Nội san số 11, tháng 4 năm 2016 Kyõ thuaät chaøo Haï 6 th Floor, TID Building, # 4, Lieu Giai Street Ba Dinh Dist., Hanoi, Vietnam www.ckjvn.vn Email: info@ckjvn.vn Tele: 84 4 3762 4555 Fax: 84 4 3232 1641 NỘI DUNG- BIÊN TẬP: Nguyễn Sơn Tùng Nguyễn Thị Ngọc Đỗ Văn Luân Đỗ Huy Văn Nguyễn Sỹ Cường
LỜI BAN BIÊN TẬP Sau một thời gian khá dài vắng bóng trên kệ sách của mái nhà Chodai & Kiso-Jiban Việt Nam, Nội san đã quay trở lại và lợi hại hơn xưa. Nội san số 11, tháng 04 năm 2016 là ấn phẩm thứ 2 trong năm 2016. Không giống với những số trước đó, Nội san số 11 được viết theo phong cách freestyle-không-giống-ai. Các bài viết được những cây bút chuyên khối A sáng tác giữa bộn bề công việc với mong muốn quý độc giả có những giây phút thư giãn thoải mái nhất. Thời gian ít, tác giả không chuyên nên ấn phẩm còn nhiều thiếu sót. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp của độc giả. Xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, tháng 04 năm 2016 Thay mặt Ban biên tập Nguyễn Sơn Tùng Trang 1
CHÀO HẠ Cố nhạc sĩ Thanh Sơn đã viết: Mỗi năm đến hè lòng man mác buồn,... Những chiều hẹn nhau lúc đầu, Giờ như nước trôi qua cầu... Tuy nhiên những người kỹ thuật chúng tôi lại có cảm xúc khác. Hạ đến nồng nàn và đắm say, phố phường được phủ lên màu vàng ấm áp của nắng, báo hiệu Hạ đã vào ngang cửa. Những hàng cây trơ trụi lá suốt mùa xuân giờ đã xanh ngan ngát. Hoa phượng đỏ rực cả góc phố, hay hoa hoàng yến vàng ươm cả con đường. Những bông hoa hồn nhiên vui đùa theo gió, để nắng mặc sức khoác lên mình màu áo hoàng kim. Hạ đến như sức trẻ căng tràn sức sống. Hạ đến cùng với những khát khao cháy bỏng chinh phục những tầm cao công nghệ. Và Hạ đến là lúc để những chàng trai,cô gái diện những bộ cánh đẹp cùng nhau tay trong tay dạo mát Tây Hồ Và Chúng tôi xin hân hạnh trình làng ấn phẩm Kỹ thuật chào Hạ mang đậm phong thái của dân Kỹ thuật: dữ dội mà dịu êm, ồn ào mà lặng lẽ... Các tác giả Trang 2
VĂN HÓA CÔNG TY New member Nam. Chân ướt chân ráo ra trường, tôi may mắn được thực tập và làm việc tại Công ty TNHH Chodai & Kiso- Jiban Việt Những cảm nhận đầu tiên... Tuy trước đó tôi đã lên công ty vài lần trước Tết 2016 nhưng cảm nhận của tôi chưa nhiều do còn vật vã với Đồ án tốt nghiệp. Người đầu tiên tôi gặp đó là Giáo sư Tùng (ảnh bên). Chỉ cần nhìn vào ảnh thôi chắc mọi người cũng đã hiểu tại sao anh Tùng lại được mọi người gọi là giáo sư. Với vầng trán và mái tóc có 1-0-2 rất đặc biệt khiến tôi rất ấn tượng. Từ hôm đấy trở đi tôi rất tò mò tại sao anh lại có một mái tóc đặc biệt như vậy nhưng cũng vì mới hòa nhập môi trường mới nên tôi chưa dám hỏi. Cho đến một ngày... Thú thật tôi cũng không nhớ rõ đó là ngày nào, chỉ nhớ đó là lần sang Hòa Phong E&C ăn trưa. Mặt giáo sư Tùng dán đầy urgo, tóc tai đã ít lại còn tả tơi nữa. Mọi người ai cũng gặng hỏi lí do tại sao anh lại như thế nhưng anh cứ nức nở không thốt nên lời. Sau khi được trấn tĩnh lại anh mới kể bằng giọng đứt quãng: Anh bị dính tuyệt chiêu SƯ-TỬ-HỐNG của NGƯỜI-MÀ-AI-CŨNG-BIẾT- ĐẤY các em ạ. À, ra thế. Hóa ra đây là lí do chính khiến anh có một mái tóc như vậy. Thế còn học vị giáo sư thì sao? Câu hỏi này của tôi đã được giải đáp khi tham gia dự án chính thức cùng với anh. Với trí thông minh tuyệt đỉnh và báu vật mang tên Tàng kinh các được tích lũy bao nhiêu năm, mọi vấn đề của công việc và cuộc sống thường ngày đều được anh giải quyết rất nhanh gọn. Tôi nghĩ thầm: Được phong giáo sư quả không sai, rất xứng đáng, ta phải đi theo để học hết bí kíp trong Tàng kinh các mới được. Giáo sư Tùng lúc còn ở ẩn sắp xếp ngồi cạnh Luân Ca, mà sau này tôi coi như đấy là may mắn của đời tôi. Quả thật là may mắn, chân ướt chân ráo vào nghề, kiến thức học trên nhà trường chỉ gần đủ để làm việc, anh chính là người thầy thứ hai của tôi tại CKJ- VN (năm xưa Luân Ca học Sư Phạm một năm, suýt thì thành thầy giáo). Anh dạy cho tôi rất nhiều điều trong công việc, nào là cách vẽ thế nào cho nhanh, trình bày sao cho đẹp, bóc tách sao cho chuẩn, tính toán sao cho đúng v.v... Anh luôn nhẹ nhàng giải đáp những vướng mắc của tôi, cứu tôi khỏi những lần lụt tiến độ. Nhưng thứ giá trị nhất tôi học được đó chính là tính cẩn thận. Anh cẩn thận tỉ mỉ kiểm tra từng chi tiết của bản vẽ, kiểm tra từng công thức trong bảng tính v.v... Làm việc cùng anh chưa lâu nhưng tôi đã bắt đầu lây tính cẩn thận của anh- một tín hiệu tốt cho bản thân tôi... (Còn tiếp) Luân Ca hành tẩu giang hồ Nhắc đến giáo sư Tùng thì không thể không nhắc đến Luân Ca Ca được. Luân Ca Ca là đồng nghiệp của tôi, cũng thuộc phòng Kỹ thuật. Tên đầy đủ là Đỗ Văn Luân. Quê gốc ở Thái Bình. Đam mê kiếm hiệp nên lấy tên facebook là Phá Luân, chinh phạt từ Bắc chí Nam. Được anh hùng hảo hán trong thiên hạ nể trọng. Tuy lạnh lùng, ít nói nhưng anh rất tình cảm. Lúc mới vào công ty, tôi được Nguyễn Sỹ Cường Trang 3
KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ Đặt vấn đề: CÔNG NGHỆ CỌC VÍT ỐNG THÉP Các công trình thi công trong thành phố có đặc điểm chung là diện tích mặt bằng thi công chật hẹp, yêu cầu cao trong việc xử lý chống ồn, chống rung, đất thải xây dựng. Nhằm đáp ứng các yêu cầu trên, công nghệ cọc vít ống thép ra đời. Công nghệ cọc vít ống thép đã được sử dụng tại Nhật Bản từ năm 1999 trên nhiều công trình xây dựng như: Trụ cầu, móng cầu, đường sắt trên cao, nhà ở, trường học, bệnh viện, nhà xưởng. Định nghĩa: Cọc vít ống thép là loại cọc ống thép có bố trí cánh thép ở mũi cọc và hạ bằng phương pháp xoay. Cánh thép đầu mũi cọc có 2 dạng là cánh kín và cánh hở. Đặc điểm: + Không gian thi công nhỏ, tác động thấp đến giao thông hiện có. + Phần cánh thép ở chân cọc có tác dụng như một đế cọc được mở rộng. Phần đất bị chiếm chỗ bởi thân cọc được đẩy sang 2 bên làm tăng cường độ đất nền xung quanh thành cọc. Với 2 đặc điểm trên dẫn đến sức chịu tải của cọc vít ống thép có giá trị lớn hơn khoảng 80% khi so với cọc khoan nhồi có cùng đường kính và chiều dài. + Khi thi công không tạo ra bùn đất dư thừa nên không phải xử lí đất thải. + Ít tiếng ồn và rung chấn nên không gây ảnh hưởng đến nền móng công trình xung quanh. + Không chịu ảnh hưởng bởi nước ngầm. + Thời gian thi công ngắn do không sử dụng bê tông nên bỏ qua được thời gian bê tông đông kết đạt cường độ. + Thi công cọc xiên dễ dàng. + Chất lượng cọc được kiểm soát do được sản xuất trong nhà máy. Biện pháp thi công: Công nghệ thi công cọc vít ống thép rất đơn giản, thiết bị nhỏ gọn, không chiếm nhiều diện tích. + Với cọc có đường kính nhỏ (cánh kín) người ta sử dụng máy hạ cọc với thiết bị ôm đầu cọc để thi công. Trình tự thi công như sau: Trang 4
KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ + Cọc có đường kính lớn (cánh hở), thi công bằng thiết bị xoay thân cọc. Trình tự thi công như sau: Thời gian thi công: Đối với cọc có chiều dài 48m thì tốc độ thi công cọc vít là gần 0.5 ngày/cọc so với tốc độ thi công cọc khoan nhồi là 1.5 ngày/cọc. Tính kinh tế - kỹ thuật: Phân tích hiệu quả kinh tế/ kỹ thuật của 1 trường hợp cụ thể cho thấy với cùng khả năng chịu lực thì: Cọc vít ống thép cần số lượng cọc ít hơn nhưng chi phí cho vật liệu cao hơn so với cọc khoan nhồi. Tuy nhiên chi phí dùng cho đài cọc và thi công hạ cọc thấp hơn, đồng thời không cần chi phí cho việc xử lý và vận chuyển đất thải. Do đó, chi phí về tổng thể của 2 biện pháp cọc khoan nhồi và cọc vít ống thép là tương đương. Với ưu điểm là sức chịu tải lớn, công nghệ chế tạo và thi công đơn giản, tiết kiệm thời gian, giảm độ ồn và đất thải, thích hợp trong điều kiện bị hạn chế về mặt bằng thi công nên công nghệ cọc vít ống thép của Nhật Bản đã thể hiện được những ưu thế nhất định, khi được thi công trong những phạm vi áp dụng phù hợp.. Đánh giá: Để có thể áp dụng rộng rãi vào Việt Nam cần phải hoàn thiện tiêu chuẩn thiết kế và thi công của công nghệ này. Bên cạnh đó cần sự phân tích, so sánh kỹ hơn về hiệu quả kinh tế kỹ thuật của công nghệ cọc vít ống thép so với các công nghệ khác như cọc đóng, cọc khoan nhồi. Từ đó đưa ra phạm vi áp dụng cho công nghệ, tạo hiệu quả cao nhất./. Nguyễn Sơn Tùng Trang 5
KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ Vài nét về ứng dụng công nghệ B.I.M trong thiết kế công trình giao thông Để phục vụ cho quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa diễn ra nhanh chóng trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội cũng như sản xuất, hàng loạt công nghệ ứng dụng khoa học kĩ thuật tiến bộ ra đời. Và trong lĩnh vực thiết kế công trình, công nghệ BIM nổi lên như một hiện tượng. Dưới đây là một vài điều cơ bản về hiện tượng này. Định nghĩa B.I.M: Công nghệ B.I.M là tiến trình tạo dựng, sử dụng và quản lý mô hình kỹ thuật số đặc trưng cho cả vòng đời dự án. Hợp nhất tất cả các khía cạnh và thành phần tham gia vào dự án. Mô hình B.I.M không chỉ là mô hình hình học ba chiều mà là mô hình đa luồng dữ liệu BIM có gì đặc biệt? - BIM nhằm mục đích tăng cường sự hợp tác giữa các bên liên quan, giảm thời gian cho việc giấy tờ và sản xuất ra những sản phẩm dễ dự đoán. BIM là một hồ chứa thông tin dự án. - BIM cho phép các kỹ sư thiết kế kiến trúc, thiết kế chi tiết ra tài liệu, cho phép các nhà thầu xây dựng nhanh hơn so với những phương pháp truyền thống. Chú đầu tư và nhà quản lý vận hành cũng có lợi ích trong việc dự báo và ngân sách. Chi phí xây dựng cũng được giảm một cách đáng kể. - BIM sử dụng để phân tích mô hình, phát hiện các xung đột, lựa chọn sản phẩm, mô hình toàn dự án. - BIM cung cấp sự chi tiết, chính xác cần thiết để thiết kế và xây dựng một dự án, phân tích hình học dự án, lựa chọn ra quyết định. - Mô hình BIM của Chủ đầu tư là một sự kết hợp mô hình BIM của các bên tham gia như thiết kế, nhà thầu... mà bao gồm thông tin về công trình, từ lúc lên kế hoạch cho đến lúc hoàn thành. Mô hình BIM đó không chỉ là môt mô hình ảo mà còn là kho dữ liệu mà bao gồm các thông tin về dự án, không gian, thiết bị, lắp đặt, bảo hành.. ở dạng hình ảnh hoặc thông tin đơn thuần. Ưu điểm của BIM Lợi ích cho chủ đầu tư trước khi xây dựng: Trang 6
KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ Cung cấp cho CĐT khái niệm, sự khả thi, lợi ích của thiết kế. Tăng hiệu quả và chất lượng công trình. Tăng cường sự hợp tác thông qua việc phân phối dự án được tích hợp Lợi ích thiết kế: Hình dung bản thiết kế nhanh hơn và chính xác hơn. Tự động sửa đổi khi có chỉnh sửa thiết kế. Thế hệ của bản vẽ 2D chính xác và nhất quán tại bất kỳ giai đoạn nào của dự án. Xuất ra dự toán chi phí bất cứ lúc nào trong quá trình thiết kế. Lợi ích trong quá trình xây dựng: Sử dụng các mô hình thiết kế như là một cấu kiện chế tạo sẵn. Phản ứng nhanh nhạy trước những thay đổi thiết kế. Phát hiện những lỗi và thiết sót của thiết kế trước khi xây dựng. Đồng nhất giữa thiết kế và mặt bằng công trường. Đồng nhất quá trình mua sắm với thiết kế và công trường. Những lợi ích sau khi xây dựng xong: Quản lý và vận hành thiết bị tốt hơn. Tích hợp vận hành thiết bị với hệ thống quản lý Hỗ trợ rất tốt cho quản lý Nhà nước từ lúc thi công cho đến lúc kết thúc dự án và cả sau này. Có thể hỗ trợ tạo lập một thành phố số bằng BIM, tạo thuận lợi, đồng bộ và chính xác trong quản lý Nhà nước. Tình hình áp dụng BIM trên thế giới. Trên thế giới trong những năm gần đây, BIM đã trở thành một chiến thuật trong xây dựng. Các công ty cơ sở hạ tầng sử dụng BIM cũng chỉ mới bắt đầu nhưng lại phát triển rất mạnh mẽ. Trong lĩnh vực hạ tầng tuy vẫn đứng sau lĩnh vực xây dựng dân dụng trong việc ứng dụng BIM nhưng lĩnh vực hạ tầng gần đây có những bước tiến đáng kể. Tình hình ứng dụng BIM ở Việt Nam. Ở Việt Nam đã có một số công trình sử dụng công nghệ BIM, như: Cầu Trần Thị Lý Đà Nẵng. Cầu Thủ Thiêm II Tp. HCM Cầu Bính Hải Phòng Cầu Rào II Hải Phòng Cầu Trần Thị Lý Tại Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Hòa Phong, việc ứng dụng B.I.M đã được phòng thiết kế kiến trúc thực hiện trong thời gian gần đây, với những công trình đã thực hiện: +) Sử dụng phần mềm Revit xử lý giao cắt hạ tầng kĩ thuật cho 4 tuyến đường chính trong khu đô thị mới Thủ Thiêm. +) Nghiên cứu và ứng dụng phần mềm Achicad trong thiết kế kiến trúc dân dụng. Toàn cảnh khu đô thị mới Thủ Thiêm Trong tương lai xu hướng BIM sẽ được ứng dụng rộng rãi ở Việt Nam cũng như các nước trên thế giới vì các lợi ích mà nó mang lại. Đỗ Văn Luân (sưu tầm) Trang 7
GIÁ TRỊ CUỘC SỐNG Sài Gòn phô Thời gian thấm thoát thoi đưa, vậy là cũng đã tròn 1 năm kể từ ngày tôi rời khỏi Hà Nội thân yêu đến với Sài Gòn náo nhiệt trong một kì công tác dài. Mỗi thành phố, mỗi miền quê đều có những hương vị và màu sắc riêng của nó, Sài Gòn cũng vậy. Tôi bước chân xuống Tân Sơn Nhất lần đầu. Trên đường về công ty tôi đi qua những đường phố đông đúc tấp nập như Hà Nội nhưng các phương tiện giao thông đi có thứ tự lắm. Những tòa nhà cao ốc nằm sát nhau trên các tuyến đường, những giọng nói đậm chất miền Nam khiến cho tôi từ đó đến giờ đã yêu mất Sài Gòn và người Sài Gòn. Sài Gòn hào hoa, tráng lệ, thành phố lịch sử, nhiều người gọi đây là miền đất hứa, anh em từ mọi miền tổ quốc về đây làm ăn, công tác qua vài ba câu chuyện mà đã như quen biết từ lâu. Sài Gòn có món nhậu, cứ gặp gỡ là nhậu, vui cũng nhậu, buồn cũng nhậu, có tiền cũng nhậu, hết tiền càng phải tìm cách nhậu. Văn hóa nhậu của Sài Gòn là nhất, cái nhất này do nhịp sống hối hả và sự hào sảng của những người ở đây và những người đến đây. Sài Gòn sáng cafe ăn sáng vỉa hè, cafe nhạt, kèm theo bình trà và vài ba tờ báo hay chiếc smartphone ngồi dưới những hàng cây cao nhìn dòng người qua lại. Đồ ăn sáng Sài Gòn cũng đơn giản, bánh canh, hủ tíu, phở Bắc, phở Hoa, món nào cũng ngon và mang đậm hương vị của nó. Sài Gòn yêu nhau cũng lạ, không cần phô trương, thương là đến với nhau. Quen nhau từ bàn nhậu, quen nhau ở quán cafe, quen nhau trong thang máy... thích là quen. Người ta thương nhau, về với nhau là để thế giới bớt đi hai người cô đơn. Yêu gái Sài Gòn không cần phải tỏ tình, cứ rủ đi cafe vài bữa, cho nắm tay, thế là thành bà xã. Nếu đã từng đến Sài Gòn thì chắc chắn bạn sẽ cảm nhận được nhịp sống hối hả của con người Sài Gòn với trăm công ngàn việc. Người Sài Gòn làm việc không ngừng nghỉ, sự tận tâm và nhiệt tình trong công việc của họ thì có lẽ chỉ bằng cách làm việc trực tiếp bạn mới có thể cảm nhận được. Tuy chưa thể lột tả hết được những nét văn hóa riêng cũng như hương vị của Sài Gòn rộng lớn nhưng chỉ bấy nhiêu thôi cũng đủ để trong tôi có chút gì đó mỗi khi nhắc đến Sài Gòn... Đỗ Văn Luân Trang 8
GÓC THƯ GIÃN Kỹ sư xây dựng ngồi uống rượu, ông bố vợ chỉ chăm chăm tiếp cho ông con chứ không chịu uống. Ông con rể khoái chí bảo: - Về vai vế thì con gọi bố bằng bố, nhưng chắc khoản uống rượu thì bố phải gọi con bằng cụ! Uống rượu bố phải gọi con bằng cụ! Một kỹ sư xây dựng tính mạnh dạn, ngay thẳng. Một lần anh ta đề đạt với một người đàn ông: - Cháu muốn lấy con gái bác làm vợ! Người đàn ông trợn mắt: - Anh đã gặp vợ tôi chưa? - Tuy chưa gặp vợ bác nhưng cháu nghĩ cháu vẫn thích con gái bác hơn- Kỹ sư xây dựng trả lời nhã nhặn. Tuy chưa gặp mẹ em nhưng anh vẫn thích em hơn! Một kỹ sư xây dựng đến nhà bạn gái, thấy mẹ bạn đang quét nhà, ông kỹ sư chạy lại: - Bác để cháu quét cho. - Nhà tôi tôi quét, anh không phải giúp. Anh chàng bèn ra bàn nước, rót một chén nói với bố cô bạn: - Cháu mời bác uống nước ạ. - Nước tôi tôi uống, anh không phải mời. Anh chàng hoảng quá bèn rút bao thuốc ra vớt vát: - Bác xơi điếu thuốc cho thơm miệng ạ. - A! Dễ thường anh bảo không có thuốc của anh thì miệng tôi thối chắc? Một kỹ sư xây dựng tới nhà người yêu chơi. Thấy bố vợ vót tăm bị chảy máu tay, ông kỹ sư nói: - Không sao đâu bác ạ, chó liền da, gà liền xương mà. Khi từ nhà người yêu ra, ông ta bị con chó xồ ra sủa. Tức lắm bèn nhặt hòn gạch bên hè giơ lên dọa lại con chó : - Cắn đi! Tao thách cả nhà mày xông vào cắn tao. Nguyễn Sỹ Cường (sưu tầm) Trang 9