Phân tích bài thơ Thương vợ của Trần Tế Xương – Văn mẫu lớp 11

Bản ghi

1 Phân tích bài thơ Thương vợ của Trần Tế Xương - Văn mẫu lớp 11 Author : elisa Phân tích bài thơ Thương vợ của Trần Tế Xương - Bài số 1 Có người nói, nụ cười Nguyễn Khuyến là nụ cười thâm trầm, hóm hỉnh, còn nụ cười của Tú Xương là nụ cười cay cú, "cười ra mảnh sành". Bài thơ Thương vợ của Tú Xương cũng có chất hài hước mà chua chát như thế: "Quanh năm buôn bán ở mom sông. Nuôi đủ năm con với một chồng Lặn lội thân cò khi quãng vắng Eo sèo mặt nước buổi đò đông Một duyên, hai nợ, âu đành phận Năm nắng, mười mưa, dám quản công Cha mẹ thói đời ăn ở bạc Có chồng hờ hừng cũng như không". Thơ Đường bao giờ cũng cô đọng, lời ít mà ý nhiều. Với bài Thương vợ ta hãy lắng nghe Tú Xương muốn bày tỏ cái tình riêng tư chua chát của ông. Thử đọc hai câu thơ đầu: "Quanh năm buôn bán ở mom sông Nuôi đủ năm con với một chồng" Hai câu thơ đầu đi ngay vào việc kể lể sự vất vả, khó nhọc và đảm đang, tần tảo của bà Tú. "Quanh năm buôn bán ở mom sông", nhà thơ đã xác định một địa thế buôn bán của vợ là chốn "mom sông". Đó là nơi rất lầy lội, cheo leo nguy hiểm ở một xóm chợ nghèo ven con sông Vị Hoàng, làng Vị Xuyên - quê hương tác giả. Rõ ràng, đây là nơi cheo leo, khó khăn vất vả, hoàn toàn không phù hợp với những người phụ nữ chân yếu tay mềm. Thế mà bà Tú vẫn mặc cảnh "mom sông", vẫn "quanh năm buôn bán", cuộc đời bà dường như gắn bó với chốn lầy lội chênh vênh này. Với cách làm ăn trên, ta dễ đoán cuộc sống gia đình bà Tú cũng rất chênh vênh. Thế mà bà vẫn "nuôi đủ năm con với một chồng" câu thơ sau lại đi theo một xu hướng hoàn toàn khác, đảo ngược suy nghĩ người đọc. "Đủ" là thế nào? Có thể chỉ là cách nói của riêng ông Tú, tự ông cảm thấy vợ mình quá đảm đang, cuộc sống gia đình mình mới được chu toàn. Như vậy là quá hạnh phúc, quá "đủ" rồi chăng? Cũng có thể hiểu "nuôi đủ" nghĩa là nuôi hết cả, không trừ ai. Cái chua chát trong cái hài hước là chỗ đó: một "ông chồng" cũng Tài liệu chia sẻ tại được xếp ngang hàng vói những đứa con, để vợ phải "nuôi"(!) Ở đây còn có sự nhấn mạnh,

2 đay lại, lặp lại các số từ: "năm con với một chồng". Các số từ "năm" và "một ấy làm cho gánh nặng cùa bà Tú trong cuộc đời tần tảo vì chuyện sinh nhai càng trở nên nặng nề lắm thay! Câu thơ phảng phất một tiếng cười trào phúng. Ông đã buộc người đọc phải bật lên tiếng cười. Nhưng cười mà ngẫm lại, ngẫm lại mà thương thay cho bà Tú, cảm phục thay cho cái đảm đang của người mẹ, người vợ Việt Nam. Người phụ nữ tảo tần xưa nay vẫn được ví như thân cò trắng, lặn lội không quản nắng mưa. Tác giả cùng đã ví vợ mình như thân cò: "Lặn lội thân cò khi quãng vắng Eo sèo mặt nước buổi đò đông" Sử dụng đảo ngữ với các từ gợi cảm "lặn lội" "eo sèo", nhà thơ một lần nữa muốn tô đậm cái vất vả của bà Tú. Hình ảnh con cò ẩn dụ buộc ta chạnh nhớ đến câu ca dao quen thuộc: "Con cò lặn lội bờ sông Gánh gạo đưa chồng tiếng khóc nỉ non" "Tiếng khóc nỉ non"! Câu ca nghe mà xốn xang cả lòng. Nếu cò kia một mình "gánh gạo nuôi chồng" thì bà Tú cũng một mình chống lại với cuộc sống khắc nghiệt, chống chọi cả với nỗi cô đơn. Nhưng, nếu cò kia đã "khóc" thì bà Tú lại bật lên tiếng than não nề. "Một duyên hai nợ âu đành phận Năm nắng, mười mưa dám quản công" Bà đã cất tiếng than? Không, đây thực ra là bài thơ của ông Tú viết về vợ mình, ông đã than cho cuộc đời bà. "Một duyên, hai nợ, ba tình". Cái công thức mang đậm nét Á Đông xưa kia nói lên những mối phiền lụa ở đời lại được đặt vào bài thơ này. Cái sợi dây ràng buộc vô hình không phương tháo gỡ luôn thắt chặt ông Tú với bà Tú. Hóa ra, cái khổ là do duyên, là bởi bà Tú lấy phải ông Tú làm chồng (!) Vậy, nguyên nhân của nỗi khổ mà bà Tú phải gánh chịu là do ông Tú! Nhưng bà vẫn không hề phàn nàn, vẫn nhẫn nại và cam phận: "Năm nắng, mười mưa dám quản công". Các số từ một lần nữa lại được sử dụng một cách hữu hiệu để nói cái nỗi nhọc nhằn của bà Tú. Nói cách khác, ông Tú ở đây muốn động viên bà Tú một cách xót xa. Viết Thương vợ, Trần Tế Xương thực ra còn có nỗi thương mình và xót xa thay cho thế thái. Cho nên hai câu thơ cuối không còn là tiếng cười hài hước chua chát mà là tiếng chửi: Cha mẹ thói đời ăn ở bạc Có chồng hờ hững cũng như không. Tài Tác liệu chia giả chửi sẻ tại cái "thói đời", tức là chửi cái thời đại ấy, chế độ ấv - nó đã khiến cho những kẻ tài năng như Tú Xương trở thành gánh nặng đối với gia đình, tuy nhiên, ngay trong cái tiếng

3 chửi vẫn còn có chất hài hước. Chửi "thói đời" nhưng mà cũng chửi mình. Chẳng có ai lại tự nêu nguyên nhân nỗi khỗ của vợ lại chính là... mình như vậy. Đọc Thương vợ ta cảm thông với nhũng nỗi khổ của người phụ nữ ngày xưa, thêm yêu quý những người mẹ, người chị của ta hôm nay. Cái đáng quí đọng lại sau khi đọc bài thơ này vẫn là hình ảnh bà Tú, rất dân dã, rất thân thuộc và rất đỗi Việt Nam- bà là tượng trưng cho những người vợ, người mẹ tảo tần lam lũ, suốt đời cam chịu hi sinh vì chồng, vì con, vì hạnh phúc giản dị của gia đình. Đọc Thương vợ, ta cũng cảm thông với nỗi khổ của nhà thơ Tú Xương, một nhà thơ tài năng, nhưng "sinh bất phùng thời", bất lực trước nỗi vất vả vì cơm áo của vợ và xót xa phải chịu cảnh chính mình phải trở thành gánh nặng cho ngưòi vợ hiền đã quá vất vả vì đông con đang phải lặn lội, khốn cùng giữa buổi "đò đông". Phân tích bài thơ Thương vợ của Trần Tế Xương - Bài số 2 Thương Vợ của Trần Tế Xương nó khái quát được hình ảnh người phụ nữ cũng như người vợ lam lũ, vất vả hi sinh vì chồng vì con. Đáp lại tình yêu thương đó, người chồng đã viết lên nhưng lời thơ thật ý nghĩa nhưng mang đậm tính nhân văn để nói người vợ của mình. Mỡ đầu bài thơ Trần Tế Xương đa nói lên hình ảnh người phụ nữa người vợ vô cùng đảm đang Quanh năm buôn bán ở mom sông, Nuôi đủ năm con với một chồng. Với những hình ảnh lời kể giản dị, nôm na mag người đọc phải suy nghĩ đây là người vợ như thế nào phải không nào? Đó là một hình ảnh người vợ vất vả, lam lũ gánh nặng việc gia đình, lặn lội nơi đầu song bến chợ. Có thể nói đây là hình ảnh đảm đang quên thân mình mà hi sinh vì chồng vì con, lo toan cuộc sống gia đình. Nuôi đủ năm con với một chồng. Đây là câu thơ nói lên số lượng mà người vợ này phải lo, không nhưng năm con mà người chồng bà cũng lo. Trần Tế Xương lận đận trong thi cử, đi thi đến lần thứ tám mới đậu được cái tú tài. Ông học giỏi nhưng phải cái ngông quá, thật ra thái độ ngông của ông là một cách ông phản kháng lại chế độ thi cử lạc lậu, quan trường ậm ọc lúc bấy giờ. Lặn lội thân cò khi quãng vắng, Eo sèo mặt nước buổi đò đông. Tài liệu chia sẻ tại Đây là một hình tượng quen thuộc trong văn chương dân gian nới về người phụ nữ lao động

4 ngày xưa: Con cò lặn lội bờ sông nhưng ông không so sánh mà đồng nhất thân phận bà Tú với thân cò. Tấm thân mảnh dẻ, yếu đuối của bà Tú mà phải chịu dãi nắng dầm sương thì đã là gian nan, tội nghiệp, vậy mà bà còn phải lặn lội sớm trưa. Nghĩa đen của từ này cũng gợi ra đầy đủ cái vất vả, khó nhọc trong nghĩa bóng. Tấm thân cò ấy lại lặn lội trên quãng vắng đường xa. Nói quãng vắng là tự nhiên nổi lên Cái lẻ loi, hiu quạnh, lúc cần không biết nương tựa vào đâu, chưa nói đến những hiểm nguy bất trắc đối với thân gái dặm trường. Eo sèo chi sự nói đi nói lại, có ý bất bình. Đò đông có thể hiểu hai cách: một là đò ngang đã chở đầy người, hai là đò từ các nơi tập hợp lại rất đông. Hiểu cách nào cũng đúng với ý định đặc tả hôi khó nhọc, gian nan trong cảnh kiếm ăn của bà Tú. Nếu như từ lặn lội được đảo ra phía trước chủ ngữ để nhấn mạnh sự vất vả của bà Tú, thì từ eo sèo gợi lên âm thanh hỗn tạp của buổi đò đông. Hai tình huống đối lập thật hay: vắng và đông. Người phụ nữ gánh hàng lặn lội trên quãng đường vắng thật là khổ. Mà đến chỗ đò đông thì thật là đáng sợ! Nghĩa là nhìn từ phía nào, nhà thơ cũng thương vợ, tình thương thấm thía, cảm động. Bên cạnh nỗi khổ vật chất còn có nỗi khổ tinh thần. Vì chồng con mà phải lặn lội đường xa quãng vắng, nhưng liệu chồng con có biết cho chăng? Và bà Tú cứ âm thầm lo toan như vậy cho đến hết đời, hết kiếp số phận bà là vậy. Một duyên hai nợ âu đành phận, Năm nắng mười mưa dám quản công. Ở câu thơ tiếp theo, ông lại đưa người vợ của mình vào câu ca dao thành ngữ duyên phận Một duyên hai nợ âu đành phận. ông Tú mượn tâm tư bà Tú mà suy ngẫm hay đúng ra, ông hoá thân vào bà để cảm thông sâu sắc hơn: lấy chồng như thế này thì cũng là duyên hoặc nợ thôi, số phận đã thế thì cũng đành thế. Ở câu này có nghĩa là có khổ cực bao nhiêu, năm nắng mười mưa cũng phải chịu, phải lo, nào dám quản công. Chẳng còn là chuyện thân nữa, dù là thân cò, mà đã là chuyện phận rồi, chuyện số phận. Thành ngữ dầm mưa dãi nắng được tác giả vận dụng sáng tạo thành năm nắng mười mưa. Phải nói những con số trong thơ Tú Xương rất có thần. Ta đã thấm thía với hai số năm một trong câu thừa đề (Nuôi đủ năm con với một chồng). Giờ đây là sự linh diệu của những con số một hai và năm mười trong câu luận. Một duyên hai nợ đối với Năm nắng mười mưa, cho thấy gian khổ cứ tăng lên, bà Tú chịu đựng hết. Không dừng lại ở đây, ông đã tự trách bản thân mình, tự chửi mình: Cha mẹ thói đời ăn ở bạc, Có chổng hờ hững cũng như không. Tài liệu chia sẻ tại Vì quá thương vợ mà nhà thơ tự trách mình, trách một cách nặng nề. Cha mẹ thói đời thì

5 đã thành lời xỉ vả mình. Thật ra là một cách ông Tú nhún mình để cho công trạng của bà Tú nổi lên, chứ Tú Xương đâu phải là người ăn ở bạc. Ăn chơi sa đà thì có, hờ hững nữa, thì nhà thơ đã thành thật nói rồi, chứ bạc tình, bạc nghĩa thì không. Gang thép với cường quyền mà nhũn với vợ như thế thì thật là con người đáng kính. Bằng tình cảm chân thành, bằng nghệ thuật sống động, Tú Xương đã thể hiện được hình ảnh người phụ nữ giỏi giang, lam lũ, tần tảo nuôi chồng nuôi con. Bà Tú có những phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam xưa. Phân tích bài thơ Thương vợ của Trần Tế Xương - Bài số 3 Trần Tế Xương (bút danh là Tú Xương) là nhà thơ trào phúng nổi tiếng, có lẽ là nhà thơ trào phúng đặc sắc nhất trong nền văn học của nước nhà. Thơ trào lộng, châm biếm, đả kích của Tú Xương sở dĩ được nhiều người yêu thích vì có tính chất trữ tình (trong tiếng cười có nước mắt). Dòng trữ tình trong thơ Tú Xương đôi khi được tách ra thành những bài thơ trữ tình thuần khiết, thấm thía. Hai kiệt tác Sông Lấp và Thương vợ tiêu biểu cho dòng thơ trữ tình của Tú Xương. Bài thơ sau đây là bài Thương vợ của Tú Xương: Quanh năm buôn bán ở mom sông, Nuôi đủ năm con với một chồng. Lặn lội thân cò khi quãng vẵng, Eo sèo mặt nước buổi đò đông. Một duyên hai nợ âu đành phận, Năm nắng mười mưa dám quản công. Cha mẹ thói đời ăn ở bạc, Có chồng hờ hững cũng như không! Trần Tế Xương lận đận trong thi cử, đi thi đến lần thứ tám mới đậu được cái tú tài. Ông học giỏi nhưng phải cái ngông quá, thật ra thái độ ngông của ông là một cách ông phản kháng lại chế độ thi cử lạc lậu, quan trường ậm ọc lúc bấy giờ. Mà đậu được cái tú tài thì rồi cũng làm quan tại gia thôi. Hồi đó phải đậu cử nhân mới được bổ tri huyện. Thế là bà Tú gần như phải nuôi chồng suốt đời. Ông Tú chỉ còn biết đem tài hoa của mình mà ghi công cho bà Tú: Quanh năm buôn bán ở mom sống, Nuôi đủ năm con với một chồng. Từ mom thật là hay, vừa thấy được nỗi gian truân của bà Tú buôn bán quanh năm bên bờ sông Vị, vừa thấy được tấm lòng của nhà thơ đối với việc buôn bán khó nhọc của vợ. Từ mom là tổng hợp nghĩa của các từ ven, bờ, vực, thềm, thành một từ sáng tạo của nhà thơ Tài làm liệu giầu chia sẻ thêm tại cho tiếng Việt. Bà Tú buôn thúng bán bưng quanh năm ở mom sông mà nuôi chồng, nuôi con:

6 Nuôi đủ năm con với một chồng Câu thơ chỉ mấy con số khô khốc thế vậy mà tế toái lắm đó! Nuôi đủ năm con là vì con, phải nuôi, nên đếm ra để mà nuôi. Nhưng còn chồng thì một chồng chứ mấy chồng, cớ sao lại cũng phải đếm ra một chồng? Là vì chồng cũng phải nuôi, mà bà Tú với cái gánh trên vai nuôi năm đứa con đã là vất vả, lại thêm một ông Tú trong nhà nữa thì gánh nặng gấp đôi. Thời đó mà nuôi một ông Tú, lại là Tú Xương nữa thì nhiêu khê lắm. Nhưng bà Tú được an ủi là vì ông Tú, cái con người tưởng như chỉ biết bông đùa, cười cợt đó lại để tâm đến từng bước chân của bà trên đường lặn lội buôn bán: Lặn lội thân cò khi quãng vắng, Eo sèo mặt nước buổi đò đông Có thể nói lòng thương vợ của nhà thơ dào dạt lên trong hai câu thơ này. Hình ảnh lặn lội thân cò được tác giả mô phỏng theo một biểu tượng trong thi ca dân gian để nói về người phụ nữ lao động: Con cò lặn lội bờ sông Gánh tạo đưa chồng tiếng khóc nỉ non Nếu như từ lặn lội được đảo ra phía trước chủ ngữ để nhấn mạnh sự vất vả của bà Tú, thì từ eo sèo gợi lên âm thanh hỗn tạp (tiếng kì kèo mặc cả, tiếng cãi cọ tranh giành) của buổi đò đông. Hai tình huống đối lập thật hay: vắng và đông. Người phụ nữ gánh hàng lặn lội trên quãng đường vắng thật là khổ. Mà đến chỗ đò đông thì thật là đáng sợ! Nghĩa là nhìn từ phía nào, nhà thơ cũng thương vợ, tình thương thấm thía, cảm động. Sang hai câu luận, tác giả chuyển sang diễn tả nội tâm của bà Tú, lời thơ như lời độc thoại của người vợ: Một duyên hai nợ âu đành phận, Năm nắng mười mưa dám quản công Nhân dân ta thường nói vợ chồng là duyên nợ. Nhà thơ Tú Xương đã chỉ từ ghép duyên nợ thành hai từ đơn: duyên nợ. Duyên thì thiêng liêng rồi vì đã có sự tham gia của đấng vô hình (ông Tơ bà Nguyệt), còn nợ thì đã thành trách nhiệm nặng nề. Một duyên hai nợ đã diễn tả được sự vận động trong tâm trí của bà Tú. Một duyên hai nợ âu đành phận là bà Tú đã thuận theo lòng trời và thuận theo lòng người (tấm lòng của chính bà!). Nói gọn lại là bà Tú đã chấp nhận! Và chấp nhận cuộc hôn nhân duyên nợ này, bà chấp nhận một ông đồ nho ngông tám khoa chưa khỏi phạm trường quy, bà chấp nhận vị quan ăn lương vợ nên bà đâu dám quản công : Năm nắng mười mưa dám quản công Tài liệu Thành chia ngữ sẻ tại dầm mưa dãi nắng được tác giả vận dụng sáng tạo thành năm nắng mười mưa. Phải nói những con số trong thơ Tú Xương rất có thần. Ta đã thấm thía với hai số năm

7 một trong câu thừa đề (Nuôi đủ năm con với một chồng). Giờ đây là sự linh diệu của những con số một hai và năm mười trong câu luận. Một duyên hai nợ đối với Năm nắng mười mưa, cho thấy gian khổ cứ tăng lên, bà Tú chịu đựng hết. Trước người vợ giỏi giang, tần tảo, chịu đựng mọi gian lao vất vả để nuôi đủ năm con với một chồng thì nhà thơ chỉ còn biết tự trách mình. Cha mẹ thói đời ăn ở bạc, Có chồng hờ hững cũng như không! Vì quá thương vợ mà nhà thơ tự trách mình, trách một cách nặng nề. Cha mẹ thói đời thì đã thành lời xỉ vả mình. Thật ra là một cách ông Tú nhún mình để cho công trạng của bà Tú nổi lên, chứ Tú Xương đâu phải là người ăn ở bạc. Ăn chơi sa đà thì có, hờ hững nữa, thì nhà thơ đã thành thật nói rồi, chứ bạc tình, bạc nghĩa thì không. Gang thép với cường quyền mà nhũn với vợ như thế thì thật là con người đáng kính. Bằng tình cảm chân thành, bằng nghệ thuật sống động, Tú Xương đã thể hiện được hình ảnh người phụ nữ giỏi giang, lam lũ, tần tảo nuôi chồng nuôi con. Bà Tú có những phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam xưa. Bao nhiêu công trạng trong gia đình, ông Tú giành cho bà Tú, ông chỉ nhận về cho mình một chữ không. Nhưng bình tâm mà xét thì ông Tú cũng xứng với bà Tú vì trên đất nước gian lao và vất vả này có hàng triệu người như bà Tú, nhưng chỉ có một bà Tú là được vào cõi thơ, cõi bất tử! Phân tích bài thơ Thương vợ của Trần Tế Xương - Bài số 4 Nói lên tâm trạng đáng thương của ngừơi phụ nữ thời xưa, ca dao có câu: Chồng em áo rách em thương Chồng người áo gấm xông hương mặc người Quả thực đó là một lời khẳng định chắc chắn về một tấm lòng thuỷ chung son sắt, một tình cảm thương yêu mà người phụ nữ đã dành cho chồng mình, trải qua nhiều năm, chúng ta lại bắt gặp những tình cảm đó ở bà Tú trong bài thơ Thương vợ của nhà thơ Trần Tế Xương một bài thơ trữ tình đặc sắc. Nét đặc biệt của bài thơ là tác giả đã khai thác một khía cạnh thật tế nhị khác với phong cách thơ trào phúng, châm biếm. Có thể nói bài thơ Thương vợ là một bài thơ thế sự và cũng là bài thơ tâm sự, thắm đượm nghĩa tình yêu thương. Mở đầu bài thơ, Tú Xương đã khắc họa hình ảnh vợ mình với bao vất vả lo toan của công việc bộn bề: Tài liệu Quanh chia năm sẻ tại buôn bán ở mom song Nuôi đủ năm con với một chồng.

8 Nếu như người vợ của Nguyễn Khuyến là một phụ nữ hay lam hay làm, thắt lưng bó que, xắn váy quai cồng, tất cả chân nam đá chân chiêu vì tớ mà đỡ đần mọi việc thì bà Tú lại là một người vợ hiền thục, đảm đang, chịu thương, chịu khó. Được mang danh là bà Tú nhưng bà lại phải quanh năm buôn bán ở mom sông. Từ quanh năm như khẳng định thêm cái vòng xoay của thời gian cũng là vòng quay trong công việc của bà. Công việc của bà cứ ngày theo ngày, tháng theo tháng, liên tiếp và liên tiếp. Cứ thế, bà vẫn tất bật với công việc và phải đối chọi với bao khó khăn. Nó không phải là cái cơ cực, vất vả, giãi nắng dầm mưa đơn thuần mà đôi vai bé nhỏ của bà phải gánh chịu bao mánh khoé của cuộc đời đen bạc. Rồi những khi trời mưa, gió bão thì công việc của bà trở nên nặng nhọc hơn bởi bà buôn bán ở mom sông nơi mỏm đất nhô ra, ba bề bao bọc bởi sông nứơc, nơi làm ăn trên thế đất chênh vênh. Nhưng có lẽ thời tiết càng khắc nghiệt, địa thế càng khó khăn thì bà lại càng phải cố gắng nhiều hơn để nuôi đủ năm con với một chồng. Từ nuôi đủ là một khái niệm thật là trừu tượng: biết thế nào là cho đủ khi nhu cầu và ham muốn của con người là vô tận? Ở đây chúng ta không nói rằng ông Tú có nhiều ham muốn song đã là nhà nho đương thời thì cũng phải có những nhu cầu về cuộc sống nhất định. Không chỉ nuôi đủ cho ông Tú mà bà còn phải nuôi đủ năm con. Tác giả không nói vợ mình nuôi đủ sáu người mà lại nói nuôi đủ năm con với một chồng. Ở đây từ với đã làm tăng thêm sự đông đúc trong gia đình. Sự vất vả của bà, do vậy, càng tăng thêm: Lặn lội thân cò khi quãng vắng Eo sèo mặt nước buổi đò đông Đến lúc này ngôn ngữ thơ đã được tăng cấp, nhiều gam màu nối tiếp nhau đã tô đậm thêm bức chân dung khó nhọc của bà Tú. Hình ảnh thân cò khi quãng vắng đã đem đến cho độc giả nhiều liên tưởng xúc động qua ca dao cổ: Con cò lặn lội bờ sông Gánh gạo nuôi chồng tiếng khóc nỉ non. Hoặc: Con cò mà đi ăn đêm Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao. Khi màn đêm buông xuống, tất cả đã vào thế tĩnh, vào giấc ngủ say nồng sau một ngày lao động mệt mỏi thì cò ta vẫn phải mò mẫm đi trong đêm tối để kiếm ăn. Phải chăng đây cũng là hình ảnh của bà Tú? Bằng cách sử dụng các từ láy eo sèo, lặn lội và phép đối đặc sắc, Trần Tế Xương đã làm tăng thêm tính cam go, căng thẳng, dai dẳng trong công việc của vợ mình. Trong hoàn cảnh ấy, con người ta thường có ý nghĩ tiêu cực nhưng đối với bà Tú thì bà không than thân, trách phận mà tự an ủi mình: Một duyên hai nợ âu đành phận Năm nắng mười mưa dám quản công Duyên là duyên phận, tình duyên, nợ là tơ vương. Bà Tú lấy ông Tú là xuất phát từ cái Tài duyên, liệu chia cái sẻ số, tại từ dây tơ hồng của ông tơ, bà nguyệt. Chính vì lẽ đó, dù năm nắng mười mưa để lo cho gia đình thì bà cũng âu đành phận và chẳng dám quản công. Hơn nữa bà Tú đã

9 Powered by TCPDF ( sống với ông Tú, có tới năm mặt con, cùng nhau chia sẻ ngọt bùi, vượt qua bao song gió đời người nên bà rất hiểu ông, do đó bà không hề than vãn. Phải chăng hiểu được vợ mà ông Tú đã thương vợ hơn, muốn cùng vợ gánh vác lo toan, nhưng: Cha mẹ thói đời ăn ở bạc Có chồng hờ hững cũng như không Tác giả đã viết vậy! Cũng có thể hiểu đây là lời chửi của bà Tú nhưng nếu bà Tú đã một duyên hai nợ âu đành phận thì chẳng có gì để mà chửi cả. Có lẽ đây là câu hỏi của chính tác giả Trần Tế Xương. Thương vợ, thương cho mình, Tú Xương đã mượn lời vợ mình để chửi cả một xã hội với bao thói đời đen bạc. Câu thơ chứa đựng một nỗi chua chát, xót xa thế sự cho vợ mình của một thi sĩ có tài nhưng hàng ngày vẫn ăn lương vợ. Bài thơ Thương vợ là một bài thơ hay của tác giả với phong cách trữ tình. Bài thơ miêu tả một bà Tú nhưng thấp thoáng đâu đây là hình ảnh người bà, người mẹ, người chị, người phụ nữ Việt Nam xưa và nay. Đó là những con người dịu dàng, đảm đang, tháo vát. Họ chỉ biết có làm việc và lo toan cho chồng, cho con rồi nhận chữ không về mình. Đối với họ, chồng con là trên hết, trên cả bản thân mình. Bài thơ ấy hay còn ở cách thể hiện của tác giả: mượn lời vợ rất hợp lý để chửi đời, chửi cái xã hội thời đó. Bình tổng hợp Thanh Tài liệu chia sẻ tại