rất nhiều người như thế. Và ông gọi đó là hành trình từ trái tim đến trái tim. VIỆT QUỲNH 5 Ra mắt Thư viện Đa Thiện từ 100% xã hội hóa Chào mừng 43 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Thư viện Lâm Đồng đã tổ chức lễ ra mắt Thư viện Đa Thiện tại Hội trường Tổ dân phố 1, 2, 3, 4 (Phường 8, Đà Lạt) từ nguồn xã hội hóa. Thư viện Đa Thiện là thư viện cơ sở hiện đại đầu tiên trong hệ thống thư viện công cộng Lâm Đồng với số sách ban đầu gần cuốn, được trang bị một bộ máy vi tính cài đặt phần mềm quản lý thư viện gắn với hệ thống quét mã vạch, cổng điện tử quản lý sách mượn về nhà. Phòng đọc sách khang trang, tủ sách, kệ sách được lắp đặt chắc chắn quanh tường, có bàn ghế, salon dành cho bạn đọc tại chỗ. Được biết, kinh phí để xây dựng thư viện 100% do những người dân tâm huyết tự nguyện đóng góp. Trong đó, gia đình chị Nguyễn Thị Đào (Chủ nhiệm CLB văn hóa Tổ dân phố 2) đã cùng với hai người con của chị (đang công tác ở TP Hồ Chí Minh) đóng góp 175 triệu đồng, đồng thời chị Đào cũng là người tình nguyện làm thủ thư. Trước tâm huyết của gia đình chị Đào dành cho cộng đồng, rất nhiều bà con, nhân dân trong tổ dân phố đã hưởng ứng góp sách, góp tiền mua sách để nguồn tài liệu của thư viện thêm phong phú, hấp dẫn. Ngoài việc phục vụ bạn đọc tất cả các ngày trong tuần, Thư viện sẽ tổ chức chương trình đọc sách theo chuyên đề cho từng đối tượng bạn đọc theo định kỳ hàng tháng, hàng quý bằng hình thức: tọa đàm, trao đổi, giới thiệu cuốn sách hay và hoạt động trải nghiệm cùng sách. Từ đó tạo một môi trường văn hóa thân thiện với mọi người, mọi nhà, phát triển phong trào đọc sách, xây dựng xã hội học. Ngay sau khi ra mắt, Thư viện đã đón những bạn đọc đầu tiên và cấp những thẻ đọc sách miễn phí đầu tiên cho bạn đọc mọi lứa tuổi trong khu dân cư. QUỲNH UYỂN BẢO TÀNG LÂM ĐỒNG: Triển lãm 43 năm ngày hòa bình, thống nhất đất nước Dụng cụ lao động sản xuất thô sơ được đồng bào các dân tộc Lâm Đồng dùng làm vũ khí để chiến đấu và chiến thắng kẻ thù xâm lược, cùng xác máy bay Huia bị Dũng sĩ diệt Mỹ K Vét (du kích xã Lộc Bắc - Bảo Lâm) bắn rơi vào ngày 7/7/1970. Chào mừng 43 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/ /4/2018), Bảo tàng Lâm Đồng đã tổ chức triển lãm 43 năm ngày hòa bình, thống nhất đất nước. Nội dung trưng bày đã giới thiệu với nhân dân và du khách hơn 200 hình ảnh, hiện vật với hai phần: Khát vọng hòa bình, thống nhất và Đất nước trên đường phát triển, hội nhập. Ở phần Khát vọng hòa bình, thống nhất đất nước là những hình ảnh sống động về thời khắc lịch sử vào ngày này của 43 năm về trước đất nước thống nhất, non sông liền một dải. Đó là khí thế sục sôi, niềm vui hân hoan của nhân dân Đà Lạt - Lâm Đồng và nhân dân cả nước trong ngày vui giải phóng. Bên cạnh đó, những hiện vật chiến tranh thể hiện tinh thần quyết chiến quyết thắng của quân và dân Lâm Đồng vượt qua mọi khó khăn cho đến ngày toàn thắng. Ở phần Đất nước trên đường phát triển, hội nhập là bức tranh sống động hội tụ những gam màu tươi mới về thành tựu kinh tế, chính trị, xã hội, quốc phòng an ninh, ngoại giao, với những công trình thế kỷ, công tác an sinh xã hội, đền ơn đáp nghĩa, gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc... đã cho thấy rõ con đường phát triển đi lên, tương lai tươi sáng của đất nước. Triển lãm khơi dậy niềm tự hào trong công chúng người xem, từ đó biến niềm tự hào thành hành động cách mạng, ra sức thi đua yêu nước xây dựng đất nước Việt Nam thêm tươi đẹp mạnh giàu. Triển lãm diễn ra đến hết ngày 15/5/2018. QUỲNH UYỂN

6 6 THỨ TƯ ĐỜI SỐNG - PHÁP LUẬT QUỸ PHÒNG CHỐNG TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ Xây dựng cơ quan y tế không khói thuốc lá Thực hiện Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá (có hiệu lực từ 1/5/2013), Sở Y tế Lâm Đồng đã chỉ đạo trong toàn ngành triển khai nội dung cam kết của cán bộ y tế Xây dựng môi trường không khói thuốc lá trong cơ sở y tế. Các đơn vị trực thuộc đã xây dựng kế hoạch phòng chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL) hàng năm với mục tiêu quán triệt việc thi hành Luật PCTHTL và xây dựng môi trường không khói thuốc tại các cơ sở y tế. Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động (CBCCVC - NLĐ) về tác hại của thuốc lá, lợi ích của môi trường không khói thuốc, phổ biến các quy định của Luật PCTHTL. Đối tượng tuyên truyền, vận động, thực hiện không hút thuốc lá trong các đơn vị y tế bao gồm: CBCCVC - NLĐ, bệnh nhân và thân nhân người bệnh, cũng như người đến liên hệ công việc tại cơ sở y tế. Tổ chức kiểm tra việc thực thi Luật PCTHTL toàn đơn vị và có báo cáo đánh giá kết quả cụ thể hàng năm. Để xây dựng cơ quan y tế không khói thuốc lá, ngành Y tế Lâm Đồng đã triển khai nhiều nội dung hoạt động như: Tổ chức lồng ghép các hội nghị truyền thông về tác hại của thuốc lá, lợi ích của môi trường không khói thuốc, hưởng ứng Tuần lễ không hút thuốc lá và Ngày Thế giới không hút thuốc lá. Treo biển cấm hút thuốc lá, băng rôn, pano, cung cấp tờ rơi về PCTHTL tại các cơ sở y tế trực thuộc. Xây dựng cơ quan, đơn vị không khói thuốc, môi trường không khói thuốc, hướng dẫn cách bỏ thuốc lá; tổ chức cho CBCCVC - NLĐ ký cam kết không hút thuốc lá. Xây dựng các quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc và đưa vào tiêu chí thi đua việc thực hiện không hút thuốc lá trong cơ quan làm việc, đồng thời nhắc nhở mọi người đến liên hệ công việc không hút thuốc lá. Ban Chấp hành Công đoàn cơ sở (CĐCS) phối hợp với Chi đoàn thanh niên tổ chức ký cam kết thực hiện PCTHTL trong CBCCVC - NLĐ về xây dựng đơn vị y tế không khói thuốc lá. Công đoàn ngành Y tế tỉnh hiện có 30 CĐCS với CBCCVC - NLĐ. Hàng năm đánh giá xếp loại CĐCS Vững mạnh đều xem xét tiêu chí về thực hiện cơ quan y tế không khói Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá quy định cơ sở y tế là địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà và trong phạm vi khuôn viên. Công đoàn ngành Y tế Lâm Đồng nhiệm kỳ đã xác định 12 chỉ tiêu phấn đấu, trong đó có chỉ tiêu hàng năm 100% công đoàn cơ sở thực hiện xây dựng cơ quan y tế không khói thuốc lá, cơ sở y tế xanh - sạch - đẹp. Công đoàn ngành Y tế Lâm Đồng nhận giải A3 tại Hội thi Tuyên truyền về Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá do Bộ Y tế tổ chức. Ảnh: A.N thuốc lá, cơ sở y tế xanh - sạch - đẹp. Đặc biệt, trong 5 năm tới ( ), Công đoàn ngành Y tế Lâm Đồng xác định 1 trong 12 chỉ tiêu phấn đấu là: Hàng năm có 100% CĐCS thực hiện cơ quan y tế không khói thuốc lá, cơ sở y tế xanh - sạch - đẹp. CĐCS Trung tâm Y tế Đà Lạt triển khai cho 100% đoàn viên thực hiện không hút thuốc lá tại nơi làm việc. Bệnh nhân và người nhà bệnh nhân tuân thủ theo hướng dẫn, quy định không hút thuốc lá trong cơ sở khám chữa bệnh từ thành phố đến các trạm y tế phường, xã, phòng khám đa khoa, nhà hộ sinh. Trong bản cam kết Xây dựng môi trường không khói thuốc lá trong cơ sở y tế của CBCCVC - NLĐ thuộc TTYT Đà Lạt có nêu 7 nội dung cụ thể: Thường xuyên truyền thông về tác hại của thuốc lá, lợi ích của môi trường không khói thuốc lá, các quy định của Luật PCTHTL và các văn bản hướng dẫn; thành lập Ban chỉ đạo thực hiện việc PCTHTL của TTYT Đà Lạt; xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện các nội dung Xây dựng môi trường không khói thuốc lá trong cơ sở y tế ; treo biển cấm hút thuốc lá, tờ rơi, pano, băng rôn về PCTHTL tại các cơ sở y tế trực thuộc, hướng dẫn quy định cho CBCCVC - NLĐ và bệnh nhân, người nhà bệnh nhân cùng thực hiện; đưa việc quy định về cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào tiêu chuẩn thi đua để xét thi đua khen thưởng của đơn vị; BCH Công đoàn phối hợp với Chi đoàn thanh niên tổ chức cho 100% CBCCVC - NLĐ cam kết thực hiện đơn vị y tế không khói thuốc lá; tổ chức giám sát việc thực hiện hoạt động PCTHTL tại cơ sở. CĐCS Trung tâm Y tế Dự phòng phát huy được vai trò của CĐCS trong công tác tuyên truyền giáo dục và triển khai thực hiện các phong trào thi đua, cũng đã tổ chức cho 100% đoàn viên cam kết không hút thuốc lá trong đơn vị. CĐCS Trung tâm Y tế Đơn Dương từ năm 2002 đến nay, đơn vị luôn duy trì danh hiệu CĐCS Vững mạnh và Vững mạnh xuất sắc. CĐCS Bệnh viện Đa khoa Lâm Đồng thực hiện tốt công tác phối hợp giữa công đoàn với chính quyền trong triển khai các phong trào thi đua, trong đó có phong trào xây dựng môi trường bệnh viện xanh - sạch - đẹp và đoạt giải khuyến khích tại Hội thi Xanh - Sạch - Đẹp năm 2017 do UBND TP Đà Lạt tổ chức. Trong năm 2017, CĐCS Bệnh viện Đa khoa Lâm Đồng đại diện cho ngành Y tế Lâm Đồng tham dự Hội thi về tuyên truyền Luật phòng chống tác hại của thuốc lá do Bộ Y tế tổ chức đoạt giải nhì khu vực và giải A3 toàn quốc. Trong hội thi này, đoàn tự dàn dựng kịch bản tiểu phẩm và một đồng chí Phó Giám đốc bệnh viện trực tiếp tham gia cùng đoàn tham dự hội thi. Theo Công đoàn ngành Y tế Lâm Đồng, đánh giá kết quả thực hiện 4 chương trình trọng tâm nhiệm kỳ , trong đó có chương trình Nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền giáo dục trong đội ngũ CBCCVC - NLĐ, thông qua việc tổ chức các phong trào thi đua, sau mỗi đợt thi đua, các đơn vị đều tổ chức sơ kết, đánh giá rút kinh nghiệm và nhân điển hình tiên tiến. Các phong trào thi đua đa dạng, phong phú, trong đó có phong trào xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc; phong trào xây dựng bệnh viện xanh - sạch - đẹp, đảm bảo an toàn lao động. Kết quả, 100% CĐCS triển khai ký cam kết thực hiện xây dựng cơ quan y tế không khói thuốc lá. Tỉ lệ CĐCS Vững mạnh hàng năm đạt 90% (năm 2013), 81% (năm 2014), 78% (năm 2015), 86% (năm 2016) và 72% (năm 2017). AN NHIÊN Thuốc lá ảnh hưởng xấu đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ Khói thuốc lá chứa hơn loại hóa chất, trong đó có hơn 200 loại có hại cho sức khỏe, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc. Vai trò gây bệnh của hút thuốc đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu trên thế giới cũng như ở nước ta. Hút 1 điếu thuốc tức là đã tự mình làm mất đi 5,5 phút cuộc sống. Tuổi thọ trung bình của người hút thuốc ngắn hơn so với người không hút thuốc từ 5 đến 8 năm. Hút thuốc làm tăng tỷ lệ tử vong từ 30 đến 80%, chủ yếu là do các bệnh ung thư (ung thư phổi), bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, các bệnh tim mạch và một số bệnh khác. Mức độ tăng nguy cơ phụ thuộc vào tuổi bắt đầu hút, hút thuốc càng sớm thì nguy cơ càng cao, số lượng thuốc hút trung bình với đơn vị là bao/năm tính bằng cách lấy số bao thuốc hút trung bình hàng ngày nhân với số năm hút, số lượng thuốc hút bao/năm càng lớn thì nguy cơ càng cao và thời gian hút càng dài thì nguy cơ cũng càng lớn. Đặc biệt hút thuốc lá có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ nhất là giai đoạn mang thai. Khói thuốc gây ra rất nhiều tác hại đối với Khói thuốc gây ra rất nhiều tác hại đối với sức khỏe sinh sản của phụ nữ với những hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là tỉ lệ sinh đẻ ở phụ nữ hút thuốc thấp hơn khoảng 30% so với phụ nữ không hút thuốc. Những người hút thuốc hay bị vô sinh hơn những người không hút thuốc lá do thuốc lá gây tổn thương ở cơ quan sinh dục nữ. sức khỏe sinh sản của phụ nữ với những hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là tỉ lệ sinh đẻ ở phụ nữ hút thuốc thấp hơn khoảng 30% so với phụ nữ không hút thuốc. Những người hút thuốc hay bị vô sinh hơn những người không hút thuốc lá do thuốc lá gây tổn thương ở cơ quan sinh dục nữ. Hút thuốc gây tổn thương trực tiếp, thậm chí phá hủy noãn bào của buồng trứng, do vậy gây vô sinh. Nicotine có tác dụng ngăn cản hình thành lớp bảo vệ được gọi là lớp vỏ của noãn bào. Lớp này có tác dụng ngăn không cho các tinh trùng khác xâm nhập vào trứng (noãn bào) sau khi đã có một tinh trùng xâm nhập vào trong trứng, ngăn ngừa tình trạng đa tinh trùng. Do không có lớp bảo vệ này nên xảy ra tình trạng nhiều tinh trùng xâm nhập vào 1 trứng. Những phôi có nhiều tinh trùng này dễ bị chết trong quá trình phát triển hoặc sẽ bị sẩy thai tự phát. Thuốc lá gây tiết hormone hướng sinh dục bất thường. Những phụ nữ hút thuốc thấy có sự thay đổi nồng độ một số hormone hướng sinh dục bao gồm LH, FSH ở tuyến yên và các hormon estrogen, progesteron ở buồng trứng. Sự thay đổi của các hormone làm cho sự phóng noãn của buồng trứng xảy ra không được bình thường đó là nguyên nhân chính gây vô sinh ở người hút thuốc lá. Thuốc lá gây rối loạn chức năng của ống dẫn trứng. Hút thuốc làm tăng nồng độ của hormon epinephrine và/hoặc vasopressine, hai hormon này làm tăng huyết áp và tăng nhịp tim. Đây là những chất bình thường có trong cơ thể, nhưng khi những chất này được bài tiết quá nhiều ở phụ nữ hút thuốc, chúng kích thích làm tăng sóng di động của vòi trứng làm cho phôi vào trong buồng tử cung sớm, nên quá trình cấy phôi vào niêm mạc tử cung không xảy ra. Kết quả là phôi bị sẩy tự phát. Bên cạnh đó, tần suất chửa ngoài tử cung ở những người hút thuốc cao gấp 2,2-4 lần so với người không hút thuốc. Hút thuốc còn làm giảm tình trạng miễn dịch dẫn đến nhiễm trùng ở vòi trứng nhiều, gây nên vô sinh cao hơn ở người hút thuốc. Thuốc lá gây sẩy thai tự phát, ở những phụ nữ hút thuốc lá nguy cơ sẩy thai cao gấp 1,5-3,2 lần so với những người không hút thuốc. Thuốc lá làm hạn chế hiệu quả điều trị vô sinh: Những phụ nữ hút thuốc, ngoài tỉ lệ vô sinh nhiều hơn mà còn kém hiệu quả trong điều trị vô sinh... XEM TIẾP TRANG 8 TRANG BÁO NÀY DO TRUNG TÂM TRUYỀN THÔNG GIÁO DỤC SỨC KHỎE LÂM ĐỒNG PHỐI HỢP THỰC HIỆN

7 TÒA SOẠN - BẠN ĐỌC THỨ TƯ Sản xuất nông nghiệp tiềm ẩn nguy cơ nhiều dịch bệnh T heo ngành Nông nghiệp tỉnh, tính đến cuối tháng 4/2018, sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh chủ yếu tập trung vào thu hoạch vụ đông xuân, đồng thời sản xuất vụ hè thu đối với cây hàng năm. Qua đó, toàn tỉnh thu hoạch được gần ha, tăng 6,61% so với cùng kỳ. Cụ thể, đối với cây lương thực đã thu hoạch ha lúa, giảm 1,1% so với cùng kỳ, năng suất bình quân chung trên diện tích đã thu hoạch ước đạt trên 62,7 tạ/ha, tăng 6,8% so với cùng kỳ; ngô thu hoạch ha, tăng 8,6%, năng suất ước đạt 68,9 tạ/ha, tăng 0,9% so với cùng kỳ; khoai lang thu hoạch gần 141 ha, tăng 10,4%, năng suất ước đạt 154,7 tạ/ha, tăng 7,7% so với cùng kỳ; đậu các loại thu hoạch gần 268 ha, tăng 6% so với cùng kỳ. Riêng đối với các loại rau đã thu hoạch được gần ha, tăng 8,8% so với cùng kỳ. Bên cạnh việc thu hoạch vụ đông xuân, đến nay toàn tỉnh đã tiến hành xuống giống gieo trồng vụ hè thu đảm bảo kịp thời vụ theo đúng kế hoạch, bao gồm: Gieo cấy 1.586,5 ha lúa, đạt 26,8% kế hoạch; gieo trồng 427 ha ngô, đạt 6% kế hoạch và 89,7 ha khoai lang, tăng 38,2% so với cùng kỳ; đậu các loại gieo trồng được 82 ha, tăng 10,5% so với cùng kỳ. Cùng đó, trên địa bàn tỉnh đã xuống giống gieo trồng ha rau các loại, đạt 16,2% kế hoạch, tăng 12,9% so với cùng kỳ. Với tiến độ triển khai sản xuất cây hàng năm nêu trên, trong vụ hè thu này, toàn tỉnh đã xuống giống gieo trồng với diện tích hơn ha, do đó công tác đầu tư chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cần được quan tâm sát sao. Và không chỉ đối với cây trồng hàng năm, ngay cả đối với cây lâu năm cũng đang được tiếp Mặc dù sản xuất nông nghiệp thực hiện theo đúng thời vụ và kế hoạch đặt ra, nhưng tình hình dịch bệnh trên cây trồng tiếp tục diễn biến phức tạp gây thiệt hại trên một số cây trồng. 7 Hơn lao động được giải quyết việc làm Theo tin từ Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, từ đầu năm đến nay đã tổ chức 12 phiên giao dịch việc làm định kỳ và 4 phiên giao dịch việc làm tại các huyện, thành phố với người được tư vấn, giới thiệu việc làm. Trong đó, đặc biệt đã giới thiệu cho 50 lao động tham gia phỏng vấn thông qua các đơn hàng có thu nhập cao với kết quả 36 người đến làm việc tại Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Malaysia, Trung Đông. Cũng trong 4 tháng đầu năm 2018, tổng số lao động được giải quyết việc làm lao động, đạt 33,8% kế hoạch, bao gồm: tạo việc làm mới lao động, đạt 30,5% kế hoạch; xuất khẩu lao động 156 lao động, đạt 25% kế hoạch. Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã mở các lớp đào tạo nghề trình độ sơ cấp cho học viên với các nghề: may công nghiệp, móc len, gò hàn, sửa chữa máy nông nghiệp và lái xe ô tô K.NHIÊN Sản xuất bắp sú theo VietGAP ở Đơn Dương. Ảnh: Ngọc Thanh tục đầu tư chăm sóc, phòng trừ dịch bệnh bảo đảm cho cây sinh trưởng phát triển tốt. Đồng thời, ngành nông nghiệp cũng đưa ra chỉ dẫn, khuyến khích người dân tận dụng những đợt mưa sớm tiến hành trồng mới cây lâu năm như cà phê, chè, dâu tằm và một số cây ăn quả khác. Mặt khác, theo UBND tỉnh, mặc dù các ngành và địa phương thường xuyên theo dõi, thực hiện công tác phòng chống dịch bệnh trên cây trồng, nhưng với tình hình thời tiết diễn biến phức tạp nên dịch bệnh vẫn tiếp tục xảy ra trên một số cây trồng gồm: cây lúa, cây cà chua, cây rau họ thập tự, hoa cúc, cây cà phê, cây chè, cây điều. Bởi trên thực tế, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã có ha lúa bị gây hại, trong đó rầy nâu gây hại 398,6 ha, bệnh đạo ôn lá nhiễm 363,7 ha và bệnh khô vằn nhiễm 363 ha lúa đang trong giai đoạn làm đòng. Tương tự, trên cây cà chua bị bệnh xoăn lá virus gây hại nhiễm 360,8 ha; bệnh mốc sương nhiễm 346,4 ha; còn đối với cây rau họ thập tự bị bệnh sưng rễ nhiễm 304,8 ha và 76 ha cây hoa cúc nhiễm (virus) bệnh héo vàng. Tình trạng dịch bệnh cũng được ghi nhận trên các loại cây công nghiệp dài ngày mà điển hình có tới ha điều tại các huyện: Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên, Đam Rông bệnh thán thư bị hại (nhiễm nặng 129,8 ha); bọ xít muỗi gây hại 3.771,1 ha (nhiễm nặng 340 ha). Cây cà phê có tới ha bị sâu bệnh, trong đó sâu đục thân gây hại 100 ha, bọ xít muỗi 623 ha, rệp sáp gây hại ha, mọt đục cành nhiễm 3.550,2 ha, bệnh khô cành, khô quả nhiễm ha. Riêng cây chè bị bọ cánh tơ gây hại ha và bọ xít muỗi gây hại nhẹ 2.636,5 ha. Trước tình hình dịch bệnh trên cây trồng diễn ra trong những tháng qua, cùng với thời tiết biến đổi khó lường, Chi cục Bảo vệ thực vật đã phối hợp với chính quyền địa phương tiếp tục thực hiện công tác điều tra, nắm bắt tình hình dịch bệnh, hướng dẫn, tuyên truyền người dân thực hiện các biện pháp phòng chống nhằm hạn chế thiệt hại cho cây trồng, nhất là vụ hè thu. Việc kiểm soát tốt dịch bệnh trên cây trồng không những đảm bảo nguồn thu cho nông hộ mà còn góp phần vào đạt mức tăng trưởng của ngành nông nghiệp theo kế hoạch đặt ra trong năm KHẢI NHIÊN Mặc lời kêu gọi không xả rác, Lễ 30/4 công viên ở Đà Lạt vẫn ngập tràn rác Mặc dù, dịp Lễ 30/4 và 1/5, Thành Đoàn Đà Lạt đã ra quân, và treo băng rôn kêu gọi người dân và du khách nâng cao ý thức về môi trường, không xả rác bừa bãi để giữ gìn, bảo vệ TP Đà Lạt xanh - sạch - đẹp. Theo đó, trong 4 ngày diễn ra kỳ nghỉ lễ, đoàn viên, thanh niên thành phố đã ra quân thu gom rác, phát túi ni lông và hướng dẫn bỏ rác đúng nơi quy định tại khu vực Quảng trường, Công viên Yersin, Chợ Đà Lạt và quanh hồ Xuân Hương. Nhiều băng rôn, biển nhắc nhở du khách không xả rác cũng được đặt các khu vực đông người dân vui chơi, tập trung ăn uống trong ngày lễ... Tuy nhiên, tình hình vứt rác thải bừa bãi vẫn không được cải thiện là bao. Tại Công viên Yersin, Chợ Đà Lạt và quanh bờ hồ Xuân Hương rác thải vẫn tràn ngập. C.PHONG Nhiều du khách tổ chức ăn uống bên bờ hồ Xuân Hương, nhưng khi dời đi lại thản nhiên bỏ lại phía sau đống rác thải như thế này. Thu ngân sách gần tỷ đồng trong 4 tháng đầu năm Số liệu thống kê cho thấy, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh 4 tháng năm 2018 ước đạt 2.472,9 tỷ đồng, bằng 37% dự toán địa phương và tăng 23% so với cùng kỳ. Trong đó: thuế phí ước đạt 1.633,6 tỷ đồng, bằng 37% dự toán địa phương, tăng 25% so với cùng kỳ; thu từ đất, nhà 285,2 tỷ đồng, bằng 34% dự toán địa phương, tăng 20% so với cùng kỳ. Theo đó, nội trong tháng 4/2018, số thu vào ngân sách nhà nước ước đạt 549,6 tỷ đồng, tương đương so với cùng kỳ. Ngoài ra, thu ngân sách địa phương tháng 4/2018 ước đạt 927,3 tỷ đồng, nâng tổng số thu 4 tháng đầu năm 2018 ước đạt 5.254,5 tỷ đồng, bằng 44,9% dự toán địa phương, tăng 8,2% so với cùng kỳ. XUÂN TRUNG Lấn chiếm m2 đất lâm nghiệp trên đồi Nguyễn Hoàng Theo kết quả xác minh của Hạt Kiểm lâm Đà Lạt, hiện tại khu vực đồi Nguyễn Hoàng, Phường 7, Đà Lạt bị lấn chiếm m2 đất lâm nghiệp thuộc lô a3 khoảnh 5 và lô b4 khoảnh 4, tiểu khu 146 để cày xới, sản xuất nông nghiệp. Cụ thể, trong phạm vi lô b4 khoảnh 4 bị cày xới m2, ngày 13/11/2017, Hạt Kiểm lâm phối hợp với đơn vị chủ rừng và UBND Phường 7, Đà Lạt tiến hành lập biên bản kiểm tra. Trong đó có m2 trồng cây phân tán thông 3 lá; m2 trồng khoai mì; còn lại đã cày xới bỏ trống. Còn lại trên diện tích m2 đất lâm nghiệp thuộc lô a3 khoảnh 5 đã lấn chiếm gồm m2 cày xới để trống và 527 m2 trồng bí ngồi, các cơ quan chức năng Đà Lạt đã lập biên bản hiện trường vào ngày 16/11/2017. Hiện các cơ quan chức năng thành Đà Lạt đang tiếp tục điều tra xác định đối tượng lấn chiếm đất lâm nghiệp nói trên để xử lý nghiêm minh theo pháp luật. MẠC KHẢI

8 8 THỨ TƯ CHƯƠNG TRÌNH XÚC TIẾN THƯƠNG MẠI QUỐC GIA NĂM 2018 THÔNG BÁO PHIÊN CHỢ ĐƯA HÀNG VIỆT VỀ MIỀN NÚI TẠI HUYỆN LẠC DƯƠNG, TỈNH LÂM ĐỒNG Thực hiện chỉ đạo của Cục Xúc tiến Thương mại - Bộ Công thương và UBND tỉnh Lâm Đồng. Nhằm đẩy mạnh thực hiện chủ trương Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam đưa hàng Việt Nam về miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, nhằm tăng thị phần hàng hóa Việt Nam. Hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam nói chung; tỉnh Lâm Đồng nói riêng đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm về các vùng nông thôn, miền núi. Xây dựng văn hóa tiêu dùng hàng Việt, tôn vinh thương hiệu Việt của các doanh nghiệp. Gắn kết doanh nghiệp với thị trường miền núi, thúc đẩy các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh các mặt hàng phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng; Góp phần loại bỏ hàng giả, hàng nhái và hàng kém chất lượng hiện đang còn tồn tại trên thị trường nông thôn, miền núi; Tạo cơ hội cho nhân dân địa phương tiếp cận với các sản phẩm hàng Việt Nam chất lượng, phong phú về chủng loại, có giá cả hợp lý phù hợp với thu nhập của người dân; đồng thời tạo thói quen sử dụng hàng Việt của nhân dân vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế khó khăn. Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch Lâm Đồng phối hợp với UBND huyện Lạc Dương tổ chức Phiên chợ đưa hàng Việt về miền núi huyện Lạc Dương năm 2018 Trân trọng kính mời quý doanh nghiệp trong tỉnh đăng ký tham gia Phiên chợ và nhân dân trên địa bàn huyện đến tham quan và mua sắm. - Thời gian: diễn ra từ ngày 18/5/2018 đến hết ngày 21/5/ Địa điểm: tại Trung tâm Văn hóa Thể thao huyện Lạc Dương (179A đường Langbiang, thị trấn Lạc Dương, huyện Lạc Dương) - Các ngành hàng gồm: Hàng tiêu dùng thiết yếu phục vụ đời sống; sản phẩm công nghiệp, thiết bị vật tư phục vụ nông nghiệp, giống cây trồng; thực phẩm, hóa mỹ phẩm; thời trang may mặc; đồ gia dụng; các đồ dùng dụng cụ học tập; các sản phẩm đặc thù của địa phương có xuất xứ Việt Nam và được phép lưu thông hợp pháp trên thị trường. - Thời hạn đăng ký tham gia: Trước ngày Khai mạc Phiên chợ 7 ngày * Thông tin chi tiết xin vui lòng liên hệ: Trung tâm Xúc tiến Đầu tư Thương mại và Du lịch Lâm Đồng Địa chỉ: Số Trần Quốc Toản, F3, Tp. Đà Lạt Điện Thoại : , Fax: phongxuctientmdl@gmail.com; Website: dalat-info.vn Trân trọng kính mời! BAN TỔ CHỨC PHIÊN CHỢ Thuô c la ảnh hưởng... TIẾP TRANG 6... Đặc biệt ở những phụ nữ hút thuốc lá, thụ tinh trong ống nghiệm ít thành công hơn và nếu có thai bằng thụ tinh trong ống nghiệm thì hay bị sảy thai hơn. Thuốc lá gây ra những biến chứng ở phụ nữ có thai: Chất CO và nicotine là những chất chính gây ảnh hưởng xấu đến phôi thai. Hemoglobin ở người trưởng thành (thành phần chính chứa trong hồng cầu có tác dụng vận chuyển oxy đến các tổ chức) gắn với CO mạnh gấp 200 lần so với gắn O 2, hemoglobin của phôi thai gắn với CO còn mạnh hơn. CO làm tổn thương khả năng vận chuyển O 2 của phôi thai gây ra tình trạng thiếu oxy phôi thai ở người mẹ hút thuốc. Sự tăng nồng độ của epinephrine và các hóa chất khác của cơ thể do nicotine kích thích cũng có tác dụng làm giảm dòng máu đến phôi thai. Hút thuốc lá còn gây các tác hại cho thai nhi, nicotine có thể qua rau thai làm tăng huyết áp và ảnh hưởng tới khả năng của thai nhi thực hiện các cử động thở (tần số cử động thở là một chỉ số đánh giá tình trạng sức khỏe của thai nhi). Bản thân nhau thai cũng bị ảnh hưởng xấu bởi thuốc lá. Những phụ nữ hút thuốc lá hay bị bong rau non và hay bị rau tiền đạo gây chảy máu đe dọa tính mạng của thai phụ và thai nhi... Thuốc lá gây vỡ ối non: Ở những người hút thuốc hay gặp vỡ ối non hơn ở những người không hút thuốc. Một phụ nữ bị vỡ ối non có thể gây chuyển dạ bất thường, điều này rất nguy hiểm nếu như tuổi thai chưa đủ. Vỡ ối non rất nguy hiểm còn vì nó mở cửa cho vi khuẩn xâm nhập vào môi trường vô khuẩn của thai nhi gây nên tình trạng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng của thai nhi. Thuốc lá gây đẻ non: Theo Hội Sản phụ khoa Mỹ ở những thai phụ hút 1 bao/ngày, tỉ lệ đẻ non cao hơn 20% so với phụ nữ không hút thuốc. Những trẻ đẻ quá sớm (dưới 37 tuần) thường hay gặp những biến chứng nguy hiểm có thể gây tử vong. Biến chứng về phụ khoa: Hút thuốc tác động lên cơ quan sinh sản của người phụ nữ cả khi mang thai và không mang thai, hậu quả nghiêm trọng của thuốc lá thường xuất hiện ở thời kỳ mãn kinh và gây mãn kinh sớm. Hút thuốc gây ra những tác hại này là do nó làm giảm nồng độ estrogen trong cơ thể người phụ nữ. Hút thuốc cũng làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung. Hút thuốc gây mãn kinh sớm: Lý do chính dẫn đến mãn kinh sớm là do hút thuốc làm giảm nồng độ estrogen trong cơ thể người phụ nữ. Tất cả các phụ nữ từ sau 40 tuổi thì estrogen giảm dần từ từ, sau đó giảm nhanh chóng ở thời kỳ mãn kinh. Hết kinh khi người phụ nữ không sản xuất đủ hormon để duy trì chu kỳ kinh nguyệt. Theo một số nghiên cứu thì phụ nữ hút thuốc lá mãn kinh sớm hơn phụ nữ không hút thuốc trung bình là 1,74 năm. TS-BS NGUYỄN VĂN LUYỆN NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH LÂM ĐỒNG THÔNG BÁO Tuyển dụng ca n bộ năm 2018 Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Địa bàn tỉnh Lâm Đồng tổ chức thi tuyển cán bộ năm 2018, cụ thể như sau: I. Vị trí tuyển dụng 1. Chuyên viên nghiệp vụ (13 chỉ tiêu): 9 Quản lý khách hàng; 1 Giao dịch viên; 1 Quản lý rủi ro; 2 Quản trị tín dụng - Chi nhánh Lâm Đồng: 1 Giao dịch viên - Chi nhánh Đà Lạt: 6 Quản lý khách hàng; 1 Quản trị tín dụng - Chi nhánh Bảo Lộc: 3 Quản lý khách hàng; 1 Quản trị tín dụng; 1 Quản lý rủi ro 2. Nhân viên nghiệp vụ (2 chỉ tiêu): 2 Giao dịch viên - Chi nhánh Bảo Lộc: 2 Giao dịch viên II. Các điều kiện, tiêu chuẩn cụ thể đối với các vị trí tuyển dụng: Xem chi tiết trên website tuyển dụng của BIDV tại địa chỉ com.vn III. Hình thức tuyển dụng Qua 3 vòng thi: - Vòng 1: Sơ tuyển hồ sơ; - Vòng 2: Thi nghiệp vụ và Ngoại ngữ; - Vòng 3: Phỏng vấn trực tiếp. IV. Hồ sơ dự tuyển: - Đăng ký thông tin dự tuyển theo hướng dẫn của BIDV tại website bidv.com.vn. V. Thời gian, cách thức nộp hồ sơ 1. Thời gian: Từ ngày 3 đến ngày 07/5/ Cách thức: Ứng viên nộp hồ sơ trực tuyến tại website Thông báo tuyển dụng của BIDV được đăng trên website vn, từ ngày 28/4/2018 và trên Báo Lao Động, Thanh Niên, Sài Gòn giải phóng và các báo địa phương (nơi đơn vị của BIDV có nhu cầu tuyển dụng). * Ghi chú: - Mọi thông tin chi tiết về đợt tuyển dụng: Số báo danh ứng viên, lịch thi, địa điểm thi, kết quả thi tuyển sẽ được đăng tải trên website tuyển dụng của BIDV tại địa chỉ tuyendung.bidv.com.vn và được gửi tới của thí sinh đủ điều kiện dự thi các vòng. - Các thí sinh cần đọc kỹ các điều kiện trên khi làm thủ tục nộp hồ sơ. - Thí sinh hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính chính xác và trung thực của hồ sơ. Trường hợp BIDV phát hiện hồ sơ đăng ký của thí sinh không chính xác, trung thực, kết quả thi tuyển của thí sinh sẽ bị hủy bỏ. Trân trọng thông báo! HỘI ĐỒNG TUYỂN DỤNG THÔNG BÁO Về việc niêm yết công khai hồ sơ cấp GCN QSDĐ của ông Nguyễn Văn Kim cùng với vợ bà Bùi Thị Thắm đang sử dụng đất tại xã Lộc Châu Vừa qua, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố Bảo Lộc có tiếp nhận hồ sơ nhận QSD đất của ông Nguyễn Văn Kim cùng với vợ bà Bùi Thị Thắm đối với thửa đất số 72, tờ bản đồ số 21(F.156.IV), diện tích m 2 đất nông nghiệp, xã Lộc Châu (thửa đất đã được cấp giấy chứng nhận QSD đất số V do UBND thị xã Bảo Lộc cấp ngày 14/11/2002). Thửa đất này được ông Nguyễn Văn Kim cùng với vợ bà Bùi Thị Thắm nhận sang nhượng của hộ ông Trần Văn Huấn ngày 15/11/2004 bằng giấy tay (có giao GCN), tuy nhiên chưa thực hiện thủ tục chuyển nhượng theo quy định. Nay Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố Bảo Lộc thông báo: hộ ông Trần Văn Huấn đang ở đâu, đề nghị liên hệ chi nhánh để được hướng dẫn giải quyết hồ sơ theo luật định. Căn cứ vào điểm b, khoản 2, điều 82, Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Thủ tướng Chính phủ. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày niêm yết thông báo này trên các phương tiện thông tin đại chúng, tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố Bảo Lộc, UBND xã Lộc Châu, nếu hộ ông Trần Văn Huấn, các tổ chức, cá nhân không đến liên hệ cũng như không có bất kỳ khiếu nại, phản ánh nào liên quan quyền lợi đối với các thửa đất đã nêu trên thì chi nhánh sẽ tiến hành lập thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất cho ông Nguyễn Văn Kim cùng với vợ bà Bùi Thị Thắm theo quy định. Mọi thắc mắc, kiến nghị về sau Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố Bảo Lộc không giải quyết. ª PHOÙ TOÅNG BIEÂN TAÄP PHUÏ TRAÙCH: HOÀ THÒ LAN ª GIAÁY PHEÙP XUAÁT BAÛN SOÁ 16/GP - BTTTT NGAØY 4/1/2012 (BOÄ TTTT) ª SAÉP CHÖÕ ÑIEÄN TÖÛ TAÏI BAÙO LAÂM ÑOÀNG ª IN TAÏI XÍ NGHIEÄP BAÛN ÑOÀ ÑAØ LAÏT GIAÙ ñ